Goudsche Courant
Zaterdag, 24 Februari 1940
Tweede Blad
EERSTE KAMER NEEMT BEGROOTING AAN!
Minister Steenberghe over inundatieschade.
De verstrekking van boter aan het leger.
Commissie bestudeert het vraagstuk terugkeer
gemobiliseerden in burgerleven.
GEEN ACCOORD TUSSCHEN
NEDERLAND EN ENGELAND.
Verklaring van minister Steenberghe
ln de Eerste Kamer.
Persberichten bulten verantwoor
delijkheid van de Regeerlng.
In antwoord op een vraag van den heer
Heldring heeft minister Steenberghe ln
de Eerste Kamer verklaard, dat het
accoord met Engeland niet ls afgesloten.
Hij kon Werpver verder niets mededee
len, dan dat de optimistische persberlch
ten, die den taatsten tijd sljn verschenen,
nlat voor de verantwoordelijkheid van
de regeering zijn.
Nbgmaals het ontsla# van I
dfen Opperbevelhebber.
TWEEMAAL WEKELIJKSCHE
VERBINDING
NEDERLAND—PORTUGAL.
ONDER DE WAPENEN.
De burgarkleeéing gaat uit de kazerne verdwijnen.
Een Nederlandseh vrijwilliger terug uit Finland.
pe Eer»to Kamer heeft gisteren de be -
-footing van Economische Zaken en het
f^pdboawcrisisfonds aangenomen.
jn de zitting die aan de stemming
foorai ging, heeft de minister van Eco-
joousche Zaken, de heer Steenberghe,
jjjn dank uitgesproken voor de van vele
jijden uitgesproken waardeering voor
ajn beleid.
ygat het toegepast natuurwetenschap-
P^ljg onderzoek betreft, deze aange-
i(genheld loopt goeder is overeenstem-
„Ung bereikt met de nijverheidsproef-
gtations. Voor de keuring van zaaizaden
j, een commissie ingesteld, waarin ver
tegenwoordigers van tuinbouw en han
del zitting hebben; overleg ls gaande
oeer de mogelijkheid eener wettelijke
tegcllng. Aan het interdepartementaal
overleg inzake natuurbescherming wordt
de laatste hand gelegd. Wat de samen
stelling van den economischen raad aan
gaat, spr. waardeert het college ten zeer
ste Spr. heeft getracht, er een organi
sche samenstelling in te brengen. De
landbouw ls er niet organisch vertegen
woordigd, maar er zitten wel landbouw
deskundigen ln den economischen raad.
Spr. betreurt, dat het nog niet tot een
advies-college ln den vorm van een
landbouwraad ls kunnen komen. Spr.
verdedigt de regeling voor het scheuren
?an grasland. De voedertoestanden zou
den op de zandgronden slechter zijn dan
op de weidegronden; spr. heeft geen
Uachten vernomen ofschoon het zich
kan voordoen op ontginningsgronden.
De'vergoeding voor inundatleschade ls
ter sprake gekomen. Er ls ten deze eenlg
misverstand. Spr. wijst op de moeilijk
heden; de boeren b.v. willen ultkeerlng
In geld, terwijl etr bonnen worden ver-
itrekt. Er wordt overleg gepleegd met
Defensie. Besloten is, ln bepaalde geval
len 60 pet. der gebruikswaarde als voor-
scnot uit te keeren. Het landbouwele-
ment wordt behoorlijk verzorgd, o.m ln
de commissie-Ra ymakers
Kpmcnde tot dje boter- en zuivelquaes-
tle, merkt spr. ap, dat gezegd ls dat de
boeren ln Friesland minder geld voor de
melk krijgen. Hier blijkt, hoe voorzichtig
men mqpt zijn piet niet gecontroleerde
'publicaties. Spr] stelt daar een andere
reeks cijfers tegenover. De producenten
moeten een behoorlijke belooning ont
vangen en langs een omweg neemt apr.
dit niet terug.
