Nederlands financieele
vooruitziehten.
Staatscourant.
MINISTER WELTËR
wordt Zaterdag 60jaar
Heffingen voor het Leeningfonds.
Eenvoudig man van groote
verdiensten.
Vergoeding aan ongehuwde
dienstplichtigen.
Nederland als polderland.
Ouders van Jopie de N.
vragen financieele hulp
voor nasporingeri.
TWEEDE BLAD - PAGINA 3
GOUDSCHE COURANT
DONDERDAG 4 APRIL 1940
TWEEDE KAMER
Suiker-, koffie-, benzine
en successiebelasting.
Keuken en kraamkamer
En toch...
Tegemoetkoming in geldelijke
verplichtingen.
Ook voor tommige gehuwden
De Luchtpostdienst op Indië.
Berooving van veekooplieden.
Twee Rotterdammers voor de
Groningsche Rechtbank.
X -e.
Eerste ministerschap
Voor goed gerepat.ieerd
Wéér minister
Eenvoudig en werkzaam
Onderscheidingen
Maquette van New York naar
Schiedam.
Kerknieuws.
Examens.
Da Tweede Kenter beeft Meert IX eea weta-
ontwerp tot bet fnetellen tres een Leanlngfonds
eengenomea. Eergisteren heeft ook de Eerete
Kamer heer goedkeuring aan dit ontwerp gehecht,
lie nieuwe wet heeft de etrekking door tUdelfJke
heffingen dekking te vinden voor de JaarlUkeche
uitgaven, die het gevolg iUa der moblliaatie, voor
loover d»e niet recbtetreeke kunnen worden af
geachreven uit de baten der herwaardeertag van
het goud (waartoe eveneena op I Maart b be-
eloten), de oorlogawlnetbelaatlng en eventueele
andere aan den kapltaaldlenat van bet tonde ten
goede komende middelen. Deee tijdelijke heffingen
zullen moeten beataan uit verhooglngen van de
rechten op aaiker, koffie en benzine en een ver-
booging met IS opcenten op de aucceasle-belastlng.
Met de behandeling .van het wetavooretel, tot deze
heffingen over te gaan, heeft de Kamer gister-
middag een aanvang gemaakt) tot een bealnlt 4
it) echter nog niet gekomen. Nadat verschelden»
sprekers het woord hadden gevoerd, waa de beurt
aan den minlater van Financiën, den heer Da
Geer, die er evenvtei de voorkeur aan gat van
daag van aatW^ord te dienen.
In zijn Memorie van Toelichting had da minla
ter te kennen gegeven van oordeel te zijn, dat de
Kam«r het wetsontwerp maar moeet „proeven",
zooala het liaar werd opgediend, zonder zich met
de bereiding in de „keuken" te bemoeien. Een
andere vergelijking van den minlater waa deze:
dat de Kamer wel het „wicht" ten doop mocht
houden, maar geeh toegang had tot de „kraam
kamer". Met deze opvattingen konden verschil
lende afgevaardigden zich echter volstrekt niet
vereenigen.
Reeds nu ataat vaat, dat de (geraamde) op
brengst der heffingen volstrekt niet voldoende
zil zijn. Van de verhooging van de successle-
beiaatjpg met 18 opcenten verwacht de regeering
een bate van 51/2 millioen gulden per Jaar. Van
de verhooging van het bijzondere invoerrecht op
benzine, van 8.80 tot 10.80 per 100 k g. en van
het invoerrecht op benzol, van ƒ3 tot ƒ4.50 per
100 kg. (tengevolge waarvan de literprija voor
pomp-benzine met 11/2 cent zal stijgen), 7 mil
lioen 800.000 gulden. Van de heffing van 10 pro
cent der waarde, op den Invoer van natuur
lijke koffie; van ƒ17 per 100 kg. op den in
voer van ongebrande koffie in de hoornechll;
van 20 pet 100 k g. op andere ongebrande
koffie en diverse heffingen op koffie-
extracten, -essences en -surrogaten, wordt 8 tn'l-
lloen gulden verwacht en van de verhooging met
10 opcenten van den sulkeraccijns 6 en een half
milil- en.
