I
j^J3Nw. 1940 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKÊN
1 ff
[idngdurig onderhoud
lusschen Hitleren Molotof
5*1
k
VOORDAT BERLIJN EEN
ZINDELIJKE STAD WAS
Ï-«H
11:18!
,1*
r,;. e*Sa£
De besprekingen duurden 2]j2 uur
Te Rome spreekt men over de
mogelijkheid van een vier-
mogendhedenpact tusschen
I pyitschland, Italië, Japan en Rusland
Ook het petroleum-
waagstuk ter sprake?
ft» 41
s vrees.
Een slag voor
Washington?
DE CANADEESCHE
BEWAPENINGS
INDUSTRIE.
Voorloopig geen
factor van belang
Er is teveel ge
treuzeld.
De Japansch-Russische
betrekkingen.
De Groote Keurvorst heeft aan vele
onhygiënische wantoestanden een einde gemaakt
In 187S w«rd de stadsreiniging ingesteld
v*e'>nogendheden-
pact?
P
Cft HtCUUi
"r 'k'.
N
OOUDSCHE COUBAUT
Directeur F. TIETER 1
Postgiro 48400
Bur. Markt 31. Tel. 274S
t.
«X
114
7*
Si—«t
292-2»
a-a*
M*
3»
BK ll'H-U
114-1*
pPtlen.
"JM-IM
138-140
147-100
214
ra-ion
131X
137
15*
428- 41
252
123-1»
26S-S»
19O~3Q0
«»-«
5J4-5X
«A
1H.-13X
68-12*
26.4-3»#
124-1*
1714
64-4
256-3®*
184-185
193-196
172
73 764
127 m
160-1»
1224-12##
1064-M*
2164
176-ITS
44-4»
Itrieplen eavM
I te zien. AKUJ
fcervpleens n|«
■iclfs boven
jonden na e«®
Lk verloop,
■gedfoegcii
beurs te New
•odat men nwA
r gebiuikelbW
in de me***
*r het peil v«j
■r daarna wf™
per saldo P'f*
1 toch weer 6«*
■n de
,1 een kleMft I j
ilicatien go*" »l
Reen
ening.
likt®
lOERSEV
bank.
«ties).
OfFökrer heeft gisteren in de nieuwe
rfHHBjetorij den voorzitter van den
JJjyja Volkscommissarissen der
[gS.8. en volkscommissaris van
l^alnndsche Zaken, W. M. Molotof,
in tegenwoordigheid van
je rijksminister van Buitenlandsche
yge, Von Ribbentrop. Molotof was
Hftttld door den plaatsvervahyenden
jgbeoeunissaris voor buitenlafidsche
(Us, Dekanossow. Een afdeelifig van
4 S.S.-Leibstandarte bracht bö aan-
last en vertrek de militaire eer-
hwfjien.
«aar men verneemt was het be-
mek van Molotof aan den Fiihrer
te 18.15 pur geëindigd. De be
zittingen hebben dus twee en
zn half uur geduurd.
Van semi-officieele zijde wordt mede-
jeïeeB:5
Naar wij ten aanzien van de ont-
ragst van Molotof door den Führer
oog vernemen, werd Molotof door den
dief van het protocol per auto afge
hold uit het huis der gasten van den
Fihrer. Op het eereplein van de nieuwe
rijkskanselarij had een groep S.S.-
léibstandarte Adolf Hitler zich op-
(tsteld, welke Molotof bij zijn aan
komst de militaire eerbewijzen bracht.
Ter eere van Molotof, heeft zijn
Suitsche collega Von Ribbentrop,
gisteravond in hotel Kaiserhof te Ber
lin een receptie gegeven, waaraan
venl deelgenomen door het gevolg van
Molotof, den Sovjet-Russischen ambas-
skdeurmet de leden van de ambassade
a leidende persoonlijkheden van staat,
prtij en weermacht.
Het langdurige onderhoud van den
führer mft Molotof staat in het mid-
Mpirnti/an de belangstelling der Ro
uted e ochtendbladen.
Hok er Engeland vreest voor vol
komen isoleering, aldus de P o p o 1 o
diRoma, blijkt uit den wanhopigen
!Ud.d pn de Engelsehe ambassadeur
Moskou ehkele uren voor het ver
tok jan Molotof heeft ondernomen
df Russische regeering een mede-
van de En,gelsche regeering te
Whandigen, Ook al weet men niets
w* den inhoud van deze mede-
men kan dien toch gemakke-
tyk raden.
