|4iei
TWEEDE BLAD
BINNENLAND
Trnmbotsing bij Halfweg
WOENSDAG 27 -NOVEMBER ,^1 I
UIT DE P£RS
De rede van den Rijks-
commissaris té Maas
tricht.
Slechte stemming.
W er el dbeschouivi ng
en bajonet.
De Nederlandsche Unie
en het Christendom.
Taalbederf.
Nu de W. A. marcheert.
De oliepositie van Japc<n
million ton
dra dg. oorlog
voer stopgezet. Heeft men vpÜo«*"
yoorraden om de zaak toch te <Wv
aanvangen? Nu men gentel op den x'
derlandSch-ïndiscben to< .tl i
millioeri ton, volgens de óniangsrf^
sloten overeenkomst, is' aangewet?
moet de ouwe voorraad t1-—-
worden aangesproken;
ook zonder1 uitbreiding v
r.og een 4ekort var. mee:
lioen ton.
u*«Is
Faillissenienten.
Vöorscr
godicaM
fjetslant
RECHTS1/.K£H
,V«*ter wordt tam nog ten U«te gelegd
dfcfstal van dooien schoenen, een acle-
tasch en een koffartja. En tenslotte is
Uitgekomen, dat vrrdachte, die 23 Jaar
oud is en kapper van beroep, op een
keer 75 gulden heeft opgenomen ten
name van rijn vader, tonder dat deze
wist .dat er geld werd geleend.
President: Waar had /U die 75 gul
den voor noodig?
Verdachte: Ik wilde een verlovings
ring koppen en bad daarvoor geen
geld.
Ite officier van Justitie, mr Camp-»
hui», achtte dit geval ernstiger dan het
geen vader en moeder hebben gedaan:
Hij eischte tegen hem dan ook een
Eangemsstraf voor den tijd Van een
r met aftrek .van de pfèventieve
Hh tenia.
Over veertien dagen zal de recht
bank uitspraak doen.
■U-KINK VERGRIJPEN IN
OORLOGSTIJD.
Te Ermelo had zich gisteren iemand
voor den politierechter, te Zwolle te
verantwoorden, cmdat hij werd aange
troffen op straat met een jas aan, die
tijdens de oorlogsdagen te Nijkerk uit
een manufacture! magazijn zou zijn
ontvreemd. Men had verdenking tegen
verdachte opgevat, omdat de jas, wel
ke hij droeg, volkomen gelijk was,
wat maat eri dessin betreft, aan da
gettoiep' ja», die het 'gen.ige excm
plaar, van dig maat en(dat dessin, te
Nijkerk bleek tè zijn geweest. Ver
dachte ontkende ephter zich aan dief
stal te hebben schuldig gemaakt. Hij
beweerde de jas Voor IB gulden op de
markten Amsterdam te hebben ge
kocht: dg winkelprijs had 18.75 gul
den bedragen. -
Ten einde dit nader te onderzoeken
werd, de behandeling der zkak voor
on bepaalden tijd geschorst,
en zijn vrouw C. V.
M. uit
Nijkerk waren tijdens de oorlogtdngar
naar Harderwijk "eevacueerd Daar
waen zij ondergebracht in een huis.
waarvan de bewoners tijdelijk elders
vertoefden. Zij hebben de hun ver
leende gastvrijheid echter kwalijk be
loont), Want H. had de tabak van ziin
afwezigen gastheer bpgerookt, en zijn
vrouw had zeep, vet, suiker en thee
uit d,>n voorraad gebruikt, alsof deze
Ie haren behoeve was ingeslagen. De
rrhtelicden hadden de schade niet ver
goed. Zij werden wegens, diefstal
thans elk tot 5 gulden boete, subï. 5
d'acen hechtenis veroordeeld?
H. v d. B, uit Nijkerk die èvenerrs
geëvacueerd was. doch op ziin
schreden teruggekeerd, om eens te
zien. hoe het er in Nijkerk nog voor
stond. had bij die gelegenheid een,
fjesch wijn, een fleseh cognac, een
paap kinderschoenen er een paar
herren schoenen ontvreemd. De kin
derschoenen, die bnjin waren, had hij
zwart geverfd, de,; boerenschoenen
hoewel i r paar vormend, bleken hui
nader inzien niet bii rlkaar te rassen.
Hij werd, ondanks' deze tegenslag tot
een maand; gevangenisstraf veroor
deeld.
ZES LICHT GEWOND5N.
.Gistermorgen omstreeks half negen
heeft zich in de schemering van den
dageraad op den Haarlemmerweg te
Halfweg een trambotsing voorgedaan,
welke nog betrekkelijk goed is afge-
loopen.