To .amen dus nagenoeg 27 millloeh gulden, een
aanzienlijk bedrag, dat nochtans niet toereikend
zal blijken om de Jaariyksche uitgaven aan rente
en aflossing van het Leeningfonds te dekken.
De minister van Financiën heeft dan ook reeds
aangekondigd, dat hij over eenigen tijd weer
nieuwe voorstellen zal indienen, m.a.w. dat ons
dan weer nieuwe lasten zulen worden opgelegd.
Vooral met het oog op het laatste, stemde de
Kamer er niet mee in, dat ook die verdere plan
nen buiten haar om door de regeering sullen
worden bekokstoofd. Allereerst kwam de heer
Teuli-ngs (r.k.) in verzet. Deze achtte het
ook. verkeerd, dat deze heffingen tot dekking van
renten en aflossingen van het leeningfonds nu wer
den behandeld als een aangelegenheid op zichzelf;
zi|ns inziens hield de kwestie verband met
de geheele „oorlogafinanclering" (het woord
klonk zonderling in een land, dat niet aan
den oorlog deelneemt; maar het was toch he
laas nlot onjuist) en inplaats van de Kamer in
haar recht tot medepraten te beperken, moest de
regeerirtg haar In de gelegenheid stellen tot een
algemeen financieel en economisch debat. De hee-
ren Van Gelderen (soc. dem.), De Mer
chant et d'Ansembourg (nat. soc.), Bie-
rema (lib.). JEtutgera van Rozenburg
ichr. hist.) en De Wilde (a.r.) blekep allen het
daarmee eens te zijn, wat ieder op zijn eigen wijze
motiveerde. De heer Rutgers gaf wel toe, dat
het niet allen koks zijd. die lange messen dragen,
maar wilde niettemin wel eens een kijkje in de
keuken nemen en do heer D e W i 1 d e z e i d e: als
de toegang tot de keuken ons verboden is, geef
ons dan tenminste een menu. Anders de bittere
ernst io persoon, verviel de beer Rutgers zelfs
«ot een geestigheid van «enigszins bedenkelijk al
looi, toen h(j, terugkomend op 's minister»
„kraamkamer" zeide, zioh zeer goed te kunnen
begrijpen, dat de regeering niet een kleipe 180
mannen-leden van den Staten-Generaal In de
kraamkamer kon toelaten, doch wilde voorstel
len, dat"de Kamer zich dan door haar vrouwelijke
leden zou doen vertegenwoordigen.
Vflerlei bezwaren
Zijn tr geen andere middelen om de kosten van
rente en aflossing vsn het Leeningfonds te dek
ken dan daze heffingen T vroegen verschillende
sprekers. In het bijzonder die op koffie en suiker
waren den eersten antlpallek. De heer V a n G e'l-
deren zelde, dat de heffingen de prijzen vantkof-
fie en suiker veer zouden (opdrijven en het ia
toch juist zaak, die prijzen te stabiliseeren. Reed»
nu )t In het hitzonder de aulker zeer zwaar belast,
«U. met 31.50 par 1U0 kg., wat na de voorgestel
de heffing 33 78 aal worden. In den groothandel
kost de suiker Intueschen slechts 8 per 100 k g.;
s» verhooging door rechten is dus reedt meer dan
vijf maal soo groot al* de prijs. Vsn de 8 millioen,
die men van de heffing op koffie verwacht, zal
naar schatting meer dsn de helft worden betasld
door de gezinnen met Inkomens beneden de 1400
i jaars; dat doel niet aangenaam aap. De heer
zal de Spoorwegen weer steunen 'In den strijd
tegen het auto-vervoer; maar dat, beweerde deze
apr.. "wil da regeering Juist. De heer B i e r e m a
waa het nlat eens met de regeering, dat koffie
«n aulker nlat tot d» eerste levensbehoeften be-
hooren, ai) moeten wel tot deze worden gerekend.
In het bijzonder ten .ai.zlen van de heffing op
aulker, behield da liberale fractie zich haar stem
man nog voor. Ook dat het motorverkeer nu op
nieuw' aal worden belast, einde spr. maar. slecht;
het brengt tooh al 70 millioen gulden per Jaar op.
