De toestand in Noorwegen
Staatscourant.
Buitenlandsche jour
nalisten op
Hr. Ms. Sumatra.
-
De strijd om Narvik.
Patrouilletocht op de
Noordzee.
DE MOORD TE DELFT.
WEEROVERZICHT
Binnehscheepvaartregeling
van den opperbevelhebber.
Pauwels blijft candidaat
voor de zege.
Kleine Postzegels.
Nederlandsche schilders
in Rome.
Een dichter geëerd.
7"*v
EERSTE BLAD
PAGINA 4
GOUDSCHE COURANT
DONDERDAG 9 MEI 1940
Fiets gevonden.
Examens.
Arrest in de zaak Broersma.
ZON EN MAAN:
LICHTEN:
DE SCHEEPVAART ÖP DE
NED. BINNENWATEREN.
De spionnage te St. Pancras.
SPORT.
Wielrennen
Lambrichs heeft tegenslag.
Foei bat
Faciliteiten voor Ned. Supporters.
Automobilisme
KUNSTNIEUWS.
Do6rreis-visa voor den wedstrijd
tegen Luxemburg.
POSTZEGELNIEUWS.
Van 1530 tot 1850.
*-
Van onzen militairen medewerker.
XXIV
D« gebeurtenissen ln Noorwegen Verloopen
thans ln een snel tempo en het ia voor de geal.
lieerden te hopen, dat zij met de bezetting van
Nirvik afgerekend zullen liebbèn vóór -de Duit.
achera vanuit het Zuiden deze stad zullen heb.
ben bereikt. De operaties daar verloopen in een
veel te langzaam tempo, want elk uur, dat den
Duitse hers in de benarde veste wordt gelaten,
benutten zy om zloh voor een hardnekkige ver:
degtglng Voor te bereiden en geeft hun nieuwen
aanvoer per vliegtuig van personeel, materieel
en levensmiddelen. Wij zijn er van overtifigd,
dat hvanneer de zaak omgekeerd was en de En.
gelachen ln N"arvlk opgesloten zaten, de aanval-
lende Dultschers reeds lang met de hun beken,
de energie resultaten zouden hebben geboekt.
De Engelschen beseffen schijnbaar niet, dht de
Dultschers Van het Zuiden oprukkende met on.
bedreigde verbindingen een macht zullen gaan
vormen, waartegen zij het onherroepelijk zullen
afleggen, wanneer zij niet hl het bezit van de
haven van Narvik zijn en van die zijde op aan
voer kunnen rekenen.
Het hoeft ons dan ook in niet geringe mate
verbaasd, dat troepen uit Noorwegen weder in
ISchotland waren aangekomen. Heeft m»n dan
nieuwe troepen naar Noorwegen gezonden of
verkeert men in de meening. dat men met de in
Noorw.-gen aanwezige strijdkrachten een zoo ge
duchte;; tegenstanders als liet Duitsche leger kar\
tegenhoulen?
WIJ vreezen, dat de Engelschen ook thans weer
hun tegenstander onderschatten en dat zij op
den duur een nieuw échec en dan waarschijnlijk
nog erger dan het eerste, zullen tegemoet gaan.
Nu de Dultschers hun positie aanzienlijk heb
ben kunnen verbeteren en bun geen direct ge.
vaar bij hun opmarsch dreigt, lyin men het ge:
ritst aan hen overlaten om het tempo op te vqe-
ren. waarby geen hindernissen te zwaar zijn dm
overwonnen te worden.
Wederom blijkt de opzet van de Dultschers bij
hun Inval ln Noorwegen tan vérstrekkende be.
teekenis te zijn geweest. Hebben de Engelschen
de havens bezet in een betrekkelijk smal front,
de Dultschers hebben op alle havens, die maar
ibinnen hun bereik vielen, de hand gelegd. Het
gevolg ls, dat thans de Engelschen nog eerst de
zetting van die belangrijke punten moesten
vtrnletlgen en zulks met onvoldoende aanyai-t.-
TJdaMl». y
hu ook de benarde positie van de Duit.
acheft^n Narvik niet wordt uitgebuit,, zooals de
Duitschtgs dat zouden doen. verliezen zij zooveel
tijd. dat de Duitsche opmarsch vanuit het Zui.
den niet bedreigd kan worden, omdat de Engel
schen daar geen troepen meer voor beschikbaar
hebben. -
Zou Narvik niet door de Dultschers bezet zijn
geweest, dan hadden de Engelschen thans gele.
genhoid gehad om naar het Zuiden op te ruk.
ken en den opmarsch der Dultschers niet alleen
tot staan te brengen, maar een aanval ln te zet.
ten. die voor hen zeer gevaarlijk zou zijn, gezien
den opmarsch langs één weg.
