teg
I
5irJ!
hitemland
ifc:
is;
ijus*
RECHTSZAKEN
u teel vote dc Modipc ttUaminc C.
BLAD
•s
Iff
«rSK'
«£"85
WOENSDAG 13 NOVEMBER 1940
tire «leunpunlcn
|^^Z«id-Anier
mnTSCHLAND
De Iersche neutraliteit.
ENGELAMD
Haven van Folkestone
aangevallen.
Korte berichten.
BINKEKLAKD
De broodprfjizen.
De Nederlandsche
vakve-reenigingsleider»
b in Berlijn.
Korte berichten.
Wijziging deviezen-
besluit 1.
Het water en de
verduistering.
Twin (in
I
i Am>«
- 1 «I
rmutok
tiwsb*.
Dultach.
1 Berlch.
rlchten
I» be
richten
I.W-llJ
—Jth. l.U
T pl 5.M
«fgeh.
vervol-
te «t
r woelt
K/n
p fcimë
roof
|N
jrfci**» -i
fleur
er
jiksW-
I tform
j «nar
bootj*
ver*
rifden
oten
den
prden
om*
j men
Wie»*"
lw tefei
mi* «rtbe-rk-htpri
I* im rr.ilitb'f* isteunpurïl
V^féoar 1* v,r staU"?
\Wm W' 1,et „f0
L*#* Pcer n Huterpeilatie
I var Buiieulandache
<i. konselwij
I "t,,,- communiqué
.-r.leirlin-g vart de
- .«ïiicn over het
*f j. I ,r nnd-ehe militaire
a"f.Ls,v rr et herhaald «rot-
m d' •"•eaande commurJ-
I^t bun van de "kanse-
'*^ki»..e k'.Ti neeU er nu
f. er met aan, het
l 2 ..o»,
STAND
buAenJandsche
R oUd tcae te laten.
W "r'j„nt (i ubliek ft n
MT££\!. i.- .er-iedipTnjt en'
""Wbdv* Zaten overleg (?e-
«ÏÏhi f.' Manima van «e-
gj^ÜeliiK. v.r.'l.diaing VM.het
(1)1 en het-00'.enWtk ooi:
I lêarrr hn« r'«oanteKe 1 regep-
j bwnali" "li wor't. Hi-wovt-ï.
^fjnrhilltnde urh» -ehe. bespre-
1 fivfpvoen! :.e- -en hor*» teger-
Jwn der An-: r ka: nsche nat es.
^Moav i' en leenitemminjfc met
V i iaV 1 o Amenkaansehe
"Jtnnec f hesluiten De
«Pre berM M<" <1 dl' Iaatst*
J c:"™„ dit er. Ii rwero gepublM
r- d^T jijn jur t voortoover rij
hebben "P de coördinatie
in Uit aire actie, ttie
ehbr P]
teftfl kunne
i M m onpe"
trecte hunenmH
de belangen -
«genijdrt'iie
nevefrir itei.t
peranriia
«'«'eerde
gpr Wrugi-nyw
ktwd. geleid
jKcetrftk-erd
Volg.
:ouH»n
rlont-
I «ir'
tceXking
w drfeit
+1IT door cl" n'-t.es van net eon
""wordt end'-' ooKien, Zij missen
voor/onver /ij
orden als toela-
dir--ete of in-
n den eenen staat
dep andere met
kisting"' Van hun
li., het besproken
i: o.ns«geval ge
en vliegyiigbases
overheid ge-
I ui s'.and gehouden en
worden. Zi.i 70tid«-n
JeciHs ter heoehikking van een Aroe-
i nknaack land m' ld worden, wan-'
Lgr wilitaire verdediging van het
«gflgt het zou schen èn wel on-
èr voorwaarden, door de regeerir e
iff republiek te bepalen. Even/oo zou
Uruguay gebrti.k kutinén maken van
gertgelëke «teanp mteq die in an-
te» Amerik.-knstiu staten noodig ge-
Kht wordt. Zulke accoorden zijn in'
evmen'k mriiirg met den zin def be-
aluiten. die op ii.ier-Ame'ika-'nsche
fflnffrri\ties zijn a<in^( nomen en waar-
ui 4e rflpeerirtpen van het continent
Uitmpr p»>i-n aan haar onwrikbare
vaöfcttioWnheui <t4 eensgezindheid
dw landen van dit halfrond te hand-
have»! en 1e ven-tfvigen om bedacht te
zim op iedi re aanvalsjdaad van bui-"
lenif. die teger hun souvereiniteit of
territoriale eer.'teid if gericht
Dn minitel van Landsverdediging
heeft in dencetfden ?m een verklaring
ifcebfd
Volfei» de Ran r, h^-eft de minis
ter van Oorlog var. Uruguay, gene
raal Ruk 11;, categorisch aan een ver-
tefwww'rdigtr var. het blad ver
klaard, dat de regtering van Uruguay
op ften enkel voortel over even-
tueek v«^»achung «»f zelfs pf^'add van
floot- ciT vliegturgsteunnunten is in
gaan Uruguay i> vastb sleten, tot
leer. enkelen prm en onder geen
voorwendsel c« n.. ..r een centimeter
pond rtf een "rirufp. 1 van zijn sou-
*«eme wateren |d V. staan.