En men vergete niet, zei even later de heer D e
Wilde, dat de benzihe-belastlng volstrekt nlef
alleen de houder» van luxe-auto's betreft, zoó-
als men zoo vaak verkeerdelijk meent, maar deze
ook op kleine Industrleëlen en .neringdoenden
drukt. v
Tegen opcenten op de successie-belasting had
laatstgenoemde spr. bezwaar, omdat die belasting
zslf immers al werkt op een wijze, welke het
rechtsgevoel niet bevredigt. Al» een vermogen een
halve, eeuw lang in dezelfde handen biyft, be
hoefte uiteraard geen successie van te worden
betaald. Maar van een ander, even groot ver
mogen, dat ln dezelfde halve eeuw eenige malen
door erfopvolging ln anderen eigendom overgaat,
ontvangt het rijk herhaaldelijk die belaating.
Andere middelen
Het spreekt wel vanzelf^ dat verscheidene spre
kers zich op andere middelen hadden bezonnen.
De heer T e u 11 n ((e had efn verhooging van
de inkomstenbelasting en van de omzetbelasting
op weelde-artikelen gedacht. De heer V a n G e 1-
deren voelde het meest voor een heffing ineens
van de groote vermogens; verder voor een belae-
llu op de vermogens van in het buitenland ver-
blarende Nederlanders en voor een verhooging
van de coupon-belasting van 2 op 6 procent. De
heer De Marchant et d'Ansembourg
meende, dat men de winstbelasting nog wel zou
kunnen verboogen, evenals de belasting op de
oude reserves der naaml. vennootschappen. De
heer De W i 1 d e kwam aan het einde van een uit
eenzetting, waarhij deze oud-minister van Finan
ciën op schier verbluffende wijze met mlllloenen
jongleerde, tot de verraseende, immers van hem
niet verwachte conclusie, dat een heffing Ineens
van de groote vermogen» Inderdaad wel uitkomst
zou kunnen brengen. Maar dan moet de regeering
ook de groote Inkomens zwaarder belasten. -
Slechts dan staat zij sterk tegenover den klei
nen man, die reeds gebukt gaat onder schier on
draaglijke laslgn.
Ook de heer B IJ 1 s m a (vrije dem.) meende,
dat er nog wel meer uit de groote vermogens is
te halen en zooals vanzelf spreekt, wilde de heer
De Visser (comm.) alle gelden, die de regee
ring noodig heeft, door de zeer kapitaalkrachti
gen laten betalen. Men houde ln het oog, ver
maande de vrijzinnig-democratische epr., dat de
opbrengst van de heffingen wel eens kan tegen
vallen: ln België heeft verhooging van de ben-
zine-belaetlng het benzine-verbrulk aanmerkelijk
doen verminderen. De communistische afgevaar
digde liet een andera waarschuwing hooren: als
men den kleinen man nog swaarder belast, zal
de aandrang om verhooging van loonen en steun
nog wel aanzleniyk sterker worden dan hy al is.
En tooh, bezwaren ten spijt, gevoelden althans
de meeste sprekers, dat indien geen andere mid
delen konden worden toegepast, de voorgestelde
heffingen onvermydeiyk waren. Slechts de hee-
ren De Marchant et d'Ansembourg en
Poethuma (chr. dem.) verklaarden nadrukke
lijk, dat hun fracties (de eene ter sterkte'van
vier, de anderen van twee personen) haar Mem
men aan het wetsontwerp zullen onthouden.
De anderen hadden bedenkingen, twfjfeklen,
aarzelden, opponeerdendoch gaven toe, dat het
noodige geld toch ergens vandaan moet worden
gehaald. En dat er zeer veel noodig Is, lijdt niet
den mineten twyfel. De heer Dè Wilde rekende
uit wat de defensie linde 1838 reeds heeft gekost
en rekende vóór, dat de kosten der mobilisatie
nog zullen ztygen, wel tot plus-mtnui 630 millioen
gulden per jaar. Hoe betreurenswaardig dit dan
al is, de handhaving van onze neutraliteit gaat bo
ven al en de noodzakelijkheid daarvan kan zelfs
een financieel beleid rechtvaardigen, dat men
ln andere tijden zou veroordeelen. Dat de regee
ring haar verdere plannen niet bekend maakt,
blijft epr. afkeu en. De minister heeft misschien
overwogen, dat tooh ook een goed veldheer niet
voora| mededeelt wat hy van plan is, maar er is
een verschil. Een veldheer staart tegenover den
vyand, de minister le eohiter door vrienden om
ringd.
