WIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMblBJUvEN
No. 20262
Maandag 4 Maart 1940
78e Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWUCDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalvfi Zon- en Feestdagen
DUITSCHE „I)ORNIER"-BOMMENWERPER
SCHIET BELGISCHEN JAGER NEER.
Luchtgevecht boven Belgisch gebied.
Drie Belgische éénpersoons-vliegtuigen door Duitsche
„Dornier 17" beschoten.
Krachtig: protest van Belgische
Regeering.
DE STAD WIBORG EEN PUINHOOP.
Naar Zweedsche schatting hebben de Finnen bij de
verdediging der stad groote verliezen geleden.
Zware nederlaag der Russen ten
noorden van het Ladogameer.
34e Russische brigade tanks
vernietigd.
Finnen trekken in goede orde terug.
Hevige gevechten.
Tragisch gevolg van luchtalarm
in China.
Gebouw van communistisch blad
in Zwaden uitgebrand.
Duitsch sclup dwr^fengelschen
kruiser aangehouden.
Sumner Welles bii Hitier.,
Plechtige ontvangst in de Rjjks-
kanselarij.
Engeisch passagiersschip
gebombardeerd, o
^Jj^ermoedelijk 108 slachtoffers.
eOSMM COURANT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Goods en omakreken behoorende tot den bexorgkring)
1—6 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouds en den bezorgkring
1—6 regels 1.66. elke regel meer f 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnumme- 20
Bijslag ob den nrifs Liefdadigheids-ad vertentiën de helft van den prils.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 14 regels 2.26, elke regel meer 0.50. Op
ie «oorpatina 60 hooger
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusscbenkomst van soliede Boek
kandelaren. Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsins
un het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd f» zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelinget. bij contract tot zeer gereduceerde»
prtis Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
A - v
Onze bureau* zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
nterc 3746. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: HARKT 51. GOUDA.
bV onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
ABONNEMENTSPRIJS: per" kwartaal 2.26, per week 17 cent, overal waar de
bezorging par looper geschiedt. Franco per post per kwataal f S.16.
Duitschland biedt verontschuldiging
aan. A
Zaterdagmiddag 19 tjjdens een ~Mcht.ge-
TOcht tusschen Belgische en Duitsche vlieg
tuigen. een Belgisch toestel neergeschoten.
De persdienst van het ministerie van 'ii-
tdiiandsohe zaken heeft hieromtrent het
rokende medegedeeld:
„Op Zaterdag 2 Maart tegen 12.15 uur
ontmoette een afdeeling van drie Belgische
ocnpersoonsvliegtuigen, die op verkenning
waren boven de provincie Luxemburg, in de,
omgeving van Saint Hubert een Duitsch
militair toestel van het type Dornier 1",
plaats biedend aan verscheidene inzittenden
n sterk bewapend. (O.a. mei zes m'trail-
lours. Red.) De Belgische piloten omsingel-
jen het Duitsche toestel. Plotseling opende
è't op hen een aanhoudend vuur. Een der
Belgische vliegtuigen werd herhaalde malen
jwaakt. Van een ander toestel werden de
machinegeweren beschadigd. De leider, van
ét patrouille, tweede luitenant Henraid,
lette de achtervolging voort. Zijn toestel
weid neergeschoten. Henrard wend gedood
en zijn vliegtuig werd vernield.
i Vo'gens berichten uit Bastogne, stortte
het toestel van Luit. Henrard in een boschje
neer op ongeveer 3 k.m. van de nieuwe
kazernes aldaar. Luitenant Henrard bleek
door machinageweerkogels gedood.
In den loof van den middag heeft de mi
nister van buitenlandsche zaken, Spaak, den
Duitschen ambassadeur ontvangen en je-
1 jwro hem een krachtig protest geuit namens
de Belgische regeering weigens deje ernsti-
|c schending van de Belgische neutraliteit,
nismede wegens de daad van agressie, waar-
san de Duitsche vliegers zich helbhen schrl-
I Ög gemaakt.