Bezien wij nu de aanvalsmethoden van b.elde
zijden, dan treft ons de juiste ulymering van de
Dultschers en wel: zij bezetten verschillende pun
ten aan de kust en dw ingen daarmede den tegen-
■tander zijn krachten ta verdeelen; zij voeren
nieuwe troepen aan, dia een omvatting en daarna
een insluiting kunnen uitvoeren; zi) verslaan de
Noren, die hun gevaarlijke oostvleugel bedreigen
door een omvatting vanuit het wesicn en dwin
gen hen tot overgave of tot de vlucht óver de
Zweedsclie grens; de gelande Engelschen vallen zij
met alle kracht aan, dwingen hen in de verdedi-
dlratge buitenlandsche persvertegenwoordigers
Bit nlet-belltgerentc staten zijn aan boord van Hr.
Ma. kruiser Sumatra do gast geweest van do
Koninklijke marine. Tot het gezelschap, behoorden
Amerikanen, Italianen, een Belg, een Hongaar
en andere bier te lande permanente of tijdelijke
vertegenwoordigen van bultenlaadeche persbu
reau en bladen, die den wenech te kennen hadden
gegeven aan boord van een Nederlandoch pa
trouillevaartuig van nabij ta aanechoowen op web
ke wijae onaa weeemacht en ln bet bijzonder de
Koninklijke marine aan onze Noordzeekust waakt
tegen eventneele schendingen vu de neutraliteit.
De marineautoritei ten hadden geen bezwaar,
dat aan dezen wenech werd voldaan. De belang
stellende journalisten verzamelden zich dezer da
gen by een haven ergens in Nederland, waar zij
vroeg in den morgen aan boord gingen van de
Sumatra, welke oorlogsbodem met Hr. Ms. Van
Galen en Hr. Ms. kannonneerboten, behoort tot
de kern schepen, waaraan de patrouillediensten
van de Koninklijke marine, waarvoor de lichtere
vaartuigen als torpedobooten, duikbooten en ook
vliegtuigen worden gebruikt, hun kracht ontlee-
nen. Deze kernschepen zelf verrichten dus zelf
geen palrouilledieneten. tnaar worden gereedge-
houden om zoo noodig in te grypen op die plaat
sen, waar patrouillevaartuigen, vliegtuigen of
kustwacht constateeren. dat de neutraliteit van
ons land in de territoriale wateren dreigt te wor
den geschonden.
De buitenlandsche gasten ondervonden aan
boord van commandant en officieren een byzon-
dere gastvrijheid. In de ochtenduren werd de oor
logsbodem van onderen tot boven bezichtigd.
Tydens deze bezichtiging voer de Sumatra in
uoordeiyke richting, by welke vaart eerst de uit
Nederlandsch Indië terugkeerende torpedoboot.
Jager Hr. Ms. Van Galen werd ontmoet en later
op den ochtend eenlge patroutlieerende torpedo-
booten, myneiwegers vliegtuigen enz.
Na de lunch, welke de commandant zyn gas
ten aanbood, verzamelde het gezelechap zich op
de brug om getuige te zyn van schietoefeningen,
aooals deze op regelmatige tyden door .onze ma-
rtnevaartutgen worden gehouden. Zij gaven een
goed beeld van de paraatheid aan boörd van onze
oorlogsschepen, een paraatheid, die even vastbe
raden eh eendrachtig is als by de landmacht.
ln de haven, vanwaar men 's morgens was
Vertrokken, zyn de buitenlandsche gasten ln den
laten middag weer aan wal gebracht.
ging en benemen hun dusdanig ruimte en tijd, dat
zij in tiet snelste tempo tot weder Inscheping moe
ten overgaan. Zien wij daar tegenover het optre
den der Engelschen. dan blijkt hun machteloos-
held om de gevaarlijke positie waarin, de Dult
schers verkoeren op hun beurt uit te buiten en
hen ln de verdediging te dringen.
