IfcilEUWS- 'EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
20260
Vrfldasr 1 Maart 1940
78e Jaargang
BERGAMBACHT, berken wuüde, bodegraven, boskoop, gouderak. haastrecht, moordrecht, moercapelle
hflEUWERKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUW1JK. SCHOONHOVENSTOLWIJK WADDINXVEENZEVENHUIZEN, en®
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon-en Feestdagen
FRANKRIJK REORGANISEERT ZIJN
ECONOMISCH LEVEN.
vFransch-Britsch accoord in overeenstemming met
Amerikaansche plannen na den oorlog.
Finnen weerstaan druk
op hun nieuwe linie.
GOEBBELS VERTROUWT OP
EENHEID VAN HET VOLK.
„Turky'e thans gereed."
Contrabandecontrole
uitgebreid.
GOM COIMjVT.
ipVERTENTlBPRIJS: Dit Gouda en ome ureken be hoo rende tot den bexorgkring)
I j-5 regel* 1-30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den beeorgkring-
1-4 refcel» 1-56. elke regel meer f 0.30 Advertentiën iD het Zaterdagnumme' 20
I j|,|»z nu den Dril». Liefdadigheid*-fiduertentiën de helft van den Drifs.
jjfGEZONDEN MEDEDËELINGEN: 1-4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
„wrpavina 60 hooger
j tdier.entiën kunnen worden ingewijden door tusschenkomst van soliede Boek
I ^adelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsin»
I (U het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
éewone advertentiën en ingezonden mededeelingei. bi) contract tot zeer gereduceerden
Groote letter» en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telel
nterc 3746.' Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2:25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.16.
Omvang der nieuwe maatregelen.
DE Fransche regeering heelt gisteren,
een aantal decreten afgekondigd,
die in hoofdzaak het volgende betreffen:
Beperkingen voor de bakkers en ban- 1
«setbakkers; I
beperking voor de restaurants (een
vastgesteld aantal schotels)
fewijzigdo samenstelling van 't brood;
beperking van het gebruik van alcohol.
Verder zijn dan nog een aantal maat-
regelen noodlg ter Invoering der disthl- 1
I autiekaarten.
Tenslotte zal oen regeling worden ge-
troffen om het tekort aan arbeidskrach-
ten ln do Industrie te verminderen door
waar mogelijk, mannelijke arbeidskrach
ten door vrouwelijke te vervangen.
In een gisteravond gehouden radiorede
I Itceft de minister van Financiën, Rey- 1
naad, ten aanzien van deze weisdecreten j
het volgende verklaard: i
„Tot op heden heeft Duitschland een
economlschen oorlog met ons gevoeijfl.
Zijn offensief ter zee is alleen gericht
togen de levensmiddelenvoorziening der
Geallieerden. Financieel hebben wij
stand gehouden. Economisch daaren
tegen gleden wij den verkeerden kant
op. Ik zeg U de waarheid, evenzeer ln
oorlogstijd als ln tijd van. vrede. Niets is
erger dan een verkeerd optimisme, dat
de krachten verspilt.
Beperking van het verbruik nood
zakelijk.
Na aan de hand van de feiten te heb
ben betoogd dat het gevaar niet van den
Itaancieelen kant komt, vervolgde spr.
Het kwaad dat op ons loert, ls het meest
gevreesde economische kwaad van alle
dat der prijsstijging, d.w.z. de dreiging
van het dure loven, Men moet goed be
grijpen vanwaar het kwaad komt, als
men het wil bestrijden. Hier moet ik u
een vraag stellen..
Minder voortbrengen en evenveel ver-
bruiken, kan dit voortduren? Deze vraag
beeft de regoering zich gesteld. Onze
»6tsdccreten zijn het antwoord erop. Tot
dusver hebben wij, door een deel onzer
teservcs te gebruiken aan dezen oneven-
vtchtigen toestand het hoofd geboden.
Niet alleen hebben wij uit de blnnen-
dagen een begin zal worden gemaakt
met de formaliteiten voor de algemeene
volkstelling, die vooraf moet gaan
aan de uitreiking der distributiekaarten.