OPMUtKiNi. t IT UKKI.IJNSCHE
POLITIEKE KRINGEN.
Sttti (tfficietl wt rdt uit Berlijn ge-
De in ht buitenland verspreide
air zou Churchill overwegen
Itrsche neutraliteit te schenden,
ttojnen ir. 'politieke kringen te Berlijn
Wft onopgemerkt ie blijveil, al heeft
totdiirvene noch van officieele,
vfcri officieuze zijde aanleiding
^vorder, voor een nader onderzoek van
"J'^Aatsche reactie. Men maakt
d* zakelijke opmerking, dat het
PtoWeem der Iersche neutraliteit
tJ**i ge werden door de bekende
roe waarin Churchill sprak van de
ygfekclnkheitf. dat Engeland tegen
de-rT ®Puotc"r Wf-rdende bedreiging
uunH-he w^logvoering ter zee op-
2**<" dot»r het vestigen van Britsche
•^Punten oj> Iersch gebiedJ^^^
DE HEUSTE VAN EEN SERIE CENTRAI.E HEI DENS is op het gróote VisscherijpleTn te Rotterdam vrij
wel gereed gekorhfii en zal deze weck worden geopend. Voor niet minder dan 4000 personen
kart hier per dag een warme maajtijd worden bereid. (Polygoon)
Ver,
wijst er verder op. fiat de rede
Van iT 1 vt;iu
itiir.iU11 op hetzelfde peil
Hrcref vWk)aringen van leden van
tar^fii ^r- huis en de ccmtnen-
^r' Dt tsir.e j:>ers y oor den Ier-
jm)rji«u.r pres^f, De Valera,
2^n k'^wetst om duidelijk en
kr'aivj 08,1 c^e neutraliteit van
mL herirnwn Veelvuldig hul
^escrJa^L de opvatling. dat Churchill
^ft* si ,p^*nntn tegen Ierland
bftorri^en R op ^et ongenblik niet
^rofelen. welke reactie de ten..it-
in ^^8 dezer plannen zou hebben
wtu Staten, waar de Icr-
vir.cft er if2ï ^i,ar Protsten steeun
zou r.f—m hoeverre de medewerking
van de Britsche vloot.
<an zeer zou'TRoeten blootge-
SpANJE
AMbA«RADE|RS
BU SERRANO
0, SI'WER
J*r,, S(.rï'*ler_Vi,r' Buitenlandsche Za-
Jtons-.,. sheeft gisteren de
*ï(r> tr *takMister- Pilar de
•'«inj vj!\.'i,a.n' c"en l''<x,«f'r
ï®- '«tVinT 1Warol<l'o. generaal Asen-
*rr'kii,id, Jf"- "evens heeft Suner de
t,Vefetniïri. l-tn Duitsehland, Italië,
5®4e he ,5, Maten en Engeland, als-
f".'.- de n'van Roemenië, Hon-
r «skp.i, ,'n,caanïche republiek en
"t^hatiek. E va3 JsPan »n een
audf"A" ontvangen.
m 4
C.ROOTE VERNIELINGEN
AANGERICHT. 1
De havenwerken van t'olkes'tonc*
zijn eergisteren,' naar hot D.N.B. ver
neemt. door Duitsche gevechtsvlieg-
tiiigen aangevallen. Er werden groote
vtrpiélmgen aangericht. O.m. sloegen
bommen ui (»p de over i>et havenbas
sin leidende spoorbrug en den spoor-/
dijk. i
Schade aan spoorweg w erken.
