JL.
..■a
EEN DUITSCHE AUTORITEIT
over Nederlandsch Indië
RECHTSZAKEN
Rede van Staatsraad Emil HeHTerich
BINNENLAND
WOENSDAG 6 NOVEMBER 194Ó
Vm.
r,
u,
I IMA
k«W»2
^J||AAtrEGELEN
01 tanger.
QgHtemming in
Engeland.
De boodschap van
Pétain aan Roosevelt.
^frankrijk v
De economische positie.
AMERIKA
De kwestie Martinique.
SCANDINAVIË
Samenwerking met
Puitschland'.
AZIË*
De agrarische wet van 1870 als voorbeeld -
Lof voor d£ behandeling der Inlanders
Begrafenis
Duitsche militairen.
Ca stricum^burgerij
gewaarschuwd.
Nederlandsche Unie.
Het dansverbod.
NIEUW WERELD.
RECORD VAN_
JO WAALBERG.
500 M. schoolslag in
7 min. 49.9 sec.
liecft
k
>.U
at
.im*
I Not.)
nber
bit».
extra
t M
Want,
met
oar.
Uf t/m.
itH
•t (int.
d> rt*-
UUai
taf grnt-
haver-
f haver.
ef **rd-
127 Dee.)
saaaronl
(ieWl(
Vaortf
•iode"
warn wb«<J"
hnuxWeJ;
fchela",
0Ter de door Spanje ge-
ten gpnzien ran de
De Fransche ambassadeur te Wash
ington heeft tegenover persvertegen
woordigers aangeduid, dat de bood
schap van Pétain dan Boosevelt een
bekrachtiging vormt van de vroegere
Fransche verzekeringen, dat de be
sprekingen met Duitschland en Italië
de aouvereiniteit van het Fransche
koloniale bezit niet raken, evenmin als
een gebruik maker, van de Fransche
vlootbases door de asmogendhedén.
sdne van Tanger heeft in
litieke kringen en onder
MDpenbare meening gTOOte
«rwekt Ondanks de
-opaganda, die de draag-
deze maatregelen tractU te
M*1? tul meB daar- niet ver-
'**TVt een nieuwe diplomatieke
i' JuS. ii welke gevoegd moet wor-
l»^rTL, talrijke militaire misluk-
bet Britsche prestige zoo
l"Z «scbokt hebbed
»**f-7mfldt voorts uit Rome, dat
Td. Middellandsche Zeemogend-
liMiis mogendheid die deelneemt
[^'"statuut v.an Tanger met ge-
r «VI» vriendschap jegens Spanje
r aandacht de ontwikkeling der
Ig rtnaoer. rondom Tanger volgt.
r^Lzien van de door Spanje ge-
L r«a»tregelen verklaart men in
fStefcd«e maatregelen ge-
I «i zijn om Fransche en 'vooral
I Sdsche manoeuvres tegen te werken.
I rw Hg OPZICHT GEWAARBORGD"
I"* «JUS DB W1NSCHUH.
v« hM taneste beroep van Churchill
l"F»Wk mislukt is, probeert de
l?cropaganda Frankrijks
Lurking met Duitschland vooral
IÜwfstorer., duor te wijzen op de be-
ILnie slechte positie van yoedselvoor.
I «mng ra grondstoffen in Frankrijk,
I *dke door de Duitschers bewust ver-
I «naakt zou zijn. Ten aanzien hiervan
Inklaarde dr Winschuh, de eeonomt-
Irk«lader van de Deutsche A 11-
I «mein Ze Hung tegenover bui-
Ikjlsntehe journalisten in het depar-
terrent var. Buiteniandsche Zaken te
("Het is volkomen duidelijk, dat
Ifhnkrijk» levensstandaard titans niet
zeer gelyk is aan dien van voor den
|*»g. Men behoeft er b.v. slechts op
I It wijzen, dat Frankrijk zelf een groot
lanial bruggen en verkeerswegen ver-
I titld heeft, een feit waardoor thans
I iet handelsverkeer in Frankrijk bui-
[taüewoon bemoeilijkt wordt.
I Nadrukkelijk dient er echter op ge-
ween ie vrordgn. dat Duitschland in
I ik seette gebieden niets opvordert of
I k fceslag neemt, dat vele bruggen en
I wegen door de Duitschers hersteld of
I In orde gebracht zijn en dat thans
I door het öuitsche initiatief in deze
I gebieden meer bouwgrond be-
I werkt wordt dan in de laatste jaren.
