De Nederlandsehe Unie X NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Eerbied en waardeering voor den arbeid v* OPROEP AAN ONS VOLK ■tf£ï ïnsdag 24 Juli 1940 Hoar de toekomst mr J. SCHOKKING De omkeer. Dr Jac. P. Thijsse 75 jaar Naar wij vernemen, zal mr J. Linthorst Homan dé wordings geschiedenis van de Nederlandsehe Unie vastleggen in een tweede brochure, welke tegen het weekeinde zal verschijnen. de Doel van den Opbouwdienst Uitvoering van arbeidsobjecten, intensieve lichamelijke opvoeding en verhooging van vakbekwaamheid Politieke en kerkelijke propaganda verboden Orde, netheid en tucht Uitvoering van werkobjecten Sportbeoefening ENGELSCHE BOMMEN OP AMERSFOORT. Zes dooden, vele gewonden. Waarschuwing. Jsoeiea l willig, 1-22 neliik. jnplarea »rke- vorige Aan- rtt groot bruia fcr M •rfijea rijkf- fos met otn- Uitieke terug* Utiment tweed* ken- i lokale groot, «t ge- ge con- •fwfl- tor van tided J vrt)- yi ziek tUtcre 1 aan it aan- 19# y= vrÖ giate- üvt'ian- i vorige i spoor- irbete- ncHch* g«" legd»'«« i jA «er- bove* alten. UDSCHE %S* COURANT 791 Jaargng, No. 20381 Bur. Markt 31. Tel. 37» Postgiro 4M00 Directeur f. TIETER II. Hardhandig werpt ons deze t,jd tegen de werkelijkheid aan. - In de werkelijkheid moeten vii vooruit. De nooden van de werkelijkheid moeten wij de baas zien te worden. Hiertoe dienen de meest geschikte werkwijzen te worden toegepast. Wat. is een werkwijze? Deze vraag verdient alle aandacht. Teveel hebben wij werkwijzen en beginselen dooreengehaspeli. Tot "achade van de Beginselen en met hoogst nadeelige gevolgen voor de nractijk van ons Nederlandsehe leven. Op dit punt hebben wij het al heel erg bont gemaakt, wanneer de demo cratie en parlementair stelsel in het geding kwamen. Het is een beginsel, dat een regee ring bij haar beleid rekening hetjeort te houden met de wenscben Van het volk, dat die wenschen gelegenheid moeten krijgen zich door vergaderin gen, bijéénkomsten, in de pers en in de radio te uiten en zoodoende vaste vormen aan te nemen, dat er ruimte moet wezen, voor volkscritiek op de daden der regeering. Geen beginsel is het zooals de volbloed democraten het ten onzent gewoonlijk hebben voorgesteld dat zulks alleen kan worden verwezen lijkt door het parlementaire stolsel in den trant, waarin het zich in ons land na 1868 had ontwikkeld, het stelsel namelijk, waarbij aan het, parlement een overwegenden en op critieke punten, een doorslaggevenden invloed weid toegekend op wetgeving en be- atuur. Dit stelsel was een "werkwijze. WELNU, een werkwijze, owil men een mooier woord, een methode, moet allereerst pas sen op de eischen der werkelijkheid, op de nuchtere, de dikwijls dwingende prïctijk van eiken dag. Daarom is het 'gebiedende plicht van methode te vér anderen, zoodra het blijkt, dat de methode, waarvan men zich bedient, het beoogde resultaat niet tot stand brengt. Onpractisehe methodes deugen niet Zij moeten worden overboord gezet en plaats maken voor andere. In 1868 was het parlementaire stel ■el ongetwijfeld een voortreffelijke werkwjjjze voor de toenmalige staat kundige practjjk. De staatstaak was beperkt en werd behartigd door men schen, die er niet naar taalden, die taak uit te zetten. De maatschappij was aan zichzelf overgelaten. Haar leiders werden in de harde school van het practische werk gevormd. Wie dit goed deed, kwam naar voren. Het parlement werd gerecruteerd uit en door hen, die een duitje te verliezen hadden en wier aandacht, mede dien tengevolge, gaarne en met zorg bij de financiën ophield. Het effect van deze werkwijze moest noodzakelijkerwijs