Naar het 4) N'.B. verneemt, is giste
ren een spoorwegviaduct in Hojsham
in Zuidoost-Engelartd als gevolg van
een duikvlucht van een Duitsch ge-
v echts vb eg tuig vernield. De eerste
bom kwam vlak naast het viaduct
terecht. De tweede, bom wits e. n vol-
treffer dn vernielde de bej^ngryke
spoorlijn HorshamCiuchester, Een
andere afdoeting Duitse he" 'geve:-i;ts-
vliegtuigen *bombardeerde met groot
succes Brignton en slaagde er in de
electr.sche centrale doof voltrefft rs te
vernielen. D.t beteekent voor de stad
een buitengewonen zwaren. slag. daar
hierdoor de productie van de hier gc-
statioimecn>u oorlog'industrie gestaakt
mort worden.
Engelsche hulpkruisrr ge-
- toryecfeerd./
Uit Algedira^ worm gemeld, dat
in G.braRar een sch:p/met een aantal
schipbreukelingen van den Engel-
schen hulpktuiser Rimton Saphir is
aangekomen, twelve pt>or een Duit-
sche duikboot bij H/ielva tot zinken
is grhgacht.13 ledem dér bemanning
zijn omgekomen.
Het aartal kr|jgagevangen
Ergelscben.
Naar Associated Press uit Londen
meldt, heeft de minister van Oorlog.
Eden. in het Lagerhuis verklaard, dat
bet aantal krijgsgevangen Engelsehen
44 000 bedraagt,* Minister-president
Churchill had op 10 October even?
eens in het Lagerhuis een getal van
1770 geno. mi. Van Duiteche, zijde
was dar.rop verklaard, dat alleen al
in Duitsenland 1550 officieren en
35.500 onderofficieren en menschap
pen van de Britsche weermacht ge
vangen worden gehouden.
FRANKRIJK
ontbinding van alle
FRANSCHE WERKGEVERS- EN
W ERK N F M EP SORG A N IS A TIES.
De officieele Fransche staatscourant
behelst verscheidene decreten, waar
bij bepaald wordt, dat alle werkgevers-
en werknemersorganisaties worden
ontbonden. Het vermogen der ontbon
den orgaitisaties wordt, tot er deiini-
tief over beschikt is. door den staat
beheerd. De definitieve beschfkking is
voorbehouden aan het ministerie voor
de Productie.
FRANSCHE ONDERZEEËR TOT
ZINKEN GÉBRACHT.
De Fransche onderzeeër „Ponceïet'
is/naar uit Vichy gemeld wordt, bij
f^cratiês tot het afwenden van een
landingspoging van de strijdkrachten
van De Gaulle jn de bocht Nan Librc-
villa tot zinken gebracht. De beman
ning is gered.
SCANDINAVIË
EVGELSCHK BALLONS
BOVEN DENEMARKEN.
In den nacht op Dinsdag en gisteren
zijn verscheidene Engelsche versper
ringsballons over Jutland gedreven.
Op verschillende plaats.-n h -r. zij
schade aangericht. Te Vejr» werd het
lichtnet gestoord.
HONGARIJE
TWEE AFGEVAARDIGDEN
GEARRESTEERD.
De afgevaardigden Wirth en Kovarcc,
die worden beschuldigd van het orga-
niseeren eener omwenteling en die
zich, nadat Maandag hun immuniteit
was opgeheven,' vrijwillig aan een
politieverhoor hadden onderworpen,
zijn gisteren naar de gevangenis te
Boedapest overgebracht.
Naar uit Tanger gemeld wordt,
zijn in Marrakesj in Fransch ïdaiokko
onlusten tusschen Joden en Arabieren
ontstaan. De politie mest van de
wapens gebru'k maken. VrrrrV-.yidene,
personen werden gedood en talrijken
gewond.
WITBROOD HOOGSTENS 1 CENT
HOOGER DAN VOOR 21 OCTOBER.
