glimlach
van
MEI
HET ALIBI
Drinkwater op Tarakan
LETLAND
Boekbéspreking
Dr. Lin Yutang vertelt van een volk, dat in rampspoed gelukkig leerde zijn
Kwan-Yin, de troosteres
EEN EILAND TEN OOSTEN ^'AN BORNEO
15
„Mijn luml rn mijn volk'*, door dr. Lin
T utang, met Pen in'wltm/ ran Put et li'Ui:.
WrtooLd U>or H'. Hliorlwtrd. met t/tt ife-
Uirrkhnj r«n dr. C. J. ijnaeintts Francken
en prof. dr. J. J. L. Duifii mini.Zuidftof-
t'iigcvr.rsm.O*tt*chttppij, Den Haag.
SrsS KORT Is n nieuwe sier aan den I i t
rahren hemel verschenen, «II*? in «lezen fijtl
m* volei» hv»n bosn-k. kwijt zijn. geschikt
om ..grsclukei»** te» worden, want de s;er is heL-
r en vast. zij «Kraalt »L*>r e* r* dik woJkd<-k. heen
za'j -»pieg*fr zich in de klaarte van eeuwenoude
asHu^ibenton. D»*z-- -tor is h«^t talent van den t'hi-
nwshfll I'M li t lL. -I i h 'U.:.
n beeft. h»n Weten in te ItvtoUwi over zijn
land en zijn v»>lk en zich daartoe bekwaamd hooft
san ile» llarvawM rüvvrsiirit in Smonka en n;in
«J*» t'nivrrSfttnt vnn Leipzig. omdat hij bogreep,
«iat hij Wc> i i'sch nnnst lorren denken.
1>«* Zuid-Hollandsrhe L'itg< vore Maatschappij
beeft den merk «vaardigen wij.sgeer, wiens werk
"TtmnIiI ner ten groot deel van de wereld verspreid
ja-, V'» a* haar f»»n<M gewonnen. Al twee zware «iee-
k-n, coam-umtieux vertaald <fcoo- 7.\ H. C. Hoel-
ki.ird, /oeken in Xr«l«>rlam) liecjen met gemist be-
rté-k. Maar ook v«or hen. die zich in het veilige
bezit wanen ton een rotsvaste overtuiging op so
ciaal. ethisch en religieus gebied, kunnen zich
koot* teren in de verruk kü'jke verstarxFigbekl van
«fc- Ch'lnccwrhe levenskunst. Westers, li toegelicht
«•ei t<v»g*rtk«Hjk gemaakt door een fijngvvvwlig
erudiet, wiens gee*t zich met het schrljfambocht
«formate vereenzelvigd'-. dar geen enk* b» nuance
van de stof hem meer uw wi lijk ho* km «boort.
H.r gaat «Hls m» oro ...Mijn la rul en mijn volk",
waahivcr de \<»b.-lr»rijsw mnarea Pearl S. Buck,
eminent Sinologe, zegt, dat het ,,h«'t oprechtste,
diepgaandste en belangwekkendste boek. ooit
over Cbiruj geschreven, is. Het is waarheidslie-
vend. zegt w. cn het schaamt zich niet voor tie
waarhc.d. aLs deze absurd en pijnlijk lijkt, maar
lw»t Is n >k fi, I en z. !fb aust, cn aan die fierheid
|*aaruh'X schooohci«i aan humor, ernst aan vroo-
lljkhcid. Het waardeert en begrijpt zoowel het
«nul.» als het nieuwo". j
Ind-u-daad. h«-t is tie sv nth. s.» van ('hpvri. dat
men li«»f heeft of haat. meent Lin irtftang. die
t»'h ten volle bewust is van zijp^eiraniwoonle
lijkheid bij aoo'n uitspraak. Wiwroeer men in Chi
na komt. zegt tdj. voelt tpon, erdoor te worden
verzwolgen, en weldra jMwüt men op niet denken.
