CALAIS het doel der
Duitsche troepen.
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Ring om de Geallieerden wordt
Dr. WOHLTAT AAN HET HOOFD
steeds nauwer.
Verliezen der Fransche marine.
~T
Vrijdag 24 Mei 1940
DE SPOORVERBINDING APELDOORN-DEVENTER
der Duitsche economische missie voor Nederland
HECHTERE ECONOMISCHE
SAMENWERKING
Zware gevechten te
wachten
Bermuda, Trinidad en
Jamaica in
Amerikaansch bezit?
Toespeling van admiraal Leahy
De strijd ter zee
Duitsche mijnen belemmeren Britsche
koopvaardij
ÜMAQft ia. hetitnJ* Duitsche troepen bezette Sedan,
JAPAN EN DE OORLOG IN
EUROPA
Nieuwe richtsnoeren verlangd
Wry vingen van binnenlandsch
palitieken aard
Verontwaardiging te Nijmegen
en Waalwijk
Amerikaansche pers over den
slag in het Westen
Men verwacht Duitsche invasie in
Engeland
DE BUKSEMOORLOG
Geen economische redenen de
aanleiding
Vraagstuk der landarbeiders in
Frankrijk
De Japansche missie te Rome
GOLDSCHE
COUCANT
blrtcteur F. Tirrr.Hi
But. Mat'krSt. Tet jlij,
roMRUO 4»»™»
Staatsraad Dr. Wohltat, de ook in
Het frontbericht van het D.N.B.
meldt
De wig, die In Westelijke richting
eerst langs de Somme en vervolgens
Noordelijk tusschen de vijandelijke
legers is gedreven, is verder ingeslagen.
De Duitsche troepen hebben zich in
zekeren zin binnen dezen wig omge
draaid en treden thans op in Noorde-
lijk&irhfing, dus naar Calais. De Wes
telijke rand van het groote ingesloten
gebied, waarin de Belgisch-Fransch-
Engelsrhe legers zijn opgesloten, wordt
daarmede systematisch gesloten. De
ring om den tegenstander wordt steeds
nauwer.
Met het oog op het toenemende ge
vaar det[ definitieve vernietiging' zijn
ook Woefndag weer door sterke vijaff-
delijke strijdkrachten in Artois op een
breed front met het zwaartepunt bij
Kamerijk en naar het Oosten uitbraak-
pogingen ondernomen, die leidden tot
geringe plaatselijke successen van den
vijand, maar vervolgens onder bloe
dige verliezen voor den tegenstander
werden afgeslagen. Deze vergcefsche
aanvallen hadden als eindresultaat den
wil tot weerstand van den tegenstan
der te verzwakken, aangezien na ze
kere aanvankelijke successen weer een
zware reactie intrad. Ook het verder
oprukken van dc Duitsche troepen in
d»; Tichting van Calais heeft de hoop
op oen doorbraak verder verminderd.
Bij de afweer van de doorbraak
pogingen van gisteren werd het leger
nadrukkelijk uit de lucht gesteund
voorts onderscheidde zich het afweer
geschut in de bestrijding van pantser
wagens. Het boschterrein ten Zuid-
Qostcn van Valenciennes is van vijan
den gezuiverd. Het lucjitwapen heeft
ook de haveninstallaties van Dover
aangevallen, terwijl de Engelschen een
roep om hulp wegens de bedreiging
van Calais hebben doen hooren.
Naar het schijnt wijst thans de
stoot van het Westelijke Duitsche leger
in de richting CalaisDover. Daarmede
komt de eigenlijke strijd tegen Enge
land naderbij. Allereerst moet echter
het omsloten gebied in Noord-Frankrijk
ep België nog geheel door Duitsche
troepen worden bezet. Met het oog op
de'sterke strijdkrachten, die hier inge
sloten zijn, zal dat niet zonder zware
gevechten geschieden.
Vergelijkingen met ervaringen uit
den Poolschen veldtocht moeten aan
gepast worden aan de hier aanwezige
omstandigheden. De ring is aardrijks
kundig veel grooter, de vijand militair
sterker en belangrijk beter uitgerust
dan de Poolsche divisies bij Kutno.
Steunend op den frisschen aanvalsgeest
der Duitsche troepen zal de Duitsche
leiding ook deze taak zoo snel mógelijk
tot oplnssing brengen.