Ook andere beperkingsmaatregelen
zullen van kracht worden. Dit program
van beperkingen zou een droevig ideaal
zijn voor den vredestijd. Nu het oorlogs
tijd is, is iedere ontbering een daad, een
steen bijgedragen tot het gebouw, een
slag toegebracht aan den tegenstander.
Wij moeten onze reserves dus als egoïsten
sparen.
Opvoering der productie.
Doch, zoo ging spr. voort, minder uit
geven en minder verbruiken is niet vol
doende. Er moet meer worden voortge
bracht. Ik spreek niet van de bewape
ning, op dit terrein nemen onze presta
ties met den dag toe; ik spreek van de
productie, welke noodig is voor de bur
gerlijke levensbehoeften, die voorziet ln
de fundamenteelo behoeften des lands
en onze mogelijkheden tot uitvoer.
Een verlichte arbeidsdienst?
Reynaud sprak van de maatregelen,
cl ie genomen zijn in het belang van den
landbouw en verklaarde ten aanzien
van de industrieeleproductie, dat deze
vooral behoefte heeft aan arbeideskrach-
ten. Hij deelde mede, dat een lijst opge
steld zal worden van Industrieën, die
genoodzaakt zullen zijn een minimum
percentage aan vrouwelijke arbeids
krachten in dienst te nemen. Tevens zal
een telling worden gehouden onder de
werklooze arbeiders.
Indien wij er met vrijwilligheid niet
komen, aldus Reynaud, zullen wij niet
aarzelen, onze toevlucht te nemen tot
een werkelijken verplichten arbeidsdienst
Fransch-BrUsch accoord grondslag
voor den wederopbouw van Europa
Reynaud herinnerde vervolgens aan
het op 4 December j.l onderteekende
FranschBritsche accoord op monetair
gebied en zeide, dat dit accoord gecom
pleteerd wordt door een gisterochtend
gepubliceerd'decreet, dat het goederen
verkeer tusschen de beide landen en hun
kolonies vergemakkelijkt. In de practijk
komt het namelijk hierop neer, dat de
meeste der formaliteiten, welke de deviè-
zencontrole voor deze operaties noodlg
maakt, vervallen.
Spr. vervolgde; „De Amerikanen heb-
i..,. wf1 vgivui&uc. „vjv lieu-
™dsct!e reserves Seput, doch ook heb- ben zfch niet vergist. Zij hebben begre-
«a wij ons tot het buitenland gewend. pen, dat deze monetaire en economische
efi daar aankoopen te doen hebben wij 1 accoorden de kiem vormen van de toe-
J? m?,eten afgeyen komstigo organisatie van .Europa. Hun
I an t kern van de .sympathie steUcn wij op hoogen prijs,
sffitri November J.l. begon de prijs- j Het terrein voor de toepassing van het
t j Fransch—Britsche accoord zal nog meer
i«mT£U?, ^volgens het gevaar j dienen te worden uitgebreid. Reeds thans
I «vmlÜB uiteen. Ten einde deze con- beschikken wij over een wapen, dat na
Wjuentie van de prijsstijging te ont- den oorlog zal dienen voor het weer op-
Uan, heeft de regeerlng gisterochtend
te wetsdecreten afgekondigd. Slechts
Mftr'hiervan was van financieelen aard,
"J. dat, hetwelk betrekking heeft op de
bouwen van een levensvatbaar Europa.
Het gaat hier namelijk naar onze mee
ning niet alleen om een accoord voor
den duur der vijandelijkheden. Het zal
^enkomst met de Bancjue de France, ëen onëër baten 3ÏÏ, zinen
«e ten doel heeft twee reserves te mo-
tuiser ren; voor betalingen ln het bui
tenland en ln het binnenland. Spr. wees
op. dat de waarde van den franc on-
I teranderd blijft. Deze overeenkomst, zoo
I telde Reynaud, stelt ons ln staat het
I hoofd te bieden aan alle omstandig-
l»Wen. die uit den oorlog kunnen voort
vloeien. -
Ten aanzien van de andere decreten,
Ijle van economlschen aard zijn, ver-
[Jteorde de minister, dat zij ten doel heb-
1 «to het verbruik te beperken en de pro-
Iwotle op te voeren. Naar aanleiding van
ij® Invoering van de distributie zeide hij
[Jat het gunstigste, waarop Hitier kan
ifoen js> dat de Franschen inslapen ln
[Win gewoonten in vredestijd. De geheele
Itetüek van Duitschland, aldus Reynaud,
[*JM uit van de gedachte, dat wij onze
[J««ves zullen uitputten, terwijl het de
Tie, dank zij ongehoorde ontberingen,
'behouden.
