ENGELAND IN AFWACHTING I! :i\ NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Wie wordt Opperbevelhebber van de Engelsche Strijdkrachten? HET IS KENÏERIN GSTIJD Dinsdag 16 Jul* 1940 Superioriteit van het Duitsche luchtwapen beslissend geacht BUITENLAND Maar er zit Orde in den Warwinkel Leest het Boek der Geschiedenis! Us. 79e Jwrganfc No. 20374 Van eenig Initiatief kan volgens Duitsche militaire Kringen geen Sprake meer zijn JtehbmT ^^^Iteschiedenis hiervoor Italiaansch Oordeel. Generaal Ironside is de aange wezen Man, volgens Eden Maar Churchill wil de Macht niet git Handen geven Leveranties aan de Duitsche Weermacht. iiimi Poolsche ervaringen Hebben oude generaals meer doorzicht? g Hoeveel boter of vet? Churchill wil niet wijken De Bezetting van België. De Vasthouders, de Dralers de Schuivers de Pioniers r 1» III, zyn »T VI (Kin 1 gebi van 4 t)n uitj in et de i I dog mi I aniiitmi •"proft aan i van Tcni eilijkl ers tol n) tijd (St. W Pjuki |c. J»oa 6e A 0« en: vj vers. SING («is ,u pret™ A- ten: OUDSCHE COD BANT Directeur F. TIETER Bur. Markt 31. Tel. 2743 Postgiro 48400 er 1 den-1| CW] 24' De Berliner Boersenzei- tunf" heeft van militaire zijde het volgende over de militaire en econo mische positie van Engeland verno- men* Engeland leeft in afwachting van 4en Duitschen aanval. Wanneer deze auival zal komen, hangt alleen van de beslissing van den Führer af. Het beeld van dezen oorlog is tot dusver gekenmerkt door het feit, dat het initiatief in Duitsche han den was". Nieuw bij den tegen woor- digen toestand is echter het volgen de. Terwijl het tot aan het begin van het groote offensief in het Westen mogelijk was, dat onze tegenstanders het initiatief namen, Ujkt een dergelijke pogitig van En geland thans theoretisch! e|t, prac- tisch uitgesloten. Engeland heeft ditmaal geen andere keus dan te wachten tot de beslissende strijd begint. Daarbij komt nog Hat zijn militaire en economische positie van dag tot dag Slechter wordt. De Duitsche aanvals- bases van Noorwegen tot aan den At- lantischcn Oceaan worden met de grondigheid en systematiek, die ,de Duitsche militaire leiding kenmerken, uitgebreid en versterkt De Duitsche troepen van alle wapensoorten heb ben een strijd achter den rug vol van ongehoorde successen. Zij hebben in drie geweldige veldtochten de wereld verbaasd doen staan en hef onmoge lijk schijnende mogelijk gemaakt. De Engolsche vloot kon niet beletten, dat zij de Noorsche kust bezetten. De sterkste verdedigingswerken der we reld, begunstigd door geweldige na tuurlijke hindemissen en de vereen de krachten van de legers der weste- Üjkemogencjheden, vereenigd met Bel gië en Nederland, konden een onge loofelyken snellen Duitsche opmarsch niet ophouden. De Duitsche troepen van alle wapensoorten hebben in deze gevechten ervaringen opgedaan, die hun aanvalskracht nog verder verster ken moeten. Zü hebben deze in de weken van rust na den wapenstilstand goed benut en benutten ze dagelijks om nog betere prestaties te kunnen volbrengen. Wanneer het bevel tot den aanval op Engeland wordt gegeven, zal het lot van Engeland bezegeld zijn. En geland wacht op den Duitschen aan val en moet werkloos toezien, hoe zijn economische positie van dag tot dag slechter wordt. De nachtelijke vluchten boven Duitschland van Engelsche vliegtuigen kunnen geen belangrijke schade aan richten, ook al veroorzaken zij "nu en dan stoornis. Het Duitsche luchtwapen heeft tot nu toe nog geen grooten aan val op Engeland ondernomen. Het heeft echter door dagelyksche vlüch ten belangrijke militaire doelen in Engeland en Schotland met goed sue oos