flSCHAAKRUBRIEKfa
1
m&m&m
mmmm
m
m m
m
mm m
m
m
m rn
m mm
■i
mm m&
m m m
m+mm
m
mm m
m
mmm m
m m^m
m m
m s
m o es
te
m wam
m m m
DAMMEN
M
M
MkM m
j
*M
MMM M
ÜA
llsl
AO
X.
ONDER LEIDING v. Dr. MAX EUWE r OUD-WERELDKAMPIOEN SCHAKEN
j
wm mm
SP Wm
Corresp.-adresRedactie Duizend m Een, Postbus 959, Rotterdam
I I I F I I
GOEDE OPLOSSINGEN
ti ijl m
mWm. Wm.
rr. p«5-dvw
r^a
Bauer, de doorzetter
Bauer in Rusland
Nieuwe ontwerpen
rn
Terug in Duitst&hnd
(Slot eelgtf
Oplossing No. 13A door W. Meredith:
punten.
Wit: Kg3. DM. TPS. Le3, LT7, Poi.
Hu. pi. da.
Zweet: KdS. «tó. LgT.
t. l«8i. dreigt 2. TcSt mart.
1Kc4:. 2. TM mat.
L.... Dc4:. 2. Td5 mat.
1 Dd5. 2. Pb2 mat.
t. DeSt. 2. PeS: mat.
De mogelijkheid Tf4 mat In arrt-
Voord op 1DWtt komt bij purrten-
berekening niet extra in aanmerking.
'Jammer dat l. DfS: eon dual ople-
2 "Vert.
Oplossing No. ISA door S. S. Lew-
■urni: vier ponten.
Wit: JCa6, DM. LbS, Pf4, Pb6, pl ft,
«S. gft
Zwart: KeS. Dbl, TO7. Ld8. Pc8, PfL
pi. a3, a7, 1)2, &S.
L g7. dreigt 2. Rg6t, Dg6:. 3. f4 mat.
3bSÜ. 2. Pd3t. Dd3:, 3. f4 mat.
1Lgf.:. 2. Pg4t. Kf5. 3. Le6 mat.
X.Pe7, r Pf7t. Kfó, 3. Lied mat.
Een klep, die een schaaklijn opent
J sluit! Louter econumisch-zutvere
matstellingen. waarvan 'drie niet vee-
-» schillend matbeeld.
tr
Probleem No. 15A.
WW Si^m d'rere
I" wfW
•B
ms
t -
m
WH: KbS, De4. I*T"P?S. Pffi, pL cA
•A ge (gcht stukken).
Kwart: Ko6. Iet. pt bt. bó, MS, c7, dft
gt, g4 (negen atukken).
WH geeft in twee setten mat.
i Probleem No. IS B.
MRk fmmu.
«BCIEFfil
Wit: Kh7. Ddt. Te4. LdT, LfS. PM,
Pf5 (®ven stukken
.Zwart: KdÖ. Desl. Lh6. Pa6. pL bï,
b6, c3, d2, CS, g5. gl (elf stuKkert).
Wit geeft ki drte »e«tieti rrwkL
Nos. 11A en 12A D. Hoogenbor-
wm (8. 71, J. H. Burg Jr. (3. 7), M. P.
Suiker (8. 6). A. r. d. Tol (9. 7), A. de
Wilde (9. 7). J. Ooms (9. 7). L. P.
Kroep (8, 5), J. Stefbvi (9. 7), J. Blanc
(9. 7). J. H. Tb. Heisterkamp (9. 7).
w. de Vries Jr. fo, 7). D. L. ltiekc (9,
Tl. A. 1' Maaken-achijn (9. 71, J. A.
.Vroom (9, 7), L. J. v. Popering (9, 7),
J. W. SWgeman (9. 7). K. Hartman (ft
7). F. Bogaard (9. 7). W. Bijl (9. 7).
K. Bloih (9. 7). A. v. d. Bergh (6, 7).
C. Mink (9. 7), A. Poldervaart (9. 71.
J. H. v. d. Velden (9. 7). A. de Visser
(9. 71, L. A. Kok (7, 61. A. P. Stoorvo
gel! (9, 4), J. Hannaen (9. 7). mej. W.