.Hitler wacht af. Wellicht over enkele
|**anden, wellicht over een Jaar, zoo zegt
bij zich zelf, zal lk in plaats van een
gezind Frankrijk, een gedemorali-
fl Frankrijk tegenover ml) hebben.
"lor vergist zich. Gij behoeft slechts
j gisterochtend Eeteekende wetsdecre-
te lezen om het bewijs hiervan te
1 Reynaud deelde mede, dat over enkele
zeker niet de kleinste.
Reynaud besloot met zijn vertrouwen
uit te spreken in de overwinning van
Frankrijk en Engeland.
Russen bezetten toegangswegen
tot Wiborg.
Het Finsehe legerbericht luidt:
Te land: Op de landengte van Karelië
bleef de vijand druk oefenen op 28 Februari
tusschen de golf van Wiborg en het mee
Vuoksi, waar de Finnen zich op nieuwe
stellingen hebben teruggetrokken. De vijand
leed zware verliezen. Veertien tanks werden
vernield. Bjj de Taipale werden drie hevige
aanvallen van de Russen teruggeslagen.
Ten noordoosten van het Ladogameer zijn
aanvallen in de richting van Pitkaranfte
re ^gedreven. Elders activiteit van patrouil
les en artillerie. Vier tanks en een pantser
wagen werden vernield. Bij Kuhmo hebben
de Firmen zich meester gemaakt van eenlgc
haarden van tegenstand. Bij Petsamo is de
strjjd in de omgeving van de Nautsi voort
gezet.
In d« lucht: Voor 28 Februari niets te
melden. Het verlies van een vijandelijk:
vliegtuig op 27 Februari, waarvan het ver
moedelijke verlies was geimeld, is bevestigd
Bovendien zijn dien dag nog twee toeste'.'en
van den vijand omlaag gehaald.
De Finsehe troepen helbhen zich blijkens
het legerbericht, thans teruggetrokken op
de linie, welke rechtstreeks loopt van de
Finsehe golf naar Vuoksi, halverwege de
Karelischc landengte. Rondom Taipale hou
den zij stand, doch militaire deskundigen te
Stockholm wijzen er op, dat deze sector,
indien de Russen te Wiborg doorbréken in
den rug zou worden bedreigd.
De naar Wiborg oprukkende Russen zijn
thans in het bezit van drie spoorlijnen en
vier hoofdwegen, welke naar de stad leiden.
Te Helsinki is gistermiddag twee keer
luchtalarm gemaakt. Tijdens het eerste
alarm werden twee vijandelijke vliegtuigen
omlaag geschoten. Het verlies van deze toe
stellen is cveniwel nog niet bevestigd.
Bjj het tweede alarm zag men vijandelijke
toestellen op groote hoogte boven de stad
vliegen, zij werden door de Finsehe lucht
doelartillerie verdreven.
Duitsche voorstelling van het begrip
neutraliteit.
Minister Goeibbels heeft te Munster een
rede gehouden, waarin hjj zeide, dat het on
heil voor Duitschland steeds alleen dan
kwam, wanneer het volk verdeeld was, en
dat Engeland zijn wereldheerschappij over
de geheele aarde kon vestigen omdat het
Duitsche volk zich slechts zeer zelden be
wust werd van zijn kracht of deze kracht
ir, binnenlandsche twisten verspilde. Daar
om is ook het streven van de westelijke
plutocratieën steeds erop gericht geweest,
het Duitsche volk innerlijk te verdeelen en
te verscheuren, daar zij slechts zoo Duitsch
land eronder konden houden. De Führer,
aldus Goeibbels, heeft het eerste volksrijk
der Duitschers geschapen. Voor de eerste
maal in zijn geschiedenis is het Duitsche
volk één geworden bn in zijn eenheid ligt
ook zijn kracht.