Wat de verstrekking van boter aan het
leger betreft, deze kwestie is een punt
van nauw overleg tusschen den minister
van Defensie en spr. Financieel is er ook
een zijde aan; de meerdere kosten zijn
2 a 3 mlllioen per jaar, welke dan ten
deele ten laste van Defensie en ten deeie
van het iandbouwcriatefonds komen. Er
zijn ook technische moeilijkheden bij de
boterievering, vooral in de zomermaan
den, en daarvooi ls geen oplossing nog
verkregen. Zoo.eenvoudig is de fouragee-
ring van het leger niet; de aanvoer zou
moeten geschieden op de hoofdaanvoer-
plaats te Rotterdam. De boter doet er,
om in de kantonnementen te komen,
drie dagen over. Transport moet op
vrachtauto's soms in de zon plaats heb
ben.
Inmiddels hebban de minister van
Defensie en spr. deskundigen benoemd
om de zaak te onderzoeken. Van het
achternaloopen der margarine-industrie
is geen sprake. Evenzoo staat het met de
kaasverstrekking binnenkort zal per
legerorder de vaste afzet van 3j mlllioen
kg. kaas worden vastgesteld voor net
leger
Het boterprobleem is niet zoo eenvou
dig De kwestie van den export is moei
lijk. Een groot deel van den zuiveisteun
wordt betaald uit- heffingen op de mar
garine.
Inzake den steun aan den tuinbouw
zegt spr., dat inperking van het Bollen-
areaal aan den tuinbouw ten goede moet
komen. Spr. zal voor dal tuinbouw zoo
ver gaan- als het' kan; de 12 mlllioen van
verleden jaar is reed» gebracht- op 20
mlllioen. Men moet het kunnen volhou
den, anders worden de tuinders de dupe.
Spr. is bereid te zorgen, dat het surplus-
fonds voor. de bollen behoorlijk werkt.
Ook ls spr. bereid, ter wille vooral van
de kleine kweekers, nader te overwegen,
hoe nog op andere wijze is te helpen; de
actie ten deze acht spr. echter minder
juist.
Men Ls het vrijwel er over eens, dat
er geen scheurpllcht moet zijn. 8pr ver
dedigde de bestaande regeling.
Geen verdere niotoriseering van leger.
Opdracht
aperb
ïerste aanschaffing
">ns verstrekt.
specialiseerden 'van dezen maatregel niet
zouden kunnen proateeren.
Dienstplichtigen, die ln het buitenland
woonachtig zijn en hun vetlot thuis wen-
schen door te brengen, krijgen de ver-
sehuldigde visumkosten vergoed. In ver
band met verschillende ondervonden be
zwaren, o.a. hot verkrijgen van de be-
noodigde visa, het toelaten in bepaalde
gebieden, enz., ls een regeling getroffen,
waarbij bedoelde dienstplichtigen voor
zoover zij wonen in. een der oorlogvoe
rende landen, met Ingang van l Maart
1940 ln het genot van groot verlol kun
nen worden gesteld.
De vervanging van de troepen, thans
belast met de grens- en kustbeveiiiging,
door andere troepen, heeft de aandacht
van den opperbevelhebber
Terugkeer gemobiliseerden.
De minister kan mededeelen, dat
ongeacht wat door verschillende Instan
ties ter zake reeds ls verricht de regee-
ring een commissie heeft amengesteld,
waai in zijn opgenomen een vertegen
woordiger van den minister van Finan
ciën, Sociale Zaken, Economische Zaken
cn Defensie, welke commissie opdracht
heeft, der regeering te adviseeren om
trent het vraagstuk van den terugkeer
van de gemobiliseerden ln het burger
leven, met Inbegrip van de eventueel te
treffen wettelijke voorzieningen.
Aangezien het vraagstuk in studie ls,
moge hij er zich thans van onthouden
hierop diep ln te gaan.
Ten aanzien van de tegenwoordigheid
van een Nederlandseh officier bij het be
kende incident te Venlo, ln November 1.1.,
moge de minister verwijzen naar de des
tijds ln de dagbladen openbaar gemaakte
mcdedeelingen. Daaruit bleek, dat die
officier van zijn chef opdracht had in
het belang van onze onzijdigheid toe
zicht te houden bij de bespreking, waar
van ln die mcdedeelingen melding werd
gemaakt. Meer valt omtrent deze zaak
niet te zeggen.
De bedoeling van de hier bedoelde on
derhandelingen was, zooals de heer A.
