De wapens neergelegd
Nederland heeft den strijd opgegeven, j
De Duitsche troepen hebben ons land bezet.
t
LOS NUMMER 5 CENT
Woensdag is Mei 1940 NIEÜWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
79e Jaargang, No. 20321
Het Nederlandsche leger heeft de.wapens
neergelegd. Deed de proclamatie van den Op
perbevelhebber, welke wij gisteren hebben ge
publiceerd, nog de hoop koesteren dat het leger
zijn positie binnen de Hollandsche waterlinie
nog zou kunnen handhaven, die hoop is ijdel ge
bleken. De Nederlandsche troepen hebben voor
de Duitsche overmacht moeten bukken, de strijd
is opgegeven.
De Opperbevelhebber heeft gisterenavond
per radio mededeeling gedaan van zijn besluit
om de wapens neer te leggen en de Duitsche
troepen doortocht te verleenen.
Blijkens een gisterenavond door het Duitsche
gezantschap te 's-Gravenhage aan de Duitsche
Kegeering te Berlijn^ gezonden mededeeling
heeft Generaal Schuurman gisteravond te i uur
uiir aan den Luitenant-Generaal Wenniger op
het Duitsche gezantschap te 's-Gravenhage het
volgende verklaard:
Ik heb Uwe Excellentie de mededeeling t
doen dat de Nederlandsche weermacht met uit
zondering van hare troepen in Zeeland voor d
opmarscheerende Duitsche troepen de wapenen
neerlegt.
In aansluiting daarop heeft de Opperbevel
hebber van de Nederlandsche weermacht door
tusschenkomst van den luchtvaart-attaché aan
Luitenant-Generaal W enniger verzocht een ge
volmachtigd vertegenwoordiger van de Duit
sche troepen in Nederland naar het Hoofdkwar
tier in den Haag te zenden ter bespreking van
de maatregelen voor de handhaving van veilig
heid, rust en orde.
De Opperbevelhebber van de Nederlandsche
weermacht heeft voorts medegedeeld, dat de
Nederlandsche weermacht, met uitzondering
van die in de provincie Zeeland, waarmede geen
verbinding kon worden verkregen, de wapens
heeft neergelegd.
Teneinde de bevolking in te lichten omtrent
de beweegredenen die de Opperbevelhebber heb
ben genoopt den strijd op te geven, heeft
Generaal Winkelman gisterenavond Iaat voor
de radio een rede gehouden, welke ongeveer als
volgt luidt:
RADIO-TOESPRAAK VAN
OPPERBEVELHEBBER.
DEN
Nederlanders,
Ik heb er prijs op gesteld U persoonlijk een
toelichting te geven bij het hoogst ernstig be
sluit datU reeds hedenavond door de radio hebt
gehoord.
Wij hébben de wapens moeten nederleggen
omdat het niet anders kon.
Alten wilden wü voor ons land strijden tot het
uiterste. Ik, die als Opperbevelhebber van Land
en Zeemacht alle berichten ontving, wist met
allé zekerheid dat dit uiterste vandaag was be-
/Onze soldaten hebben gestreden met een
moed, die onvergetelijk is en dit vrijwel zonder
hulp van anderen. Bij duizenden zjjn zij geval
len voor de vrijheid van Nederland.
Onze luchtstrijdkrachten waarover wü thans
nog beschikken, zün zoo minimaal, dat zü onze
troepen nagenoeg met meer konden bescher
men. Tegenover de Duitsche overmacht in de
lucht hadden onze andere afweermiddelen
slechts een beperkte uitwerking, hoe zü zich ook
tot het uiterste inspanden.
In een dicht bevolkt land met dichtbevolkte
steden kan moeilük worden onderscheiden tus-
schen militaire en niet-mintaire objecten.
Zoo stonden onze troepen bloot aan de vernie
tigende beschieting van het Duitsche lucht-
wapen, dat ook onder de vrouwen en kinderen
vele slachtoffert heeft gemaakt. Rotterdaip
heeft dit ondervonden. Het werd hedenmiddag
door de Duitsche vliegtuigen gebombardeerd.
