!!et circus Wenger
u
n
SPINNEWEB-PUZZLE
r
c
L
KUNST EN LETTEREN
SPORT
LUCHTVAART
NEDERLANDSCH-INDIE
RADIONIEUWS
■M
tÊm
PAGINA" 4.
NICOLAUS PAGAN1NI
Era romantische en geheimzinnige
persoonlijkheid
AMSTERDAM-DEN HAAG OP 29-MEI
FEUILLETON.
4>
VIERSTEDENCOMPETITIE
JAPAN EN NEDERLANDSCH-INDIE
HET PROGRAMMA VAN MORGEN
De
oplossing van
de
gisteren geplaatste spin neweb-puzzle
luidt aldus
A
R
M
0
E
D
E
Z
0
E
K
T
L
I
S
T
M
I
E
R
G
R
E
U
0
L
W
U
Y
N
A
0
E
T
I
I
0
0
R
I
R
L
E
I
K
T
R
R
U
L
N
I
N
B
D
D
E-
S
N
K
E
D
A
E
I
O
S
K
I
Z
E
N
T
D
I
R
I
T
K
E
E
M
E
E
E
E
D
I
E
S
I
N
E
A
D
0
-Jx.
M
D
•E
L
E
E
T
M
E
N
Kort Verhaal
AAN BOORD VAN DE
„JACOBA"
jaar geledea onrM da groot*
viool virtuoos.
Maandag 27 dezer zal het honderd jaar
geleden zijn, dat de wereldberoemde
viojist, Paganini overleed. De wereld zal
misschien nooit weder een violist als
Paganini aanschouwen. Hij was een Won
derbaar virtuoos, die bovendien het geluk
had te leven in een tijd waarin de tours
de force in alle genres aan de orde (van
den dag waren. Nicolaus Paganini werd
den 16en Februari 1784 te Genua geboj-en.
Hij was de zoon van een kade-werker, die,
hetgeen geen zeldzaamheid bij de Italia
nen der lagere volksklassen is. een grOote
liefde voor muziek had en zelf vrij aaydig
de mandoline bespeelde. De ontwakende
aanleg van zijn zoon trok dc aandacht/van
jijn vader, die besloot het talent vary zijn
zoon aan te kweeken. Hij ging er echter
zoo ruw mede te werk, dat ieder ander
dan Paganini zich door zulk 'een slechte
behandeling zou hebben laten afschrikken
en een tegenzin in de kunst zou hebben
gekregen. Zijn zoon scheen voor de be
oefening, der muziek in de wieg gelegd,
maar zijn opvoeding bleek geen hinder
paal vbor het bereiken van zijn bestem
ming te zijn. Op zesjarigen" leeftijd speel
de hij reeds aardig viool Hij wjerd aan
de leiding van Servetto en Costa toever
trouwd en hij maakte dusdanige vorderin
gen, dat hij o{5 achtjarigen leeftijd reeds
een sonate voor viool schreef. Het daarop
volgend "jaar trad hij reeds op in den
grooten schouwburg van Genua. Vervol
gens ging Paganini naar Parma waar hij
onder Rolla en Ghiretti studeerde, welke
laatste hem les gaf in contrapunt. Zijn
leeftijd bracht mede dat hij niet bepaald
een volgzaam leerling genoemd mocht
worden. Te Genua teruggekomen compo
neerde Paganini zijn eerste proeven voor
viool en hij schreef daarin zooveel moei
lijkheden. dat hij zelf lang moest werken
alvorens Ziin eigen composities te kunnen
spelen Soms had hij tien of twaalf uren
noodig alvorens het hem gelukte één
streek goed te kunnen spelen. In de eerste
helft van 1797 begon hij, vergezeld door
zijn vader, zijn eerste kunstreizen door
Opper Italië Het succes dat zijn optreden
in Lucca had werd gevolgd door een be
zoek aan Pisa en andere Itnliaansche ste
den, wrfbr hij een groot succes oogstte.
Op vijftienjarigen leeftijd begon hij op
eigen wieken te drijven en gebrek aan
ondervinding werd aanleiding tot mervi-
gen mi.%sjag. De ergste waaraan Paganini
zich schuldig maakte was zijn hartstocht
vror Het spel.
