Duitsch-Fransche
wapenstilstand gesloten.
Rhenen UccsieU ziek!
NIEUWSBLAD VOOR X30UDA EN OMSTREKEN
Maandag 24 Juni 1940
Ook de Italiaansche voorwaarden aan de
Fransche gevolmachtigden overhandigd
der vijandelijkheden zei uur na sluiting
de Italiaansch-Fransche overeenkomst
Italiaansche voor
waarden overhandigd.
De Plechtigheid
Compiègne.
STATEN-GENERAAL
KOMEN VOOR-
LOOPIG NIET BIJEEN.
Over verkiezingen voor
lagere lichamen beslist
de Rijkscommissaris.
De Diplo over de
Situatie.
BUITENLAND
Vlootbouwprogramma
in Amerika.
Over 6 weken hoopt men
met den bouw van houten
noodwoningen te beginnen
Tweeduizend inwo
ners genieten neg
de gastvrijheid van
eender getroffenen.
Tweehonderd hui
zen zijn totaal ver-
eld, tweehonderd
zwaar beschadigd
maar herstelbaar
terwijl zeshonderd
woningen licht be
schadigd werden.
rt
i l
J
GOUDSCHE m COUBAHT
79e Jur{u( Na 20355
Directeur T. TOETER
Bur. Markt SI. Tel. ÏTU
Postgiro 48400
22 Jani om 18 «ar 50 Duitschen zomertijd is in het boech van
het Daitsch—Fransche wapeastilstandsverdrag onder-
..kend.
De onderteekening' werd aan Duitsche zijde verricht door den last
hebber lis den FShrer en oppersten bevelhebber der weermacht, den
ciiei van bet opperbevel der weermacht, generaal-kolonel Keitel, aan
Praascbe zijde door generaal Huntziger als lasthebber van de Fransche
regeering.
Staking der vijandelijkheden is daarmede nog niet verbonden. Deze
geschiedt eerst zes aar nadat de Italiaansche regeering aan het Duitsche
opperbevel der weermacht mededeeling zal hebben gedaan van de
sluiting van het ItaliaanschFransche wapenstilstandsverdrag.
De Fransche gevolmachtigden voor
Se wapenstilstandsonderhandelingen
lijn gisteren tegen 15.M unr in drie
Duitsche vliegtuigen up het vliegveld
van Rome aangekomen.
De Italiaansche voorwaarden voor
den wapenstilstand zijn Zondagavond
den Franschen afgevaardigden over
handigd. Het volgende officleele com
munique is hierover verschenen:
In een plaatsje in de omgeving van
Rome hebben de Italiaansche afgevaar
digden den Franschen afgevaardigden
de voorwaarden voor den wapenstil
stand om halt acht overhandigd. Voor
Italië waren hierbij aanwezig: dé
minister van Buitenlandse!» Zaken
graat Ciano, de chef van den generalen
staf der geheele Italiaansche weer
macht, maarschalk Badeglie, de ehef
van den 'marinestaf, admiraal Cavag-
nari, de chef van den generalen stat
der luchtmacht, generaal Pricolo, en
de plaatsvervangende chef van den ge
neralen staf van het leger generaal
Roatta. Voor Frankrijk: de generaal
van het leger Huntziger, ambassadeur
Noel, generaal Parisot, vice-admiraal
Leta en de brigade-generaal der lucht
macht Bergeret.
Het D.N.0. heeft van een deelnemer
het volgende bericht ontvangen over
de laatste plechtigheid in Compiègne
en over het onderteekenen van
het wapenstilstandsverdrag tusschen
Duitsehland en Frankrijk.
De twee uren, die oorspronkelijk
voldoenden tijd werden geacht om de
Fransche wapenstilstandscommissie een
laatste telefonische bespreking met
haar regeering mogelijk te maken,
werden meer dan verdubbeld. Steeds
weer probeerde de Chef van den fran
schen berichtendienst, die zich in den
salonwagen bevond, de verbinding te
verkrijgen, doch steeds weer werd zij
wegens storingen {Usschen Tours en
Bordeaux verbroken. De Fransche ge
volmachtigden toonden hierbij een
zekere zenuwachtigheid. Ondertusschen
wachtte de chef van het opperbevel
van de weermacht, generaal-kolonel
Keitel, de leider der Duitsche delega
tie, in een kleine nis aan den zoom van
het bosch de dingen af. Het werd 16.00
uur, 17.00 uur. Den Franschen werd
den raad gegeven een radioverbinding
tot stand te brengen teneinde den toe
stand op te helderen. Eindelijk scheen
de telefoonverbinding in orde te zijn.
