Norma Shearer,
de veelzijdige
Een gesprek met
Ernst Lubitsch
IN OORLOGSTIJD
Ondergrondsch verkeer j
wam
r
Zaterdag 27 Aprit 1998
Londen
siiiffiiiiMiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiintiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiutiiiiiiiiiiiifiiitiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiirH
De oorlog heeft »een merkwaardig
effect gehad op de Londensche
Underground. De ta^k, die op
het oogenblik aan deze organisatie is
opgedragen, verschilt ih vele opzichten
van de functie, die de ondergrondische
in den vorigen oorlog vervulde. Toen
dienden de vele diep éfc^er den aardbo
dem gegraven tunnels voor schuil
plaatsen tegen luchtaanvallen. Als de
vijandelijke „Taube" boven de Engel-
sche metropols kwam, wei-den de
treinen stopgezet en de halve bevol
king verdween, gewapend met allerlei
vreemde attributen, in de ondergrond
sche.
Ditmaal mogen de tunnels niet
voor dit doel wt^den gebruikt. Er zijn
nu genoeg speciale schuilplaatsen ge
bouwd, waardoor het niet noodig is de
tunnels te requireeren/Men acht het in
„Broadway House", waar de leiders
van London Transport" resideeren,
veel beter dat de treinen blijven loopen.
Om dit te bereiken heeft men een
groot aantal maatregelen genomen, dae
het 100 k m. lange tunneltraject en
het 200 k m. lange ondergrondische net
tegen aanvallen uit de lucht moeten be
schermen.
Men moest er vooral voor zorgen dat
geen water in de tunnels zou doordrin
gen. Om hiervan verzekerd te zijn
heeft men direct na het uitbreken van
den oorlog een groot aantal stations,
die te dezen opzichte gevaar oplever
den, gesloten. DH was een radicaal,
maar een wel wat èl te drastisch mid
del. In de eerste weken van September
kon mén bijvoorbeeld nergens uitstap
pen tussehen Lancaster G«ate en Hol-
born. Niet minder dan 4 stations waren
op dit korte traject hermetisch geslo-'
ten.
Deze totsstand kon natuurlijk niet
voortduren en men zocht naar midde
len om het dreigend gevaar te keeren
en te zelf der t(jd de stations open te
houden. Men vond de oplossing in hel
gebruik van z.g. „floodgates", zware
ijzeren deuren, vele tonnen zwaar, die
ln de Achilleshiel van de ondergrond
sche wqpdcn opgesteld.
Deze Heuren zijn byna alle verbor-
gen voor het pog van den gewonen rei-
«iger. Dank z^j de vriendelijke mede
werking1 van Lomion Transport, hebben
wy een kykje rpqgen nemen achter de
•thermen.
Het lijn enorme deuren, sommige
selfs zwaarder dan 1/2 ton Ze wor
den electrlseh bediend en dag en nacht
wordt er de wacht by gehouden Van
«en centraal punt uit. ergens diep on
der het Londensche plaveisel bedolven,
men een teeken aan de bewa-
jjBpw wanneer er gevaar dreigt. Dezen
•*.rgen er eehtf voor. dat zich in het
af te sluiten traject geen treinen be*
vinden. Wanneer ze zich hiervan heb-
-ben overtuigd, drukken ze op een knop
en de deuren sluiten zich De heele be
handeling duurt-minder dan 2 l/$ mi
nuut. Mocht door de ee£fr*of andere
oorzaak de elektriciteit, die de moto-
ten van de deuren bedient, wordefr af-
gesnedeffr dan kan men deze met de
hand stuiten. Dit djuurt echter 4 1/2 mi-
Deze deuren zijn volkomen water
dicht en zij zorgen ervoor, dat de tun
nels niet kunnen onderloopen.
Dit is echter niet de eenige verande
ring, die een gevolg van de oorlog is.
Het verkeer onder den grond is veel
drukkec geworden, vooral 's avonds.
