gngelschen geven
Somaliland prijs
NEGENTIGDUIZEND H.A.
HEIDE TELDE DRENTHE EENS
pjisdag 20 Augustus 1940 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Reuter meldt, dat de kolonie
„met succes" is ontruimd -
„Een Duinkerken in het klein"
Ifda en Berbera de aangewezen uitvoerhauens
goor Italiaansch Abessinië - Somaliland was
foor de Britten uitsluitend een strategische positie
„Smartelijke slag".
Meer dan de helft van den woesten
grond is thans in cultuur gebracht
De eerstè ontginning oan de Nederlandsche Heide-
Maatschappij was 't „Zeyerveld ter grootte van 620 h.a,
Over 20 jaar
Hitler wenscht Mussolini
geluk.
DE NIEUWE POST-
EN TELEFOON
TARIEVEN.
B5CHE
fl jtfrgaftf/ No. 20404
Directeur P. TIETER
Postgiro 48400
Bur. Markt 11. TeL 1741
veranderen, alsmede zware nederlagen
in successen. Italiaansch Oost-Afrika
is thans na de verovering van BritscU-
Somaliland eens en voor altijd van net
gevaar van een Britsche invasie be
vrijd en territoriaal afgerond. Ita
liaansch Oost-Afrika is thans in het
bezit van de geheele kust en geroepen,
de functies te vervullen, die het in het
kader, van het Italiaansche imperium
ten deel vallen. De zegevierende Ita-
liaansche weermacht zal zich na haar
groote successen bezig houden met mi
litaire taken in Noord-Afrika, met de
oplossing waarvan zij reeds begonnen
is. Zij kan er zeker van zijn, dat haar
unieke overwinningstocht niet alleen
te beoordeelen is naar de territoriale
terreinwinst.
De roem van haar wapens vervult de
geheele Arabische en Oostersche we
reld, die haar gevechten in ademlooze
spanning heeft gezien en nog zal zien.
Want ook deze wereld verzet zich te
gen Engeland's overheersching en ziet
in, dat ook het Oosten voor het begin
van een nieuwen tijd staat.
Dê Deutsche Allgemeine
Z e i fcu n g schrijft: De Italianen heb
ben Engeland een zwaren slag toege
bracht. Thans is Italië nog dichter en
beslissender gekomen tot aan het hart
van de Britsche steunpunten in Afrika.
Hef heeft door de kracht van zijn wa
pens en door de dapperheid van zijn
soldaten, alsmede door de schitteren ie
leiding van de strategische manoeu
vres dit gebied op de Engelsche macht
veroverd, De politieke beteekenis van
deze verovering is veel grooter dan
alleen een op zichzelf staand succes.
ploegen eenmaal lieten zien wat zü
waard waren veranderde de veront
waardiging uiterst spoedig in bewon
dering. En snel steeg het aantal vragen
om ergens anders in Drenthe te komen
ontginnen.
aan in de nabijheid van de oasen. In
de reusachtige, dorre woestijn gebieden,
waar bijna geen menschelijk leven te
bekennen is, bevinden zich slechts
zeer weinig plaatsen,, waar water te
vinden is, en hier liggen de plaatsjes
Dodad, Biliyoe, Boerao, Hoeddoen,
Olesan, Kirit, Eik, Babothle, Adale en
Hargeysar. Van deze laatste woestijn-
stad loopt een aangelegde weg in
Noordoostelijke richting naar Barbera
aan de golf van Aden.
Van nederzettingen van eenige be
teekenis kan alleen gesproken worden
in de nabijheid van de kust en dan
zijn het gewoonlijk nietS anders dan
plaatsjes, die door Arabieren zijn ge
sticht. Er zou dus heel wat moeite en
kosten mede gemoeid zijn, om deze in
zoodanigen staat te brengen, dat zij de
voor hen bestemde rol zouden kunnen
spelen om bij te dragen tot de verster
king van de economische kracht des
lands en de bevordering van het goe
derenverkeer.
De in de nabijheid van Fransch So
maliland door de Italianen bezette ha
ven Zeila op Engelsch gebied vervulde
vroeger een rol van zekere beteeke
nis, aangezien hierover in hoofdzaak
de uitvoer van Abessynië plaats vond.
Na de opening van den spoorweg, die
van Djiboeti over Harrar naar Addis
Abeba loopt, ging het economische le
ven in Zeila hard achteruit. Toen
Abessynië in handen van de Italianen
was gevallen, zag Mussolini zich ge
dwongen om met de Engelschen een
overeenkomst aan te gaan voor het
gebruik van de haven van Zeila. Ook
hieruit kanjpreeds blijken, hoezeer deze
van belang is voor de Italianen om
zich toegang te verschaffen tot de golf
van Aden.
De belangrijkste plaats is Berbera.