aangevallen. Het Duitsche lucht wapen heeft zich tijdens het geheele verloop van den oorlog, wanneer het tegenover het Engelsche luchtwapen wam te staan superieur getoond. Dit en n'et mis te verstane numerieke superioriteit van het Duitsche lucht-y pin bewijzen de zinneloosheid van Engelsche verwachtingen op een zuceesvollen tegenstand. UJCHTWAPEN superieur. kstete gebeurtenissen hebben be- ezen, dat van een heerschappij van «Otgebche vloot in de Middelland- u, V,,,56*" sprake meer kan zijn. J". ..""WcUandsche Zee kan men Nnaf- z'en a's tüdenS den oprlog in „i-, e*en. 1-1. dat de Engelsche vloot Van p*ewassen 's tegen de strijdmacht ïwrVterk vijandelijk luchtwapeih SS?..**» op den aar>val. Uit van K i?D®en blijkt, dat de stemming art,,: gplsche volk steeds zenuw- tnn-jf... wordt e>i dat de leiding haar VmTÜ,. ««kertieid door middel te vJr£ le maa'regelen probeert *hn~!r<!en' Des<>ndanks is de Engel se* vast besloten belooz» Jr te,voeren en op zin- duiaetKU leven van honderd- van millioenen «pel k.1™ Gvoot-Brittannië. op het diag vturrj de verantwoor- De „Popoio diRoma" publiceert een hoofdartikel, onder den titel „De vijand van Europa" waarin het blad o.m. schrijft, dat m^n op dit voor Groot-Brittannië zeer critieke oogen- biik constateeren kan, dat de regee ring van Churchill haar verbeten be sluiten om te strijden afwisselt met roerende beroepen op het Amerikaan- sche medelijden. Deze met zich zelf in tegenspraak zijnde houding is reeds een* symptoom en een bekentenis van zwakte. Dit wordt bewezen door de verklaringen der regeeringspersonen en door de maatregelen, die deze man nen nemen. /De minister van marine, Alexander, sprak gisteren wederom over de noodzakelijkheid van een ver- t ^plaatsing der regeering uit Londen naar Canada. Naar Canada hebben honderdduizenden Britsche staatsbur gers, onder wie de bekendste, zich be geven en zelfs de regeering probeert de kinderen van het land naar Canada te zenden. De ,.M essagero" schrijft, dat een regeering ,die dergelijke hypothesen opstelt en dusdanige maatregelen neemt, er stellig moeilijk in zal „stegen het land te overtuigen van een over winning, die moet komen. Het meest overtuigende bewijs voor deze zwak heid is echter geleverd door de laatste radioredevoering van Churchill, waf&rin de Engelsche premier den wil uitsprak om Londen huis voor huis te verde digen, zelfs wanneer de groote Britsche hoofdstad tot een slagveld zou moeten worden en in de asch zou worden ge legd. De waarheid is, dat Engeland be weert de wereld te redden^ en niet ziet, dat het talrijke l^mden in Europa door zijn nietbestaande bescherming in het verderf heeft gestort. Nu is Enge land aangekomen op het punt, dat het zich zelf niet eens meer kan rédden. Naar den schijn, zoo verklaart, de „P o p o 1 o d i Roma" is Groot-Brit tannië in oorlog met de spilmogend- heden. Morgen echter zal de geschie denis vaststellen, dat Groot-Brittannië thans in oorlog is met het geheele vasteland, waarvan Italië en Duitsch land de stem en de kracht uitmaken. (Van onzen V.P.B.-correspondent) DE Engelschen hebben hun Chur chill; doch 'daarnaast zoeken zij reeds lanfj naar den ster ken generaal, die hun voor een groot deel in rook vervlogen hoop in dezen oorlog weder kan doen herleven. Heb ben zij dezen sterken man gevonden in Sir William Edmund Ironside? In een middeleeuwse!» tornooi zou deze soldaat van 6 voet 4 duim een uitste kend figuur slaan. Dat hij reeds heeft gestreden op alle slagvelden van het Empire, of er althans dienst heeft ge daan, heeft hem een groote populari teit verschaft. Ook de buldog, die hem in