Volgens een in de Ntd. Staatscou
rant opgenomen br* uit van den sccre-
tar-is-..generaal va het departement
van LazuibouW en Visschërij Is het
verhandelen of afleveren van tarwe
brood. voor zoover het betreft wit
brood. slechts toegestaan tegen een
prijs, welke niet meer dan een cent
hoe "er is dan de prijs waartegen soort
gelijk, wittebrood voor 21 October
1940 door denzelfden verkooper werd
of moest worden verhandeld of afge
leverd.
Van tarwebrood, voor zoover het
betreft, bruinbroöcl, mag de*e prijs niet
meer*dan twee c«rt hooger zijn dan
die var. voor 21 October l'(40.
ÏERSTF. KENNISMAKING MET HET
Dl ITSCHE ARBEIDSFRONT.
De Nede
Ue pp
Ar be
idsche
uitnoo
ids front
ben de
A N F.
de D
deze
rbe
td f
akvtreer.igmgs»
iiging -van h.et
thar.s in Berhjh
Maandag even
m doorgebracht.
D^ voordrachten,
taande ftgu.'-en u.t het
dsfront des ochtends
bchap hielden en de
de Ni derlandsche ga**
guren aan een Aweetal
ne bedri.,ven brachten!
rste kennismaking met
dsorganisatie. zooais
".atior.aai socialistische
de bezielende leiding
tot star>d gekomen er.
gegroeid tot* een orga-
50.000 00 leden omvat,
rhjn Tempelhof eënige
der. bezichtigd hield dr
de afdeel ing buiten-
ische Arbeidsfront een
het Duitsche Arbeids-
at ion aal socialistische
raft durch Freudein
preker een duidelijke
.an de w ijze, waarop
Duitschers inhet
rijn vereer, igd.
•ewetter zou oorspronkelijk
acht houden over arbeids-
nvorming. doch in verband
met den ti.,d, die voor een zoo veel
omvattend onderwerp veel te kort was.
beartwoprdde prof Kiesewetter ver
schillende vragen, wcike hem uit den
kjfirg der Niderlandsche gasten wer-
d »n gesteld en die voora 1 be t rek king
hadden op het probleem der loonvor
ming.
alle
arb<
P
een
recht i
Bi-
Du
chap .K
tti-rg gaf
nkende
Ir R. 'DE KAT t
Te Wassenaar is oykribden ir R. de
Kat, oud-directeur Van de Staats-,
mijiyr. in Limburg en van de Genteen-
tcjijKe^landelsinrichtinoen te Amster
dam. voorts lid va en M Vir.aad en
voorzfttcr van dc sti' htine. Geolog sch
bureau; voorts oud-directeur van het
departement den* Gouvernemontsbe-
drijven in Nederlöndsch-Indië. Uij
was cor.mandeur in d.- huisorde van
Oranje-Nassau en nuder .in ^de* orde
van de Nederlandse^Leèüw.
ONGELUK MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
Een 27-jarige ingenieur uit Amster
dam. werd Maamlagrpiddag tijdor.s
pr .fnem-ingen met.,een nieuwe pomp-
installctië vgn Het" stoomgemaal, aan,
den 's-Gravendeelschedi k te Do^d-,,
recht door een draaiend? as gègrevpemf
Hij werd met groote kracht rond ge*
slir gsrd erf khcèg 'zood; i ige vefwt-iv
dircen dat hij onmiddellijk dood wns.
-i>
LIJK VAN VERMisTFN MAN'
GEVONDEN
Gisteravond, is in het water van de
Rotte, nabij de Zaagrr aienkade te Rot
terdam het lijk van den sedert 25 Oct.
vermiste 49-jarige Rotterdammer C J
Rtiiandus. dnjveniie gevonden. Het is'
naar het. lijker.huisje ©p de algemeene
begraafp'.aats overgebracht.
LF.IDER VAN HET NEDERLANDSCH
BOERENFRONT VOOR DE RADIO.
Op Vrijdrg 15 November a r£\ de
heer E J Roskam K n ïtider van h^t
NcaerlAnasch Boeren front, voor de mi
crofoon van den radio-omroep spreken
over „Landbouw in den p.ieuwen tijd
De uitzending vindt nlan^s orr 6 45
7 00 uur n.m. op de golflengten 415 en
201 meter.
