x\
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Britsche Kanaal-eilanden
door de Duitschers bezet
De beteekenis van
ifa
Dinsdag 2 Juli 1940
Guernsey en Jersey bij
V v| verrassing genomen
DuiUche commentaren op Britsche redevoeringen
„Overal wordt de wanhopige toestand van
Engeland duidelijk ingezien
De Stemming in
Engeland. V
ChamhJY'keert Zir;i tegen de door
Chamberlain uugesproken bewering,
Het Singapore van de Oostelijke
Middellandsche Zee
I Eindpunt van de petroleumleiding
bruggehoofd naar het achterland
en
BUITENLAND
Roemenië ziel af van
Garanties.
t ONTSLAG VAN DE:>
BURGEMEESTER
VAN DIlN HAAG.
Op laat van den
Rijkscommissaris.
De Ontruiming van
Bessarabië.
De Toestand in Sjanghai
Engelsch Bezettingsplan
van Syrië?
79e Jaargang. No. 20362
Het Britsche kanaaleiland
Guernsey is op verrassende
wijze door deelen van het
Iuchtwapen in bezit genomen.
Hierbij schoot een Duitsch
verkenningsvliegtuig in een
luchtgevecht twee Britsche
gevech svliegtuigeh van het
type Bristol-Blenheim néér.
Gisteren gelukte het op de
zelfde manier hetBritsche
kanaaleiland Jersey bij Ver
rassing te bezetten.
DE PRESTATIES VAN KAPITEIN
LUITENANT PRIEN.
Het frontbericht van het D N B. van
1 Juli luidt als volgt:
De strijd tegen Engeland weid opk
gisteren "door de oorlogsmarine en het
Iuchtwapen met gropt succes verder
gevoerd. De verliezen, die de Britsche
koopvaardij door de leveitdige 'bedrij
vigheid van de Duitsche duikbooten in
den laatstcn tijd zijn toegebracht, wor
den door de twèe getallen in het leger-
bericht van vapdaag duidelijk in heil
ficht gesteld. In de eerste plaats hioet
gewezen worden op het 'groote aantal
schepen, dat kapitein luitenant Prien
op zijn jongsten tocht vernietigd heeft.
Enkele dagen "geleden is gemeld* dat
Prien meer dan 40.000 ton tot zinken'
heeft gebracht. Een nauwkeurig onder
zoek van de i -epspapieren en
scheepsnamen heeft aan het, licht ge
bracht, dat dit getal mpt meer dan
10.000 ton tot rond 51.000 ton tot zin
ken gebrachte scheepsruim tê is geste
gen. Djt is voor een enkele duikboot
een ortgewoon gunstig resultaat. Een
tweede duikboot slaagde er ip tijdens
een tocht 23.000 ton' vijandelijke
scheepsruimte te vernietigen, het 'bij
zondere van deze prestatie is, dat het"
dén commandant van deze boot gelukte
uit een zwaar beveiligd convpoi twee
schepen te* torpedeeren.
Het Engelsche convooisysteem is dus
evenals voorheen ondoelmatig.' Er moet
aan herinnerd worden, dat reeds meer
dere malen in den Sfgeloopen tijd mel
ding gemaakt kon worden van succes
volle aanvallen op Britsche convoolfn.
Deze zelfde duikboot gelukte het tü-
dens denzelfden tocht in den Atlanti-
schen oceaan ten Zuidemvah Brest ook
■nog een Britsche kruiser met goed ge
volg te torpedeeren.
Het Iuchtwapen richtte zijn aanval
len op talrijke havens aan de Oost
en Westkust van het Britsche eiland.
