Winstbelasting aangenomen. Staatscourant. De Militaire Willemsorde: ■:C Doortastend schildwacht 0I1DE BLAD - PAGINA 2 GOUDSCNE COURANT ZATERDAG 10 APRIL' 1M0 TWEEDE KAMER t)e grens tusschen Rotterdam en Overschie. De heer Teulings en zijn «mendementen Geen progressieve Keffing Dt termijn der aangifte Commiseie van beroep Verplichting tot het verstrekken van inlichtingen Opcenten Uitgestelde uitdeelingen De militaire Willemiorde De Landfdrukkerji De gren» tuische.i Rotterdam en Overschie Een wonderljke vinding arresteert twee spionnen. De Luchtpostdienst op Indië. Examens. VISSCHERU. Regeling haringdrijfnehïsscherij. Vltardingön. - IJmuiden. fWordt vérrofffb De T#ee«e Kamer heeft gHtermlddag *et DètaMtlwerg tot het laatellen ran ren belasting «p te winsten Tan naamlooss rennootaehappea é.g„ wkaéorer sedert Dinsdag JA ton brtetroe. *tf rta gedachten fa gewlaaeld, zonder hoofde» Itjke atcntmlng aangenomen. Ook een wetaent- efp tot herziening aan de wet tan ao April 1811, hoadende Instelling ran een Militaire Wil. lettaorde, la aangenomen: deze herziening komt hierop «i*er. «at man de Militaire Willemsorde vooftaah plet alleen «oor dapperheid op het ge» rechtsterrein., naar ook op andere wijze, *>UT- doop Mei el lid: voorbeeld, deanooda op bet mlli. Zaire bureau, zal kahnèn renrerren. Voorn beeft do Kimer een wetsontwerp aangenomen tot wijziging tan dé gf»M WMehen de gemeen- ten Botterdam en Uterechie. Hieronder meer daafnver. Waarom heeft de heer Teulings (R.K.) het «ich de laatste dagen toch zoo druk gemaakt'/ PloUètlng bad Ii'j zich ontpopt als een ontwer per én verdediger van amendemehten «onder Weerga.... én zonder voel eücces. Twéé zijner umandemeiitBii waren de volgende. Tea ear.teden aftrek wegens dubbele belasting, als eOh fiaainl. Vennootschap of ander „lloimaht" ook ln önzê overeecschè gewesten of In her buiten land 1» btftit, niét op 8/10 van de belastbare winst vast to stellen, maar op 2/3. Ten tweede: het criterium van het bezit van anndeelên la andere VémteotiohApp® e.d.. aooals dat waa vast» gesteld voér dé dividend- én tantième-belasting, OOK dé wet Op de winstbelasting op te nemen. En tja» was er neg «yn amendement, waarover Donderdes zoo lang geredekaveld le, n.l. om bij de berekening Van de winst, het bedrag dér winst- f daarvan af ta trekken. er van Pinatyslift, de héér De Gear, atermtddèg. voOl helai tr ftl*^uVlstermtddag. tloór de strekking van het tweede amendement wel te gevoelen. Hij ver klaarde Sïch bereid een wijziging ln de wet aan té brengén, waardoor aan deze tVèrd tegemoet ge* komen. Daarmede was dit amendement due van da baan. Het eerste en ook bat vaelbeeprokan dirde ae.htte de minister echter onaannemelijk. Dit gehoord en voorts4 „gezien" de stemming in de Kamer, die hem weinig goede beloofde als het tot een «temming kwam: trok de heer Teulings die twee amendementen toen maar in. De artikelen B en 7, waarop «U betrekking had den, ztjn vervolgens zonder hoofdelijke steminlhg goedgekeurd. Wanneer komt er een belaltlng op verkwisting van 's Rijks tijd/ Da haar IJs««lmuldeu (r.k.) verdedigde een amendement, dat de invoering van een pro- graaalev* heffing beoogde. Een deel van de belast bar# winst, gelijkstaande met 3 procent van liet zuivere vermogen, moest z.b slechts met 4 (ln plaats van 10) procent worden belast- Varder «öu men op het «urpltfs zoodanige pro gressie moeten toepassen, dat nominaal grootere wlflitan zwaarder werden belast dan kleine, tot gen maximum van 20 prooent. Ook di heer DeVisisr (comm.) meende, dat kleine winsten minder zwaar moesten worden be- hat dan groote; aijn berekening was echter anders, B.I. 10 prooent tot lO.OOOi 15 procent van 10.001 tot 125.000; 20 procent van 25.001 tot 50.000; 25 procent van 80,0Q1 tot lüO.OOÜ en 30 procent van vrlnaten boven 100.000. Daar wilde echter ttlamand ender.r dan de communisten aan (van de lwt.