li I S CU AKKERTJES NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8500 ex i *x No. 20255 Zaterdag 24 Februari 1940 78e Jaargang bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapellë, SlEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen GROOTE GEVAREN VOOR NEUTRALEN. 1VOORJAAR 1940 }iCHJLMOjUté. s itt tytote. uüX&c&ejidjwJ&Ld. EERSTE BLAD. Brieven uit de Hofstad- VjOjOJl^jCLCOlS \M0d1Mw Baftlt 7 Imann HONDERDDUIZEND MAN VOOR FINLAND NOODIG. Eén bres in de Mannerheinr-linie beteekent nog geen raittp. 34 Mtt bc- als Den ate in op- den geven erdaa es erdam ea avenbagr arenhsge. G01ID8CHË ABMCNBMEMTSPBUSi per kwartaal 12-26, per week 17 cent, overal waar de toaofgtng per keper geschiedt rraneo per poet per kwartaal fS.li Abonnementen werden dagelijks aangenomen aan one Boreaal MARKT tl, GOUDA, 4 ooza agenten en loepen, den boekhandel en de poetkanteren. Ome bureaus tijk dagelijks geopend van 98 oor. Administratie en Redactie Telef. latere. 2746 Poetrekening 484M. S51SPERA. 4 ADTKETENTIEPRIJSKt Gooda en ometreken Ibehooreode tot den 1—6 regale flM, elke regel meer ƒ0.26. Van bolton Gouda en den 1—6 regela 1.66, elke regel meer »M. Advertentlln ia bet Zaterdagnommer 26 H bfleleg op den prfla 1 licfëadigheidj-advrtentiBn de baUt van dan prga. INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1—4 regela ƒ235, elke regel meer ƒ066. Op da voorpagina 66 tb hooger. Gewooa advertantiin en iageaondea mededeeliagen btf contract tot seer ««reduceerden pita. Groot» letton en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentdfa konnn worden ingezonden door taaechankomat van aoliede Boek bandelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daaga vóór da pi»»*akig aan het Bureau ztn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te x&n. WAT ZULLEN ITALIë EN JAPAN DOEN BIJ UITBREIDING VAN DEN HULDIGEN OORLOG TOT DE SOVJET-UNIE? BEIDE oorlogvoerenden, Duitschland zoowel als do Geallieerden, hebben tot parool: vetfhietiging'van den tegen- itandor. Voor de Dultschers luidt 't oor logsdoel: vernietiging van het Britsehe Umpire, voor de Geallieerden is het oor logsdoel: vernietiging van het. huidige Duitsehe Rijk. Terwijl aan Dultsche zijde slechts zelden, en dan nog slechts nlet- offlclcel, gesproken wordt over de vre desdoeleinden, over de actie als de voor genomen vernietiging van den tegen stander is bereikt, vindt in het Geallieer de kamp sedert het uitbreken van den oorlog oen levendige discussie plaats, eveneens niet-officleel, over den opbouw van een nieuw Europa na het einde van dozen oorlog, waarbij de schrijvers en sprekers er van uitgaan dat evenals In 1018 een totale overwinning op den tegen stander zal worden bereikt. In het neu trale kamp neemt men aan deze discus sie over de vredesdoeleinden vrijwel niet doel, of staat men er uiterst sceptisch tegenover. Vooral de kleine neutralen immers zien, met gegronde vrees voor hun zelfstandig bestaan, meer uit naar een snellen vrede dan nahr een verplet terende overwinning van een der par tijen, waarbij het evenwicht tusschen de Europeesche groote mogendheden ge heel verloren zou gaan GEORGETTE ANGORA JERSEY MATT-CRÊPE LAVABLE Wanneer, deze oorlog zich uitbreidt tot een werkelljken wereldoorlog in dien «In, dat niet alleen aan de Fransch— Duitsehe grens, ntaar op verscheidene Plaatsen in Europa, en wellicht zelfs in Afrika en Azië fronten ontstaan, zouden vele neutrale staten in het conflict wor den betrokken. Deze voorspelling is niet te gewaagd. Uitbreiding van