Goudsche Courant
Vrijdag 8 Maart 1940
Tweede Blad
Jhèt 4-
Goedkoope vacantiereizen met A.N.W.B.-bons.
Het kiemen van zaad.
FILMNIEUWS.
-
i I
!ggm
Het rondtrekken, het maken van zwerf
tochten, zit den Nederlander in het'bloed.
De tall onzen, die per auto al per fiets, per
z'otor, te roet, te water of te paard hun
vamntie in eigen land doorbrengen, gevoe
len er dan ook in den regel weinig voor om
minstens 5 dagen op één plaats te moeten
blüven' hetgeen doorgaans noodzak-lijk is,
indien men de aanzienlek lagere pryzen
/Voor hotel en restaurant bereken I wil krij
gen, die voor z.g. penrion-arrangrmenten
solden.
De Kon. Ned. To n-iste ibond A.N.W.B.
heeft reeds enkele jaren geleden, om in <lez,.
lacune te voorzien, met medewerk'n$ van
„Horecaf" een systeem van bons ontworpen,
waardoor de rondtrekkende toeristen onge
veer dezelfde voordeeten kunnen genieten
tls d- bedoelde pensiongasten.
Elke A-N.W.B.-bon bestaat uit dr;e stroo
ien, de eerste geeft recht op logies met ont
bijt in een willekeurig hotel, de tweede op
ecu lunch of koffietafel in hetzelfde of een
ander, hotel of staurant de derde op een
diner, dat óók weer ergei s anders kan wor
den gebruikt. De hotelhouder heeft echter
het reeht te verlangen, dat men minstens
éfh maaltijd gebruikt als men komt logee-
ren; hij dient dit bij aankomst-van den gttst
mee te deelen. Ip den pryr van een A.N.W.
B-Bon is een volledig, verbljjf van een vol'
ten dag (inclusief fooi en omzetbelasting)
begrojien. Het bedrag daarvan is in elk ge
vit} belangrijk minder aan hetgeen mpn con
tant ?ou moeten betalen voor logies en
'manltijden afzonderlijk.
10'verschillende prijsklassen.
De A.N.W.B.-Pons zijn in lö verschillen
de prijsklassen verkrijgbaar (van Ï.75 tot
9.50 per dag. alles inbegrepen); iedereen
kan dus van tevoren berekenen, wat een
bepaalde reis hem zal kosten (do kleine
verteringen uitgezonderd) en mon behoeft
slechts weinig contanten mèe op reis te ne
men. Van toeslagbons wordt gobr i ik ge
maakt, indien men met. een A.N.WB.-Bon
uit een bepaalde prijsklasse in een duurder
hotel of raÉjaurant wil slapen of eten. Men
behoeft z&ti dus plet tevoren aan eer be
paalde hotel klasse te hinden.
De hotels en restaurants hebben zich te
genover den A.N.W.B. verplicht, gast n, die
met A.N.W.B.-Bons betalen, een katner
(zonder bad) te geven, welke voor de be
trokken inrichting als normaal kan worden
aangemerkt.
Aazv de kleine, gekleurde schildjes, onder
hét bordje „Bonds-hotel" kan men zien, dat
het hotel of restaurant de A.N.W,B.-Bons in
betaling aanneemt. De kleur van de. A.N.
W.B.-Bon komt overeen met die van het
kenèeeken onder het bordje „BondshdteT.
De Bona zijn verkrijgbaar aan alle kan
toren van den Kon. Ned. Toeristenbond A.
N.W.B. en geldig tusschen 1 Maart en SI
December. Het lidmaatschap van den A.N.
W .B. is vereischt om van deze gunstige
reisvoorwaardpn te profiteeren.
In het k^paende seizoen is te verwachten,
dat het binnenlandsch toerisme veel inten
siever zal zjjn dan in normale iaren, daar
het buitenland, met uitzondering van Bel
gië, voor het toeristireh verkeer practisoh
gesloten is. Hotels, restaurants en café'*
zullen het dus zee,- druk z rijgen Den z.g.
zwerftoerizten wordt daarom dringend ver
zocht:
Houdt ge«|h zwerftochten in het hoog
seizoen, voornamelijk niet in de vacantie-
maanden Juli en Augustus. Het i.V rustiger
en prettiger reizen in voor- of na-se'zoen.