-*MlaUeten, die vermoedelijk wel hadden ge steund, was er niet één aanwezig). Het amende ment werd derhalve niet voldoende gesteund en maakte geen punt van beraadslaging uit. ■venwél, ook de heer IJ s a c 1 m u i d o n had lltét veel sücces. De heeren IJ e r m a n (soc.- dem.) en Schilthuia (vrys.-dem.) bestreden ■0* amendement. Bovendien bleek de minis- sulap om antwoord komt vragen, maar zorg ar ln iédér gevel voor, dat ae- niet het minste ver- moeden krijgen, dat ik afwezig ben. Begrepen? Begrepen, toean. Wanneer denkt u terug te «ta? ■éVMf hét wéér licht wordt. Maak nu gvendie twee kerels wakker, maar rustig, zoodal je da anderen niet atoort. Je kunt niet we ion, of we toch niet door die duivelt worden afgeloerd. •-. Zal ik even een paar mannén cr op ultatu* gen, om »llts ln het rond af te toeken ui ca niets van Aneokols mennen kunnao antdekk®. toean? Nee, nog niet. Ik heb tegen AnsStol gésegd, ést flt hem den tijd zou geven en ale wij nu spion- beft Uiteenden, zou dal den Indruk geven, dat we een aanval ln den zin hebben. Keen, we zullen kier rustig onie kenaen afwachten. i Toean, viel Mloandcmg hem tn da rade, St ga met u mee, indien ge het mij toestaan Ik ken «ten weg uitetokend «u kan dan nfatand aanmer kelijk bekorten. «- Bet ie een heele tooht, Mlaandong en je hebt al een behoorlijke reis achter den rug. Geloof je, dat je het bales zult) Ik kan het altijd probearen, toean. Geed. Laat os» dan onmiddellijk opstappen. ter er niet voor te vinden en het èind was, dat hU hét lhtrok. .Maar de heer T e u 11 n g.s was er éók nog. Die had nog meer amendementen in zyn tasch. De etenetrek komt onder het eten, ook.al verslikt men zich 'n keer of Wat. Vooreerst stelde hU voor, den termUn voor aangifte ven de belastbare winst die volgens het ontwerp op 14 dagen waa gesteld, op 2 maanden te brengen. Dat was den minis- ter la machtig, maar één maand vond h(j goed. Best, zei dè héér Teul inga, dam één maand. Al» dus gewijaigd, Werd het amehdément door den minister overgenomen. Daarna kwam de kwestie: één centrale beroeps instantie, geen 15 beroepsradèn, weer aan de orde,. Deeds bij de algemeens beschouwingen hail men deze druk besproken, maar men deed het nog eens dunnetjes over. De heer T e u I i n g a, van wiea het denkbeeld „één eommisjie van be roep" afkomstig was, had het niet Opgegeven en het neergelegd in (alweer) een amendement. De verdediging daarvan liet hij echter den heer Usselmuiden over, die o.m. betoogde, dat het bedirUfBteehnlsche element niet lu de raden vkn beroep vertegenwoordigd was. De minis ter noemde het amendement volkomen onaan vaardbaar, nadat de heer Wage naar (a.r.) had betoogd, dat men den Hoogen Raad toch niet a's béroepMhs'ahUè kon uitschakelen. Als wij nu eens een mlnisterleele adviseerende commis sie aan hét departement van Financiën instelden, bij Welke meil advies kan halen als men moélte heeft met de inspecteT, stelde de minister voor. Zoo ia het in de dagen van de oorlogswinst» belasting Vtocger ook gebeurd. Daarvoor voelde nu echter de héér IJsèelMufdet niet veel én de lieer MaarSeveen (r.k.) kwant betoogen, dét cassatie ongewenaebt is, zoodat de Hooge Daad er eigenlijk niets mee tè maken heeft. Moet nog wordeh gézegd, dat de minister dit on middellijk béstréedt Hoe dénkt u er dan over, als de