NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
GOUDA EN OMSTREKEN
ij
Gemeenteraad van Gouda.
niet
#o. 20258Woensdag 28 Februari 1940 78e Jaargang
ïERGAMEACHT, berkenwuüde, bodegraven, boskoop, gouderak.
yiEUWERKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN,
HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE
STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*
Dit blad verschijnt dagelijks, behalvo Zon- en Feestdagen
DE SUCCESSEN EN ZORGEN VAN DE
BRITSCHE VLOOT. 4
De strijd tegen de duikbooten.
De „Nelson" op een mijn geloopen.
ra-
Finnen trekken terug in
Petsamo.
Roosevelts brief aan
Pius XII.
TWEE VLIEGTUIGEN DER
DUITSCHERS NEERGESCHOTEN.
Engelschen verliezen 'n Bristol-Blenheim
in de Duitsche Bocht.
DUITSCHE DUIKBOOT
TOT ZINKEN GEBRACHT.
GOVnSCUG (MliiYT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en oma treken (behoorende tot den bezorgkrüxgj
1J resell 1.30, elke regel meer 0.28. Van buiten Gouda en den bemrgkring:
V-6 resell f 1.66. elke regel meer 1 0.30 Aiivertentiön in bet Zaterdagnumme- 20
I J,!,; »e den mijl. Liefd*digheids-ad verten tiën de belft van den nrifs.
I dJgEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels f 2.g5, elke regel meer 0.50. Op
L «ootparina 60 hooger
I Adver.'entiïn kannen worden ingeionder door tusschenkomst van soliede Boek
Insdilareii, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
Igg bet Bureau ztfn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te rifn.
I Gewone ariverteritiën en ingezonden mededeelinger, bü contract tot zeer gereduceerden
I fit Groot* letters ra randen worden berekend naar plaatsruimte.
A - V s
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 98 uur. Administratie en Redactie Telef
fnterc 3746. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ona Bureau: HARKT 31. GOUDA
b]j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.16.
.ine
Irien-
te
de
|iden
eren
bvert
iiwe-
ordt
ken-
lerin
fdeel
end
oots
pa-
10e-
|urt.
oo-
(ting
tig
idan
|nde
be-
oor
toe-
ers
liet
de
Sier
en
en
aar
Vor-
ra-
iDe
Sen
lig
|ik,
toe
Sin
vel
eu-
|k,
Het nut van slagschepen.
M' INI8TER CHURCHILL hoeft in het
Britsche Lagerhuis de begrooting
I roor de marine Ingediend en daarbij een
I rrde uitgesproken waarin hij o.a. zeide,
Idat de Duitschers aan het eind van 1931
|;oor allerhande oorzaken ten minste de
Ihelft van hun duikbooten hadden ver
leen, n.l. 35 in totaal
„Ik heb mij vergist", aldus Churchill,
[joen ,k in het Lagerhuis verklaarde,
iit de aanbouw van duikbooten in
IWtschland ongeveer twee per week be
lter Dit en misschien zelfs meer, is
lieïicht waar voor de toekomst, maar tot
|tet einde van 1930 was het in leder geval
t zoo. Ik betwijfel of er, In die periode
Ineer dan tien nieuwe duikbooten in ge-
I trulk zijn) gesteld.
Op deze) manier had Duitschland aan
I bet einde van 1939 in totaal 45 duikboo-
I ten, waarvan er natuurlijk ongeveer
I twintig noodig waren voor de opleiding
lian nieuWc manschappen. Er bleven er
Ita ongeveer 25 over, die deelnamen aan
lie actieve operaties en die opereerden
|ian weer In twee of drie ploegen.
Onze- berekeningen wijzen uit, dat het
liantal actieve duikbooten de tien zoo
|[oed als nooit te boven is gegaan."
Sprekende over het resultaat van de
|>-strijcling der duikbooten zeide Chur-
J „Gedurende de laatste tweó dagen is,
|iaar met zekerheid gezegd kan worden,
i duikboot tot zinken gebracht. Het is
Iwgoed als zeker dat twee andere duik-
Itoten eveneens tot zinken zijn ge-
kht."