Hierbij is eveneens gezorgd voor zaad
I en trek vee Duitschland heeft het niet
Modigfcswn en vleesch uit frankrijk
te laten tenen, want het heeft zelf
wüoende. Aardappelen hebben wij
I lasr Frankrijk uitgevoerd cn de
I frniche textielindustrie heeft nog
1 pondstofli» welke 1 ti jaar v.erk. ver
nieten. Daar komt bij, dat de Fran-
l te inwoer weer toeneemt. Zoo zijn
den laatsten tijd alieen in «Marseille
rara 69.066 ton gelost ,uit Argentinië,
I Duur, Oraa, enz. Met de toenemende
Mtekehng van Engeland uit de
^cdellaiMische .Zee kan Frankrijk
"dien zijn Afrikaansche koloniën
never als grondstoffenlanden ge-
Je», zcodat de verzorging van
raaitqjg m opzicht gewaarborgd
BEROEP VAN PÉTAIN OP DE
FRANSCUE JEUGD.
Naar uit Vichy wordt gemeld, heeft
maarschalk Pétain den eersten dag
van zjjn reis doorgebracht in Toulouse,
waar de bevolking hem een hartelijke
ontvangst had bereid. Des middags
was maarschalk Pétain, die vergezeld
was door den minister van Binnen-
Iandsehe Zaken, Peyrouthon en minis
ter van Staat, Baudoin, de gast van het
departement Haute-Garonne. De
maarschalk bezichtigde de landbouw
school te Onde, gelegen in de buurt
van Toulouse en instellingen van alge
meen nut. Voor de scholieren van de
landbouwschool te Onde heeft maar
schalk Pétajn een korte toespraak ge
houden, wOarin hij den nadruk legde
op de noodzakelijkheid tot het land
terug te keeren. Aan de aanwezige
jonge Franschen richtte maarschalk
Pétain daarna de volgende oproep:
„Gij weet, dat ik aan een netelige
zaak begonnen ben. Ik zal dit werk
voor u, jongelieden, van. ganseher
harte en met mijn geheele energie
voortzetten. Helpt mij. bij dit werk der
wederoprichting van liet vaderland. Ik
reken op u, op de geheele jeugd van
Frankrijk".
HULL SPREEKT SENSATIONEELE
BERICHTEN TEGEN.
De minister van Buiteijlandsche Za
ken, Cordell Huil, heeft op de pers
conferentie opnieuw verklaard, dat de
krantenberichten over plannen van de
V.S. die op Martinique betrekking heb-
ben, overdreven zijn. De regeering van
de V.S. Onderhandelt zoowel met
Vichy als ook met de autoriteiten van
Martinique over handelskwesties, als
mede over het probleem der aldaar
opgeslagen vliegtuigen. Bovendien
wordt in de Wateren aldaar voortdu
rend gepatrouilleerd, zooals langs de
geheele West-Indische kust en de An*e-
rikaansche vloot houdt haar gebruike
lijke manoeuvres in het gebied van de
Caribisehe zee. Dat is alles, zoo besloot
Huil, en er is niets «enigermate sensa
lioneejs aan de hand.
DE ARBEIDSPLICHT
IN NOORWEGEN.
Het Noorsche Telegraaf Agentschap
publiceert bijzonderheden over de toe
passing van den arbeidsdienstplicht.
Deze dienstplicht geldt voor iederen
Noor, die den leef.ijd van, twintig jaar
bereikt.Naar men verwacht zullen
voorloopig 18.000 peisonen worden op
geroepen.
PANDIT NEHRU VEROORDEELD.
De vioegere president var. het pan-
Indische congres, Pandit Nehru, die
onlangs wegens zijn anti-Engelsche
houd.r.g gearresteeid was, is tot vier
jaar zware kerkerstraf veroordeeld.
Op den eersten voordrschtsavond
die de hoofdafdeeling „Volksaufklürung
und Propaganda" als onderdeel van een
serie, die dezen winter zal worden ge
houden, te 's-Gr»venhage heeft georga
niseerd, sprak Staatsrat Emil Helffe-
rich, voorzitter van de DuitschNe-
derlandsche vereeniging te Berlijn, oyer
het onderwerp „Gedachten over eco-,
nomische ontwikkeling in de tropen
met Nederlandsch-Indië als voorbeeld'
Onder de talrijke aanwezigen bevon
den zich de commissaris-generaal voor
Financiën en Economie, minister dr. H.
Fischböck, de secretarissen-generaal
der Nederlandsche 'departementen, vele
leden der weermacht en üuitsehe en
Nederlandsche deskundigen.
In het kader van de nieuwe wereld
orde, aldus spreker, is het vraagstuk
van de 'economische ontwikkeling der
tropen van grooter belang geworden.