F. Koch (9. 61, J. J. V. Zante (9. 7).
H. Wenting (9. 3), A. T. Burgh 7>.
P. de Meer (9. 7), G. H. Koopman (9.
71. Ad. J. Verlooy (9. 7), J. Schr. (ft
7). J. v. d. Zwaai (9, 1%, A. Mes (9. 71.
W. Jongoneet (9, 7), P. H. Peereboom
(9. 71. C. H. Kramer (9. 6». G. Döe-
dewaki (9, 51, G. B. den Broeder (9.
7|. J. Hit It-brand (9, 71, H. A. Leniger
(9, 71. C den Toom (9. 71. J, r. d. Lin
den (S, 7). H. J. Hanewaaijer (9. Q,
A. H. Trotsenburg (9. 71. J. Lager
waard (9, 71, J. CL J. Stiphout (9, S)
a A. T. Dijk (9, 7).
Nos. 11B en 12B. J. H. Burg (3,
31, J. v. Driel (3, 31. Oudenaarden
(3. 31. C. J. Vogel (3, 31. A. J. Berken-
bosoh (3, 31, W. J. v. DijkBermink
(3, 31, l. C. Kramer (3. 31, J. Smito (3,
31, D. Schaap (3. 31, L. tr. d. Berg (3.
3). A. v. Wijngaarden (3, 3).
Een ptonnenstelllng als we Vn onder
staande partij zien, zal nog wel nooit
zijn voorgekomen. N.1 zestien zetten
beschikt zwart over zeven pionnen, die
ais eo%t over het bord verdeeld zijn:
één tripelpion, één dubbeipion en ver
der twee geïsoleerde pionnen. Zoo'n
pkmnenformaUe geeft de stelling mm
of meer !r-( aanzien, van een woestijn-
Het merkwaardige ia hu, dat de zwart-
speler regelrecht op dese „woestijn-
steiling- heeft aangestuurd en waar-
sohijniijk terecht, want bjj onderzoek
blijkt de stolling attertei verborgen kan
sen 9a bevatten.
WH: Mr. K. Baak Kwart. O. Barna.
GrMeU-fndlacbs Verdedégtng.
1.
3. cïc4
PW—cJ
A Letft
ft Pgl-O
Pg«—M
<rr—an
LM—ft
Oeae variant went ook gespeeld In
Me partij I mod an De Groot, welke we
ia de nbriHt van 3 Maart j.L behan
delden. We hebben daar uiteengezet.
Mat ft Pf3 iegenoret ft «3 bet voordeel
heeft, dart Lf4 nog eenige letten lang
de way I ij the id behoudt on near dd
terug te fceeren
ft
ft Tol—et
c7c6
In de geciteerde partij geschiedde 9.
cö?. welke vooftarttmg siecitts kan
sen biedt, wanneer wit ft «3 beeft ge
speeld.
ft et-et
LcA—e#
Zwart stond hier voor een moeilijk
probleem, omdat zijn stelling eenig»
sins onvrij I» en dientengevolge de mo-
gelijtaheden voor een bevredigende ont
wikkeling niet talrijk zijn. Met den
triest zet wil zwart zijn tegenstander tot
«en verklaring in het oentrum dsvmgeru
In aanmerking kwam 7. ISSi. om
pas na 8. DM met 8. Le6 voort te
netten.
8. Pf3gd
Op dene wijze wordt de zwarte too-
per ran zijn post ve rdreven, miar daar-
tegenover Aaat. dat het witte paard
«enigen lijd buiten spel blijft.
I
ft
ft Ddlhd
De oonsecpientle
ft
I-rC .45
- don vorige» iet.
Dd8b6
Met dezen ruil bereikt wit een klein
eindspetvoordeeUje.
10.
U. c4xd5
a7 xbO
Pf6zd5
DH is sterker dan 11. -— cd5:omdat
wit nu nog een tempo verliezen moet
voor de verdediging van zijn a-pmo.
IA Pc3xdS
13. a2—13
c6zdS
Pb8d7
Na IABc6 zou wit met IA Lc7 een
pioa kunnen winnen.
IA Lfl—b5 e7e5f
Interessant gespeeld en tevens da
eenige manier om tegmspel te verkrij
gen.