J Churchill zeide voorts: „Wij hebben
dusver gestreden met het zeer bo
wlden aantal destroyers, dat wij reeds
ii het uitbreken van den oorlog hadden,
eund door oen groot aantal kleine
irtutgen, die uitgerust waren met z.g
[installaties", dieptebommen etc.
J Gedurende den zome» zullen echter tal
nieuwe duikbootenj gebouwd worden.
4 zullen aan dit gevaar het hoofd bite-
Ito met het groote aantal nieuwe sche-
lto, dat thans in aanbouw is, en die
fclaal uitgerust worden voor de ver-
ktiging van duikbooten
I .Wij zien thans een mogelijkheid", zoo
"«vólgde Churchill, de magnetische
Öinen en oventueele varianten op dit
Seem, de baas te worden. In alle be-
denheid kan ik zeggen, dat wij ons
i het punt van de techniek door de
Wtschers niet voorbijgestreefd voelen."
Churchill zette vervolgens uiteen hoe
maanden geleden een groot aantal
Whers opgeroepen moest worden om
tittlpzaam te zijn bij de bestrijding van
aan te dringen op strikte interpretatie
van de internationale wetgeving, die in
het in stukken heoit gereten."
Het is geenszins vreemd, dat de Brit
sche rogeering er genoeg van krijgt. Ik
i begin er mijnerzijds zeil genoeg van te
krijgen. Zonder aarzelen zeg tk, dat bij
Ide. uitlegging van regelen en conventies,
welke de neutralen raken, de mensche-
lijkhcid moer onze gids moet^zijn dan
(juridische pedanterie en -te dordeelen
paar d episode met da „Altmark" schijnt
dit niet alleen de meening te zijn van hot
Britsche volk, doch van de geheele be
schaafde wereld."
Het nut van slagschepen.
Churchill ging vervolgens over tot'een
bespreking van het nut van'slagschepen
en doelde mede, dat de Britsche" poot
weldra versterkt zal zijn met vijf moder
ne slagschepen. De „Barham" en de
„Nelson", die resp. door een torpedo en
een mijn beschadigd werden; zullen wel
dra weer varen.
Gebied om Wiborg door
bevolking ontruimd.
De Russen hebben, volgens berichten
uit Helsinki, den IJszeeweg in Fetsasmo
thans bezet tot bij Nautsi; de.Finsche
troepen werden gedwongen langs do
Noorsche grens terug tc trekken van
Hoyenjarvi naar oen vijftien kilometer-
zuidelijker gelegen punt; aan het uit
einde van de enclave welke het Noprschf
gebied daar vormt.
De rechtbank der Russische strijd
krachten werd bij het zuidwaarts op
rukken lang: den IJszeeweg beschut dooi
de Noorsche grens. Dit voordeel voor de
Russen zal wegvallen als zijhun op-
marsch in de richting van Ivalo vervol
gen.
Het Finsche legerbericht luidt:
Finsch legerbericht.
Te land: In den sector van Petsamo
heeft de vijand zijn aanvallen deh ge-
heelen dag voortgezet; de Finnen heb
ben hun stellingen verplaatst naar
Nautsi. j
Verder werd aan het front de activi
teit van patrouilles met succes voor de
Finnen voortgezet.
In do lucht: De FinSche luchtmacht
heeft gedurende den dag verkennings
vluchten uitgevoerd. Ook zijn verdedi-
gingsvluchten gemaakt en zijn de bases
van de vijandelijke luchtmacht en op
slagplaatsen van oorlogsmatcrieel ver
achter het front gebombardeerd. Den
geheolen dag is de activiteit in dc lucht
divisies ten Westen van de stad aan land
tc willen zetten .ongeacht of zij de stad
in handen hebben of niet, ten einde
regelrecht op te rukken naar Kotka en
Frederik6hamn. Reeds zijn zij met sleden
gekomen tot sakkijarvi, dat door de Fin-
neti is verlaten. Sakkijarvi ligt 30 km.
'ten westen van Wiborg
De door Myron Taylor overhandigde
boodschap van president Roosevelt aan
den Paus luidt als volgt:
v Heiligheid.