het huidige conflict tot 'n Britsch-Fransch-Dultsch- Russischcn oorlog houdt onvermijdelijk •oer groote gevaren in voor de neutrali teit der Noordelijke en Zuid-Oost-Euro Peesche landen, alsmede voor staten als Turkije, Iran, Afghanistan e.tq: Overi gens dient opgemerkt, dat T u r k t) e bi] toonde van zijn minister van bultenland- •che zaken Saxadjogloe heelt verklaard, tich niet meer ais neutraal maar ais niet-oorlogvoerend te beschouwen. Tur- WJe heeft daarmede opmerkelijke tegenhanger zich aangesloten bij de Italia arische „non-belligerenza". Wat met ■tame Italië en Japan zullen doen, Wanneer een front zou ontstaan van de Noord)t aap door het Nabije Oosten tot in do Siberische wateren is hoogst proble matisch. Men kan het ook zoo zeggen: waarschijnlijk hangt van de Britsch Tansche informaties over de toekom stige houding van Italië en Japan in 'toog* mat* al, of <te Geallieerden m*4 hun acties nabij de Noordkaap en in het Nabije Oosten slechts druk op de S o v J e t-U n i e beoogen uit te oefenen," dan wel of zij werkelijk een militai re actie tegen Rusland zullen ondernemen. De kleinen tegenover de grooten. Tusschen de titanen, die den strijd aanvaard hebben om het behoud dan wel het verwerven van macht, invloed en „levensruimte", een strijd ook om het recht, zoo als de oorlogvoerende partijen dit zien (of wenschen te zien), verkeeren de kleinere neutrale staten in een be narde positie. Hun zelfstandig bestaan verkeert in gevaar, hoe deze strijd ook verloopt en eindigt. Reeds heeft de oor log ter-zee groote offers gevergd van de neutralen, maar andere, grooter gevaren dreigen nog in de toekomt. Zelfs die kleinere neutriüe staten, die ook bij een langdurigen strijd niet in het conflict betrokken zouden geraken, zou den de toekomst niet gerust tegemoet kunnen zien. Want van een langdurigen, uitgebreiden, uitputtenden wereldoorlog kan met zekerheid voorspeld worden, dat hij óf een overwinning van een der par tijen en daarmede een nieuw imperium, hoe ook genaamd, zal brengen, ö^anar- chie door de algemeene uitputting, met ais resultaat naar alle .waarschijnlijkheid toch óók een nieuw imperium. Voor de kleinere neutrale staten is een vrede, waarbij het evenwicht tus schen de groote mogendheden zou worden bewaard, van primair belang. Maar de belangen der oorlogvoe renden gaan daar lijnrecht tegenin. Zij wenschen begrijpelijkerwijze een volstrekte overwinning te be halen. Waarmede niet gezegd wil zijn, dat de omstandigheden niet toch gouden kunnen lelden tot een spoedigen vrede, ook al ware deze een wapenstil stand, welke zoomin het rechtsgevoel der volkeren als hun verlangen naar vei ligheid zou bevredigen. Prof. dr. L. J. van Holk heeft in het Kouter (Sept.-Oct. nr.) de gevaren, wel ke de kleinere neutrale staten bedreigen, bondig en duidelijk geschetst. Eenerzijds hij theoretisch de mogeiijk- van een Duitsehe overwinning, welke zou opleveren een kring van vazal staten, een koloniale herverdeeling en een voltooid Derde Rijk, als opvolger der Spa'ansche f/p Britsehe imperia. Ander zijds stelt hij de theoretische mo gelijkheid van een overwinning der democratische mogendheden, welke het zij door een „Europeesche federatie'' hetzij door het ontstaan van een nieuw imperium als gevolg van uitputting en, anarchie, eveneens gevaren voor de zelf standigheid der neutrale staten zou op leveren. Samenvattend concludeert prof Van Holk: De beschaving beweegt zien naar een supra-nationaai Imperium toe. Vandaar de krampachtige vrees der kleine staten, in