Romeinsche bladen hechten
PJjjk beteekenis aan het bezoek van
««commissaris Molotof aan Ber-
De Corri e ra Delia Sera
r™j> Hat de weerklank welke dit
™»ek ui de wereld heeft een beves-
«V81 men ln He bijeenkomst
oerlijn een nieuwen slag ziet
slag
latie,
gevolgde politiek
J" ccil nieuwen siag ziel
de Engelsehe diplomatie, die
w s'nds lang
htni Zr,- gevoigae poiuieK
n*zie* ineenstorten. De
'an Molotof naar Berlijn is een
sPrekend voorbeeld voor de
Her diplomatie van de as.
jle™'1Jgen, waarmede Engeland het
.van Hen volkscommissaris
B'jj,i* de sprekendste bevesti-'
dg! ?5r He groote beteekenis van
latk™, Messaggero laat
kf ianen >a' het bezoek vanMolo-
Mr»ti' ;er 'ln 'n Bonden groote be-
Pwiti» hetgeen duidt op de
ktoeke beteekenis van het eerste
by,' He volkscommissaris van
krant u fc e Zaken het buitenland
üttfh ic 'I ze'cer' besluit het blad.
<Wei'r,.j aon'ge reden is van dê
thffl bjj her, b'H der regeerir.g Chur-
vraagstuk een van Vie voornaamste
thema's der BerlijnsMie besprekin-
gen zal uitmaken en ook bij een
toekomstige overeenkomst een rol
zal spelen. Verder wordt er reke
ning gehouden met dé mogelijk
heid, dat de verhouding van Rus
land tot de staten van het drie-
muge luiheden pact verder geregeld
wOrdt.
Daar het petroleumvraagstuk nog
steeds op den voorgrond staat, neemt
men verder aan, dat bij de Berlijn-
sche besprekingen de volgende dagen
over een verdere ontwikkeling in het
Naburige en Verre Oosten gesproken
kan worden. Ook de Japansch-Rus-
sische betrekkingen en het Verre
Oosten in het algemeen, evenals een
nadere afbakening van de afzonder
lijke sferen, zullen bij deze besprekin
gen, naar men verwacht, een rol
spelen.
In elk geval verwacht men in Rome,
volgens Unijted Press, dat Rusland in
<ie toekomst een actievere rol in de
wereldpolitiek zal spelen dan tot dus
ver.
De Italiaansche pers beperkt zich
tot dusverre tot algemeenheden. In
diplomatieke kringen helt men echter
tot de meening over. dat de Berlijn-
sche Besprekingen het voorspel tot
een vier-mogendhedeneonlerentie tus
schen Duitschland, Ijalië, Japan en
Rusland kunnen vormen. Men gelooft
dat ze. indieft het hiertoe zou komen,
te Berlijn zou plaats vinden, doch dat
er te Moskou besprekingen aan vooraf
kunnen gaan tusschen Stalin en Deut
sche alsmede Italiaansche staatslieden.
In verband met de mogelijkWeid
van een nieuw Duitsch-Russisch ver
drag, dat een terugslag op de be
moeiingen tot samenwerking met
Rusland in het Verre Oosten zou
zijn, is men in officieele kringen te
Washington met betrekking tot de
reis van Molotof nog zwijgzamer dan
anders. De politiek van Huil er.
Welles, aldus U.P., is op steun aan
China en tegen de ontwikkeling van
Japan gericht, zoodat, zoo zijn poli
tieke kringen van meening, de toe
nadering van Rusland tot de mogend
heden van de spil een zware slag zou
zijn voor de buitenlandsche politiek
der Vereenigde Staten, v»or 1 zoover
deze gericht is öp steun aan Enge
land en China.
In gewoonlijk goed ingelichte krin
gen verwacht men weliswaar geen
militair verdrag, doch een nauwere
economische samenwerking >of een
poüfieke verklaring over gemeen
schappelijke doelstellingen.
