Wm^m^sÊm
INKRIMPING VAN DEN
OPBOUWDIENST
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
DE NOOR
OP DE KENTERING DER TIJDEN
i!
Woensdag 2 October 1940
2oh tto HlCKUv
Vijfduizend man kunnen werk vinden
bij de organisatie-Todt in Duitschland
BUITENLAND
T9e Jaarpuit- No. 204-11
Hij heeft het vroeger goed gehad en is
vooral benieuwd naar den levensstandaard
Ho* men wil trachten, da ontvolking tegon te gaan
De Noor is niet gewend, zijl)
oude gewoonten te veranderen
J
Zon op 7.43, onder 19.16.
Maan op 8.48, onder 20.22.
Men is verplicht te verduis
teren van zonsondergang tot
zonsopkomst.
Lantaarns van voertuigen
moeten uur na zonsonder
gang ontstoken worden.
AMERIKAANSCHE
CREDIETEN AAN
ENGELAND
Voorstel van senator
King tot onbeperkte
financieelè hulp.
GEEN TRAMS MEER
NA 21.30 UUR.
Thee op Kasteel Oud-Wassenaar
Met
Kolonisatie in Frankrijk
Een Nederlandsche Arbeidsdienst
In de komende dagen zal een reorganisatie van den Opbonwdienst
ten uitvoer worden gelegd, welke een aanzienlijke vermindering van
de personeelstrekte zal medebrengen,
In de periode van 8 tot 15 October zullen geleidelijk alt den opbouw-
dienst ontslagen worden alle korporaals en manschappen ouder dan
25 jaar en onderofficieren onder dan 35 jaar.
In overeenstemming met deze vermindering van de eterkte zal ook
een aantal officieren den Opbouwdienst verlaten.
Van bet ontslagen personeel zal ruim de helft werkzaam gesteld
kannen worden bij de luchtbescherming, en wel op een arbeidscontract
in een normale burgerlijke verhouding.
Voorts zullen nog ongeveer 1500 man, hoofdzakelijk onderofficieren,
plaatsing kunnen vinden bij politie en brandweer.
De aanmelding voor 'werk in Duitschland blijft verder onbeperkt
opengesteld. de z.g. organisatie-Todt voor dén aamleg van wegen
kunnen ongeveer 5000 man in den leeftijd van 2535 jaar werk vinden.
Bij genoegzame animo hiervoor bestaat bet plan allen «amen te
au ijveriger "be- brengen in Nederlandsche korpsen onder Nederlandsche officieren en
onderofficieren.
Werkkrachten in den landbouw zullen in aanmerking kunnen komen
kolonisatie la Frankrijk ouder leiding van Nederlandsche des-
Het resteerende deel van den Opbouwdienst, dat in 18 kerpeea zal
ouden ingedeeld, elk ter sterkte van circa 1000 man, zal tevens de
icadrsering en de kern van vast personeel vormen voor een Neder-
waarvan de instelling door de
majoor X N. Brenneee, in eee laad zal
ingang van heden
avond.
JAPAN'EN
NEDERLANDSCH-INDIE.
De onderhandelingen
te Batavia.
De zomertijd blijft.
ENGELAND
DE AANVALLEN OP
LONDEN.
Reed» 13.000 dooden en
gewonden
AZIË
De J&pansch-
Amerikaansche
betrekkingen.
Versterking van
Amerikaansch eskader
het Verre Oosten.
in
Geen Egyptische katoen
naar Japan.
SCANDINAVIË
De nieuwe orde
in Noorwegen.
BALKANi
m if
WKS* I", '1 V, -v
COUCAHT
Directeur F. TXETEB 1
Postgiro «100
Bui. Markt 31. Tel. 3T«
f (Van anten V.P.B.-correspondent)
Oslo, eind September 1910.
Thans ls de zomer in Noorwegen,
met zijn lange dagen, waarin
avond- en morgenschemering
in eep heerlijk kleurenspel in
eensmelten, voorbij. Heidekruid en
gras, de aardappelstruiken en de bloe
men krijgen een roodbruine kleur, des
nachts daalt da thermometer reeds be
denkelijk dicht tot bij het nulpunt. De
herfst kondigt zich aan.