geringer wor den, toen het sociale vraagstuk aan de ordé kwam en nog meer terugloo- Pen, toen het sociale vraagstuk niet langer alleen speciale voorzieningen ten bate van de minder bedeelden omvatte, doch zich ging uitstrekken tot de maatschappij in haar geheel en de maatschappij als een geheel deed Ingrijpen. Daarenboven kwam in de werkwijze zelf een verandering. Het algemeen kiesrecht, de evenredige vertegen woordiging en de daarmede onaf- Kheidelijk verbonden formatie van krachtjg georganiseerd politieke par itten, gaven aan het parlementaire •telsel geleidelijk, een inslag, die er ■jan ontbrak, toen het nog in de kin derschoenen stond. HET geheel ging lijden onder de declen. De deelen, van elkan- der afgesplitst in het kader van Parlementaire stelsel, stonden ®®®ééling in een hoe langer, zoo *"te*ver wordende verhouding, naar- ®Jte de genoemde methode meer ~*°rt schoot als middel om den ™at«happeHjken opbouw overeen *»utig de begeerten en de nooden hedendaagsche, in hooge mate *J»é techniek beheerschte werke- hWheid te volbrengen, vjtefrepen werd dit wel. Erkend Het nadeel, dat op die ma- F «et» geheel in de lucht zwevende atie meer en meer de zaken de en afdeed, bleef niet ver- Het werd openlijk aan de gesteld. Evenzoo was het allengs "émeene grief, dat party-invloe- l>tj-overwegingen van politie- de goede menschen dikwijls van de plaatsen, waarop zij en op die plaatsen van den tweeden rang te- *«men. Maar er gebeurde niet! Morgen viert vriend dr Jac. verjaardag. de populaire natuur- P. Thijsse zijn 75sten Niet in de laatste plaats, wij! van het bestaande parlementaire stelsel een leuze werd gemaakt, van de de mocratie, welke in dat selsel heette te zjjn verwerkelijkt, een beginsel, gel dend voor alle tijden en alle plaatsen, een principe, dat strak volgehouden, het heil van allen brengen zou, een levensvorm van blijvende beteekenis, een waarachtige vervulling van diepe levens-verlangens Het geloof in deze leuze belette ons tijdig van de eene methode op een verjongde methode om te schakelen. En waar het geloof wankelde, hield men het overeind vanwege de profijten, die het ver schafte. I WERKWIJZEN en beginselen kan men nipt straffeloos ver mengen. Ook nu dreigt hier een gevaar. Het gevaar, dat wij, nu alles in be weging is geraakt, ons hart gaan ver panden aan nieuwe groote woorden, aai» andere leuzen. Wij zouden er weinig mee zijn gebaat, wanneer wij de democratische leuze en de parle mentaire algemeenheden gingen ver vangen door een corporatieve leus of een autoritaire algemeenheid. In mijn vorig artikel heb ik er den nadruk op gelegd, dat Nederland eerst tengevolge van de jongste gebeurte nissen volledig is opgenomen in de zuiging van de crisis, die sedert 1914 Europa en, met Europa, de overige wereld teistert. De positieve kant hiervan is, dat wij gemeenschappelijk, maar niet al leen gemeenschappelijk, ook indivi dueel, nu de volle gelegenheid hebben onze beste vermogens in te zetten om de crisis werkelijk .onder de knie te krijgen. Dit kan en mag niet blindelings ge schieden Wij moeten onze krachten meten. De reeds bij name bekend* Nederlandsehe Unie, vertegenwoordigd door een driemanschap, bestaande uit de heeren mr L. Eiathoven, mr J. Linthorst Homan en prat, dr J. E. de Qnay, heelt zich thans met den volgenden oproep tot het Nederlandsehe volk gewend: Landgenooten, Uit dèn nood der tijden is een nieuwe taak geboren. Wij noodigen u uit, met opa deze taak op te nemen. Wij roepen u op, piet eigen kracht en overeenkomstig onzen eigen Nederlandschen aard, gezamenlijk door kordaten arbeid naar een nieuwe