Hooge Raad ln het amendement wordt ge handhaafd als instantie van cassatie? vroeg de heer T e U11 h g g. Eén bézWiér wa* dan weggenomen tel de minister, maar andere bleven bestas n. Nu, als WIJ dan die minlstriëele commissie maar krijgen, méeade de heer Teulings. En hel amendementtrok hij in. ln hét wetsontwerp stond, dat ieder, dia balast is mtt etniga werkzaamheden betreffende den openbar® dienst, verplicht zou zijn den ambte naar der belastingen kosteloos „de inlichtingen te verstrekken, welke van hem worden verlangd". De heer Teulings kwam -mpt een amende ment om van de laatste woorden té maken: „alle gevraagde inlichtingen te verstrekken betreffende hetgeen door of in verband met deze werkzaam heid te zijner kennis is gekomen": Eèh ander amendement, van'de commissie van rapporteurs, die de bepalingen, betreffende den plicht van geheimhouding 'n overeenstemming wilde brengen met de bestaande wetteluke bepa lingen, werd verdedigd door den heer Wage naar. De minister nam belde amendementen over. Iemand had achter een amendement..—Wie andérs dan de heer Teul lags? HIJ wilde een hef/ing over de „uitgestelde uitdeeling", van 10 procent, over 1U jaar verdeeld, dua 1 procent per Jaar. En daar begon het weer. De heer® IJ a s e 1 mui dén, Wage nier en Ven Kempen (lib.) ontwikkelden verschillende bezwaren. Kon rten den laatsgenoemde gè'óoven, dan zou het bedrUfsleven dit niet meer „nemen" en het had nog Wel zoo'n sympathieke houding tégenover hét wetsontwerp aangenomen! De Iteèr Van Gelöeren - (aoo. dem.) voelde evenwel veel voor het denkbeeld van den heer Teulings, die het zelf natuurlijk krachtig verdedigde. Dè minister zéldé, dat men la dé Winstbelasting wel *60 Iéts als een voortsetting vkn dè dividend- eh tantième-belasting kan Zien, doch dtarem dè nieuwe belasting nog niet terugwerkende kracht mag verleenen. De heerIJsseimulden trouwe schildknaap aan de zyde des ridders Teulings, bleef volhouden, dat da strekking tan het amendement niet r eer dan billijk was. De minister bleef het bestrijden. En da heer Teulings? Dié.... trok het In. En zoözeêf was hij In vuur, dat hij inplaats van „amendem^t", „ont werp" zei, alsof hij over een eventueel «trekken vah het wetsontwerp iets te zeggen zou hebben gehad. Doch daar was natuurlijk géén sprake Van. Integendeel. Allengs was men het einde gena derd en ngdat men, voor de variatie, nog een paar amendementen had behandeld tot het aan brengen van z.g. „tw/hnische" verbeteringen in het ontwerp, die beide werden aangenomen, het eerste door stemming en het andere zonder hoof delijke stemming, nam de Kamer het wetsont werp winstbelasting tenslotte zonder hoofdelij ke stemming aan. Nadat ondertusschen een reeks van artikelen, ook dié waarop dé behandtldé amendementen betrekking hadden, zonder hoofdelijks stemming warén aangenomen, kwtmsn de artikelen 38 en 40 aan de orde en men kreeg zoo het blUds vermoeden, dat ar nu tindelUk schot in da behan deling kwam. De Kamer heeft vervolgens een wetsontwerp tot heffing van opcenten op de winstbelasting, ten behoeve van de gemeente, voor den tjjd van één jaar behandeld. Deze opèentén bedrogen 15; men verwacht een opbrengst van 26 nUllioêll gulden ervan. Na eeltige opmerkingen van den heef S We ens (r.k.) en verdediging door den mi nis tér werd dit zonder hoofd, stemming aan genomen. Een amendement van den heer Donker (soc. dem.) had dè minister tevoren overgenomen. Dij de behandeling Van hèt wetsontwerp tot her ziening van de Wet op de Militaire Willemsorde, cppefde de heer Duvmaer van Twist (a.r.) bezwaren ertegen, dat men deze orde