Nu kan men zich voorstellen, dat de Engelschen
een kring om Narvik hebben getrokken. Het Zul-
di'ifk 'deel var dezen kring staat dus met front
noord
Komen d' Dultschers nu t ij d i g ter plaatse,
dan vallen zij van uit het zuiden komende deze
troepen In den rug aan. JKeeren deze zich om, dan
komen de Dultschers, die in Narvik zijn in be
weging. zoodat dit zuldeiyk frontdeel van beide
zyden wordt bedreigd en verpletterd. Hierdoor
ontstaat dan een gat in den kring, waardoor de
Duitschers hulptroepen zenden om de bezetting
te versterken, om daarna de re6t van den kring
op te rollen, te omvatten en te omsingelen.
Zoolang de Engelschen genoodzaakt zyn om
een kring om Narvik te houden, zoolang kunnen
deze troepen nimmer in hun geheel tegeit den
Duitschen opmarsch worden ingezet. Men kan
thans beseffen, van welk enorm belang het voor
de geallieerjien ls. dat de Engelschen Narvik ne
men, vóór de Dultschers hulp kunnen verleenen
en omgekeerd, dat de Dultschers er alles op zullen
yetten om die hulp tijdig te doen aankomen.
De eerstvolgende dagen zullen dienaangaande
de beslissing brengen.
En nu hoort 'men al gemeen, dat de Engelschen
er op uit zyn elders een front te vormen, tenein
de naar een beslissing te streven en te trachten
het initiatief in handen te nemen.'Maar daaronder
zullen zy veel moeilijker resultaat kunnen berei
ken dan de Dultschers, omdat deze laatsten den
„rücksjchtslosen Angriff" propageeren en toepas
sen eh zulks is van de Engelschen niet te ver-
wachten.
Daartoe zouden zij b.v. een ultimatum aan Italië
moeten stellen, met het doel dit land open kaart
te doen spelen. Zoolang er verscheidene landen
zyn, Va^vun de houding een vraag is, zoolang
kan Engeland niets doen of het moest zijn „zon
oer pardon" ingrijpen.
Wil liet een front vormen aan den Balkan, dan
moet liet eiseüen stellen en deze op korten ter
mijn ingewilligd zien dan wel onverwijld en zon
der waarschuwing volgens de Duitsche methode
panpakken.
Militair gezien levert de Balkan daartoe de bes
te gelegenheid, omdat men dan een terrein heeft,
waar inen'zelf de benoodigde hulpmiddelen bezit.
Tevens kan men onverw-ljld rekenen op het leger
'van den generaal Weyg.md in Syrië, dat naar on-
ze meening al te lang werkeloos is gebleven.
Engeland moet thans kiezen en zonder uitstel.
Het spel in Noorwegen is voor 3/4 verloren; zal
weldra beelemaal verloren zijn en het is geenszins
uitgesloten, dat Duitschland juist daar een slag
zeer onverwacht zal toebrengen, waar de Engel
tchen henl niet verwachten en daarvoor komt het
Westen in Banrrverking.
Als zoodanig komt ook voor ons het gevaar na-
-der, maar wij zien dat met mannenmoed en ver-
iHouwen onder oogen, want zoo noodig zyn wy
tereid.
'Gistermiddag ls de-fiets van de leerling-verpleeg-
ster Greta .Me.aard. die Vrijdagavond bij den
Pauwmolen te Delft werd vermoord, teruggevon
den in een molentocht, welke den rijksweg kruist.
De fiets lag in de richting Rotterdam, op grooten
afstand van de plaatï van de misdaad.
In de nabijheid van de fiets is een verlofpas
van een militair gevonden, die ln het midden
des lands verblijf hield. De militair heeft even.
wel een behoorlijk allibi kunnen leveren.
De soldaat, die Vrijdagavond bij de plaats van
het misdt-yf ls gezien, heeft zich bij de politic
te Delft genield. Hij heeft met het misdrijf niets
uitstaande.
DE GELDERSCHE ACHTERHOEK.
Het verkeersbureau-De Graafschap N.V. te Doe-
tinchetn geeft een gids uit, welke vele bi jzonderhe
den over den Geldersche Achterhoek be-
vat. Van elke voor toeristen belangrijke plaats
wordt een korte historische beschrijving gegeven,
waarna een lange lyst van hotels, pensions en res
taurants volgt. Het boekje is rijk voorzien van
foto's van landschaj pen en logeergelegenheden.
