Italics agrarische revolutie Autoverkeer thans in rustperiode pjjsdag 3 September 1940 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN mc (f. (futen, tuuiaci* B.3.H. wit jiirpoy- No. 20416 y- Liquidatie van het grootgrondbezit ten behoeve van daglooners e|i keuterboertjes Mussolini's ingrijpen op Si&ilië - Een plan van 2'12 milliard lire Sicilië. Na den oorlog: geweldige sprong vooruit Het gezonde bedrijf blijft behouden De groote omvang van het eigen vervoer J Directeur P. TIETER Postgiro 48400 Bur. Markt 31. Tel. 2T4S fjar een» de beruchte Pontijnsche moerassen warenEen dank zij lUltë's agrarische revolutie kortgeleden tot eigengereide boer geworden landarbeider op weg met zjjn ossespan. (Foto H. H.) TER wille van hét streven naar 'n mensch waardig bestaan voor eiken volksgenoot wórdt reeds sedert jareh in Italië een stille dkh hardnekkige strijd gestreden: een Itrijd tusschcn een steeds wassende kndeltike bevolking en den grootpn- Ms woesten bodem waarop die be- Wlking leeft. Want van alle dingen "ttiraan bet Itaiiaanstfhe volk be- htfte heeft, is het bouwland nummer Ha. Drie oorzaken. De hoofdoorzaken hiervan zijn teërlei. Ten eerste bestaat het laars- ïorraige schiereiland in de Middelland- tthe Zee grootendeels uit bergland; ten tweede lijdt het land nog steeds onder de 'gevolgen van een in vroeger tijden op roekelooze wijze doorge- roerde pntbossching der bergflanken, waardoor het hemelWater de teelaar- I in vin, de berghellingen spoelde en ie» in barre steenglooiïngen veran- j derde. En «ten slotte was daar het stel- sel van. grootgrondbezit, dat den meest- *1 in de stad wonenden landeigenaar, j die gewoonlijk weinig belangstelling voqf zijn landerijen toonde, een matig «dement van zijn bezit opleverde, terwijl de bodem' gebrekkig' verzorgd werd door kleine pachtboertjes, die hch 'Uitsloofden om hun kommerlijk bestaan maar zoo lang mogelijk te J kunnen rekken. Het eerst'ë der genoemde euvelen kin de mensch nie\ verhelpen. Wat bet tweede de ontbossching be- i tolt, hiertegen is men reeds sedert de hitste zestien jaar energiek opgetre- fei door alom zoo snel mogelijk voor nieuwe boombeplanting te zorgen, ^een bosch ««groeit nu eenmaal in veel trager tempo dan de mensch kit velt. Ten aanzien van het derde euvel bet voor de.volkswelvaart zoo verder- I Olijke grootgrondbezit hééft Mus- I «olini op 20 Juli 1939 den drastischen I toiatregel der algeheele afschaffing I fenom&n. Het gevolg is geweest dat in October van hetzelfde jaar de Ijerste keuterboertjes en gewezen dag- jfcflhers in het bezit gesteld werden IHa een eigen gezond boerenbedrijf, j*tkort voordien nog deel uitmaakte |**het een of andere grootgrondbezit. I Aanvankelijk heeft Mussolini ge- ,(*en nÜpenden landhongci de/ I "°irenbevolking te stillen door het IJJtonen van woest nieTnand^Ihnd; 1/® berden de beruchte Pontijnsche lassen en de verschrikkelijke Sar- K*1* ^urra *n bouwlknd herscha- Waarop duizenden kleine boéreïv I eigen bedrijfje een bestaan liï?en' **n zo° V0nc*eb weer tiendui- I7a anc*eren een eMSen boerderijtje Pt ^aansc^en bodem, ih Lybië. Ftchen bleek wel, dat nog heel H -maatregelen~ genomen dienden IV^den teneinde de nog overschie- l2i tien<*uizenden kinderrijke boe- ifysinnen aan een mensch waardig WT**K te helped. ^^was op 20 Augustus j.l. drie Jaar ISifc Mussolini voor bet eerst P«la leven het ewnvruchtbare als verarmde en ontvolkte eiland Sicilië bezocht. De bodem daarvan was ten gevolge van een feudaal