Menigmaal kwam hij daarvoor in geld
verlegenheid, zoodat hij weieens genood
zaakt was zijn viool te verknopen. Lenig
heid en genie, in deze twee woorden is
de jeugd van Paganini samengevat. Be
minde hij zijn kunst, hij hield niet minder
van genot Een bijzondere omstandig
heid, mede tengevolge van zijn zwakke
gezondheid, werd de aanleiding dat hij
met de slechte gewoonten, welke hem
hadden gegrepen, brak. Hij verwaarloos
de eensklaps zijn viool en beoefende met
een groote hartstochtelijkheid de guitaar,,
terwijl hij tegelijkertijd de landhuishoud
kunde bestudeerde in het kasteel van een
dame op wie hij verliefd was. Vier jaren
gingen daarmee verloren. Toen kwam Pa
ganini weder tot zich zelve en hervatte
zijn kunstreizen. In 1805 werd hij eerste
soloviolist aan het hertogelijk hof te Luc
ca en muziekmeester van prins Bacciochi.
Hij schreef in dien tijd een sonate in dia-
loof voor twee vioolsnaren, de quint cn
de vierde «naar. Het wonderbaar talent
dat hij had verkregen om op de vierde'
snaar te spelen was volgens zijn laste
raars de vrucht eener langdurige gevan-
Zooals we reeds hebben medegedeeld
waren de besturen van den Amsterdam-
schen, den Haagschen, den Haarlemschen
en den ütrechtschen Voetbalbond overeen
gekomen een aantal wedstrijden te orga-
ni see ren, waarvan de netto-opbrengsten
ten goede zullen komen van Rotterdam.
Gisteravond hebben vertegenwoordigers
van de besturen der betrokken bonden
opnieuw vergaderd en in principe is op
de7.es /bijeenkomst besloten tot het in
stellen van een vierstedencorripetitie. De
besturen van de bonden zullen nu hebben
te beslissen of zij met deze plannen ac-
coord gaan, waaraan o.i. niet getwijfeld
kan worden. -•
Het is de bedoeling deze competitie
aan te vangen met den wedstrijd Amster
damden Haag te Amsterdam, vermoe
delijk in het Olympisch Stadion, op
Woensdag 29 dezer.
De wedstrijden zullen eventueel alle
op Woensdagavonden wbfden gespeeld.
LIEFDADIGHEIDSWEDSTRIJD
SPART A-FELIÊNOORD.
Naar wij vernemen, onderzoeken de be
sturen van de Rotterdamsche voetbalver
enigingen Sparta en Feijenoord de moge
lijkheid op den 'komenden Zondag op het
terrein van Sparta een liefdadigheidswed
strijd te crganiseerèn. Hét is de bedoe
ling de beide eerste elftallen tegen eikaar
te doen uitkomen.
HOCKET. vf
(Nadruk verboden.)
Koert .denkt aan Gertrude* laatste
woorden en probeert nog eenmaal.
Wij zijn het al drie maanden eens. moe
der en wij wilden ons met Pinksteren
verloven en.en.Hij geraakt bij den
Mik van zijn moeder aan het stotteren.
Nu is het uit met het geduld van me
vrouw Wolter. Hard klinkt haar stem.
Nu ia het genoeg mijn zoon! Ger
trude Wenger en jij, daar komt niets
van! Je weet welke plannen lk met Je
heb. Aanstaanden Zondag ga je een
bezoek brengen bij den ouderling mijn
beer Munecke.
Irma Munecke Is de vyouw die !k
voor je heb bestemd, met haar zul ?e
trouwen. Zij is van goede familie, is
mooi en krijgt een aardig duitje mee...
Koert waagt een laatsten tegenstand
Moeder, ik houd immers niet van
Irma...
Onzin, dat komt wel in orde. Me
vrouw Munecke «n ik hebben er ai
over gesproken.
Moeder, tenslotte ktpmu niet over
mij beschikken.
Mevrouw Wolter is opgestaan. Dt
wil er niets meer over hooren, begre
pen. Je moet mijn zenuwen ontzien.
En onthoudt dit, met Gertrude wordt
het niets.