De gedachten, die spreker in dit ver
band naar voren zou brengen, wilde
hij toelichten aan een concreet^ voort
beeld' en wel Nederlandsch-Indië, daar
hier de vraagstukken zich niet alleen
theoretisch hebben voorgedaan, doch
ook practisch tot eén oplossing geko
men zijn in den loop van een geschie
denis van 340 jaren. Daarom zou hij
wellicht meer economische geschiede
nis dan economische gedachten naar
voren brengen.
Spreker gaf vervolgens, fcer inlei
ding, een qyerzicht van de geografi
sche, ethnografische en economische
verschillen in de tropen en de verschil
len lusschen de tropen en de gematigde
zones. Spr. kwam tqtide slotsom, dat
in het algemeen de aanleg der tropen-
bewoners oneconomisch is. Hieraan
hebben de grondleggers van de Euro-
peesche macht niet gedacht.
Vervolgens ging spreker de werking
van het monopolie na, dat hoofdzake
lijk werd uitgeoefend door de Engel-
sche East India Company m de Ver-
eenigde Oost-Indische Compagnie, Han
del en monopolie waren destijds één.
en beteekenden uitbuiting.
De Fransche revelatie
Een verandering hierin kwam door
de Fransche revolutie. Stamford Raf-
ies, die van 1811 tot de teruggave van
[ava aan Nederland in 1816 gouver-
igur-generaal was, wierp het roer ra-
iicaal om. Hij schakelde de regeerings-
betniddeling uit, trok 'n scherpe schei
dingslijn tusschen de heerschappij van
den staat en het particuliere bedrijf en
schiep duidelijk rechtsverhoudingen.
Hij ging er van uit, dat de regeering
den eigendom van allen grond had,
Hiertegenovèr stelde hjj echter het ge
bruiksrecht der inlanders op den door
hen bebouwden grond en schiep daar
mede tegelijk het recht'van den land
bouwer op het product van zijn /rond
en van zijn handelarbeid. Hjj schafte-
de contingenten en de gedwongen leve
ringen af en hief in plaats daarvan
een belasting, de landrente. Ook de
gedwongen arbeid der inlanders werd
afgeschaft. Voortreffelijke Nederlan
ders stonden Raffles daarbij ter zijde.
Deze maatregeiep hebben de economi
sche vorming sterk beinvioed.
Met het vertrek van Raffles ver
dween de vrijheid en heerschte de
chaos. Tegfenover elkaar stonden twee
opvattingen,-n.l. het economische sys-
'eem van Raffles, vertegenwoordigd j
door den gouverneur-generaal burg
graaf du Bus de Gisigniet en het mer
cantiele systeem van de Oost-Indische
Compagnie, dat werd voorgestaan door
den opvolger van dm» eerste, graaf van
den Bosch. Men was het er wel over
eens, dat een ontwikkeling, die uitging
boven de primitieve inlandsche econo
mie, en het nastreven van overschotten
slechts mogelijk zijn door het verbou
wen en den uitvoer van exportproduc
ten en dat de inlanders tot het teelen
van exportgewassen op eigen initiatief
en zelfstandig niet in staat zijn. Men
was het er echter niet over eens, hoe
men de exportcultures moest scheppen.
Het moederland besliste in déze
strijd: de koning aanvaardde het sys
teem-Van den Bosch, het „cultuurstel
sel", dat in 1830 in werking trad. De
financieele resultaten overtroffen de
stoutste verwachtingen, doch de na-
deelen waren vele. Op kosten van den
verbouw van voedingsproducten werd
slechts de productie, van exportpro
ducten gestimuleerd. In tegenstelling
tot de bedoeling van het systeem wa
ren de arbeiAsomstandigbëdqaten de
belooningen der inlanders zeeWjecht.
Van EuropeejKhe zijde kwamrverzet
tegen dit systeem, in welk verband
spr. Multatulf's „Max HaVelaar" noem
de. Het bleek onmogelijk in staatsbe
heer tot succes te komen met die cul
tures, die een bijzondere kennis of
verzorging of welker producten een
sepciale sorteering behoefden. Particu
liere ondernemers bleken de moeilijk
heden te overwinnen. Langzaam aan
loste het cultuursysteem op en in 18701
kwam de oplossing van de vraagstuk-l
ken van landbezit en cultures door de
agrarische wet. Deze wet, de „magna
charta" van Nederlandsch-Indië. aldus
spreker, behoorde met gouden letters
te worden geschreven in de geschiede
nis der economische ontwikkeling der
troepen. Zij heeft den grondslag ge
legd voor de oplossing van het groote
probleem, waarvoor de economische
ontwikkeling in de tropen zich gesteld
ziet, den grondslag voor een gezonde
volkshuishouding en een gezonde uit-
voereconomie naast elkaar. Uitvoerig
ging spreker de beteekenis van beide
na.