stelsel van grootgrondbezit verdeeld in groote landgoederen, die 500, ja zelfs 1000 en moer hectaren groot waren. Reeds in 1930 had een enquête aan getoond, dat van de ruim 450.000 land bouwbedrijven op Sicilië<^Q^et eerii to tale oppervlakte van ongevT^fi. 100.000 h.a., er 2034 een gezamenlijke uitge strektheid van ruim 590.000 h.a. be zaten. Van deze laatste waren er 1806, dié elk van 100 tot 500 hectaren groot waren en *228 met een gezamenlijke oppervlakte van 228.000 h.a. welke alle de 500 h.a. Ver overschreden! Op deze uitgestrekte landgoederen vonden slechts weinig pachtboerde- rijen een zorgelijk bestaan met graan- teelt en veehouderij. Deze menscl^n betaalden hun p pa^cht met bodempro ducten. In den regel woonden zij op grooten afstand van hun akkers, waar door zij genoodzaakt waren menig' maal ver van huis inNeen hutje op het land te overnachten. V Daar nagenoeg elk irrigatie-systeem ontbrak waren de lager gelegen gron den zoo drassig dat de schaarsche be volking bijna uitsluitend de bergtop pen bewöonde om gevrijwaard te zijn voor de zoo gevreesde malaria. En waar bijna overal een* nijpend water gebrek heerschte, bleef den pachter&4n perioden van droogte slechts de keus öf hun katoenplan ten fe vernietigen, öf ze stuk voor stgk begieten m^t wa ter dat in emmers, van heincje en ver moest worden aangesleept. In het jaargetij, waarin het vee^jiLeL, weiden kon, heerschte maar al t^vaak groote schaarschte aan veevoeeïer, waardoor de keuterboertjes gedwon gen werden hun uitgeftrergclde vee van de "hand te doen. Dit geschiedde dan op verkoopingen, welke men „ma gere veemarkten" noemde. Troosteloos en verlaten was de aan blik van het zoo goed als huis-, boom: en wegenlooze land op Sicilië. Toen de duce tijdepa-*ün bezoék aan het eiland te voor het volk. hielu, zeidfpSÊt" o.a.:- „Het dringendste vraag^'^rtën, aan zien van Uw eilancj vatt samen te\at- ten in het woord water. Water om den" dorst te lesschen; water,! dat in goede banen geleid Ünoelt wordarn op dat de itienschen piet uit ang^^oo/* de malaria op de bergtopperv!: ten; water, dat opgevangen -flient He worden. Het Siciliaansche grootgrond bezit, voor zoover het niet reeds door de huidige politiek ontdaan werd van' zijn feudale overleveringen zal door het landelijke dorp^ geliquideerd wor den op den dag, waarop dit dorp in hei bezit zal. zijn Van water en wegen." Mussdlini veegde hjeYaan toé dat de Siciiiaahsche boeren zich er dan in zouden kunnen verheugen den bo- derh, dién zij zelf bewerkten te kun- pen beivonen en dat hun eiland, dat tweemaal zooveel menschen voeden kon als thansj het geval \yas, één der vruchtbaarste: streken der aarde zou, kunnen worden. Een jaar nadien,in Juli'1938, was vo< eil ripg van een éila«doppervlakte van ruim 292.000 h.a. eed bedrag van 174 millioen lire besteed, plus 35 millioen aan waterwerken in het gebergte, 97 millioen aan iïrigatiewqrken en bron boringen, 17 millioen aan wegenaan leg, 45 millioen voor den bouw van 3000 boerderijtjes en schuren voor den opslag van veevoeder 212 millioen aan door den Staat gesubsidieerde landontginningen. f Het gevolg hiervan was, dat o.a. de r,magere veemarkten" vöor goed tot het verleden behoorden, daar men nu 'over voldoende veevoeder beschikken kon. Verder ontwikkelde de vrucht bare streek Boscó Melia, waar voor dien reeds' ooft en veldvruchten in overvloed groeiden, zonder dat iemand ze oogsff^, omda'f het vervoer daar van 10 liur pér muilezel duurde aleer de