Atlantische kust en Noordelijk
deel van -Frankrijk worden bezet
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Cöewapenstilstandsvoorwaarden]
De wederopbouw
It
Fransche vloot zal niet voor oorlogsdoeleinden
der asgenooten worden gebruikt en bij den vrede
zullen t. a. v. de vloot geen eischen worden gesteld
Uitlevering van het Fransche oorlogsmateriaal
I van Rotterdams centrum
Woensdag 26 Juni 1940
Pétain: „De eer is ten
minste gered".
Duitsche Pers over
de Voorwaarden.
Een onderhoud met stadsarchitect Witte veen
De nieuwe binnenstad zal hetzelfde
karakter hebben als vroeger - Het Maas-
fation verdwijnt Een nieuwe rivierdijk
Fransche Pers
achter Pétain.
De nieuwe partij
in Roemenië.
BUITENLAND
Frankrijk en Engeland.
Léon Degrelle.
BINNENLAND
De Noord-Zuid
Hollandsche Redding-
maatschappij.
GOUDSGHE
coileAl IT
19e Jaargang, No. 20357
Directeur F. TIETER
Bur. Markt 31. Tel. 2745
Postgiro 48400
Otdcr de bepalingen van het Duitsch-rfransche wapenstilstands
verdrag ia wel deze de belangrijkste, dat Doitschland meer dan de helft
van Frankrijk zal bezetten, met inbegrip van de geheele Westkust. De
lÜn van het te bezetten gebied begint in het Oosten aan de Fransch
Zwitsersche grens bij Genève en loopt dan ongeveer over de plaatsen
Dole, Paray le Monial en Bourges tot ongeveer 20 K.M. ten Oosten van
Tours. Van bier gaat zij op een afstand van 20 K.M. ten Oosten van de
spoorlijn ToursAngoulèmeLibourne en verder over Mont de
Marsan en Orthea naar de Spaansche grens.
Het ligt in het voornemen der Duitsche regeering, de bezetting van
de Westkust na de staking 4wide vijandelijkheden met Engeland te be
perken tot den onvoorwaarqM^vereischten omvang.
De geheele Fransche weermacht, de vloot incluis, zal worden ont
wapend en gedemobiliseerd, behoudens een deel der troepen, dat
noodig is voor de handhaving tfkn de binnenlandsche orde. De vloot
moet daartoe, voor zooveel noodig, worden teruggeroepen. Duitschland
is niet voornemens de Fransche vloot voor zijn oorlogsdoeleinden te
gebruiken (behalve voor enkele ondergeschikte diensten) of bij het slui
ten van den vrede een eisch te stellen ten aanzien van de vlpot.
De Duitsche krijgsgevangenen moeten onmiddellijk worden vrijge
laten, de Fransche daarentegen blijven in gevangenschap totdat de
vrede is gesloten.
Al het Fransche oorlogsmateriaal moet, evenals de militaire instal
laties en inrichtingen in bet bezette gebied, ongeschonden worden uit
geleverd.
Wat Italië beurelt is overeengekomen, dat de Italiaansche troepen in
hun voorste stellingen zullen blijven. De aangrenzende Fransche gebie
den, ook die in Airika, zullen over een aanzienlijke breedte gedemili
tariseerd worden. Overigens stemmen de bepalingen vrijwel geheel
overeen met die van bet Duitsch—Fransche verdrag.
laatste gezichtspunt, dat voor den
zegevierenden afloop van den Duit-
schen vrijheidsstrijd van beslissende
beteekenis is, is daarom in den meest
uitgebreiden zin rekening gehouden.
Wat Duitschland verlangt is niet door
gevoelens van, haat en wraak gedic
teerd, maar door de militaire nood
zakelijkheid van den verder strijden
den overwinnaar. De ov-rwonnene
moet de gevolgen van zijn nederlaag
dragen, maar hij wordt met geen
woord' en met geen maatregel in zijn
eer gekrenkt. Vertoonde de inleiding
den ridderlijken Duitschen overwin
naar. de aan Frankrijk gestelde voor
waarden bewijzen, dat alle aandacht
geschenken is aan den opbouw van
een latere samenwerking, die de ko
mende vrede definitief zal vastleggen
Duitschland heeft zijn tegenstander
voorwaarden gesteld die niet vergele
ken kunnen worden met de voorwaar
den. welke het 22 jaar geleden zelf
ontving.
Ook deVoelkische Beobach-
t e r constateert, dat het verdrag geen
DE VOORWAARDEN ZUN HARD.