In 1870 begon de groot-kapltalisti-
sche ontwikkeling van Nederlaijdseh-
Indië, doch ook voor de geheele we
reld was dst |aar een keerpunt,
nieuwe techniek en de grootere
heeften Van Europa vereischten ir
en.andere producten uit de tropen. 9e
uitvoer van Nederlandsch-Indië ctaag
enorm en bedroeg in I9S5 1,8 ntiUtezd
gulden. Hiertegenover v»H de wbnt
van het dwangsysteem in het niet
Vervolgens behandelde spreker de
vraag, hoe het den inlander verging kj
den loop van deze ontwikkeling. De
regeering toonde zich thans vriend Mi
beschermer van den bruiner» man mi
nooit, aldus spr. is de rustige, gedegen
en humane aard van den Nederlander,
meer tot uitdrukking gekomen dan
thans bü de leiding van het lot van
millioenen inlanders, die hem warm
toevertrouwd. Toch bleek na yien we
reldoorlog, dus in den bloeitijd van de
Europeesche eultures, de volksweL
stand van de inboorlingen sterk te zijn
achteruitgegaan. De vraag werd to®
gesteld, of de groote plantages voor de
volkshuishouding een zegen waren. Dn
-mera ,zij waren hoofdzakelijk buiten
iandsche ondernemingen (waaronder
ook Nederlandsche ondernemingen
werden verstaan) en alle voordeelen
gingen naar het buitenland. Men ried
de regeering aan minimum-loonen vast
te stellen, doch de regeering wees dit,
terecht, aldus spr., af. Men voerde
sociale maatregelen in, die den inlan
ders ten goedd kwamen. Ook werkte
men aan de opheffing van den inlan
der door gezondheids-, onderwijs- en
credietmaalregelen, doch ook heeft de
regeering energiek aangepakt de moei
lijkheden, ontstaan door de overbevol
king van Java. Ook heeft men getracht
den inlander onafhankelijk te maken
van den export. De proef op de som
was de economische wereldcrisis, die
voor den Indischen export katastro-,
phaal was. De terugstrooming van de
inlandsche arbeidskrachten uit de
plantages werd geheel opgenomen ie
de inheemsche bedrijven. Er waren
toen wel Europeesche werkloozen, doch
geen inlandsche.
Tenslotte zeide spreker, dat het recht
van ingrijpen in de tropische economi
sche ontwikkeling door .den Europeaan
daaruit kan worden afgeleid, dat hij
een behoefte heeft aan producten uit
de tropen, die niet kan worden gedekt
door den inlandschen teelt.
DIEFSTALLEN TIJDENS
DUISTERNIS.
Schoonheidsspecialiste en haar
vrienden voor de rechtbank.
Het was wel een merkwaardig clubje
van vier jongelieden een lid van de
schoone sexe en drie jongemannen tus
schen de twintig en de dertig jaar
dat gisteren de bank der verdachten
in de zaal der Haagsche Rechtbank
vulde bij de behandeling van een serie
diefstallen, die tijdens de duisternis
waren gepleegd in eerrige Haagsche
winkels. Naar het uiterlijk te oordeelen
zeer nette lieden, doch die zich niet
hadden ontzien om uitstalkasten open
te breken en daarUit goederen van al
lerlei aard tè plunderen, zooals cou
pons stof, damesblouses, overhemden,
jassen, hoeden, parapluies, badpakken
en pi jam a's, maar ook zilveren en
gouden sieradenNbontjasjes en andere
min-of-meeg luxe artikelen, een en
ander gepleegd in een reeks van avon
den tusschen 23 Juni en Juli. Alles
bij elkaar voldoende goederen om er
een klem warenhuis mee te beginnen.
Doch zoover is het er niet mee geko
men, want het viertal was waarschijn
RIJKSCOMMISSARIS BIJ DE
PLECHTIGHEID AANWEZIG.
Op hoogst plechtige en indrukwek
kende wijze en in tegenwoordigheid
van den Rijkscommissaris Rijksminister
Seyss Inquart is gistermiddag met mi
litaire eer het stoffelijk overschot van
,iwee en twintig leden van de Duitsche
weermacht, die Vrijdagavond bij dén
vliegeroverval op het Wilheiminagast-
huis te Amsterdam voor hun vaderland
het leven hebben gelaten, terwijl gij
werden verpleegd in het lazaret, voor-
zier» Van de kenteêkenen van het roode
kruis, ter aarde besteld, aldüs't A N.P.