Het tragisch lot van Rotterdam zou spoedig
gedeeld zün door Utrecht.
Ik héb toen het besluit genomen den strü'd te
staken. Ik kan mü indenken dat dit besluit voor
velen schokkend ia, maar laten zü beseffen dat
wü <len volstrekt ongelü'ken strijd, waarbü wü
vrü'wel geheel waren aangewezen op eigen
kracht, tot bescherming van ons land en de bur
gerbevolking, moesten staken, opdat niet meer
onscnuitage slachtoffers zouden vallen.
JLaten wü ondanks dezen tegenslag het lot dat
ons voorioopig beschoren is, met denzeifden
moed, en vastberadenhied dragén waarmede wü
den strijd hebben gevoerd en heb vertrouwen in
de toekomst.
Laten wtJ tuis mans dit ais den eersten plicht
esciiouvvcii, die hei v auerland ons oplegt.
Leve H. M. de Koningin.
Leve het Vaderland.
BURGEMEESTER JAMES RICHT ZICH
TOT DE BEVOLKING.
De Burgemeester heeft gisteravond, nadat
hem door de Nederlandsche autoriteiten offi
cieel mededeeling was gedaan van het neerleg
gen Van de wapenen, dit door de radiodistributie
aangekondigd. - i
Hij heeft uiteraard de droefheid van het in
Gouda woonachtige deel van het Nederlandsche
volk vertolkt. Voorts heeft hü de bevolking aan
gemaand om een waardige houding tegenover
de bezettende macht aan te nemen en steeds in
gedachten te houden dat zij Nederlanders zün
en vertrouwen in de toekomst van ons volk moe
ten hebben.
OPROEP
aan\de bevolking van Nederland.
Het door de Duitsche troepen bezette Nederlandsche gebied
wordt onder het Duitsche militair bestuur geplaatst.
De legerbevelhebbers zullen de maatregelen, noodig voor de
veiligheid der trbepen en voor de bestendiging van rust en'orde
uitvaardigen.
De troepen zijA gehlpuden, de bevolking, voorzoover zij zich
vreedzaam betoont, ortder alle opzichten te ontzien en haar
eigendom te eerbiedigen,
In geval van loyale samenwerking met de Duitsche overheden
zullen de Openbare Besturen op hun post gelaten worden.
Van het gezond Verstand en het inzicht der bevolking ver
wacht ik, dat zij alle onbezonnen handelingen, eiken aard van
sabotage, van lijdzamen of daadwerkelijken weerstand van de
Duitsche weermacht aal nalaten.
Alle verordeningen van het Duitsche Militair-Bestuur zijn
stipt en onvoorwaardelijk te volgen. Het zou de Duitsche weer
macht spijten, moest zij zich, gedwongen door vijandelijke han
delingen van onverantwoordelijke elementen der burgerbevol
king, tot scherpe maatregelen tegen de gansche burgerbevolking
genoodzaakt zien.
Dat ieder aan zijne arbeid en op zijn post blijve, zoo dient hij
niet alleen zijn eigen belang, maar de belangên van zijn Volk en
van zijn Vaderland.
D^t OPPERBEVELHEBBER VAN HET
DUITSCHE LEGER.
veiligheid van persoon en eig
zaam gedraagt heeft niets te
en
BEKENDMAKING
voor het bezette gebied.
Bi.i machtiging van den Opperbevelhebber van het Duitsche
leger maak ik bekend:
I. De Duitsche weermacht waarborgt de inwoners volledige
endom. Wie zich rustLg-"êh vreed-
vreezen.
II. Gewelddaden en daden van sabotage .worden met de
zwaartstje straffen bedreigd. Als sabotage wordt ook beschouwd:
elke lieschadiging of verduiking van oogstproducten, voorraden
of aanplantingen die voor het bezettende leger van belang zijn, w
evenals het afscheuren of beschadigingen van plakbrieven of
bekendmakingen. Onder bijzc|ndere bescherming van de Duit
sche weermacht staan: gas-, water en electriciteitswerken,
spoorwegen en sluizen, evenals kunstwerken.
