Scherper Oorlogvoering
onvermijdelijk
1
K. L. M. - verbindingen
met Engeland en
Scandinavië
verbroken.
DE WONDERLIJKE GESCHIEDENIS VAN TRIPJE.
WÈEROVERZICHT
KUNSTNIEUWS.
EERSTE BLAD
PAGINA 4
GOUOSCHE COURANT
WAS
De geallieerden met hun blokkade-systeem moeten actiever op
treden om Duitschland te dwingen zijn voorraden te verbruiken.
En Duitschland moet een beslissing forceeren om aan de econo-
mtsche uitputting te ontkomen. Allerlei factoren Veroorzaken
onzekerheid omtrent het verder verloop van den oorlog.
DE ROL VAN RUSLAND
DINSDAG 9 APRIL 1940
ZON EN MAAN:
LICHTEN:
(VOOR ONZE JEUGDIGE LEZERS)
138
Van onzen militairen medewerker.
De vsrecberpt* oorlogstoestand, dien wij reeds
kt een van onze vorige beschouwingen aankondig
den, manifesteert zlcit thans. De Engelschen stel'
len pogingen In bet werk de blokkade meer effec-
tiet te maken, vooral door den aanvoer te belet
ten van Ijzerertsen uit Zweden. Het feit, dat men
la Duitschland thansreedsdehand moet leggen
op allerlei Uzerwaren en er zelfs over denkt
standbeelden naar den smeltkroes te verwijzen,
geeft geen boog denkbeeld van de hulpbronnen op
dat gebied, als men niet uit het oog verliest, dat
de oorlog nog slechts op zeer beperkte schaal
wordt gevoerd.
Maar met het belemmeren van den Invoer al
leen, met andere woorden: door het bemoeilijken
van den aanmaak van oorlogsmaterleel zonder
meer, komt men er niet; men moet den tegen
stander dwingen daar ook groote hoeveelheden
van te verbruiken, fin dit laatste bereikt men
alleen door een actie van dnsdanlgen
omvang, dat het Dm^W 'eger gedwongen wordt
enorme voorraden munitie te verbruiken ln ar
tillerie-gevechten. Ksanhate het Dnltsche leger
meer 'gaat verbruiken, naar die mate wordt het
gebrek aaa aanvoer steeds meer voelbaar. Cap
tain Liddell Hart kan wel beweren, dat
men geen veldslagen meer kan winnen en
derhalve alleen op den economtschen oorlog is
aangewezen, maar daarmede moet een mili
taire actie hand ln hand gaan, teneinde den tegen
stander van sljn voorraden te berooven.
Wellicht begint dit besef èn bij de Franschen
èn by de Engelschen door te dringen, omdat men
ook daar geen oorlog wenscht, die Jaren zal
duren en belde landen economisch ten gronde
richt. De eigenlijke werking van de blokkade zal
ln Duitschland pat goed voelbaar worden na
langen tyd en het is daarom, dat de Duitschers
moeten streven naar een snelle beslissing. En
aangezien het dec* niet op economisch terrein
kan bereiken, zal het trachten op mllitpir ge
bied daarnaar te streven.
Onder dezen dwang van moeten zal het niet
meer mogelijk zijn, dat de DuHsche legerleiding
100% voorzichtigheid betracht bij het opstellen van
een agressie- dan wel aanvalsplan. Tot heden
hebben zich alle Dnltsche militaire operaties ge
kenmerkt door een groote mate van voorzichtig
heid. De opzet was dusdanig bestudeerd, dat met
aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid edn
succes snel kan worden behaald. Men bad toen
ook nog de vrije hand.
Thans zal de Duitache legerleiding een specu
latief element in zijn aanvalsplan niet kunnen
weren; Immers er moet een bellssing komen,
hoe dan ook. Maar daarmede wordt bet tevens
enorm moeilijk om de toekomstige handelwijze
van Duitschland op militair gebied te pellen.
WIJ willen niet de vergeiyking maken van de
kat, die in het nauw gedrongen wordt, want het
Duitsche leger is thans nog van zulk een sterkte
en van een zóó superieure kwaliteit, dat van in
een hoek dringen geen sprake is; maar de spron
gen, om uit den hoek te komen, z(jn niet meer
zoo Juist te berekenen.