IS. Lb6k<fT
e5xf4
Na 15. Ldf7: 16. de5: blijft wit b(J
goede stelling een pion vóór.
1& Ixf7 x 18
Stelling na 16.
g6xfö
g«xf5.
WW* ^rreW,
A B C E F 6 1
DH is de welk* «want op fret
oog iMd. De «wart» pio*n»eii«t»lHo«
«let er abominabel uit. maar ia In com-
bftnatte met de opstelling van de «war-
<t« «feittceo lang niet aonrter kracfrt, lo
de eerste "plaats is duidelijk, dat-wtt hd
ontstaan ran een «wskken pkm op e®
niet vermeden kan, daar 17, ef4:, ljd4:
«wart in fret voordeel sou brengen.
Verder tas* te «tien
toeren met de moBetykfreden
op den damevleu^pïl en f5-f4 op den ko-
nh»f»vie»a^eL w» *rtnee niet alleen wa
dubbeipion wordt opufeliwt, «war t»-
vena bet ^evechtsfrwt ten gunst» tam
Kwart wordt vevbreed.
Dat de situatie inderdaad gevaarlijk
▼oor wit is. blijkt als we beiderzijds de
volgende plausibele «etien doen: 1T.
Kd2. f«3:t fed:, l-bö 19. (19.
Pf\ dan 1«. f4! 19. Tfed 29.
Thei, Te4 en wit beeft geen verdedi
ging tegen de dubbele dreiging Td4:t
en Taeft.
Met desén set dwingt 'Wk den fplon
tot e«i onnwddeIHjke verklaring eti
daardoor komt veW f2 voor den witten,
koning vrtj. EWt »»eteekent een belaogf-
rijk verschil met de «ooeven vermelde
▼atkaroL
1T.
19. f2 *e*
19. Kei
f4 x e.t
r«^7-dia
Ka 9..„ W to. cd5:. cxK: II. T.br, zva
Wit se<»r gc»ed stasu.
10. I>b3 x bO
Hier Ataat de koning n»et In de lijn
▼an Uhft.
19.
2».
Tltl-f-l
TWeO
Ta8—
Tbans «ou •^Xk Te4 een slg tn de
hKf* rijn. Wit speeK eenv<RKfig €1. gö,
Tae8 22. Pf4.
21. Ph3*«f4
Meer kans op een duurraam initia
tief JkmmI 21. TcR Tr8: 22. Kf3,
veua, 23. Te2 en Pfi
21.
2. a.ft.K n
T.bfi ft
Tc8 k of T
DH leidt tot verlies. Mot 22. KgT
had zwart uitstekende retrvisekaxiae»
behouden. Wit beeft ki dat gbvaJ niet
beter te doen dan 22. Tc3 en behoudt na
22.Tc3: 23. bc3: slechts eep iets be
tere pion nenstel l mg. Het is echter «eer
de vrkag, of dit kleine voordeel r«i-
doende voor de winst w-as geweest.
23. Telxci
Ziet er goed uit.
24. Tel—c7
25. Kf2e3
Ted—e4
Te4xd4
liet deacn «et verhindert wijt. dat
Bwarte öoren op de tweede rij komt.
25.
26. Ke3—dS
Td4e4f
Te4 x 64
Ook mot 26. Ted 27. Tb7:, T<f6 N.
Kd4 kan zwart de partij niet redden.
Na den tekstzet smaakt hij tenminste
de voldoening materieel voordeel öe bo-
halen.
27. Tc7 x b7
28. 14>7 x b6
Tf4—
Twee venbonden vrijpionnen op dék
vleugel beteekenen een zeer knaohUg
wapan. vooral* als de tegenstander d4ffT
slechts geï-soleerde pboraien tegenover
kan Hellen.
28
29. a3a 4
30. a4aft
31. Tt>6—b3
Tfóxg«
Tg2 x 1»^
Th2—frl
Basiissend. Zwart kan nu niet n
hiwkwi, dat de witte toren arfrter 6*
vrijen a-pkm komt en daarmee gaat
opmamch nog veel sneller.
31.
Thl—h3t
Op 31. Tal volgt natuuriyk 32.
Ta3. De zwart» koning bevindt «Ma
nog juist buiten hot kwadraat.