En hiermede verdwijnt mevrouw
Wolter i« haar winkel. Voor haar is de
zsak afgedaan. Over een paar weken,
denkt zij, en daarin kan veel gebeuren.
zenschap. Beurteling- was Paganini te
Milaan, te Bologna, te Rome in het jaar
1117, waar hij de bewondering van vorat
Mctternich opwekte, te Napels. Triest cn
Venetie, om tenslotte naar Weencn te
gaan, waar hij 16 Maart 1828 aankwam
Hoe groot de hulde ook was, die men
hem in zijn vaderland bereidde, zij ge
leek nog niets op die welke Weenen hem
liet ten deel vallen. Van Weenen vertrok
hij naar Praag usiar hij minder gelukkig
was bij het publiek en vandaar naar
Berlijn, Munchrn en Frankfort, die hem
schadeloos stelden voor de onverschillig
heid der Bohemers. .Eindelijk vertrok.hij
naar Parijs, waar hij met zijn concert op
9 Maart 1831 de afgod der muzieklief
hebbers werd. Nadien vertrok) hij naar
F.ngeland, België en Nederland Toen hij
door al zijn reizen voldoende kapitaal bij
een had, besloot Paganini in 1834 naar
Italië terüg te keeren', waar hij in de om
geving van Parma grondbezittingen
kocht Zijn gezondheidstoestand verer
gerde en den 27sten Mei 1840 overleed hij
te Nice op zes-en-vijftig jarigen leeftijd.
Hij liet zijn geheele vermogen, dat op
twee miUioen francs geschat werd na aan
zijn eenigen zoon Achilla, die hem door
zijn huwelijk met de zangeres Antonia
Binachi geschonken was. Voor zijn genie
liet hij geen erfgenaam na en het geheim,
waaraan hij zijn wonderbaar talent' toe
schreef. daalde met hem „den meest ro-
mantischen en geheimzinnigen figuur van
zijn tijd ten grave.
VOETBAL
Ten bate van Rotterdam.
De eerste lanimerenmarkt op Texel
Door dc tijdsomstandigheden heeft
de eerste LammérenmarkU te den
Burg op het eiland Texel piet op den
gebruikelijken datum kunnen plaats
vinden. Thans ls daarvoor vastgesteld
Maandag aanstaande, 27 Mei.
EEN NIEUWE VLIEGTUIGMOTOR.
Stefani seint uit New VorkDe
Aviation Manufacturing Corporation heeft
een nieuw type vliegtuigmotor aangekon
digd Deze motor is plat en Js bestemd
om te worden geplaatst in de vleugels
van het vliegtuig, waardoor de spelheld
met 10 procent wordt opgevoerd en de
actieradius met 18 procent
Het handelsverkeer.
ROME, 21 Mei. (D.N.B.) De leider
van de japansche "delegatie, Sato, die
op het oogenbllk in Rome vertoeft,
heeft een onderhoud verleend aan dc
„Tribuna"', waarin hij o.a. zeideItalië
heeft het recht zich uil te breiden en
zich elke essentieele grondstof te ver-
schaffen, welke het noodig heeft.
Over het optreden van Japan in
China zeide Sato: Japan wil het land
vïeije en welvaart verzekeren. Het be-
ginsel van de open deur zal nauwkëu
rig gehandhaafd blijven. Japan is ech
ter gekant tegen buitenlandsche invloe-
den.'t
Het Japansche standpunt betref
fende Nederlandsch-Indië is duide.
lijk. Tusschen dc beide eilandenrij
ken heeft zich een sterk handels
verkeer ontwikkeld en Japan kan
j nooit toestaan, dat dit handelsver
keer op de een of andere wijze in
gevaar gebracht wordt. Daarom-
volgt Japan de gebeurtenissen met
de grootste oplettendheid.
HET HOCKEY-SEIZOEN GESLÓTEN.
De Koninklijke Nederlandsche Hockey-
bond beschouwt het seizoen 1939—1940 als
gesloten. Er zullen competitie- nóch
bekerwedstrijden worden gespeeld.
Het radioprogramma, van morgen zal
worden verzorgd door de N.C.R.V. Het
luidt als volgt
uur v.m. A N P-, gram.muz.; 8.30
Schriftlezing: 8.45 Gram.muz.; 1Ü.— Mede-
deelingen; 10.30 Morgendienst; 11.Molto
Cantabile; (12.— tot 12 15 Ber.>
12.45 uur nam. AN P.; 1.— Orgelspel;
1.20 Gram.muz,; 1.35 Fluit en piano; 2.30
ChF. lectuur; 3.— Gram.muz.; 3.45 Bijbel
lezing: 4.30 Celesta-enseiAble; (5.15 tot
5 45 Handenarbeid voor de\ieugd>; 6-30
Mededeelingen: 7.— Ber8.P.: 8 15
Toespraak; 8.30 N.C.R.V.-orkest eï^olist;
9.20 Orgelconcert; 9.50 Zang .en piano:
10.30 A.N.P.; 10.45 Gram.muz.; 11.50
Schriftlezing.
n
Het' züh jonge menSchen, die vliegen
gauw op. maar het 'is ook gauw weer
voorbij. En intusschen zal zij de zaak
met Irma wel doordrijven.