Intusschen verheugde het epr., dat de regeering
blijkbaar naar financieel evenwicht streeft,
zoowel ten aanzien van de algemeens rykabegroo-
ting, ell ten opeichte van die van het Leening
fonds in het bijzonder.
Hóéveel bedenkingen apr. al tegen de heffingen
had, verhooging van de directe belastingen zou
z.L nog bedenkeiyker zijn. Deze kon schade toe
brengen aan de energie, den ondernemingslust
van ons volk gn zou misschien tenslotte tot infla
tie leiden. Dat was het ergste van al. De styglng
der inkomsten zou zeker geen geiyken tred hou
den met die van de prijzen en vooral voor ouden
van dagen, die van hun renten, pensioen, of een
ïyfrente leven, waa inflatie stellig funest.
Beperking van den duur
Zouden de heer V e n 'O e 1 d r e n en zyn par-
tygenooten hun stemmen niet aan het wetsvoor
stel onthouden, den tijdsduur van de wet wensch-
ten »y te beperken. Daarom stelden zy twee amen-
dementen voor, redactie-wyziglngen behelzende,
tengevolge der eventueele aanneming waarvan de
wet niet langer zal gelden dan tot 30 April 1911,
Deze amendementen zyn. gisteren nog niet ln
behandeling gekomen.
De president Atv Kamer, mr. Van Schalk,
heeft medegedee'd, dat het wetsontwerp tot hef
fing van een winstbelasting niet zal worden be
handeld vddr Dinsdag dar volgends week.
De regeerlngspersdlenst meldt!
De minister van Defensie heeft op 1 April een
regeling vastgesteld, waarby de mogelijkheid ls
geopend, dat ongehuwde dienstplichtigen, die
door het rerbiyt In werkelijke» diens* niet In staal
zyn zekere geldelijke verplichtingen na te komen,
ln het genot k-raen van een geldelijke vergoeding,
Deze regeling betreft voornamelijk uitgaven
voor kamerhuur, opbergen en bewaren'van meu
belen en andere goederen, elel enfonds, '-agrafe-
nisfondsen, enz., vakbondcontributie, huisvesting
gedurende verlof en loon van een tydeiyke t ver
vanger In het bedrijf.
Het ligt niet In de bedoeling, dergeiyke uitgaven
tot het volle bedrag te vergoeden, er zijn gren
zen gesteld. Zoo ls als algemeens regel bepaald,
dat met uitzondering van het loon voor een
vervanger de gezamenlijke vergoeding ten
hoogsta 60 cent per dag bedraagt, verder dat
kamerhuur voor niet langer wo-dt Vergoed dan
tot het eind van dé maand, volgende op die van
opkomst, en dat vakbondscontributie slechts wordt
vergoed tot een.bedrag van ten hoogste 20 cent
per week. Voor den vervanger li een bedryf zal'
de vergoeding ten hoogste 1.50 per dag bedragén.
Zoowel ten opzichte van het loon van zulk een
vervanger als ten u,zicht» van alle andere uit
gaven staat voorop, dat de vergoeding nimmer
hooger zal zyn dan noodig Is om den dienstplich
tige ln staat te stellen aan zyn geldeiyke ver
plichtingen te voldoen. 'Vanneer hy due, uit wel
ken hoofde ook, deze verplichtingen kan lakomen
zonder vergoeding te genieten, komt hy niet voor
een vergoeding In aanmerking. Ook wordt geen
vergoeding voor het loon van een vervanger ln
het bedryf uitgekeerd, Indien dit loon uit e in
komsten van het bedryf kan worden betaald.
Zy, die kostwinner voo. familieleden zyn, zijn
ln het algemeen van een vergoeding volgen# de
nieuwe regeling uitgesloten. Voonoo eel noodig,
genieten- hun verwanten kostwinnersvergoeding
en zij zelf kunnen gewoonlijk geen moeilijkheden
hebben met kamerhuur, opbergen van meubelen
en dergelijke! Echter kan het geval zlo' voordoen,
dat de kostwinner niet met zyn verwanten samen
woont, zelfs op verren afstand Van hen een be.
trekking bekleedt. In .zulke gevallen kun.ier de
verwanten wel met kostwinnersvergoeding wor
den geholpen, maar de dienstplichtige zit zelf toch
nog met geldelyké moeiiykheden. De nieuwe
regeling laat de gelegenheid open ln dergelijke
gevallen ook den dienstplichtigs zelf in zyn uit
gaven eenlgszins tegemoet te komen.