Het Duitsche volk is zich ervan bewust,
dat het in dezen oorlog gaat om een stiijd
op leven en dood. Uitwijken is thans niet
meer mogelijk. Daarbij, zeide Goeibbels, on
derschatten wij onze tegenstanders evenmin
als wij hen overschatten; wij kennen zeer
nauwkeurig onze hulpmiddelen, doch ook
die van den tegenstander.
Even vruchteloos als de pogingen,
Duitschland dóór propaganda aan het wan
kelen te brengen, zijn de Britsche blokkade-
pogingen. De Duitsche politiek en oorlog
voering hebben de blokkade voor het groot
ste deel haar effect doen verliezen. De vei
ligheid van het ryk ligt in handen van een
weermacht, die de beste militaire organisa
tie vormt, welke de geschiedenis ooit heeft
gekend. Achter haar staat het geheele Duit
sche volk. -
Iedere Duitsche burger ziet de rechtvaar
digheid van dezen strijd in en is vastbeslo
ten, alles in het werk te stellen om dezen
strfjd tot de overwinning te voeren. De
Duitsche natie zal een einde maken aan de
plutocratische wereldtyrannie.
Goebbels vervolgde: De voorwaarden,
waaronder wij dezen oorlog voeren en zul
len winnen, zijn de gunstigste, die men zich
kan dénken. Op het gebied der levensmid
delenvoorziening zijn wij volkomen veilig.
Ons bedrijfsleven js geconsolideerd. Het
voorziet ons allen van de noodigste grond
stoffen en afgewerkte producten. Onze. be-
wapeningeinriustrie werkt op volle toeren.
„Neutraliteit moet ook in openbare
meening tot uiting komen".
Volgens de United Press richtte Goebbels
in het vervolg van zijn rede een scherpe
waarschuwing tot die neutralen.
Duitschland neemt geen genoegen met of-
ficieele neutraliteit als de publieke meenlng
vrij wordt gelaten het Duitsche Rijk aan te
vallen. Duitschland verwerpt de denkbeel
den van Churchill en denikt er niet aan, zijn
vboiibeeld te-volgen en de neutralen ash te
sporen tot actief deelnemen aan den oorlog
aan Duitsche zijde. Maar het lijkt noodza
kelijk hog eens de ware beteekenis vapjiet
begrip neutraliteit in dezen oorlog vasFte
stellenu-Wij kunnen niet instemmen met de
definitie die alleen spreekt van militaire en
niet van politelce neutraliteit.
„Dit is de laatste dag onzer
voorbereidingen" verklaart Saydam
De Turksche premier, Saydam, heeft
gisteravond uit Ankara een radioredevoe
ring gehouden, waarin hij o.m. zeide:
„Na een intensieve voorbereiding gedu
rende de afgeloopen twaalf maanden is
Turkije thans gereed voor wat ook moge
komen. Ik spreek vandaag tot u op den
laatsten dag onzer voorbereidingen,"
De premier verklaarde, da<t Turkije 30
millioen ponden in het afgeloopen jaar
heeft uitgegeven vooAet leger. Hieraan
voegde hij toe: „later zal ik den vollen om
vang bekend maken van onze voorbereidin
gen."