Koert loopt dóór den winkel naar
de straatdeur.
Waar ga je heen, Koert? roept
zijn moeder scherp.
Naar den'tuin, moeder, ik zou
nu graag een poosje alleen willen ?ijn.
Gertrude Wenger moet telkens op
nieuw weer constateeren. dat deze
mr. Higgens prettig gezelschap is.
Eigenlijk had zij zich een onderhoud
met dezen eleganten Amerikaanschen
zakenman veel droger en ongezelliger
voorgesteld. Deze echter, praat in zijn
aardigen tongval vroolijk en vriende
lijk door, vertelt van bloemen en plan
ten, van huishoudwerk en kweeken,
van groenten, dat het haar warm om
het hart wordt
Maar dan opeens komt er een oogen-
blik. dat-mr. Higgens zich in de taal
moeilijkheden® verwart en Gertrude
moet met een paar Engelsche zinnen
hem uit de moeilijkheid helpen Mr.
Higgens kijkt haar verwonderd aan.
U spreekt perfect Engelsch. miss
Wenger, zegt hij in zijn moedertaal.
Zij kijkt hem vroolijk aan. Dat
is geen wonder, zegt zij, Vader, die
zelt jaren in Engeland heeft gewoond,
wilde altijd dat wij tenminste een
vreemde taal goed, zouden spreken. Va
der meende, dat lljet nuttig zou zijn
en nu...'
Gertrude ziet plotseling de toekomst
en vervolgt en nu zal het bewezen
worden, dat het goed was.
Een oogenblik vliegt over het goed-
moedige gezicht van den Amerikaan
een lachje. O. zegt bij bevrijd, dan
kan ik Engelsch met u praten, hoe
prettig is dat, uw taal is mooi, maar
moeilijk.
Dan echter wordt hij weer ernstig,
zeer ernstjg zelfs. Gertrude heeft zoo
juist een aanduiding gemaakt op dat
gene, wat hem met zorg vervult, op
het testament Van Rolf Wenger en dt
zonderlinge clausulen daarin.
Hij kijkt haar strak aan. Denkt u
werkelijk, dat uw vader op de voor
waarden van dit dwaze testament zai
ingaan. Dat hij zijn vredige rust en
zijn gemak zal opgeven om een fan
toom na te jagen, om in een vreemd,
hem onbekend land, een hem onbekend
bedrijf te leiden, waarvan hij de ge
varen niet kan schatten.
Gertrude Wenger kijkt verrast naar
het gelaat van den Amerikaan. Het
staat ernstig, ja het „lijkt zelfs alsof
er angst op het gelaat van dezen groo
ten, sterken -wan te lezen is. Angst,
welke zich aan haar mededeelt.
Wat u daar zegt, mr. Higgens.
klinkt meer waarschuwend dan vra
gend. Maar een beslissing kan ik u
niet geven, dat moet ik aan mijn va
der overlaten.
De onderzoekende blik van den
Amerikaan blijft op haar rusten.
Waarom eigenlijk, miss Wenger
vraagt hij. Volgens bet testament bent
u toch gelijkberechtigd om daar over
t* beslissen. Denkt u er eens aan. wat
u allemaal zult verliezen, uw bloemen
hier, den tuin, het aardige huis. Uw
vredig leven. Denkt u eens aan het
zigeunerleven, dat u wacht, aan de
avontuurlijke, onbetrouwbare men-
schen, met wie u zult moeten-leven. U
zult dèn nacht tot dag en den dag
tot nacht moeten maken. Altijd onder
weg, tusschen de wielen, rusteloos en
Ik reisde met de „Jacobs" van
Saparoea naar Menado. Het was haar
laatste Molukken-tourpée als passa
giersschip van de Koninklijke Paket-
vaart Maatschappij. Zoo was reeds
maanden tevoren bekend geraakt, zoo
dat de banvloek over haar uitgespro
ken werd. Reizigers namen liever een
vroegere of latere gelegenheid dan
aart' boord te gaan van een zoo goed
als afgekeurde mailboot. Daaraan
verbond zich de noodige laster ten
aanzien van haar hoedanigheden en
men vertelde, dat de „Jacoba" zeker
dik onder de kakkerlakken zat van
wege de voorraden copra welke zij
vervoerde, copra bovendien, waarvan
de penetrente lucht het heele schip
doordrongen en verpest had.