Men voelt alleen ptflar. dat het bestaat als iets
kolossaals, re jjedot om door tien menschel ijken
fpeest? to w orden dm vac, een onsoirunha reende
chaos, gehoor zamen»^ aan eigen bestaanswetten,
zijn machtig *!everksdrama ten tooneelc voorend,
e*-n tiMineel.stuk. dat nu een.s tragisch, dan weer
komisch is. maar altijsf geweldig en onstuimig
r«t?el. Dan begirw. men na een po*w weer te den
ken. verwonderd en verbdasd. En nu Ls het een
reactie, die van het tempera roert uitgaat; zij
geeft slechts aan of i..en een romantisch "costno-
politj.seh persoon is, of wel een verwaande, zelf
voldane kwast. Men houdt van China of beeft er
een hekel aan. en dan gaat mer.^r toe ovfi*. *1 jn
voorliefde of hekel te recht vac. Wh gen. Wast wij
moeten de een of andere houding ten aanzien
van China aannamen, om onszelf aLs verstandige
wow na te rechtvaardigen. Tastend zoeken wij
naar redenen en l>eginncn elkaar kleine ancc«l<>-
V-o te vertellen. kUdnigheden uit het cktgelijksche
leven, ontglrpfe of terloofwsche wooriK'n uit ge
sprekken, dingen van kolossale gewichtigheid,
die ons Cot pftlkxsofen maken en ons .In staat stel
len met groote gelljkinoedigheid of tot zijn. on
verzoenlijke critici, die niets goeds er aan zien,
of tot zyn vurige, romantische bewonderaars te
behoor*-».
Lin Ymang merkt op, dat deze generaliseerra-
gen natuurlijk nogal onno*«el zijn. Maar aldus
worden toch de zienswijzen der mensehen over
de grheele- wereld gevormd, en dat is onvermij
delijk. Db» begint men met elkaar te disputee-
nn. Sommigen zijn na het dftsfxjut altijd h*x?gst
tevreden wer ile juistheid vnn hun argumenten,
en ervan w rzekerd» dat zij een oordeel hebben
•ver China en het Chineesche volk. Zij zijn de
gelukkige nunschen, die de wereld regeeren en
van het eene «K-el daarvan koopwaren exportee
ren naar het andere en die altijd gelijk hebben.
Anderen achten zich steeds omringd door twijfel
en verwardheid, met een gevxrl van eerbied en
verbijsté-rtog, misschiet» eerbied en mystificatie
e«n zij nodigen «laar. waar zij begonn*-n. Maar
*lj voelen allen, dat China bestaat als iets groots
en Iets mystieks.
Nog enkele treffende dingert aegt Lin Ywtang
van China, die men in het oog mnet vatten om
straks zfcjn fljswinnige, van eett wo«*4erlijk heim-
<kx>rtrokkeiv vtn stamleiijkheid te kunnen ge
nieten. China- zegt h& nam op bet gebied van de
kunst reeds hooge vlucht, -teen andere noties
nog slechte probi>-r«b.'n 4e klapwick«n. K;i tó<h,
erkent schrijv r. ns*it? t«'g» in\o.u«lig 011-
getw ijfckl <i" mees* cb^é^tlsc-lu», sl«»chtst ge
regeerde f w :«M. dv meest, a mulo: nlijk«», do
meest hulp« l*X)ze, die h,. t staat is. \v«-er gc-
»>nd to word n cn zich vooruit to wtik-n.
Uk
To*h die vitaliteit!