Gisterocjitapd is het zesjarig zoontje
van de familie S te Mill door een
vrachtauto"overreden en gedood
Teen gisterochtend de 16-jarige
W V Hengel wonende tc Barendrecht
en werkzaam bij dc N V, Bcfeles
scheep werven te Bolnes zich naar zijr.
werk begaf en daarvoor van de wal op
een sch'p moest overstappen, struikel
de hij over een kabel Hii sloeg achter
over en kwam in de rivier de Nieuwe
Maas terecht. Na eym uur dreggen
slaagde men er in 2ijn lijk op het
droge te brengen.
BESCHIKKEN OVER WAARDEN
TEN GUNSTE VAN INGEZETENEN
VAN HET DUITSCHE RUK.
Het Verordeningenblad no. 36 van
gisteren bevat een besluit van de sec
retarissen-generaal van de departe
menten van Financiën, vary,.Handel,
Nijverheid en Scheepvaart en van
Landbouw en Visschërij, waarbij arti
kel 1 vah het „Deviezenbesluit 1"
(67/1940) als volgt wordt gewijzigd:
..(1) -Het is aan ingezetenen zonder
vergunning van het Deviezeninstituut
geoorloofd ten gunste van ingezetenen
of ten gunste van natuürlijke of rechts
personen, die binnen het gebied van
het Duitsche Rijk haar woonplaats
hebben dan wel aldaar gevestigd zijn,
over de volgende waarden te beschik
ken, deze te bezwaren of te vervreem
den: i,
1) Geblokkeerde vorderingen, wan
neer de schuldenaar zijn* woonplaats
binnen het gebied van ,het Duitsche
rijk heeft dan wol aldaar gevestigd is;
2) Effecten, uitgegeven door een
natuurlijke of rechtspersoon, die bin
nen het gebied van het Duitsche Rijk
haar woonplaat; heeft dan wel/aid nar
gevestigd is;
3) Andere onlichamelijke zak'e'
vóór zoover de daaruit voortvloei ?r de
vorderingen üit?duitend kunnen wor
den geldend gemaakt jecens natuur
lijke of rechtsDersonen. d»e binnen het
gebied van het Duitsche Rijk haar
woonplaats hebben dan wel aldaar ge
vestigd" zijn';
4) Binnen het gebied van het Duit
sche Rijk gelegen onroerende goede-
renf -
(2) De vrijstellingen, bedoeld, in
h'vt eerste lid. gelden ten aanzien var.
d** daarin genoemde waarden slechts
indien:
1) i Deze waarden op 1 November
1940 'asyi. ingezetenen' toebehoorden
"dan w-el na dit tijdstip middellük of j
onmiddellijk door tece|d erna king van
zoodanige waardon of door overmaking
over de Nederlandsch Duitsche clea
ring van de benoodigde bedra'gen zijn
verkregen en
2) De beschikking over deze waar
den, de bezwaring of de vervreerrf-
di^g'er van krachtens de Duitsche fce-
nallngen zonder vergunning kan ge
schieden. I
(3) Overmakingen tusschen het ee-
bied vin het Duitsche Fiik en het be-
-zetfe Nederlandsche gebied op grond
Ivan beschikkingen, bezwaringen of
vervreemdingen ingevolge het eerste
lid mogen slecht over de Nede-r-
la"Aseh-Duitsche Clearing Geschieden.
4) Gelswaardige papieren en do
cumenten, waarin vorderingen ziin be
lichaam dl en waarbij, de "schuldenaar
der geldswaardige papieren en vorde
ringen binnen .het gebied van het
Duitsche Ri'k ziih woonplaats heeft
daV. wel aldaar gevestigd fs. zoomede
effecten, uitgegeven ddcr een natuiiir-
lï'ke of rechtspersoon, die dit
gebied haar woonolaats heeft dan wel
aldaar gevestigd is. mogen |pnder ver
gunning van het Deviezen instituut
naar he' «ebied v^n het Deutsche Ruk
worden v*"evoeni
Dit b^clir* treedt ir. working op den]
dag zijrer afkondigingMM
landsche Meelcentrale een verbet--de
opgave te doen. De gevolgen eener
onjuiste ervfjave kunnen zeer onaange
naam zjjn.
DIEFSTAL .VAN LEVENSMIDDELEN.
ik aan pre
ipgetegd.
DE Orr.AVE VAN DE/VOORRADEN
MrfaKfOEDBR.