De Woensdag gemelde aanval van
snelle Duitsche booten voor de vijan-
deiije havens aan het Kanaal vormt,
naar uit het legerberfcht blijkt, geen
op zich zelfstaande actie. De uitbrei
ding van dc Duitsche zeepositie om de
Nederlandsche kuststrook naar het
Westen wordt dus reeds systematisch
uitgebuit. Na het veelbelovende succes
van den Oberleutnant ter zee Opdcn
hoff, die bij den aanvang djy: Ned?r-
landsch-BeJgische operatie in de vrije
Noordzee-iuimte een Engelschen tor-
pedobootj.iger tot zinken bracht, bren
gen de eerste aanvallen uit de nieuwe,
vooruitgeschoven stellingen op de
Fransche havens aan het Kanaal ver
dere successen en daarmede nieuwe
bewijzen voor den aanvalsgeest der
snelle booten, die reeds voor Noorwe
gen waardevolle diensten hebben be
wezen.
Het tooneet der nieuwe successen is
hetzelfde als dat der eerste aanvallen
van de snelle boot in de geschiedenis
van haar ontwikkeling. De gebieden f
vcor de' Vlaamsche kust en voor de
Kanaalhavens deden in den wereldoor
log door hun aardrijkskundige toestan
den en hun militair belang de gedachte
opkomen aan een gebruik van snelle
booten, zoowel aan Duitsche als aan
Engelsche zijde. Verkenning van nabij
'cn bestrijding van duikbooten werden
toentertijd met succes door snelle boo^
ten uitgevoerd. Grootcre successen
tegen vijandelijke oorlogsschepen wa
ren den kleinen vaartuigen toerr nog
niet beschoren. Het gelukte slechts met
een van verre bestuurde snelle boot
een Engelsch pantserschip te beschadi
gen. Het succes van Italiaansclie snelle
booten in de Adriatische Zee tegen een
Oostenrijkse!) slagschip was toentertijd
vergemakkelijkt door dc bijzondere
omstandigheden van weer en zee in het
gebied aldaar, zooals ze aan dc Vlaam
sche kust nauwelijks, te vinden waren.
De thans Jiehaalde successen der Duit
sche snellè booten geven het recht vast
te stelien, dat het gebruik, dank zij hot
bnogere prestatievermogen en vooral
door verder ontwikkelde aanvalstac-
tick, groote uitbreidingen met zich zal
brengen.
De gouverneur van Portorico, admi
raai Leahy* welke vandaag de gast
is van president Roosevelt, heeft vol
gens Associated Press in een inter
view verklaard, dat een op vriend
schappelijke manier verkrijgen van de
Britsche eilanden Bermuda, Trinidad
en Jamaica door (Ie Vereenigde Sta
ten het verdedigingssysteem zoowel
van Noord- als van Zuid-Amerika zeer
zou versterken. Over het verkrijgen
van de drie eilanden zou tegelijkertijd
met de regeling van' de oorlogsschul
den onderhandeld kunnen worden,
waarbij men Engeland nog aanzien
lijke aanvullende credieten zou kun
nen verleenen.
De Nederlandsche Spoorwegen doen pile mogelijke moeite om de reizigers ter
wille te zijn. Zoo kannen b.v. de reizigers nil de richting Apeldoorn voor
Deventer worden vervoerd met den trein tot de IJselbrug voor Deventer, om
dan op de pont ovp te stappen, die hen over den IJsel brengt. Het uitstappen
bij de IJselbrug ->
De'Fransche admiraliteit maakt be
kend, dat tijdens de operaties op de
Noordzee en aan de kust van de Neder
landsche eilanden en van Vlaanderen
de Fransche marine de duikboot Doris,
den torpedobootjager Le Droit gn het
ravitaiiieer.ingsschip Le Niger verloren
heeft.
Aan de Zuid-Afrikaansche kust zijn
tot dusverre acht Engelsche schepen,
uit Karatsji en Singapore komende, op
Duitsche mijnen geloopen en gezonken.
Slechts in drie gevallen kon de beman
ning in de booten gaan. v
Hei zoeken der mijnen is moeilijk en
gevaarlijk gebleken. Reeds twee mij
nenvegers zijn 'ten offer gevallen aan
V»
de Duitsche mijnen. In Walvisehbaai
zijn drie uit Engeland verwachte sche
pen tien tot veertjen dagen over tijd.
Uit Pretoria wordt gemeld, ^at men
aan Engelsche zijde door deze gebeur
tenissen zeer getroffen is en bovendien
sterk is verontrust over de stemming
der inheemsche bevolking.
Behalve het Braziliaansche s.s. Almi-
rande Alexandrino is volgens een be
richt in het Portugeesche blad Ose-
c o 1 o ook het Portugeesche s.s. Paul
Soares door geallieerde schepen voor
controle naar Cassablanca opgebracht.