Maar wat fr <x>k. verketird moge zijn. lujdt zijn
v»r>r!oopigo inchisic. China h«-eft ecu geaotul le-
vCT*5in>:inet.-«N»n zeld./..nie, bmejrwiötmirlijke, bui-
t»»nge\vonr v.i.dit-it. If« t heeft cc»n li-vi'ii geleid,
«lot <*p instinct was gNposeCnlhet heH'r zich aan
ec-ii ét oiiomi- ii tx>iHhe;kó en ma-at«wHnp|iHijke
omgeving aange{>as.f, «kc- een ramp had kuuucii
b< teetkcncn voor ecu niet oen mi luier robuust
gestel. Het hoeft zijn r-atuWH ontvangvu van do
milddadigheid der natuur, bleef gchr i bt ,aan zij 1
Woé'men t*n v«3gcls cn .heuvels cfk <lali?u uur zijn
inspiratie en moreel en steiin; «lc/o «ujh'cn h'ebbcn
zijn hart g. zond en i« ;n gelujirdcn cn behoedden
h»^t ras togen de sleed-«-Ho scwiak» d< gom?nptié.
natie heet't v« rk«rz.»-n, veel builen t<» lev«*n, zich
in hot aoülU'bt tg ko*-toren, naar hot glanz»vi
Ifi de Chineest-hé* mythologie neemt Knan-Yin
«en bijzondere plnats in als genadtg troosteres. Zij
is het moeder Gods-sgntbool van hert Azië, want
~~zij stamt feitelijk af van den. Indtsehen Boddhè-
sadva en ook in Japan vereert men haar onder
de n naam Kivannon.
Kwan-Yin is de eentye schutspatrones van de
Chineezen. Geen andere vrouwelijke godheid of
goddelijke instantie kent men er.
Het hierboven gereproduceerdeuit éin stuk
hout gesneden beeld stamt uit Bok kiwi. nas oud
bezit van een Chineesche familie.
JSèg speelt Kwan-Yin een belangrijke rol in
den eeredrienat van den orthodojusn Chinees.
Kwan-Yin wordt vereerd telkens op de 19* van
de 2e. 0* en. 9e Chinees*h* maand. Men offert haar
geen vleesch. Be vrouwen vasten op genoemde
dagen door geen dierlijk "voedsel te gebruiken.
van het bcht 'm «Len av«md te kijken. d*-n dmrvr-"
in «fen ochtend te yoebn. <l*»n geur to ruike-n m
)i«x»i en Vïwhtige aarxlo. Ih'Mur «ie poezie aoowel
<be, welke uitgaat van de gyixruiken in Iwf. r iv.
alii van de j der woorden heeifit wij
loeixl haar helaas mdar al te «likwijL. gew.iii.io
2.H-1 te verfi'isM-hen. Met anchu*e woozij
r jn g<-slaag«i. ecu e«b'hn othkudom te here kf«v
«*p fle/.èlfde wij/o als 'menschen d.it (h*»n. <f«««*r
v«o4 buiten te zijn cu voel van z<uuicixt Vn t'vis-
n«."he lucht te g. nitt. n. Maar zij heeft o^>k nucl-
lifke tijtlen d.>-irgemaakf, eeuwi n van. jn-rl.k1u-4c
tyr-ugkec! end. .wu h-gen n jxtnstilentle, tij»Hn vdh
TWituurramiK'O op wanl>os4u.ur. Mt< urirnrfiigerz
lwmor on ietwat gyove anuwn is vn^ all s te
t«ovi n gokt»men ai op «Ie oen of andicre wijve
beeft zij zich telkens weer opgericht. JEij'hoofl .>i-
Itvs overleefd.
drinkt rustig thee
r Temithlen van^rifirJtigen en pestilentie, o»nring«f
door haar ariKe kinderen cn kleinkindotvw, -lurpt
het. Yi-oolijke Oude China kalm zijn th*»<» <-n
glimlatphren...
Imdfrn glimlach ziet Lin Yutang de wan* kra< lit
vjm zijn volk. Ln dien glimlach bespeurt hij rui
^ons een vadsigheid, die veranderingen t.«-.sf* n-
houdt. dan 'weer een conservatisme, (tat l< n t
van hooghartigheid. Maar ergens iaVL- ziel dei*
natie ligt <x>k (he slirnhei«l van 'e*'ii oud»»n h«>n«l»
die t>p <ie loer ligt, e«m ongewoon trelb-nd*-
beid.