Ook de havens in Oost-Schotland wer-
den4bij deze aanvalshandelingen met
goeci succes betrokken. Opmerkelijk is
ten slotte de t le nederlaag van
moderhe bommenwerpers, die, be
schermd door Britsche jachttoestellen,
een aanval deden op een vliegveld in
de omgeving van Rijssel. Als gevolg
van het doeltreffende vuur der lucht
doelartillerie werd de formatie reeds
bü aankomst uit eikaar geslagen, zon
der dat bommen geworpen konden
worden. Duitsche jachttoestellen vol
tooiden daarop de afweer en deden de
afweer in een totr'. vernietigings
overwinning verkeeren, door het neer
schieten van zes vliegtuigen van het
Britsche geveehts-eskader. Van de
vergezellende Engelsche jagers wèr-
nog drie toestellen vernietigd,
totale getal van de vijandelijke
verhezen, is vergeleken met de Duit
sche verliescijfers, een nieuw bewijs
voot de algeheele superipriteit van
Duitschland in de lucht
De jongste redevoeringen van Cham-
J"™. den onderstaatssecretaris
het Britsche Ministerie van Voor-
rchting. Nicholson, worden door de
Duitsche avondbladen beschouwd als
!,»Vympt0°m van de in Engeland
onrat rr °m 2ich heen Knijpende
onrust en verwarring. De B o e r s e n-
dat de geruchten over oneenigheden
in het kabinet en over de zoogenaam-
W neiging tot vrede in bepaalde Brit
sche kringen het werk van de Duit
sche propaganda is". Alsof Duitschland
ble„7"5 h,6eft' te speculeeren op
to^nlandsehe tegenstellingen in En-
ne trfn het noodiK heeft, de ge
neigdheid tot vrede In Engeland te
peilen. Als men Chamberlain hoort,
zou men gelooven, dat het rijk öe En
gelsche lijfgardisten op het_ vasteland
clcn een na den ander slechts daarom
hdeft verslagen, om Engeland het drin
gende verzoek te doen, toch eindelijk
vrede te sluiten. De Engelschen zullen
nergeens een verstandig mensch vin
den, die dit gezwets ernstig opvat.
Want overal wordt dê wanhopige toe
stand van Engeland duidelijk ingezien
en Overal zal bien daarom precies zoo
lachen als bij ons, wanneer Chamber
lain als bewijzen voor het hopelooze
van een Duitsche „invasie" de supe
rioriteit noemt van. de Britsche vloot en
de moeilijkheid van de Duitsche Tavi-
tailleering. Moeilijkheden en de En
gelsche vloot zijn er voor om over
wonnen te worden. En Duitschland
heeft getoond, dat zjj weet te overwin
nen.
De Deutsche Allgemeine
Z e i t u n g bestrijd de verklaring van
Chamberlain, dat Engeland thans den
vijand wil aanvallen. Nu, nu Engeland
al zijn hulpvolken op het vasteland in
den steek heeft gelaten, spreekt Cham
berlain ervan den vijand aan te vallen.
De vijand, dat is dus alles wat op het
vasteland leeft en bij de algemeen be
kende trefzekerheids, van de Engelsche
piloten kan de doelscnüf ook niet groot
genoeg zijn. Alleen wordt of) derge
lijke wijze niet de geringste invloed
uitgeoefend op de richting, die deze
oorlog nu zal inslaan on die door
Duitschland wordt bepaald:
De Nachtausgabe legt den
nadruk op de verklaring van onder
staatssecretaris Nicholson, dat er ip
Engeland lieden zijn, die beweren, dat
de eenvoudige man en de,middenstand
in Engeland niet onder Óen Duitsche
overwinning zullen lijden, Duidelijker
kan de werkeljjke stemming van den
middenstand en ook van een groot ge
deelte van den arbeidersstand niet ge
kenschetst worden.
(Van
itjpn V.P.B.-correspondent)
den
Het
AT de oorlogshaven Sin-
japore voor het Britsche
orestjge en voor de Brit
sche veiligheid in Zuid- en Oost-
Azjë, alsmede voor het Fransche
Indo-Chinft beteekent, dat beteekent
Haifa v^or Engeland in het Ooste
lijke bekken van de Middellandsche
Zee en Palestina, Transjórdanië, in
Irak en voor het Fransche
daatsgebied Syrië-Libanón.