Universiteit te Leiden. Geslaagd voos het can-
didaat^examen theologie de heer H. N. Bierman,
Leiden.
Universiteit te Utrecht. Geslaagd voor het
dóctoraal examen veeartsenijkunde tweede ge
deelte de heer C. P. Stapel.
Stuurliedenexamen, Den Haag. Geslaagd
voor derde stuurman groove handelsvaart de hee-
pen A. E. Gallis en J, A. Verbrugge.
Machinistenexamen, Den Haag. Geslaagd
voor het diploma motordrijver de heeren J. Hoo-
gerwerf, Vlaardingen; S. A. v. d. Brink, Amster
dam; I. K. van 't Hof en C. v. d. wyngaard, Rot
terdam.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft heden
den heer J. Broersma. beschuldigd van smaad en
beleediging van den tegenwoordigen directeur-
generaal van dén Rijkswaterstaat, dr. ir. L, R.
Wentholt, veroordeeld wegens eenvoudige ne.
leediging van een ambtenaar jn de uitoefening
van zyn functie tot tien gulden boete. De ten
laste gelegde beleediging In een open brief aan
den minister werd niet bewezen geacht
De procureür-generaal had een maand gevan.
genlsatraf geëischt De rechtbank te Alkmaar
had hem veroordeeld tot 10 boete, of vyf dagen
hechtenis.
De ondergrond van deze zaak werd gevormd
door een meeningsverschll, ontstaan tusschen
de firma Broersma te Bergen en den toenmali-
gen ingenieur van den Rijkswaterstaat AVentholb
by de uitvoering van hetMaas—Waalkanaal ln
1924. Tengevolge van dit geschil zou gefailleerd
zijn de firma Broersma en sindedien heeft de
heer J. Broersma alles in het werk gesteld deze
kwestie, waarin hij het gelijk aan zijn kant acht.
in het openbaar behandeld te krijgen. Tenslotte
heeft hy een open brief en een brochure het
licht doen iien, waarin eer en goeden naam van
ir. Wentholt werden aangerand, waarop de mi
nister van Juatiti* een vervolging gelastte.
middags 12 uur.
8 Mei.
Barometer 0 gr. Celc.
Therm. In tla schaduw
Maximum temperatuur
Minimum temperatuur
WJ-bdrichflng en kracht
Bewolking der lucht
1021.1
765.9
10.0'C.
8.8 *C.
7.0 "C.
N .V. O. 2.'
Betrokken.
m.M. kwik
mbar. 1021.5
m.M.
50*F.
48'F.
45*F.
9 Mei.
mbar.
700.2 m.M.
10O°C. 61° F.
13,28C. 56* F.
8 0*C. 469F.
S.O. 2.
L. bewolkt,
U 1 mbar.
Het dunne pijltje geeft den stand
van de vorige opgaaf.
Vrijdag 10 Mei.
Zonsopgang 4 15 Zonsondergang 7.30
Wassende Maan.
Vaartuigen van Zonsondergang tot Zonsopgang,
uit 's morgens 3.45 aan 's avonds S.09
Rijwielen en Motorrijtuigen.
De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
heeft een verordening vastgesteld (nr. 34 j betref
fende de binnenscheep vaart regel ing. die niet van
toepassing is op de vaartuigen van de Nederland-
sche weermacht noch met beirekking t.ot het ter
ritoriaal zeegebied.
Aan deze verordening is het volgende ontleend:
Schippers en opvarenden van vaartuigen zijn
verplicht met betrekking tot hun vaartuig de be
velen op te volgen. \>eike in verband wiet het
zich met een vaartuig begeven in. varen in, of
zich bevinden in het watergebied, dan web in ver-
band met het verlaten van dat watergebied met
een vaartuig, op la=t van den Opperbevelhebber
van Land- en Zeemacht wooden gegeven: a wat
betreft niet-militair vervoer: «loor of vanwege
den inspecteur-generaal voor de scheepvaart; b
wat betrlft militair vervoer: door of vanwege den
^directeur van den etappen- en verkeersdienst.