In mijn brief van -23 October 1939 had
ik do eer te verklaren, dat het mij oen
groote voldoening was Uwe Heiligheid
een persoonlijken vertegenwoordiger te
zenden, teneinde ons evenwijdig-gerichte
werk voor den vrede te coördineeren en
het lijden te verlichten. Uwe Heiligheid
heeft de goedheid gehad mij tc doen we
ten. dat de keus van Taylor haar wel
gevallig was Ik geef dus Myron Taylor,
die een oud vriend van mij is en in wlen
ik groot vertrouwen stel, een bijzondere
opdracht. Uwe Heiligheid kent de
mcnschlievende pogingen, welke hij in
het werk heeft gesteld om hen, die cjpor
politieke omwentelingen geen
Vluehtsoord meer hadden, te helpei
zou mij gelukkig prijzen, te wetenUxlat
hij de verbinding zal vormen voor qSles,
wat Uwe Heiligheid en ik zouden wjillen
besprTkep in het belang van de eeiisge-
zindheiaonder de volken
Ik heb Myron Tayior verzocht mijn
hartelijke groeten over te brengen aan
•Je gemeente-begrootinp 1940 zonder stemming goedgekeurd.
Tot, instelling van een feestweek besloten.
Voorstellen uit den raad tot schrapping van toelagen aan leiders-ambtena
ren van Ie werkloozencursussen, tot het ontwerpen van een urgentie-
puogramma voor de uitvoering van werken en tot uitbreiding van den
veei d'enst over den Turfsingel in handen van B. en W. om advies gesteld.
Motie, waarin toepassing van Zondagswet inzake de ochtendvoorstellinges»
in de bioscopen betreurd wordt, aangenomen.
mijnengevaar. Nu, na drie maanden, zeer levendig geweest. De Finsche vlieg-
het duidelijk dat deze termijn voor
'^en tijd verlengd moet worden. Vijf
1zeventig procent van de opgeroepen
"tthers heeft reeds te kennen gegeven,
werk te willen voortzetten, en do
Mralitelt zal aan hun wensch voldoen,
L i Churchill.
i hun aanvallen op onze scheepvaart
jtop die der neutralen, zoo ging Chur-
"1 voort, hebben de Duitschers lederen
1 geschonden die tot dusver door de
«cl was aanvaard in de wetgeving
"sffende den mijpoorlog. Het gedrag
Duitsche vliegers is zoodanig geweest,
t Groot-Brittannië er toe moest ovcr-
al haar ylsschersschepen en kleine
•ulgon te bewapenen, hetgeen thans
Miiedt."
1-fen van de wonderlijste dingen die
°olt heb medegemaakt", aldus ver-
Jtöe Churchill, Is de manier waarop de»
""aden der Duitschers worden aan-
1 alsof zij een deel zijn van de nor-
dagelijksche gebeurtenissen. De
Je bladen maken meer ophef, wan-
ik hun in, een toespraak op hun
wys, dan Wanneer honderden van
1 schepen totizinken worden gebracht
[®eer dan duizend van hun zeelieden
dood vindeh, of liever: vermoord
iJj huidige leer der neutrale staten
ht.deze te zijn dat Duitschland eerst
jjjantal voordeelen mag behalen door
te malden op alle bestaande
®h laffe aanslagen te plegen op
[«eatralen, en dat het dan weer een
voordeelen mag behalen door,
het ln zijn .kraam te pas komt,
tuigen hebben, met succes verscheidene
malen den strijd aangebonden.
De activiteit van de SovJet-RusSische
luchtmacht was zeer levendig. Talrjjke
plaatsen in het binnenland zijn dool
groote vijandelijke formatties gebombar
deerd Behalve Kovola,- Lahti, Vimakl,
Hanke on Turku, zijn nog andere plaat
sen met bommen bestookt. Volgens tot
nu too ontvangen berichten is te Lanti
een burger gedood en zijn elders gewon
den gevallen; het juifjte aantal sl&'cBt-
offers is nog niet bekend. Op enkele
punten hebben de bombardementen van
de Sovjet-Russische luchtmacht branden
veroorzaakt en matcriecle schade aan
gericht. In de gevechtszone zijn Will-
manstrand en Elisenvaara gebombar
deerd. Hier zijn twee burgers gedood en
anderen gewond In den avond heeft de
luchtmacht van den vijand» de actie
voortgezet. Volgons gecontroleerde be
richten zijn zeventien Russische vliegtui -
gen neergeschoten; van een achttiende
is het verlies nog niet bevestigd.