Behalve de Rijkscommissaris Rijks
minister Seyss Inquart woonde g^pe-
raal Siburg, commandant van het Luft
waffe, gau Holland, de Ortscomman-
dant van Amsterdam en vele andere
hooge Duitsche militaire en partijauto
riteiten deze indrukwekkende ter
aardebestelling bij.
Aan de geopende groeven, waarom
heen de autoriteiten, de familieleden
der gevallenen en de troepen, stonden
opgesteld, sprak een veldprediker.
Nadat de namen en rangen der ge
vallenen waren afgeroepen en 't Onze
Var.er gebeden was, trad Oberstabs
artzt, dr Blackstein, naar voren om
een woord van afscheid te spreken. Bij
legde op ieder graf een krans, waarna
Rijkscommissaris Rijksminister Seyss
Inquart, naar voren trad om 'n fraaie
krans neer te leggen op de geopende
groeven.
Nadat drie salvo's waren gelost
drukte de Rijkscommissaris degrjabe-
staanden de hand, waarop ook andere
autoriteiten en de deputaties gelegen
heid kregen de kransen en bloemen op
de graven te leggen.
'MüKRUKS „NOODLOTTIG
VERLEDEN."
i(t orgaan M o n i t e u r, dat nauwe
onderhoudt met Laval,
i n™j.ae Franschl-'n definitief met
i g verleden te breken, ge-
vooroordeeien af te leggen
I ie openen voor den
I Wh «ja- Franschen zouden
I 'Wre 'n dezen toestand bc-
j Z)J de bedoelingen en
i beierVi"n 'lun tegenstanders
en.inderdaad me. het
i iüMU vaï H'üer gelegenheid tot
haddtm n *™achtenwisseling gehad
l-k-" "e .d<-mag°gen in Frankrijk
meihnditri,a'ï>n^1. g^la'ed. d?" men, want net viertal was waarscnim-
ri'fr.lsr!r:«-K<, y a's i Uik, voornemens den voorraad eerst
lm - politieke tegenstellin- nog wat uit te breiden, toen de politie,
een eind aan de graaipartij maakte.
De juffrouw, 'n schoonheidsspecialiste,
had de goederen te haren huize in Den
Haag verborgen, waar één van de drie
jongemannen mede inwoonde, terwijl
de beide anderen uit Amsterdam wa
ren gekomen om te zorgen voor de
aanvulling vgn den inventaris.
Het viertal legde een vrijwel volle
dige bekentenis af en alléén over de
rolverdeeüng bleek wat misverstand te
bestaan.
De officier van Justitie eischte tegen
den 23-jarigen R. S. en den 27«-jarigen
J. B., die hij als de hoofddaders be
schouwde, ieder twee jaren gevang a
I "1IHTT"' aat de overwinnaar matrat, tegen den 27-jarigen J. W. een
I hHli met te zijnen gunste zal van negéh maanden en vroeg voor de
i 1 kZïzv "e eerlijkheid juffrouw een voorwaardelijke veroor-
deeling van zes maanden, met drie jaar
proeftijd, gedurende welken zij geen
contact meer zal mogen onderhouden
met J. W., met wien zij, volgens haar
beweren, de .samenwoonrelatie inmid
dels had verbroken.
Ith in t' J- yeucM legensteiun-
1 Weg?#- Voor hen kon de
tenrkj., hts een kwaadwillige
1 '"Tear l(in' t)°or het net vaiv
litfij j Fn' dat valsche revolutio-
«W a-.dienst der plutocratie voor
riei £?anden> hebben de Frah-
®Ptfti*e.j rien onderscheiden, wat.
tetnSJ*al f°n8 en dynamisch in
^j®gen der aangrenzende
a r 0 bespreekt Lucien
rt der rie!15 ,den moreelen grond-
ransche samen-
''"'ter top loyauteit en
betonJf S?** staan. De nederlaag,
teejZT** Hij: heeft onvermijdelijke
I 4?. *erh»]ri'Lmeer dan kinderlijk'
2® levow n' dat de overwinnaar
n niet tezjjnen gunste zal
oedtfl-" eerlijkheid tegenover
k6®®»dm Veroorlooft den over-
Sterwinnaar recht in de
elementaire verstand
Z MMMMH
BiZVleekmL?* vanspet oogenbïik der
Mm. - vaf' detl wapenstilstand
2» ®ïaat.». °m de onbetwist
ie I Van r
"tinToT."®!samenwerking
w Wl het niet zijn.
zal
Frankrijk aan he>f Mrs Spijer en Frenkenhuis uit ?m
treden. Een hechte
sterdam en mr J. Hollander uit Den
Haag pleitten clementie.