In veiiband met dé tfe erwaehteri drukte,
wordt sterk afgeraden, in den vacantie-tijd
pp goed geluk af een hotel binnen te stap
pen, zander besproken to hebben
Men make dus een zwerfreis bij voor
keur in de overig» maanden. Heeft, men
daartoe geen gelegenheid, dan kan men de
tocht zoo inrichter., dat men tevoren weet
in welke plaatsen men zal overnachten.
loopènde-Straat
Schouwburg-Bioscoop.
Speelscène in de fil
Om zaden tot ontkieming te brengen
met de grootst mogelijke kans op succes
zijn een groot aantal factoren noodig die
op harmonische wijze moeten samenwer
ken. Is deze samenwerking niet te berei
ken oi althans niet volledig, dan zal -het
resultaat van de kleming er natuurlijk
onder lijden.
We zullen eens zien welke factoren er
alzoo een rol spelen cn aan eik daarvan
een paar regels besteden. Aangenomen
wordt, di)t er aan het zaad zelf niets
mankeert.
Het licht:
De bctcekenis van het licht voor de
kieming van zaad is zoowel onder- als
overschat geworden. Sommigen beweer
den dat licht voor verschillende zaden
absoluut noodzakelijk was om te kunnen
ontkiemen en anderen waren van mce-
ning dat dit niet noodig was. Dc waar
heid is dat voor het kiemen van het zaad
geen licht noodig is. iets anders is het
of het licht ook gunstig of nadeellg wer
ken kan. Onderzoekingen hebben uitge
wezen dat de meeste zaden ln het don
ker het beste kiemen en slechts een be
trekkelijk klein aantal graag licht heb
ben.
Bij de laatstgenoemde groep is het niet
altijd noodig om gedurende de geheele
kicmperiixle de zaden in hot volle licht
te laten verblijven. Men ziet bijv. dat bij
h,et zaaien van selderie dc zaden gewoon
lijk een week lang op don grond blijven
liggen en daarna ondergeharkt worden.,
Hat gevaar is "niet denkbeeldig dat
vooral bil het zaaien'onder glas dc zaden
wel ddoende licht krijgen, maar dat ze
door do sterke zon soms te droog worden
en dan helpt al het belichten natuurlik
niets. Wenschelljk Is het daarom een
lichte bedekking aan te brengen.
Ook de aard van het licht Is van in
vloed op het kiemen. Roode en gele
lichtstralen werken bevorderend, groene,
blauwe en violette daarentegen belem
meren de kieming of vertragen deze
-
i- iSri
Als een Jonge onderwijzer komt Chip
ping, regelrecht van de kweekschool naar
zijn nieuwe betrekking:-, op Brookfleld,
vol met Jeugdige verwachtingen en voor
nemens en met een beetje kil gevoel over
zijn rug wat betreft de eerste kennisma
king met zijn discipelen ,die den „nieu
we" een pracht voorwerp voor plagerijen
vinden en zich gedragen als een troep
jonge barbaren. Maar barbaren ol niet
Chipping krijgt op den duur slag er
van om met de jeugd'om te gaan, ai zijn
verlegenheid en teruggetrokkenheid er
dan ook oorzaak van, dat hij noch onder
de jongens, noch onder zijn collega's
bizondcr populair wordt. Zonder werke
lijk oud te worden groeit hij tot een
saaie en droge schoolmeester, een onder
deel van den liistorlschen inventaris van
de-School, waar de gebouwen en dc tri-
dltie nog uit den tijd van Koningin Eli
sabeth stammen en waar aileen dc in
houd van de schoolboeken en van de
jongens^hoofden met den loop der tijden
is. meegegaan
„T SAL WAERAjCHTIG WEL GAEN".
Onze vloot in Nt'deiiandsch- lndië. Een 'van de opnainen uit de1
film ,,'t Sal waer'achtig wel gaen", de Indische Marinefilm die in
de Oost-Indische wateren werd opgenomen door den heer M. Fran
ken, die daaraan vier jaren in Ned.-lndië heeft gewerkt. De heer
Franken was tegelijkertijd-.regisseur, scenario- en draaiboek
schrijver, zoo noodig cameraman, snijder, montage-man enz. enz.
De cameraman was de heer Jan van der Kolk.