De leden van de delegatie schaarden
zich rondom de telefoon in den salon-
Wagen. Generaal Huntziger greep den
hoorn en sprak in levendigen toon met
Bordeaux. Toén scheen hij ondersteund
te moeten worden en gaf den hoorn
over aan ambassadeur Noel. Plotseling
de vertjinding weer gestoord. Om
lk00 uur werd gezant Schmitt, den
vm^RMuT°?,tdlIer van het ministerie
den wanen a? sPhe Zaken. verzocht in
HunteiJ^ h men' wa»r generaal
Huntetger hem een mededeeling deed.
hel onderhmn^*1 het einde van
hel onderhoud verstreken. De Fran
sehen wenschten opnieuw een te™«.
Generaal-kolonel Keitel gaT in ^Tn
ft Duitsche taal gesteld.' schri£,U£
mededeeling een termijn tot uiterlijk
mo uuf Om 18.30 werd deae mede
deling door gezant SchmiH in den
salon wagen aan den generaal Huntzi-
«er overhandigd. Vice-admiraal Leluc
Jtond op en riep vlug den tolk. De
«ransctien verdrongen zich om den
BR WORDEN OOK GEEN
VERKIEZINGEN GEHOUDEN.
Het heden verschenen Verordenin
genblad bevat een verordening van den
Rijkscommissaris vuur het bezette Ne
derlandse!» gebied tot vastlegging van
de frerksaamheden van den Raad van
State, alsmede van eenige vertegen
woordigende lichamen.
Dese verordening luidt als volgt:
Tar. 1.
De werkzaamheden der beide Ka
der Staten-Generaal blijven tot
tolk, terwijl de gezant den wagen ver
liet, kalrti over het plein terugging en
aan generaal-kolonel Keitel het vol
brengen van zijn boodschap meldde.
Na een korte beraadslaging van de
Franschen in een buvertrek van den
wagen werd den Duitschers verzocht in
den wagen te komen. Generaal-kolo
nel Keitel kwam als eerste binnen,
gevolgd door de andere heeren. Tege
lijkertijd kwamen van rechts ook de
leden van de Fransche delegatie. Er
werd nog een gesprek gevoerd, dat
tien minuten duurde. Toen verklaar
den de Franschen zich bereid te tee
kenen. Om 18.50 uur werd het wapen-
stilstandsverdrag tusschen Duitsehland
en Frankrijk geteekend. Het was een
oogenblik van zeldzame grootte. De
handteekeningen werden staande ge
plaatst. De Franschen begonnen het
eerste.
Na de onderteekening verzocht ge
neraal-kolonel Keitel den aanwezigen
leden van de Duitsche en Fransche
wapenstilstandscommissie de van
weerszijden gevallen dooden die hun
trouw aan hét vaderland met hun
leven bezegeld hadden, eerbiedig te
gedenken. Een minuut van stilzwijgen
volgde. Toen verlieten de Franschen de
wagon teneinde zich naar Italië te be
geven. Om 19.06 uur meldde de gene
raal-kolonel Keitel, chef van hpt op
perbevel van de weermacht aan den
Führer, dat het wapenstilstandsver
drag was onderteekend.
De onderteekening van de Duitsch-
Fransche wapenstilstand, aldus de
Diplomatisch-politische Korrespondenz
heeft den oorlog bezegeld, waarmee
de oorlogszuchtige Westelijke mogend
heden het Duitsche rijk hadden ge
hoopt te vernietigen. De aanslag van
hen, die de opkomende krachten in
Europa eeuwig gepoogd hebben te
onderdrukken en die hun heerschappij
van geweld en bedrog aan alle vol
keren hebben willen opdringen, is
daarmee aan den kaak gesteld. Het
wederopgestane Duitsehland en zijn,
door een genie geleide weermacht heb
ben de wereld bewezen, dat de weg
naar gerechtigheid en levensrecht door
niets kon worden versperd, wel het
allerminst door den vloed van laster,
waarmee men het nationaal-socialisme
en het fascisme heeft meenen te kunnen
overwinnen. Nog is het uur niet ge
komen, waarop de wederopbouw van
Europa met alle middelen ter hand
kan worden genomen, omdat nog veel,
wat verrot is, moet worden neerge
haald. In machteiooze woede ziet En
geland hoe zijn vastelandsdegens, de
een na den ander gebroken zijn. Maar
nog steeds heeft dit land de onbe
schaamdheid aan zijn oude onverant
woordelijke methoden vast te houden.