Het aantal sedert het begfn der vijan
delijkheden omlaag geschoten Russische
vliegtuigen bedraagt thans vijfhonderd.
De correspondent wan de Stockholm-
sche „Nya Dagligt AHehanda" in Finland
bericht aan zijn blad, dat de druk van
de Russen op Wiborg steeds toeneemt.
De Finsche autoriteiten hebben de om
streken van de stad doen ontruimen en
de stad zelf is geheel dood, doch de Fin-
sche vlag wappert nog trotsch op 'het
kasteel. De stad kan nog verdedigd wór-
den, niettegenstaande den val van Björ-
kö, doch de Russen schijnen verscheidene
Uwe Heiligheid, mijn ouden en goeden
vriend."in de oprechte hoop, dat ons ge
meenschappelijk ideaal var religie en
menschelijkheid tot uitdrukking moge
komen door het tot standbrengen van
een meer duurzamen vrede op dc grond
slagen van vrijheid en veiligheid voor
alle volken onder Gods bescherming
Uw oprechte vriend Roosevelt.
Brief aan Taylor
De brief, waarin president Roosevelt
Myron Taylor zijn opdracht geeft, luidt
als volgt:
„Waarde heer Taylor,
Aangezien ik in u een bijzonder ver
trouwen stel, verzoek ik u zoo spoedig
mogelijk naar Italië te reizen als mijn
persoonlijke vertegenwoordiger met den
rang van ambassadeur bij Zijne Heilig
heid Pius XII. Mijn voornemen u deze
opdracht te geven komt tot.uiting in den
brief, welken ik op 23 December aan den
Paus heb gezonden en waarvan een copie
hierbij is gevoegd Ik verzoek u boven
dien een persoonlijke boodschap aan
Ziinc Heiligheid te overhandigen
Ik zal u van tlid tot tifd verzoeken te
dienen als verbindingspunt voof het uit -
wisselen van denkbeelden met den Paus.
Giizelf moet mijn regeering mededeeling
doen van alles wat iww aandacht zou
kunnen trekken bij het vervullen van
uw taak en welke naar uw mcenlng de
belangen van de Vercenigde Staten kun
nen dienen.
Met beste wcnschen voor het succes
'van uw zending, geheel de uwe,
Roosevelt".
Het ministerie van Luchtvaart te Lon
den doelt volgenss Reuter mede:
„Een, Duitsch bombardementsvliegtuig,
een Heinkeltoestel. Is gisteren oven vóór
f3 uur voorde monding van de Firth of
Forth door een escadrille Britsche ge
vechtsvliegtuigen aangevallen en neer
geschoten." -
Later doelde hetzelfde ministerie mede,
dat een uur later bij de kust van Nor
thumberland een tweede Holnkel-toestel
door Engelsche gevechtsmachines was
neergehaald Men zag drie inzittenden
van het Duitsche toestel in een rubber
boot plaats nemen.
Een, snelle motorboot van de Britsche
luchtmacht is na vier uur op zee te heb
ben gezocht, teruggekeerd zonder eenig
spoor te hebben gevonden van "de" drie
leden deUbemannlng. Ook twee Britsche
vliegtuigen hebben vergeefs gezocht.
In een derde mededeeling van het mi
nisterie van luchtvaart werd medege
deeld, dat de- Britsche vliegtuigen met
succes verkennlngssvluchten, hebben uit
gevoerd boven Helgoland cn de Duitsche
Bocht. Een der vliegtuigen ls niet op zijn
basis teruggekeerd
Het D.N.B. voegt hieraan toe, dat dit
vliegtuig door Duitsche jachtvliegtuigen"
omstreeks half drie omlaag ls geschoten.