MinisjgD-president maarschalk Pé
tain heeft Dinsdagavond voor het
Fransche volk een radiorede gehou
den, waarin hij de redenen der Fran
sche regeering voor het sluiten van
den wapenstilstand met Duitschland
en Italië uiteenzette.
Pétain verklaarde, aldus het D.N.B;,-
dat Frankrijk en Engeland zich over
hun werkelijke militaire kracht en
over de doeltreffendheid van het eeo
tiomische wapen, de blokkade enz.,
groote illusies hadden gemaakt. Men
wint een oorlog niet, alleen met goud
en grondstoffen. De overwinning
hangt af van de effectieven, van het
materiaal en van de voorwaarden,
waaronder deze gebruikt worden.
Pétain herinnerde aan de resultaten
van den slag in Vlaanderen en den
slag aan de Aisne en de Somme. In
enkele dagen, zoo vervolgde hü, heeft
de vijand onze stellingen doorbroken
en het grootste deel van het Fran
sche grondgebied veroverd. De uit
tocht van vluchtelingen nam toen een
enormen omvang aan. Acht millioen
Fransche vluchtelingen voegden zich
bii de anderhalf millioen gevluchte
Belgen en hebben in ons achterland
wanorde teweeggebracht. Van den
15en Juni at trok de vijand over de
Loire en stortte zich op het overige
deel van Frankrijk. Bij zulk een be
proeving moest de gewapende tegen
«tand gestaakt worden. De regeering
zag zich gesteld voor de keus tus-
schen twee beslissingen: óf op hasr
plaats blijven, óf de zee oversteken.
Pe regeering heeft besloten in Frank
rijk te blijven om de eenheid van het
Fransche volk in stand te houden en
daze tegenover den vijand te ver
tegenwoordigen. Onder deze omstan
digheden was het onze plicht een
aanvaardbaren wapenstilstand te ver
krijgen, in naam van de eer en het
verstand. De wapenstilstand! is geslo
ten, de strijd beëindigd. (Bp dezen
nationalen rouwdag blijft onze vlag
nochtans hoog verheven.
Pétain gaf vervolgens een overzicht
van de wapenstilstandsvoorwaarden
die hij hard noemde, en vervolgde:
De eer echter is tenminste gered. Wij
zullen de noodige krachten bewaren
om de orde in het moederland en in
de koloniën te handhaven. De Fran
sche rc-geering blijft vrij en Frankrijk
zal slechts door Frauschen bestuurd
worden. De oorlog is in het moeder
land verloren. Zou men hem in, de
koloniën moeten voortzetten? Ik wilde
geen verder bloed vergieten. Ik zou
niet waardig geweest zijn aan uw
hoofd te staan, wanneer ik het ge
daan had. Ik stel mijn persoon en ook
mijn hoop niet buiten Frankrijk.
Thans moeten wij al onze krachten
op de toekomst richten. Een nieuwe
orde begint. Uw leven zal hard zijn.
Ik zal u niet bedriegen met leugens,
die u reeds zooveel kwaad gedaan
hebben. Rekent voor het heden op
uzelf en voor de toekomst op uw kin
deren. Onze nederlaag hebben wij te
danken aan den geest der verwee-
king, der genotzucht Tenslotte riep
Pétain alle Franschen op tót mede
werking aan den wederopbouw,
De wapenstilstandsvoorwaarden,
schrijft de Berliner Boersen-
Z e i t u n g, komen in hun 24 punten
overeen met het feit, dat Frankrijk
overwonnen is in een oorlog, dien het
in eigen naam en als hoorige van En
geland aan het Duitsche r verklaard
heeft. De voorwaarden houden verder
rekening met de Duitsche eischen zoo
als vastgelegd in de inleiding van het
wapenstilstandsverdrageenhervat
ting van den strijd te verhinderen en
Duitschland alle veiligheid te bieden
voor de opgedwongen voortzetting
van den strijd tegen Engeland. Met dit
Tijdens het bezoek, dat de Rijks
commissaris, Rijksminister drSeyss-
Inquart, dezer dagen aan Rotterdam
heeft gebracht, vertoefde de Rijks
commissaris geruimen tijd in het
stadhuis, waar hij kennis nam van
een plan, dat de stadsarchitect, ir
G. W. Witteveen, heeft ontworpen
voor den wederopbouw van de
thans grootendeels verwoeste bin
nenstad.
Een redacteur van het A.N.P. is
thans in de gelegenheid gesteld den
stadsarchitect te vragen, welke
vraagstukken zich bij het ontwer
pen van een dergelijk plan voor
doen en op welke wijze hij heeft
getracht deze moeilijkheden tot een
bevredigende oplossing te brengen.