Zooals het voor en ook tijdens dezen
oorlog geen moeite heeft gespaard om
door bedrog of omkooping hulpvol
keren tegen het rijk in den oorlog te
drijven, doet het ook nu, vlak voor de
afrekening, nog verdere pogingen
offers te vinden voor het herstel van
verdwenen Britsche grootheid. Ip dit
verband wijst de Diplo op de rede van
Churchill en legt er dan den nadruk
op, dat Engeland thans, als uitdager
alleen staat tegenover het Duitsche en
Italiaansche volk. Met behulp van
vreemde satellieten en door middel
van den hongeroortog tegen Duitsche
vrouwen en kinderen wilde het, van
uit zijn veiligen schuilhoek, dezen oor
log op gemakkelijke wijze winnen.
Thans moeten de Britten zelf hun man
staan. -Engeland zal gelegenheid heb
ben nu alleen te bewijzen wat het als
wereldmacht waard ia,
nader -order rusten.
Par. 8.
De werkzaamheden van den Raad van
State ingevolge de artikelen 19, 38, lid
3, 39, 46, 77 en 136, Hd 3, der Grondwet,
alsmede ingevolge de per. 81, 88, 84, 85
en 86 van de wet van 81 December 1861
(Staatsblad no. 189), houdende rege
ling der samenstelling en de bevoegd
heid van den Raad van State, blijven
tot nader order rusten.
Par. 3.
Verkiezingen voor de Kamer der
Staten-generaal vinden tot nader order
niet plaats.
De Rijkscommissaris voor Ket bezette
Nederlandsche gebied bepaalt in hoe
verre verkiezingen voor de Provinciale
Staten, de gemeenteraden ol andere
publiekrechtelijke vertegenwoordigen
de lichamen zullen plaats vinden.
De Rijkscommissaris bepaalt in hoe
verre verdere benoemingen van leden
van Gedeputeerde Staten en wethou
ders van de gemeenten plaats vinden
Hij beslist, indien nondig, over de be
noemingen van andere publiekrechte
lijke functionarissen.
Par. 4.
Voor zoover verkiezingen, die op zicb
zelf hadden moeten plaats vinden, in
overeenstemming met de bepalingen
van paragraaf 3
worden de volmachten van de gekosen
leden geacht tot nader order verlengd
te sijn.
De Rijkscommissaris neemt de noo-
dige maatregelen om te verhinderen,
dat een publiekrechtelijk vertegen
woordigend lichaam niet in staat sou
zijn om besluiten te
Par. 5.
Deze verordening treedt in werking
op den dag van haar afkondiging.
TWEEHONDERD NIEUWE
SCHEPEN.
Het Amerikaansche Congres heeft
een voorstel tot uitbreiding van de
vloot, dat voorziet in den bouw van
200 oorlogsschepen van alle catego
rieën, aangenomen. Door dit voorstel
wordt een bedrag van vier milliard
dollar voor den bouw dezer schepen
goedgekeurd. De voorzitter van de
marine-commissie, Vinson, verklaarde,
dat in verband met de verhoudingen
in Europa, een snelle bewapening
dringend noodzakelijk is. De tjjd noo
dig voor het ten uitvoerleggen van dit
programma tot uitbreiding van de
vloot, wordt op zeven jaar geraamd.