Men-'praat niet graag meer over den
porlog; dodb hij laat zich nu eenmaal
niet wegdenken, want bij eiken stap
dien wij doen stuiten wij op zijn ge
volgen Het gevolg is, dat wij zoowei
Jn de politiek ahun het leven van al
ledag onwezenlijke indrukken krijgen.
Men leeft in afwachting en weet niet,
hoe en wanneer het zal eindigen.
Benige Noortche officieren, die hoog
in het Noorden, aan de Zweedsche
grens hadden gestaan, hebben verlof
ïskregen om naar huis terug te kee-
ren. Kransen van klimop en mos, ver
sierd met het opschrift „"Welkoml"
zijn aan htm huisdeuren aangebracht.
Het zijn echter geen helden, die te-
rugkeeren. Het ia veeleer het einde
van een langen tocht, die wordt ge
vierd. Hier is geen sprake van opbrui
send temperament; mep is gewoon ge
raakt aan de koele ontvangst op dezen
breedtegraad. Men begroet elkaar als
goede kennissen, die elkaar toevallig
tegenkomen.
Welke sympathieën, welke hoop
koesteren de Noren?
De Noor is een hoek met zeven ze
gelen. Walken kant gaan zijn sympa
thieën uit? Welk» hoop koestert hij,
kan hij nog koesteren? Het is niet ge
makkelijk, daarop een antwoord te
geven. Het meeste werdt er over ge-
dlScuaeerd, hoe het in de toekomst met
den levensstandaard gesteld zal zijn.
Da Nosrsche arbeiders verdienden
hooge loonen, het weekeinde was lang,
ld* kantooruren en de afheidstibt in d«
winkels zou kort, dat ia tal van steden
het des middags om vier uur reeds
merkbaar atil was op straat. De Noor-
sche schepen, die naar alle vreemde
havens voeren, brachten veel geld in
het land en maakten, dat er een zeke
re luxe heerschte. Sedert het begin
dezer eeuy had men zich in Noorwe
gen gewend aan een zekere, slechts
zelden onderbroken welvaart; zou het
daarmede nu ineens afgeloopen zijn?
Zeker, men begrijpt wel, dat veel
dingen anders zullen moeten worden
en dat men de belangen van het Noor-
tche rijk zal moeten trachten aan te
passen aan die van het Duitsche rijk,
al» men nog iets van de welvaart des
lands toil behouden. Men is ook niet
ongeneigd, alles wat in deze richting
mogelijk ia, te doen; doch de toe
komst is een onbekende factor en de
Noor is van nature weinig geneigd,
zijn gewoonten'te veranderen.
diet worden verleend. Alleen kernge
zonde mannen en ^rouwen zullen in
gezondere levensvormen worden
overgeplant. In de rijke natuur en
bevrijd van den druk der zorgen van
het stadsleven zal een rijke kinder
zegen ontstaan. Het leven zal aan de
Amerikanisatie worden onttrokken en
aangepast aan de- vrije, natuurlijke
voorwaarden van het Noorden.
Het sterke Noorse he volk zal
zichzelf Wugvinden.
Het sterke volk der Noren, dat in
ver achter ons liggende dagen zijn
stempel heeft gedrukt op de Noorsche
wereld, zal ongetwijfeld de huidige
crisis weten te overwinnen en ie
wegwijzers volgen, die in de richting
van een gelukkige toekomst wijzen.
De politieke les was hard en men
moet de naweeën tijd laten, om te
verdwijnen; doch dan zal zij ook bij
dragen tot een, gelukkige toekomst
voor dit volk. Óp het oogenblik is er
nog veel onbestendigs in het land;
vele Noren hebben hun geschokt
evenwicht nog niet i-eten te herstel
len- Doch overal bemerkt men reeds
de sporen van een nieuwen, veelbe-
levenden dageraad. De practische
Noor komt tot de erkenning, dat ook
een ongeluk nog gelukkige gevolgen
kan hebben.
zoek naar
vrouwen.