ook anders dan dóór „feiten" ln dèn „strijd" op het „ge vechtsterrein" zal kunnen verwervèn. Dat was nu toch niet aardig! Zelf is by in da Kamer tot luitenant-generaal b'.d. opgeklommen en anderen Wil hy naar het slagveld drijven om alleali déér de Militaire Wjlemso-de te verdienen, foei, gene raal! De minister van Defensie, de heer Dyx- hoorn. was hét dan ook volstrekt niet met hém eens. „Moed, beleid en troüw in dén strijd", wil toch volstrekt niet zeggen, „in den skrijd met een v y a n d". Ook betoonde dapperheid by binnen- landsche ondusten moet met de M. W. kunn-n Worden beloond. Daarenboven moet zelfs de hoog ste bevelhebber voor betoonden moed, beleid an trouw dia orde kunnen venverven én hèt is vol strekt niet noodig, dat hij daarvoor naar het front gaat, waar hij trouwens niet op zyn plaats zon z(jn. Het wetsontwerp werd «onder hoof«el(jke stemming aangenomen, nadat de heeren B a j e t- to (r.k.), Duvmaer van Twist en de mi nister nog van gedachten hadden gewisseld over de mogeiykheïd van verhooging der mini- rjum-toelagen voor ridders-soldaten. raden papier gehamsterd; *y speculeert ln phplffr, maar als de prUzen terugioopen (wanneer, mé neer Wandelaar?) hebben wy een strop. Ten vlerdèi van den directeur wordt niet veel goeds gehoord. Hy heeft él drie .maanden «lekte- ver.'of, maar men heeft hem op straat Jen loo- pen. Verder *ou de diraeteur aanhanger «y* van bekende, ia de Kamer weln gewaardeerde ldoo. logieén an dan krygt hU door zijn ambt nog wel in» zaga van da geheimste stukken! Hat Waa san réde dia vohkett apatiend vuurwirk, maar *U ging dan sok mat sen sisser uit. Mei de vage toezegging, dat da commissie van toealaht de klachten Zal k u a a a a Onderzoeken, moest de heer W a d 1 d d t tevreden *yft. Hèt wètséatWèrp wèt« Zonder h®M. stémmlng aanfèttOTOèd. Dè héér T lid hu a («htr; hist.) woont ta 'Z Grat'énhage en waondè vroeger tè Breda. Toch was hy de eérstè, die ovèr de wUziging van dè grens tusaehèn Rotterdam én Ovèroehle het Woord voertte. Moet Rotterdam den grond, tileu het noodig heeft, Oankoópèn, of moet men dezen onteigenen? Als hèt té lang duurt, voor men daarover beslist, worden dè belèngett vaft belanghebbenden ernstig geschaad. Dieper en degelijker behandeld* de heer T e V*L tan (soe. hém.) de kwestie. Van annexatie vril de regéeriiig niét weten, om dat men dan zou gaan in de richting van een ha- veneehap. En dat wenscht de regeering niet, Vol gens spr. Intusschen wordt de toeatand benau wend. Vroegen een Jaar of 10, 12 geleden, had Rot terdam nog ruimte om te bouwen aan de oVortiJdé der Maaa, maar tegenwoordig moet het zich ont wikkelen op dé gebieden van andere gemeenten en de goed-gesitueerden trekken er meer en meer uit. Rotterdam is than? volgebouwd tot aan de grens, ook na de wijiiging van deze. Er is zelfs geen ruimte mèer voor een niéuwe begraafplaats. Eén „wonderlijke vinding" noemt spr de z.g. oplossing, dié de règeerlng'nu voorstelt. Rotter dam zal zijn Industrie tusschen Overschie en Schie dam moeten inschuiven, met alle gevolgen daan van. Deze grenswijziging is geen oplossing van het groote probleem, dat reeds Jarenlang om eén op lossing vraagt De minister, Zei spr. onvriendelijk, heeft noch voldoende kennis van het vraagstuk, noch zich genoeg er op bezonnen. Vele jaren geleden hebben er al plahnèn tot/ annexatie van Overschie bestaan. Niet enkel deze gemeente, maar ook Sóhlebroek. Hillegersberg en Capplle a. d. IJsel belioóren eigenlijk bil Rotter- dam. In het nHnet niet uit het veld geslagen door dè bewering dée heeren Ter Laan. dar. by de kwestie niet voldoends