Karaktertrekken
Yolrijphoid. "geiluM. onverschlllighe^, bot r«-n-
sbmheiil, \wklievt*Bdhekl, tevredenheid, hu nop
en conservatisme noemt de schrijver de Ie»in
trekken var. het Chineesche karakt«»r. kenu
ken vipn het Chim^esche* verstond zijn- int- ih
tie, vnmwelijkheid, het. ontbreken van nul nut w e-
ten.schap|x-n, logica, intuïtie en vertwel i no
kracht. De levensideab n van China Ld n /a h
«imenvatten in het Chineesche humanism"U n
g«Mls.lienst. de leer van het Juiste Mitfcien^ :n t
Tan isme. dat is «Ie loer van de Groot*. Dntk n-
n.ng. dSê léer die ni« f gt looft n.in cultuur i-
bedwang in t'unfuc-i.«nnschen geest, maar; -1« n^ >-
druk legt op den terugkeer tof de natuur.
w« reht 'Wan vvonder «vn en geht im<?nissen, d«r we-
rel«I van romantiek en het Boecklbisfm - n
eenigen belangrijken vreemden invloed op oe
vorming van «len'Cbinceschen geest.
/.ixig.terl al- Lin Yutang de t'onfuci cnK« o-
denleer als kla-snk l/i'-chavingsmedturn n r \.«n
TfreztMilijke b«-teekeris acht voor d<1 kon van - t
Chim»esche volkskarakter ert wél h€t irrati n*
Tauïsmt». zoo g«>«.«l geeft hij nog ni« t veel om h« t
"Wrs-tersch g*»orienteerde Sd€»ali^me van de jongw
China beweging. t>m aan (jen chaos, waarin i-
ira verkeert, ie ontkomen, moet de Chinees, wi« as
geest is ingesteld op de f a ml 1 te. v«-«n i« i«l
worrlm in een <'hin«'*»s met een op de n. a n t-
s i' h a p p ij irK'estejderi geesten de eeu'we u.*©
;.«'\«'ii"i,r»i' r:kU'«'i(i«-n van .tMfadiog, gmu,
voorrvM'hting, su« ces als ambtenaar en na-
tle bestelen om de familie e« n hooge posiiu-
il«)*fi innemen, utoeteu woiUeu <wnv«-r.' \->p>
j en. I>it pro*es zal ni^qf veel tijd vomeren, m i.if»
ht-t is reeds gaamkv <?n het B i'V.e» ou ,'etaioj-I'
ll jk als de dageraad, zegt Lin Yutaflg
ln Irg-ectle vlucht overziet cïe Sv'irij* -r zijn <v-
-\-angvijke. tot in fijrm detail» gehchp g*scbs^-r n-
de stof en «liageeren.l over nBèoigt- z. s*
*>penl>nart hij den Westerling een w€VeJd. die \..«i
•H*n wonderlijke gecompliceerdheid la, orml..t >e
gee»«ei«bes< having niet een resultante in v<«n w i«e
geurige bes-|>iegeling of van eentgerlei (k^nin,
«Joch van levenskunst, enkel e«ft alh-en
venskunst, die e«»n tw»H?de instinct. eeo.g«>«t.s*!i»-nst
geworden is. Varklaar dat de schrijver nm-iw-g
elkeen, die bew*»ren wil, dat dc CWfteeschf» >->-
scha ving een geestelijke beschaving «nu Rijn. -cn
leugenaar -noemt. Vandaar obk z.ijr* »adrukk« )ip
ke vei»zeke**ing. dat een Chinees niets. »k> ernstig
opneemt, zelfs zijn godsdienst ni« t. *klf.q g« 1. »«1-
heitl oiet. als eten.