T SAL WAEKAC.HTIG WEL GAEN. dezelfde armoe ontvluchtte ln dc vriend-
Reunie-Bioscoop. schap van een der bewoners van het
Annemarie is een lieftalige schoone uit flatgebouw, zonder wederliefde te kun
de upper-ten van Soerabaja en als er, op «hit bewijzen, Dan zijn er de str-aatjon-
Modderlust, de Marine-societeit aldaar, een j Sens, den geheelcn dag omhangend, kat-
groot feest wordt gegeven, spreekt het niet tekwaad bedrijvend en nieuw vprzin-
aileen van zelf, dat ook Annemarie tot de non'd, jongens die 1(1 het drijfzand van
genoodigden behoort, maar evenzeer, dat de
j band geen foxtrot en geen wals, geen rum-
j ba éii geen tango kar! spelen, of Annemarie
i wordt ten dans genood, door menig cr in
hun lediggang geleidelijk wegzinken,
steeds anderen aanlokkend. Hoe schrij
nend wordt ons gesuggereerd, dat het
zoo eigenlijk al van dc'Séigg af begint;
de jongen, die er met den'kinderwagen
V*V Jizuguii, v*i.v w* lUGb ULU AUlUUWdSCU
zyn keurig avondoaadje kranig en knap uit- Qp ultgostuurd de klclne klndcren, dlc_
ziend marme-officièr, zeer tot displeizier nog met begrijpend, toch reeds verdiept
toekijken, als de groote broer met dé jon
van den jongeman die als haar begpleider
is meegekomen en die toch zeker ook wei
graag haar eens naar den gladden vloer
ijpd geleid. En a's later op den avond zy
hem voor den zooveelsten keer, beminnelijk
glimlachend toestemming vraagt, om met
een ander .te mogen gaan dansen hét is
heusch voor de aller-allerlaatste maal
en hy weer alleen achterblijft by zyn in
middels leeg gerookt tinnetje sigaretten en
haar nog schier onaangeroerdën cobler, dan
slaakt hy de verzuchting; ja, dansen, dat
kunnen zy by de MarineToevallig en
gelukkig voor hem hoort de admiraal
deze uitlating en hy merkt zoo langs zyii
neus op, dat de desbetreffende jongeman
eens een tijdje met de Marine zou moeten j
gaan varen, teneinde te leeren begrijpen,
dat dezelfde mannen, die zich hier zulke i
voortreffelijke danseurs toonen, hard en j
zwaar moeien werken, dat zy hun plicht
hebben .te doen tot het uiterste, dat zij een
groote verantwoordelijkheid hebben te dra
gen en daj «and en volk de handhaving van
onze zelfstandigheid aan hen hebben toe
vertrouwd en dat men dat ook met een ge
rust hart mag doen.
De jongeman accepteert het aanbod met
beide handen; hij zal een tijdje mee varen,
om het wel en wee en doen en laten van
Robert Donat
onze Marine in de Oost van nabij te aan- sgêweest.
althans.
Zaden van de volgende planten kiemen
het beste in het licht; Ficus, Begonia,
Viscum album (mistletoe), Genista tinc-
torla. FLnus. Chamaecyparis, Picea, Thya,
Glnlcgo, Catalpa bignonioldes, Victoria
regia,, Fjjchsla, Erica, Cailuna en ver
schillende Orchideeën.
Zooals reeds gezegd kiemen de meeste
zaden het best ln het donker. Er zijn
onder deze groep verschillende die be
slist schade er van ondervinden Indien ze
soms in het licht komen te liggen. We
noemen e% hier enke'lo van: Taxus,
Lilium, Cytlamen, Funkia, Asparagus,
Althaea, Buxus en verder nog enkele
uiensoorten, tomaten, pompoenen en me
loenen enz.
Het water:
Zonder water,.is kieming onmogelijk.
Water Is noodig cm de voedingsstoffen
in het zaad te mobiliseeren en om de
noodzakelijke omzettingen te doen plaats
vinden zoodat de klem hot voedsel ge
bruiken kan voor haar ontwikkeling.
Bovendien maakt water de zaadhuid
week waérdoor de-kieming gemakkelijker
verloopt. Bij sommige zaden is het ge-
wenscht vocht en droogte af te wisselen,
want dan kunnen de dikwijls harde cn
sterke zaadhuisjes spoediger scheuren,
bijv. bij vele planten uit de familie der
schermbloemigen en bij enkele Coni
feren. Verder móet men er altijd goed
om denken dat door vocht gezwollen
zaden zeer gevoelig zijn voor vorst. Ook
moet men voorzichtig zijn met het wee
leen yan de gaden. Dit mag n.l. pas kort
voor het zaaien gebeuren want als ze te
lang vochtig blijven voordat ze kiemen
kunnen, dan gaan. ze bederven en schim!
melen.