Uitspraak November.
WEGVOERING. ALS SABOTAGE-
jirfDEN VOORTDUREN.
De burgemeester van Castricum
heeft, naar het Handelsblad
meldt, ten tweeden male ..een ernstige
waarschuwjng tot de burgerij gericht.
Hij maakt namelijk bekend, dat de
Duitsche overheid heeft beslist zulks
in verband met de voorgekomen sabo-
tagegevallen tegen de Duitsche weer
macht dat bij herhaling de geheele
bevolking zal worden weggevoerd en
itt kampen ondergebracht.
TOT KADEEVORMING
OVERGEGAAN
Van de zijde vhn De Nederlandsche
Unie deelt men ons mede:
©e leiding van de Nederlandsche
Unie heeft onlangs aan den algemee-
r.en secretaris opdracht gegeven, een
„Unie-kader" in het leven te roepen.
Dezekadervorming is inmiddels ter
hand genomen en zal spoedig ook in de
vijftien gewesten, waarin de Neder
landsche Unie het land heeft verdeeld,
werden doorgezet.
Het is immers de indrukwekkende
taak van de Nederlandsche Unie, een
geestelijke vernieuwing in het Neder
landsche volk te verwezenlijken. Dit
wordt met bereikt door het "pdmini-
streeren van honderdduizenden Neder
landers, die zich a}s medewerkers van
de Nederlandsche Unie kwamen aan
melden, noch door het organiseèren
van al dezen in onderling verband.
Voor "het bereiken van dit doel zal de
Nederlandsche Unie de volksopvoeding
moeten Ier hand nemen, omdat alleen
de geestelijke heroriënteering van ons
volk een grondslag kan zijn voor waar
devolle daden voor de toekomst.
Degenen, die de verantwoording dra
gen voor het werk van de Nederland
sche Unie iifde verschillende gewesten
en plaatsen, moeten van dezelfde
vernieuwende idee uit werkzaam zijn,
want anders zal ons werk door al te
groote verscheidenheid vruchteloos
blijven voor ons volk. Zij moeten de
geestelijke revolutie van dezen tijd
hebben doorleefd en bewust hebben
doorvoeld. Dan alleen zullen zij in staat
zjjn, de speciale verantwoordelijke
fuJSeties, die bij het uitgroeien van ojjs
wire steeds grooter en talrijker wor
den, goed te vervullen.
Daarom is het noodzakelijk te komen'
lot de vorming van een sterk kader
hinnen de Nederlandsche Unie. Van dit
kader uit kan de vernieuwende ge
dachte in steeds breeder lagen van ons
vólk doordringen. De grootschë visie
op het nationale en het sociale, die aan
ons "werk ten grondslag ligt, moet aan
aller activiteit over het geheele land de
noodzakelijke ruggegraat en homoge
niteit verstrekken.
UITBETALINGEN VOOR
GEVORDERDE AUTO'S.
Regelmatig vinden thans via de ge
meentebesturen uitbetalingen plaats
van de schadevergoedingen Voor ge
vorderde motorrijtuigen. Zulks betreft
zoowel de motorrijtuigen, welke' ge
durende' en na de krijgsverrichtingen
door de Duitsche weermacht werden
gevorderd (R-verrichtingen) als die,
welke werden aangekocht door of
namens den „General Bevollmachtigte
für das Kraftfahrwesen", Vossius-
straat 55 te Amsterdam.
In het algemeen wórdt bij de uit
betaling de eisch gesteld, dat men kan
aantoonen het voertuig in vollen
eigendom (dus niet in huurkoop) te
hebben bezeten. Het verdient dus aan
beveling aldus schrijft ons de K.N.A C.
ervoor te zorgen, dat men daartoe oe
noodige bewijsstukken (quitanties ca
andere verklaringen van den leveran
cier, waari.1 het motorrijtuig duidelijk
is omschreven) kan overleggen.
Indien men het motorrijtftig rn huur
koop had, dient men zulks te vermel
den bij de uitbetaling onder vertoon
van de noodige bescheid»», als bijv.
het huurkoop-contract.
EN DE DANSINSTITUTEN.