dientsbijzijnde straatweg bcreiKt was, /zich tot een centrum van fruit- export naar Noord-Europa. Voorts is in de provincie Caltanisetta de door watergebrek dorre vlaktte van Gela, dank- zij de wijziging van een rivier bedding, tot een 42000 h.a. omvattend vruchtbaar gebied geworden. Het laatstgenoemde werk kostte 60 millioen lire, doch men rekent op een jaarlijksche opbrengst van "dit eertijds niets opleverende gebied, ten bedrage van ruim 170 millioen lire. Toen Mussolini in Juli v^n het vorig jaar den Siciüaanschen bestuursfunc- tionarissen het definitieve besluit tot algeheele opheffing van het groot grondbezit meedeelde, liet hij den onderstaatssecretaris *voor Landont ginningen bekend maken, dat op de te ontginnen 500.000' h.a. bouwland twip- tig duizend kleine boerenbedrijven' verrijzen zouden, waarvan de eerste 2000 op 28 October 1940 in gebruik genomen dienen te worden. De totale kosten voor de uitvoering van dit plan worden op circa 2xk mil liard Ike geschat. De Staat neemt hiér van milliard- voor zijn rekening, waarvan 400 millioen voor de uitvoe ring van publieke werken drinkwa tervoorziening, irrigatiewerken, we-» genaanleg, bouw van bruggen, land bouwcentra, enz. en 600 millioen voor aan de grondbezitters te verlee- nen subsidies ten bate van de (foor de zen uit te voefen ontginningswerk zaamheden. Deze grondbezitters moeten binnen een bepaalden termijn hun landerijen in den voorgeschreven staat van ver betering gebracht hebben. Waas-^it echter voor sommigen hunne!1 techni sche en financieele moeilijkheden mee bracht, werd een Instituut voor de Koloniseering der Siciliaansche groot grondbezittingen of „latifundiën" iftgesteld. Dit neemt dan de ontgin- ningstaak over van allen, die om tech nische of financieele redenen daartoe onmachtig zijn. Wanneer dit Instituut zulk een land goed in den vereischten staat gebracht daarvoor in aanmerking komende bdë\ ren.elk zoo'n boerderij in eigendom te geven. Met ^ien verstande échter, dat deze kleine boeren hun aldus in eigen- dqm verkregen bedrijf door middel van redelijke jaarlijksche aflossingen in landbouwproducten aan hét Insti tuut afdoen. Sedert 21 October van het vorige jaar, is, het, dat met kracht aan deze algeheele omvorming der Siciliaansche „latifundiën" gewerkt wordt en een groot, door de onverschilligheid der groot-grondbezitters eertijds verwaar loosd gebied geleidelijk aan in den vorm van kleine boerenbedrijven in het bezit kpmt van hen, die vroeger als daglooners of kleine pachtboertjes op dien bodem zwoegden en gebrel leden. Verdere ontginning. Het nij/ende gebrek aan bouwland deed ecMer ook overal elders in Ita lië tot Ontginning van woeste gronden of areotendeels braak liggende lati- flkfoiën overgaan. Zoo werden in het gebied langs de Golf van Tarente 37.000 h.a. ontgonnen in het dal van de Neto, welk nieuw landbouwgebied in kleine boerenbe drijven verdeeld aan landarbeidersge zinnen uitgegeven wordt. Dicht daarbij ^tëvinden zich de 32.000 h.a. groote vlakte van Sibari en het 56.000 h.a. omvattende gebied tan Me- taponto, welke in cultuur gebracht worden. Zoo ontstonden in de vlakte van Sibari reeds ruim 160 k.m. bedij- king/130 k.m. kanaliseering en 70 k.m. weg, terwijl alvast drie nieuwe dorpen gebouwd werden. En in Metaponto, waar door de saneering van den bodem de gevrpesde malaria reeds geweken is, heeft de ontgirtning der latifundiën ook een aanvang genomen. - Bij deze politiek van het op groote schaal verschaffen -van kleine