32. Kid3c2
33. Ko2bl
Th3—tót
Th3eg
Of 33. T!i6 34. T«3. Taö 35. b4 émk
Het m opmorkeUjk. hoe madrteloss
«wart» (Mocwien «(jn.
34. aö—«6
Te3ef
Om na 35. H»7 voort t» aKten «net 95.
-- Telt 36. Ka2. 1V6 37. «f7. Ta6t M,
Kb3. KgTf.
- WH heeft echter beter.
30. Tb3-ft?
Zwart jpreft bet op. want na 3ft L,
Ta7 twuiut 96. 04. f4 37. 1)6.
Zeskamp Constat
Hktonder volgt de partij V. Hyk#
R.Ö.Gl>en Haag. «net wét, legen N. (Xh 4
l»en.c Botterdam, /.wart. gespeeld te thrt-
terdam op 4 deuer in de laatst» rond»
van den aeskiamp van „Constant". N.
Cohen t>e4i-iald» den eersten prijs. Do
andu'r» d»elnen>ers waren M. J. Jansen
en J. 11. M. F>klKKid. Hu* U-rdamJ.
Itroekman, IX* L**r en A. Bax. IXnv
dredhi.
1. 3228. 18—33: 2. 33—2»; 23:32; 3.
37:25 I7—C221 4. 28:17. 11:22; 5. 34 ,'Mk
20 —246. 2920. 14:347. 40: 29, 10 -
•14; 8. 35r-30. 12—18? 9. 30—25, 5 1 Oj
10. 45—40, 19—23; 11. 39- 34.
Met denen wK wijkt wit af van de ge
bruikelijke ontwikkeling en laai fitj
xwiMtX voorloopig op 4w4. centrum jka*.
vatten.
tl 14 -ia: 12. 31—27. 22:31; 13.
36.27. 10—14; Ï4. 41—.37. 6—11; 15. 46
—41. 11—17; 16. 11—36, 8—12!17. 10
—36.. 4—8. -
Sterker lijkt Itier 14--20 en 9:20.
d<w4i zwerf >K»eft mirvier da«i
wit.
Ib&AL' «telling kaïri <kwt v«V>r «wart
(Vervolg op jxig. 13)
zooht ioi-gvuldig adeuopunten voor
«ijn voeten, tastte met x*jn uitgestoken
handen langs de zijwa«%den. tot hij het
luik had bereikt. Toen zette hij er de
schouders onder. Zijn gezicht zag
blauw van inspanning. Afwachtend
keek Bauer toe. Naast hem zat ineen
gedoken, onverschillig, Thomson. Eens
klaps schoot een tweede waterstraal
met verschrikkelijk geweld naar bin
nen.... het luik Wa3 opengesprongen!
Met ongelooflijke snelheid verdween
Witt naar boven. Bauer greep Thom-
aen in zijn krakg, sleept» hem mee en
toen schoten beiden ^loor het luik om
boog. Reeds had men aan den walle-
kant alle hoop opgegeven op reüding
Ven de drie waagtikinen. Onder de
'bedrijven door was bet twee uur in den
middag geworden!
Op de voorplecht van een boot stond
professor Christiansen en zocht naar
gepaste woorden voor een treffende
tbe-spraak. Het publiek stond met ont-
^bloote^Woofden ernstig en bedroefd naaf
liet watér te kijken.
De professor schraapte zijn keel en
begon te spreken.
Met tranen i« de oogen blikken
'(Wij op Hét vochtige graf van deze held-
'haftige mannen
Zijn stóm sidderde. t*e menschen wa
ren diép ónder den indruk.