Op slechts een uur vliegen afstand
Van Cyprus ligt, ten Zuidoosten daar
van, Haifa, de voornaamste haven
van Palestina, het eindpunt van de
petroleumleiding uit Irak. De half-
ATabische, hall-Joodsche stad wordt
bcheerscht door den 300 meter hoo
geil berg Karmel, die bezet is met tal
rijke Engelsche kustbatterijen. Aan
den voet daarvan begint de Baai van
Akjro, achter welker zandduinen
eveneens Engelsche batterijen den
eventueelen aanvaller opwachten, Zjj
staan daar minder om de nieuwe, uit
gestrekte Joodsche industriegebieden
te beveiligen, i dan wel om een bol
werk te vormen voor de eenige fa
briek van beteekenis in Palestina,
waarj het spoor wegmaterieel kan wor
den hersteld en voor de etablissemen
ten van de Irak Petroleum Maat
schappij, welke hier haar eindpunt
heeft jvan de petroleumleiding uit Mo-
soel, die de Engelsche vloot van
brandstof voorziet.
De petroleum legf een langen weg
af om,j door middel van een leiding
en buikensysteem en een groot aantal
pompstations uit Irak via Transjór
danië Palestina te bereiken. Bij Ha-
ditha gaat een zijleiding naar het
Fransche mandaatgebied. Het in
Transjórdanië liggende deel van deze
leiding jvas gedurende deh opstand in
Palestina bijna onafgebroken blootge
steld aah de aanvallen der Arabieren,
die de leiding welke op sommige
plaatsen I slechts 30 cefitimeter diep
ligt vernielden en de uitstroomende
petroleunji in brand staken. De uit
komst heef: echter geleerd, dat de
aanvoer daardoor niet ernstig werd
geschaad, omdat de reservoirs onder
weg in staat waren, de leiding af te
sluiten enl den petroleumvloed op te
houden, tót de schade hersteld was.
Thans wondt er geregeld met vliegtui
gen gepatrouilleerd boven de geheele
leiding.
Bruggehoofd voor de Oostelijke
Middellandsche Zee-kust.
Doch Haifa is niet alleen bestemd
om de petroleumleiding te bescher
men; het vormt tegelijkertijd het
bruggehoofdl voor de heele Ooste
lijke Middellandsche Zee-kust ook
voor het Fransche gedeelte daarvan.
Het Fransche mandaatgebied is altijd
alleen veilig geweest onder Britsche
bescherming, evepals Indo-China on*
der bescherming staat van de Engj
sche vloot en de vióotbasis Singapore.
Nadat de Wereldoorlog was afge-
loopen hebben de Engelschen nooit
opgehouden begeerige blikken te slaan
op het Fransche mandaatgebied.
Frankrijk moest daartegen steeds op
zijn hoede zijn. Ook in dat opzicht
heeft'Haifa groote beteekenis.
Het ij na Alexandrië de groot
ste haven in het Oostelijke bekken van
de Middëllandsche Zee. Niet al te
groote oorlogsschepen kunnen de ha
ven binnópvaren; de andere moeten op
de reede ankeren. Voor de duikbooten
is een kleine, speciale haven ingericht;
ook is er eefe speciale petroleumhaven
ingericht. TeV einde grootere schepen
gemakkelijk Van brandstof te kunnen
voorzien heeft de petroleum-maat-
schappij echter een leiding onder
water laten aanleggen, welke tot een
paar honderd meter in zee loopt. Ten
Oosten van de stad is een vlakle voor-
lóopig ingericht tot vliegveld. Dit is
voorbestemd om te worden uitgebreid
tot het grootste vliegveld van Pale
stina, Transjórdanië, Syrië en den Li
banon. Het zal Lydda overvleugelen,
aat tot het uitbreken van den oorlog
een stopplaats vormde voor het vlieg
verkeer t.ssehen Europa en Oost-
Azië. Ook thans is het nog van groote
strategische beteekenis. De militaire
centrale vliegbasis van de Royal Air
Force is everwei verplaatst naar het
binnenland, in de nabijheid van
hoofdstad van Transj -ianië, Amman.
-Toestand in het achterland
onzeker.
In het bovenstaande stelden wij in
korte trekken het gewicht in het licht
van Haifa-i dat wij in zekeren zin ver
geleken met Singapore. Tusschen deze
beide Engelsche steunpunten bestaat
echter een groot verschil, wat het
achterland betiarft. In het achterland
van Haifa heeft Engeland namelijk
met groote moeilijkheden te kampen.