Drie vraagstukken.
Bij het ontwerpen van een plan, dat
de bedoeling heeft voor Rotterdam eeh
geheel nieuwe binnenstad te ontwer
pen zoo vertelde de heer Witteveen
treden reeds aanstonds drie belang
rijke vraagstukken op den voorgrond,
Zij zijn van fundamenteele beteekenis,
De eerste vraag is: „Hoe moet de
nieuwe stadsvorm er uit zien?"
Dit vraagstuk is dus van principiee-
len aard. De tweede moeilijkheid is
het spoorwegvraagstuk en het derde
punt, dat direct de aandacht vraagt,
behelst de vraag, wat er moet gebeu
ren om in de toekomst overstroomin
gen ten gevolge van hooge vloeden, te
voorkomen.
Ten aanzien van eerstgenoemde
moeilijkheid zèide de heer Witteveen
dat hij heeft gemeend een plan te ont
werpen, waarbij de nieuwe binnenstad
hetzelfde karakter zal hebben als
vroeger. Het spreekt intusschen van
zelf, dat het moet wordend-aangepast
aan de behoeften van Wet moderne
verkeer. Dit houdt ingrijpende ver
anderingen in.
Wat betreft het spoorwegvraagstuk
heeft de heer Witteveen gemeend het
Maasstation te kunnep opheffen door
de spoorwegverbinding GoudaRot
terdam by Nieuwerkerk in weatelgka
richting te doen afbuigen en door
Kralingsche 'plas en langs de openbare
begraafplaats en Rotte te leiden naar
het Delftschepoort-station. Op deze
wijze zou men één centraal station
krijgen met drie radiaal uit de stad
stralende spoorwegen.
kleingeestige onderdeelen bevat. Het
zet Frankrijk militair schaakmat, maat
staat het binnen de grenzen van het
mogelijke en gewcnschte een herstel'
van zyn inwendige orde toe.
Het Hamburger F remde n-
blatt schrijft: De tegerwotfrdige be
stuurders van het Biitsche rijk droo-
men van een oorlog der continenten,
dien zij van een werelddeel buiten
Europa zouden voeren, wanneer het
eiland Engeland- 'zich niet meer zou
kunnen verdedig-r. Britsche oorlogs
schepen zouden de totaliti it van het
avondland van over de zeeën moeten
belegeren. Hoe ongewoon het onk
moge klinken, deze wanhoopsplannen
zouden slechts beteekenen, dat de
regeering van Winston Churchill de
doodgraver zou will -r worden van de
Europeesche beschaving, den Euiopee-
sehen welstand on de Europeesche
leiding in de wereld De oorlog zal du?
duren totdat men Groot-Brittannie ge
dwongen zal hebben aan het continent
zijn vrede en zijn eeinyige onafhanke
lijkheid van Engelsch# oneonighed -i
te gunnen Uit deze doelstelling, die
aan de inleiding tot de wapenstil
standsvoorwaarden met Frankrijk
haar politieke wereldbeteekenis ver
leende. blijkt zonder meer ch-n Euro
peesche zin van den Duitschen strijd
De Fransche bladen stemmen 'in met
de radiorede van maarschalk Pétain.
waarin deze de houding der regeering
tegenover de gebeurtenissen recht
vaardigde. De Figaro wijst op de
uitspraak vpn Pétain. dat Frankrijk de
toekomst voor zich heeft en in het
herstel gelooven moét. Dit doel kan
slechts door volkomen eensgezindheid
en discipline bereikt worden De E c h
de Paris schrijft: Frankrijk heeft
den oorlog wegens jammerlijke voor
bereiding en gebrek aan inzicht ver
loren. Het stukgeslagen Frankrijk
moet thans weer opgericht worden.
Daarin moet men vertrouwen hebben.
wapenstilstand geeft Fra' kruk
gelegenheid met r.ijn verouderde le
vensvormen te breken.
IR G. W. WITTEVEEN.
Wat betreft het de.rde vraagstuk
gevaar voor overstroomingen her
innerde de heer Witteveen er aan, dat
de bestaande rivierdijk ligt op gemid
deld 4 meter plus r.p. Op dit oogen-
blik is dat nog wel voldoende, maar
nu doet zich het phenomeen voor, dat
de zeespiegel elke 100 jaar 20 cm.
atOgt. Over 500 jaar zal de zeespiegel
dus 1 meter gestegen zUn. Dit betee-
kent dat over 500 jaar de dijken, die
nu nog goed zijn, minatens 1 meter
moetenworden verhoogd, omdat de
stad anders bij stormvloeden kan over-
atrqomeit.