dit conflict betrokken te raken. Zij zijn strategisch onhoudbaar, tenzij als tijdig versterkte voorposten der groo te mogendheden. Slechts geprolongeerde onzijdigheid kan hun bestaan rekken. Een continentale hegemonie zou de kleine staten rechtlijnig „wegwerken"; een maritieme hegemonie indirect. Maar bovendien, wanneer er één bepaalde mogendheid of groep van mogendheden als overwinnaar uit den. strijd komt, en algemeene sociale en ecoAomlsche uit putting ons werelddeel zal teisteren, dan „zal wat er overblijft als klelngemaakt schuldenaartje van den overgebleven rijkaard wegkwijnen: tot de schuld- eischer, al was 't maar uit eigen belang, de failliete boedel in eigen beheer neemt: dus toch wéér een imperium". Aldus prof. Van Holk. Het leek ons goed deze opmerkelijke beschouwing van den Leldschen hoog leeraar thans, waar dé huidige omstan digheden er aanleiding toe geven, in her innering te brengen. Te weinig wordt, in de kleinere neuti.'ale landen, beaeit Dit nummer bestaat nit twee bladen welke gevaren de onafhankelijkheid van deze staten bedreigen, of het einde al moge zijn oen bestaan 'als vazalstaat van een sterken buur, dan wel het lidmaat schap van een supra-natlonale „fede ratie" waarbinnen bepaalde groote mo gendheden een hegemone positie zouden innemen, welke langs „volkenrechtelij ken" weg het einde zou beteekenen van de souverelniteit der kleinere staten. In beide gevallen zóu het zelfbeschik kingsrecht van het kleine volk in zijn eigen souvereinen staat verloren zijn gegaan. Het is zaak voor deze tendenz in de huidige politieke situatie de oogen niet te sluiten. bederf) hel beste humeuri- Maar de zwaarste hopfdpijn verdwijnt binnen een kwar tier met 'n "AKKERTJE1', dat de nieuwste menging bevat tegen hoofd- en zenuwpijn. Vlugge, zekere werking bij alle pijnen, dat is 't geheim der "AKKERTJES", die door Seen enkele imitatie «or en geëvenaard, nóch in hun bijzondere samenstel ling, nóch in hun gema'kke- lijk in te nemen ronden vorm. Op elk "AKKER' -merk: Uw garantie! tegen pijnen, nare dagen, koorts, kou. Doos 13 stuks -12 stuivers 2 s'uks - 2 stuiver* MDCXIX. De gneeuwplaag. Nog hield Ket schrikkelijk pleit van sneeuw en ijsgang aan... Misschien ia het pleit beslist als deze brief in de krant staat. Het weer wisselt met het uur, maar helaas niet zóó als wy het wel wenschen zouden. Sneeuw vooral is een plaag voor de groote stad el) het ware te wenschen, dat deze winter aanleiding gaf om een betere organisatie tegen de gevol gen daarvan tot stand te brengen. De reini gingsdienst heeft zijn best gedaan, maar het mocht niet gelukken het-werk tot een goed einde .te brengen. Het is in de woonstraten nu al weken en weken een vuile boel en men staat er inderdaad thans machteloos tegen over. De oude koek van den eersten sneeuw val is keihard bevroren en belemmert den afvoer van de smeltende sneeuw, zoodat thans .bij herleefde vorst ijsbanen langs de trottoirs liggen. Moge het pleit van deze plaag thans spoedig beslist zijn. Indirect gevolg van deze plaag is de ge ringe belangstelling voor wat gr in het openbare leven gebeurt. Het Algemeen Ne- derlandsoh Verbond bijvoorbeeld hield een grooten avond op den 2en Februari. Er was zeer veel werk van gemaakt om iets bizon- ders .te geven. De opkomst van het publiek was helaas zeer gering, wat waarschijnlijk nog in de hand gewerkt werd dool de overi gens goedbedoelde verspreiding op grooje schaal van deze uitvoering per radio. On tegenzeggelijk doet dit bjf velen den door slag geven om