(Onder deft drang der gewijzigde
omstandigheden zijn verschillende in-
richtingen hier tot nieuwen bloei ge
komen. Zeker, men heeft zich in
Noorwegen ook vroeger reeds ge
ïnteresseerd voor raszuiverheid mi er-
féftlke belasting. Het door dr. Jon
AHred Mjöen te Oslo gestichte in#5-
tuut „Vindemi Laboratorium" voor
de studie van erfelijke biologie -en
ds een inter-
MJÖë stamt
van geestver-
De Amerlkaansche democratische
senator - King heeft in den peaaat
voorgesteld de Engelsebe schulden uit
den wereldoorlog te verlagen en
machtiging te geven nan de ex-- en
import bank, om nieuwe oortogsere-
dieten aan Londen te verleenen. Bet
voorstel verlangt voorla opheffing
van de «-g. Johnson Aet,
leeningen aan achterstallige
ren verbiedt.
Volgens een mededeeling van den
democratischen fractieleider Bark ley
heeft bet voorstel, dat is ingediend
door senator King en ten doel heeft
Engeland na opheffing van de desbe
treffende bepalingen van de' neutre-
liteitswet en de Johnson Act, in het
vervolg onbeperkte financieele hulp
te verleenen, weinig kans nog In feze
zittingsperiode van het Congres, te
worden behandeld. Het voorstel and,
aldus Barkley, tijdroovende debatten
doen ontstaan.
Bij vroegere gelegenheden voiplen
dergelijke voorstellen in de Senaats
commissie voor Buitenlandsche Zaken
slechts jgeinig steun.
VERKLARING VAN ROOSEVKRT.
Ten aanzien van het voorstel jvsn
senator King ten gunste van een1 en-
beperkten finanrieelen steun foor
Engeland, heeft president Rootdkelt
in de persconferentie zeer beslist Ver
klaard, dat het/voorstel noch ,"van
hem, noch van iemand anders in de
regeering afkomstig was.
1
Hij zal ten aanzien van het vpor-
stel geenerlei standpunt bepalen. 'Het
moet geenszins worden beschouwd als
een antwoord op het» driemogend-
hederpact van Berlijn, maar all .een
zuivèr toeval, dat de vorige weck
Vrijdag na het bekend worden vun
het pact eerst de Britsche inkóopcom-
missie en daarna de commissie voor
de ondersteuning van Engeland hfl
hem waren verschenen en dat ten
slotte de 'gebruikelijke Vrijdagsdie
zitting van het kabinet gehouden
werd. Tenslotte ontkende Roosevelt;
dat hij met den Franschen ambassa
deur in Washington de versterking
van de haven van Martinique zou
hebben besproken. Hij legde er d
nadruk op, dat noch hij, noch het
staatsdepertement. eeni eerlei mede
deeling dienaangèande van de Frea-
sche regeering heeft ontvangen.
De rijksinspectie Luchtbeseher-
maskt op verzoek der Duit
sche autoriteiten bekend, dat het
tramverkeer In het geheele land
met ingang van hedenavond Z Oc
tober 1940 om 21.30 uur wordt be
ëindigd.
ROOSEVELT ONTVANGT
STAFCHEFS.
President Roosevelt heeft Dinsdag
20 chefs der staven en andere officie
ren uit negen La tijnsch-Amerikaansche
landen.ontvangen, die op uitnoodiging
van den chef van den Amerikaan-
schen generalen ataf, Marshall, tér be
zichtiging van militaire installaties
naar de Vereenigde Staten zijn ge-
gekomen.
EEN PROEFBALLON.
Nader wordt gemeld: Senator King
heeft by het Witte Huis, naar reeds
gemeld is, het voorstel ingediend de
neutraliteitswet en de Johnson Act
aldus te wijzigen, dat de Engelsche
regeering op crediet oorlogsmateriaal
kan koopen en bovendien president
Roosevelt de machtiging krijgt om En
geland leeningen te verstrekken.
In politieke kringen te Washington
ia men veelal van meening, dat dit
voorstel van King een proefballon is
om Int te maken hoe de openbare
meening in de Vereenigde Staten,i die
nog steeds wacht^op vereffening der
Engelsche schulden uit den 'wereld
oorlog, daarop zal reageeren.