Nederlandsehe saamhoorigheid te streven. Allereerst is noodigs Erkenning van de gewijzigde verhoudingen. Nationale samenwerking op den allerbreedsten grondslag. Harmonische economische opbouw, met samenbinding van alle arbeidskrachten in ons volk. Sociale rechtvaardigheid opdat er kome werk voor allen en arbeids vreugde voor allen, voor jong en oud, voor den sterke en den zwakke. Bezieling van de jengd ia vaderlandschen zin. Dit willen wij verwezenlijken op Nederlandsehe wijze,\erbiedigende de traditioneele geestelijke vrijheid en verdraagzaamheidV Wij willen ons werk verrichten in contact met de Nederlandsehe autoriteiten en met de bezettingsautoriteiten. Nederlanders Geelt aan ons streven uw aller krachten. Wie zich alzijdig houdt schaadt de Nederlandsehe zaak. Sluit n aan I t L. EINTHOVEN. J. LINTHORST HOMAN. J. E. DE QUAY. Het voorloopige adres van de Nederlandsehe Unie is: Alexander- straat 20, 'a Gravenhage. Naar aanleiding van dezen oproep heelt het A. N. P. zich tot den hear Linthorst Homan gewend ca nog de volgende bijzaadsihndan vernomen. De Neuerlandsche Unie wil een zelfstandige beweging zijn, die uit eigen kracht en op eigen gezag haar notie zal voeren. Ofschoon de onderteekenaars door van allerlei kanten ontvangen sympathie betuigingen de zekerheid hebben gekregen, dat fcij op jfien steun van personen, uit verschillende kampen afkomstig, zullen kunnen rekenen.' zullen zij zelfstandig, zonder eenig mandaat, een nieuwen weg inslaan. Zij znllen daarbij gaarne contact opnemen met anderen, die eveneens bezig zijn met pogingen tot nationale concentratie. Het driemanschap zal worden bijgestaan door een raad van bijstand, waarin belangrijke personen, deskundig op economisch en sociaal gebied, zitting znllen nemen. Vijf-C», vijftig-duizend dienstplich tigen van de Nederlandsehe weer macht zijn thans overgegaan in den Opbouwdienst. Over de organisatie van deaen dienst heeft de leider, majoor I. N. Brennese, in een pers conferentie eenige beschouwingen gehouden. De mannen van den Opbouwdienst zjjn die leden der weermacht, die geen arbeid hebben kunnen vinden in de burgermaatschappij. Zij hebben een bewjjs van hun burgemeester overge legd, dat zü werkeloos zijn. Een deel van hen moet gerekend "worden tot de slachtoffers van de huidige omstandig heden. Een ander en grooter deel was reeds voor de mobilisatie werkloos. Helaas zijn er onder hen vele beroeps- werkeloozen. Iedereen kent de funeste uitwerking van onze vroegere stempel- en steun regelingen. De jarenlange werkloosheid was dSrzaak van arbeidsschuwheid, van efen daling van het moreel en van een mmderwaardigheidsgevoel. Ieder officier heeft dat in de voorafgaande maanden in de praktijk bij den troep kunnen merken. De mannen die eenige jaren werkloosheid achter den rug hadden, misten voor een groot deel houding en fut. De Opbouwdienst nu wil in de eerste plaats bij allen gemeenschapszin en saamhorigheidsgevoel bevorderen en wil trachten eerbied en waardeering voor den arbeid bij te brengen. Na tuurlijk is dit typt in veertien* dagen of drie weken teBbreiken. Het is even wel een doel van zoo hooge sociale waarde, dat wij, aldus majoor Breu- nese, gaarne al onze krachten daaraan zuUen geven. Het eerste middel om dit te bereiden is het herstel van orde, netheid en tuclft. Met 5"0.000 mannen, bij wie geen stiptheid en tucht heerscht, valt niets aan te vangen. De tucht moet geba seerd zijn op vertrouwen. De leidende officieren en onderofficieren moeten hun mannen in alles voorgaan, moeten zich dicht bij den man begeven en hem wijzen op den ernst van de taak