den wereldoorlog vergezelde en eveneens werd gedecoreerd, omdat hij twee maal was gewond, heeft er het zijne toe bijgedragen om de mythe, welke den naam Ironside omhult, te verrijken. Dit is de man, die de harten der Engelschen io geestdrift moet doen ontvlammen. Wat .gewicht in de schaal legt, is, dat Sir William niet alleen als soldaat optrad, doch ook vaak fungeerde als diplomaat, die -tot taak had, partijen tot elkaar te brengen. Hij beroemt zich er op, minstens vijf talen te be- heerschen; en in den wereldoorlog behoorde hij tot de weinigen, die de kundt hebben verstaan, op goeden voet te blijven met de sterkj uiteen- loopende Geallieerden, in het bijzon der met de Franschen eemrfeigen- sehap, die hem als geknipfrmaakte om zitting te nernen in de verschil lende Entente-formaties. Zoo ging van hem ook de rbep uit, zelfs de moei lijkste situaties te beheerschen. In het vorrige jaar bijvoorbeeld werd hij naar Warschau afgevaardigd, ten ein de de gelijkschakeling tusschen Polen en Enge'lahd te voltooien. Van de zijde vu den Duitscheo militairen bevelhebber in Ne derland zijn mededeeUngen ge daan met betrekking tot de betaling van leveranties aan de Duitsche weermacht, evenals voer de vergoedingen wegens verrichte werkzaamheden. Voor nadere bizon derheden hieromtrent verwijzen *ij naar GENERAAL IRONSIDE. In het geval van Polen kon Sir William geen lauweren, oogsten. Men beweert, dat hij stérk teleurgesteld door de Poolsche koppigheid en eigen zinnigheid en door 'de twijfelachhtige gevechtswaarde van het Poolsche le ger is teruggekeerd. Heeft hij zijn omgeving in Engeland er voor 'ge waarschuwd, niet te veeb te bouwen op Polen? Het is niet bekend; doch dan is zijn stem de stem eens roepen den in de woestijn geweest. Uit alles blijkt evenwel, dat ook deze generaal ten prooi is gevallen aan de alge meene overschatting van de Engelsche politiek en' de gevolgen, die daaruit zullen voortspruiten. Zijn invloed als chef van den gene- ralen staf van het Britsche Rijk was groot. Hij is bij de expeditie in Noor wegen geweest, evenals in Vlaande ren, hoewel hij niet bij het uitbreken van den oorlog werd belast met het opperbevel over het expeditieleger in Frankrijk, dat werd opgedragen aan den jongeren Lórd Gort. Welkèredenen Waren hiervoor aan wezig? Wellichtweractvte- generaal Ironside niet onder ijle Franschen te staan. Wellicht» ook beschouwde hü Frankrijk als oorlogstooneel op het tweede plan en reserveerde hü zich een plaats op het eerste plan. Hü heeft altijd 1 een sterk gevoel van eigenwaarde aan den dag gelegd. Doch de wyziging in het opperbevel is ken merkend voor de Engelsche methode, om verwarring te stichten in de hoog ste militaire kringen, een verkeerd inzicht, dat zich reeds in den wereld oorlog heeft gewroken. Tot op den huidigen dag is het op perbevel over de Engelsche strijd krachten nofe niet in één hand ge legd, terwül bovendien het systeem ^\\V\\\V\\XX\V\V\\VV\\\VV B Hieronder laten wij volgen de B hoeveelheden, welke voor boter d of ander vet op de bonnen ver» 5 strekt zullen worden: 125 gram voor kinderen tot en met het vierde levensjaar. 250 gram voor "vdlwassenen. 