KOBAYASJI WORDT NIET
TERUGGEROEPEN.
De woordvoerder van het Japan-
sebe departement van Bnitenland-
sehe Zaken heeft in de dagelijksehe
persconferentie ^medegedeeld, dat
hem niets bekend is van het san de
Japamche regeering toegeschreven
voornemen Kobayasji uit Neder-
landsch Indië terng te roepen. Fei
telijk, aldus betoogde de woord
voerder. I» Koberavü mef rWn <w>-
derhandelingen nog niet begonnen.
De besprekingen, welke tot dus
ver tussehen de leden van zijn
delegatie en de autoriteiten van
Nederladdsch-Indië gevoerd zijn,
waren uitsluitend van inleidenden'
aard. De Japansche regeering volgt
het verloop der missie van Ko
bayasji met de grootste belang
stelling.
Het blad Hotsjl Sjimboen
had in verband met de nieuwe or
dening in het Verre Oosten den
eisch gesteld, den minister van
Handel Kobayasji uit Batavia terug
te roepen, daar verdere onderhan
delingen met de autoriteiten van
Nederlandseh Indië sonder succes
moesten blijven, zoolang Neder-
landsch-Indië zich evenals tot dus
ver in bet Engeisch-Amerikaanache
vaarwater blijft bewegen. De onder
handelingen zouden naar de mee
ning van bet blad pas hervat moe
ten worden, wanneer Nederlandsch-
Indië het standpunt van Japan en
de bedoelingen van Japan in bet
Verre Oosten Insiet en de samen
werking voor dit doel niet meer van
dé baad wijst.
LH» VAN JAPANSCHE DELEGATIE
OVERLEDEN.
De generaal-majoor Jtsoeo Isjimoto,
lid van de Japansche delegatie, welke
op het oogenblik onder leiding van
den heer Kobayasji te Batavia ver
toeft tot het voeren van besprekingen
met de autoriteiten van Nederlandsch-
Indië, is Maandagavond j.i. 4n zijn
woning te Batavia overleden.
Rijkscommissaris Rijksminister Seyss- Inquart heeft gistermiddag op Kasteel
Oud-Wassenaar een thee aangeboden a an de leden van het Amt Schriftume-
pfege der Reichsleitung, aan het hoofd waarvan Reichsamtleiter Hagemeyer
staat. Rijkscommissaris Seyss-Inquart met de leden in gesprek. Links van den
Rijkscommissaris Reichs amtleiter Hagemeyer.
Over den aanval op Londen in den
nacht van Maandag op Dinsdag meldt
Stockholm! Tidningen, dat
deze zoo vroeg begonnen is, dat de
correspondent van het blad op straat
erdoBr verrast werd. Een groot deel
der Londen aars had zich reeds In de
schuilkelders bevonden. In een Ame-
rikaansch radiobericht wordt opgege
ven, dat volgens oppervlakkige ramin
gen de Duitsche aanvallen op militai
re en voor de oorlogvoering belang
rijke doelen in Londen tot dusveï
13.090 'dooden en gewonden hebben
gemaakt. Hetzelfde radiobericht meldt,
dat Woensdagmorgen bommen gewor
pen zijn op negen Londensche wijken
en dat acht steden in Zuid-Oost Enge
land zyil aangevallen.
Het D.N.B. meldt; De afgeloopen
nacht heeft voor Londen en vele an
dere sleden van het Britsche eiland
weer prachtige, uitgebreide aanvallen
van het Duitsche luchtwapen gebracht.
Verscheidene honderden vliegtuigen
waren gestart en vielen fabrieksinstal-
laties, dokken en vliegvelden met suc
ces aan. Het zwaartepunt der aanval
len lag weer in Londen, waar talrijke
niéuwe-branden werden veroorzaakt.
In Birmingham, Manchester, Liverpool
en Grantham Werden voor den oorlog
belangrijke doelen met bommen be
stookt en deels in brand gestoken. Een
nachtvheveld werd met zware bommen
tzoo vernield, dat het vliegen stop ge
zet moest worden.
OVER JAPANSCH-RUSSISCH
NIETAANVAL8PACT IS NIETS
BEKEND.