Zuurst'of:
De ademhaling der zaden ls zèer ge
ring zoolang ze nog in rusttoestand zijn.
Niet zoodra echter zijn ze gezwollen door
het water en ls de kieming begonnen, of
de behoefte aan lucht, liever gezegd de
zuurstof uit de lucht, gaat met sprongen
omhoog. Zou bijv. door te diep zaaieta, te
groot vochtgehalte van de grond zoodat
schouwen.
Het verhaaltje vooraf is slechts het aan
loopje tot een zuiver documentaire film:
het werk van onze Koninklijke Marine in
de Oost.
De frlm werd opgenomen door den -heer
M. Franken in samenwerking met den lieer
H. Quispel, hoofd van den Propaganda-
dienst der Marine in Ned.-lndië.
De „Rigel", ,,'s Zuiderhuis" en de „Gem
ma" waren achtereenvolgens de filmsche-
penf l v
DOODLOOPENDE STRAAT.
Schouwburg-Bioscoop.
De film „Doodloopcnde straat" die
vanaf heden in de Schouwburg-Bioscoop
wordt vertoond, moraliseert over de
twee werelden, die aan den oever van
East River in New-York naast elkaar
bestaan: het "leven van uttzichtslooze
armoe Tfrmct leven der zeer rijken, die
het uitzicht kiezen, dat zij willen. Indien
zelfden moraliseerenden toon vertelt de
film verder van het leven yan afzonder
lijke mcnschen: Drina, die staakt om een
loonsverhooging, welke het haar mogelijk
moet maken de doodloopende straat te
ontvluchten; haar jeugdvriend Dave, die
zich met- ontzaglijke moeite en energie
tot architect heeft opgewerkt, .maar geen
werk vindt naar zijn bekwaamheid, van
Drlna af- en aangetrokken tot Kay, die
Waarschijnlijk zou Chipping altijd een
'sullige vrijgezel zijn gebleven als hij niet
met een vriend c-cn "reis naar Tirol ge
maakt had. Ik. een schoolmeester, naar
het buitenland? Hij heeft zoowaar* moei
te aan het idee te wennen, maar hij gaat
mee en wat niemand zelfs zou hebben
kunnen fantascercn gebeurt: hij ontmoet
er een meisje en als ze weer afscheid
nemen ls het meisje zijn aanstaande
bruid. E n volkomen toevallige ontmoe
ting ls er het begin van. De eenzaamheid
van een berg lókt tot vertrouwelijke qnt-
bixzemingen, die de goeie Chipping'an-
ders nooit gedutfd zou hebban cn als hij
's avonds na een „redding" van hot meis
je op zijn hatelbalcon zit hoort hij Kathle
zeggen, dat ze dien schoolmeester heele-
maal niet zoo'nsul vindt, maar dat hij
wat verlegen en moeilijk te begrijpen,
maai' verder heel aardig is.
Zijn huwelijk is een omwentelingin
«Chip's (zoon noemt Kathie hem: eerst
t jt zijn schrik en dan' tot zijn vreugde»
eentonige bestaan. Of eigenlijk is 't geen
verandering, maar oen nieuw en zonnig
licht, dat over alles schijnt en de dingen
des levens .warmer en dieper maakt.
Chips groeit, zijn gedachten bewegen
zich vrijer en zijn gevoel voor; humor, dat
hij altijd gehad heelt, krijgt een men-
.schelijke warmte, die de jongens wol als
een van z'n eigenaardigheden bestempe-
van oen schoolmeester van een school- len, maar dip ze uitbundig waardaeren.
meester op een van de traditie-rijke Chips' kijk op het leven wordt broeder,
Engèlschc „public schools", welker muren hij Krijgt vertrouwen in zichzelf, hij
de namen van dc meest beroemde man- wordt een volledig inensch c-n een ge
nen dragen en welker geschiedenis terug liefde leeraar.
gaat tot in het Jaar, waar Columbus Dit is de geschiedenis vcjn Chips do
Amerika ontdekte? schoolmeester.
gons uit de buurt meedoet. Er ls geen
tegenhouden aan; voor geert oudcis en
voor. de "zusterliefde van Drina niet. En
als de schaduw van een grooteri roof
vogel gaat Baby Face Martin tusschen
hen om; eens een jongen, als zij; nu
heeft hij al acht moorden achter den
rug, nu teruggekeerd naar de plaats,
waar Hij ls opgegroeid, om zijn moeder
te zien, die hem in het gezicht slaat, om
zijn jeugdvriendinnetje te zoeken, dut
sindsdien op de vlakte geraakt is. Sylvia
Sidney en Joel McCrea spelen de hoofd-r
rollen ln deze rolprent.