boer derijen aan een onder he? liberalisti sche stelsel van weleer verarmde land bevolking van pachfertjes en dagloo ners deed zich natuurlijk in de eerste plaats het vraagstuk der behuizing gelden. Te meer, daar van Mussolini het woord was: dat alle boeren een ruime, gezonde behuizing moeten bezitten, waarin de opeenvolgende ge slachten van boeren, die het onwrik bare fundament der natie vormen, door de eeuwen heen kunnen leven en voortbestaan"» Nu had een nauwkeurig ondeézoek aangetoond dat van de ruim 3!6^5.00;,' boerenbehuizingen in Italië er 161.000 gesloopt moesten worden en: 552.000 alleen nog te gébruiken waren na een grondige verbetering. Ruim één mil lioen vroegen dringend om allerlei kleinere herstellingen. Wat dit wil zeggefi>? Dat ongeveer een Jvijfde ge deelte d\r boerenbehuizingen öf géheei afgebroken öt grondig gerepareerd Een moderne van natuursteem*gebouwde Itaüaansche boerenbehuizing, dtiLde woning zich boven de gelijkvlöersch gelegen schuur en stall u bevindt. Langs een aaii den buitengevel gelegen trap kan men de ivon ng x bereiken.' (Foto H. H heeft,'geeft zij het in zijn geheel weer aan den eigenaar terug. De laatste be taalt aan het instituut de gemaakte ontginningskosten, verminderd met de vastgestelde Staatssubsidie. Die grondbezitters, d;e niet in staat zijn de gèmaakte kosten geheel of ge deeltelijk terug te betalen, voldoen hun schuld door middel van een over eenkomstig gedeelte van hun ontgon nen terrein, terwijl zij, die weigerach tig mochten zijn aan het plan mede te werken, dpor het Instituut geheel of gedeeltelijk onteigend kunnen worden, waarna het Instituut de verbetering van de opteigende gron4en op zich neemt. -i Aangezien op deze wijze een bepaa,'d gedeelte der te ontginnen gronden in net bezit van het Instituut komt^ hetiij 'duor onteigening, hetzü doof cessie'' ais betaling voor de gemaakte kosten door Ken, die niet. 'in staa4 wa ren de verbetering hunnen .landerijen geheel zelf ffe betalen krijgt het In- stituut de beschikking over een zekér gronddomein, dat het in kleihe boeren- bcarijven verdeelt om vervolgens aan diendë te worden/ Om nu den bouw van zoovele nieu we boerenwoningen zoo economisch en rationeel mogelijk te kunnen doen geschieden, heeft, men ter voorlichting van alle'Belanghebbenden in den heHst van het vorige jaar te Pejrugio eén „tentoonstelling van het boerenhuis" gehouden, waaróp verschillende typen v'an goedkoope, rat'oneele en tevens hygiënische boerienbehuizingen,te zien waren. Het feit. dat deze speciale tentoon stelling gehouden werd om -op grapte schaal voorlichting te geven aan jdc boeren bewijst hoe enorm de sociple veranderingen, welke zich ook *op* het Itaüaansche platteland voltrekken, om zich heen grijpen. En als onderdeel van deze verai|{icringen is daar de grpote strijd, waarvan wij in den aan vang gewaagden: de vreedzame strijd van een immer wassende landbevol king tegen een verwilderden bo-« dem pn Vóór een verzekerd bestaan, waarop elk mensch reêht heef tl H. II. (Nadruk verboden). HET lijkt zoo simpel: van de honderd auto's zette men er tachtig op stal en de overige 'twintig krijgen genoeg benzine om te kunnen rijden. De werkelijkheid is anders en oneindig veel ingewik kelder. Hoe ingewikkeld zij is en voor hoeveel verrassingen men komt te staanvertelde mr G. Geelende secretaris van den Bond van Be drijfébutohouders in Nederland aan den redacteur der V.P.B. De kwestie waarom "het hier gaat, aldus de heererf Geelen, is