Onze, correspondent te Brussel deelde nog
volgende bijzonderheden mede:
Een der Belgische vliegtuigen werd dade-
■bevond en daar het Hurricane vliegtuigen
betrof, hield de Duitsche vliegtuigcomman
dant deze voor Engelsche Jachtviiegers, Bij
het zich ontwikkelend» gevecht werd een
Hurricane-toestel neergeschoten, terwfll het
Duitsche vliegtuig ongedeerd zijn thuisha
ven bereikte.
Naar thans is-vastgesteld, heeft het lucht
gevecht zich afgespeeld op enkele minuten
vliegens van de Fransche grens hoven Bel
gisch gebied. Het neergeschoten vliegtuig
was een Belgisch jadhttoestel van het En
gelsche Hurricane type. Den Belgisahen
ambassadeur, Vicomte d'Avignon, die Zon
dag een bezoek bracht aan het departement
van buitenlandsche zaken, werd de spijt van
de rijksregeering te kennen gegeven over
deze gebeurtenis.
FjE Finsche stad Wiborg is in puin gescho
ten. Zoodjfa de Russen zich van Viiguri
(Wiborg) meester hebben gemaakt, zoo
meldt Reuter uit Stockholm, zullen de Fin
nen zich terug moeten trekken op d» nieu
we linies achter de stad, die pas zijn aan
gelegd. De snelheid van den Russischen op-
n arsüh in het westeliik deel van de land
engte kwam als een verrassing. De zware
verliezen aan manschappen, welke de Fin
nen steleden hebben, zijn ongetwijfeld voor
een deel het gevolg var het feit. dat de ver
dedigingswerken op sommige punten van de
Mannerheimlinie tot eiken prijs behouden
moesten worden, terwijl in de achterhoede
in allerül nieuwe verdedigingswerken-wer
den aangelegd.
Het tragische lot van, Wiborg is voorna
melijk te wijten aan twee oorzaken, te we
ten gebrek aan manschappen en het gebrek
aan artillerie. De Finsche verliezen bp de
verdediging van Wiborg zijn grooter ge
weest dan op eenig ander tijdstip van den
oorlog. Gisteren schatte men ze te Stock-
i holm op 17.000 man.
J Bij hun offensief tegen Wiborg ondervin-
i den de Russen moeilijkheden, doordat zij
I geen grootscheepsche aanvallen kunnen
doen over 't ijs. Finsche vliegers hebben
waarvan dit bericht afkomstig is, voegen
eraan toe, dat de Russische opmarsch naar
namelijk 't ijs in de golf voor de stad ge-
broken, waardoor de Russen voor een on-
Hik verschillende malen getroffen, waardoor overkomelijke winterbarrière staan. De
:4b bestuurder gedwongen werd te dalen Zweedsche corespondenten te Helsinki,
Volgens berichten uit Bastogne, zou hij zijn
leven slechts hebben kunnen reddlen doof
Wn zijn valscherm gebruik te maken. Zijn
olieleiding was stuk geschoten. Bp het neer
lomer, op den grond bleek hij zelfs kogel-
laten te hebben in zijn valscherm en in
djt overall.
j Het tweede jachtvliegtuig moest den
I driid staken, daar het machinegeweer on-
optimisme van de .Finnen, die hun hoop
hebben gevestigd op het feit, dat de Man
nerheimlinie nog talrijke zeer sterke dëelen
omvat, aidus meldt Havas.
Wanneer de Russen Wiborg binnentrek
ken, vinden zij niet meer dan roo-
^blikbaar was geworden, doordat het draai- i '"nde puinen. Wat nog slechts een maand
toestel van het geweer door kogels onklaar geleden een fraaie stad' met modeme gif
geraakt. Dit vliegtuig daalde veilig 01. bouwen was zelfs nog na de zware Sov-
basis hij Ciney. j jet-Russische luchtaanvallen en artillerie-
Zwarte dag voor Belgische luchtma dit.