p Het is verboden zich met een vaartuig t£ bege-
Ven in, te varen op of zich te bevinden in 'liet Wa
tergebied, indien en voorzooverre daartoe ten be
hoeve van dat vaartuig niet een schriftelijke ver
gunning ver.eend door den Opperbevelhebber
van Land- en Zeemacht, dan wel op dieris las::
door of vanwege den inspecteur-generaal v<Sbr de
scheepvaart of door of vanwege len directeur van
den etappen- en verkeersdienst
1. De aanvrage tot het verkrijgen" van zulk een
vergunning dient te worden geriefef! a. wat be
treft niet-militair vervoer op de binnenwateren
tot den inspecteur-generaal voor de scheepvaart
te 's Gravenhage; b. wat betreft alle militaire ver
voer tot dén directeur van den etappen- en ver
keersdienst, veldpost.
Bij zijn algemeene bekendmaking no. 34. heeft
de opperbevelhebber van land. en zeemacht voor
schriften gegeven betreffende de scheepvaart op
de ryederlandsche binnenwateren.
De njeuwe verordening stelt het varen op onze
binnenwateren afhankelijk van het bezit van een
schriftelijke vergunning, door of vanwege den
opperbevelhebber te vei strekken. Daar echter de
hierop betrekking hebbende artikelen nog niet in
werking zijn getreden, blijft tot nader order de
toestand in zooverre ongewijzigd, dat vooralsnog
geen vergunningen zijn vereischt. Eer-1 wanneer
bij algemeene bekendmaking zoo wordt bepaald,
zal het nieuwe stelsel van kracht jrorden en zal
men voor de scheepvaart op onze binnenwateren
een schriftelijke vergunning behoeven.
De algemeene bekendmaking no. 15, welke
reeds eerder een schriftelijke vergunning voor.
schreef voor de vaart op het Julianakanaal. het
Maas-Waal-kanaal en een gedeelte van de Maas,
blijft van kracht, zoolang deze niet wordt inge
trokken. J
Met ingang van 16 Mei ls bevorderd tot scbout
bij nacht kapitein teb zee K. W. F. M. Do o r-
man.
Met ingang van 1 Juni 1940 is benoemd tot
burgemeester tjer gemeente Smilde dr. VJ. P.
Berghuis.
Benoemd met ingang van lujnl 1940 tot dijk
graaf van het waterschap de Oude en Nieuwe
Maasdykne voor het land van Rhoon de heer J.
Leeuwenburg te Rhoon; tot dljkraad de heer
A. Barendregt S. Pzn. te Rhoon;
tot dijkraad van het waterschap dijkring Flak
kee de heer C. J. v. d. V e 1 d e te Melissant;
Tot voorzitter van het bestuur der waterkee-
rtng van het calamlteuze waterschap Walsoorden
H. A. A. baron Collot d'Escury te Honte-
n'sse.
Met Ingang van 1 Juni ls benoemd tot burgemees
ter der gemeente Doniawerstal de heer J. H. W.
Verkouteren met toekenning van gcltjk-
tydig eervol ontslag als burgemeesteréder gemeen
te Sloten.
Benoemd tot gewoon hoogleerabr ln de facul
teit der wis- en natuurkunde aan de rijksuniver
siteit te Utrecht om onderwijs te geven in de
theoretische natuurkunde en de theoretische
mechanica dr. L. R o s e n f e 1 d, hoogleeraar
aan dé universiteit te Luik.
BOTEBNOTERIXC.
De commissienoteering voor N'edeilandsche bo
ter is hedett onveranderd vastgesteld op 80 cent.
De heer C K., firmant van een exportfirma te
St. Pancras. die dezer dagen als verdacht van
spionnage was gearresteerd en naar Groningen
overgebracht, is gisteren op vrije voeten geetejd.
Zyn broer, die eveneens in hechtenis was geno
men, bevindt zich nog in arrest.
De twee overgebleven Nederlanders^in dë Ron
de van Catalonië hebbeiv een zwaren strijd te le
veren tegen een overmacht van Spanjaarden en
andere landslieden, doch zij slaan er zich kranig
door. Gisteren in den vijfden rit, van Lericfö nahr
Viella, een afstand van 230 km. met een beig
van ,1875 tffeter, kreeg Lambrichs reeds na twintig
kilometer pech. Len van zijn pedalen brak en
het duurde een kwartier, voor hij zijn weg kon
vervolgen. Niemand had op hem gewacht, ook
Pauwels niet, die natuurlijk zijn fraaie positie- niet
inde waagschaal mocht leggen. De Limburgenaar
zag zich dus genoodzaakt in zijn eentje de*geh©ele
étappe af te leggen en het })leit voor zijn talenten,
dat hij met slechts 22 minuten achterstand op den'
winnaar, den Luxemburger Didier. als twintigste
aankwam.