Th. Lamping het onlangs formuleerde,
een regeling te treffen om; 1. den aan
voer van de voor den Nederlandse hen
handel met belligerenten en neutralen
ln stand te houden.; 3. de moeilijkheden,
die de Nederlandschc scheepvaart door
de maatregelen van de oorlogvoerenden
ln den weg worden gelegd, zooveel mo
gelijk te verminderen.
In de Memorie van Arftwoord aan de
ïerste Kamer] betreffende» de Defensie-
legrooting-19w zegt de minister ten aan-
ilen van de motorlseering van ons leger
tan oordcel té zijn, dat voorshands niet
verder behoeft noch moet worden ge
(aan dan aanhankelijk in het voornemen
lag.
Van den bouw van ondergrondsche
hangars op dnzc militaire vliegvelden ls
afgezien
De mlnlstub zal er voor waken, dat mi -
litalre maatregelen op zoodanige wijze
•orden gendmen, dat ze filet den Indruk
wekken van het bestaan van acuut ge -
«aar indien! dit niet bestaat
I Zee- Ai luchtmacht.
Hoewel tij algemeenen zin wordt inge
stemd met! de zienswijze van de leden,
die van oordeel zijn, dat eenmaal 4c
noodwendigheid van eenlgerlcl aanschaf-
flng op defensiegebied toegegeven zijnde
- spoedig] dient te worden gehandeld,
too mag toch niet uit het oog worden
«erloren, dat de versterking van de ma
ritieme verdediging van Nederlandseh-
ïndlë een| dermate gewichtige zaak be-
Heit, datj de regeering eerst een beslis-
ëng ter zake kon en mocht nemen, na
pondlgc (bestudeering van de verschil
lende mógelijkheden en na het advies
»an de Indische regeering en van de des-
hmdlgoni te hebben ingewonnen, waar
mede uttieraard geruime tijd gemoeid ls
Kweest. j I
Medegedeeld kan thans worden, dat de
regeerlng besloten heeft den aanbouw
*sn een i drietal slagkruisers te bevorde -
rtn. Ecnj wetsvoorstel ter zake zal, nadat
4e Volksraad zal zijn gehoord, aan het
oordeel 'van het parlement worden on
derworpen.
Aan Verbetering en versterking van de
flootbusls wordt in de plannen van de
fegeertiig de noodige aandacht gewijd I
De oorlogssterkte van de luchtstrijd
krachten, zooals deze door zijn ambts-
roerganger werd vastgesteld, acht de
minister voorshands voldoende. HU stelt
dies ln het werk om die sterkte binnen
den kortst mogelijken tijd te bereiken,
daarbij tevens verouderd materieel door
modern vervangende
De jaflfldlng tot vlieger vindt regel-
matl^Voortgang; hierbij wordt rekening
©romen met het aankweek en van een
''froote reserve.
—De minister deelde mede dat opdracht
Ml een eerste aanschaffing van aperbal-
■«os Is verstrekt.
Verloven.
Aangezien het verleenen van verloven
geen geval de paraatheid van de weer
macht mag aantasten, kan voor het
togen woord! ge bezwaarlijk aan de te ver-'
«enen zakenvertoven uitbreiding worden
In het jongste nummer van het Liberale
Weekblad brengt het liberale Kamerlid Mr.
Wendelaar opnieuw de kwestie van het.ozrt-
nu de Regeering door een publicatie harer
zijds heeft doen mededeelen dat de oorzaak
van deze ontslagaanvrage niet heeft gele.
gen in een der aangelegenheden, welke zjj
tot dusverre in de organen der publieke
opinie genoemd zag, in caau de kwestie der
mobilisatieclubs.
Mr. Wendelaar vestigt er thans de aan
dacht op dat in geen enkel blad het butaan
ven het versohil van meening over de mo
bilisatieclubs tusschen de Regeering en den
opperbevelhebber ontkend is.
Hoe zit dat, vraagt Mr. Wendelaar? En
hy geeft hierop dit antwoord: Dat komt om
dat „het bestaan van dat meeningsverschil
niet ontkend kan worden; dat was er; thans
nader ontvangen inlichtingen brachten my
opnieuw bevestiging daarvan. Had het be
richt van 'het A.N.P. deze bewering trop-
wens willen tegenspreken, dan had het kor
ter en duidelijker kunnen zyfi.