De Duitsche legerleiding krijgt steeds minder
de handen vry, steeds meer zal op haar pressie
worden uitgeoefend. Daarnaast speelt het poli
tieke element een zeer belangrijke rol, want al
zou Duitschland Roemenië binnen zeer korten
tyd kunnen bezetten, dit zou een catastrophe ten
gevolge hebben, omdat Frankrijk, Engeland, Rus
land, Turkije en Italië zich niet afzijdig zouden
houden. Het wordt dan ook steeds moeilijker
voor de Duitsche legerleiding naar een beslissing
te zoeken.
De meeste landen hebben zich de mobilisatie
ten nutte gemaakt om hun legers achter zich
nog steeds uitbreidende stellingen te doen ver:
schansen. Een snel succes is daardoor niet meer
te berèiken. En overal beteekent een aanval het
steken van de handen in een wespennest.
ln het' oosten speelt Rusland nog steeds een
belangrijke rol, al heeft het na den strijd In Fin
land heel veel van zijn militair prestige Inge
boet Wij zijn ervan overtuigd, dat het verbond
tusschen Duitschland en Rusland niet verder zal
reiken dan de succes-periode vah het Duitsche
Rijk. Er zijn te veel tegenstellingen tusschen bei
de staten, zoodat zij elkaar ln hun hart vreezen.
Dit ia dan ook de reden, dat Rusland alleen mi
litair met Duffschiand zal samengaan, wanneer
het er toe gedwoogéu Wordt door de omstandig
heden.
Rusland ziet zeer wel ln,.dat bet niet van ge
varen ontbloot ts zich militair aan Duitschland
vast te koppelen. Het beseft, dat een neutrale
houding voor de toekomst veel meer mogelijkhe
den inhoudt en het is geenszins uitgesloten, dat
het zich tegen het Duitsche Rijk zal keeren, wan-
fleer het daarmede voordeden van blljveuden
aard kan behalen.
Deze voordeelen zyn: de beheersching van de
Oostzee; waarborgen tegen Duitsche agressie en
het overwicht op den Balkan (militair gezien).
Er kunnen zich in de toekomst allerlei compli
caties voordoen, hiaar als zeker is aan te nemen,
dat het hoofd-operatietooneel vooc de Russen zal
liggen in het Zuiden des lands.
Het is daarom van het uiterste belang, dat dit
optreden van Rusland's hoofdmacht niet nadeelig
kan worden beïnvloed door een actie meer naar
het noorden gericht.
Beziet men nu de kaart van Duitschland en
Russiseh-Polen, dan zal het direct opvallen, dat
een eventueele aanval van Duitsche troepen van
West naar Warschau en van Oost-Pruisen uit naar
de Hjn WarschauBrest Litovsk, de opstelling
van de Russen in Russisch-Polen onhoudbaar zou
maken, evenals de Polen dat ondervonden hebben;
de Russen zouden geen schijn van kans hebben
zich tegen deze omvatting te handhaven. In dat
licht gezien hebben de berichten, dat de Russen
in alleryi beton-verdedigingswerken aanleggen
langs de vorige Poolsch-Russische grens diepe
beteekenis. 1
Z(j geven aan, dat Rusland zich defensief ln het
Noorden zal houden onder alle omstandigheden
teneinde ln het Zuiden, waar dan ook, de handen
vrij te hebben.
Door het aanleggen van waardevolle verster
kingen in de aangegeven lijn, kan met een veel
minder sterke troepenmacht worden volstaan, dan
bij gemis van die verdedigingswerken en kan men
alle krachten concentreeren op het hoofdoperatie-
tooneel.
Rusland, thans de bondgenoot van Duitschland,
wil niets meer riskeeren; het heeft zijn les van
Finland geleerd.
Maar tevens men er rekening mede hebben
te houden, dat het Russische leger niet als blij
vend onbekwaam is te beschouwen. Het zal een
aanzieniyke verbetering van officieren en kader
tegemoet kunnen zien. is het wonder, dat daaraan
g e en Duitsche instructeurs deelnemen, nu de
oorlog met Finland is afgeloopen?
Men ziet, dat er voor Rusland alles aan gelegen
is, zijn neutrale houding voorloopig te be
waren. Aan welke zijde men zich dan zal scharen
zal de toekomst moeten leeren en deze iigt nog
ln het duister.