Het was ook overigens een zwarte dag
|*oor de Belgische luchtmacht:
I B(j Hoey trachtte een militair vliegtuig
1® glijvlucht te dalen en sloeg over den kop
®e piloot bleef ongedeerd,
Boven Ranst, bij Antwerpen, kwamen
miitaire toestellen in de lucht in bot-
tog. De inzittenden trachtten zich met een
icherm te redden. Eén officier, die aan
toestel Ê'leef haken, werd gedood; een
nt werd gewond. Een der twee toe
tten viel op een boerenhoeve die in brand
I «en slotte stortte Zaterdagmiddag om
Vier te Brussel in de voorstad Ukkel,
toestel in een tuin in de Avenue des
erettes. De piloot, de onderofficier Du
Oh, werd gedood. Een begin van bi and
worden gebluscht. Het ongeluk 7 ra
1 het breken van een vleugel te wijten
Dnltsche excuses.
I Het Duitsche nieuwsbureau meldt:
I ®en Duitsch verkenningsvliegtuig, dat
op den terugweg bevond van Noord-
werd Zaterdag door zeven vlieg-
van het Engelsche Hurricane-type
Hen. Daar de vliegtuigcommandant
lombardementen is niet meeir dan een
duizend Russische soldaten zijn doodgevro
ren. De Finnen maakten o.a. honderd tanks
fcuit.
Het legerbericht luidt: Op de landengte
van Karelië heeft de vijand verscheidene
plaatselijke aanvallen gedaan tusschen de
goif van Wiborg en de Vuoiksi. De aanvallen
in* de richting van Muolaa en Ayranpaa
werden afgeslagen met zware verliezen
voor den vijand. Bij de aanvallen in de rich
ting van Sainio, Perojoki en het statten""
ken tusschen het laatstgenoemde meer en
de Vuoksi. Overal trekken de Finnen in
goede orde terug op andere stellingen.
Do Russische vorderingen zijn mogelijk
gemaakt door den steun van honderden
vliegtuigen en tanks. Hun verliezen aan
manschappen zijn echter enorm. Het Rus
sische opperbevel heeft ook nog een aanval
op Taipale ingezet, maar hier werden de
Russen teruggeslagen.
In een officieel Finsch overzicht van het
verloop van den oorlog wordt verklaard:
„het verlaten van onze voorste posities is
niet van beslissende beteekenis voor onze
verdediging. Wij hebben alle reden de vraag
te stellen of de Russische' successen opwe
gen tegen hun verliezen aan menschel, en
materieel."
De bevelvoering van het Zweedsche vrij
willigerskorps in Finland deelt mede, dat
de commandant van de eerste groep vrij
willigers, lt. kol. Magnus Dyrssen gedood
is tijdens een inspectie in de eerste linies.
Dyrssen was een der voornaamste initia
tiefnemers voor bet Zweedsche vrijwill.
gerskorps. Hij is het eerste lid van het
corps, dat in de geledferen van het Finsche
leger sneuvelt.
De volgende week zal wederom een con
tingent Zweedsche ar1 eiders vrijwilligers
r.aar Finland vertrekken. Men hoopt onge
veer 9000 arbeiders tè kunnen zenden, die
verdeel j worden in groepen van 1500 man.