A? filosofie tan het eten
De eetlust van «ten Chinees ls te vergelijkt
met het enthousiasme .waarmee eea Frarischrm
dineert. Feitelijk eet de Chinees alle» wat op au
de eetbaar is. H«>ra»orsnood heeft den Chine* s -
leerd, voedsel t^ bereiden uit all«?s, wr.i,u*>p
be?da-g kan leggen. En in de bereitfiag vasn
sprjzen is hij «?en virtuoos. Het eenige waf hij
ëêt is kaas. Voor bet bereiden \an jewon*»
rechten als groente en kip echter, aegt I.
Yutang, »>u «.ïe Chinees den W«\s*erüsg. iit'^ek»
de recepten kannen leeren. Imficn de Wc-'er r
.,berei«l «w nederig genoeg wun d»arn-»«i-
handelen'*.
}Jg
p'en«% -ip pagina Ij)
lm truHdcrsthöiH n Mo not Mai
v Als alle Knospcn sprangen
(Ilciurich Heine).
O ja, die wonderschoon*? Meimaand!
Meestal begint liet pas in db.tweede helft van
deze veel bezongen maand goeu te 3vorden. Eerst
moeten wij immers *le IJsheiligen «"hter den rug
liebben! En tot zoolang: Weest op uw ^oede.
Hoe komen dan vele dichtere er toe, zoo itbun-
dig den lof van de Meimaand te zingen?
O.a. zong Anna Beyns in de zestiende eeu v;
Wilt nu ontwecken, ghij lustige sim tn
Jiy 's Mais bcghinncn
Set druck besijvn.
Aangenomen wordt, dal de wijziging van den
Juliaanse hen Kalender door Paus (J regorius XIII
<15721585) er de oorzaak van is. Immei*s was <le
lente-datum vólgens den Juliaanse hen Kalender in
158*2 niet minder dan tien dagen achter bij Je dag
en nacht-evening. En daaionl verordende Paus
Gregomts XIII, dat de 5de October van <lat jaar
de 154e zou zijn. En sinds dien tijd zouden het
mooie zachte lenteweer «en de Meimaand niet meer
samenvallen. I)it zij echter geen reden tot mop
peren. Mei blijft «1«- móois-te rnaiuid^ van het jaar.
Met fijne tee re, uitbottende groen is van zeldzame
bekoring, zooals de volle zomer ons niet kan
geven.
Tenslotte nog een ontboezeming van De Genestet
over de MelmaaikJ:
Hot is een bekend verschijnsel, dat menschea,
die eenige jaren" in kleine plaatsen in*de buiten
gewesten van ons lndië hébben doorgebracht,
huiverig zijn den eersten tijd in de groote steden
van Java'ongekookt water le drinken. Bij hen is
het drinken van gekookt water tot ecu tweede
natuur ^evyorden, welke zij zelfs blijven volgen,
wanneer het niet meer noodzakelijk Ls. Moge do
kwestie van liet drinkwater in de voornaamste
steden al oen bevredigende oplossing%hepbeo. ge
vonden, voor tal van kleine plaatsen, nederzet
tingen cn ondernemingen blijft dit vraagsttfk een
voorwerp van aanhoudende zorg.
Maar (le voortschrijdende wetenschap en tech
niek hebben feeds tal van problemen opgelost,
waardoor de rimboe nauwelijks meer „nmboo"
kan worden genoemd. Het isolement is opgehe
ven door de auto, de eenzaamheid wordt verbro-
ken door de radio, de voeding is in betere banen
geleid door bet algemeen gebruik van koelkasten.
Het drinkwater ble«>f dit er in vele gevallene
-een teer punt. niet sl«xdj<6in de „rimboe", doeli
ook in grootere neden/ettingen.