375 gram voor hen, die zwaren lichamelijke arbeid verrichten. S 750 gram voor hen, die zeer O zwaar werk hebben. van Hoare Belisha dep strijd tusschen de oudere en de jongere generaals aanmerkelijk heeft toegespitst. Sir William, die zich in dit geval tot de oudere garde rekende, was van mee ning dat de superioriteit van de En gelsche strijdmacht over de Duitsche in hóofdzaak hieraan toe te schrijven was, dat haar, generaals ouder zijn, dus over meer ervaring beschikken. Over het algemeen kan worden ge zegd, dat Ironside bij het Engelsche publiek een goede kans' maakt. Ook Eden, de minister van Oorlog, is op zijn hand. Deze heeft verklaard, dat de verdediging der Britsche eilanden in één hand moet worden gelegd, in die van een generalissimus, die het opperbevel moet voeren over alle En gelsche strijdkrachten, zoowel ter zee als te land en in de lucht. Hierbij vindt hij van vele zijden steun, in de pers zoowel als in het Parlement. De groojste tegenstander is echter Churchill, die in de tenuit voerlegging van dit p'an een vermin dering van zijn persoonlijke machts positie ziet. In den loop van de laat ste maanden is h'y er in geslaagd, zich op te werken tot een positie, vrijwel gelijkstaande aan die van een mili tair opperbevelhebber over de Engel sche zee-, land- en luchtmacht. Vooh- al zijn invloed op de eer-te en de laatste, de zee- en de luchtmacht, is nog nooit zoo groot geweest ais thans. Naarmate de dreiging van het ^ver- brengen van den oorlog op Engelschen bodem nadert, neemt de beteektenis van de rol, die het leger van Eden en Ironside spelen, toe. Van iemand als Churchill is evenwel niet te verwaehV ten, dat hij voor deze overwegingen zal wijken. Het is een publiek geheim' dat de verhouding tusschen hem en Eden tegenwoordig, nu zij beiden deel uitmaken van de regeering. véél te wensehen overlaat, hoewel zij,, zoo lang zü in de oppositie waren, steeds gemeene zaak hebben gemaakt. In elk geval heeft Churchill scherp stelling genomen tegen de benoeming van generaal Ironside tot opperbevelheb ber. Hy is zelfs zoo ver gegaan, te verklaren dat hij geen- enkelen candi- daat kent, die in aanmerking zou kunen komen voor dezen belangrijken post zeer klaarblijkelijk een lee- lijke steek onder water aan het adres van den generaal. Het is dus hoogst twijfelachtig, of deze ooit die functie zal bekleedeu als dit van Churchill afhangt. jj. VERKLARING VAN GEZANT TE WASHINGTON. Het Belgische gezantschap te Wash ington heeft een verklaring gepubli ceerd, waarin wordt geconstateerd, dat België niet door verraad het onderspit heeft gedolven, aldus het D.N.B., maar ten eerste door de betere strydltracn- ten en de betëre militaire tactiek aan Duitschen kant en ten tweede door het volkomen gebrek aan bescherming door het luchtwapen der Engelschen. De Belgen, zoo constateert de vèrkla- ring verder, hebben gestreden zonder hulp der gealij^erdpn, die zich reeds naar -Duin-kerkeri"terugtrokken, tot een verdere strüd alleen maar nutteloos bloedvergieten zou zün geweest en de Belgische koning derhalve den strijd staakte. GEDEELTELIJKE DEMOBILISATIE IN FRANSCH NOORD AFRIKA. Uit Rabat wordt gemeld, dat de op perbevelhebber van de FransWë strijdkrachten in' Noord-Afrika in structies heeft gegeven tot gedeelte- lüke demobilisatie in, Tunis, Algiers, Oran fen Marokko. De manschappen, die uit Frankrijk afkomstig zün en by' de koloniale troepen waren ingedeeld, zullen gedemobiliseerd en naar het vaderland teruggezonden worden zoo dra er transportmogelijkheden zün. Op het oogenblik is er geen enkele moge lijkheid van transport. TIJDEN van kentering, waarin een oude wereld merkbaar en toch ook weer ongemerkt in een nieuwe overgaat, hebben in H de maatschappij, ondanks al hun ver warrende werking in het uiterlijk en innerlijk besBfm der menschen, een ordenende kracht. In de beroering der tijden, waarin het bouenste onder en het onderste boven komt, voltrekt zich een selectie: de verhoudingen en bedoelingen worden overzichtelijker, de menschen groepeeren zich om be paalde kernpunten en sluiten hun