j Het I' insche legerbericht mankt melding
var. een groote Russische nederlaag ten
Wiborg van geen invloed is geweest op hel j Noordoosten van het Tadogameer. Twee-
hoop puin. De Finnen zijn vastbesloten niets l j^rinjoki hebben de -Finsche troepen zich
van belang den Sovjet in handen te laten
vallen. De ruime voorraden levensmiddelen
en artikelen, die nog in Wiborg waren, zijn
weggehaald. Alle groote gebouwen zijn op
geblazen of verbrand. Zelfs het oude slot
van Wiborg, waarboven de Finsche v'ag
iets teruggetrokken. Op het Oostelijk deel
van de landengte is een aanval van der
vijand aan de Taipale afgeslagen; geduren
de dien dag vernielden de Finnen 'vier tanks
Ten Noorden van het Ladogamper v/erd
1 Maart gekenmerkt door het vernietigen
heeft gewapperd, is volkomen leeggehaald. 1 van de 34ste brigade tanks van het Roode
Leger uit Moskou. Déze brigade was via
Uoma opgerukt om de 18e divisie te hulp
te komen, de brigade werd evenwel tegelijk
Finsche kringen leggen er den nadruk ojr,
dat het verliezen van Wiborg veeleer van
J gevoelswaarde dan van strategisch belang
1 is. De stad zelf vormt geen militaire sterkte.
I De volgende twee weken zullen een ern
stige beproevingstijd zijn voor de Finnen
die dan nieuwe, nog niet op de proef ge
stelde linies zullen verdedigen, welke liggen
tegenover een meer open gebied dan tegen
over Wiborg het geval was. Wanneer de
Finnen deze twee weken stand'houden, is
het mogelijk, dat de Maartsche sneeuw en
dooi hen zal redden.
De correspondent van het agentschap
Stefani meldt, dat de Russen er in geslaagd
zijn de Finsche linies te doorbreken tus
schen het meer Muolajarvi en het meer
A vrapaanjarvi en doorgedrongen zijn tot
We, dat hij zich boven Franseh gebied 1 "**ManJarlri en doorgedrongen zpn tot
1 te" spoorweg van Heinjoki. Verder zijn zij
met de 18e divisie omsingeld. Door de hard
nekkige volharding van de Finnen werd op
29^ Februari 'het laatste steunpunt van deze
brigade ingenomen en gisteren i3 de zuive
ring van het terrein geëindigd. 2050 Rus
sen werden gedood. Onder de gesneuvelden
bevinden' zich ook de brigadecommandant
Kondratjev en de commandant van de 18e
divisie met zijn staf, die erin waren ge
slaagd te ontsnappep om zich bij de tank
brigade te voegen.
De Finnen hebben hier tot nu toe 100
tanks, 12 pantserauto's, 6 stukken geschut,
5 luchtdoelmitrailleurs met viervoudigen
loop, 200 vrachtauto's, 22, auto's, 25 ladin
gen munitie en ander infanterie-materieel
buitgemaakt.
Door het innemen van dit steunpunt is de
defensieve kracht van de Finnen ten Oosten
aanzienlijk versterkt en de Finsche troepen
hébben thans een stelling, welke evenwaar
dig is aan die welke zij bij het begin van
den oorlog innamen.
In de lucht; op 1 Maart bombardeerde do
Finsche luchtmacht marcheerende Sovjet-
Russische afdeelingen en wagentreinen, als
mede luchtvaart-bases. De spoorlijn van
Leningrad naar het front werd verscheide
ne malen, gebombardeerd. De Russen zetten
in den nacht van 1 Maart hurl activ'teit
boven de gevecijteone voort, ln den ochtend
werd <Je strijd hertm. Wilmanstrand, Simo-
la en enkele andere plaa^h .werden ge
bombardeerd. Gisteren was de -activiteit
van de Russische luchtmacht voornamelijk
gericht tegen de gebieden Ekenacs, Rihmaki,
Forgo en de Kymene-vallei, .alsmede de
plaatsen Rajamaki, Karia, Frederiksharon,
Kuvola, Nyslott, Savonlirana.
Het Finsche legerbericht van gisteravond
luidt:
Te land: Op de landengte van Karelië
duurde de druk van den vijand Zaterdag
voort. Over het algemeen weren de aan
vallen afgeslagen, op enkele punten trok
ken de Finsche troepen zich volger? een
vooraf opgesteld plan terug op hun nieuwe
stellingen,. In 'het Oosten van de Karclibche
landengte verspreidde de Finsche artillerie'
vijandelijke strijdkrachten, die zich Voor
een aanval concentreerden. Zü leden zware
verliezen. In den loop van den dag werden
minstens 9 tanks en verscheidene kanonnen
vernield. De gevechten duren v ,crt.