Dit alles vernam ik'van haar ge
zagvoerder, toen wij dien avond voor
de eerste maal aan tafel zaten. Kapi
tein Vermeer de eerste machinist
van der Moer girtg met wat malaria
naar kooi stuurman Bor, mijnheer
Jonkers en ik.
Mijnheer Jonkers was reeds een
dag tevoren in Dobo, van de Aroe-
Eilanden, aan boord gekomen. Hij
was een lange schrale man met Stroo-
geel haar, kleine lichtblauwe oógen,
zijn te-deKcate huid vol zomersproe
ten.
Zonder p zql Dobo .voor mij niet
meer Dobo, züh, \zei de kapitein.
Mijnheer Jonkfjrs lachte, snel e\
verlegen, en wreef, toen m fit'het ser\
vet langs zijn dun^e lippen, alsof hij
iets onplezierigs weg te vegen had.
Hij deed het nerveus tn met schich
tige oogen, zoodat het my merkwaar
dig trof. Toen wij later toevallig naast
elkaar kwamen te statm bij de wasch-
bekkens, viel het mij op, dat hij met
een zekere innerlijke belangstelling
de waterkranen open- en dichtschroei
de. Er lag een wonderlijk opgetogen
uitdrukking over zijn gezicjit. Bij na-
dor inzien was zulks natuurlijk niet
zoo bijzonder, .wijl ik bedacht, dat
stroomend water te Dobo een ongeken
de weelde moest zijn. Doch tóen ik
hem 'er op betrapte in het salon de
electrisehe lampen en fans in- en uit
te schakelen, werd het mij duidelijk,
dat mijnheer Jonkers wel zeer lang
uit de modern-geoutilleerde samenle
ving weggeweest moest zijn.
Uit den aard der zaak waren wij'
doorgaans op ?lkaar aangewezen en
zoo had ik de gelegenheid Waar te
nemen, met welke intense belangstel
ling .hij bij het doen vallen en ophalen
der ankers geinteresseerd was. Niet
zoozeer echter vanwege de zware an
kers en kettingen zelf, dan wel meer
om de ratelende %n puffende stoom-,
windsen, welke met driftige zuigers
hun zware werk verrichten. Dit
bracht mij ©p de idee van een bezoek
in de machinel^mers en het was een
kleine moeite van den eersten machi
nist daartoe de toestemming té ver
krijgen. Toen ik mijnheer Jonkers uit-
noodigde mee te gaan, kon hjj zijn
vreugde nauwelijks meester blijven.
Woordloos klom hij achter den twee
den machinist de stalen laddertjes op,
en af. Van de gemoedelijke ,en wel
willend gegeven uitleggingen verstond
hij geen woord, zoo volmaakt verloren
stond hij bij het aanschouwen van de
machtig denderende machinedeclen.
Hetgeen ik echter gehoopt en ver
wacht iliad, geschiedde. Het dwalen
door 4e machineruimten bleek de
vuurproef geweest te.zijn. Sedertdien
morgen veranderde hij by het uur.
Hij werd spraakzamer, en zekerder
in zijn bewegingen, hij werd toeschie
telijker cn lachte zoo nu en SoA zon
der paar zijn mondte grypen. Hij
begon deel te nemen aan de gespeek-,
opgejaagd. Eon meisje als u, dat zoo
veel liefde voor huiselijkheid bezit,
past slecht in "een Amerikaanseh cir
cus.
Gertrude buigt het hoofd. Schaduw
achtige vermoedens van een geheel an
der opgejaagd leven, worden nu tot
bonte schrikbeelden. O, hij heeft ge
lijk, verschrikkelijk gelijk! Ik dank
u. mr. Higgens, dat u raij wilt waar
schuwen, zegt" zij zacht.
Dankt u mij door het feit, uw
vader zijn avontuurlijke reis uit het
hoofd te praten, indien het testament
van Hg!f Wenger tenminste deze ge
dachte in zijn hoofd heeft doen ópko-
men. Gelooft u mij. miss Wenger. als
ik het u afraad, doe ik dslt voor uw
bestwil.