ran gen, aan welke zijde dan ook. De rus tig-gemoedelijke wereld van weleer ontpopt zich als een strijdtooneel, waarop een ieder zijn rol ten goede of ten kwade krijgt aangewezen en een zinvol drama zich voltrekt. De spanningen Vermeerderen, de vraag stukken stapelen zich op in ongekende hoogte, er komt beweging en dyna miek, maar de toeschouwer, die ver der kijkt, dan zijn onmiddellijke be langen of die van zijn groep, beleeft in dit alles een samenhang en leest uit de losse letters een zin. Groote tijden, zoo zeide S p e n- g 1 e r in een zijner laatste geschriften, zyn gten gelukkige tijden. In derdaad: zij bedreigen het bestaan v in enkeling en groep en vernietgen ve.tr geluk. Wie het leven en zijn waarde afmeet naaij het geluk van zichzelf en zijn groep zal zicfi in heimwee of ver langen moeien redden naar een paradijs aan het begin of het einde der geschi.- denis, waar de mensch temidden der dieren droomt of een kind speelt met een leeuw. Wie echter de wereldge schiedenis tracht te verstaal zal zich gelukkig prijzen, omdat tuj^ris een Torenwachter boven zich zelf ipKeen blik verwierf op het geheel, omdat).ij n de wanorde een orde zigt groeien, dat hy den tekst van het Boek der Geschiedenis kan ontcijferen. Het,is kenteringstyd-. Maar ook hier voltrekt Sfich de geschiedenis in va-te vormen-, zooals zij "aïtïjd hëëfV gedaan. ergelijk onzen** t jd met de laatsie anderhalve eeuw van de «fude Repu bliek van Rome, rtiet de eeuw van de Reformatie of die van de Franscne revolutie. Verdiep u in den tijd die ,n de Zeven Provinciën het Calvinisme op heï kussen der eere .fel acht of in het leven def geniratie van onze over grootvaders, diejmet Da Costa jammer den over den meest der eeuw en zijn bezwaren en in het liberalisme het einde der beschaving zagen naderen. Het is met oude lied van s verwarring en 'arianten! altijd net rijd en wanbegrip, van verraad, waarin de we reldorde zich v tltrekt. Het is altijd iet zelfde. Daar staan jde vasthouders, gewend aan delwaarden van het ver leden, verknocht aan de vormen der samenleving, dkthen groot maakten r. de andereti kiem hielden. Zij vereen zelvigen hun tijdelijk welzijn met ue eeuwi|e waarheid, hebben bezwaren tegen den geest Van de nieuwe eeuw en hechten zichl halsstarrig aan het bestaande. GelijkMtebben zij! Gelyk hebben wij allen, ttoorzoover wy vast houders zijn £ii het\\risco van de ver nieuwing, waartegerwmen zich bij ge sa maatschappij verzekeren kan, liever van ons wijzen. „Er nSniets nieuws on der, de zon", zpggen "Se vasthouders, d:evenals ue ongelukkige figuren van Ovi'dius' Metamorphosefe op een kw.- den dag in de zware \iarde hebben wortel geschoten en nietVteer van de plaats komen. Daar staan de draler^, die zich tegen ,de vernieuwing hebbest verzet, tot zij komt en hun de scheüeni van t e slapende oogen vallen. Plotseling doen zü mee, loopen zij mee, hollen zij Gelijk hebben ook zij! Gelijk hebben wü allen, voorzoovef wü allen dralers zijn en het risico pas nemen, wanneer het een belangrijk percentage vermin derd is. De vasthouders hebben, zifa schijnt het althans, „karakter": zij wijken niet van hun baan, die de baan der afgelohpen generaties is, de be proefde baan, die reeds zyn «echt van bestaan verwierf. Maar de dralers hebben hun eigen karakter: zij over- winnen hun innerlijke remming om het nieuwe pas op het laatste oogenblik te aanvaarden. Als het hek van den dam is, stormen z(j vooruit: wellicht wor* den zij belhatnels. Onmachtig waren zij om tegen den stroom op te roeien, het conservatisme woog zwaar in hun ziel; maar nu de stroom hen meeneemt, v«tren zij