maar^jever thuis te blijven. Natuurlijk is er een zelf-overwinning voor noodig om '9 avonds de warme huiskamer te ontvlieden als het niet dringend noodig is. Men kan de menschen haast geen ongelijk geven, vooral niet hun, die overdag op straat moeten zjjn en een zw&ren tocht door de vuile wegen hebben te maken. Hier heeft de radio stellig eenerzjjd* het kwaad van de uithuizigheid bestredenmaar anderijjds de/ directe beliöigstelling door persoonlijke aan wezigheid doen dalen. Nu eens zal het één, dan weer het ander sterker zijn, maar voor velen zal het nu en dan ontmoedigend werken, want alleen het zichtbare succes is voor de executanten te taxeeren. We zullen ons niet verder in dit vraagstuk verdiepen, maar het.is duidelijk, dat er allerlei kanten aan zijn, die de moeite van het beschouwen waard zjjn. De uitbrei ding van den hoorderskring is stellig van veel belang, maar wanneer dat ertoe leidt dat het bezoek aan de uitvoeringen zelf aanzienlijk achteruit gaat, staat daar toch wel een bezwaar tegenover. Hoe daarvoor een goede oplossing is te vinden, is niet ge makkelijk te zeggen, maar op dit oogenblik is het niet allerwege bevredigend. Er is niets bekend omtrent den omvang van het aantal luisteraars en dus is het effect niét te beoordeelen, waardoor.^n belangrijke factor in de beschouwing ontbreekt. Het nut aan de zijde van de radio is dus niet te schatten. We hebben hier behalve de particuliere radio-distributie óók nog de doorzending per telefoon. Deze laatste voldoet zeer goed. Er is echter een gevaar aan, n.l. dat de ge meente op den duur die particuliere zal gaan overnemen en er dus een monopolie van zal maken. Dan zijn wij in den aap ge logeerd, want dan zullen natuurlijk de ta rieven gaan stijgen, die nu juist onder den druk dier particulieren gedaald zijn, Vai7, ammbtelijke distributie mogen wij voorloö- pig verschoond IbijVen! Nu tvij toch van de telefoon spreken, een typisch staaltje van bureaucratie. Tot voor kort moest men deze per kwartaal vooruit betalen in de eerste maand van het kwar taal. Zonder de abonné's er in te kennen werd dit veranderd en moet de betaling per maand geschieden. Omstreeks den 25sten krijgt men zijn nota, te voldoen vóór den eersten van de volgende maand. Geschiedt dat niet, dan volgt een waarschuwing dal men binnen twee dagen moet betalen ea geschiedt dat niet dan wordt de .telefoon eenvoudig "afgesloten. Nu kan men auto matisch la'en gireeren, maar daartegen heeft menigeen bezwaar. Het twaalf maai Hpr jaar betalen is ook lastig vooral omdat de gestelde termijn tusschen nota en be taling kort is. Het gebeurde nu, dat een dokter een paar weken uit de stad ging. Ir-tusschen komen de nota en de waarschuwing. Maar toen hü zijn praktijk hervatte bleek de telefoon af gesloten. Het duurde twee dagen eer deze hersteld was en het kostte hem een gulden. Hoewel deze man een zeer lange reeks van jaren zijn abonnementsgeld netjes op tijd had betaald werd hij op deze wijze behan deld. Dit is toch waarlijk ontoelaatbaar. Als Prachtvolle keuze: MANTELS, SWAGGERS, MANTELCOSTUUMS, BLOUSES, ROKKEN, JAPONNEN, HOEDEN. REGENMANTELS, enz. Schitterende collectie: Canadeesche en Noorsche ZILVERVOSSEN vanaf 37.50. Da-nk zij onzen vroegtijdiger inkoop... zeer lage prijzen. cooca een particuliere leverancier zóó handelde, was zijn zaak gauw naar de maan. Waar schijnlijk heeft men op het .telefoonkantoor ook wel een telefoon. Was het nu zooveel moeite om even op te bellen aan den ach terstallige, dan had men bespeurd dat hij