Bij de opstanden onder de Arabieren
van 1936 tot 1939 hebben reeds drie
Engelsche generaals schipbreuk gele-/
den: Dill, liainig en Wawell.
De Engelschen geven zich er ifn
volle rekenschap van, dat de Arataeren
in het geheele land weder in opstand,
zouden komen, in weerwil van hun ge
brek aan wapens evenals het ontbre
ken vap ^andere hulpmiddelen, indien
de oorlogl overslaat naar Palestina. De
gewaperMe hulp van een corps van
30.000 tot&O.OOO man, aangeboden door
de „Zelfbeschermingsorgaiy saties'
welke door de Joden zijn opgericht
wordt blijkbaar door de Engelschen
niet hoog aangeslagen, daar zij dit aan
bod tot dusverre niet hebben aangeno
men. Zij liebbèn er de voorkeur aan
gegeven, Australische en NieuwvZee
landsche? troepen i Palestina ,in te
kw'artierep, ten einde zich te verzeke
ren van de absolute militaire dicta
tuur. Deze zullen zij kunnen blijven
uitoefenen, zoolang deze trpepen het in
Palestina kunnen uithouden. Door de
Italiaansche oorlogsverklaring en het
gevaar van een ItaliaanseHen inval in
Egypte bestaat er echter alle kans op.
dat deze troepen zullen moeten deel
nemen aan de be eiliging van het
Suezkanaal. Zoodra dit gebeurt, kan
men er op rekenen, dat in den rug
der Engelschen een hieuwe Arabische
opstand zal uitbreken.
ENGEL ANDS MOEILIJKHEDEN
IN SYRIË.
Het D N.B, m 4 uit Rome: De En
gelsche regeering heeft een verklaring
doen verspreiden, Ike de plannen
van Engeland in het Nabije Oosten
onthult. Zij maakt er opmerkzaam op
dat zij het door generaal Mittelhauser
bevolen staken der vijandelijkheden in
Syrië moet beschouwen als een in ge
vaar brengen van d- Britsche suprê
matie in de Middellandsche Zee en dat
zij geenerlei acties kan toelaten, die
een nadeel zouden kunnen vormen
voor Ehgelands verplichtingen om de
landen in het Nabije Oosten te verde
digen
Dit is, zoo schrijft de oorlogscorres
pondent M&n het D N.B. in het Middel
Irndsche Zeegebied, het an^voor^ van
Engeland op het besluit van Mittel
hauser 'om correct de bevelen van
Petain tën uitvSêr te leggen. De plot
selirge reis van Weygand naar Beiroet
heeft klaarblijkelijk het besluit van de
Londensche regeering om op te treden
bespoedigd. Wat sedert dagen ver
wacht werd, schijnt thans direct te
verwachten. Het wegvallen van het
Fransche Levantleger uit het ontwor
pen gemeenschappelijke Britsch-Fran
sche front in het Nabije Oosten, be
teekent voor de Engelschen een zoo
zware slag. dat zij "besloten hebben aan
den voor Groot-Brittar.nië uiterst ge
vaarlijken toestand in Syrië het hoofd
te bieden. Zij willen den toestand in
het Nabije Oosten, die hun ontglipt
weer in de hand krijgen.
De officieele mededeeling der regee
ring te Londen moet de openbare mee
ning voorbereiden op dr aanstaan»
actie van Groot-Brittannië. Daarm
zou echter een toestand ontstaan/die
men zich tot dusverre niet kon /(oor
stellen. Men kan niet aannemgn. dat
generaal Mittelhauser zonder strijd
een bezetting van Syr!ï dopr Engel
sche troepen zou toelaten./Het Wey-
gand-leger beschikt ten /slotte toch
over 130.000 man. Het /heeft zware
artillerie 'en bombardëmentsvliegtui
gen ter beschikking. C/f zich Fransche
vlpotstrijdkrachten irSyrische havens
bevinden is twijfelachtig. Mochten de
Engelschen thans /een coup onderne
men op Syrië, dan dreigt voor hun in
Palestina en Egypte staande troepen
het gevaar van een strijd op twee
fronten.