van harte mee en trekken tn het zweet aan de nemen. Daar staan de schuivers, d« berekenaars, die van de wereldgeschie denis een speculatieobject willen ma ken. Hun rol is leelijker dan die der dralers. Het was geen onmacht, die hen verhinderde de vernieuwing voor te bereiden, maar onwil en ik-zucht, die hen het eigen belang boven allag deed stellen, die hen de huik naar den stormwind deed hangen en hen zigzag laveeren deed, tot zij zonder gevartn voor zichzelf de haven bereikten. Ge lijk hebben ook zij! Gelijk hebben wtf allen, voorzoover wij schuivers zijn en er in onze levenshouding altijd een moment van speculatie aanwezig o, dat ons de kat uit den boom doet kij ken wat toch altijd beter is, dan dat wij ons blootstellen aan een ontijdigen dood of zelfs aan een krab van een poesenpoot. Laten wij dit eerlijk erkennen en de dralers en schuivers niet te hard vol len om hun tempo en wijze van gaan in de wereldgeschiedenis. Dralers en schuivers zijn t*r altijd geweest: zjj dragen steeds de mode van den tijd, waarin zij leven; zij vervolmaken op hun eigenaardige wijze de maatschap pij, die hen niet zou kunnen missen. Daar staan de p i o n i e r s, de voor trekkers, de voorgangers, onbegrepen en veelal als misdoeners door de vaat- houders aan den^kaak gesteld. Ze vlie gen vooruit, snel, ja altijd té snel en té adembenemend voor de groote rest Gelijk hebben zij! Gelijk hebben wij allen, voorzoover wij het bestaande niet aanvaarden, het verleden verbre ken en naar de toekomst van volk en wereld reikhalzend haken. De pionier* nemen alle risico op zich; zij zetten alles pp het spel, hét geluk van zich en anderen; zij kijken niet meer om wat was, maar willen alleen wat hoort te zijn, de idealisten. Onrecht vaardig zijn zij tégenover de vasthou ders, de dralers en de schuivers, zooais overigens ook dezen tègenovér hen! Zij houden niet vast, houden hun schreden niet in, laveeren niet, maar gaan recht lijnig naar voren in de eerste linie en brengen het „gevaarlijke levep" van Mussolini in de practijk». Gekfk hebben zij allen, deze vier colonnes der maatschappij; ieder van^ijn standpunt stelt het recht aan zijn zijde en de geschiedenis (met de haar eigen ironie!) geeft hun allen een recht, een rol m 't drama, dat zij speelt. Wij hebban voor den een meer moreele waar deering en meer sympathie dar* voor den ander. Dat spreekt van zelf: er zijn fraaie en onfraaie rol len in dit drama. Maar als wij wil len verstaan, wat zich, zooals steed3, ook nu weer voor'onze, ietwat ver baasde oogen voltrekt, dan moeten wij heel dit verwarrend schouwspel in zijn noodzakelijkheid begrijpen. Het is kenteringstijd:.'t oude en het niéuwe loopen in elkaar over. Den nieuwen wijn vindt u uit gegoten in oude zakken, maar ook al in nieuwe; den ouden wijn vindt li niet alleen in ae nieuwe zakken, maar ook nog in de oude, waarin zij al jaren lang belegen stond. Het is een ver warrend bedrijf, die wijnhandel der geschiedenis, waarin al zoovm^heeft g' bruist en zooveel is verschpmi. Maar er zit orde in dien warwinkel! Het is kenterin gsty d: daarom groepeeren de menschen zica in vier colonnes en schelden zij elkaar ais de vijfde colonne uit. Het hindert niets: vasthouders, dralers, schuiveT* en pioniers, die last van elkaar hebben» en elkaar bezwadderen, zult U ten %llen tijdje vinden. Er is verschil in tempo en rhythme overal. Het gaat er om, dat men zijn tijd» als een „geval" van de wereldgeschie denis overschouwt. Dan daagt in da wanorde de orde en in de onzinnigheid de zin. ich en t naar it be- N recht- J

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1