Hier is het voornaamste centrum van
het onbeduidende economische leven
van Britsch Somaliland. Daarbij profi
teert de haven van de karavaan-sta-
pelplaats^ Boelhar, die zich in de na
bijheid bevindt en waar al de goede
ren' worden opgeslagen, die uit het
binnenland worden aangebracht
Na zeven jaar was 't „Zeyerveld"
ontgonnen. In September 1915 werd
de laatste boerderij de „Cremer-
hoeve" aan den eigenaar afge
leverd. was het wegen- efc kanalen-
plan voltooid en de beplanting
aangebracht. De Heide Maatschap
pij boekte daarmede een victorie
op ontginningsgebied, welke een
stimulans was van ongekenden
omvang.
Langzaam maar zeker zijn de amb
tenaren der Maatschappij hierna
dieper in Drenthe doorgedrongen. Zij
brachten welvaart in geheele streken,
welvaart ook dair, waar men eens
slechts met moeite het hoofd boven
water kon houden. Hun arbeid et»
hun voorlichting was het, die een
einde maakte aan toestanden, waarbij
men er.—-omdat er toch niets aan'te
veranderen viel maar in berustte,
dat 's winters een groot gedeeltë van
den grond onder water stond. Zij
hebben Drenthe geleerd wat er met
ontginning en met een betere afwate
ring te bereiken valt. Zooals zij thans
Drenthe bijbrengpn dat rui 1 verkave
ling zulke ongelooflijke mogelijkheden
biedt. Ten opzichte van dit laatste
heeft de Heide Maatschappij grootsche
plannen ontworpen, waarbij men zelfs
geheele gemeenten ingeschakeld heeft.
En men kan er zeker van zijn, dat
deze plannen vroeg of laat uitgevoerd
zullen worden. Ten algemeene
nutte: ziedaar het eenvoudige de
vies, dat de Maatschappij van haar
oprichti/ig af gevoerd heeft.
De „succesvolle ontruiming" van
Britsch Somaliland wordt door de
Times een „smartelijke slag" ge
noemd, aldus het D.N.B. Het prestige
is, zoo meent het blad, vooral in oor
logstijd een zeer belangrijke factor en
het zou geen zin hebben, een prestige
verlies te willen negeeren. Het blad
probeert zich te troosten met de ge
dachte, dat het definitieve lot van
Britseh-Somaliland op andere oorlogs-
tooneelen beslist zal worden.
awtal <*n|
OAUICAU
fcokKuaat
)ïïMtm
,MOTAJ5rs.WOt.
'AoU&AtlZ
G*oRe IV
Gom T
V.H
BALI
i AFO
Drenthe is een knappe leerling ge
weest. Is dit nóg! De oppervlakte aan
woesten grond' is in den tijd van
30 jaar met meer dan de helft afge
nomen. Nog een goede 20 jaar van
arbeid in hetzelfde tempo van dit
oogenblik en de onvruchtbare bodem
van geheel Drenthe is overwonnen.
„Nurks" mag dit betreuren, anderen
mogen de vrees koesteren, dat de
steden hun recreatie-oorden verliezen,
dit doet niets af aan het feit. dat
armelijke streken, waar eens Neder
landers op zeer primitieve wijze leef
den en waar men het met de hygiëne
niet al te nauw nam, ontsloten zijn,
een welvaartspeil bereikt hebben, dat
even hoog is als in andere deelen in
Nederland, zoo niet hooger!
Ontginning, verbetering van de af
watering, herontginning en ruilverka-
velig: in deze volgorde heeft de Ne
derlandsche Heide Maatschappij Dren
the aangepakt. Dat de provincie thans
tenminste naar de oppervlakte ge
rekend Néderland's grootste voor
raadschuur voor rogge is geworden en
dat over enkele jaren de eerste plaats
wat den verbouw van fabrieksaard
appelen betreft, bereikt 'ts, zegt alles.
Een eere-saluut aan de ontginners!
Daarmede wordt dit laatste artikel
over Drenthe-1940 besloten, een eere-
saluut voor den arbeid der Nederland
sche Heide Maatschappij in een der
provincie's van ons land, welke eens
tot de stiefkinderen gerekend werd!
(Nadruk verboden).
L5CH
De Führer heeft naar aanleiding van
de Italiaansche overwinning in Oost-
Afrika het volgende telegram aah
Mussolini gezonden:
„Duce, ik bied u en uw weermacht
naar aanleiding van de groote over
winning in Oost-Afrika mijn hartelijke
gelukwenschen en die van het geheele
Duitsehe volk aan.
Uw Adolf Hitler."
Duitsehe perstemaaesL
De Duitsehe bladen publiceeren de
groote Italiaansche Overwinning in
Oost-Afrika op hun front-pagina's, al
dus het D.N.B. In verband met' de po
ging van Churchill, de vlucht van de
Engelschen uit Somaliland als een
„succes" voor te stellen, wijzen de
bladen op Andalsnes, Namsos en Duin
kerken, die eveneens volgens de En
gelsche opvatting „successen" zijn ge
weest.