Ook Pauwcis stdnd nü alleen en ook -hij ver
zette een puike prestatie, door zich vierde te
plaatsen in denzelfden tijd als de leider in het ai-
gemeen klassement. Mathias Clemens. Zijn ach
terstand bleef dus dezelfde, doch hij werd nog
juist van de tweede plaats verdrongen door
Didier. f
De uitslag van dezen vijlden rit was: 1. Dijlier
8 u. 38 min.30 sec 2 Vaji -jEspehout 8.39.30; 3.
Clemens zelfdgn tijd; 4. Pauw els zelfden tijd; 5.
Ritser.veldt 8.40.02: G. Truéba 8.40.55: 7. Canardo
831.30; 8., Chafer zelfden tijd; 10. Fiodriguez
8.41.4."; Jl. Izquierdo 8.47.15: 12. Antonio Martin
8.47 4H; 12. Vissers 8.48.J0; 20. Lambrichs 9.0104.
Algemeen klassement: 1. Matthias Clemens
20.19.7: 2. Didier 20.19.56: 3 Pauwels 20.20.144.
Canardo 20.25.26: 5. Ritserveldt 20.25 50; 6. Trueba
l9D.27.48u 7. Rodriguez 20.28 41s Chafer 20 49.39;
ti. Gimeno 20.32.11: V) Sancho 20 57.22; 11 Vi>-
gfers 20.38.33: 12. V'an Espenhout 20.41.33; ,13.
Martin 20 46 27; 15. Lambrichs-20.48.33.
t H
VIER MILITAIRE VAARPIGHEID8RITTKX
I VAX DE K.X.A.C f
Ter bevordering van de iHjvaardigheid en de
kennis van [het kaartlezen onzer militairen houdt
de K S.A.C. mét volledige Instemming van den
opperbevelhebber van land- en zeemacht een vier
tal militaire vaardigheidsritten. waarvan dë
eerste op jZateuAog 1 Juni a s. In Noord-Holland
zal worden ven heien vanuit Alkmaar.
De opperbevelhebber heeft ter nadere regeling
daarvan aan tie sportcommissie der K N A C.
een militaire commissie toegevoegd, bektaar.de
uit den kapitein C. F. A. Aillders. den reserve
kapitein K. J. J. Lotsy. en den reserve eersten
luitenant rar. B. Ph. Baron van Harihxma thee
Sloot en.
Met; deze vaardigheidsritten word' beoogd de
deelnemers 'een proeve van bekwaamheid te laten
afleggen in rijvaardigheid en de kennis van het
kaartlezen.
De drie andere vaardighcidsritten zullén als
volg: worden gehouijen: 10 Augustus in de pro
vincie "Utrecht; 14 September in Noord-Brabant;
28 September in Gelderland
De Ko:i\i"e-:l Voetbalbond heeft uk Lku--e! de
mededeehnA ontvangen, dal Nederlanders, d.e i
den voetbsB wedstrijd LuxemburgNederland!
wenschen bij de wonen en in het bezit zijn van I
een geldig paspoort en een toegangsbe .ijs voor
den w-edst.jjd. onmiddellijk bij het BeLiscbe cdn- 1
sulaa:, wa*-"^dc\ hun plaats van inwoning ftessor-
fert. een dooriWis-visum 'door België kannen j
k- tjgen.