kende, zeide do minis ter, flat hèt voorstel het gevolg van eer. wél overwogen studieplan is. Met Bufg. en With., zoowel van Rotterdam als vgn Overschie is trouwens reeds volledige overeenstemming ver kregen. Als Rotterdam te v.el omvang zou krijgen was het niét meer behoorlijk te besturen Over het harengewest dien! nader te worden beslist, maar Rotterdam moét het initiatief daartoe nemen. De bewering, dat Rotterdam door al te grootea omvang niet meer te besturen aou aijn, wees de heer Ter Laan t*rug. In '28 heeft de gemeente rapporten over het gemeentelyk beheer uitge bracht en de eonoiusls luidde, dat er geen bezwaar bestond tegen een grooter verband. Dis rapporten moet de minister eens beetudeeren. De vraag stukke-- kunnen geen bitste! lijdenl En ni deze discussie werd het wetsontwerp, zöoals het daar lag, zonder hoofdeiyke «temming aangenomen. Tot wèder-bljeenroeping ia dt Kamer vervol gens uiteengegaan. Dank rU hét energieke optreden van een schild wacht Zijn deaer dagen by in aanleg tynde ver- dedigingawerkeA tn. het Ooéteu van het land wederom twee person® «p vermoeden rèn spionnage gearresteerd. ■tide personen waren met een personenauto gekomen, die ergens ln dt buurt van «e militaire werken langt den weg geparkeerd werd, too meldt Dè Tfeiegnzr. Een hunner bleef a dè auto, waarvan dè motor op gang gehouden word. be ander bégaf zich naar de ln aanbouw zyn da ■tellingen, maakte vrywel onopgemerkt «enige foló't en kèétde toen haastig naar da wachtende auto urug. Alleen een militair, dl* op grootèn aft •tand aut-vèlUèérde, Zag wat «r gebeurde. Hy rende terstond op de auto èf en bereikt* déze op het momept, dat béide mannen wilden wegryden. De schildwacht bedacht zlth géén oogenbllk; hij bracht het geweer ln den aamdag én sommeerde den bestuurder, te stoppen. Dè automobilist, dia zag dat hst dan aoldaat érnst was, voldeed tan het bevel, Hierop gelastte de schildwacht belden laattttn- den hem ta volgen naar de wacht, waar de arrestanten na ondersoek werdén opgesloten. Nadat de militaire autoriteiten warén gewaar schuwd, zyn belde martnen liter naar elders overgebracht en achter slot en grendel geaet Wegens Zijn krachtig optreden la de schild wacht. de soldaat H. L. Jaarstna, Intusschen be vorderd tot korporaal. Bovendien ontving by veertlèn dagen extra verlof en een 'beloon!ng san Veertig gultien. Van zijn kranig gedrag ls volgens dienstorder op drie achtereenvolgende middag- appels melding gemaakt. 12 April. Torenvalk, uitreis, en Oahoé, thuisreis, Raiigoon. Pelikaan, uitreis en Euizerd, thuis reis, te Alexandria. to Universiteit te Lelden. Geslaagd voor het doctaraal examen Indisch recht de hèer fe. R. D. L'llas, Den Haag; eandidaatsexamen Indische lette ren de heer II. V. Hofman, Wassenaar. Een wetsontwerp tot verhooging van de begroo ting voor '3D, van het staatsbedryf 3er Lands drukkerij bracht dep heer Wendelaar (lib.) op den katheder. Da'Landsdrukkcry, baar „dlota- tuur", haar streven 'particulieren drukktryen werk a* te troggelen, zijn bekende renpaardjet van dezen afgevaardigde en lustig liet hij ze weer draven. Ditmaal haalde hij echter ook andere u!i j de boxen. Vooreerst: niettegenstaande de Kamer I heeft geweigerd gelden te trotseren voor aenachaft i -- fing van een off-set-machine, heeft de directie BeroeP a,daar- deze toch maar aangekocht. (Bet dat maar weer op sta!, zei de minister even later, want die ma chine is volstrekt niet aangekocht; zij - wordt teruggezonden). Ten tweede: er wordt gesmeten met geld; men heeft er zelfs luxe tiaucha-oellen! Ten derde: de Landsdrukkery hééft