In het licht van het bovenstaande gezien, moet
de positief geuite meening worden betwijfeld, dat
de beslissende slag in het westen zal vallen.
Het is op zichzelf al onverantwoord een derge
lijke wissel op de onzekere toekomst te trekken,
want niemand kan het weten of de beslissing
zal vallen in het oosten of het westen.
Maar het is tevens fout, want niet een veld
slag zal de beslissing brengen; deze wordt alleen
1 a i 'pii»"
bereikt door militaire met daarnaast e e o n o-
mlsche actie van langen dgttr,
ZIJ, die ln Duitschland een besiissendea «tag in
het westen voorspellen vergeten voorts, dat er
ook nog Fransche en Engelsohe leger* pijn, die
Duitschland het innemen van eèn bepaald frpnt
kunnen afdwingen. Het initiatief dat Duitschland
thane itegenzeggeiyk bezit, wordt nu bedreigd,
doordat de "ngelachen en Franschen tot activiteit
overgaan.
DU artikel was reeds geschreven voor de ge-
beurtenissen van hedenmorgen bekend toer
den. Red.
In weerwil van de nieuwe complicatie* ln den
Internationalen toestand heeft de K.L.M. heden,
morgei- zooveel mogelijk haar dlenaten door.
gang doe» vinden, wanrhij evenwel niet kon
worden voorkomen^ dat tengefolgr van de
ernstige ontwikkeling van de gebeurtenissen iu
Scandinavië de diensten naar bet noorden moe*,
ten worden gestaakt, in afwachting van wat er
verder gaat gebeuren.
Er zijn dus geen vliegtuigen naar Kopenha
gen, MaJmö, Stockholm en Oslo gestart. De
Zweedsche machine uit Londen naar Stockholm
is op Schiphol gebleven, de Zweedsche machine
uit Stockholm naar Amsterdam ging niet 'vér
der dan Malmö.
Er bevinden zich op het oogenblik in Scandi
navië drie Nederlandsche verkeersvliegtuigen
der K.L.M. Te Oslo bericht zich Kemphaan, die
gisteren onder commando van gezagvoerder Van
Dijk daarheen vloog. Twee machines staan te
Malmö, nl. de Roek met Gevssendorfer en de
Uil niet Sillevis.
Voorloopig zullen deze machines daar biyven
en de gezagvoerders zullen naar hun beste Inzicht
handelen, zoolang geen direct contact tusschen
hen en de directie der K.L.M'. mogelijk ts.
In andere richtingen zijn de K.L.M. vliegtuigen
vanmorgen normaal op tijd vertrokken. Dit geldt
den dienst op Shoreham en den nieuwen dienst
op Lissabon, waarheen vanmorgen 8 uur de Xema
met gezagvoerder Te Roller is vertrokken.
Tegen het middaguur kwam uit Shoreham het
bericht, dat het luchtverkeer met deze vlieghaven
tijdelijk is stopgezet.
De Engelsche autoriteiten hebben evenwel toe
stemming verleend voor het terugvliegen van de
Jan van Gent. welke vanochtend onder commando
van Scholte naar Engeland was vertrokken.
middags 12 uui
8 ApnL
n April.
Baromattr r>H ft mr iw R ttibar. 1020 3 mbar.
Baromatcr t>« 0 gr. t*ic. m2 m M rf* 3 m M.
Thtrm. In 4* «chaduw g.4*c. 47*F. 8 2'C. 43*F.
Maximum temperatuur 10.2*C. 50'F. 90'C. 48fcF
Minimum Wmparatuur 20 C 3.VF 4 0*C. 30*r.
Windrichting en kracht O.Z.O. 3.
N 5.
Bewolking der lucht Onbewolkt. Zw. bewolkt,
m.M. kwik ia 1 mbar.
Het dunne ptyltje geeft den etend
van de vorige opgaaf.
Woensdag 10 April.
Zonsopgang 5.15 Zonsondergang 6.48
Wassende maan.
