NIEUWS- Ett ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 20277
Donderdag 21 Maart 1940
78e Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalvf.Zon- en Feestdagen
PAUL REYNAUD KABINETSFORMATEUR.
Drie zetels voor de soc.-democraten.
„Kabinet van nationale eenheid".
Ook regeeringswijziging
in Engeland
De Goudsche Courant zal
morgen (Goeden Vrijdag)
NIÉT VERSCHIJNEN.
Hore Belisha treedt af als
fractievoorzitter.
Stanley over de neutralen.
Britsch convooi aangevallen
HINDENBURGDAM BESCHADIGD BIJ RAID
OPSYLT.
Deensch protest te Londen inzake schending
der neutraliteit.
Gistermiddag weer aanvallen
Sovjet-Unie wenscht geen
Scandinavisch verbond.
Hambro verklaart niets omtrent
de U.S.S.R. te hebben gezegd.
Hitier benoemt dr. Todt
tot rijksminister van
bewapening.
Britsche treiler gezonken.
Vier Duitsche vliegers
gered van zinkend
vliegtuig.
1
(ÏOimUË COlMivF.
ADVERTENTIEPRIJSOit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkrlng)
1—6 regel* 1.80, elke regel meer 0.25. Van bulten Gouda en den bex^rgkring:
1—6 r*(Mt 1 \M. elk. revel meer f 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnurome- 20
bVslag op dén pcQs. Liefdadigheids-ad vertentiën de helft van den prB».
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels 2.26, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 66 booger.
AdverventiSn kunnen worden ingezonden door tuaachenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaat gin 2
aan bet Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone e<'.verte; ïtiën en iiigezoöden modedeeiingen bjj contract tot zeer gereduceerde®
grflt Groot* letter» en randen, worden berekend naar plaatsruimte.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 0—0 aar. Administratie en Redactie Telaf
intere 2746. Poatrekeuing 48400. seiei.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau 1 MARKT SI. GOUDA,
by onze agenten en loopers, den bockhandel en de postkan tooren. i
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waer de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal 3.15.
Havas meldt uit Parijs dat Paul Reynaud
is belast met de vorming eener nieuwe re
geering.
Reynaud zal trachten een kabinet van
nationale eenheid te vormen, dat zich zal
uitstrekken van mannen van links, zooals
Blum, tot de rechterzijde.
Tn politieke kringen, die in nauwe be
trekking tot Daladier staan, verklaart rien
dat de afgetreden minister-president niet
bereid is in Reynauds kabinet zitting te ne
men, zelfs niet als minister van oorlog.
Over de stemming in de Kamer, waarbij
zelfs een tiental leden van de door Dala
dier zelf gepresideerde partij der radicaal-
socialisten zich onthouden hebben, schrijft
de „Temps'Vin een hoofdartikel:
,,Bij deze stemming hebben Kamer cn
Senaat niets anders gedaan dan den diepen
.wil weerspiegelen van het land, dat wenscht
dat dj geallieerden de leiding der gebeurte
nissen op zich zullen nemen en dat een hef
tige ontroering heeft ondergaan door het
succes van den aanval op Finland, terwijl
het eerste oorlogsdoel van de geallieerden
was een eind te maken aan de gewelddadige
methoden, die Europa tot slavernij zouden
br^ügen."
En wat verder: „Het zou onder de tegen
woordige omstandigheden beter zijn niet
van een „crisis" te spreken. Of liever: deze
politieke crisis behoort- niet denve'fden
vorm aan te nemen als die welken wij zoo
vaak beleefd hebben., Ze is niets anders dan
een beroep op een krachtiger leiding bij het
voeren van den oorlog, want de uitwerking
van hetgeen ondernomen wordt hangt, af
van de erergie, die zoowel naar buiten als
nsnr binnen getoond wordt." Het blad
voegt er aan toe, dat er in het land geen 'ge
voel van vermoeidheid, geen gevoel van
ontmoediging bestaat, want ware dat het
geval geweest, dan zou men zich er mele
tevreden hebben geBteld, de gebeurtenissen
af te wachten, in nlaats van te vragen om
een meer energieke houding.
.jLTntransigeant" besluit zijn politiek
hoofdartikel met de volgende woorden: „De
nieuwe regeering moet het oude program
weer opvatten, dat sinds zes maanden zoo
vaak is geciteerd en zoo zelden toegepast,
het progTam van Clemenceau. dat maar drie
rden telde: „Ik voer oorlog". Energie,
ste wil, dat zijn de eerste vereischten.
aar die nieuwe regeering zal nog iets
nders moeten toonen: „Verbeeldings-
acht".