die hem wacht. De grootste gestreng heid ,en als het moet hardheid, moet worden toegepast. Dit. kan ook indien met rechtvaardigheid wordt opgetre den. Excessen, fouten en overtredingen zullen met kracht moeten worden be streden, om zoodoende te komen tot afdeelingen, die volkomen in de hand van de leiders zijn en die op haar beurt ook weer het vertrouwen hebben in die leiders. Dit is een moeilijke opgave, doch tevens een eerste voorwaarde, welke ook Vervuld zal worden indien de leiders hun taak met bezieling ver richten. Zoodra eenige teekenung in de ver betering op dit terrein merkbaar zal zijn, zal onmjddeljjk worden aange vangen met de uitvoering van arbeids- objecten. Men zal gemerkt hebben, dat op dit punt de Opbouwdienst niét ter stond van stapel is geloopen. Het zal misschien half Augustus worden, eer fiet eerste werkobject ter hand zal MAJOOR BREUNESE. worden genomen. In den aanvang zal de keuze der werkobjecten met eenige kieskeurigheid moeten geschieden. Niet elk object immers leent zich voor ge- meenschappelijken arbeid van eenvou- digen aard, waaraan een ieder, onge acht zijn beroep, kan deelnemen. Bo vendien moet den mannen duidelijk zijn, dat hun arbeid aan de gemeen schap, dus aanland en volk, ten goede komt. Dit zal het geval h.v. zijn, wan neer de Opbouwdienst in het Oost front van de vesting Holland, waar veel akkers en weiland aan de agra rische productie zijn onttrokken, deze landerijen weder voor land bouw en veeteelt bruikbaar gaat maken. Indien de daar werkzaam te stellen afdeelingen tevoren aan de hand van kaarten inzicht, krijgen in doel en werkwijze, zal zeker de zin en de ernst van het de te onder nemen arbeid tot de mannen spre ken en zal hun innerlijke gesteld heid medebrengen, dat zjj hun werk ten behoeve van de gemeenschap met ambitie en toewijding zullen verrichten. Dergelijke werkobjec ten, geschikt om te worden uitge voerd door menschen uit verschil lende beroepen afkomstig, zijn ook bebosschingswerken, cultuurarbeid, herstellen van dijken, het graven van kanalen, e.d. Door dezen arbeid zal de vroegere soldaat, ingedeeld bij den Opbouw dienst, de gaarde weer'Ieeren kennen van het werken ten nutte van de ge meerschap en zal hij de vruchten pluk ken, alleen van de onledigheid, maar ook van het verheffende besef, een nuttig mensch in de maatschappij te zijn. v Alleen arbeid eqhter is niet voldoen de voor het gestelde doel. Het is veel zeggend, dat de eerste dag. waarin de Opbouwdienst officieel in werking trad, aab de sport was gewijd. Op 15 Juli is in Den Haag een sportcentrum geopend, waar de toekomstige sport leiders van den Opbouwdienst in op leiding zijn. Het feit, dat terstond op den eersten dag daarmede begonnen is, moet men zien ais een demonstratie van den geest, welke de leiders bezielt: Een "daad is meer waard dan lang ge praat. Wij weten allen hpó het met de licha melijke opvoeding in ons land gesteld is én kennen de plannen, welke thans voor de toekomst worden gemaakt. Bjj de vernieuwing van de lichamelijke op voeding in Nederland zal de Opbouw dienst in de eerste gelederert marchee- ren. Zijn mannen moeten hard als staal en taai als leer zjjn. In hun krachtige lichapien zal een frissche geest huizen en een warm hart kloppen voor land, voik, taal en cultuur. Ook aan de muziek en zang zal veel aandacht worden besteed. Ik ben, aldus majoor Breunese, een overtuigd voor stander van muziek- en zang-oefenin gen, rhytme immers geeft kracht. De hoop op dit gebied binnen niet al te langen tijd merkbare resultaten te heb ben bereikt. aldus majoor Breunese, tijdens de Vierdaagsche