In deze laatste woorden klinkt iets,
dat geen meisje verkeerd kan ver
staan. Gertrude begrijpt hem, zij
wordt vuurrood en het is een geluk,
dat juist op dit oogenblik Koert in
den naasten tuin verschijnt.
Een oogenblik alstublieft, mr.
Higgens, zegt zü, ik geloof, dat
iemand mij wil spreken, en hiermede
loopt zij naar de heg.
Koert Wolter's gezicht staat donker.
Wat is dat voor een nieuwe ver
schijning bij jullie, wil hij wc-temA
Een heer, die zakelijk met vlÉer
moet spreken. Ach, Koert, als je
wist, zuchtte zij.
De jonge man wordt opmerkzaam,
een inwendige jaloezie grijpt hem aan.
Hij bekijkt de keurige verschijning
van den vreemde. Het is te hopen,
dat je vader je niet met hem wil
laten trouwen, bromt hij.
Zij fronst het voorhoofd. Maar,
Koert, hoe kom je op het idee. Je
weet toch wat wij elkaar beloofd heb
ben,
ken aan tafel en in de rookkamer. Hij
vertelde van Dobo en van aija werk
daar.
Hij had er vijfentwintig Jaren ge
leefd zonder ooit weggeweest te zyn.
De business ging' goed. Sago, tcak-
en hardhout, parels.'
De zeelieden vonden het een. presta
tie vijfentwintig jaren lang niet „on
der te menschep" te zijn geweest,
waarbij zü de eilandbewoners als zoo
danig natuurlijk volkomen uitsloten.
Kapitein Vermeer kende een Berends
met zijn vijftien jaar verblijf op' de
Kei-eilanden, en de eerste machinist
noemde zekere Wevers met zeventien
jarigen dienst op Misoel. Maar, voeg
de hij er verklarend en verontschuldi
gend aan toe, -dat was dan ook een
zendeling. Kort en goeij, men Was het
er over etfns, dat mijnheer Jonkers
het in eenzame tropenjaren won van
allen langs de lijn BataviaGeelvink
baai—Batavia.
Wij staken een versche sigaar op en
van het een kwam het ander. Hoe en
door welke 'oorzaak sommige Indiseh-
gastèn in de tropen verzeild geraakt
waren, en welke motieven lot het ver
trek uit het moederland géleid had
den. Er waren interessante, hardroe-
rende, idealistische en soms ook sen-
timenteele geschiedenissen te vertellen
daarover. De kapitein bepaalde zich
tot enkele staaltjes der hardroeren-
de en sentimentéele gevallen, de dikke
eerste verkocht met goede luim en
hier en daar wat ironie enkele van de
interessante en idealistische gebeurte
nissen. Wy dronken whisky-soda's en
het was zeer warm in de Molukken-
Straat.
Mijnheer Jonkers, die door de wak
kere verteltrant van den machinist
scheen te zpn. aangevuurd, nam tot
mijn groote verbazing >het woord. Hij
kende ook een bijzonder geval.
4
Mijnheer Jonkers' vriend heette Mi-
chiel. En toen Michiel een jaar of
twintig geworden was', 'leerde hij een
meisje kennen, waarvoor hij door het
vuur zou zijn gegaan. Het meiske
:was van dien aard, dat zij gaarne
méj Michiel door datzelfde vuur ge
togen zou zijn. Doch Michiel behoorde
tot het soort jonge menschen, dat er
komen wilde, een doelwit dat bij der
gelijke jongelui soms ver boven de
liefde uitgaat. Het ongeluk Wilde, dat
Michiel Uft die categorie behoorde en
geen middel ging hem te hoog zijn
idéaal" te bereiken. Hij moest en zou
et komen. Waar en hoe, dat was bij
zaak, maar er komen zou hp, 't kost?
te wat het knit. En dat viel niet
moeilijk te raden, dat ko'stte geld.