III. De inlevering van wapens en munitie is door bijzondere
bekendhaking bevolen. Voorj herinneringswapens, buiten ge
bruik, is deze verordeing niet van kracht. Jachtgeweren zijn
onder opgave van naam, lx1 roep en woonplaat van den eigenaar
bij den burgemeester in te leveren, die voor de bewaring ver
antwoordelijk is.
IV. Door het krijgsgerecht? wordt gestraft:
le; Elke ondersteuning van niet-Duitsche militairen in het
bezette gebied.
2e. Iedere hulp verleend aan burgers, welke het bezette gef
bied willen ontvluchten.
3e. Elke inlichting, verschaft aan personen of instellingen
buiten het bezette gebied, welke de Duitsche weermacht of het
Rijk zou kunnen schaden.
4e. Elk verkeer met krijgsgevangenen.
5e. Elke beleediging van personen, welke tot de Duitsche
weermacht behooren en van de Duitsche weermacht als zoo
danig.
6e. Samenscholingen op de straat, het verspreiden van vlug
schriften, het beleggen van openbare vergaderingen en optóch-
ten, welke niet voorafgaandelijk door de Duitsche legerleiding
toegelaten zijn, evenals elke andere Duitschvijandige betooging.
*7e. Opruiing tot staking, het moedwillig nederleggen van
den arbeid, werkstaking en het verhinderen van werkwillige
elementen.
V. De staats- en gemeentebesturen, politie en scholen zijn
verplicht, op normale wijze verder te werken. Hiermede wordt
de eigen bevolking gediend. De leiders dezer instellingen zijn
voor loyale houding ten overstaan van de* bezettende macht ver
antwoordelijk De personen aangesteld in openbaren dienst zullen
hunne wedde verder genieten.
VI. Alle»nijverheidsinstellingen, handelszaken en banken zijn
in het belang der bevolking open te houden. De sluiting dezer,
zonder geldige reden, wordt gestraft.
- VII, On het belang van een geordende en gelijkmatige be
voorrading der bevolking is het hamsteren van waren of van
artikelen voor het dagelijksch gebruik (elke overmatige bevoor
rading) streng verboden. Elke handeling in strijd met deze,
wordt als sabotage beschouwd en bestraft. Het yoor de dagelijk-
sche" levensben oodigdheden van de burgerbevolking noodige ver
keer, bijzonder ook het marktverkeer, zal, in zooverre de mili
taire verhoudingen het toelaten, niet verhinderd worden. Voort
brengers en handelaars van levensnoodwendige artikelen zijn
verplicht hun bedrijf als voorheen uit te oefenen en hunne waren
aan de verbruikers af te leveren en aan huis te brengen, voor
zoover dit gebruikelijk was.»
VIII. De verhooging van prijzen en vergoedingen van eiken
aard, evenals van loonen over het peil, op den dag der bezetting
vastgesteld, is verboden, in zooverre geen Uitzonderingen uit
drukkelijk toegelaten zijn.
IX. De wisselkoers wordt'als volgt vastgelegd:
Voor Rijksnederland: 1 Gulden =A 1.50 Reichsmark.
Voor België 1 Belga0.50 Reichsmark.
Voor Luxemburg: 1 Luxemb. Frank 0.10 Reichsmark.
De toepassing van een andere wisselkoers wordt gestraft.
Duitsche evenals inheemsche geldswaarden moeten aange
nomen worden.
X.' De weermacht en de personen daartoe behoorende, zul
len hunne inkoopen contant betalen. Dit geldt eveneens voor ge
beurlijk door de burgerbevolking geleverde arbeid. Slechts bij
bedragen hooger dan 500 Rijksmark, of een daarmee gelijk
staand bedrag, zal de betaling door de Duitsche militaire over
heden gebeuren op vertoon van bescheiden door de Duitsche
weermacht afgeleverd.
DE OPPERBEVELHEBBER
DER LEGERGROEP.
Goudsche
Courant
Directeur F. TI ETER
Bur. Markt 31. Tel. 2745.
Postgfiro 48400.
i