Dé woordvoerder van het Japan
sche departement van Buitenlandsche,
Zaken, heeft in de persconferentie de
voorstellen van bepaalde Amerikaan-
sche kringen om een commissie te be
noemen tot het onderzoeken van de
betrekkingen tussehen Japan en de
'Ver. Staten gekenmerkt als interes
sant doch als practisch waardeloos.
Dergelijke commissies zouden, zelfs
indien zy officieel benoemd werden,
slechts dan beteekenis kunnen heb
ben, wanneer de Ver. Staten eerst
principieel de nieuwe werelpositie en
de nieuwe ordening, erkennen. De
Wereld beleeft op het oogenblik zulke
veelomvattende veranderingen, dat
onderhandelingen van tevoren kans
loos zyn, ingeval mét deze ontwikke
ling geen rekening gehouden wordt.
In zake berichten over beweerde
besprekingen tot verbetering van de
betrekkingen tussehen Moskou en
Tokio of over een Japansch-Rqssisch
nietaanvalspact verklaarde de woord
voerder, dat officieel hierover niets
bekend is. De Amerlkaansche berich
ten over een voorgenomen evacuatie
van de in Sjanghai wonende Ameri-
noemde de woordvoerder on
waarschijnlijk.
BESPREKINGEN TE SJANGHAL
Volgens berichten in de Amerikaan-
sche bladen uit Manilla zou het Amerl
kaansche eskader in het Verre Oosten
zijn versterkt. Zoo zouden de kruiser
Marblehead en de hulpkruiser Black
Hawk zijn aangekomen.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de
chef van het Amerikaansche vloot,
eskader Maandag besprekingen heeft
gevoerd met Amerikaansche diploma
ten omtrent de evecuatie van 5000
Amerikaansche burgers in Sjanghai.
Deze evacuatie zou geschieden in geval
van'een verslechting der betrekkingen
tussehen de Ver. Staten en Japan.
ANTWOORD OP HET
DRtEMOGENDHEDENPACT
De Engelsche katoencommissie in
Egypte heeft den uitvoer van Egyp-
tischen katoen naar Japan verboden.
Het verbod zou een antwoord vormen
op het driemogendhedenpact van Ber.
ttte- «e*»--™'1 -
DE BEVOEGDHEID VAN DEN I
GECOMMITTEERDEN
STAATSRAAD.
In de staatscourant voor de bezette
Noorsche gebieden van 1 October pu
bliceert de rijkscommissaris de veror
dening betreffende de gecommitteer
de staatsraden. In een principieele be
paling wordt tot uitdrukking gebracht,
dat de gecommitteerde staatsraad be
last is met de leiding van het minis
terie, waarvoor hy is aangesteld. Hij
is den rijkscommissaris voor het orde
lijke beheer van zyn ressort verant
woordelijk. Binnen het kader van de
geldende rechtsvoorschriften Jcan hy
alle bestuursbeslissiHgen nemen. Zijn
bevoegdheid strekt zich ook uit op de
beslissingen, die tot dusverre vielen
onder de bevoegdheid van den koning,
de regeering of het Starting. De ge
committeerde staatsraden kunnen bin
nen het kader van hun ressort" doof
verordening recht vormen. De be
kendmaking der voorschriften ge
schiedt in de Jioorsche staatscourant,
die thans vifter verschijnt. Bovendien
kunnêh de gecommitteerde staatsra
den ambtenaren benoemen. De onaf-
hankelijkheid der geppchten wordt niet'
geraakt door de nieuwe orde. De uit
oefening van het recht van gratie be
rust by den gecommitteerden staats
raad voor Justitie.
ROEMEENSCHE HANDELS
DELEGATIE NAAR BERLIJN.
De volgende week zal een dele
gatie van het Roemeensche ministe
rie van Economische Zaken naar Bep-
lijn vertrekken om aldaar handelsbe
sprekingen te voeren. Bovendien zal
een delegatie naar Boedapest reizen
om met de Hongsarxche regeering da
wijziging in de bestands Roemeensch-
Hongaarsche clearing- en handels
overeenkomst te bespreken.