Afstandsmarschen om Nijmegen het lied: Want wij zijn een voor allen en allen zijn wy een. Zoo willen wjj door Nederland en door het leven heen. Wij kqpien uit een tijdperk van ver deeldheid en moeten naar een nieuw tijdperk, waarin gemeenschapszin «f> saamhoorigheid zullen heerschen. In dien de Opbouwdienst deze gemeMW schapszin en saamhoorigheid ook maar voor zestig procent bereikt, achten wU ons doel geslaagd. Natuurlijk erkennen wij. dat ons land op christelijken grondslag is gegrondvest. Het Christen dom is zoo heilig, dat het niet in dis cussie komt. Maar wel heb ik. aldus majoor Breunese, bezwaren tegen sommige belijders van het Christen dom. omdat achter hen aati steeds de politiek om den hoek kwam kijken. Daarom zal er in den Opbouwdienst geen politiek, noch kerkelijke propa ganda worden geduld. Wel zal de Zon dag geheel ter beschikking staan en zal iedere man van den Opbouwdienst ten volle de gelegenheid krijgen den Zon dag te vieren en zijn godsdienstplichten na te komen. En mocht het voorkomen, dat het uit te voeren werkobject veraf gelegen is van een kerk, dan zullen op Zondagochtend de auto's van den Op bouwdienst beschikbaar staan om de mannen naar de"kerk te brengen. Maar de werkdagen zjjn voor den Opbouw dienst en voor niemand anders. De Opbouwdienst is een Neder landsehe organisatie. Hij staat alleen ten dienste van het Nederlandsehe volk. Ons land en ons volk moeten hieruit de voordeelen trekken. By alle narigheid van deze tijden meet het als een lichtpunt worden be schouwd, dat wij de gelegenheid hebben 50.000 van onze jóngens pp te lelden in Nederlandschen geest, tot bruikbare leden van onz# Nederlandsehe volksgemeenschap De Opbouwdienst is een daad, welk# beantwoordt aan*de groote behoeft# aan gemeenschapszin, welke in Nederland bestaat. Bij een door het nachtelijk duister begunstigden aanval van Engelseh# vliegers heeft een dicht bevolkt# woonwijk van Amersfoort het moftoB ontgelden. Een woning -werd door eeB voltreffer getroffen. Hierbij werdeB vijf personen gedood. Zij allen behoo», den tot het gezin van den sigaren maker E. J. D. Verder werd d# leerlingmachinist der Nederlandsch# Spoorwegen M., die zich naar zyn wo ning begaf, door een granaatscherf getroffen en gedood. Het aantal ge wonden is zeer groot. In andere stra ten is een aantal woningen door brandbommen getroffen, verschillende huizen zijn vernield. Van talrijke woningen zijn de ruiten gesprongen en dakpannen van d# daken gerukt. In verschillende straten is een groote ravage aangericht. Twee dooden bij BergeB. In den afgéloopen nacht is tijdens een bomaanval door Engelsche vlieger# te Groet in de omgeving van Bergen naby een noodslachtplaats een bom neergekomen in een zomerhuis, waag de familie L. haar vacantie door bracht. De 59-jarige heer des huiza# en een 25-jarige dochter werden ge dood, terwijl twee huisgenooten ern stig en een licht werd gewond. NEERGESTORTE OF GEDAALDE VLIEGTUIGEN. De berging van neergestorte' of ,hi noodlanding gedaalde vliegtuigen eti .van de onderdeelen daarvan Is uit sluitend taak van de Duitsche militaire instanties. Het is verboden dergelijke vliegtuigresten of vliegtuigonderdeelen ook maar te naderen, wanneer dit niet geschiedt om onmiddellijke hulpver leening tijdens of terstond na het on geval. Iedere vernieling of ontvreem ding van zulke vliegtuigonderdeeiea zal als diefstal van Duitsch weer» machtsgoed worden gestraft, voor zoo verre niet nog scherpere strafbepalin gen, bijv. wegens hulpverleening aan i vijand, in aanmerking komen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1