Met betrekking tot het bepaalde in
het besluit betreffende dansvermaak.
opgenomen in het Verordeningenblad,
deelt de secretaris-generaal, wnd. hoofd
van het departement van Justitie, in
een circulaire aan de procureurs-gene
raal, fgd. directeuren van politie,
mede namens zijn ambtgenooten "van
Binnenlandsche Zaken en van Sociale
Zaken mode, dat onder het in dit be
sluit uirgc vaardigde dansverbod niet
valt en derhalve is toegelaten; het
geven van dansles in dansscholen en
dansinstituten alleen aan ingeschreven
leerlingen op den tot dusver gebruike-
lijken voet.
Z gji. oefenavonden, georganiseerd
aan deze scholen "en instituten, zijn
slechts toegelaten, voor zoover deze
normaal plegen plaats te hebben en
daaraan uitsluitend ingeschreven leer-
lingne deelnemen. Introducé's en oüd-
lëerlingen mogen derhalve in" geen ge
val woTden toegelaten.
L.
HET POSTVERKEER MET BELGIE.
In het postverkeer met België was
het tot nu toe alleen toegestaan zich
te bedienen van de Nederlandsche,
Fransche, Duitsche of Vlaantsche taal.
Deze beperking is met ingang van
heden opgeheven. Correspondentie in
aae talen is voortaan geoorloofd, ech
ter met uitzondering van geheim
schriften, kunstmatige talen zooals
emeranto en codetalen en Hebreeuw-
scfie letterteekens.
HET WERK VAN WINTERHULP
NEDERLAND.
De persdienst van de Wintethulp
Nederland 'meldt:
Nogmaals vestigen wij er de aan
dacht op, dat het hoofdoureau van de
Winterhulp Nederland is gegestigd:
Hofweg 7, in Den Haag, telefoon Nos.
182840 en 18294f, terwijl het gironum
mer is: 553, ten name van de Winter
hulp Nederland.
Zij die zich willen opgeven voor
vrijwillige medewerking, gelieven zich
in het vervolg uitsluitend te wenden
lot "den plaatselijken directeur van
Winterhulp Nederland, welke functie
wordt vervuld door de burgemeesters
der verschillende gemeenten.
De toevloed van sollicitanten bij het
hoofdbureau van winterhulp is zoo
groot, dat naar men ons mededeelt, het
inzenden van verdere sollicitaties geen
doel meer kan hebben.
AANBESTEDING.
Gisteren is in het gebouw van den
Rijkswaterstaat te 's-Gravénhage aan
besteed eeh gedeelte van den aan te
leggen auto-snelweg tusschen Amster
dam en Utrëbht.
Er waren vier biljeten ingekomen.
Hoogste inschrijfster was de Hölland-
sche Aanneraingsmaatschappij N.V.
Zanen Verstoep te Den Haag voor
f 1.943.0 00.
Laagste inschrijfster was de N.V.
Amsterdamsche Ballast Mij. te Amster
dam voor 1.855.000. De beide andere
inschrijvers waren N.V. Aannemers
Bedrijf v/h. Hillen Rozen te Amster
dam voor 1.910.000 er» Dirk Blanke
voort Dzn. te Bloemendaal voor
1.889.000.
BEZOEK VAN DR IR RINGERS
AAN DEN HELDER..
De algemeen gemachtigde voor den
wederopbouw, dr ir J. A. Ringers, heeft
Zaterdag'een bezoek gebracht aan Den
Helder, teneinde met het gemeente
bestuur besprekingen te voeren over
het herstel van beschadigde woon
huizen. In Den Helder is de, toestand
zoo, dat vele betsgners'van beschadig
de huizen niet overiyde middelen be
schikken om deze panden wind- en
waterdicht te laten maken. Deze huizen
zouden derhalve, in de komende maan
den sterk in waarde dalen en om dit
te voorkomen, heeft de algemreu ge
machtigde aan het gemeen tobéstuur
v#n Den Helder medegedeeld, dat van
rijkswege' een voorschot zal wordëh
verstrëkt voor bedoelde werkzaam
heden
Eenige weken geleden is een gelijke
regeling voor Vlissingen getroffen.
KOFFIE- EN THEESURROGATEN
De directeur van den keuringsdienst
van "s-Gravenhage deelt ons het vol
gende mede.
In de pers is mededeeling gedaan van
de afkondiging van nieuwe bepalingen
betreffende koffie- en theesurrogaten.
Daarin is o.a. vermeld, dat er voortaan
twee vergunningen veréiseht zullen
zijn, nl. éen van de meelcentrale en
één kraqhtens. de Warenwet.