Ten N.O. van het Ladogameer levendige
activiteit van artillerie en patrouilles,' Po
gingen van den vijand, op te dringen, wer-
"den verijdeld. Te Kollaanjoki en te Aittojoki
sloegen de Finnen de Russische aanvallen
af. Te Kollaanjoki verloor de vijand onge
veer duizend dooden, een slede met lucht-
schroef, een pantserwagen en een tank. In
de richting van Kuhmo -werd een aanval van
Sovjet-infanterie afgeslagen, terwijl enkele
versterkte punten werden genomen. In' de
richting van Salla werd over en weer leven
dig gevuurd. Overigens niets te melden.
In de lucht: De Finsche^jjchtmacht heeft
gisteren vijandelijke colonnes en spoorwe
gen gebombardeerd. De activiteit van de
Russische luchtmacht in de zones der ope
raties richtte zich voornamelijk op de land
engte en op den sector ten N.O. van het La
dogameer. Bommen werden gewo. oen op
Wilmanstrand en in het gebied van I.natha,
Riitola en Antrea! In het binnenland wer
den bommen geworpen op Mikhail, Kouvola,
Lahti, Riikimaki, Tampere en Abo. Volgens
tot dusver ontvahgen inlichtingen werden
acht burgers gedood en tien gewond. Vol
gens gecontroleerd^ rapporten werden in
den loop van den dag 17 vliegtuigen neer
gehaald. Bovendien werJen zes onzekere
gevallen gemeld.
250 personen verdronken.
j Te Ningpo, de verdragshaven 130 km. ten
Zuiden van Sjanghai, is, doordat luchtalarm
gemaakt werd, zulk een paniek ontstaan on
der de Chineesche passagiers, die zich aan
iboord van een tender op de rivier bevon
den, dat de tender omsloeg en 300 personen
in hpt water terecht kwamen. Men vreest,
dat ongeveer 2(j0 hunner zijn verdronken.
Het gebouw van het Zweedsche commu
nistische dagblad „Norske Flam man" te
Lulea is geheel door brand "erwoest. Er
zijn reeds drie geheel verkoo'Ue lijken ge
vonden. Twee personen worden nog ver
mist. De politie vermoedt als oorzac1- een
aanslag.
Bijna op hetzelfde moment, dat het Duit
sche motorschip „Tro'i" in da Amerikaan-
sche wateren zienzpjf tot zinken bracht,
heeft een Britsoh oorlogsschip vermoe
delijk was het de kruiser „Dundee" de
positie uitgevonden van een ander Duitsch
schip, dat terzelfder tijd Aruba verlaten
had, nj. de 6500 to" metende „Heidelberg".
Het schip is Zaterdag door den Britschen
oorlogsbodem aangehouden en het wordt op
gebracht? De bemanning ig gevangengeno
men.
Zatftdagochtend heeft Rijkskanselier Hit-
Ier te Berlijn den Amerikaanschen onder
minister van buitenlandsche zaken, Sumner
Welles, ontvangen.
Om 10.55 arriveerde Welles in de Rijks
kanselarij, na door von Dörnberg, chef van
het protocol, in Hotel Adlon te zijn afge
haald. Een honderdtal personen had zich
voor de kanselarij opgesteld om Welles'
aankomst ,te aanschouwen. Een compagnie
van Hi tier lijfwacht bracht de eerbewij
zen.
In de eerste regeeringsauto zaten Welles
en von DörWberg, in de tweede Kirk, de
Amerikaansche zaakgelastigde, en Strove,
een van de leden der ambassade, gevolgd
door Kirk's eigen wagen, die leeg was.