Wanneer men het thans nog eens aan
dachtig overleest, dan zal men zien, dat het
■t bestaan van dit meeningsverschil inder
daad niet ontkent, en dat het slechts hierop
neerkomt, dat een quaeaüe over mobilisatie
clubs niet het verschil van meening kan
zyn, hetwelk tot de ontslagaanvrage leidde.
Met andere woorden, dat de quaestie over
de mobilisatieclubs niet het druppeltje ge
vormd kan hebben, dat den emmer deea
overloopen. Deze Kleine rectificatie van myn
artikele aanvaard ik en mitsdien wijzig ik
met handhaving van al het andere in myn
artikeel het desbetreffend zinnetje in de
volgende woorden: de quaestie van de Mo
bilisatieclubs was de plens, die den emmer
mede tot den rand toe gevuld had, voor de
laatste druppel hem deed overloopen.
De overige by na 200 regels van mijn ar
tikel kan ik ongewijzigd handhaven met uit
zondering slechts van den zin, waarin ik
schreef, dat de quaeste van de Mobilisatie
clubs voor het Kabinet den doorslag bjj het
ontslag had gegeven. Wanneer men de zaak
doordenkt, kan dit inderdaad niet juist zyn;
voor het Kabinet kan de quaestie van de
mobilisatieclubs nimmer een reden vormen
om het ontslag te geven; deze quaestie
had daarentegen wel voor den Generaal
Reynders de directe aanleiding kunnen vor
men om zyn ontslag te vragen. Intus-
schen moet ik op gro/id van het voren
staande aannemen, dat het juister ïs t
schryven, dat de quaestie van de mobilisa
tieclubs mede de situatie geschapen heeft,
waarin een nieuw meeningsverschil den
Generaal er toe kon brengen ontsiag te
vragen.
Jaarbeursverlof voor tie militairen.
De minister van Defensie heeft be
paald, dat voor de militairen, die uit
hoofde vin hun zakelijke belangen de
42ste Nederlandse he Jaarbeurs wensehen
te bezoeken, het aan hei ln dat tijdvak
.toekomende periodiek vetlof, voor zoover
de belangen van 4en dienst en de billijk
heid ten aanzien van andere dienst
plichtigen dit toelaten, zoodanig kan
worden geregeld, dat zij ln de gelegen
heid zijn, de Jaarbeurs te bezoeken.
K.L.M. gaat dezen nieuwen dienst
binnenkort vliegen.
„Indien wy onder de huidige oorlogsom
standigheden het traject AmsterdamLis
sabon ongestoord kunnen bevliegen, zal
reeds zeer binnenkort een tweemaal weke-
lyksche verbinding Nederland—Port aga!,
rechtstreeks, worden uitgevoerd ten dienste
van het postvervoer,om aansluiting te ge
ven op de lyn van Pan American Airways
tusschen New-York en Lissabon. Juist on
der de heerschende omstandigheden zy n aam
het bevliegen van het traject Amtterdam
Lissabon byzonderde moeilijkheden verbon
den, zoodat dit een goede voorbereiding is
voor de veel langere trajecten Lissabon
Sal en Sal'Paramaribo."
Deze woorden heeft de directeur van de
K.LJf., de heer A. Plesman, gistermiddag
gesproken in een rede voor de Afd. Rotter
dam van de Ned. Maatschappij Voor Nij
verheid en Handel. En hy vervolgde:
„De afstand van Amsterdam naar Lissa
bon bedraagt ongeveer 1900 km, van Lissa
bon naar het eiland Sal van de Kaap Ver-
dische eilanden 3000 km en van Sal naar
Paramaribo 3600 km. De K.L.M. heeft in
West-Indie een luchtnet opgebouwd dat op
deze Oceaanlyn kan aansluiten, terwijl men
het net in Zuid-Amerika langzamerhand kan
uitbreiden om zooveel mogelijk den aan- en
afvoer van post, passagiert en goederen
voor dezen Oceaandienst te verzekeren.