Vaartuigen van Zonsondergang tot Zoijsopgaru
Rijwielen en Motorrijtuigen,
uit 's morgens 4.45 aan 's avonds 7.18
PRIJSVRAAG VOOR EEN TOONKELSTUK
OVER RUBENS MISI.UKT. y
lil verband met de Rubens.herdenking werd
te Antwerpen een prijsvraag uitgeschreven voor
een Vlaamsch tooneelstuk, gew-yd aan het leven
en het werk van den meester.
Deze prijsvraag is op een mislukking uitgeloo.
pen. Er werden slechts vijf werken ingezonden
en de Jur), bestaande uit Lode BaekeJmans. Ge
rard Walschap. Van Roosbroeck. Joris Diels cn
pater Michtelsen. heeft geoordeeld, dat geen en
kei stuk voor bekroning m aanmerking kan ko
men. Drië der inzenders zagen zich nochtan-
beloond hiet een aanmoedigingspremie.
1. Op het station staat tante Camelia al te wach
ten. Ze ia verheugd over het wederzien met Oe-
poetl, die ze al zo'n hele tyd niet meer heeft ont
moet'.... Ha, daar nadert de trein al in de verte!
2. De trein rjjdt het station binnen en tante Ca.
melia kijkt scherp uit.. Daar ziet ze Oepoetie al
achter zijn raampje! Hij stapt uit en ze drukken
elkaar de hand. Welkom hier, Oepoetie!
3 Kom maar gauw mee, dan gaan we naar
mijn huis! zegt tante Camelia. Samen stappen ze
het station uit en gaan op weg naar liet aardige,
kleine huisje, dat tante Camelia bewoont...
4. Oepoeti staat ei van te kyken... Wat n aardig
huisje is dat! Het ligt zo leuk tussen de bomen,
midden in een knus tuintje, net een huisje uit 11
sprookje! Tante Camelia ziet glimlachend toe..
Ik vermoed, dat die bende van Ansokol er
achter zit Welken ..ant lz Je zuster uitgereden?
Man, je raaskalt, zei Jlm ln zijn angst. Ben
je heelemaal zestig? Denk je, dat die schurken
tot ln mijn plantage zouden durven doordringen
om daar de zuster van den manager koelbloedig
van haar paard te trekken? Ik zeg je, dat ze ln
het zand heeft gebeten... Zij rijdt meestal langs
den grooten weg, die dwars door de plantages
voert, maar van morgen hoorde lk haar zooiets
mompelen, van een paar prachtige srtruiken, die
ze op veld E had gezien eai die ze wilde schet-
een. Dan zou ze langs het oude ruiterpad op den
weg naar Bttnan zien te komen. Ik verwed er een
glas whisky om, dat ze je graag zou zijn tegen
gekomen.
Goed, dan trek jij onmiddellijk naar den
grooten weg en lk neem veld E voor mijn reke
ning en trék vanzelf langs dat ruiterpad jou te
gemoet. In de jungle kunnen we elkaar niet mis-
loopen. Wlen ben je van plan mee te nemen?
vroeg hij nog, toen hij den sals bliksemsnel vier
ponny'z zag zadelen.
Den ouden Karim. Een kerel als goud. Hjj
aal me een handje kunnen helpen, lndïeri ze wer
kelijk gewond is
Goede'Jacht, voor ons beiden, ze) Desmond.
Kom mee. Bajt.
HIJ zwaaide zich op een pony en zette onmid.
dellljk een stevlgen draf ln. Langs het ruiterpad
was hij spoedig veld E genaderd, dat heelemaal
aan de uiterste grenzen van de bezitting was ge
legen. Vlak voor hen liep de stoffige, brutaroo-
de weg.alt een smal lint. De diepe, breede af
voerkanalen scheidden aan belde kanten van de
ruPb -raanplantingen door twee etrooken sappig
groen gras. In dikke rijen stonden de dikke grij
ze stammen, gemerkt en gekorven, op de plaats
waar aan het dagelljkache kwantum aap had af
getapt Zij droegen een vederbosch van grijs
groene bladeren, die nauwelijks bewogen op den
wind.
De hoefslagen der pony*» werden gedempt ln het
mulle naad, dat telkens ln stofwolkjes weed op
gedreven en lang noodig had voor het weer viel.