Het Cvntraai Bureau voor het bak
kersbedrijf meent reden te hebhpn om
aan te nemen, dat ce voorradan melk
poeder niet op de ju»sle wij je dooi* de
bakkern zyn opgegeven. Dit is waar
schijnlijk te wijten aan een verkeerd
begrijpen van het enquête-formulier,
waardoor o a. mogelijk niet zijn aan
gegeven de-voorraden melkpoeder die
men elders, hetzij in eigen pakhuis,
hetzij bij leveranciers, heeft opgesla
gen.
In verband hiermede adviseert het
Centraal Bureau allen, die fneenen.
gezien deze publicatie, een niet vol
ledige opgave te hebben verricht,
dringend tén spoedigste bij de Neder-
heebtenis o
Gisteren heeft de rechtbank te Arn-
hefn uitspraak gedaan in een strafzaak
tegen vier soldaten van den Opbouw-
dienst, dié een groote hoeveelheid
levensmiddelen hadden gestolen.
Twee van de vier verdachten waren
gedetineerd, n.l. de 29-jarige fabrieks
arbeider II. G. Ik en dq 23-jarige kan
toorbediende» J. ,de K. uit Rotterdam.
Eerstgenoemde werd wegens het ste
len van twee pakken boter, tien pak
ken vét, drie blikken, vlecsch en drie
pakken thee, veroordeeld tot twee
maan&en gevangenisstraf met aftrek 4
der preventievê heghtenis, twee maan
den gevangenisstraf voorwaardelijk
met een proeftijd vart 3 jaar. Er was
een gevangenisstraf van vier maanden,
waagvan twee maanden voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar en met
aftrek van de preyeptieve hechtenis
tegen hem -geëischt.
Hij Werd uonmiddellijk in vrijheid
gesteld.
Tegen <3e K., die voor een waarde van
00.%had gestolen en die een handel
tje m§t het gestolen e had gedreven
was dezelfde Straf gerequireerd. De
rechtbank veroordeelde hem tot twee
maanden gevangenisstraf' met aftrek
van de preventieve 'hechtenis.* vier-
maanden voorwaardelijke gevangenis
straf met een proeftijd v#n drie jaar.
Ook hij herkreeg zijn vrijheid.
Tegen den 26-jarigen metaalbewer
ker W. K., die een aangebroken pakje
thcè had weggenomen en den 24-
jarigen chauffeur D. K; die drie
pakjes thee en eqri zakje koffiebonnen
sta.', had de officier van Justitie 15.—
boete, subs. 10 dagen* hechtenis geëischt.
De" rechtbank veroordeelde hen' con
form den eisch.
RIJWIELDIEFSTAL IN
OORLOGSTIJD.
Voor het Amsterdamsche gerechts
hof stond gistermiddag een 65-jarige
koopman uit Veenendaal terecht, ver
dacht van diefstal vgn een* rijwiel,
waarvoor hij door de rechtbank te
TJtrecht tot een maand gevangnnisstaf
was veroordeeld. Hiertegen ,had hij
hooger beroep aangeteekend. w
Deze rijwielgeschiedenis had ^zich
afgespeeld in d eiporogsd a gen van
Mei van dit jaar. pe man was met
zijn gezin uit Veenendaal geëvacueerd
Bij den doortocht te Jutphaas had hij,
naar zijn zeggen, een rijwiel in zijn
handen geduwd gekregen. Hij had dit
medegenomen en het ongeveer een
week in zijn bezit gehad. Omstreeks
23 Mei had hij irt *zijn woonplaats,
waarheen hij inmiddels was terugge
keerd. aangifte van ,het rijwiel ge
daan bit de marechaussee, die hem
den raad gegeven had zich tot den
burgemeester van 3utphaaj» te wen
den. De man had zulks gedaan, doch
zag kort daarop een vervolging we
gens diefstal tegen zk'h ingesteld
De procureur-generaal, mr .fK. A. L,
F. van Dullemen. achtte het ten laste
gelegde, diefstal van leen rijwiel, be
wezen. Hij vroeg derhalve bevesti
ging van het vonnis.
Ten slotte wees dé verdediger;.'' inr
Fokker uit Utrecht, jnp ide omstandig
heden, welke tot Tiet medenemen van
het rijwiel hadden,geleid. De oorlogs
toestand had verd. niet eens de ge
legenheid geboden aan diefstal te
denken. Hij had het rijwiel slecht®
genomen om weg te komen. Indien
men dezen toestand van evacuatie
heeft meegemaakt, zal men de gevoe
lens van deze menseben kunnen be
grepen.