De Maandagavond geschorste vergade
ring van den gemeenteraad is gisteravond
half acht voortgezet.
Voorzitter: burgemeester dT. K. F. O.
James. f
Alle leden zijn aanwezig.
INGEKOMEN STUKKEN:
een voorstel van B. en W. tot het vast
stellen van een regeling voor het toekennen
an een kinderbijslag.
VOORZITTER deelt mede, dat het
riet de bedoel'ng is het v orsltel nog in deze
vergai'f ring nwi dc rrdc te stellen.
AAN DE ORDE:
De - ontwerp-gemeefite-hegróoting
voor 1940.
De artikelbgewijze hchandelimr "wordk
v 'r-vlgd.
Post kosten; vaccilfatie.
De heer VAN WIJNBERGEN fv.d.j"
merkt op, dat in 1933 van de gelegenheid
tot kostèlooze vaccinatie slechts miniem
is gebruik gemaakt. Spr. verzoekt aan de
gelegenheid grootere bekendheid te geven,
zoomede "aan de mogelijkheid tot inenten
t»gen diphtherie en\ roodvonk.
De VOORZITTER hntwoordtj dat door de
nieuwe wet aan de ihenting tegen pokken
in de toekomst grbotere bekendheid zal
worden vegeven. De oDmerkiiig inzake de
inentjng tegen diphtherie en roodvonk zal
met den directeur van den geneeskundigen
dienst worden besproken.
De heer fJ'RÜIJT (lib.) is het opgeval
len, dat de doktoren Den Boer en Van Dam
zijn benoemd tot tijdelijke plaatsvervangers
-!an dokter Kroondijk. Daar rr hier twee
wachtgelders zijn, de doktoren Broekhuizen
en Meter, vraagt spr. of hej in) het belang
van de aomeonte-f'nanciën niet gewenscht
was geweest de wachtgelders te benoemen.
Wethouder KOEMANS l'r.k.) antwoordt,
dat dokter Van Dam altijd dokter Kroon-
foV thdens diens varanties heeft vervangen
als leider van de consultatiebureaux en daar
hij specialist is, werd zijn aanstelling ook
nu de beste oplossing geacht. Voor d,
waarneming van de andere functies hebixn
Tl. en W. gemeend een medicus tc moeto-
benoemen, die reeds aan den geneeskuld'-
"en dienst is Verhonden,
r Post suhsidiën aan vereenigineen voir vl
drankbestrijding.
De heer POLMAN (s.d.ï betreurt dat de
post f 10ft lager is geraamd. Hii dient eer
voorstel in om het subsidie met 100 tr
verhoogen en op het oude bedtag van f 25C
te brengen.
Wethouder DF, WITT WIJNEN (Pb
antwoordt rm-'lv. dat is geraamd het bedrag
dnt volgens de laatst* rekening is uitgdjre.
ven. Het Prarkweer-comité heeft f.150 vit'
dv "-f 250 opgenomen, zoodat niet meer
noodzakelijk is gebleken. Spr. ontraadt ver
hoogiPg zoolang het betreffend comité riiet
Andere duikboot na aanvaring met
Noorsch schip vermoedelijk
eveneens gezonken.
Do Fransche torpedojager „§imoun"
heeft voor Kaap Finis ter re een Duitschen
onderzeeër tot zinken gebracht.
Toen men op de „Simoun" den peris
coop waarnam, werd onmiddellijk een
aanval op de duikboot gedaan, welke
spoedig werd gevolgd door een tweeden
aanval met dieptebommen, waarna zich
een groote olievlek begon te vormen. De
duikboot verdween in de diepte om niet
meer boven te komen.
Het Noorsch Tel. Ag. meldt uit Oslo,
dat het Noorsche s.s. „Arnflnn Jarl"
(1151 ton) ln botsing is gekomen met een
Duitsche duikboot. Dc periscoop werd,
afgerukt en men gelooft, dat do duikboot
is-gezonken.