in zijn eenvoudigsten vorm deze, dat er een'erzijds te weinig benzine beschik baar is en anderzijds het vervoer zoo veel mogelijk in stand moest worden gehouden. Nu wijzigt het beeld zich vrijwel lederen dag en* doen zich ook bijna dagelijks nieuwe mogeijlkheden voor. Het is* in de eerste plaats de taak zoo wel van de ^betrokken personen, als van de combinaties van vervoerders, om i zoo rationeel mogelijk te werken, om de benzine,idle er is. zoo econo misch mogelijk te gebruiken. Het eigen-vervoer. Een groote moeilijkheid is de kwes tie van het eigen-vervoer, dat wil zeggen het vervoer van handelaar en fabrikant van laadplaats naar fabriek en omgekeérd. Wij. hebben nooit ge weten, hoe uitgebreid dit vervoerd/el was. Bij de toewijzingen van benzine is gebleken, dat het ongeveer 200 pet. meer bedraagt dan het beroepsgoede- renvervoer, en het is dan ook niet mo gelijk, dat dit éigen vervoer geheel cfoor 't beroepsgoederenvervoer wordt overgenomen Het eigen' vervoer zou wel bereid zijn, het voor een deel over te dragen opyvet beroepsvervoer, mits aan twee voorwaarden wordt vplda&h: Dat de goederen op tijdiv»ahkomen en dpt ze zoo voorzichKigA£»ehande 1 d wor den. dat wordt voorkomen. vendien zijn er goederen, als 'vt>y voorbeeld melk en benzine^ die nfet kunnen worden -overgenomen, omdat daarvoor speciale wagens noodig zijn, waarover het beroepsvervoer niet be schikt. t> Ean verdere moeilijkheid, die nu duidelijker dan vroeger naar voren is gekomen, is het tekort aan goed ma teriaal. Er rijden heel wat vracht wagens langs den weg, die veel te duur in het gebruik zijn dat is ook trouwens bij personenwagens het geval en die benzine en olie vreten" op een onverantwoorde manier. - Geen beunhazerij op den weg. De B.B.N. steeft bovendien ook in dezen tijd naar het feuiver gouden ^an het bedrijf. Er zijn sedert de mobilisatie veel bona-fide, gezonder bedrijven stil gelegd,, omdat de eigenaar moest op komen en daarna zij/n er allerlei beun hazen op den weg verschenen; wy hebben natuurlijk geen bezwaar tegen een gezonde uitbreiding van het be drijf, maar wel hiertegen, dat heun- hazerij den goeden naam van het bedrijf bederft. j. Wat betreft het vervoef vin goederen over groote afstanden, térwyk dezelfde goederen ook ter plaal&é van bestem ming te verkrijgen zijfi? zooals bijvoor beeld bier,1 melk, vlecscg en het ver- Voer van de wasch moeten wij niet vergeten, dat er op verschillende plaatsenceptra van bepaalde indus trieën zijn ^ntstaan, zooals bijvoorjbeeld te Gpuda en Apeldoorn veel wa^sche- rijen zijn gevestigd. Nu kan men wel zeggen:, De Hagenaar rrH%jzijn W'asch maar in Den Haag ^aten, doen, jmaar daarmee zouden de wasscheryerj, die wé zooevenönoemden, het loodje jmoe- teh leggen. Mey denkt er over, de wkschen r.u op een contract mét de spoorwegen te léten vervoeren naar een centraal punt en ze vandaar te Ia- n distribueereh per, bakfjetsr Dan zou het .vél degejlijk economisch, ver- ar twoord zijn, de zaak te laten zooals ze is. Het funeste* is bij dergelijk ver voer, dat de goéderen vervoeürd wor den, dikwijls met een ai dan ^et om- gebouwde personen-auto, die veel te weinig lading heeft in verhouding tot de gebruikte benzinè en olie. De be trokkenen beseffen nóg veel te weinig dat het met deze toestanden uit moet zijn in het algemeen belang. Het blijvende probleem: gasgeneratoren. Wij brachten het gesprek nog even cp de kwestie der gasgenratoren. I De gasgenerator beleeft een 'opbloei, aidds de heer