De militaire medewerker van de
New York Times heelt volgens
de V.P.B. een bezoek gebracht aan de
Canadeesche bewapenings-industrie,
waarvan men in Engelsehe kringen ?oo
hoog opgeeft en daarover een gedetail
leerd rapport, uitbracht. Volgens hem
staat de bewapenings-industrie in
Canada op het'huidige oogenblik nog
in de kinderschoenen. Voor het einde
van het'volgende jaar of zelfs het begin
>'aiï het daaropvolgende jaar (1942),
zal zij, naar de meening van dezen
deskundige, geen factor van belang
vormen.
De oorzaak daarvan is, volgens hem,
aan den eenen kant daarin' te zoeken,
dat men in de eerste maanden van den
oorlog te veel heeft getreuzeld en aan
den anderen kant, dat de Canadeesche
bewapenings-industrie zoowel voor de
behoeften van het eigen land als voor
die van Groot-Brittannië moest wer
ken. Tot dusverre heeft b.v. de Cana
deesche regeering voor een totaal van
345 millioen dollar aan opdrachten ge
geven en de Britsehe voor 100 millioen.
Voordat deze opdrachten echter kun
nen worden uitgevoerd, zal zeker nog
geruimen tijd verstrijken, gezien den
bescheiden omvang van de productie.
Tegenwoordig worden b.v. in Canada
slechts tien bommenwerpers per maand
afgeleverd zonder motoren, en boven
dien alleen lesvliegtuigen. Bevredigend
is alleen de fabricage van uniformen,
kleinere Wapens enz., met de fabricage
van veldgeschut is nog nauwelijks een
aanvang gemaakt, eerst tegen eind
1941 zal deze van beteekenis worden.
Ook de aanmaak van tankafweer en
Iuchtafweerkanonnen is slechts gering.
Met de ammunitie staat het al niet
béter. De grootste Canadeesche ammu
nitiefabriek b.v. vervaardigt wekelijks
niet meer dan 60.000 granaten, d.w.z.
niet meer dan de Londensche lucht
afweer alleen in een dag* verschiet. Er
bestaat groot gebrek aan werktuig
machines eri geschoolde vakarbeiders.
Bovendien wordt het tempo gehinderd,
doordat men verschillende type tege
lijkertijd vervaardigt.
Voorts is men verre ten achter in de
vervaardiging van optische hulp
middelen, die vooral voor vliegtuigen
onontbeerlijk zijn. Alles bijeengenomen
is deze deskundige van meening, dat
Engeland voorloopig nog niet veel zal
hebben aan de hulp van de Canadee
sche bewapenings-industrie.
,De woordvoerder van het Japansehe
ministerie van "Buitenlandsche Zaken
heeft heden verklaard, dat de Japan
sehe ambassadeur te Moskou, Tatekawa,
sedert 31 October, toen hij den Russi-
schen volkscommissaris van Buiten
landsche Zaken Molotof had bezocht,
geeri onderhoud meer met de Sovjet-
regeering had gehad.
Op de vraag, of een rapport van
Tatekawa was ontvangen, antwoordde
de woordvoerder, dat wel enkele rap-
^torten van Tatekawa te Tokio waren
ingekbmen,a doch dat allé berichten
slechts kort en onbeteekenend waren.
EEN PROOI VAN STORM EN MIST.
EEN DRAMA AAN DE BRETONSCHE KUST. DEZE TANKBOOT GERAAKTE IN
VERLOOR AlLE ORIËNTEERING EN VERGING JAMMERLIJK OP DE ROTSEN.,
EEN
ZWAREN MIST,
Holland
(Van onzen Berhjnsche correspondent)
Berly n, 7 Nov. 1940.
DS hoofdstad van het Derde Rijk
genoot ook reeds in vroeger
töden den roep. dat zij tot de
zindeltjkste wereldsteden van Europa
behoorde. Bezoekers uit andere landen,
die hierheen kwamen en hun eerste
wandeling door de Friedrichstnasse
naar Uilter den Linden of langs den
breeden Kurfürstendamm gemaakt
4iadden, gaven hun bewondering daar
voor herhaaldelijk ongevraagd te ken
nen. Daarmee is echter nog lang niet
gezegd, dat het altijd zoo was. Het te
gendeel is waar. Er is zelfs een tijd ge
weest dat de stadspresident van Ber
lijn een edict moest uitvaardigen, om
de bevolking haar gebrek aan zinde
lijkheid eens helder aan het veratand
te brengen.