Dit laatste is echter slechts ten deeie
juist.
t Een vergunning op grond van de
Warenwet wordt namelijk alleen dan
verlangd, indien het surrogaat is be
reid uit andere grondstoffen dar» die
daarvoor gebruikelijk zijn. In dat geval
moet voor de bereiding machtiging
worden gevraagd aan den sécretaris-
generaal van he», departement van
Sociale Zaken. i
Zoodanige machtiging is echter niet
noodig voor peekoffie, chichorei, eikel
koffie, moutkoffie en koffiestroop, noch
voor surrogaten bereid uit deugdelijke
eet- of drinkwaren, lindebloesem, ro-
zebottels, bladeren van kersetn, noten,
rozen, bramen, frambozen, aardbeien,
bessen, boschbessea, kersemteier», bol
len van tulpen en crocussen.
Bij gebruik van deze grohdsloffen
kan met een toestemming van de
Meelcentrale worden volstaan.
ZWEMMEN.
8.9 SEC. BENEDEN RECORD VAN
INGE SOERENSEN
Gisteravond is ome wereldrecorS
hondster en nationaal kampioene»
Jo Waalberg van de Amsterdamse!*
Dames Zwemcfob er tas geslaagd
in het zwembad van de A.M.V.J. te
Amsterdam beslag te leggen op het
.wereldrecord 506 meter schoolslag;
daarbij eveneens haar eigen Neder-
landsche records op de MS en 50#
meter aanmerkelijk verbeterend.
Sinds 26 Februari van 't vorig jaar
stond dit record op naam van da
Deensche zwemster Inge Soerensen,
die het- vestigde te Kopenhagen te
den tijd van 7 minuten 58,8 sec.
De -prestatie van dezen, avond is dea
te fraaier, wanneer men rekening
houdt met het feit, dat nog niet zoo
heel lang geleden onze nationale kame
pioene op de 100 meter werd geslagen
door haar groote rivale, Alie Stijl va®
«te zwemvèreeniging ,,De Meeuwen",
die op 14 Januari j.L te Amsterdam
op dezen afstand 1 secondd shell e»
bleek met deii tijd. van 1 mte. 21.6 sea
Ondanks dezen terugslag wist Jo
Waalberg haar goeden vorm wederom
te verkrijgen, zoodat zij er den iaatsten
tijd zelfs in slaagde bij haar gewone
training op 500 meter schoolslag tot
1 seconde binnen recordtijd te zwem.
men. Daarom werd besloten gister
avond een definitieve poging te wagen.
Over de wijze, waarpp zij er in slaag
de dit belangrijke record te verbet»
ren, nog het volgende:
De kampioene zwom in den haan be-
kenden prachligen stijl, rustig de M
meter baan, kennelijk haar krachten
sparend om op den langen afstand een
zoo goed mogelijken tijd te maken. De
eerste 100 meter zwom zij in 1 min. 27,9
sec. (nationaal record 1 min» 21,6 sec.),#
op de 200 meter werd genoteerd 3 min,
4,3 sec. (nationaal record 2 min. 56,0
sec.). Daarna ging het sneller, zoodat
zij de 400 meter bracht op 6 min. 18,0
sec., waarmede het door haar te Ko
penhagen gevestigde Nederlandsche
record van 10 September 1937 met 3jS
sec. verbeterd werd. Duidelijk gaf zij
blijk zich nog niet volledig gegeven
te hebben. Zij reserveerde haar baste
krachten om in een prachtige eind
spurt den tijd op de 500 meter zoo
sterk mogelijk te kunnen beïnvloeden.
Zij slaagde daarin tenslotte uitstekend
en zwOm de 500 meter in 7 min. 49,9
sec., daarmede den tijd van Inge Sow-
rensen met 8.9 sec. verbeterend.
Met vreugde nam de nieuweiWereld-
kampioene de felicitaties in ontvangst
van bondsOfficials, waaronder de hew-
ren J. De Vries en P. H. J Dogger,
resp. voorzitter en secretaris van den
K N.Z.B., alsmede van haar vele spoit-
vriendinnen, die met belangstelling
haar recordpoging langs de kanten
hadden gadegeslagen, haar vooral op
de laatste 50 meter flink aanmoedigend.
Het stemt tot voldoening, dat onze
landgenoote haar energieke pogingen
met zoo'n fraai resultaat bekroond
heeft gezien.
Behalve de nieuwe titels op de 46#
en 500 meter heeft Jopie Waalberg
thans nog de volgende titels in haar
^Wereldrecord 260 yatds «hoolstafc
gevestigd te Amsterdam op 11 Juli 1»»»
ir. 2 min. 40,3 sec.
Eurepeesch- en Nederlandsch record
200 meter schooislaf, gevestigd te Gent
•p 2 October 183T in 2 min. sec.