De president van de Republiek ontving
Reynaud om kwart voor vijf óp het Elysée.
"ij het verlaten van het paleis verklaarde
-ynaud, dat hij de opdracht tot het vormen
n een kabinet tot morgen in beraad zou
ouden.
Reynaud bracht terstond een bezoek aan
Daladier op het ministerie van oorlog en
legdp vervolgens de gebruikelijke bezoeken
F bü de voorzitters van Kamer en Senaat,
erriot en Jeanneney.
Volgens 'Havas heeft Daladier den wen3ch
kennen gegeven enkele dagen rust te
en. iHet wordt niet onmogelijk geacht,
t Reynaud op moeilijkheden stuit die om
litieke redenen door verschillende elemenw
in de Kamer veroorzaakt zouden kun-
worden, en dat hij den president der
liek heden geen bevestigend antwoord
kunnen brengen. In dat geval zou Da-
ier onpieuw belast kunnen worden met
reconstructie van het kabinet.
Afgevaardigden en Senatoren
vergaderen.
i De democratische Unie van Afgevaardig-
U d£e 309 leden «telt, heeft in vergadering
motie aangenomen, waarin wordt ge-
dat het voor het doeltreffend func-
i der regeering van "Frankrijk nood-
ltfk is, dat de republikeinsche instellm-
aangepast bji de behoeften der verde-
g, op normale wijze aan de verschil-
organen der democratie haar respec-
piaats en welomschreven verantwoor-
eid verzekert. De motie dringt er op
dat bet parlement doe de regeering
edig zal worden ingelicht. De motie
wenscht verder een duidelijke omschrijving
der opdrachten in een nieuwe regeering, op
dat er geen verwarring ten aanzien van de
verantwoordelijkheid kan ontstaan. Zij wil,
dlat zoowel de militaire als de civiele uit
voerende ambtenaren voortaan op doelma--
tige wijze gecontroleerd worden, in het bij
zonder door parlementaire delegaties, dat
zij van: onnoodigen rompslomp worden be
vrijd en dat zij volkomen verantwoordelijk
gesteld worden voor fouten en mislukkin
gen, zoodat hun handhaving slechts door
succes gerechtvaardigd is.
Ook de radicaal-socialistische fractie is
bijéén gekomen onder voorzitterschap van
Chautemps. De vergadering werd bijge
woond door de senaatsfractie en het bestuur
der partij. Hier werd met algemeens stem
men een motie aangenomen, waarin afge
vaardigden em senatoren uiting geven aan
hun erkentelijkheid jegens Daladier, die, al
dus de motie, met nimmer verzwakkende'
nergie de moreele en materieele kracht
van het land bijeengebracht heeft en den
oorlog gedurende zes maanden met wü=hrid
en vastbeslotenheid gevoerd heeft. Afge
vaardigden en senatoren spreken in deze
motie hun vertrouwen in Daladier uit en
verlangen, dat de geheime kamerdebatten
gepubliceerd! wonden, opdat het volk volle
dig voorgelicht zal zijn. Zij verklaren
slechts één doel te hebben: verzet tegen de
buitenlandsche agressie in al haar vormer,
in volmaakte eenheid met den trouwen
bondgenoot.
Daladier biecht de vergadering dank en
deelde mede, dat hij het alanbod tot recon
structies van het kabinet, dat de president
der republiek hem had gedaan, had afge
wezen om trouw te blijven aan de parle
mentaire traditie.
Drie zetels voor de soc.-democraten.
Volgens e«n hedenmiddag ontvangen be
richt zou de kabinetsformateur aan de soo...
democraten drie zetels in het nieuwe kabi
net hebben aangeboden.
Voor het ministerie van oorlog schijnt
Reynaud toch te kunnen rekenen op de
medewerking van Daladier, die den wensch
te kennen heeft gegeven, eenige dagen rust
te nemen.
Bladen dringen aan pp krachtiger
oorlogvoering.
Sommige Engelsche bladen spreken op
nieuw den wensch uit, dat de regeer:Hg ge
wijzigd wordt en een kleiner oorlogskaoi-
net gevormd wordt om den oorlog „krach
tiger" voort te zetten.