De Bataafseho Petroleum Maatsehajipij hoeft
«jen laaLsten tijd haar aandacht in het bijzonder
aan liet vraagstuk^un de watervooj^aening op
haar ondernemingen gewijd eir verschillende
gi(K)te waterleklingwei'ken zijn gej-eed gekomen
of in aanleg.
fa en is er in de afgclyope» jaren in geslaagd
ln samenwerking mot den Dienst der Volksgê-
zondheid ,hf?t riviej'water langs chemisehcn w eg
dusdanig te reinigen, dat de gebruiker slechts «je
kraan in zijn woning behoeft open te draaien en
het heldere water, dat ongekookt gedronken kam
worden, stroomt er uit.
Onlangs is de drinkwaterleiding op Lbvrt.-e, een
der boqt terrein en bij Ba lik papan, Borneo, gereed
gekomen en thans zal binnenkort de nieuwe wa
terleiding op Tarakan ln gebruik worden geno
men.
Tarakan 'ls' een eiland ten oosten van Borneo,
dat «eer onvruchtbaar is en zijn belangrijkheid
uitsluitend ontleent aan de olio-w inning.
Hier is door de B.P.M. een waterleiding ge-
boawd, «welke de ruim 5000 bewoners van het
eiland van goed drinkwater zal -voorzien.
Aangezien het grondwater sj>oren van olie én
aardgas bevat, was men dujfr op zuivering van
rivierwater aangewezen. Het water wordt ont
trokken aan de Pamoesian-rivier en opgejx>mpt
naar betonnen voorbez ink tanks. De grove veront
reinigingen bezinken hier en^vervolgens wordt'
'het water door een menggoot gestuwd. Hier
.voeg^ men alübiiniumsulfaat en k Jiumportnan-
gaan |pp benevens een kalk-oplossing'. In vier
coagulatiebakken wordt het water verder che
misch gezuiverd- Door de toevoeging van tlr che
micaliën vormen zich vlokken, die veel kk'ibe
organische onreinheden uit het water verwijde
ren. Hierna stroomt het wafer door x i*»j met
grint en zand gevulde filter* naar den reinwa-
terkelder. In. h< t traject filnL-rs-roHwnteiHtelder
hcei't nog toevoeging plaats van ainnumiu««chlo
ride, ntt i tiuuil i c ,ii'bona at tn kalk.
l)an heeft men water verkicgPnf^dat jwowH
voor drinkwater als voor huishoudtgeJ>ruiit
geschikt is. <3
Van den reinwatei kelder wm«lt het éoor twee
leidingen naai- de divers^ M ouiiw ijken gevoeld
en verder gedistriliuecrd.
Een laboratorium zorgt tenslotte vOÓr een ge»
regelde chemische en .bacteriologische coiHróh
Zo*> is ook hier weer een Waardevol wnrk
richt in h«»t belang v^n de volksgezondlieéd in
een der afgelegen gc-^wié-n in X<--e.Lindsch Jn-
dië.
(Vervolg tan pagina 7)
-Om een uur of elf ben ik nog even naar ach»
ter gc.iman en héb mevrouw een glas zo- Ik g«jp
vraagdTwa.'.rna ik mijn bed heb opgezndit x-1
John zweeg en keek, innerlijk >ieh sterk hm»-
dend. in de oogen t an inspecteur Morris, die orii^fe-.
gebroken in *3e zijne priemden.
U hebt dus van,ongeveer negen tot elf uur d«
radio aangehad, zegt u Hm.... Kunt u «iet» wei«-
licht herinne» en, wat er werd gegeven
John on*ler'drukte een,glimlach,
Nou..... «lat is te zeggen.... ik ho>> nafMiirii'lC
maar zoo tw-sehen het. lezen door g« laisleid, bt-
grijpt u Maar ja.'laat eens zien... ik weet we!, (lat
ik iets heb gehoord van het omr(M*jmicesfc Itigo-
letto, een paar Stiauss-walsen en nog ro*»iets
-Ach ja. dat stuk van Sibelius, eb ja. Aulandia,
nu weet il* bei weer
Hij stopte zijn uitlog en streek met dc aver
zijn lippen; iets in den blik van den te^iertouir
deed een kotukT rilling over zijn nek
Inspecteur Morris Tiet zijn oogen door-de kamer
gaan. Toen wendde bij zk*h tot John.-
Hebt u ook ln die tvreeAiren welr-ens op de
klok gekeken vroeg hij, met iets ironisch in z.ijm
stem.