De heer Witteveen is van oordeel,
dat nu toch een nieuwe binnenstad
gebouwd moet worden de rivierdijk
minatem tot 6.10 r.p. moet worden
verhoogd. De heer Witteveen heeft ge-
traeht een andere oplossing te zoeken.
Hij ü.veft.d eze gevonden door de oude
dijk, die midden door de oude stad
loopp, te elimineer an en direct langs de
I zier een nieuwe dijk te ontwerpen
met een zoodanig dwarsprofiel, dat een
gedijd te dijk. ter breedte van 20 meter,
op meter r.p. kom( te liggen en
een gedeelte, ter breedte van' 30
metdr," op 6.25 r.p. De heer Witte
veen heeft deze oplossing gekozen,
omdit de nieuwe dijk dan tevens
dienst kan doen ais een groote
grootsche boulevard, waaraan een
daarijnede iq karakter en afmeting
passende bebouwing komt.
Deinude iiavens zijn in het plan van
den jtadsarchitect behouden gebleven,
deelsj uitgebreid. Ook de oude stads-
driehpekide twee groote boulevards
CoolsSngei en Goudschesingel, alsmede
de dijie hoofdpleinen Hofplein, Beurs
plein :en Oostplein is in het nieuwe
plan gehandhaafd, zij het in grootere
afmetingen. Het verkeer tusseiu-n im
ker- dn rechter Maasoever zal blijvend
gebruik maken van de bestaande
oeververbindingen^ die ijaartoe ver
breed en vernieuwd moeten-^ Worden.
De h^er Witteveen heeft voorts de
verkeersbrug rechtstreek
verbinding gebracht met het Beuis-
piein, waardoor het verkeer, dat van
het Zu.drn Rotterdam b.nnenkomt,
J.rect
i-or.'.^-u
.„VOLKOMEN NATIONALISME".
IA Koning Carol heeft gisteren de ge-
mukwenschen van de regeering in ont-
vangst genomen voor de oprichtmg
van de partij der natie onder zijn lei-
dii gv De miniMef-president-Tatareicn
wees in een rede op den sterken weer
klank van ge historische handeling van
den Koning in geheel Roemenië, als
bekroning van het door den vors' ge
nomen initiatief tot inwendige ver
steviging en voltooiing der geestelijke
eenheid van alle Roemenen.
In zijn'antwoord zeide de Koning:
Roemer..e heeft zich thans op een
nieuw politiek plan van hooge moraal
en volkomen nationalisme geplaatst.
Van nu af moet het eensgezinde Roe
menië vastberaden de moreel e vernimu
wirg en de nieuwe taak ter hand
nemer Elke staatsburger wordt naar
het vertrouwen en de prestaties ten
aanzien van den 'blo.ei des lands be
oordeeld.
jp het Bt urspie.n en dus in het
in van Rotterdam word; geh-id.
Er zijn eenige elementen in dit plan.
die orog'et'A ijleld 'aanleiding zu.len
hieven tot velerlei* kritiek, o a. de
nieuwe spoorwegverbinding Gouda
Rotterdam, d.e mogelijk de schoonheid
van de Kralingsche plas in gevaar kar
brenger)» De aandacht der publieke
op.me voor deze vraagstukken za!
door de betreffende autoriteiten onge
twijfeld' op hoogen prijs worden ge
steivf.
GEEN DIPLOMATIEKE
BETREKKINGEN MEER.
De Daily He raid beweert, dat
er tusschen de Britsche regeenrg
de „regeering van Bordeaux" in het
geitel geen diplomatieke betrekkingen
meer bestaan De Britsche ambassa
deur en hel personeel der ambassade
bevinden zich op weg naar Engeland
Onder zulke omstandigheden, aldus is
de conclusie van het blad. zijn betrek
kingen in het geheel niet mogelijk
meer.
Met betrekking tot de vorming van
een Fransch „Nationaal conuté" te
Londen meldt de News Chronicle, dat
bekende Fransche politici op weg naar
Engeland zijn om zich by „generaal" de
Gaulle aan te sluiten, oa Mandel
Campinchi. Herriot, Dellos. Blum, Cot
en Reynaud
Naar de Engelsche bladen melden,
bevinden zicli de Fransche oud-minis-
lers Blum, Herriot en Paul Boncour te
Londen.
ALS GEVANGENE TE ARBES.