Wanneer tnen in handleidingen voor postzegel
verzamelaars zou zoeKen r.aVr dé redenen, waar
om de postzegels in zoo glOote verscheidenheid
van vormen en afmetingen Ao: den vervaardigd,
zal men -daarover weinig of mei.s vinden. Dit is
op zichzelf met vreemd, daar ï>et formaat voi r
een groot deel afhangt van de inzichién van de
postdirecties en .niet volgens va.4te regels w ordt
vastgesteld. Bij de opdrachten, die de postdirec
ties aan de ontwerpers geven, zulten in vele ge
vallen de afmetingen zijn voorgeschreven Al lijn
de ontwerpers vrij* in hun ontwerp, dan nog zul
len zij zich aan een maximum grootte hebben te
houderib. Dat de gewoonten van het betrokken
l.afid hierin oen rol SDelen, gaat in het algemeen
niet op. daar de postzegels van bijna alle landen
de grootste verscheidenheid in afmetingen vertoo-
nen.
daartegenover wordt wei beweerd, dat, om een
goed beeld te verkrijgen, de afmetingen ^iet te
beperkt moeten zijn: Ook dit gaat lang niet aitüd
op. .Dat het mogelijk, is in een klein bestek: een
uitermate fraai beeld te ontwerpen, bew ijzctV-tal
van postzegels. Dat dit bij zeer k'eine afmetingen
nog mogelijk is. toont b.v. de frankeer
zegel van de Vereenigde Staten 13 cent» vep
1SU9 (IJvert no. 33), waar in het middenstuk van
i 10 s 22 millimeter de ontscheping van Colum-,
bus wordt weergegeven. De hierbij afgebeelde 2
cent van Costa Rica (IJvert no. 1231 is .mede een,
bewijs, dat een frankt rzegel van klein foimaat
een duidelijke goed gepropgrtioncerde afbeelding
kan hebben.
Wat kan dan toch de reden v»n die kleine af
metingen zijn? Niet onmogelijk is. en daar wij
zen bij de meeste van deze zegels de lage fran-
keeiVaarden wel op, dat zij in het bijzonder be
stemd zijn (waren) voor drukwerken, waarop
weinig ruimte voor de postzegels beschikbaar is
(was), zooals b.v. bij de enveloppen van naam-
iatarljes. Een vaste regel ls er echter niet voor
te geven.
Hierbij zi.in e-nige van deze miniatuur-postze
gels afgebeeld. Er zijn oude eh hedendaagsüïë
bij, zoodat niet kan worden gezegd, dat het een
proefneming uit vtoegeren tijd betreft, waarvan
inrp'ddeis is afgezien..
Brazilië no. 13; jaar van uitgifte 1 s">0; Bra
zilië no. 2G2 (11)331Canada no. 27 (IsTO); Co-ta
Rica no. 123 (1924); Engeland no. 49 1STO)Italië
no. 27 (pakketpost), (1927) (wöl-dcn
na afstempeling gehalveerd); Salva
dor no. 3 (mandats) (1893); Uruguay
no. 330 (1923); Victoria no. 71 (1871);
Zuid Australië no. 39 (1882).
(N'os. volgens IJvert).
ln het algemeen dalen de afmetin
gen van de frankeerzegels niet bene
den 17 x 20 millimeter De bovenge
noemde zegels zijn alle belang! i.ik
kleiner. Voorts komen in enkele ge
tallen kleine postzegels voor. door
dat bij gebrek aan bepaalde waarden,
zegels worden doorgeknipt of geperfo
reerd en de helften dan als afzonder-
ïyke zegels worden gebruikt (b.v. de
helft van een zegel van 2 cent geldt fSRASfl
voor 1 cent). Voorbeelden -hiervan
'komen om .voor bij Curacao. Domi
nica. Nevis, Nigerkust. St. Chi istophe,
St Vincent.
N e
In het Rijksmuseum it? Amsterdam toont
thans B een merkwaardige tentoonstelling, hoe
door de neu^veii hoen Netl4fikmdsche schilders
naat>,;de Bemvige Stad' zijn getrokken, grooten.
'deels Tut Vclangstoiling voor de resten der an.
tieke kunst. Dat he;,, met aife.rn de Nederlander*
varen, voor wie Rome een bedevaartsoord der
kunst wait, toonen okele aan het Hollandscho»
erk toogt.voegde tepkeningen van Claude Lor-
"rain en andere-Fiansche kunstenaar*.
De tij begint met .Maatten van Heemskerk,.