Toerteensklapsspatten ge-
"weldige liyhtbelleii op het water uit
eikaar. Het water borrelde en braakte
drie zwarte klompen uit, waarvan twee
elkaar krampachtig vasthielden. Hor»
^derden handen grepen tegelijk tóe,
toen de eerste verbouwereerdihéid
overwonnen was. Men trok de drie
j.róerlooze gestalten in de booten en toeu
bekend werd, dat Bauer en zijn mak-
kers nog in leven waren, steeg een oor-
yerdoovend gejubel op. Vlug werden de
drie mannen naar het ziekenhuis ver
voerd, terwijl de menschen naast de
wagei>6 meeliepen. Beeds enkele uren
later konden Bauer en Witt het zieken
huis als volledig hersteld weer v^sjA-
ten. Slechts Tlioinsen moest nog zes^e-
ken in bed blijven, maar niet, omdat
het avontuur onder water «ijn gezond
heid zoo ernstig had aangetast, maar
•omdat een al te ijverige verpleegster
hem met een t» heet» waterkruik de
Voétzolen had verbrand
U
Niets kon het ge««ie van den Duit-
•ohen onderofficier Wilhelm Bauer
treffender domoostreeren dan het feit,
i.dat hij .amper een jaar noodig had om
«ijn denkbeeld van een boot, die onder
water kon varen, te verwezenlijken.
I4(j. die vroeger niet bet geringste van
«eevaaït en soheefwabtww afwist, had
tnch binnenben atakif "jaar de noodtge
'theoreiÉache kennia verschaft, had van
vijftig daalders, die de RutUehe Rijks-
vloot hem op grond van sijn ontwerpen
ter beschikking toad grateM, een model
gebouwd en tenslotte «a overwinning
van ongelooflijke moeilijkheden zijn
Itrandtaucher vervaardigd, waarmede
hij de hierbovwn (picMtte gedenk
waardige proef in <fc* haven van Kiel
verriclrtte.
Wilhelm Bauer was ee«i van de eer-
«tten, die zich seriena met het vraag*
teuk van de duikboot Iwzighield. De
tegenwerking, waaeof» h(| overal stuit-
t»\ kon hem mi den beg «me niet ont-
l ioadigen. Zijn model, da t geheel va a
koper was gemaakt, met behulp van
een uurwerk liep en uitstekend func-
tiónneerde. behield hij kortweg, tóen
vie overheid niet meer bereid was Zgn
verdere proefloem mgen financieel te
«leunen. Hij werd echter gedwongen,
het model af te leteren, doordat meil
liem, den onderofficier, met militaire
straffen bedreigde. Miar toen nam
Bauer een hamer, klopte tiet model zoo
plat als een |k>nl*ege! en stuurde het
nijp op. De overheid nam er genoegen
mee, omdat zij de materieel» waarde
Immers weer had teruggekregen.
Na den teged^lag m de haven van
Kiel kon hij evenwel »*>*eu andere geld-
schietérs meer vuuleu Hij knoopte
daarom onderha«Mlehngc«i aan met
autoriteiten in -Oo»M««nnjk. JFVuise'a.
Frankrijk, EngeLwKl. maar overal
klopte hij te verg»-ofh Kin de deur. In
Frankrijk en Eng»*Luid trachtte men
hein 7elfte Uit Londen
m«>est hij 's nachts, vluchten om dè
douane c v>tróle te .»nU<o(>"n en zija
kostbare orvtw.t^rpen m veiligheid;' te
'iM'engen l\'n.slotte Liktt* het' hem, de
beia rxg ng va-ik^ '(i>*1 Russischen
grootvorst. Kon» tan tui voor mj* weck.
te wekken en hij werd mtgeooodigd
naar St. Petersburg te koenen.
Op 1 November 1853 wm «Ijn eerste
boot geneed Zij was 16 meter lang. vier
meter hoog en had een breedte va*
drie en een halven meter. 0» boot wat
geheel volgens zijn plannen gebouwd
en kreeg" <ten veel «eggende» waant
D tab Ie Macin Zeeduivel!
Bauer bezat een typische eigenschap,
die hem veel nadeele» berokkende,
maar waarvan hij zich nimmer kom
-bevrijden: hij was in det» grond vam
«ijn hart eerlijk en daarom nooit, wat
men in de wandeling noemt, diploma
tiek. Tegen het lijdelijk ver«»t va* de
Russische instanties wiat hij te* ook
weinig ki 4» brengen. Het vervoer rai
de Diable Marin van de werf'te, St.
Petersburg naar de haven ran Knooa-
stad duurde bijvoorbeeld.... neren
maanden! En ook het binnenvaren ran
de haven van Kroonstad geschiedde
onder «eer ongewone omstandigheden:
Kort voordat de sleep de haven zou
bereiken, gooide de sleepboot, de tran
sen los. waarme» zij met den Zeeduivel
was verbonden. Aan boord ran de duik
boot bevond Bauer zich als de eenige
opvarende. Het was op 26 Met 1856,
des morgens 3 uur en nog volslagen
duister. En toen dreef Bauer, zonder
te weten waar hij was. hulpeloos met
de vrij sterke strooming naar de ha
venversperring.