De regeling ls ln hoofdzaak van toepasalng
op ongehuwden. Echter sluit zy niet uit, dat
ook gehuwden of zy, die men gewooniyk met
gehuwden geiykstelt, voor een vergoeding In
aanmerking komen, welke voor henzelf li be.
doeld. Dergeiyke gevallen zullen echter wei
hooge uitzonderingen zyn. Men zal hier moe-
'ten denken aan gevallen, waarin bijvoorbeeld
de vader niet met vrouw en kinderen eamen.
woont en waarby geldeiyke moeiiykheden voor
den dienstplichtige kutmen blijven beetaan, al
genieten vrouw en kinderen kostwlnneravergoa.
ding.
Vragenlijst
De dienstplichtige, die voor een v r y g e x e 1-
len.vergoeding ln aanmerking wil ko.
men, moet zich by zyn commandant varvoegen
om een daartoe strekkende vragenlyst t» ont.
vangen. Deze' vrageniysten zullen binnen enk»,
le dagen vanwege het departement van Defen.
sle aan de commandanten worden verstrfekt. De
dienstplichtige moet dan ln deze ïyst allerlei
gegeven» vermelden en haar vervolgens weer
by den commandant inleveren. Deze zendt haar
aan den burgemeester van de woonplaats, dia
een onderzoek Instelt en zyn bevindingen ook
In de vragenlyst vermeldt. Dan gaat zy naar
den minister van Defensie, dl» op da aanvraag
beslist.
De uitbetaling van de vergoeding zal weke.
HJks geschieden door de zorg van den daarby
betrokken militairen autoriteit.
Van tyd tot tyd zal worden gecontroleerd, of
de vergoeding nog noodig ia.
Bevorderd tot officier ln de orde van Oranje-
Nassau de heer J. Samuel, voojzitter van het
bestuur van de Bergstiohting en van het Ver
bond van Joodache instellingen voor Klnderba.
acherming te Amsterdam.
Benoemd tot lid van de commleele tot ver.
eenvoudiglng van de gemeenteiyke adminlstra.
tie de heeren mr. A. van Dyk, adminlstra.
teur ter Provinciale Griffie van Zuid Holland;
J. J. L. M. V e r w 1 e 1, burgemeester der ga.
meente Olsterwyk. #-
Marchant vond het
t aangenaam san.
het zeer onbillijk,
•ven zwaar «uilen
dat dure
M Lasting
T April.
Ntndoc, uitrei", te Basra. Oehoe to Bandoeng,
thuisreis, te Jodhpoer.
AAN DEN GBOND GEVAREN.
Vanmorgen is by Texel tusschen de Middel,
rug en bet Westgat een Zweedsch schip bU
laag wat» aan den grond gèraakt. De rem
dingsboot Dorue Rykere ie uit Den Helper uit.
gevaren.
Men meldt ons uit R^fcrdam:
Vanochtend stonden voor de rechtbanlt te Gro
ningen terecht dj pensionhoudster C. 1. de M. en
de boekhouder De W„ beiden uit Rotterdam,
thans gedétineerd te Groningen. Het tweetal wordt
beschuldigd van dlefatal, reapectievehjk mede
plichtigheid daaraan.
De eerste verdachte zou ln Februari en Novem
ber J.l. kooplieden, die na afloop van de Gronin
ger veemarkt ln baar gezelachap hadden vertoefd,
hebben beroofd van bedragen van 375 en 1000 gul
den. De tweede verdachte zoü haar hiertoe de
gelegenheid hebben verzchaft, door haar,per auto
naar en van Groningen te vervoeren, subsidiair
was hem heling ten laete gelegd.
De zaak werd met gesloten deuren behandeld
Tegen de vrouw werd vier jaar en tegen den man
twee jaar gevangenleetraf geëlscht.
De verdediger, mr. F. van ommen Kloeke,
pleitte vrijspraak wegens gebrek aan bawtyf.