De politieke medewerker van de Daiiy
Mail schryft: Ghamberlain zal tijdens het
Paaschreces van het parlement een wijzi
ging der regeering overwegen. Politieke
kringen gelooven dat het doel van Chamber
lain is: oen filein oorlogskabinet van mi
nisters, die niet door departementale plich
ten gebonden zijn. Men meent te weten,
dat Fransche staatslieden er den BritsChen
ministers met nadruk op geiwezen hebben,
dat er in Frankrijk een toenemende stroo
ming is voor een „actieven oorlog" en dat
de geallieerden thans drieste (besluiten moe
ten nemen.
De News Chronicle hoopt, dat door de
vorming van een klein ooriogskabinjt, dat
in staat is al zijn krachten te concentree-
ren op de hoofdzaken, waarom ihet in den
oorlog gaat, Frankrijk een voorbeeld van
politiek reahsme zal geven aan zijn lang
zamer denkenden bondgenoot.
Vooral de (bladen der Rothmer-groep tre
den agressief\p. De Evening News betoogt
dat Groot-jBridtttiinie zich niet kan veroor
loven, dat de vkand op alle potentieele ge
vechtfronten het initiatief neemt.
Niemand verlangt valsche of voorbarige
zetten, schrijft het blad, doch de oorlog zal
nimmer gewonnen worden, wanneer wij stil
blijven zitten en onze eigen voorbereidingen
blijven bewonderen. Als 't oorlogskabinet
is zijn huidige samenstelling niet voldoende
doordrongen is van den actieven oorlogs
geest, dan zal het oorlogskabinet gewij
zigd .moeten worden.
4 i
Hore, Belisha is afgetreden als voorzitter
van dé Nationale Liberale fractie in het
Lagerhuis.
In een bijeenkpmst van de fractie der
Nationale Liberale party heeft Hore Be- j
'lisha medegedeeldd, dat hy, omdat hij de
regeering by een krachtige oorlogvoering
steunt, de grootere vrijheid wenscht ,te ge
nieten, die de gewone fractieleden hebben.
Verder zeide hif, naar men gelooft, dat hij
niet, door het behouden van het voorzitter
schap, leden der party wenschte te compro-
mitteeren.
De vergadering aanvaardde zyn aftreden
met leedwezen en bracht Hore Belisha dank
voor de groote diensten, welke hij de party
sedert haar toetreden tot de nationale re
geering heeft bewezen.
„Een gevaarlijke leg, die gretige en
knappe leerlingen zou kunnen vin.
den".
De Britsche' minister van Oorlog, Stan-
ney, heeft In een te Londen gehauden rede
ook gesproken over de positie der neutralen.
Hij kwam terug op de in de buitenlandsche
pers uitgeoefende critiek, welke de Britsche
regeering in het geval van Finland be
schuldigde van schuchterheid en gebrek
aan ondernemingsgeest, en vervolgde: Wat
is dat nu? Omdat wy teerhartig waren en
de rechten der neutralen ontzagen? Het is
een zeer gevaarlijke les, die de neutralen
ons thans beginnen te geven. Hetgzou een
les kunnen zy'n,.die w'ü maar al<te "gaarne
zouden leeren.
Wij hebben geleerd dat het degene is, die
zich niet aan de rechten der neut-alen
stoort, die in het voordeel komt. Thans lee
ren wij, dat hy, die zich niet aan de rech
ten der neutralen stoort, ook de bewonde
ring oogst. Het is een les, die iy dit land
gretige cn knappe leerlingen kan vinden.
Stanley vervolgde: De Duitsche uitdaging
was niet alleen gericht tegen Frankrijk en
Engeland, maar ook tegen elk land, dat er
*enzelfde levenswijs en gedachtenwereld PP
na houdt. Millioenen menschen over de ge-
heele wereld denken: „Hoe blijven wij er
buiten".
Ze bevinden zich erin. A] nemen zij er
niet actief aan deel, en steunen zy wellicht
zelfs de andere party uit vrees of zucht
naar zelfbehoud, laat niemand van hen den
ken onverschillig te kunnen blijven voor het
resultaat van den begonnen strijd.
Volgens D.N.B. zouden verscheiden
schepen tot zinken gebracht of zwaar
getroffen zijn.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Woensdag tegen den avond werd ter
hoogte van Scapa Flow een door kruisers
en torpedojagers krachtig beschermd
Britsch convooi door Duitsche vliegers met
succes aangevallen-en verspreid. Verschei
den schepen werden- tot zinken gebracht of
zwaar getroffen. t
Britsche lezing.