Een dergelijke Engelsche stap zou
ongetwijfeld consequenties van inter
national/ draagwijdte met zich mee
sleepen/Turkije heeft nog enkele da
gen geleden met Syrië een verdrag ge
sloten, waarin beide landen zich ver-
pliynten territoriale wijzigingen alleen
te laten op grond van wederzijd
se toestemming. Daarmede heeft
Turkije opnieuw uitdrukking gegeven
"aan zijn actieve belangstelling voor
Syrië.
LAND
;ne i
DUITSCHLAND
mANKARA
URKSCHE
I RAK
MtÖDÈ
LAND SCHE
CZ3 TURKSCHE RUK FRANSCH BEZIT
fïïTTTTTl DOOP LONDEN GEBAPAPDEEPDE LAMOEN
ITALIAANSCH BEZIt
BRITSCHE INVLOEDSSFEER
T" BRITSCH BEZIT
ACTIE STRALEN WV SOOkm.
WIJZIGING BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
Gistermiddag is, aldus D.N.B., on
der voorzitterschap van minister-pre
sident Tatarescu een uiinisterraad^ge-
houden. Op grond van een rapport,
uitgebracht door den minister van
Buitenlandsche Zaken, Argetoianu,
werd besloten tot wijziging der Roe
meensche buitenlandsche politiek.
Roemenie ziet daarmede af van de
garanties die door Engeland en
Frankrijk op 13 April van 't vorige
jaar werden verleend.
„ZWARE NEDERLAAG VOOR
ENGELAND."
De besluiten van den Roemeenschen
ministerraad van Maandagmiddag
worden .cfoor de Duitsche bladen in
korte commentaren een zware neder
laag genoemd van Engeland.
Wanneer de Roemeense he regiering
besluit tot wijziging n haar bdftèn-
landsciie politiek,f zoo schrijft de
Berlines Börsënzeitung. dan
kan dat alleen beteekenen, dat zij van
nu af aan wil handelen, op buiten-
landsch politiek gebied, in overeen
stemming met de feitelijkheden der
ruimte, gelijk zij reeds op economisch
gebied gehandeld heett door ha^r ac-
coord met het Grootduitsche rijk. De
afstand van de Engelsch-Franschë
garantie verduidelijkt zoowel de oude
als de nagestreefde nieuwe lijn der
Roemeensche politiek en vormt e$?n
openlijke breuk me| die Westersche
neigingen en invloeden, die in Boe
karest zoo lang toonaangevend zijn
geweest, een afkeeren van de tactiek
van het half om half en een demon
stpptieve wijziging vari Engeland, den
..garant", die Roemenië door vage
beloften ving om Vntt vervolgens^ zoo
als elk van zijn beschermelingen, laf
in den steek te laten. In dezen zin be
teekent de Roemeensciie verklaring
een vernietige/fde nederlaag van E
geland in Z/doost-Europa. Engellftd
is als- machtsfactor in dit gebied
evenals op/liet geheele vasteland vdl-
komojh uitgeschakeld en de gebeurte
nissen \rv en om Roemenië zujlen ook
in den/laatsten hpek van Europa de
overtuiging vestigen, dat het in de
hoogste mate compromiteerend en ge
vaarlijk is om mef den Britschen
nd van den vrede aan één tafel te
tten.
Engelsche beloften ook wanneer zij
kwamën in het kleed Van diploma
tieke acties en verdragen, aldus de
Deutsche Allgemeine Zei-
tung, zijn steeds gebleken illusies te
zijn voor hen, die zich als partner ter
öeschikking hadden gesteld. De abrup
te ommekeer van Roemenië tegen En
geland en het verslagen Frankrijk
geeft een drastisch aanschouwelijk
onderwijs aan menigen staat en me
nig volk, welks betrekkingen met
Engeland misschien ook thans nog
door steeds weer door Engeland
weerlegde veronderstellingen worden
bepaald.
Directeur F. TIETER
Bur. Markt 31. Tel. 2743
Postgiro 48400
j mm
EEN ROEMEENSCH COMMITNIQI E.