Veel geld. Bij wijze van beginkapi
taal.'"Nu- woonde: er in dezelfde straat
een dame, 'die voor rjjk gehouden
werd. 55e deed tenminste niet anders
dan met"* wat afsghuWélijke hondjes
wandelen, waarjgfté tegen de avond
lucht dure pelzen omsloeg. Michiel
had haar hónderden malen voorbij
zien gaan zich daarbij jaloersch
het'brein gebroken op welke wijze hij
in het bezit der hondjes, bonjen, sie
raden, kortom, op welke wijze hij in
het bezit van de dame kon komen,
desnoods met al het er om en er
aan. Want de dame was niet Zeer
jong mper én voordemand als Michiel
dus weinig aa'ntrèkkelijk. Tool) zou
hij het vuurvaste meiske er zelfs aan
hebben willen offeren. En zooals het
dikwijls ernstig- en vastwillende men
schen vergaat,Michiel's hartewensch
ging in vervulling. Hoe en op welke
wijze sloeg mijnheer Jonkers over.
Het deed er zoo weinig toe, vond hij.
Michiél brak niet de liefde en
schreide, dat Wt hart hem bijkans
brak. Doch hij hield vast aan zyn
ideaal en het gebarsten hart „genas,
mede onder de goede zorgen van de
dame, die weduwe was en die hem
zeer en dikwijls liefhad. De verple
ging kostte tijd en toewijding, zoodat
hij bij haar zijn intrek nam. Ze was
een blozende kleine dame die haar ge
breken had. Ze was niet vrijgevig en
Koert vindt in dit oogenblik vati
onzekerheid en twijfel, woorden, die
hij beter niet kon zeggen. De zaak
is, dat moeder iets met mij voorheeft
dat jouw vader ook weieens met jou
voor zou kunnen hebben, zegt hij
bitter. Zij wil, dat ik met Irmgard
Munecke zal trouwen, ik ken die gans
nauwelijks.
O, valt Gertrude hem in dé rede,
je hebt dus met je moeder over
ons gesproken?
Ja, maar...
De vreugde, die zooeven nog In hfet
hart van het meisje opvlamde, dooft
uit.
Maar, Koert.
De jonge man trekt de schouders
op. 'Zij heeft, nu ja, zij is er
tegen! Misschien, dat ik er over een
paar weken nog eens met haar over
praten kap... Hij zwijgt en kan niet
verder.
Op het heldere voorhoofd van het
meisje staat een dwarse rimpel.
Ik weet alles al, als ik je aan
kijk, Koert. Je hebt niet op de tafel
geslagen en je hebt niet gezegd, dat
je van mij houdt wat er ook gebeurt.
Je hebt gezwegen en je aangesteld
als een stumper. En dat zal ook nooit
afcders worden, nooit!'
Gertrude, ik beloof je.
Laat maar, Koert, het heeft geen
doel meer. Misschien zal het anders
met je worden als je je moeders's
rok kunt loslaten en eens in de wereld
rondkijkt, maar daar kan ik niet pp
wachten.
Gertrude, wij zijn toch niet van
elkaar gescheiden?
Zijn slappe, klagende toon doet al
de trots, die zij bezit ontwaken. Zij
gooit het hoofd achterover. Mis
schien heb je je verreken^, Koert.
vroeg er betrekkelijk te veel voor te»
rug. Maar Michel had grooten moed
en zeer veel hoop op veranderingen
ten 'goede.
Toen die echter te lang uitbleven,
nam hjj op zekeren nacht de drie
briefjes van duizend gulden en het
lange dubbele snoer uit het kistje
mee, want ze had hem eehe de waar
de van de parels toevertrouwd, waar-,
bij Michiel zich plotseling doodzwak'
had voelen worden door het bedrag,
dat zij noemde.
Hij reisde bang en opgejaagd naaf
Indië en huilde weer dikwijls om het
meisje, dat hij terwiile van de gierige
dame verraden had. In Batavia stap
te hij bevend op de kade en ontweek
alles- en iedereen, die met, de politie
te maken had. Hif verhuisde van het
e'cne obscure hotelletje naar het an
dere, teneinde zijn Spoor zoo onduide
lijk en verward mogelijk te houden.
Op den dag zag hij een Indischen poli
tieman in gesprek met zijn hotelhou
der cn Michiel vluchtte met een klein
haridvalics over het achtererf. Het is
nooit vast komen te staan, of de re
cherche werkelijk achter hem aanzat
dan wel of alles slechts in Michiel's
afgejakkerde fantasie bestond. Voor
hem maakte dat natuuriyit geen ver
schil: Hij deed woeste reizen over
land en te water. Van het kostbare
snoer dorst hij niet één enkele parel
len verkoop te bieden en het geld
raakte goedig op.