Wanneer de K.L.M. thans beschikte over
vliegtuigen, bestemd voor het verkeer op
langen afstand, dan zou de verbindingmet
Paramaribo reeds groot nut kunnen afwer
pen. De eerste proefvluchten zullen wjj met
Douglas DC-3 vliegtuigen moeten uitvoeren;
wy hopen echter, tegen het einde van 1941
over vliegtuigen te beschikkc», welke ge
regeld voor dezen dienst zullen kunnen wor
den gebruikt."
Voor het eerst als soldaat de stad in!
(Van een gemobiliseerden verslaggever).
DENK er aan Maandag ls alle bur
ger kleeding uit de school verdwe
nen. Of je geeft het Zondag aan familie
leden mee of je maakt er 'n postpakketje
van en zendt het naar hüis.ot je geeft
je spullen aan den lourier, die ze voor
je bewaart, tot Je voor het eerst met
verlof gaat. Er wordt dus na den dienst
geen burger kleedlng meer gedragen,
vanaf vandaag zijn we 24 uur peT date
militair!"
De luitenant spreekt en de sectie re-
cruten luistert oplettend, want dit inte
resseert hen allemaal. Overdag ln werk
pak cn des avonds ln burger, dat beviel
den. mecsten eigenlijk maar half, en nu
ac grijze uitgaanskiceding compleet cn
goedgekeurd is, vinden ze het, grasgroene
nieuwelingen als ze zijn, maar wat aar
dig in de avonduren ook als soldaat eens
tc kunnen passagieren.
„Fijn, nou mogen we tenminste voor
half geld ln de bioscoop", zegt er een,
die de zaak ln de eeiste plaats van den
pracUschen kant bekijkt.
Dqar gaat dus het colbertje en de win
terjas de deur uit, do laatste band, die
onze recruten nog aan de burgermaat
schappij. bond, en netjes in de rij staan
ze te wachten, tot dei kapitein zal komen
om hun kleeding te keuren. Tot dusver
hebben ze dienst gedaan in hun brons
groene werkkieeding, de lange broek en
uct meestal slobberige Jasje, dat ze na
den dienst met dragen mogen. Maar nu
staan ze er als eente soldaten op, met
puttees, veldjas en broek-met-pol, de
overjas over den arm, gereed voor de
inspectie.
Er wordt gelukkig den laatstcn tijd
veel zorg besteed aan de klceding der
recruten; de broeken hebben een keurige
snit, er zit een niet te miskennen pol in,
en een nette vouw in het midden, de
jasjes sluiten pertect, al is het lioogc
boord voor velen nog een inconvenient,
en de overjassen bezitten eveneens een
zekere coupe, zijn iet- of wat getailleerd,
de kragen sluiten goed om de hals en de
lengte is behoorlijk. Natuurlijk is het
geen maatwerk, dat kan ook niemand
verlangen, maar het streven zit toch
vóór, eiken rccruut zoo goed mogelijk
voor den dag te laten komen.
Psychologisch is dat heel goed gezien,
want een soldaat, die weet dat zijn pakje
hem goed staat, dat zijn overjas niet
slobbert en zijn kraag niet wijkt, zal on
willekeurig een totaal andere houding
aannemen dan de militair, wiens uniiorm
het caricaturaie nabij komt. Dat er
heiaas nog van die „vetlappen" zijn, zal
niemand durven ontkennen, en de grond
oorzaak daarvan schuilt in het feit, dat
men zich in vroeger Jaren wei eens te
weinig moeite heeft getroost, den soldaat
behoorlijk aan te kleeden. Het moge
waar zijn, dat van den nian zeil ook veel
afhangt, maar een lourier die een reus
aankleedt als klein duimpje, en aan een
klein kereltje een jas van drie-wijd toe
werpt, doet meer schade aan het aan
zien van onze weermacht, dan men op
pervlakkig denken zou.
De veldmuis te klein?
Er bestaat een bekend soidatengrapje
over deze zaak. Een recruut knjgt een
veel te kleine veldmuts, en beklaagt zich
daarover bh den lourier: „Die muts past
me met, hij i& veel te klein." Waarop de
lourier, zonder zich verder te bedenken,
antwoordt. „Onzin, dje muts is uitste
kend, maar jouw kop is te groot!" Ge
lukkig dat we dit tijdperk langzamer
hand te. boven zyn, en men in het open -
baar thans recruten ziet verscnynen,
wien het uniiorm beslist flatteert, en die
Tegen het naar huls zenden van vaders
**11 groote gezinnen bestaan bezwaren.
Onbillijkheden zouden nlat te vermijden
"ta, om. omdat officieren, kader en ge-
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Matige doei.