Het blad meldt verder, dat het Brazi
liaansche s.s. Pocone, dat eveneens
onderweg door Engelsche torpedoboot-
jagers voor controle naar Cassablanca
was geleid, gisteren uit de Portugee
sche hoofdstad is vertrokken. Het heeft
de instructie gekregen ook op gijn
vefderen tocht gevolg te geven aan de
bevelen der Engelsche admiraliteit.
Het blad Kokoemin S j i in
fo o e n eischt heden, in verband met
den nieuwen toestand in Europa, dat
Japan zijn politiek van niet-inmenging
in den Europeeschen oorlog zal her
zien en nieuwe politieke richtsnoeren
zal vaststellen op grond van het feit,
dat de Europeesche oorlog verbonden
is met de nieuwe ordening in Oost-
Azië. Met China mag geen gedeelte
lijke, doch uitsluitend een totale vre
de gesloten worden en daarom moet
het kabinet. Ypnai zijn. afwachtende
houding opgeven ten gunste van een
positieve politiek teneinde een perma
nente oplossing mogelijk te maken
van den oorlog in China.
Nederlandsche kringen van handel,
nijverheid en industrie zeer bekende
Duitsche econoom, komt naar ons land
met bet doel de economische ver
houdingen tusschen Duitschland en
Nederland te coordineeren en wei zoo,
dat zij nog hechter zullen worden, dan
zij tot nu toe in vredestijd reeds waren.
Beide landen zullen de vruchten hier
van plukken. Met Dr. Wohltat worden*
nog meer Duitsche economen in
Nederland verwacht en in nauwe
samenwerking met Nederlandsche in
stanties, zooals b.v. de Nederlandsche
Bank en.de departementen van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart, van
Landbouw cn Visscherij en van Sociale
Zaken, zullen zij arbeiden aan den
wederopbouw van het economische
leren hier te lande. Enkelen van hen
zijn reeds in Den Haag aangekomen.
Deze mededeeling was wel de be
langrijkste, die den gisteravond op de
persafdeeling van het Duitsche gezant
schap verzamelden journalisten tijdens
de gebruikelijke dagelijkschc perscon
ferentie door Dr. W. Janke werd ge
daan.
Staatsraad Wohltat, die vele Euro
peesche landen heeft bereisd en in
het bijzonder in Roemenië belangrijke
overeenkomsten op economisch gebied
tusschen dit land en Duitschland heeft
tot stand gebracht, zal als economisch
commissaris verbonden worden aan
de Nederlandsche Bank. Zijn benoeming
is uitgegaan van den opperbevelhebber
van het Duitsche leger, gcneraal-oberst
Von Brauehitsch. Zijn naam zoo
zeide Dr. Janke is een waarborg
voor een wederopbouw van het econo
mische leven in Nederland in even
grootenygls grootschen stijl.
Voorts deelde Dr. Janke mede, dat
zich op enkele plaatsen in ons land
bij de bevolking helaas wrijvingen heb
ben voorgedaan van binnenlandsehen
politieken aard. Hij verzocht met na
druk er bij het Nederlandschevolk
nogmaals op aan te dringen, dat het
ongewenscht is zich uit te laten over
binnenlandsche politieke aangelegen
heden. De bedoelde wrijvingen open
baarden zich in bfclecdigingen, hier cn
daar zelfs in mishandelingen, hetgeen
Dr. Janke ernstig betreurde. Zouden
deze feiten zich herhalen, dap mogen
maatregelen daartegen tegemoet wor
den gezien. Dr. Janke gaf uiting aan
de hoop, dat de gesignaleerde wrijvin
gen uitzonderingen zouden blijken te
zijn geweest.
Als bewijs voor heit Duitsche streven
naar een zoo ver mogelijk gaande nor
malisatie van het leven in Nederland,
noemde de woordvoerder verder het
feit, dat Duitsche dagbladen en tijd
schriften met ingang van heden weer
in Nederland verkrijgbaar zijn gesteld.
Ook de verkeersrelaties tusschen
Nederland en Duitschland, zoowel wat
betreft de spoorwegen als het verkeer
over den weg, worden met den dag
beter. Aan verdere normalisecring op
dit terrein wordt hard gewerkt.
Ten aanzien van het bombardement
op Nijmegen en Waalwijk door Engel
sche vliegtuigen, waarvan het Duit-
sctje legerbericht melding maakte,
merkte Dr. Janke op, dat deze ge
beurtenissen in beide bevolkingscen
tra groote verontwaardiging hebben
gewekt. Ook de Engelschen weten, dat
beide plaatsen niet alleen ver van de
oorlogszone liggen, maar bovendien
DE MOOBD OP DR, ENGELBERG.