Dit is nu een 175 jaar geleden, in de
maand November van het jaar 1769. De
toenmalige burgervader heette Kir-
cheisen en zijn edict*is een kostbaar
document in de stadsbibliotheek ge
worden. Hij verlangde bij die gelegen
heid een radicale opruiming „van vuil
nis uit de keukens, gebroken glaswerk,
en van allerlei rommel uit de huizen".
Dat-moet voor de toenmalige bevolking
geen compliment geweest zijn, want in
het vaderlijk decreet dreigde Zijne
Edelachtbare met ..een publieke ten
toonstelling en afranselen van de wij-
bii K«
DepA *ngaan van den winter,
fact fejJV 0 d i R o m a schrijft, dat
plaats teru-tj» h be*«8 ,an Molotof een nieuw
[ruesaBnd«*iJJ Btitsche m?0!?.*1, e a*takeling v.an de
public vu»-# macht.
h
X,lT"l)lnn m«4 het bezoek van
»an Berlijn spreekt men,
«m...*? ®B'ted Press, te Rome Jjn
kringen over de aop-
Ukkti.)
oer vorming
*>f«dhed
«4
van een
enfront tusschbn
Italië, Japan en Ros-
«ieh in- alle deelen van
j. -"«cna
01 V»-. HtTCICU »»u
h»,Ttld ke*n «teJEngelsche be-
«>o richten! Verder neepit
Hat het petroleum-
IN DE HAVEN VAM AALSMEER Bij HET GROOTE VEILINGGI
OOGENBLIK GROOTE DRUKTE. NU NIET IN BLOEMEN. MAAR IN SUIKERBIETEN.
DUW HEERSCHT OP HET
OVESZICHT VAN DE DRUKTE IN DX HAVEN,
j Polygoon!
ven, die gewoonlijk na 10 uur 's nachts
haar emmer met excrementen naar het
water dragen en de onbeschaamdheid
hebben ze ook op straat leeg te gieten".
Het origineel van deze ambtelijke be
kendmaking kan men thans nog aan
den muur van he Mark is ene Museum
te Berlijn met eigen oogen gaan lezen.
Meh zou zich deerlijk vergissen,
wanneer menveronderstelde, dat er
met dit burgermeesterlijk decreet een
eerste begin werd gemaakt met de
stadsreiniging van Berlijn. Die is na
melijk van veel ouderen datum. Om
trent het eerste begin daarvan be
schikt men echter niet over veel be
trouwbare documenten.
Vuilnisbelten op d« markt
pleinen.
Men weet nog vrij nauwkeurig, hoe
het er in de 14de eeuw bij ons heeft
uitgezien. De straten waren toen nog
zeer gebrekkig geplaveid en wegens
brandgevaar mochten de huizen niet
onmiddellijk naast elkander staan. In
de tusschenruimten bevonden zich de
riolen. En daar de meeste burgers nog
aan landbouw en veeteelt deden, werd-
de,mest in jjroote hoopen onmiddellijk
voor de huisdeur neergeworpen. Op de
marktpleinen en op de kerkpleinen
lagen dikwijls enorme hoopen mest en
vuil en vooral in het duister kon men
daarover leelijk struikelen. De passan
ten moesten om de vuilnishoopen voor
de huisdeuren hen wandelen of over
groote plassen vuilnis heen springen,
maar men schijn ter zich in die dagen
niet al te veel van aangetrokken te
hebben.
De verordeningen van den
Grooten Keurvorst.
Pas de Groote Keurvorst heeft aan
dezen wantoestand een einde gemaakt.
Door h6m werden in de jaren van 1660
en 1680 verordeningen uitgevaardigd
dus ongeveer 280 jaar geleden
waarin over vuilnlsputten en stegen
gesproken wordt en men beschouwt
deze doortastende maatregelen als het
eerste begin van een yystematiseh rei
nigingssysteem.
De varkensstallen moeten van de
straat verdwijnen, het mesten van vee
mocht alleen nog maar buiten de stad
geschieden en men gelooft, dat de be
kende spreuk „Een ieder vege voor zijn
eigen deur schoon" uit dien tijd da
teert, want de bewoners waren .ver
plicht op bepaalde dagen het vuilnis
Voor hun huis bijeen te schrobben, op
dat'de „Gassenmeister", de vuilnisman,
het Weg kon lialeh. Wie aan deze
strenge verordening niet voldeed, kon
het brieven, dat bij wijze van straf het
vuilnis in z(jn eigen huis geworpen
werd.