De-weerverwhchting luidt: Zwakke tot
I matige ZaddeUjke tot Westelijke wind,
betrokken tot zwaar of half bewolkt,
i tijdelijk regen, later wellicht opklarend;
ma tig a dooi.
omgefceerd dan ook gaarne bereid zij a
aan hun uiterlijk alle zorg te besteden,
hun uniform goed tc onderhouden, de
kraag steeds gesloten te houden, en de i
kleerborstel niet te sparen.
Al idosofeerend hebben we totaal onze
sectie recruten vejgeten, die voor het
eerst gekleed ln hun „eerste grijs" voor
den kapitein paradceren, opdat onze
compagniescommandant inderdaad kan
constateeren, dat ge zich zonder opzien
te baren, op den openbaren weg verwo
nen kunnen. En het blykt, dat onze tou
rier de Jongens goed heelt aangekleed,
de kapitein heeft geen aanmerkingen, ac
Jongelui mogen dezen Zaterdagavond als
soldaat gaan passagieren, de burgerpet
verdwijnt, voor veie maanden uit hun
gezichtskring.
Maar niemand ls er, die daarover
treurt, het nieuwe, het onbekende, heelt
hen volkomen geglepen; de een denkt
het, de ander zegt het: „hou, dat heelt
lang geduurd, voor we eindelijk na oen
dienst in uniiorm qe stad in mogen. Wat
zuilen we een sjans hebben, vanavond!"
'Ie veel dienstijver.
Er gebeurde dezer aagen in een uurp,
ergens aan ue grens, waar oc kapitein-
kanwnnementseoniiiianaant, zooais net
trouwens Denoort, regelmatig anumoeie-
nmgen iaat nouuenl een vermakelijke ge-
bciueuems. Aiai'iuoeieningcn aes nuents
zuil natuurlijk hein nuttig, maar net
moet inuerouau een alarm zyn, uut wil
zegen: ue uucp mag er tc voren mets
van weten.
Wanneer alles ln zalige rust vtrzonken
ligt, ue inanscnapp^n uiep ui nun wune-
tje gewikkeiu Vau v
staven uioumcu, se
alarmsignaal door
tuk toetsen, oi zijn
erioi en maurscnuut-
lütiert pruisenng net
net kantuimeuient,
en nu kan do commandant aan ue piak-
troep nrueruauu uen
vereisenten graad van paraaineiu Dczit.
Zunen ue secties pinnen een kwartier
aangetreden staan, ol zal.net over een
uur nog steeds een wanoruenjke bende
zijn?
Aan den anderen kant kan een derge
lijk alarm met liepicmaat gelieun blij
ven, ac Kapitein Stfeloe een aaium vast,
de administrateur gal op ae karenuer
een kruisje, Ue strgeant-schruvex hoor
de iets momperen, de „oppasser vernaai
wellicht van het dienstmeisje, aat ae
commandant om' houtwee gewekt moest
worden, ennn, een lekkage is gauw om
staan, en dan is het een kicine moeite
om tegen beloomngl van een salllaantje
even ten goeie vrieind te waarsenuwen:
„Denk er aan, vannacht om twee uur
worat de troep gealarmeerd, maar... Je
hebt het niet van mij, hoor!"
Zoo kan het dus gebeuren, dat onze
Kapitein om lialltwee moeizaam zyn
warme legerstede verlaat, zich by dertien
graden vorst naar den hoornblazer
spoedt, met de boodschap; „Romp wat
lucht in je longen vader, en alarmeer
het kantonnement!"
Op zijn gemak wandelt de comman
dant vervolgens naar de verzamelplaats,
voor het raadhuis, en slaat van verba
zing schier steil achterover, want wie
aanschouwt hu daar: de tirailleurs Wil/
lemsen en Vermeulen, volleuig gepakt
en gezakt, gasmasker over den rug, uA
deken keurig gerold op liet mooci gepak -)
te ransel. Hoe is dat mogelyk, terwui dc
hoornblazer met zun signalen de ment
nog laat trillen?