United Pres^ voegt hieraan uit Istanboel
toe, dat 4e minister-president ane berich
ten over een deelnemen van Turkije aan den
oorlog heeft gedementeerd. Hij verklaarde:
„Onze betrekkingen met Rusland zijn niet
gewijzigd gedurende de jongste zes maan
den." Voorts heeft de premier alle berich
ten over mobilisatie tegengesproken-
De recente toepassing van de Turksche
noodwet, aldus zette Saydam ji-erder uit
een, is zoowel in het buiten- dis in het bin
nenland verkeerd uitgelegd, waardoor ge
ruchten ontstonden dat Turkije den staat
van Beleg had afgekondigd, bevel had ge
geven tot mobilisatie en zich gereed maakte
voor defensieve of offensieve bewegingen
tegen de U.S.S.R. Al deze geruchten waren
volslagen ongegrond. „Of wij in den oorlog
zullen trekken zal alleen beslist worden
van het standpunt van onze nationale be
langen", aldus de eerste minister De nood
wet is ingediend als voorzorgsmaatregel
toen buitenlandsche ontredderingen het on
mogelijk maakten uitsluitend op de nor
male wetten des iands te vertrouwen, maar
„oorlog en mobilisatie vormen zware ver
antwoordelijkheden voor de staatslieden van
Turkfje en eischen de diepste overweging.
Turkije zal deze maatregelen nemen, wan
neer zijn nationale belangen en zy'n bestaan
vitaal bedreigd worden. In de afgeloopen
zes maanden is geen wijziging ontstaan in
onze betrekkingen met Rusland. Wy Wen-
sehen geenerlei bewegingen tegen den Sov-
'j jet te ondernemen. Wij kunnen niet inzien,
dat er voor den Sovjet een reden is om ons
aan te vallen."
Voortgaande'zeide spreker: „Onze doel-
stellingen en voornemens zijn volstrekt be-
paald. De kwestie van deelneming aan den
oorlog en onze buitenlandsche politiek zul-
i len geen invloed ondergaan van eenige com-
binatie van buiten. De verwarring en onrust
i die buiten onze grenzen heerschen, zullen
en mogen ons er niet van afschrikken om
met een koel hoofd een oordeel uit te spre
ken en besluiten te nemen."
Na de natie te hebben gewaarschuwd dat
„de crisis, die een groot deel der wereld
heeft overdekt, thans aan onze deur staat",
besloot Saydam meit de woorden: „ik weet,
dat ieder burger zijn plicht zal doen."
Een duikboot keerde terug...
En 80.000 br. reg. ton scheepsruimte
ligt op den bodem der zee.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Een van een verren tocht terugkeeren-
de duikboot heeft gemeld 45.000 br. regis-
terton scheepsruimte te hebben tot zin
ken gebracht. Deze duikboot heeft daar
mede in het geheel 80.000 br. reg. ton
scheepsruimte tot zinken gebracht
De commandant van de onderzeeboot
Is korvettenkapltein Werner Hartmann.
Brand in de filmstudio's
van Pathé te Parijs.
Schade op twintig millioen francs
geraamd.
Gistermiddag is brand uitgebroken in
de filmstudio van Pathé te Jolnvlllc Le-
j pont. De brandweren van verschillende
kazernes te Parijs rukten uit' om het
vuur te bestrijden.
De brand greep zeer snel om zich heen-
Te kwart voor vijf werd alarm gemaakt
en korten tijd later stonden reeds vier
van de zeven studio's, welke een opper
vlakte van eenige honderden vlerkante
meter beslaan, in brand Het vuur vond
gretig voedsel ln de vele films, welke
hier opgeslagen liggen.
De brand werd het eerst bestreden door
da brandweer van JoinvUle- Nogent en
Vincennes, korten tijd later bijgestaan
door de brandweer van Parijs. De dichte
rook maakte het blusschingswerk zeer
moeilijk. De gebouwen, welke van licht
materiaal zijn opgetrokken, werden spoe
dig een prooi der vlammen en te half zes
verloor de brand aan felheid. Niemand
heeft letsel bekomen, behalve een brand
weerman uit Parijs, die licht gewond
werd. De materleele schade wordt op 20
millioen geraamd.
De directie van Pathé heeft medege
deeld, dat niettegenstaande de vele voor-
zorgsir aatregelen een ongeluk, dat niets
met bet werk te maken had, don brand
heeft veroorzaakt.
Tot Duitsche kolenverschepingen
aan Italië.
Volgens inlichtingen, die de buitenland
,sche ambassades te Londen hebben bereikt.