Onder Men invloed va» deze strenge
maatregelen blijkt het stadsbeeld wel
iets gewonnen te hebben, want om
streeks 1700 roemde de Iersche philo-
soof Toland de zeeFHjreede en zinde
lijke straten Daar staat dan echter
weer een edict van December van het
zelfde jaar- tegenover, uitgevaardigd
door Keurvorst Frederik III, waarin
deze zijn ontstemming over de on
zindelijkheid der straten tot uiting
brengt en de verordeningen inzake de
stadsreiniging belangrijk verscherp».
Bij droog weer moesten bij Voorbeeld
de huiseigenaars het terrein voor hun
hui^ met water bespuiten en ook op
het zindelijk houden van de Spree
werd de nadruk gelegd, want door het
hierin -geworpen vuilnis schijnt het
water vooral in den zomer ondraaglijk
gestonken te hebben. Met 50 daalders
straf zou iedere burger beboet wor
den. die het voortaan nog waagde, zijn
vuilnis in de Berlijnsche rivier te
smijten. In een van 1784 dateerende
karakteristiek van Berlijn kan men
lezen „Op regenachtige dagen valt het
niet gemakjcelijk, om door de nauwe
stegen te komen, zonder in de modder
en de mest te blijven steken en men
komt meestal van boven tot onder in
het vuil naar huis. Voor het goud van
Peru zou ik in zoo'n steeg niet willen
wonen, waar ik steeds dikke lucht
moet inademen en nooit zuivere lucht
kan genieten."
Omstreeks het begin van de 18de
eeuw telde Berlijn ongeveer 180.000
inwoners en de publieke maatregelen
schijnen met deze snelle bevolkings-
tóeneming allerminst meegegaan te
zijn. want vreemdelingen prezen welis
waar den omvang der stad en haar
groote pleineij, ■•maar ze beklaagden
zich over de stadsreiniging en vooral
over den stank vgn de riolen. Sedert
1806 moesten dn huiseigenaars dan
ook niet slechts voor het schoon hou
den van de straat voor hun huizen,
doch ook voor het transport van het
vuilnis zorg dragen. Alleen de reiniging
van drukke verkeerspunten en groote
pleinen "kwam op rekening van de
stad. Uit die dagen dateert de'spotten-
de spreuk: Die Berliner Rinnen (Berli-
nerinnen) stinken. Waarmee men de
Berlijnsche vrouwen dus den stank
der riolen verweet! Beter werd de zaak
pas, toen burgemeester Von Hinckel-
dey zijn strenge verordeningen uit
vaardigde.
Verbetering.
Door hem werd de beroepsbrand
weer in 1851 opgericht en die genoot
weldra hoog aanzien. Daar de presi
dent van politie terzelfder tijd ook een
verbetering inzake het schoonhouden
van de straten en pleinen venangd
had, geloofde de gemeenteraad, twee
vliegen in een klap te kunnen slaan.
Zij keurde de hiermede gepaard gaan
de onkosten goed, maar verlangde, dat
dan ook de stadsreiniging door.de
brandweer verricht zou worden!-Zij
rekende op dit manier op een goed-
koope oplossing van de publieke zin
delijkheid, want zoo redeneerde
men 'er komen immers niet eiken
dag gevallen van brand en bluschwerk
Voor.
Zcio bleef de situatie tot 1875. Het
schoon spuiten van -de straten ge
schiedde slechts, wanneer zulks hoog
noodig was, tot dat het aanleggen van
de waterleiding ook op dit gebied een
verbetering met zich medebracht.
Eerst was het een vereeniging. die do
koster voor de stadsreinlgingvdoor hoé
houden van collectes binnen bracht%»i
het initatief tot deze oplossing ging
van Hinckeldey uit. Sedert 65 jaar is
Berlijn thans gewend aan het geregeld
schoonhouden van zijn straten en
pleinen, men vindt het iets heel ge
woons en ook nu. jn tijd van oorlog,
valt er over onzindelijkheid nauwelijks
meer te klagen.
Zon op 8.19, 4>ader |ZSK
ader 6.56.
Men ji. verplicht te verduis
teren/Van zonsondergang to]
zonsopkomst.
gntaaras van voertuigen
pten uur na zonsonder-
ontstoken worden.
«3