„Door de algeheele verduistering is het
n.l. geen pretje, na zonsondergang per
bus te rijden. In de roode dubbeldek
kers kan men immers niet lezen; men
kan zich alleen maar vervelen. Hierdoor
is het omlerghpidsche verkeer sterk
^toegenonrcn. De tube-treinen zijn im-
mêrs nog steeds hel verlicht (behalve
op de trajecten, waar de trein uit de
tunnel is gestegen).-Het is dus veel
aangenamer onder deTi grond te reizen
dan ih de bussen, die bovendien veel
langzamer rijden, doordat de maximum
snelheid in de „black-out" 30 k m. be
draagt. Hierdoor is het aantal passa
giers in de ondergrondsche toe- en dat in
de bussen afgenomen. In vredesjaren
vervoert de ondergrondsche 500 mil-
lioen menschen. Aan het eind van dit
jaar zal ongetwijfeld blijken, dat dit
getal aanmerkelijk is verhoogd.
Het is wel merkwaardig te zien, dat
de verbeteringen en uitbreidingen, die
men in vredestijd had ontworpen en
aangevangen, op het oogenblik nog wor
den voortgezet? De uitbreiding van de
Bakerloo-lijn naar. Sianmore bijvoor
beeld werd in November geopend, ter
wijl de werkzaamheden "ban de uitbrei
ding van het East End nog steeds voort
gaart. Dit getuigt ongetwijfeld van een
merkwaardige energie.
Ook het geheele controle-systeem,
dat al lang vol-automatisch was, maar
verdeeld over verschillende punten van
het net, wordt op het oogenblik gron
dig veranderd. Men gaat alles samen
brengen in een centraal punt. Een ge
deelte van de coirtröleborden is reeds
ir\ werking. Ook hier hebben we een
kijkje mogen nemeic. Het is merk
waardig te zien hoe eenvoudig en zon
der eenig ophef dit systeem werkt. De
controle bestaat feitelijk uit niets
doen. Men wacht eenvoudig op het
oogenblik. dat er ergens iets mis gaat
(b.v. wanneer een trein meer dan 2
minuten te laat is). Een klein rood
lichtje, niet groover dan een dubbeltje,
begmt dan te gloeien De controleur
behoeft niets anders te doen dan een
telefoon van den haak nemen, waarop
hij onmiddellijk het woord kan richten
tot den man. die het gebrek of de foflt
kan verhelpen.
Dit conLrólè-systoom is een van de
merkwaardigste wonderen van het ge-
heele, unieke systeem.
De Londensche underground bedient
een gebied van meer'dan 2hb0 vierkan
te mijlen Greater London geheeten
waarin meer dan 10 nnllioen men
schen wonen. Het is de bloedsomloop
tonder welke deze wereldstad niet kan
leven en niet denkbaar is. De Londe-
naar kan echter gerust zyn: bet klop
pende hart van London Transport ia
goed beschermd.
De roltrappendie in vrijwel alle stations van de Underground de lijten hebben
vervangen. Zij brengen tweemaal zooveel passagurs op en neer als de liften.
Eiken dag worden de rijtuigen van de Underground nagezien en schoongem&nltf.
Een ondergrondse he trim aan de tuiums
De fraaie doelmatige booking hallsvan de stations zijn belangwckkctule voor
beelden van moderne architectuur. Links dc toegangen tot de roltrappendie de
reizigers op en neer brengen tussehen de straat en de perrons beneden. De
trappenhuizen zijn voorzien van indirecte verlichting.
Zaterdag 27 April 19J0
Norma shearer is één
der veelzijdigste ster
ren van Hollywood,
naar uit haar vele filmrollen
langzamerhand wel blijkt. Zij
heeft het aangedurfd zoowel in
blijspelen als drama's op te
treden, zij heeft deugdzame en
minder deugdzame vrouwen
van alle mogelijke leeftiplen ge
speeld en nimmer heeft zij een
uitdaging in dat opzicht afge
wezen.