Zij boteekenen, aldus de Berli
ner Boersenzeitung, dat En
geland van het continent wordt weg
gevaagd. Zij beteekenen, dat de Brit
sche expeditiecorpsen, die eigenlyk
Duitschland hadden moeten verove
ren, in de pan zijn gehakt. Een chaos
van uitrustingsstukken, transportmid
delen, wapens en wrakstukken van
schepen kenmerkt thans nog de plaat
sen van Britschen roem by de Panne
en Duinkerken.
In Berbera heeft Engeland nog eens
gébruik gemaakt van de mogelijkhe
den van eeii dergelijken terugtocht
'om nederlagen in „overwinningen" te
- Bet agentschap Renter meldt officieel nit Londen, dat Britsch-
Soaahland door de Britsche troepen „met succes" is ontruimd. Alle
hamen aldus dit bericht zijn ingescheept, met uitzondering van
ttif „die voordien verloren zijn gegaan".
In bevoegde Italiaansehe zijde wordt het volgende aan het weermachts-
Mrid toegevoegd:
M|tas de jongste berichten «ijn de Engelsche eenheden reeds met in-
*pi|m in de haven van Berbera (Britsch Somaliland) begonnen. De twee-
bbgebehe verdedigingslinie waarvan in het weermachls be richt sprake was,
hp ia een hal ven cirkel angeveer twintig tot vijfentwintig kilometer van de
hi Berber» verwijderd, zoodat men de Engelsche positie met een Duinkerken
i k M kletu kan vergelijken. De gevechten om dezen tweeden verdedigings-
Md dja buitengewoon fel geweest. Aan Engelsche zijde zijn vooral Rhode
■ats ea Indische troepen gebruikt, terwijl het gros van de Italiaansche een-
Nta, 41e de operaties in Somaliland hebben verricht, uit troepen van het
I Merland bestond, waaraan uiteraard ook inlandsche troepen waren' toe ge-
b deselfde kringen wijst men erop, dat in Britsch Somaliland buiten
Ihkareu van Berbera en Zeila de kust geen andere bruikbare havens heeft
I ht vooral de kust van Berbera uit naar het Oosten slechts uit zandduinen
I Nut Zou het den Engelschen troepen niet gelukken rich in te schepen, dan
pkienuls den troepen die rich nog in het Oosten van Britsch Somaliland
('"Nfea, den terugtocht zija afgesneden.
den Indischen Oceaan en het Verre
Oosten voert.
Britsch Somaliland ïs prac-
tisch gesproken nog onont
gonnen.
Het deel van de Afrikaansche So-
malikust dat onder Engelsch beheer
staat beslaat ongeveer 176.000 vler
kante kilometer. De bevolking telt
350.000 zielen meest Mohammedaan-
sche nomadenstammen welke door
enkele dozijnen Engelschen van de
steden aan de kust uit in bedwang wor
den gehouden. Hoewel de Engelschen
het land reeds bijna zestig jaar in hun
bezit hebben, is het in economisch op-
zich feitelijk nog niet voldoende onder
zocht, ofschoon de bodem rijke natuur-
schatten bevat, o.a. steenkolen en zout.
De nieuwste onderzoekingen hebben
zelfs uitgewezen dat er naar alle waar-
schynlijkheid ook .petroleum te vinden
is. Volgens de laatste Engelsche han
delsstatistieken bedraagt de uitvoer
van Somaliland niet meer dan ongeveer
vier millioen gulden per jaar een
belachelijk laag bedrag voor dadels,
rijst en suiker. Aan rubber, huiden en
vee wordt per jaar nog minder uitge
voerd, namelyk nog geen drie millioen
gulden.
Dit vormt wel het beste bewijs, dat
de Engelschen alleen een open oog
hadden voor de politieke beteekenis
van dit gebied, toen zij Somaliland in
1884 van Egypte los maakten en het
annexeerden. Aanvankelijk ressorteer
de het toen onder Engelsch-Indië, doch
later werd het direct onder de Engel
sche kroon gebTacht,
De beteekenis van de haven
van Berbera.
In het binnenland treft men alleen
nederzettingen van blijvenden aard
Vandaag zijn de nieuwe post- en
telefoon-tarieven van kracht gewor
den. Ten gerieve van onze lezer» her
halen wij ze hier:
Oud Nieuw
BRIEVEN
locaal t. en m. 20 gr. 3 5 cents
20—100 gr. .,6 7V4
in terlof. t/m. 20 gr. 5 7H
BRIEFKAARTEN
locaal 2 4
interlocaal ,.,,.,.,,.3 5
TELEFOON
locaal 2 3
interlocaal
(per 3 minuten of
gedeelte daarvan)
le zone 010 km.) 4
2e zone (10—15 km.) 10 15
3e zone (1525 km.) 20 3t
4e zone (25—35 km.) 30 «5
5e zone (bov. 35 km.) 40 M a
Welvaart... Ziehier
een boerderij, wel
ke staat in 't „Zey
erveld", het eerste
groote gebied in
Drenthe, dat door
dn Nederlandsche
Heide Maatschappij
is ontgonnen.