Uitspraak 11 April.
Zaterdag hoopt da minister van Koloniën zyn
zeztlgste Jaar te voltooien. Charles Joseph Ignace
Marie Welter ls op -6 April 1880 te 's Grsveiihage
geboren. Na daar een H.B.8. te hebber,' bezocht,
studeerde hy te Delft aan de Indische instelling
voor Indische ambtenaren. Pas 21 jaar oud, legde
hy met go«d gevolg het grootambtenaars-examen
af en roede het volgende jaar verjrok hy als com
mies derde klasse van het departement van Bin-
nenlandsch Bestuur naar Nederlandsch Indië,
waar hy snel promotie maakte. Nog hetzelfde jaar
werd de Jonge ambtenaar benoemd tot adjunct
controleur en ln '1006 bevorderd tot controleur.
In 1000 volgde zyn benoeming tot controleur k la
euite ter algemeene secretarie en misschien zou
hy nog vlugger zijn opgeklommen dan toch al
ls geschied, als ziekte hem niet had genoodzaakt
tot repatrieeren. In 1911 vertrok hy naar Neder
land, waar hy evenwel niet werxlooe verbleef.
Zoodra zijn gezondheidstoestand het toeliet, werd
hij aangesteld tot adjunct-inspecteur voor agrari
sche zaken aan het departement van Koloniën,
maar Indië trok en in 1015 was de heer Welter
er terug.
Opnieuw werd hij aangesteld ter algemeene
secretarie. In 1817 was hij gouvernements-secre-
taris, twee jaar later eerste secretaris en in 1021
algemeen secretaris van het Gouvernement van
Nederlandsch Indië.
Mr. D. Fock bekleedde destijds de hooge positie
van Gouverneur Generaal en deze knappe staats
man, die veel elschte, maar ook veel waardeeide,
moet destyds eens openiyk hebben verklaard, dat
Weiter zijn tweede rechterhand wae, minatena
e\en bekwaam als die uit zijn rechtermouw etak.
De voortreffelijke vijze, waarop de heer Welter
in 1920 een zeer belangrijke taak had vervuld,
n.1. de voorbereiding van de Invoering van Re
gentschapsraden ln Oost Java. kan de onmiddel
lijke aanleiding tot dien lof zijn geweeat.
In 192J keerde de heer Weiter voor de tweede
maal met verlof naar Nederland terug. Ditmaal
niet wegens ziekte, maar om een andere reden.
Het tweede minl»terie-Ruys de Beerenbrouck had
de portefeuilles ter beschikking gesteld en de heer
11. Coiyn, minister van Financiën in dat ministe
rie, was met de samenstelling van epn nieuw kabi
net belast. Zelf oud-Indisch bestuursambtenaar,
kon deze de verdiensten van dén heer Welter ten
volle waardeeren, hetgeen hij bewees door hem
Koloniën aan te bieden. Dc heer Welter nam de
portefeuille aan en, tot minister benoemd, repa.
irieerde In] om zyn ambt te aanvaarden.
Lang heeft dat eerste ministerschap evenwel
niet geduurd. Met zyn am, ndement betreffende
opheffing van het gezantscl ap bij het Vatlcaan
deed de heer Kersten het mii tsterle spoedig val
len. In Maart 1928 was de lieer Weiter reeds mi
nister-af. Nog hetzelfde Jaar keerde hij naar Indii
terug.
Hy werd er onmiddellijk lid van den Raad
van Indië, waarvan hy trouwen» ook al eerder
deel had uitgemaakt. In 1929 koos men hem tot
vlce-voorzltter. Tot 1031 heeft hy deze functl»
vtrvuld.
Toen repatrieerde de heer Welter even ryk
aan ervaring als aan kennis van koloniale, in
het byzonder Nederlandsch-Indlsche zakefl
voorgoed. De regeering heeft niet nagelaten ver
der van zyn bekwaamheid en ondervinding ge
bruik te maken. Ala lid van de Contact-commOs.
sle voor Economische aangelegenheden bij het
Departement van Koloniën kreeg hy gelegen
heid tot nuttig werk. Verder was hylid van den
Economisch» Raad en van 1933 tot 1937 voorzit
ter van den Ondernemeraraad van Nederlandsch
Indië. Maar ook op ander gebied Was hy werk-
zaam. o.a. als voorzitter van de ln 1934 Ingestel
de Rijkscommissie voor Werkverruiming en
Werkfonds. zyn arbeid als voorzitter van de
Staatscommissie tot verlaging van 's Rijks uit
gaven (de Bezuinigingscommissie) heeft vel het
meest de aandacht getrokken. Het rapport van
die commissie, het rapport-Weiter, gold destyds
voor een meeaterstuk van inzicht en beleid.