Van den tijd af. dat zij als
meisje van veertien jaar, heel
bijdehand en heel pienter, pro-
boerde in New York aan den
kost te komen, beteekendo de
film alles in Norma Shearer's
leven. Zij heeft bij de film veel
bereikt, in tallooze films was
zij met eer de „leading lady" en
veel van die films hebben
groote successen behaald. Nor-
ma Shearer behoort tot het
„kapitaal", voor zoover dat in
sterren belichaamd is, van Hol
lywood. En Hollywood heeft
haar geëerd, zij heeft ook de
kleine maar vurig begeerde
trofee, de Motion Picture
Academy Award behaald, het
beeldje, dat wordt uitgereikt
aan de speelster of den speler
van tie beste rol van het jaar.
Norma Shearer werd op 10
Augustus tc Westmount, een
voorstad van Montreal in Ca
nada geboren. De^ familie Shea
rer telde drie kinderen. Haar
zuster Athole is getrouwd met
den filmregisseur Howard
Hawms. Haar broer Douglas
heeft gewerkt bij de Bell Labo
ratoria en is hoofd-opname-in-
genieur bij Metro-Goldwyn-
Mayer. Men ziet zijn naam
dikw ijls vermeld in de uitge
breide lijsten der technische
medewerkers, die een M G.M.-
film plegen vooraf te gaan.
Haar ouders zijn Andrew
Shearer en Edith Shearer-
Fisher. Zij hebben beiden
energiek medegewerkt aan de
ontwikkeling van hot cultureel
en industrieel leven van Mon
treal Haar .grootvader, Janjes
Shearer trok in 1843 van
Schotland naar Canada, vestig
de zich te Montreal en richtte
daar de Shearer Construction
Cy. op. Haar moedor is van
Engelsche afkomst en de klein
dochter van een bekend En
gel se h geestelijke.
Andrew Shearer was een
vooraanstaand zakenman en
een verwoed sportliefhebber.
Financieele tegenslagen tenge
volge var»5 den wereldoorlog
maakten he* voor Norma
nood^srtféTijk te trachten in
haar eigen levensonderhoud te
voorzien. Zoo kwam het, dat
zij op 1-I-jarigen leeftijd de
school vaarwel zegde en, aan
gelokt door de mogelijkheden
en avonturen, die New York
bood, verkochten de Shearers
hun piano en mevrouw Shea
rer- vertrok met haar beide
dochters naar N^w York. Ne
gen dagen na haar aankomst
hadden Norma en Athole een
bescheiden baantje bij het too-
neel gevonden, maar dat geluk
duurde niet lang.
Maanden van onzekerheid
volgden, het gebrek was vaak
bedenkelijk dichtbij. Om jn het
leven te blijven pakte Norma
van al'es aan, van poseeren
voor schilders tot pianospelen
tn bioscoopjes. Eindelijk kreeg
zij de gelegenheid om enkele
belangrijke rollen te sj>elen en
na drie magere jaren gebeurde
het wonder: een kaartje naar
Hollywood en een contract met
Metro Goldwyn Mayer. Irving
Th a lb erg was toen algemeen
productie - leider. Ofschoon
miss Shearer beweert, dat het
vam. haar kant liefde op het eer
ste gezicht was, duurde het
drie jaren, eer hij eenige per
soonlijke belangstelling voor
haar toonde.
Hun huwelijk, een jaar later,
was een der bi ste en rheest ro
mantische uit de geschiedenis
van Hollywood. Terwijl zij te
zamen werkten, bewezen zij,
dat men zoowel in het werk als
in het huwelijk gelukkig en
succesrijk kan zijn. Bowlen na
men zij leidende posities bij
de film in en sajn oh hebben zij
m'enige gedenkwaardige rol
prent gemaakt.
Thalbergs 'Vroegtijdige dood
overviel hem, toen hij juist zijn
beste films had geleverd: „Ro
meo en Julia" en ,,De goede
aarde".
De manier waarop Norma
Shearer, die drie dochtertjes
bezit, dezen verschrikkeljjken
slag destijds heeft ongevangen,
heeft haar den eerbied en be
wondering der werekl bezorgd.
Nog aRijd is Norma Shearer
een der groote 6terren, naar
recente films als „Vrouwen"
en „Kermis der dwaasheid"
hebben bewezen en voor een
actrice, die reeds hi d»en tijd
der stille film „groot" was, ls
dat een bijzondere prestatie.