Toén de havenwachter een man op
het water hoorde roepen, die schijn
baar met de voeten in het wafer stond,
ham hy diep geschrokken de beetjen.
De Zeeduivel botste tegen (je hokten
versperring, doorbrak haar en verover
de zoodoende geheel in *'n eentje d«
haven van Kroonstad, iete, wat vroe
ger een complete vloot niet had kun
nen klaarspelen!.
Het schip bleek uitstekend gecon
strueerd te zijn. Op den kronmgateg
van Alexander II daalde Bauer met
vier trompetters naar de diepte en
voeh&e, op den bodem der zee een ón-
derw aterconcert uit, dat niet minder
dan vier uur dtnihde! De muziek wW
nog op een afstand van 156 pasoen
goed te Katoren en het effect moet vol
gens de documenten onbeochrijfUjk
en overweldigend zijn geweest.
Na de 134-ste reis echter werd dn
Diable Marin het slachtoffer van oen
afschuwelijke intrige.
Op 2 October 1856 ontving de con
structeur de opdracht, tezamen tee*
luitenant Fedorowitaj en enkele Bé
deneen wrak op te Manen. Geen
kwaad vermoedend kwam hij fret be
vel onmiddellijk na en hij trachtte het
wrak 4e onderen om er een mjja op te
plaatnen. Plotseling ontdekte hij. dat
fret gestrande schip in laag water was
verankerd, want hijaelfde daag-tt ér
ternauwernood nog in de Zeeduivel
ervoor te behoeden, da* zij op den
grond vastliep. De schroef was echter
reeds in liet oude touwwerk verstrikt
geraakt en bewoog voor noch achter
uit.
Of» zichzelf zou dat «tel niet zoo erg
«ijn geweest, maar spoedig weed het
schandelijke verraad openhaar: I,««te
nant Fedorowitsj deed eigendunkelijk
hetjuik Often, dat slechts,weung onder
iraterspiegel lag en sprong eruit.
Het geschreeuw, dat hij daarbij aanhief,
jaagde den anderen schrik aan en ook
zij vluchtten de IxkX .uit. Daarbij ver
gaten Zij het luik te sluiten, aoodat
Bauer niets anders kon doen dan even
eens zyn boot verlaten, wat hij* nog
maar Bet kon doek De Zeeduivel «ank.
Op iaat van grootvorst Konmantto werd
luitenant FVdorowtLsj Wj wijae van straf
overgeplaatst en de Zeeduivel wewl drie
maanden later weer gelicht. Bauer
kreeg den titel van Keiaerlyk Sub-
marine Ingenieur met den militairen
rang van majoor en eerf maand-tracte-
ment van 180 roebel verheven. Maar
in weerwil van dH alles eindigde de
Diable Marin haar bestaan op het
strand van St. Petersburg als oud roest.
Bauer had een xerbetering een
»og. luelHrepuWe-maehine uitgevon
den en de Opdracht gegeven, de machi
ne in te bonwen. Daarvoor gelastte
hij de boot eerst naar de werf van St.
Petersburg terug te sleepen.
Men nam de opdracht ad notam.
maar toen men rag. dat Bauer al
weer met iets anders bezig was. liet
men de boot gewoon op het strand
liggen en langzaam verroesten. Ty
pisch Russisch overigensA
Het andere, waarmee dé^titrinder be
ng was. bleek het ontwerp te zijn van
een onderzee-kruiser, waaraan hij dag
en nacht werkte. De ooderzeetcrut-
Model von de door Bouer gebouwd*
duikboot ui het Duitsghe Museum te
Miincheh
see zou een bemanning, van 74
koppen krijgen en met 94 stukken ge
schut, worden gewapend. De Russische
regeering raakte daarover .in geest
drift; zij hield valt alles, wat groot,
scheepsch en buitensporig was. Bauer
ontving 2S00 roebel om bet model te
kunnen vervaardigen, maar kort voor
dat het gereed was Bauer had er
■eer lang aan gewerkt! ontstonden
er tuaschen Mm en de autoriteiten ge
schillen van zoodanig en aard, dat hij
het niet meer langer meende te
kunnen uithouden en kortweg on zijn
ontslag verzocht. Konstantin wikle
daarvan niet weten en pas na het
derde verzoek gnf hij zija toestemming.