In 1937 werd de heer Weiter vöor de R.K.
Staatsparty lid van de Tweede Kamer. Hy heeft
echter geen zitting geqpraen, want onmiddeliyk
daarna was hy weer minister van Koloniën, in
het vierde kabinet-Coiyn. En afgezien van de
korte onderbreking, veroorzaakt door den val
van dat kabinet en het zeer kortstondige optre
den van het vyfde mlnisterie-Coiyn, dat slechts
3 dagen heeft bestaan, ls de portefeuille van Ko
loniën hem nad-.en toevertrouwd gebleven.
Zonder onderschatting van het denkvermogen
van de overige ministers kan men zeggen, dat de
heer Welter het gezond veratand tg den minister-
raad vertegenwoordigt. Hy verdiept zJch niet la
wijsgoerige bespiegelingen en hy geeft zich zeker
niet over aan fantaeleën. Maar hy weet wat hij
wil en hy weet het goed. Wie zyn Memorie ven
Toelichting of zijn Memorie van Antwoord der
Jaariyksche Begrooting van Koloniën bestudeert,
beseft: deze minister behoeft niet „handig" te
zyn, niet diplomatiek of politiek te werk te gaan
en hij heeft ook geen kluitjes noodig om er onver
schillig wien mee in het riet te sturen, want hij
weet precies wat hij vraagt of voorstelt, kent ook
de conseltwentles ervan en kan zyn beleid ver
dedigen. En hoort men hem ln een van belde Ka
mers Spreken, dan bevestigt zijn rtlstlge zeker
heid de overtuiging, door de lectuür van die
memories gewekt: deze bewindsman stetlnt niet
op zijn ambtenaren.' zelf beheerscht hU zijn ambt.
Dit beteekent Intusschen Volstrekt niet, dat hij
die ambtenaren bcscheuwt als werktuigen, welke
slechts hebben uit te voeren wat hy hun "'oor-
schrijft. Hat tegendeel ia het geval. Gaarne gunt
hy »Un medewerker» de «er, die hun tjekomt.
Zelfs meer dan deze.
Wanneer het gebeurt, dat een apreker In
de Knmer hoog opgeeft van het be
leid, de werkkracht, dea Uver vaa den
minuter, la het soms vermakeiyb. hem roetig ta
hboren antwoorden, dM Min ambtenaren het
op prijs rallen stellen, dat men hnn arbeid waar.
deert..
Lieden, die nogal aena op het Binnenhof samen
scholen om na afloop van aan vergadering van
een der Kamera een ot meer van da mlnU'er»
naar bulten te zien konen, ocnafen aan en neer
Weiter el zeer weinig eer. Hy ziet er niet anders
uit dan een solide koopman of reeder. Als hy het
gebouw verlaat, rydt ar geen glimmend, gelakt»
auto met een gegalonneerd m chauffeur voor:
Slechts by zeer hooge uitzondering maakt b(J
van een voertuig gebruik.
Indien het weer het maar «ven toelaat, wandelt
hy. Dan komt er kalm ean heer op leeftyd mar
bulten, met een donkere overjas aan en een Slap
pen, zwarten hoed op het hoofd. Hy blijft even
staan, steek een sigaar op. kykt eens naar de
lucht en gaat bedaard zijns weegs ata iemand, dl»
zyn taak behooriyk heeft vervuld en» met rustig
zelfvertrouwen de volgende tegemoetzlet, welke
hem 'wacht.
De heer Weiter ls ridder in de orde van den Ne-
d»rlandtchèn Leeuw, groot-officier in de orde
van Oranje Nassau, commandeur in de Orde van
het Legioen van Eet- van Fradkrljk, groot-officier
in de Kroonorde van Italië en gerechtigd tot het
dragen van het grootkruis in de Orde van Leopold
II van België.