groöte voor- By K.B. vzn 12 April 1940 is benoemd tot lid van het college van curatoren der Rijksuniversi teit te Groningen mr. dr. E. J. Beumer, te Utrecht, voorzitter van den Centrale Raad van By Koninklijk Besluit van 12 April ia ba. noemd tot lid van het college van regenten over de bijzondere strafgevangenis voor jonge man nen -te Zutphen mr. W. H. van Basten Ba tenburg, lid van den Centrale Raad van be roep te Utrecht, wonende te Oudenrijn. Het ligt in de bedoeling, voor het seizoen 1M0 ge volgende regeling betreffende dé haringvia- schery te treffen: Evenals in vorige Jaren zal ln étappen worden uitgevaren. De eerste groep, groot 12 schépen, aal op Dinsdag 1 Mei ter haringvangst uitvaren. De aanvoer van haring zal volgens deze regeling aan verschillende beperkingen zyn onderworpen. Da exportvooruitzichten maken liet noodig. tn dit op-1 zicht verder te gaan dan vorige Jaren het geval was. Bovendien zyn de productlekoateh aanmer» kelyk gestegen. De beperking zal hierop neerkomen, dat globaal de helft van de vloot de haringvisschery met het drijfnet zal kunnen uitoefenen. De andere helft aai geen baring, hetzij gezouten, hetzij verache mogen aanvoeren. Een afwijkende regeling ta) echter worden gemaakt ten behoeve vafl de éénschips- reederijen. ook dezen voldoende mogeiykheid te laten, aan de vlsicherij deel te nemen. Verder zal, als ln vorige jaren o.a. ook het aan tal netten aenigsalna beperkt worden. Niéuwe motortrawler. In de Oude Haven Is binnengekomen de nieuwe motortrawler „Teunlsje" K.W. 62. gebouwd voor rekening van een Katwyksche combinatie. Het schip Is uiterst modern ingericht en voorzien Van een 200 P.K. Deuti Dieselmotor. Het ecliip moet' compas stellen en verder gereedgemaakt worden voor de scheepvaartinspectie, waarna de K.W. 82 naar IJmuiden vertrekt en vervolgeua naar de vlssclierlj. Trawler aangekocht. De N.V. Visscherij liy. De Daad heeft 2 trawlèfi aangekocht. Marktbericht 13 April (versche vlsch). Tar bot 1.25—1.18, tong 0.82—0.63 per kg.; griet 38—19.50, middel schol 19. zét ld, 33—28, klein ld, 27—8, bot SAO—4.80, echar 123.G0 poontjes 5, groote gul 20—16.50, kleine id. 13,50—12, wij. tlng 8.504.60. pér 50 kg.; kabeljauw 63—47, per 125 kg.; leng 32.50 per stuk; rog 1«—10.50 por koop. Treiler: Alma IJm. 44 100 manden 1670. Loggers: Mm. 204 900; KW. 80 ƒ3030; KW. 78 3420; KW. 70 ƒ1230; KW. 161 ƒ2530; KW. 25 3540; KW. 95 870 Hollandsche kotters: 1ID. 37 ƒ990; BP- 65 ƒ320; IID. 108 ƒ1460. Voorzichtig sloop het kleine kamp, wter de anderen rustig d, l WL totdia' uit bet troepte doorsliepen. Door igeatoord hui butt Weg toto ze «e dónkere jungle vontten ze tut laags bet kronkelende voetpad, totdat etiulelyk begonnen te klimmen, de heldere witte stralen van tie maan. die bU'.ia vol was, op den grond aan beweeglijk «pol van zwart* en witte e> re broken topvcnic. Door niets werd de stilte onderbreken. Allaen de zwaar gaande adem was hèarbagr. warit bet.was een Geele kltaa. Sotps klonk het korte knappen van een tak als een pistoolschot '<toor den «wijgzamen nacht, Evan éen kftrta mat op dan «op en daarna begon de Tpartfj paar beneden tot aap het vlakke waar de weg naar Pttiangga's dorp al* een sep ziohtbaar «la. lkéM en teutons ontmoetten za een kleinen bergatroom. «oma ging het door opan t •an do Jojjeün <iode «uhsrpe bladaraa vaq bet dorre lalang-gros, dan weer door kielde diohto wonden, donker nis ottderaardache gewelven. Desmond schrok Ineena op. Half-soezend waa bij steads Mlnandang's schaduw gevolgd. Nu klonk scherp an kort het blaffen van een aambhur bert tot ben door. Even later