By het onderhoud roet den Führer waren
aanwezig von Ribbentrop, staatssecretaris
von Meissner en Kirk. Dr. Schmidt fun- w
•de als tolk.
Reuter meldt dat de Ame/ikaansche bla
den van hun correspondenten te Berlijn de
Duitsche officieuze verklaringen publieee-
ren, volgens welke von Ribbentrop in zijn
besprekingen met Sumner Welles opnieuw
den wil Van het Derde Rijk zou hebben be
vestigd den oorlog voort te zetten tot de
verdwijning van de Britsche wereldhegemo
nie. De „New York Herald Tribune" zegt:
„Hoe meer de nazi's het vermeende spook
der Britsche overheersehing, hetwelk zij
willen vernietigen, naar voren brengen, hoe
duidelijker hun eigen ambities blijken."
De „New York Times" schrjjft: „Wan
neer von Ribbentrop spreekt vaj| Hat wor
gen van .volken door de Britten, laat hij
dan niet vergeten dat Hitier den goeden wil
van het grootste deel der wereld heeft ge
worgd."
Ook gesprekken met Hess eitS&oring.
Van Duitsche zijde is te Berlijn officieel
medegedeeld:
De ^Vmerikaansche onderstaatssecretaris
Sumner Welles werd Zondagochtend door
den plaatsvervanger van den leider der N.
S.D.A.P., rijksminister Rudolf IHess, ont
vangen voor een onderhoud vah een uur.
Vervolgens werd hjf door generaal-veld-
maarschalk Göring in Karinhalt voor een
langdurige gedachtenwisseling ontvangen.
Welles vertrokken.
Het Duitsche nieuwsbureau meldde giste
ren uit Berlijn:
De onderstaatssecretaris der Vereenigde
Staten, Sumner Welles, is gisteravond na
een verblijf van drie dagen uit de Duitsche
hoofdstad vertrokken in de richting van Ba
zel. In opdracht van den rijksminister van
Buitenlandsche Zaken waren op het station
aanwezig de staatssecretaris in het depar
tement van buitenlandsche zajken, von
Weizsaecker, en de chef van het protocol,
gezant von Dörnberg. Van Amerikaansche
zijde waren de Amerikaansche zaakgelastig
de, Kirk en dé leden der Ambassade ver
schenen.
t
Te Londen iis gisteren officieel medege
deeld, dat de Domala, groot 8441 ton, van
de British India Stm Nav. Co. Ltd., Zater
dag getroffen is door drie bommen van een
Heinkelbommenwerper in het Kanaal. De
kapitein werd gedood en midscheeps ont
stond brand. 20 van de 48 Engelsche onder
danen en 88 van de 253 Britsoh-Indische
onderdanen worden vermist. Men vreest tet
zij om 'het leven zijn gekomen. Engelsche
schepen en een Nederlandsch vaartuig heb
ben de meerderheid der passagiers en be
manning gered. Verscheidene overlevenden
zijn gewond. Het Heinkelitoestel ontdekte de
„Domala" in het maanlicht en liet vier bom
men vallen. De „Domala", die thans in een
haven voor anker ligt, was een passagiers
schip dat van Antwerpen was uitgevaren
met 143 Britsch-Indische onderdanen die
door de Duitsche regeering'waren vrijgela
ten en naar hun vaderland teruggingen.
De „Domala" is ook met machinegeweer-
vuur bestookt door het Duitsche vliegtuig.
42 Indiërs en 9 Europeanen zijn opgepikt
en Zaterdagavond aan land gebracht door
een reddingboot van een stad aan 'de Zuid
kust. Later zijn de lijken van twee Indiërs
en een Europeaan aan land gebracht.
Een lid der bemanning vertelde, dat het
vijandelijke toestel over het schip vloog, dat
alle navigatieüchten aan had. De beman-
wae, tot het neerdook tot op ongeveer 40
ning dacht, dat het een Engeisch toestel