Uitspraak over veertien -dagen.
-fror
Ki-
DEN HAAG NEEMT
MAATREGELEN.
Op 2 September besloot de Haag-
sche gemeenteraad op somrrfige punten
houten hekken langs grachten te
plaatsen, om ongelukken door het te
water raken bij verduistering zooveel
mogelijk te voorkomen.
De getroifen voorziening bleek niet
voldoende te zijn, zoodat door de Duit
sche autoriteiten de eisch werd ge
steld. dat langs het water gelegen voet
en rijwielpaden geheel zouden worden
afgeret. Hiermede was spoedshalve
reeds een aanvang gemaakt en 5 K.M.
h kkeft wa.cn reeds geplaatst, toen de
algemeen gemachtigde voor den we
deropbouw tegen het gebruik van
hout protesteerde, in verband met de
schaarschte.
Besloten is nu deze afrasteringen te
maken van betonnen pa en en glad
ijzerdraad. Deze voorziening zal moe
ten worden aangelegd, over een lengte
van 19 K.M., waarvan de kosten wor
den begroot op 24.300,De 5 K.M.
houten hekken kostten 4.600,-*-. In
verband hiermede wordt voorgesteld
de begroot ing te wijzigen door ver
hooging van de uitgaven in verband
mrt den luchtbeschermingsdienst met
28 900.en onvoorziene uitgaven
met 21100.—, waartegenov r staat1
een verlaging van de post ..er rhf.d
«r lantaarns ar verdere kosten der
rlichting met ƒ50.000,
VOOR DE VROUW
WAT ZIT ER IN ONS VOEDSEL
In ons vorig artikel hebben we ge
zien. dat.de in vroeger eeuwen zoo
gevreesde scheurbuik voorkwam bij
een totaal gebrek aan versche groeii-
ten en vruchten. En nu zult U zeggen:
„Nu ja al die yselijke verhalen over
scheurbuik, dat is iets uit de oude
doos,mdat komt tegenwoordig niet meer
voor?V
Gedeeltelijk hebt U, daarin gelijk
Scheurbuik kómt Hflukkig niet meer
in die mate voor als het ten tijde van
de Oost-Indische Compagnie het geval
was maar toch,, stierven er in de
drie' jaren van 19301933 nog negen
tien mer.schen aan deze ziekte terwijl
dat cijfer van 1925 tot 1929 niet minder
dan zeven en veertig was. Det waren
..normale jaren", en deze cijfers zii"
nog^oo, dat we ons hierover nog niets
eens al te ongerust zouden behoeven
te maken. Maar in de abnormale jaren
tijdens de wereldoorlog, ziin duizanden
mensehen aan scheurbuik gestorven
als gevolg van gebrek aan Vitamine C
in het voedsel. Dergelijke gegevens
mogen tcch een voldoende waarschu
wing zijn om in de huidire oorlogst'jd
ax'ra cp onze hoede te zijn!
Wat moeten we er tegen doen? Laten
we daartoe eerst eens nagaan, in welk
voedsel 'yitanrne C veel voorkomt.
Iri( de eerste plaats in versche vruch-
t«L Hiervan zijn vooral s'naasannelen.
citroenefe, zwarte bes*en. aardbeien.
framb^oZrn. kersen, tomaten en perzi
ken r';ke voorraadschuren van Vita
mine C. Dau de volgan^e groenten:
spruitbloemkool, ror.de kool. boe
renkool. koolrapen, prei, rau" e sla.
nrfnpesseboonen, tuinboonen. En ten
slotte ons onvo*nrezen volksvoedsel,
waardoor de echte scheurbuik in
Eurooa gciui<klg vrü zeldzaam is ge-
wc-^en: de aardannel
7 yen. dat is dus een reswètahel
Ver***nfd'*??k zult u opp*lu°ht
denken: „Het zal zoo'n vaart oog niat
loepen met dat gebrek aan Vitamine C.