vingen ze de echo's op, rllep en klagend. We -tiln or nu bijna, toeaf?, «elde de oude Ja ger, terwijl hij zich, al loopahde, even omwend? Oe. Wenscht de toean naar Pulangga's hul» to gaan? Néén, Mjnandong. Ik heb het voornemen om hier ln de jungle tè wachten, jy gaat naar zijn woning en maakt hem voorzichtig wakker en dèn breng je hem hier bij mij. Niemand dan hij mag vreten, dat !k hier ben. Indien de Anderen dit te vreten kwamen, aou heel de zaak mlaloopén. Zooala u beveelt, toean. Zal, de toean hier ln de eohaduw van da rivier blijven? Het is beter, dat u niet te dioht bij het pad biyft. Als er toe vallig iemand voorbij kwam, aou u zlabzaU ver- ratten, Ja, hier rol ik op ja wachten.., «n op Palang- ga. Eanlga eoganbUitkan latar verrieden bet geblaf der honden en hef vage stemmengeluid ginds op <te helling, dat UinèOd 'g lijn bestemming bad bereikt. Ds minuten g-'gen traag en moausaam voorbij en Desmond ast alweer te slapen, toen plotseling het heldere Ucht ven Mloandong's lan- taern op zijn gezicht viel. De Jager kwam va» liet pad n*ar de plek waar hijs. tat. Lange dm stellen rivierkant Klom hij naar dé rots, waar Desmond op hem «at és wachten. Pulangga wa* gekomen. Geheel ln zijn langen, blauwazs sarong fehuld, dien hij zelfs om het bonte had féalegén, li® hij nijdig ln zlehaelf ta mepperen, toen hl. aan door bet «trol kwam. kléins voorzichtige pds- - naar Déèmond to* Ha, toean, fluisterde bij en Dêamood PWW op, ogt btoi enkele passen tag* moet te gaan, de toean is dus toch besloten om te kamen. Desmond zweeg een oogemblik en antwoordde toen met bijaomltt-en nadruk, di* den ander niet kon ontgaan en op merkwaardig vriendschappe lijk en toon: Ja, broeder, Ik ben gekomen. Toean, mijn huis is vlakbij. Komt ge niet naar boven, om wat ritst te nemen? Mijn doch ter zal wat rijst voor u gereedmaken. Myn broo der weet, dat wij niet veel ehdere hebben aan te bieden, waarmede-de blanke gewoon is »!oh e voeden. Maar de toean kaa hier toch onmCEfelljk blijven zitten. Het wordt veel te koud. En toch zeker niet, ala bet buis van zijn vriend zoo nabij iff- Ne«n, Pulangga, Ik dank je hartelijk, maar ik heb geen tijd om te eten en te «lapen. Er la nog vee] ta doen. Hy wechtts een oogenbllk an ging tron vordari Weet Ja nog, Pulangga, dat w(j vzM Jaren geleden, toen ik voor bet eerst Ut hst district kwam, vamen bloedbroecteraohap hebban gedron ken? Weet Je nog, hoe we ons bloed hebben var- maagd ln bat rijstblcr, dat wé samen dronk® en de sigaret, cïle we aam® rookt®? Weet ja nog, dat je toen gezworen hebt, dat JU en de jouwen altijd zouden help®, all® zouden deen wat ln bun varmogen waa, om mij Of bét gouver nement te helpen? Natuurlijk, weet Ik dat, toean. Hoe zou Ik dat kunnen vergeten? Maar heb ik dan mijn eed ge broken, toean? Heb lk ded toean ooit geweigerd iets te do®, wa* binnen mijn varmogen lag? Pulangga, Je kant de moeilijkheden, waarmaa lk dan laatst® tijd heb" te kamp®. Ja raat wat *r voor mij *n hat fouvtrnsoiMt op bét lapel staat, iadian wij ditmaal moéten verliesén.J Mi- nandong heeft ja allro verteld Minagjaorg heeft mij h«« antwoord van mijn broeds/ ga. bracht. Ik had zoo gehoopt, dat bat antwoord, „ja" aou aijn gaweest, maar hat Is waar, dat da tijden vojajKierd sijs. Se barton der jopge nióiaea jlja versteend en het is werkelijk zeer waarschijnlijk, dot zij zouden schimpen bij het boor® der wijze raadgevingen van mijn broeder. Zoo doen dè jonge raamien in hun onbezonnenheid. Maar ten nieuwe gedacht* l» ln mijn b®fd opgekomen, een nieuw plan, en nu ben lk zelf gekomén, om mijn broeder te vragen, ven aangezicht tot aan gezicht, om mij te willen help®. Ik weoech zlja antwoord te vernam® met mijn eigen coram Desmond nam waer een oogenbllk rust Hl) ken de zijn mannest en wist, dat de inlander gaarne tijd neemt om e® gesprek rustig te verwerk®. Zijn «tem beefde a® weinig van vermoeien!