De bijzondere correspondent var. het
D.N.B. aan de Spaansch-Fransche
pens meldt:
Het Fransche blad La Dépêche
verneemt uit Pau, dat de leider der
Belgische rexisten, Léon Degrelle. zich
te Arbes als gevangene bevindt en dat
dus het bencht over zijn fusilleering
onjuist is.
Op den dag van het inwerking tre
den van den wapenstilstand werd de
militaire controle op alle wegen in
Zuid-West Frankrijk ingetrokkeri.
Gendarmen namen de bewaking op
zich, terwijl de soldaten naar de ka
zernes gebracht en ontwapend werden.
Gisteren zijn voor het eerst Fransche
vluchtelingen de Spaansche gren» in
de richting Frankrijk overgekomen cn
wel nadat zij van bekenden vernomen
hadden, dat de Duitsche bezettings
troepen niemand lastig vielen en allen
uiterst torrect behandelden. De vluch
telingen] zeiden, dat zij hun woning
slechts |n de paniek en de anti-Duit-
sche stemming verlaten hadden en blij
waren, weer te kunnen terugkeeren
iom aan het werk te gaan.
SPANJE EN GIBRALTAR.
Het Spaansche blad Alcazar schrijft,
dat ook tijdons den Spaanschen bur
geroorlog Gibraltar nooit vergeten
werd. De Spaansche nationale bewe
ging is er zeer gevoelig voor, dat era
stuk v„n Spanje in handen van een
vreemde en zelfs vijandige mogend
heid is Spanje zou nooit de zee-engte
voor de vreedzame koopvaardij strem
men. Tenslotte spreekt hèt blad de
hoop uit, dat zeer spoedig de Britsche
ylag ir. Gibraltar djer de Spaansch
vervangen zal word'-n.
GROOTE MEDEWERKING DER
DUITSCHE AUTORITEITEN.
Een beroep op het Nederlandsche volk
De secretaris-penningmeester ven
de N.Z.H R.M.. de heer H. Th. de Booy,
deelde in een onderhoud met hel
A.N.P. mede. -dat van den chef van
den Nederl. marinestaf, met medewe
ten van de Duitsche militaire autori
tei :en. een schrijven is binnengeko
men. waarin o.a. wordt medegedeeld
dat de vaartuigen van de beide mad*
schappijen met het behoud van> hun
volkomen niet militair en humanitair
karakter uitsluitend voor reddinga-
idoeleinden moeten worden gebezigd
ongeacht de nationaliteit van de ml
nobd verkeerenden. Militaire cn an
dere opdrachten, berging van in poad
verkeerend materiaal van oorlogvoe
renden zullen de Duitsche autoritei
ten niet van de equipages eischen.
Dit breede standpunt van de Dutt-
sche autoriteiten stelt ons dus in «ie
gelegenheid om het werk volledig te
hervatten, aldus de heer Boo$l Maar
het spreekt vanielf. dat dit werk moei
lijker en gevaarlijker is geworden;
denk alleen ruaar eens aan het mij
nengevaar en het ontbreken van ver
lichting der zeegaten.
Het is een eereplicht van het Ne-
derlandsche volk om voort ie gaan mot
finaneieelen steun van cms werk. En
ik twijfel niet, of Nederland zal ook
thans op dit gebied zijn plicht ver
vullen.
Op het oogenblik is natuurlijk de
vervanging van materieel en de aan
bouw moeilik, zoo niet onmogelijk.
De bouw van de nieuwe bootonhiM-
zen op Schiermonnikoog en EierlanA
land hebben wij stop moeten zettoa.
De aankoop van tractoren kan even
min doorgaan, zoodat een zeer belang
rijk deel van het mooie programma
voor 1940 is geschrapt. Maar die scha
de halen wy wel in.
Twee nieuwe motorstrané-
reddingbooten.
Wel bouwen wij de twee motor-
strandreddingbooten, bestemd voor de
stations Zandvoort en Schiermonnik
oog af; de laatste wordt voorloopig te
Hindeloopen gestationneerd.
De bouw is zooals bekend mo
gelijk gemaakt door twee prachtige
giften, nl. van de maatschbppy Am-
stel levep en van een dame, die onbe
kend wenscht te blijven en die het
reddingweten een warm hart toe
draagt. Tractor en bootenhuis zulleit
echter helaas voorloopig tot de wen-
schen van de Noord-Zuid Hollandsche
moeten blijven behooren. Een groot
verlies beteekende voor ons de dief*
stal van de Zeemanshoop, die te Sche*
veningen lag. een boot van f 25.000.—*
Yerder heeft de oorlog betrekkelijk
weinig schade aangericht.