Laten we daarom eens zien, hoe het
er mee gesteld i£
Een volwassert mensch heeft onge
veer 50 milligram Vitamine C per dag
noodig; kinderen iets minder; men-
schen die zware arbeid moeten ver
richten 75 milligram, en tijdens zwan
gerschap en in de tijd dat een kind
gezoogd wordt, is de dagelijksche be
hoefte van de vrouw ongeveer 100 mil
ligram. Tijdens ziekte, vooral bij in
fectieziekten -als griep, diphterie, an
gina e d. stijgt de behoefte tot 300 mil
ligram en meer.
Maar. laten we als normaal cijfer
50 milligram aanhouden, dan kynpon
we nagaan, in welke hoeveelheden Van
de, gebruikelijke voedingsmiddelen we
die dagdosis kunnen vinden. Allereérst
's zomers. a 1
Een half pond zomer-aardnppelen.
een pond princess? boon en, vier ons Sla
drie ons tuinboonen, een onsje aard
beien, anderhalf ons meloen, leveren
ons een dagdosis. En nu noemen We
greenten. die een betrekkelijk hoog ge
halte aan Vitamine C bezitten.
Men zal toch nog een flinke etei* mofe**
ten zijn, om bijvoorbeeld vier aard
appelen en half pond princesseboonen
te eten aan de rriiddagdisch. Natuurlijk
is dit"*..niets" voor iemand die zwnnr
lichamelijk werk doet, maar.d e
heeft ook weer meer Vitamine C
noodig.
Fn nu komt er iets, dat de zaak vee)
ernst.ger maakt. De opgave van het
gehalte aan Vitamine C is berekend
naar versche rauwe groenten en
vruchten. Koken, afgieten en warm
houden verminderen het Vitamine C
gehalte wel met een kwart tot de
helft. En dan is er nog iets anders,
dat het géhalte aan Vitamine C snel
vermindert: het bewaren. En nu vragen
wij u in gèmoede,- et u zich verbeeldt,
dat u in de steden, vooral in de groote
steden, werkelijk versche grjents
krijgt. Ze zijn van de kweekerij naar
de veiling gebracht en gaan aa i, som»
nog via een groothandelaar naar het
mannetje, dat er rie heele dag mee
rondloopt en eindelijk ook bij u aan-
bedt.
U kunt er vast op rekenen,, dat de
groente, die u^ doorgaannuttigen
krijgt, heel wat van haar "Vitamine C
heeft verloren. Dat is dan de toestond
in den zomer.
Hoe is het nu gesteld in den winter?
Aardappelen hebben we in de kelder.
Dat lijkt dus heel mooi. maar de
bewaarde aardappelen* zijn heei weinig
vitaminchoud-end. ze bevatten ong. veer
maar een derde van het gehalte van de
versche zomer-aardappelen. £es ons
zouden maar ternauwernood voldoen
de zijn voor een dagdosis Vlamine C.
En dan verliezen we nog door het koken
en afgieten.... Deze bron wordt dus
onvoldoende. We kunnen ons be tor te
goed doen aan b.v. spruitjes, waarvan
twee ons een dagdosis leveren. Of rooie
kool: drie ons. Of boerenkool: vier ons.
Mits de bereidihg niet te veel verloren
doet gaan en de groenten versch zon
aangevoerd.
Wat die bereiding betreft: door dc
oorlogstoestand is" de hooikist weer in
de mode gekomen. Hierin wordt dc
maaltijd in vier, vijf uur gaah gebro ud.
Maar wat wc, om zoo te» zeggen, aan
gas besparen, verliezen we «a:i de
andere kant weer aart Vitamine C.
Gezouten groenten zijn zóó arm aan
Vitamine C, dat we de hoeveelheden,
die we zouden moeten nuttigen om
voldoende binnen te krijgen, zek^r niet
20uden kunnen verwerken.
Sinaasappelen, mandcrijnen en citroe
nen kennen we alleen nog maar van
een plaatje.... Ook deze bror van
Vitamine C toevoer is afgesneden.
Het ziet er dus niet erg opwekkend
uit voop-non? Vitamine C. „Maar oc.i",
zult AaIs rechtgeaard Hollander
schouderophalend zeggen, „die weten
schappelijke mrnschen overdrijven
altijd zoo Wat zal het ons voor kwaad
dpen, als we dezen winter eens een
beétje minder Vitamine C binnen krij
gen
Dat hopen wp u m een volgend
artikel te vertellen.