1 heeft aangetoond, dat meer noodig is. Ge
schiedt dit, dan kan eventueel bij supple-
toire begrooting het subsidie verhoogd
worden.
Het voorstel van den heer Polman wordt
om prae-advies in handen van B .en W. ge
steld.
Post uitkeering gecommitteerde der
gemeente bij de Goudsche Waterlei.
ding Maatschappij,
De heer ENGELHARD (r.k.) merkt op,
dat de waterleiding altijd tantième ook aan
den gecommitteerde heeft uitgekeerd, welke
uitkeering sinds 1938 wordt geweigerd. Spr
acht de houding van de maatschappij on
welwillend, ook al omdat de vorig jaar door
den raad benoemde gecommitteerde, mr
Rcnama, nimmer is geïnstalleerd. Daar het
college van B. en W, van oordeel is, dat de-
gemeente op grond van" de statuten rech*
heeft op hoogere uitkeering. verzoekt spr.
krachtiger op te treden en zoo noodig een
rechtsgeding aan te gaan.
De heer POLMAN (s.d.) sluit zich Uci-
bij aan.
De VOORZITTER antwoordt, dat com
missarissen van oordeel zijn. dat het tan
tième een welwiilendlheids-uitkeering be
treft, terwijl de gemeente van meening
nat hier van een recht gesproken kan wor
den. Men kan nu wel een rechtsgeding a-.z-
gaan, maar in de eerstvolgende jaren moet
beslist worden over naasting van het bedrijf
o' concessie-verlenging en B. en W. zullen
zeker geen voorstel in deze of gene richting
doen alvorens ook de ondévhavigp kwestie
it geregeld. Als men zegt, dat de weiwi'.
iendheid van de waterleiing niet groot 1»,
kan men beter zeggen, dat de hoffelijkheid
niet gfoot is. Spr. betreurt, dat steeds geen
gtlegefchcid heeft bestaan om den gecom
mitteerde welkom te heeten. Hij deelt mede,
dat B. en W. dit commissarissen bij het
eerstvolgend contact zullen laten weten.
Hoofdstuk volkshuisvesting.
De. heer H. VAN SOEST (s.d.) infor
meert welke plannen bestaan om tc komen
tot hefbouwen van nieuwe goedkoope wo
ningen. Dit zal mede kunnen leiden tot s, -
nee ring van het grondbedrijf.
Onbewoonhaarverklarijig van zestig
woningen»
Wethouder POLET (a.r.) deelt mede, dat
R. en W. ,1en raad binnen een paar maan
den voorstellen hopen te doen tot krot
opruiming op tot onbewoonbaarverklaring
van zestig koningen. Ten aanzien van dij
laatste moft men maat betrachten,- daar de
voorraad jvoningen beneden vijf gulden
hudr niet erg ruim is. Het bedraagt onge
veer zestig. De gemeente kan wellicht tot
bouw van goedkoope arbeiderswoningen
«vergaan, doch ook de particuliere bopw-
nijverheid heeft hier een taak, in welk ver
band spr. „op verschillende mogelijkheden
wijst: Spr. heeft in Den Haag gesproken
over het verzoek tot bouw door „Ons
Iceaal", waarbij hij voor negentig procent
den indruk heeft gekregen, dat van de ro
geering geen medewerking is te verwach
ten.
De heer SPRUIJT (11b.) meent, dat men
de zaak niet al te somlber moet zien. Er
staan hier, naar spr. bü onderzoek ls ge
bleken, 62 woningen leeg van 2.50 tot
5 huur, maar men verge te niet, dat c»
particuliere bouwnijverheid inmiddels is
doorgegaan, want er zijn 124 woningen in
aanfbouw tegen huren van omstreeks 6.
Er zullen dus 124 woningen, die ouder eu
goedkooper zijn, leegkomen, zoodat de voor
raad woningen toch niet zoo heel gering is.
De heer H. VAN SOEST (s.d.) merkt op,
dat men een woning van 2.60 buur torii
moeilijk eem woning kan noemen. Een be
hoorlijke woning voor minder dan vier gul
den vindt men hier niet, alles wat er onder
ligt noemt spr. krotten.