Voorst is de minister van Koloniën comman
deur in de Orde van Wasa van Zweden, groot
officier in de Orde van het Zuiderkruis van
Brazilië, in de Orde van Verdienste van Chilie
en- in de Orde van Cambodja enz. En hy is ten
slotte een eenvoudig, werkzaam man, die vol
komen beseft, dat h(j er ls voor zyn ambt. niet
zijn hooge functie ls geschapen om haar gloria
op hem te doen afstralen.
Een van Ce belangrijkste ondsrdeslen Tan de
Nederlandsche Inzending op da Wereldtentoon
stelling van 1939 te,New York, de maquette van
Nederland ,it waterland, welke do belangstelling
van honderdduizenden Amerikanen heeft getrok*
keu, zal dit Jaar ook bier te lande worden ten
toongesteld, De Ingenieus uitgevoerde voorstelling
van de voortdurende worsteling van ons land
tegen het water, ontworpen door den hoofdin
genieur van waterstaat, Ir. 1. van Veen, zal ts
bezichtigen zijn op de bloemententoonstelling
Polyantha te Schiedam, die op 17 April zal worden
geopend.
Enkele weken geleden is de maquette ln gede-
monteerden toestand roet de Volendam t» RoMer-
dam aangekomen. 'Thans wordt zij weer opge
bouwd door de machine- en motorenfabrlek A.
Fontyne te Schiedam, die verleden Jaar het veertig
vlerkante meter beslaande geografische beeld van.
ons land heeft gebouwd en var de benoodigde tech
nische outillage heeft voorzien.
De maquette Is uitgevoerd in koper en ligt ln
een bak van acht bij vijf meter. Zij geeft eep beeld
van Nederland, waarby op Julstcfhchaal.t,houdin
gen de hoogteverschillen zijn aangegeven.
Door een vernuftig mechanisme wordt gede
monstreerd. hoe ons land er zou uitzien, alt bet
niet door duinen en ayken jou zijn beschermd.
Iedere vier .ninuten komt ln den g.-oaten bak het
water op, eb en vloed wisselen elkaar af e'n. groot»
dcelen van ons lage land loopen onder. Ook een
.springvloed wordt opgewekt en dan verdwyat
een'nog belangryker deel.
Na de aankomst van de maquette in ons land
is zij aan een grondig'onderzoek onderworpen _en
hersteld. De rijkswaterstaat heelt thans ,zyn toe
stemming verleend tot het exposeereij van de ma
quette op de'Polyantha te Sihiedam.
Ned. Herv. Kerk. Aangenomen als hulppredl.
ker te Renesse Noordwell» de heer R. Gast,
candidaat te Tiel.
Geref. Gem. Beroepen naar Middglharnia ds.
A. de Blois te Go-u"T
Nog steeds zet de Amsterdamsche politie haar
nasporingen voort naar het op 18 November
verdwenen meisje Jopie de Nlgtere. Telkens be
reiken haar anonieme brieven met aanwijzingen,
welke nauwkeurig worden nagegaan,
De oudera van Jople hebben zlc» tot den ge.
meenteraad van Amsterdam gewend met e#J»
adres, waarin zy verklaren, dat zy het als volko.
men .uitgesloten bcschouweh. dat Jopie vrijwillig
van het ouderlijk huls wegblijft. Thans kunnen
zy evenwel de uitgebreide onderzoekingen van de
politie, die zich ook tot hot buitenland hebbdt
uitgestrekt niot me«r bctalqn. Zij zouden het
ten zeerste betreuren, wanneer gemis aan geld
ccn beletsel zou vormen hun eenlf kind to kun.
nen terugvinden.
Burgemeester sn Wethouders hebben een ver.
zoek van 3o ouders om financieel» steun voor de
nasporingen afgewezen. Zy verzoeken echter
den gemeenteraad In overleg met den hoofdcom.
mlssarta een bedrag voor den (opsporingsdienst
beschikbaar ts stellen.
9tuurlled»ne.\»men, Den Haag. Oeelsagdveer
tot-Mie duurmin groot» handelsvaart de heere
D. J Molanus. J. Boonum»d.rtt»
to handelsvaart da baaran F- M Fonkert an c.
Botjsnataff,