Geelen. Technisch is de gasgenerator wel in orde, maar het bezwaar is, dat er ongeveer 20 krachtverlies is bij een motor, die er niet speciaal voor ge bouwd is. Een bezwaar van den gasgenerator, is het verlies aan laadruimte voor het meevoeren van de brandstof, terwijl ook de ^installatie ongeveer 1 kubieken meter beslaat. Een moeilijk vraagstuk is nog de financiering van den aanschaf. In het algemeen kost een generator een f 1500.een bedrag dat de kleine vervoerder niet kan dragen. Is de oorlog echter spoedig afge- loopen en krijgen we spoedig weer goedkoope overzeesche benzine, dat zal het generatofgas het zeker afleggen tegen de benzine, tenzij de installaties intusschen zeer geperfectioneerd zijn.. Groote mogelijkheden na den oorlog. Wat denkt u van de ontwikkeling van het wegverkeer na den oorlog? Zou dat spoedig herstellen? aldus vroegen wij nog. Als de huidige moeilijkheden tot hel verleden behooren verw acht ik dat het wegverkeer in veel sterker mate zal terugkeeren dan ooit, antwoordde mr Geelen. Vooral met zware motoren en tractors heeft men in den oorlog bui tengewoon veel ervaring opgedaan, waarvan "wij straks zullen profileereru Ik beschouw de huidige periode als eent'x rustpoos, die een geweldigen,,, sarong- vooruit voorafgaat.'Oojfr.viïèf den vori- gén oorlog is he^.rnötorisch vrachtver keer sterk uit gegaan, ook door het vriil^am'ën van veel wagens üitv het •leger. Dat betreft vooral het zware ver keer, met wagens van tien ton en meer, die in den oorlog de zwaarste proeven hebben doorstaan, waarmee men zijn voorddel heeft gedaan. Er is geen reden, om in den put e zitten over wat thans gebeurt. Inte gendeel, wij zullen met alle energie moeen doorvechten voor het behoud van een gezond bedrijf, om sirafcs mee te kunnen cMen aan den opbouw van ons land. De zorgen der taxi-onder nemers. De huurauto's en'taxi's, aldus ten slotte mr Geelen,. zijn er wel het slechts afgekomen. Maar dat is ten slotte hun eigen schuld, "omdat er veel te veel verscheidenheid van organisa ties en ondernemingen bestaat. 6 Ongetwijfeld zullen veel kleine on dernemers op dit terrein moeten af vallen. Het is niet economisch, indien een ondernemer een of twee wagens in het bedrijf heeft, qp hooge Listen van garagehuur en zoo voorts zit en te weinig inkomsten heeft om die te be talen. En ook degerten, wier zaak niet finaftyieel gezond is, zullen moeten verdwijnen. Maar, zooals' gezegd, dat is vooral eigen schuld omdat men zich nimmer heeft willen voegen naar de leiding van menschen, die deskundig zyn en^het goéd met het bedryf meen en .p* Het euvel der Zondagsrijders. Ik zou het ten slotte o«p pri^ stellen, zeide fnr Geelen nog. wanneer u er eens op zoudt willen wijzen, hoe er-' gerlijk het nog i*. dat nog altijd men schep rijden, voornamelijk op Zondag, die misbruik maken van de hun toegewezen hoeveelheid benzine, om dat zij nu eenmaal een vergunning hebben. Daaraan is heel weinig te doen, tenzij -deze menschen zelf in- zien, dat elke liter benzine er eeiit is en dat zij verplicht zijn,-ook al' hebben ze benzine genoeg toegewezen ge kregen, de uiterste zuinigheid te be trachten ter wille van den chauffeur, die met cMe benzine, zijn brood moet verdienen. Ieder, die eerf auto gebruikt, dient zich consciëntieus af te vragen of hij niet evengoed ban een anjier vervoer middel kan gebruik makei\. al komt hy dan misschien iets later op z'ijn bestemming.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1940 | | pagina 1