De Canadeesche burger Ernest
Kehler is door een rechtbank te New
Vork wegens moord op den Duitschen
consulairen secretaris dr., Engelberg
tot tien jaar gevangenisstraf veroor
deeld,
De New Yorksche avondbladen hech
ten de allergrootste beteekenis aan den
vernietigenden slag in Noord-Frank
rijk en Vlaanderen, omdat een neder
laag der geallieerden, naar men te
New-York overtuigd is. het voerspel
vormt tot oen Duitsche invasta in
Engeland. Onder het opschrift „Engel
schen vechten 'dfn hun leven" geeft de
New York Sun een pessimistisch ver
slag van Churchill over de militaire
situatie. De strijd om Boulogne en het
bombardement van Dover werden ge
kenmerkt als het begin van het laat
ste bedrijf.
Dr. VVOHLTAT
open" zijn. Dc verontwaardiging is
des te grooter, nu is gebleken, dat de
aanwezigheid van de Nederlandsche
regeering in Londen de Engelschen er
niet van heeft kunnen weerhouden,
vreedzame plaatsen op Nederlandsch
gebied te bombardeeren. Dr. Janke
was nog niet in staat het juiste aantal
slachtoffers, dat onder de burgerbevol
king is gevallen, mede te deelen.
Tenslotte vertelde de heer Janke,
da, berichten uit Londen cn New York
melden, dat de Engelsche regeering
voor een bedrag van 350 millioen pond
aan waardepapieren, hetwelk toebe
hoort aan Nederland en België en dat
in het Britsche imperium is onderge
bracht, zal gaan.gebruiken om wapen-
leveranties in dc Vereen if^B; Staten te
financieren. Hij noemde deze berichten
een nieuw bewijs voor de Duitsche be
wering, dat Engeland de kleine landen
niet helpt, maar van deze alleen
profijt wil trekken.
De „Dienst aus Deutsch-
land" keert zich tegen de bewering,
dat de blikscm-obrlog. welke Duitsch
land thans ook in het Westen voert,
om ëconomisch-politicke redenen zou
zijn, ipgezet. Een dergelijke bewering
geeft blijk van weinig inzicht in de
economische onmstandigheden in Ne
derland, België en Noord-Frankrijk, te
meer daar men omrekening mee moest
houden, dat de terugtrekkende vijand
de meeste voorraden zou vernielen.
'Evenmin als het grootspraak is ge
weest, dat de Duitsche soldaten en
wapenen de beste ter wereld waren,
'was hét grootspraak, dat de voorraden
in Duitschland gunstig waren, zooais in
het najaar van 1939 werd verklaard. In
dc negen maanden van den oorlog
heeft men nog geen enkele maai de
verstrekte hóeveelheid levensmiddelen
in Duitschland behoeven te'verminde
ren, hetgeen in ingeland we! het geval
is geweest.
De Duitsche leiding heeft er zelfs
rekening mede gehouden, dat de ver
bindingen met het Zuid-Oosten van
Europa afgesloten zouden worden en
cok heeft zij niet gerekend op de, ar
beidskracht van de 800.000 Polen, die
gevangen zijn genomen, terwijl de uit
wisseling van goederen tusschen de
Sowjet-Unie en Duitschland sneller in
goede banen komt, als,zelfs optimisten
durfden verwachten.
In verband met den door den minis
ter van oorlog bevolen terugkeer van
met landbouwverlof zijnde soldaten
naar hun trocpenonderdeelcn, verlan
gen dé Fransche bladen, zooals b.v.
„Le Petit Provencal" te Marseille,
da% men landarbeidersbataljons
vormt uit de inboorlingen uit Noord-
Afrika en zells uit die uit Indo-
China. Zou hier niet terstond worden
ingegrepen, dan zouden volk en leger
voor een geweldigen hongersnood ko
men» te staan.
Ontvangsten bij Mnsselini en itn Peut
Mussolini heeft gisteren den Japan-
schen Ambassadeur Sato, den leider
van de Japansche missie, tezamen met
den Japanschen ambassadeur bij het
Quirinaal ontvangen. Sato heeft Mus
solini een boodschap van den Japai*-
schen minister-president Yonai over
handigd. waarin wordt gewezen op de
vriendschap tusschen Italië en Japan
en op de steeds nauwere samenwerking
tusschen beide landen op ieder gebied.
De delegatie is eveneens door Paus
Pius XII ontvangen. Daarna bracht zij
een bezoek aan den kardinaal-staats
secretaris Magltonc,—
v