<ii<? zk h sterk bli j' t tc hebben grmt<ros-eei d
voor de antieke Wbeldhouwkunst etj| in wiens
portretten men den invloed var ot.n kennistna-
i.ing nen do schilders fier Itallaansche renais
sance zoo duidelijk, kan ontdekken
Besloten wordt de reelmet let keningen van
J. A. Knip en J. F. van Deventer, welke laatste
zich echter r.iet tot Rome heeft be paft ld, gelijk
men,ziet,aan eeu zeer uitvoetige 'Cekening van
Xapols. iets 'wat trouwens ook andere Hollon."
dei s niet deden! zoodat mep uit ruim drie
eeuwen ook teekenfangen vindt uit andere riecletf
van- Talie én zelfs van het eiland Malta en de
rots van Gibraltar, die nu in verband met de
ooi Ingsdie,gingen in *de Miridcllandsche Zee
even sterk staan iii het centrum der belangstel
ling als Rome zelf
Ov*r het algemeen hebben de Nederlandsche
«childcrs voornamelijk oog getoond voor de
rekten uit het oude Romeinsche verleden. Het
bekende ronde tempeltje aan de Tiber komt mën
nog al eerfi tegen Maar ook dc Engelenburg
vindt men oo een .mooie teekening 'van Paulus
Bril nog in de 16de eeuw gemaakt. Terborgh
heeft tyezoekers op dc tunes van het oude Fo.
rym Römanum 'gete,;Lend en bijna alle schilders
-brbben min of meer uitvoerige fragmenten er.
van in beeld gebracht, wiaaihff bijzon-der opmer
kelijk is. tc zien hoe de opvatting van het teek*,
nen in den loon der eeuwen veranderde. Hee!
nauwketuflg^ maar r.öra) pietepeuterig en saai,
heeft Knipper op het eind van de 18de eeuw ge
weekend Z:m termen Ivdn CaracaH# zijn in d'at.
opzicht wel het ergst.
Vergelijkt men dft met het wat vroegere werk
van tkipré. dan is dit ondanks zi.in,nauwkeurig
heid toch heel wat gevoeliger. Zijn gezicht op
Praseati en de villa Aldomandini i«= even ver
dienstelijk als fie teekening van San Giorgio in
Velebro.
I\crr goede e's van .den waterval,-van'*Tivoli
maakte Van Wittel in de tweede helft der 17de
eeuw. Maar de meeste Hollanders uit dien tijd
hebben Rome zeèu* romantisch bekrien en al ont
breken iri de verz^mc'ing teekeningen en grafiek
de namen van de-.giooiineesters onzer schilder
kunst. van do mindere goden ais Assclijn. Van
L'lft, Van Poolei.butg.Herman vaiv .Swanevelt.
Willfnrk van Nieuwl^nil. Jan Bisschop en Hendrik;
van Cleef vindt men op deze aardige tentoonstel
ling veel interessants.
En. zooals gezegd, men vindt ook van Fran-
sehe kunstenaars voort retf ei ijk werk, dat hier
en daar de tegenstelling met dat der Hollanders
wel heel goed doet uitkomen. Bovendien heeft de
museumdirectie voor nog wat stoffage gezorgd
met oude kaarten van Rome. oude gravures en
dito boekwerken, die getuigen van de groott» be-
lafigsteilmg. v.cUe voor ..de Eeuwige Stad" steeds
heeft bestaan. Een sjeuïg titelblad van Houbr'a-
ken laat dan tevefis zien. boe vrij en romantisch
men dat alles opvatte. Voor ons aan de fotogra
fie gewende en ondanks mindere artisticiteit toch
wel zeer verwende 20ste eeuwers geeft de expo
sitie een goe 1 bQgld van de voorstelling, die vroe
gere generaties zich ^ai> Rome maakten.
De Zweedsche Poste-
rijèn hebben twee spe
ciale postzegels uitge
geven ter herinnering
aan het feit. dat twee
eeuwen geleden, op 4
Februari 1T4o. de
Zweedsche d.chter Kail
Mikaël Bellman het
levenslicht aanschouw
de. Hij was een zeer
oorsg>ronkel„k dichter,
wiens poez» aid) vooi al kenmerkt door ^en leer
groote muiicahte.:. In reie zijner liederen be
schrijft hij het e\en van de uitgaande.wereld in
Z w eden A i i oof dstad', «;er karakter;, i,eke figurei
op meeste\ii.jkc wijze daaiui zijn uitgebeeld Ook
de «chooniWid der natuur neeft Bellman herhaai
lAiik schuierend bezongen.
De verschenen zegels zyn; 5 ore. groen en 33
Ore rood. -
CORRCiO