Zou vannacht te middernacht door Engeland
een begin worden gemaakt met het aanhou
den van de belangrijke kolenzendingen, die
Italië -over zee uit Duitschland importeert
en die tot dusverre vrijgesteld waren van
contrabanda-controle. Buiten de beperkte
kolenzendingen, die Italië per spoor uit
Duitschland zal blijven ontvangen, zal het
nu hebben om te zien naar andere bronnen.
Het uur van de uitbreiding der geallieerde
contrabande-controle tot de Duitsche kolen-
verschepingen naar Italië is herhaaldelijk
uitgesteld, maar er zijn thans geen aanwij
zingen voor verder uitstel.
De wensch den Britschen kolenomzet in
Italië te vergrooten, waar men eveneens in
onderhandeling is geweest met kolenexpor-
teurs uit de Vereefiigde Staten, schijnt mede
één der oorzaken te zijn geweest van vroe
ger uitstel hij het aanhouden van Duitsche
ladingen kolen over zee naar Italië.
Volgens Italiaansehe bronnen heeft En
geland getracht, een zeer ruim handelsver
drag met Italië te sluiten, terwjR Rome
naarstig gestreefd heeft naar een accoord,
waarbij Engeland groote quanta Italiaansch
fruit en groenten zou koopen. Engeland wil-
naar men weet, ook bewapeningsmate-
rjaaT koopen. naar men meent, Italiaasche
vliegtuigmotoren. Mussolini zou echter over
de levering van waipenen naar Engeland zijn
veto hebben uitgesproken, waarbij hij aan
voerde, dat hfj evenzeer Italië'* non-bellige-
rentie bewaarde door wapenen aan Duitsch-
labd te onthouden.'
Onder buitenlandsche diplomaten over-
heerscht de indruk, dat Mussolini de Engel-
sche verlangens niet wil bevredigen, daar
een dergelijke overeenkomst het evenwicht
in ^e as zou verstoren. Eenige waarnemers
meemen echter, dat deze handelwijze van
Mussolini slechts een onderdeel vormt van
zijn onderhandelingssysteem.
I In het licht van den Engelsch-Italiaan-
sche verhouding verkrijgt Malcolm MacDo-
r.alds verklaring in het Lagerhuis van j.l.
Woensdag betreffende het verbod van ver
koop van Arabischen grond aan niet-Ara-
bieren in zekere deelen van Palestina meer
relief. Deze onverdachte concessie aan oe
Arabieren verstevigt de Arabische vriend
schap voor Engeland óp een tijdstip, dat
Italië in de verleiding had, kunnen komen
zjjn activiteit in het Arabische Nabije Oos
I ten te doen herleven.
PRINS AAUE VAN DENEMARKEN
j OVERLEDEN.
De bekende Deensche prins Aage, een
t neel van Koning Chrlstlaan, is ln Ma
rokko overleden.
Aage was officier in het Fransche
vreemdelingenlegioen en vocht overal
mee. Hij is 52 jaren oud geworden. In
1914 had hi) aistand gedaan van alle
rechten op den troon. Zijn vader was
prins Waldemar van Denemarken, zijn
moeder was prinses Maria van Orleans;
dit echtpaar heette wel „de oom en tante
van alle Europeesche Vorsten".
Prins Aage was gehuwd met gravin
Mathilde Calvi dl Bergolo een schoon
zuster van prinses Jolanda van Italië,
de oudste dochter van koning Victor
Emmanuel. Dit huwelijk gaf menigmaal
aanleiding tot het gerucht, dat de Deen
sche prins in het vreemdelingenlegioen
zich uit den „rijgsdlenst ou terugtrek-
ken en te Parijs in den handel zou gaan.
Doordat prins Aage zijn rechten op den
Deenschen troon heeft prijsgegeven heet
zijn zoon niet prins doch graaf Walde
mar van Rosenborg. In November zou
prins Aage schèiden met toestemming
van koning Victor Emmanuel, om te
kunnen hertrouwen met een Amerikaan
sche dame, Dorothy Gould, doch hiervan
heeft men niet veel meer gehoord.