De Senaat en het Huis van Afge
vaardigden hebben verscheidene ge
wone begrootingsvoorstellen aangeno
men. Het Congres heeft definitief een
bijzonder bewapeningsvoorstel aange
nomen, dat voorziet in een erediet van
1777 millioen dollar voor het op stapel
zetten van 68 oorlogsschepen en het
aanschaffen vaii 3000 nieuwe leger
vliegtuigen, 3000 Rolls Royce-motoren,
alsmede in den aankoop van tanks en
ander oorlogsmateriaal. De Senaat
heeft een reeds door het Huis van Af
gevaardigden goedgekeurd belasting-
(Van onzen specialen
verslaggever)
Rhenen aan den
bouw: de balans
al wat vernield of
schadigd werd, is
gemaakt. Puinopruimers
dag in, dag uit druk in jde
weer met hun kipkarren, Hie
langs een smalspoor uit iet
centrum naar den rand van
de gemeente het materiaal
transporteeren, waar na sor-
teering het totaal onbruikbaar
geworden gedeelte metden
voor de demping van een gat
met ze^r groote afmetingen
gebruikt wordt. Over 6 weken hoopt
Rhenen, aldus burgemeester d' A u-
male van Hardenbjoek, met
den opbouw van houten noodwonin
gen te kunnen beginnen, dp dezelfde
wjjze al hier en daar reeds noodwin-
keltjes zijn verrezen. Tweeduidend in
woners van Rhenen genieten nog de
gastvrijheid van minder getroffen in
woners. De leuze „terug naar 't nor
male leven" moet ook voor de bewo
ners van de tweehonderd huizen, wel
ke geheel en van de tw eehonderd, wel
ke gedeeltelijk vernietigd zijn, gelden.
Vandaar het plan om met noodwortin
gen den terugkeer naar het vroegere,
maatschappelijke leven geleidelijk ban
te doen plaats vinden.
De scl
Hoeveel de schade in Rhenen be
loopt? Het is uiterst moeilijk om daar
voor een bedrag in geld te noemen.
Maar telt men de ingekomen schattin
gen van vernielde of beschadigde hui
zen met inventaris tezamen, dan
komt men globaal tot eer» bedrag van
Hard wordt er oij den distributiedienst
in Rher.en gewerkt om iedereen, die.
om meubelen of andere goederen
komt te helpen.
3 millioea gulden, een bedrag dat door
het veelal toepassen van nieuwbouw
nog wel aanmerkelijk hooger zal ko
men te liggen.
De heer Van der Haar, de Amers-
foortsche architect, heeft samen met
den gemeente-architect de schade ge
taxeerd aan de vernielde of beschadig
de hulzen. Daarnaast hebben de ge-
teafle.r. bewoners zelf de schade moe
ten opgeven aan meubilair en inven
taris. terwijl voorts de schade aan de
levende have (paarden .varkens en
kippen) opgenomen is.
De bezoeker in Rhenen ziet het: men
werkt weer enmen helpt de ge
troffenen. In de Cunerakerk, welke
zelf licht beschadigd is evenals een
zeshonderdtal andere woningen
heeft men datgenen opgeslagen, wat in
de niet-getroffen gemeenten der pro
vineie Utrecht is ingezameld: meubi
lair, schilderijen, serviezen en gtas-
werk, kinderwagens, wiegen, kussens,
bc .degoed bedstellen schoenen klee-
ren waschtafels atchbakken; er te vin
alles. Of er ook genoeg is? 't Is moei
lijk te zeggen maar 't mag betwijfeld
worden vooral wat meubels betreft.
Dankbaar heeft de distributedienqt,
welke in 't leven geroepen werd tan
een zoo eerlijk mogelijke verdeeliqg
van de verzamelde goederen tot stand
te brengen, de gulle gaven opgeslagen.
Een comité, onderafdeeling van fant
Grebbe-comité, heeft dezen dienst tg
een minimum van tijd georganiseerd.
Een kaartsysteem verzekert een goed*
controle: wien eenmaal iets verstrekt
is kan niet met succes een poging wa
gen om opnieuw hetzelfde te verkrij
gen.
Het herstelwetk
Rhenen aan den opbouw: burge
meester d'Aumale van Hatdenbroek,
die in donkere dagen zijn gemeente op
voortreffelijke wijze heeft gediend,
heeft er onmiddellijk voort gezorgd,
dat een architect, die het stadje door
en door kende, belast is met het ont
werpen van het nieuw te bouwen ge
deelte. Het oude karakter zal zooveel
mogelijk gehandhaafd blijven. Alleen
zal de hoofdstraat aanmerkelijk bree
der worden en zullen er in de toekomst
niet meer zooveel smalle straatjes op
den hoofd verkeersweg uitmonden.