V jji* -
i
Bij haar vtlla aan het strand rust Norma Shearer uit van lust
werk, dat de nieuwe film heeft gebracht t\
Ernst Lubitsch, dun men nood zonder sigaar ziet.
ENRST Lubitsch, een der
oudgedienden van de
eigenlijk nog zoo jonge
film, die haar eigen ge
schiedenis in „Hollywood
Cavalcade" voor kort nog met
zooveel zelfkennis en ook met
een tikje zelfspot heeft ver
teld, heeft naar aanleiding van
zijn jongste film, welker Engel
sche titel „The shop around
the corner" luidt, eenige op
merkingen gemaakt, die de
aandacht waard zyn. Want
Lubitsch is een man van er
varing.
Lubitscjt— beschouwt den
dialoog tot dusver als de voor
naamste aanwinst van de film.
Ik geloof, dat de film
nog> altijd gelegenheid biedt
voor technische Verbeteringen,
zooals televisie en andere uit
vindingen, die haar in beeld
en toon sterker kunnen «na
ken. maar de ontdekking van
het gesproken woord heeft
voor de film, voor haar geest,
haar kracht en haar peil tot
dusverre meer gedaan dan
iets anders. De dialoog maakte
van de film, die eerst een pri
mitieve kunst was (aldus Lu
bitsch, die zelf overigens al
lesbehalve primitieve stille
films heeft gemaakt!) een zin
rijke tijdpasseering, waarin
ernstige problemen en fijne
scherts behandeld kunnen
worden.
Verder spreekt Lubitsch
gaarne over de veranderingen
in den publiek en smaak ten
opzichte van de helden van
het filmverhaal.
Vijftien jaar geleden wü-
den de bioscoopbezoekers hel
den zien met sterke, scherp ge
sneden trekken.^verklaart hij.
De matinee-afgoden moesten
iets hebben van den man, die
zich overal met geweld en
moed doorbell slaat. Zij waren
h«lden van oe daad, die vooral
met hun lichaamskracht hun
mannetje stonden. Vandaag la
dat type van zoo'n „Desperate
Desmond" van de kaart. Heg
beste bewijs daarvoor is wek
de populariteit van een „lea*
ding man" als Jimmy Steward
dien ik Juist in „The shop
around the corner" onder mfja
regie heb gehad.
Ik zou hem den tegenhanger
willen noemen van den held
van vijftien jaar geleden. Htf ia
niet knap, hij is niet vriende*
lijk en beschaafd, maar hij ia
een natuurlijk acteur, iemand
die het gemoed van bijna ieder*
een, onafhankelijk van geslacht
of leeftijd, weet te treffen erf
het publiek van heden, dat Iw
telligenter is en dieper op dp
dingen ingaat, geeft aan <3a%
type acteur de voorkeur. 4
Stewart is één van de natuur^
iijkste spelers, die ik ooit ondep
mijn leiding had. Hij -zegt a Ilea
voor de camera met een volko
men gebrek aan gemaaktheid
en hij is een buitengewoon
volgzaam sujet voor den regi3«
geur. J
Ook over Margaret Sullavtmj
de tegenspeelster van Stewart.1
verklaard Lubitsch zich zeep
tevreden.
Een uitstekend - .rioej
die ik juist in dit scenario op
haar plaats vond, v ndat de rol
een licht, naar het .»umorts«
tietche neigend accent heeft en
toch de gelegenheid voor dat
Mteer i motioneel spel biedt,
waarin zij - - uitmunt. Het is
een rol. die met het hart dient
te worden gespeeld, maar toch
heel licht en luchtig. Ik geloof®1
dat zij het precies heeft gedaan^
zooals het moest.
Ovef een veranderde instel^
ling van het bioscooppubTiétl
tegenover de filmheldin heeft
Lubitsch «iet gesploken. ZÓ4 -
het kdmen, omdat de vrouw'spf
de film eigenlijk minder verzag
der lijk is dan dc maat -j