Het eenige heldere geluld, dat men van tijd tot
tijd vernam, was het blijde openknappen der
rijpe rubberzaden, die het onder de weldoende
stralen van de zon niet langer meer konden uit
houden ln hun donkere beklemming en Juichend
een uitweg zóchten naar licht en lucht.. Hun har
de, schedeiachtige huisjes barstten open en heel
de Inhoud viel op den grond. Heel hoog boven
de tunnel, waaronder ze nu, beschut tegen de
zon, verder reden, ontdekte Desmond nog een
plek blauwe lucht, terwijl links en rechts soms
een scheut wit licht door het duister drong.
Hier moeten we naar rechts, toean, zei Bajl,
toen ze op een groot open stuk kwamen. Aan el-
ken kant stond een rij koellehutten op stevige pa
len. Een heldere schreeuw van Desmond deed
een kluwen naakte Javaansche kleuters, die daar
ln het zand aan het spelen waren, huilend uit el'
kaar stuiven. Ze renden om het hardst naar de
trappen, ze trilden van angst en opwinding.
Hou Je maar koest, riep hij, terwijl hij den
beugel Inhield. Waar ls de opzichter? Ik weosch
hem te spreken. Roep hem dadelijk.
Mandoer Bakar legde vlug het stel vleze speel
kaarten neer, waarmede hij en twee kameraden
fortuna zaten te? treiteren. Hy peuterde wat aan
zijn sarong en stapte toen op Desmond af.
Tabeh, toean magistraat Heeft de toean mij
geroepen?
Ja, mandoer. Is de missy hier vanmorgen
ook langs gekomen?
Nee. toean. Hier ls te niet langs gekomen,
maar één van de koelies vertelde me daar straks
dat hij haar ginds door de rubber heeft zien rij
den, vlak bij de jungle. Ze blijft zelden op den
grooten weg.
Was ze te paard?
Toean. Ze zat te paard. Ze reed op Stbodoh,
het renpaard van dsn toean beur. Zoekt de
toean haar?
Ja, antwoordde Desmond, ik wilde haar een
eind vergezellen en daarom bén lk haar gevolgd!
Ze is due naar het rijpad gegaan?
Ja, toean, zij ls de jungle ingezwenkt en zal
toen het ruiterpad wel hebben gevolgd, dat op
den grooten weg uitkomt. Dat zei Amparl me.
Heeft Ampari niemand anders gezien?
Hij sprak er niet over, toean. Zal lk hem
even roepen, dan kunt u het hem zelf vragen.
Neen, zoo'n vaart zal het niet loopen. Ik heb
haast en wil verder. Tabeh mandoer.
Desmond gaf zijn paard den teugel en voerde
het dier toen naar den slootkant. Een geplas, een
korte klauterpartij en het paard liep voorzichtig
over de greppels en kanalen, die de Jonge vel
den met pas geplante struiken in mooie vierkan
te vakken verdeelden. Onder de rubberboomen
teelde men een andere cultuur, zoo bracht de
grond dubbel rente op.
Na enkele minuten kwamen ze aan den rand
van de Jungle en Desmond hield even in om Bajl
te laten voorrijden. Zelfs onder de Inlanders Ijpd
Bajl een goeden naam voor zijn overleg en zijn
scherpzinnigheid, als het er om ging menschen
of dieren op te sporen. Een veegje stof, een om
gebogen tak, een verfrommeld blad, de modder
in een poel, alles had voor hem een bepaalde be
teekenis. H(j hield zijn pony voortdurend aan den
kant van het pad en hing over het zadel. Spoe
dig had hij de historie, die bet pad hem te le
zen gaf, gezien.
De mlssy ls hier langs gekomen, toean, ze
reed zeer langzaam. Hier heeft ze haar paard
zelfa énkele oogenblikken laten grazen. Zy heeft
het met haar rijzweep een tikje gegeven en daar
door twee bladeren aan dezen tak gescheurd.
Toen 1« ze verder gegaan. De pony ls hier langs
teruggekomen, maar ln galop. Ha, kijk, daar heb
Je nog een spat bloed op een blad!
zette zijn paard tot een draf aan, Zyn oog en
aan twee kanten naar herkenning» tee-
Hy zett
speurden
kenen, totdat hij by een smal. maar venynig
stroompje, plotseling Inhield en fluisterde:
Kijk daar eens, toean!