Een communiqué van de Admiraliteit
vermeldt: Vanavond hebben vijandelijke
vliegtuigen een aanval gedaanjob een con
vooi aan de Schotsche kust. De escorteeren-
de oorlogsschepen hebben de vijandelijke
vliegtuigen onder vuur genomen.
Patrouilles van het luchtwapen van de
vloot en van het kustcomimando zy'n actief
geweest .Op een keer hebben twee vliegtui
gen van de vloot tien Heinkeltoestellen
aangevallen en verspreid. De vijand be
weert, dat verscheiden scheipen of tot zin-
keu zijn gebracht of ernstige schade hebben
opgeloopen.
Een feit is, dat de Britsche oorlogssche
pen of vliegtuigen geen schade hebben ge
leden en dat er ook geen slachtoffers zy'n.
Twee neutrale schepen evenwel hebben ge
ringe schade opgeloopen.
Naar vernomen wordt zijn de beide neu
trale schepen, welke beschadigd werden
bij den aanval op een Britsch convooi voor
JJeuter seint uit Kopenhagen dat Woens
dagmiddag boven het eiland Sylt op
nieuw een groote activiteit is waargenomen.
Men heeft vliegtuigen gezien en het af
weergeschut kwam in werking. Bijzonder
heden zijn niet bekend.
Van dit bericht kon te Londen geen be
vestiging worden verkregen.
Het D.N.B. meldt inmiddels uit Berlijn,
dat over de nachtelijke aanvallen der En-
geisohen op het eiland Sylt van bevoegde
zijde' nog de volgende bijzonderheden wor
den vernomen:
De aanvallen'werden afzonderlijk of in
zeer kleine groepen en weA in het geheel
door ongeveer 15 tot 20 vliegtuigen ten uit
voer gebracht. De directe en met succes in-
gezette Duitsche afweer heeft evenwel ieder
militair succes verhinderd, daar bijna alle
uitgegooide bommen in zee zijn neergeko
men en een klein gedeelte op onbebouwd
gebied zijn gevallen. Slechts een onbewoond
gebouw is getroffen. De daardoor ontstane
brand ken spoedig worden gebluscht.
Voorts zyn op een "andere plaats door
bomsplint" -s drie personen licht gewond.
Verder is geen persoonlijke of materieele
schade aangericht.
Op grond hiervan zijn de berichten van
de Engelsche radio, waarin gesproken werd
van zware beschadigingen van een Duitsche
luchtbasis, van de ontploffing van een mu
nitiedepot en van groote branden, van allen
grond ontbloot. De Engelschen geven in
latere mededeelingen het verlies toe van
een Britsch vliegtuig, hoewel die verliezen
tot in het geheel drie vliegtuigen zijn ge
stegen.
Het Deensche Telegraafagentschap meldt
dat in den loop van den dag berichten zijn
ontvangen omtrent het vliegen van bom
menwerpers boven Deensch gebied en het
neerkomen van bommen op vier verschil
lende plaatsen. Na de beschikbare mededee-
lingen over het vinden van bomscherven
kan het boven eiken twijfel verheven ge
acht worden, dat het hier Engelsche bom-
bardementstoestellen betreft. Dientenge
volge kan worden verwacht, dat de Deen-
ache gezant te Londen opdracht krijgt zich
inet een protest tot de Britsche regeering
te richten en vergoeding te eisohen voor de
aangerichte schade, welke overigens uit
sluitend van materieelen aard. en betrekke
lijk gering is.
„Extrabladet" meldt uit Ringköbing, dat
ses bommenwerpers ten Noorden van Hui-
desande hebben gevlogen en omstreeks njid-
dernacht drie bommen hebben geworpen.
Een der bommen trof het huis van een vis-
scher, waar echter niemand werd gewond.
De andere bommen vielen in de nabijheid
en verbrijzelden alle ruiten van de huizen
in de omgeving. Later hebben vliegtuigen
fakkels laten va.len boven de Ringköbing-
fjord. Er wordt een onderzoek ingesteld
naar de afkomst van de bommen.
Ook boven Esbjerg heeft een onbekend
vliegtuig geWogen. Er werd geBchoten door
het luchtdoelgeschut. Het vliegtuig zou vier
bommen hebben laten vallen. Een huis werd
beschadigd.