De laatste maal, dat ik óver
hem vernam, zei mijnheer Jonkers,
was uit een brief van het meisje, dat
hij achterliet. Doch dat is reeds ja
ren geleden.
Hbe is 't mogelijk! zei de kapi
tein en hij onderdrukte een geeuvp.
Tja, zulke dingen gebeuren, z'ël
de eerste machinist en hy- stond op,
Ik ga mee, bromde de gezag
voerder, goeden nacht heeren.
Mijnheer Jonkers en ik bestelden
nog een whisky en keken een tydlang
zwijgend tusschen de reeling door.
Daar was de voorbijwapperende .zee,
Jk wilde ook wat vertëlleh, zei
mijnbeer Jonkers verontschuldigend,
kennelijk verlegen en beduusd over
Het weinige succes dat hij oogstte.
~l 't Was zeer interessant, zei ik
opgeruimd. Zoo kwam dus uw vriend
Michiel naar orïze Oost, J'
En om pijnlijke stilte te verbre
ken, welke door het abrupte vertrek
der zeemannen ontstaan was, tantal
seerde ik verder:
Stel u eens voor, dat van deti
diefstal nooit aangifte gedaan werd!
Al die ellende, al die doodsangst om
niet! Stel u eens voor, dat de parelen
valsch waren. Wie weet hoe lang dia
arme duivel zyn toekomst dan bouw
de op wat namaak, wat glas, wat
porcelein... Wie weet hoe lang het
dan geduurd zou hebben voor hü ont
dekte, dat alles voor niets geschied
de. Wie weet hoeveel jaren hij vlucht
te voor een hersenschim en hoeveel
jaren hij schuilde onder wilde volk
stammen of het meest primitieve le
ven leidde in den een of anderen uit
hoek van den Archipel. Tien, vüftien,
twintig jaren wellicht...
In een piotselingen impuls wendde ik
mij naar mijnheer Jonkers. D:e zat
naar i mü toegekeerd en hij luisterde
geboeid, met een vreemde extase
over zijn sproetengezicht naar mijn
Verbeeldingen omtrent het leven van
den man Michiel.
Misschien, zei ik toen zacht en
nadrukkelijk, misschien waren het wel
vyfentwintig jaren.
Vijf jaren, zei mijnheer Jonkers
snel, want toen leerde hy feilloos ech
te parelen van valsche onderscheiden,
Dat was op de Aroe-Eilanden, by de
parelvisschers van Dobo.
In Menado nam mynheer Jonl
de boot voor Ternate.
Ik weet niet waarom, ik heb
nooit weergezien.
hëlT»
Je weet het „nieuwste nog niet. Wij
erven een circus en wij vertrekken
naar Amerika en komen misschien
nooit meer terug. En als. vader en
Hans niet willen, dan zal ik het al
leen wagen al ben ik maar een
meisje. Blijf Jij intusschen 'maar bij
je moeder. Ziezoo en nu hebben wij
elkaar niets meer te zeggen!
Zij keert zich om en gaat stijf op
gericht naar het huis toe, haar tra
nen behoeft hij*"%iet te zien en ook
mr. Higgens niet die haar verschrikt
nakijkt.
Wel, wel, de jonge man schijnt
het meisje geërgerd te hebben. Hig
gens slentert naar de heg, waarachter
Koert hulpeloos staat.
Wantrouwend bekijkt deze den
vreemde, maar deze weet hoe men
met dergelijke menschen omgaat,
Menschenkennis is een der sterke
eigenschappen van den ervaren mr,
Higgens. Is er iets verkeerd, jonge
man? vraagt hij vriendelijk.
Koert Wolter houdt zich op een
afstand. Ik zou niet weten waarom
u dit zou ipteresseeren, mijnheer, zegt
hij vormelijk. En ik weet ook niet
wie u bent.
Higgens is niet van plan zich met
de etiquette bezig te houden. Dat
is voor het oogenblik onbelangrijk.
Ik zou u alleen een raad willen ge
ven. voor het geval u een goede
vriend van miss Wenger en van de
familie Wenger bent, moet u alles
doen om miss Wenger het waanzinnig
idee van het circus en hun Ameri-
kaansche reis uit het hoofd te praten.
Misschien jongeman en zoo komt het
mij voor, is het in uw eigen belang
als h dit doet,
'{Zie verder pagina 12$