„GOOD-BYE MR. CHIPS"
De doodgewone geschiedenisSvan een
Engelschen schoolmeester.
Thalia-Theater,
Als je ouder wordt zoo begint James
Hilton zijn kleine böekje „Goodbye mr.
Chips", dat door wijlen Irving Thalberg,
die als geen ander kijk op de mentaliteit
van het filmpubliek had, reeds voor oen
verfilming werd aangewezen. Als je ouder
wordt er ligt een soort berusting to
dien toon, een half weemoedige, half ge
lukkige glimlach, waarmee een man over
den weg van zijn leven terugkijkt en
afweegt wat er aan goed en kwaad is
Wat kan cr geweest zijn op den weg
Dc oude, door allen vereerde Chips in de kring rUnerleeraren (Robert
Donat In Metro-Goldwyn-Msyer's ..GOODBYE MR. CHIPS
er te weinig ruimte voor de lucht over
blijft, of door een ondoordringbare
bovenlaag die de luchttoevoer belemmert,
gebrek aan zuurstof ontstaan dan tracht
de plant zich zelf te helpen.
Daarbij zijn twee mogelijkheden voor
het zaad.
Het ls i).l. mogelijk dat het zaad ""als
het ware weigert om te kiemen en dus
ln rusttoestand blijft, en 'zijn kiemmcf-
gelijkheid behoudt. Het is alsof het ge
conserveerd wordt. Dit-verschijnsel zien
we bijv. bij vele onkruiden die soms
Jarenlang diep in den grond gelegen
hebben of ln de bagger ln de slooten en
vaarten. Komen deze zaden op, oen ge
geven moment weer ln de bovenste laag
teelaarde dan ontkiemen ze spoedig en
geven het aanzien aan een normale
plant.
De andere mogelijkheid bestaat hierin
dat de zuurstof die scheikundig gebon
den ls aan het reservevoedsel van het
zaad, vrijgemaakt wordt en dan dienen
kan voor de ademhaling. Dit noemt men
met een vreemd woord wel de lntermole-
culalre ademhaling. Aan deze adem
haling is een gevaar verbonden nl. dat
ze te lang kan duren en dan sterft het
zaad. Bij de omzetting van het reserve
voedsel ontstaan behalve zuurstof ook
verschillende alcohol vêrbtodlngen en
deze werken verlammend op de inhoud
van de cellen en zijn daardoor natuur
lijk schadelijk voor de ontwikkelihg van
do kiem. Treedt echter spoedig zuurstof
uit de lucht toe dan is het gevaar vdor-
bij, want. dan begint weer de normale
ademhaling.
Warmte:
Voor het kiemen der. zaden ls warmte
noodig. De hoeveelheid is voor alle zaden
lang niet gelijk. Het geven van algemee- I
ne regels is dan ook het eenige wat men I
doen kan. Bij het zaaien ln verwarmde I
ruimten kan men natuurlijk de tempe
ratuur regelen zoo ais het noodig is. Er
bestaan tabellen waarin men de mini
male en maximale klèmingstemperatu- I
ren «der verschillende zaden vinden kan,
dus is het dan vrij eenvoudig. De tem
peratuur wordt gemeten op een diepte
van twintig c.M. in den grond. Zaait
men bulten dan is de warmteregeling
onmogelijk en zal het wel eens met min
der warmte gedaan worden als wel wen
schelljk ls. Toch doet men verstandig
niet te veel naar de kalender te kijken
maar meer op een behoorlijke bodem-
warmte te letten, De beste ldemlngstem-
peraturen liggen voor de meeste planten
die voor ons van belang kunnen zijn,
tusschen 20 en 30 graden Celslus.
Vorst;
Het ts< bekend dat er zaden zijn die
beter kiemen wanneer ze eerst aan flinke
koude blootgesteld zijn geworden. Het
mag dus van belang genoemd worden
om ook daarvan een paar woorden te
zeggen.
Zaad dat bijv. van 'alpenplanten ge
oogst ls d.w.z. ,van exemplaren diedaar
groeien, of vari planten uit dc zéér noor
delijke gybieden, kunnen veelal of ln
leder geval zeer slecht tot ontkieming