De Deensche gezant te Londen heeft op
dracht van zyn regeering ontvangen om
stappen te doen bij de Britsche regeering
têneinde te protesteeren tegen het schenden
van de Deensche neuraliteit door het Vlie
gen over Deensch gebied aan de Westkust
van Jutland en het werpen van gommen in
den nacht van Dinsdag op Woensdag.
de Schotsche kust, een Noorsch en een
Zweedsch schip. Geen Britsche oorlogsschfe-
pen of koopvaardijschepen werden bij den
aanval beschadigd.
De buitenlandse lie pers beweert, dat on
derhandelingen gaande zyn tusschen Fin
land, Zweden en Noorwegen inzake het
sluiten van een zoogenaamd „defensief ver
bond" met het duel militaire bescherming
te geven aan de grenzen van Finland.
Ook wordt beweerd, dat de Sovjet-Unie
geen bezwaar heeft .tegen een dergelijk „de
fensief bondgenootschap" met Finland,
Zweden en Noorwegen.
Het telegraafagentschap der Sovjet
unie is gemachtigd te verklaren, dat
deze berichten over de houding der Sov
jet-Unie niet in overeenstemming zyn
met de feiten, daar, zooals duidelijk
blykt uit de bekende anti-Russische rede
op 14 Maart door Hambro, den president
van het Noorsche Storting,' gehouden, een
dergelijk bondgenootschap gericht zou
zyn tegen de Sovjet-Unie en rechtstreeks
in strijd met het tusschen de Sovjet-
Unie en Finland gesloten vredesverdrag.
De voorzittéV van het Noorsche Storting
Hambro, heeft in een interview met den
Osloschen correspondent van het Kopen-
haagsche 'blad „Berlingske Tidende" ont
kend, dgt hy op '14 Maart een tegen de
Sovjetregeering gerichte rede heeft gehou
den, zooals het officieele Sovjet-Telegraaf-
agentschap Tass in zyn verklaring betref
fende de plannen voor een defensief ver
bond tusschen Finland, Zweden en Noor
wegen, heeft beweerd.
Hambro zeide, dat hy noch in zijn rede
in het parlement, noch in zijn radiorede op
denzelfden dag een woord omtrent de Sov
jet-Unie had gezegd.
De Zweedsohe minister van buitenland-
sche zaken verklaarde naar het Zw. T. A.
uit Stockholm meldt, dat de mededeeling j
van Tass op een misverstand schijnt te be
rusten, daar er slechts sprake is van een
zuiver defensief bondgenootschap, dat uit
sluitend verzet tegen agressie ten doel
heeft.
Productie van wapens en munitie
onder eenhoofdige leiding.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn: Ter uitvoe
ring van het door Hitier opgestelde groote
bewapening»- en munitieprogram, is het
noodig alle factoren voor de productie van
wapenen en munitie met het oog op de
hoogste krachtsontwikkeling onder eenhoof
dige leiding, te brengen.
Hitier heeft daarom .tot rijksminister van
bewapening en munitie benoemd den in
specteur-generaal van het Duitsche wegen
net, dr. Todt, die niet alleen de rijksauto-
wegen tot stand heeft gebracht, doch ook
in den kortst mogelijken tijd. de reusachtige
vestinglinie van den Westwali heeft vol
tooid.
Reeds heeft Hitler nadere 'besluiten uit
gevaardigd, welke den omvang van zijn
.taak en bevoegdheden regelen.
Havas meldt uit Londen: Na een (botsing
met een ander vaartuig is de Britsche trei
ter „Lowdock" gezonken. Slechts één der
twaalf opvarenden kon gered worden.
Te IJmuiden binnengebracht.
De kotter IJm. 203 is' vanmorgen te
IJmuiden binnengebracht met de vier in
zittenden van een Duitsch vliegtuig, dat
boven de Noordzee dpor een Engelsch toe
stel was neergeschoten. Twee Duitschers
waren gewond.
Toen dg kotter IJm. 203, schipper H. We-
zeiman, zich gisteren op 110 myi van
IJmuiden op de Noordzee bevond, ontdek
ten de opvarenden een Duitsch vliegtuig,
dat zich in zinkenden toestand bevond. De
vier inzittenden van het toestel, een officier
en drie onderofficieren, verklaarden dat zy
door een Engelsch vliegtuig waren neer
geschoten. Een van de Duitschers had een
gebroken arm, een ander een kogelwond in
de knie. De vier Duitschers zijn op de IJm.
203 overgestapt en te IJmuiden binnenge
bracht, waar zy ter (beschikking van den
politiecommandant zyn gesteld.