Op de. klok-...?
v Johns oogen «Iwaalden -onwfllekeurlg n.»ar dé
electriscbe kk>k oj) zijn boekénlóe^. Aj» adem
slokte.... ze stond op kwart over tien!
Tja, vreemd, niet? zei Inspecteur Morris
De klok is blijven stilstaan, op IwMfde
oogenbük, dat dc storing in het lichtnet of»t*ad
in deze wijk... Op hetzelfde oogenbük, d»t de ra
dio zweeg en tot Jwjna elf uur niet meer werk
te!.» Het is knapr meneer Flag* rtv, tfat u mij
zoo precies held kunnen opnoemen, wyp
tlk» beeft ges|ieekl. Waar hebt u dat gelioortl*
Misschien... teu huize van den hc*r Mj%c SHf*-*,
hm?! -
Toen trad h!J een stap nader bij hrt Wed én
do boeien knipten met -ren drogen lik om d«
polsen van John Flafcei ty.„
Maar ach, dc Xborschc Mei helaas,
ls arm aan zonneschijn.
Zij kan ztfo koud, zij kan zoo gum
Zij kan Kovcm bgr zijn.
Maar toch, leve *3e Meimaand!
(\crtrdg van pagirta 0)
Voor het overige treft men er Rossen aarr
(lü.5f) per 100), Joden. Duits'ghers. PoJ/m en l.i-
tauers. Wat dc godsdienst betreft zijn v.n-n de be
woners 57 pCt. protestant, 20 jé't. rooamsc-h katho
liek.
Eigenlijk heeft het land maar één groote stad,
TUga, gelegen aari de Golf, die haar naam draagt.
Er wonen 385.003 moftschen, dus bijna het vijfde
deel van de gcjïéek? bevolking. an dc andere
et eden noemei/ w ij Liepa'ja (Libau) met 00-000
inwoners, een «(-langrijke Oostzeehaven; Daugav
pils aan de Daugava gelegen en Jelga\a, de vroe
gere hoofdstad van Koerland.
Landbouw en veeteelt zijn de voornaamste rnid-
eten van bestaan; pCt. v.-p^ bevolking
houdt zich er mede bezig. Melk én boter.zijn de
belangrijkste 'producten.
Een van do grootste bronnen van Inkomsten,
van het land vormen voorts d(* bossehen, die
1.050.000 ha. Jn beslag nemen. De boulproductie
(dennen, sparren eir berken) levert liet land jaar
lijks heel wat op en via Bi ga wordt het hout
naar bet buitenland geëxporteerd.
De bodem Is arm aan mineralen. Het barnsteen;
dat vroeger overvloedig voorkwam, woult steeds
zeldzamer. De industrieën waarin het hout wordt
verwerkt, komen daarentegen tot steeds grooter.
bloei: zagen jen,-^fabrieken van fineer, lucifers
fabrieken werken op volle» kracht. En w at voor den
uitvoer van^leze producten van zoo groot belang
is, de grootste zeehaven van het land is vrijwel
steeds ijsvrij. Alleen Ln heel strenge w:iuters, zoo
als die, welken wij nu achter den rug hebben, is de
haven door het ijs geblokkeerd. Liopaja, dc tweede
Oostzeehaven van Letland, daarentegen is stéeda
ijsvrij.
Ik denk ei m?vn- aan Jan. dat jij nu-t vader
over ons huwelijk wilt «preken. (Smallingen)