Of de tram nog door 't centrum zal
blijven rijden? Zekerheid hieromtrent
bestaat niet; Wellicht zal men er tot
overgaan ort de tramlijn op te heffen;
maar hieromtrent is niets definitief
bekend.
Wel definitief geregeld is het onder
wijs. In de eenige school, die gebruikt
kon worden, is een rouleersysteem in
gesteld voor alle schoolkinderen, zoo
dat zij. al is het dan in mindere mat»
dan voorheen, toch onderwijs genie-
jen.
En wat zal et met de historische Cu-
nera-kerk en -toren geschieden? De
restauratie gaat door. In totaal 2ullen
de restauratie-werkzaamheden ep
30.000komenhetgeen mede ver
oorzaakt wordt door 't feit, dat zeer
belangrijke onderdeelen van 't orgel
der kerk, die in een loods waren opge
slagen. door brand zijn vernield..
Deze twee, als door een wonder ge
spaarde historische monumenten zullen
eenmaal weer het als een phoenix uit
de aseh herrezen stadje cachet verlee-
r»en. Waar nu nog de werkloozen, one
der toezicht van de Nederlandsche Hei.
de Maatschappij, hun uiterste krachten
inspannen om het centrum en de an
dere getroffen gedeelten van Rhenen
puinvrij te maken, zal in de toekomst
een architectonisch geheel verantwoord
stadsbeeld te zien zijn, volkomen in
harmonie met den din ook geresta»
reerdeh toren en de kerk.
Nog 6 weken: dan gullen die inwea
ners uit Rhenen, die thans de gastvrij»
heid genieten van gelukkiger men»
schen, hun noodwoningen zien verrjj»
zen. Valt slechts te hopen, dat er g»»
noeg geld en goederen zullen zijn, om
de vele gezinnen die op dit moment
nog dakloos zijn, dragelijk te kunnen
installeeren. Zoo niet, dan zal het
Grebbe-comité daarvoor nog wel de
noodige stappen weten te ondernemen.
(Nadruk verboden.)
Soldaten brengen
een aantal ge
schonken goede
ren in de Cunera
kerk te Rhenen
onder.
voorstel aangenomen, waarbij het wet
telijk vastgestelde maximum van de
staatsschuld van 45 tot 49 milliard
dollar wordt verhoogd. Verder boort
dit belastingvoorstel nieuwe belasting
bronnen aan voor hpt verhoogen van
de jaarlijkse!» belastingopbrengst met
ongeveer 1 milliard dollar voor het be
kostigen van het bewapeningprogram
ma. Nieuw belast worden hierdoor in
komens van die klassen, die tot dus
ver van het betalen van belasting
waren vrijgesteld of slechts geringe
inkomstenbelasting betaalden. Alle
voorstellen gaan thans ter onderteeke
ning naar president Roosevelt.
Ook Argentinië breidt lijs
vloot uit.
In het Argentijnse!» ministerie van
Marine zijn, in tegenwoordigheid van
den minister van Marine, admiraal
Scasso diepgaande besprekingen ge
voerd over het groote Argentijnsche
plan tot versterking van de vloot, dat
reeds in algemeene trekken aan het
Cngres is medegedeeld. De totale kos
ten van het plan worden geschat op
450 millioen pesos. Voor legerdoelein-
den moeten bovendien 550 millioen
pesos uitgetrokken worden. De com
missie heeft nog geen eenstemmigheid
bereikt over het aantal en de soort
schepen, die op eigen of op buitenland
se!» werven gebouwd moeten worden.
Tegelijkertijd zal ook het vroegere plan
voor de oprichting der marine-lucht
vaart van een groote nationale oor-
logs-werf worden uitgevoerd. Voor de
vergrooting der marine luchtvaart zal
een bedrag van 120 millioen pasos
worden uitgetrokken. De definitieve
plannen zuilen, na afloop van de be
sprekingen, aan den staatspresident
worden voorgelegd. De uitvoering van
het geheele plan zal over Verscheiden»
jaren verdeeld worden.