De Roemeensclie generale staf heeft
een communiqué uitgegeven, dat als
•olgt luidt:
Op l Juli zijn Xe evacuatie-opera
ties in Bessarabië voortgezet tot de
lijn ten Noorden van Seletin ten
Noorden van Ciulei, Adancata. Boian,
Dinautzi, Edmita, Recea, Chisca, Reni
Calarasi, Ciuciuleni, Romanesti, Lacul-
:lutai. Ipcidenten, die op eenige plaat
sen waren ontstaan door den over
haasten opmarsch van snelle Sovjet
russische eenheden, zijn door bespre
kingen tussciien de wederzijdsche mi
litaire chefs op bevredigende wijze
geregeld,
GEEN BULGAARSCH-
ROEMEENSCH GRENSINCIDENT.
In verband met buitenlandsche be
richten, volgens welke zjch aan de
Bulgaarsch-Roemeensche grens in den
nacht van Zondag op Maandag een in
cident zou hebben voorgedaan, con
stateert het Roemeensclie n.euws-
agentschap, dat van Bulgasrsche zijde
niemand de grens heeft overschreden
en dat geen geweerschot is gelost!
Omtrent het gebeurde publiceert het
officieuze Bulgaarsche nieuwsagent
schap de volgende verduidelijking:
Een door de militaire Bulgaarsche
autoriteiten ingesteld onderzoek heeft'
o.m. vastgesteld, dat soldaten van een
Bulgaarschen post, die iets ongewoons
hadden waargenomen voor de grens-
Het Rijkscommissariaat dedt
mede: De in iunctie zijnde burge
meester van de gemeente De»
Haag, mr S. J. R. de MoQchy, is
last van den Rijkscommissaris veer
het bezette Nederlandsche gebied
uit zijn ambt ontslagen.
De werkzaamheden van dat
burgemeester worden voorloopig
door den oudsten wethouder waar
genomen.
posten tegen 22 uur, een witte vuur
pijl afschoten, hetgeen veroerfosëd
is, door de regeling betreffende den
grensdienst. Van Roemeensche zqde'
werden daarop enkele- geweerscho
ten gelost, waarop onze grenswach
ters niet antwoordden. De nacht ver
liep kalm, maar "des ochtends merkte
onze post op, dat Roemeensche sel-
daten, komende uit het binnenland «a
in gevechtsorde geschaard, optrokkea
naar hun post, hetgeen bewijst, dat aji
dien in den nacht hadden verlatea.
Van Bulgaarsche zijde heeft niemaad
de grens overschreden en werd gooi
enkel geweerschot gelost.
DE BEZETTING VAN BESSARAMK
VOLTOOID.
In een deel der noordelijke Bock»-
wina hebben de Sovjetrussische troe
pen, naar Tass uit Moskou meldt, po»-
tcn betrokken aan de met Roemenië
overeengekomen grens. In Bessarabië
hebben de Sovjetrussische troepen
hun taak voltooid en langs de geheele
lengte der rivieren Proet en Donau
de Roemeensche grens bereikt.
JAPANNERS BEZETTEN DEEL DEK
INTERNATIONALE NEDERZETTING.
Japanache -troepen hebben vim-
daag het deel der internationale
nederzetting van Sjanghai, dat ge
legen is ten Westen van den Japaa-
schen verdedigingssector van Hong-
kioe en de Yangtsepo, bezet. De
Engelsche troepen boden geen.
tegenstand, doch, handhaafden him
posten in de tot dusver ingenomen
stellingen. Men verwacht met span
ning de verdere ontwikkeling af.
DOOR TURKIJE EN IRAlC
AFGEWEZEN.
Domei meldt uit Ankara, dat Tur
kije en Irak kortelings een Engelsch
bezettingsplan van Syrië hebben Af
gewezen. De Engelschen hadden in
dit plan beloofd Irak een belangrijk
deel van Syrië af te staan, terwijl
Turkije een aandeel in het oliegebied
van Mossoel en het gebied vwt
Aleppo was beloofd voor zijn deel
neming.