Het eerste oogenblik zag Desmond werkelijk
niets. Bajl gleed van zijn paard en n»m zijn ka
rabijn van den schouder. Nadat hij uiterst voor
zichtig om zich heen nad gekeken, deed hij en
kele stappen naar voren en pikte van een groo
ten steen een stuk besmeurd en afgerukt linnen.
Toen hij het eindelijk op de palm van zijn hand
openspreide, herkende Desmond tot zijn groote
verbazing een dameszakdoek.
Kyk eéns, toean, er is Iets op geschreven, zei
Baji. terwijl hij op de initialen Wees.
Voorzichtig, bijna eerbiedig, nam Desmond het
doekje aan en onderzocht het borduurwerk: S. T.
Die is van de missy.Baji. ■-><-<
Met een bijna religieuse plechtigheid vouwde
de oude Da jak de heesters, die diflbt óp elkaar
stonden op de plek', waar hei pad over h*'water
voerde, uiteen. Toen wees hij zwUgend naar den
grond. Aan beide kanten herkende men duidelijk
de sporen van vele bloote voeten.
Er zijn er minstens twintig geweeat, toean,
allemaal gewapend. Kyk, hier heeft er een zijn
speer diep in den grond geplant Hier hangt haar
van een scalp aan een parang. Ze hebben hier rust
gehouden en afgewacht. De mlssy is hier lang»
gekomen en ze hebben haar gevangen genomen,
toen ze midden In de rivier was. De pony heeft
zich omgegooid. Toen hebben ze haar van het
paard getrokken en het beest laten wegloopeb.
Kyk maar. hij ls er nooit heelemaal over ge
weest. Aan den overkant zijn gate paardenhoeven
te herkennen, maar ah... kijk, daar heb Je een
Indruk van den kleinen hak van tplssy'» schoen.
Aan ell^en kant liep een man op bloote voeten.
Ze hebben haar moeten voortsleuren, kijk maar
eens hoe de sporen duidelijk vertoonsn. dat ze
zich heeft laten meetrekken. Ze Ja als. het era*»
over de modder gegleden.
Plotseling staakte hij rijn ondersoekingea ms»
da vraag:
Hoe laat la de mlzsy vanmorgen vertrokken,
toean?
Ik weet het niet. Bajl. Heel vroeg ai. ver
moed lk. Waarom?
Het! ts nog geen tien minuten njden van de
woning van den directeur naar hier. Het paard
ig een half uur geleden eerst teruggekomen. De
ze' sporen zijn minstens twee uur oud en. even
Mar de zon kijken, het ls nu bij tienen.
Ja, wat wil Je daar mee? Vlug nu. we mo
gen geen seconde verloren laten gaan. Geen tijd
verknoeien met onmoodlge bespiegelingen.
Zoo zie lk de zaak, toean. Ze Sebben het
PM*d blijkbaar weten te vangen en toen ergens
vastgebonden, om med* tijd te winnen. Het ls een
geluk, dat het zich heeft weten los te maken en
ons daardoor heeft kunnen waarschuwen. Het
had geen tuig meer aan. Het heeft dus kans ge
zien er doorheen te slippen. Ze wisten, dat de
missy niet erg hard zou loopen en zeker geen
volledige dagreis zou kunnen maken Zij hebben
haar niet vermoord, toean.
Groote hemel, natuurlijk niet, Bajl, daar
heb lk geen oogenblik aan gedacht.
Ik wel. Ik dacht, dat ze haar zouden ver
moorden ln weerwraak voor Tiang, want het zijn
natuurlijk diens mannen... wie zouden het an
ders kunnen zijn. Ik weet het nu zeker, toean,
dat zij haar hebben meegevoerd en dat ze haar
als gijzelaar zullen houden om hem vrij te krij
gen.
Desmond dacht een oogenblik sterk sa en fluis
terde toen tegen Baji:
Baji, we moeten ze achterna, zonder aarze
len, nu nog. We moeten de mlssy zien terug te
krijgen. Ik nel een briefje achter laten voor
den toean besar om hem te zeggen, wat we heb
ben gedaan. Als ze het ruiterpad verlaten heb
ben, en dat is wel zoo goed aU zeker, moeten
we de paarden hier achterlaten en hen te voe»
volgen.
("Wosdt vervolgd).