„Hoe komen jullie hier verzeild?",
vraagt barsch de "ommandant.
Vermeulen treedt naar voren. „De
kwestie is, kapitein, dat wij nog al vér
van dc verzamelplaats ingekwartierd
zyn, en nu komen we eiken nacht, zoo
tegen halltwee, even kijken oi er soms
iets te doen is, kapitein..."
De koude was niet te harden.
De N. R. Crt had een onderhoud met
een landgenoot, die ais vrijwilliger dienst
genomen had in het Finsche leger, maar
wegens een erutige verwonding van zijn
hand naar het vaderland is teruggekeerd.
„liet is afgeloopen voor mt mijnheer",
reide hy. „Aan iemand met één hand heb
ben ze niets. Een granaa'.siherf heeft de
vingers van myn rechterhand afgesi„gen, de
rest van myn hand is bevroren en zal ver-
moedelyk wel geamputeerd moeten wor
den..."
„Hoe ben je er toe gekomen on. naar
Finland te gaan?" vroegen we om het ge
sprek van zyn verminkte hand af te lei
den.
„Ach, je moet toch wat doen", is bet
nuchtere antwoord „er zyn nou eenmaal
menschsn, die nergens rust hebben en het
avontuur zoeken. Ik voel niets voor een
kabn leventje, een huisje net een tuin er
voor en er achter èn wat kippen en konij
nen. Het avontuurlijke, het onzekere trekt
me steeds weer. Gedurende den Spsanschen
hoi gei oorlog heb ik in de -"paansehc loop
graven gestaan en gevochten aan de zijde
van de ^communisten. Ik ontsprong den
dane, doordat ik nog net op tijd die hel wist
te ontvluchten. Nu ben ik naar Finland ge
gaan om tegen de communisten te strijden.
Waarom niet..."
„Hoe ben je daar gekomen?"
„Met een Finsche houtboot. Zoo om
streeks half December kwam het verlangen
in me op om naar Finland te gaan als vrij
williger. In Zaandam lag een houtboot op
het punt naar Finland te vertrekken lien
kapitein verteld# ik, wat ik van plan was.
Deze stelde me in de gelegenheid aan te
monsteren als tremmer. ln de eerste de
besté havenplaats, Turku hdb ik afgenon-
sterd cn toen ben ik dadedyk op zoek ge
gaan naar een wervingsbureau. ledere,'«i,
wien ik orn inlichtingen vroeg, stond me
mendetyk te woord en deed wat hij kin
om me te helpen. Zoo was ik gauw, waar
ik wezen moest. Op het bureau onlmoettr
ik Zweden, Noren en Denen, die zich ook
beten inschrijven. Hoewel ik tamelyk gotd
gekleed was zat ik gewoon te rillen van de
keu. Hei vroor ook niet minder dan dertig
graden. Lie anderen schenen er eenter
heclemaal geen last van te hebben.
Eindelyk was ik aan de beurt. Officieels
papieren beaat ik niet, alleen een paar
acten van den Burgerlijken Stand. Een pas
of bewijs van Nederlanderschap had ik niet
noodig gehad. Geen van de ambtenaren kou
bovendien Nederlandseh of Duitsch lezen.
Tenslotte vertelden ze me, dat mijn ge. al
behandeld zou worden en dat ik over een
paar dagen bericht zou krygen. Verder
gaven ze me het adres van een hotelletje,
waar ik voor weinig geld soi' kunnen wo
men. De hotelhouder was een vriendelijk en
behulpzaam man, echter even weinig
spraakzaam als de meeste Finnen. Later ov
ien dag arriveerden er nog meer vrüwilli-
rers en allen werden even hartelijk beban-
leld. We kwamen immers om zün lrnd te
telj eik Spoedig waren we er dan ook «is
lind in huis en van afrekenen wilde hij
i iet weten. Maar hij deed nog meer.
De kou was namelijk zoo erg. dat we het
hjjna niet konden hanien. Van boord had ik
tnl een paar klompen en een dikke broek
ipeogenomen, maar dat nielp allemaai niets.
Al zaten w* boven 041 dl kachsl dan rilden