* en ontroering, toen bij eindelijk vervolgd*; Ik go ja mi zeer sterk op da proef «tellen, broeder. Ik ga aan proef nemen, ik zal hos tien of ons bloed werkelijk nog v«rm®gd Is, dan wal cf JIJ in dé Jaren dl* sindadl® zijn verstrek®, vergeten bent, wat ja toen bobt gezworen: „Voor mijn au?ter, voor mijn broeder* broed®, voor zijn zuster, voor zijn oudere kinderen zijn vrouw sullen ik da mijnen altijd, overal doen wat in ons vermogen is, zelfs tot ln den dood, tldapa sampei matiWeet je dat nog Pulangga, tl- dapa sampei mati. Dat war® js eigtn woorden. Waren hei IJdele, ls«ge woorden, zonder eoolge botsekènis, zonde* «enige waarde, zooala de pe- dischlil® als de rijst er uit 1st Desmond hield een oogenbllk op, om sich ta herstellen. Zijn middelen waren uitgeput Dood op tres hij van ds vermoeiend* tochten geduren de de laatste wek®, maar de felste pijn voelde hij in zijn hsrt. Telktn* telkens had hij alch den langen vorig® dag gemarteld mat d« vraag, wat er gebeur® zou. Wat sou man van htm dra ken, ln verband met het verschrikkelijke nieuws, dat nu wzlhaaat wereldkundig sou zijn géworden? Een jongs damt, op klaariioiiten dag door aan bende Inlanders uit aljn gewest overvallen •n ontvoerd. Dat hy de groote zonde bok zou zyn, etsnd vast, Was er leta, wat hy gedaan ef nagelaten had en dat de oorzaak mocht genoemd word® wen da smet, fa nu iftMsts eg? al ja bergeworden district was gevèli®T kou dé schanddaad van den vori ge n dag ooit verhinderd hèbl*® kunnen worden, of liever, k® zooleto niet olkra dag zijn andere collega's overkom®? Waarom moest hém dit juiat gebeuren, ou hij aulke goede kansen op pro motie maakt* door de echitterend* kwaliteiten, die hij gedurende zljr diensttijd aan den dag bad gelegd? Had hij niet al zijn geest werkkracht aan ds bilandere va.ft dit dtitrlot gegeven? Moés ten zij hem nu op dez* wijze bslootteöt Juist het feit. dat da mannen, voor wit hem nooit lata té «tui van zijn jeugdltv® had gtofferd, Mm op dia Mi*«nd«lij- kc manier moest® beroov® van bot nretffJa, dat zijn hart had wttaa ta winnen, stak bam dlsp tn het hart. Welnu, Pulangga, wat heb Je daarop te zeg- gen? ft'nt ia mijn broeders antwoord? Waarom zou Ik woorden gezegd hebben, dl* léeg war®, toean? Dat lag niet op mijn Wég, dat lag nimmer op den weg van mijn voorvaderen. Misschien dat de mannen van hod® schaamte meer kennen, maar ik, Pulangga, Van Antak, zoon van Pamlang, heb nooit myn eed gebroken. Klnaringan, de god der Salonga wast maar al ta zeer, dot Ik een trouw dienaar ben van btt gouvernement, a® trouw #n dienstvaar dig broeder vaq d»a toean. Ik ben oud, toean. Ik héb mijn tijd geéted. Indian een woord vu mij di* «chaamtelooze bond® aou kunn® tem man, aou lk het'met myn iaatsten ademtocht uitspre ken. Er is een tijd geweest, dat mijn haam groot waa, toen mijn mannen fluisterend van mij spra- k®, maar nu lelilmpen de jongt mannen onder eikand®: „Wie Is die oude Pulangga? Hebben -we ona» eigen dorpshoofd® niet gekregen?" La ten we doen wat we Zélf het peet aehtoh. HIJ Is ge® Sa long meer. maar e«n vrl®d ren den blan ke. Dat »oud«n sa mil antwoord», Indian lk hun raad wilde g*v*n. toé®. Langzaam, rustig, weloverwogen nam Deimaad da vingerwijzing, dié hét oudé oppsrtooW h*m had gegeven.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 6