niet thuis was. Het automatische systeem van de telefoon moge fraai zijn, maar die automatiek door te voeren op de administra tie is weinig gewenscht. Men heeft Zaterdagmiddag in onze stad een algemeene luchtbeschermingsoefening gehouden. Van een centraal punt uit werd naar diverse posten gemeld, dat er ergens in de buurt van die post een bom was ge vallen. Al het benoodigde personeel kwam dan in actie. Dit was van te voren al „be steld" en dus reeds bij de hand. Het is wel gebleken, dat er nog heel wat hiaten in zijn en vooral, dat er weinig hulp beschikbaar is. De belangstelling is minimaal; het is ondanks alle medewerking van de kranten nog steeds niet gelukt de bevolking in be weging te brengen. Rijks- en gemeenteper- •soneil is met zacbten drang geprest er aan deel te nernfen, maar dé vrijwillige mede werking is sporadisch. Wanneer daarin geen verandering is te brengen, zal er piet veel te bereiken zijn. We hebben op de oorzaken al eens eerdere gewezln, maar die weg te nemen is nu niet mogelijk meer. Als de nood aan den man zou komen, zal het wel heel anders yerloopen dan thans het geval is geweest. Het is nu alles nog veel te primitief en te simplistisch in elkaar gezet. Hoofdzaak is echter het tekort aan goed krachten. HAGENAAR. Behoefte aan officieren voor de vrijwilligers. r "TERWIJL de Finnen tot dusver aan alle Russische aanvallen het hoofd wisten te bieden, meldden de wederzijd- sche berichten van de laatste dagen voor het eerst Russische successen Op de Karelische landengte, de 60 tot 80 kilo meter breede landstrook die, tusschen de Finsche golf en het Ladogamcer, naar het hart van Finland voert, zijn de Rus sen in de Mannerheim-linie binnenge drongen. Op zichzelf is dit nog aller minst van beslissende beteekenis. Zooals wij reeds meermalen hebben uiteengezet, moet men het woord „linie" niet al te letterlijk opvatten en bestaat een modern verdedigingsstelsel uit een diepe ver sterkte strook, waarin een aanvaller steeds nieuwe hinderpalen op zijn weg vindt. De ondervinding uit den wereld oorlog 1914-1918- heeft uitgewezen, dat het artillerievuur van deji aanvaller wel in staat is, een bres te schieten, waarin de aanvallende infanterie ten slotte kan binnendringen, doch dat bij het verder oprukken van de aanvalsinfanterie het verband tusschen infanterie en artillerie gewoonlijk verbroken wordt en de lnfan- teric geleidelijk vastloopt. Alvorens de beweging kan worden hervat, moet de artillerie dan van stelling veranderen, moeten nieuwe verbindingen worden ge legd, nieuwe bevelen worden uitgegeven, kortom, moet een nieuwe aanval worden opgezet. Van deze gevechtspauze kan de verdediger echter gebruik maken om versterkingen aan te voeren, zoodat ae aanvaller bij het hervatten van de be weging voor een hernieuwden weerstand staat. Toestand niet hopeloos, maar toch zorgwekkend. De wereldoorlog 1914-1918 heeft op het Westelijk front verscheidene „inbraken" te zien gegeven, maar nimmer een vol komen „doorbraak". Wel is waar zijn sindsdien de vcchtwagens de gelederen vai\ den aanvaller komen versterken, maar deze kunnen hun volle vermogens gelegen in de combinatie der factoren „vuur" en „beweging" eerst ontwikke len, nadat 's vijands stelllngsysteem is doorbroken en het vrije veld is bereikt. Waar het voor den verdediger tijdens het binnendringen van den aanvallf ut de verdedigingszone vooral op aan', .mt is het vasthouden van de hoekpunten naast de bres Gelukt het den .aanvaller

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1