Bauer ontving van de Russische re-
geertng de op het strand roestende
Zeeduivel en het model van den
kruiser ten geschenke, echter op voor
waarde, dat heide niet uit het bereik
van Kroonstad mochten worden ver
wijderd. Toen verkocht hij de duikboot
als oud roest voor 9869 rochel en -met
25 rochel, die hij op het juiste oegeo-
bhk in de juiste Russische ambte-
Tte moderne ondereerboot-mijneu/egger
0^79 tmn de Nedertendtehe «t«rtn«.
jsunthand staptof smokkekde h|
tnodri van den kruiser over de fMk
Toen Wilhelm Bauer in 1*58 te Md*,
chen verblijf hield, bood hij de iteiee-
sche regeering enkele docijnen «ft.
vindingen aan. want van h« meerea-
deel op de scheepvaart betrekking had.
Enkele echter waren voor de toch»
vaart van niet te onderschatten be
teek re is Deze uitvindingen z|Ja nim
mer in de pract(jk Op haar werkeqjfes
waarde getoetst, hoewel ook zij gw-
tuigden van de singuliere begaafdheid
van .Wilhelm Bauer, die reeds in een
tijd, dat er nog geen sterveling aam
dacht, van het ballon-principe wilde
overgaan tot het I u c h t s gh tp «na
op deze wijze het probleem m da
bestuurbaarheid op te lossen.
De Beiersche autoriteiten beschikte*
afwijzend over de voorstellen van dé*
uitvinder. Baugr wendde zich daaraan
tot Engeland; vervolgens tot Oosts*-
rijk. Tevengéefat
Tenslotte vond hij in Duitschlaad
Iemand, die veel belang stelde in hemt
en zijn werk. Het was de redacteur
van het toen zeer populaire en wet
gelezen weekblad Die Garteih
1 a u b e, dr. Friedrtch Hofmaim ta
München.
Hij zette een grootacheepaelza
reclame-campagne "voor Bauer eft
touw, publiceerde onvermoeid srtsotr
sen en afbeeldingen van diens u*-
vindingen, schreef uitvoerige relazfeft
van zijn plannen en proefnemingen.
Ook braclk hij een groote oollecte tot
stond en stekle de opbrengst Uns*
ten volle ter beschikking.
Den dag. dat Bauer erin slaagde mot
dat geld een ingewikkelde technlsdjss
opgave op te lossen het lichten van
een in het Boden Meer gezonken
schip, beschouwde hij-nis een van de
schoonste van zijn leven. Hert. was
overigens hert eenige succes in bert
openbaar, dat hem in zijn vaderland
te beurt mocht vattelr en dat geboet
positief was!
Zijn nieuwe duikboot vertoonde aan
zienlijke verbeteringen. Zij werd
machinaal voortgedreven en was voor
zien van rijf stuk onderwater-geschut,
die bij proefnemingen in het meer vaa
Starnberg uitstekend functioneerde*.
Toch zag Pruisen, dart de tKMt zou
koopen, ervan af. Zonder eenige*
twijfel beteeken de elk type, dat Bauer
ontwierp, een enorme-ve the tering var-
geleken bjj de PialÖe Marin, die toch
niet minder dan 134 reizen onder waker
op haar naam had suan. Toen Bauer
Hf- in 1869 door- een hevige jicht
aangevallen, die hem geduren
de aes jaar telkens weer aan het Mefc-
bed kluisterde, verslapte z(jn twigh.
In stoffelijk opzicht Weef hij voor Bor
gen gespaard, omdat koning Lode-
wijk II van Beieren hem eea eere-
traclement toeter ode Op 18 Juhi 1879
stierf Wiftehn Bauer, de grootste uit
vinder .op jhet gebied vim de vast
onder water. Zija modellen
baanbrekend, want alle latere
strocteurz baseerden zich op
geniale denkbeelden.