Uit de richting Haarlem kwam een
enkele motorwagen met arbeiders voor
de werkverschaffing. Nabij de veen
derij, ter hoogte van de ijsbaan stopte
deze wagen, teneinde deze arbeiders
uit te laten, een halte is hier echter
niet.
Op deze tram volgde een gewone
raizigerstram uit Haarlem. De beslui
der v*an deze tramtrein had het af|
schermde roode achterlicht van d"èn
voorrijder wel in het oog, maar ver
giste zich «in den afstand, toen de
arbeiderstram buiten een gewone halte
stopte. Hij remde nog uit» alle macht,
maar de zware tramtrein scjioof door
en ramde den stilstéanden motorwa
gen. Het voorbalcon van het eerste
rijfcuig der reizigerssram drong in het
achterbalcon van den aangereden wa
gen, waardoor beide balcons werden
vernield, en de twee rijtuigen ont-
spoorden;
Tengevolge van den schok en door
het vallende glas bekwamen zes per
sonen lichte verwondingen. De ge
neeskundige dienst van Amsterdam
vervoerde hen ter behandeling naar het
Wilhelmir.a-Gasthuis. Van hier zijr zij
naar Haarler* teruggekeerd.
Het tramverkeer werd in de ochtend
uren over enkel spoor onderhouden.
I)rs middags was het verkeer over
beide sporen hersteld.
VERORDENING BETREFFENDE
MONDELINGE PACHT-
OVEREENKOMSTEN
Het gisteren uitgegeven verordenin
genblad bevat een besluit van de
secretarissen-generaal van dc departe
menten van Justitie cn van Land
bouw en Vi^scherij ten aanzien van
mondelinge pachtovereenkomsten.
Hierm wordt bepaald ten aanzien
van pachtovereenkomsten, welke vóór
November 1938 zijn aangegaan: In
dien vóór 1 November 1938 een pacht
overeenkomst ift gesloten, welke niet
schriftelijk is aangegaan, heeft iedere
partij het reent Van de wederpartij te
verlangen, dat- een schriftelijk contract
wordt opgemaakt.
Warneer partijen nie« binnen e.n
maand, nadat het verlangéndaartoe bjj
exploot aan dc wederparty is kenbaar
gemaakt, eon schriitelijk\epntract heb
ben opgemaakt,-geschiedt de schrifte
lijke vastlegging der overeenkomst
door den in pachtzaken bevoegden
rechter, op vordering van yje meest-
gereede partij. De rechter roept beide
part yen op en legt, zooveel mogelijk in
overleg met haar, de overeenkomst
iriftelyk vast.
Een vordering, als hierboverv be-
'dd. kap niet worden ingesteld, in-
i h*t gepachte in zijn geheel op
- nmatige wyze door een ander dan
n pachter is in gebruik genomen.
Voor zoover op de hiertadoeJde
p. -utovereankomslen op 1 November
1940 ingevolge artikel 82 van de
Pachtwet het nieuwe recht van toe
passing is geworden, zijn hiervan uit-
fezonderd de artikelen 811 varï de
achtwet Deze artikelen treden in
werking.' zoodra een schriftelijk con
tract door partijen of door den rechter
is opgemaakt, doch niet later dan
1 Januari 1942.
Ten aanzien van pachtovereenkom
sten, welke na 31 October 1938'zijn
aangegaan, wordt bepaald: Indien na
31 October 1938; doch vóór de inwer
kingtreding van dit besluit een pacht
overeenkomst, in strjjd met het be
paalde in artikel 6 der Pachtwet, niet
schriftelijk is aangegaan, heeft iedere
partij het recht van de derpartij"-te
vorderen, dat een schriftelijk contract
wordt opgemaakt.
Iedere partij kan aan den in pacht
zaken bevoegden rechter verzoeken de
overeenkómst schriftelijk vast te leg
gen. Zdodanig verzoek kan uitsluitend
vóór 1 Mei 1941 worden gedaan.
De rechter roept beide partijen op
en legt de overeenkomst, zooveel mo-
gelji in overleg met haarz> schriftelijk
vasti tenzij de belaneen van een der
partijen f 'oor aanzienlijk zoud' i
worden geschaad. Gaat d reoh* -'"t
tot srhr.fteli'kp va.stlepmng van de
overeeijkonnst over, zoq spreekt hij de
riiietWhèTïMfaarvan uit, inden daartoe
;q aanleiding bestaat, regelt hij boven»
dien de gevolgen voor beide partijen.
Ook kan hier de vordering niet wor
den ingesteld, indien hpt gepachte in
zijn geheel op regelmatige wijze door
een ander dan den pachter is in ge
bruik genomen.
De artikelen 7 tot en met 11 van de
Pachtwet worden cp pachtovereen
komsten, we'ke ingevolge het boven
staande schriftelijk zijn vastgelegd, van
toepassing, zoodra een schriftelijke
overeenkomst door partijen óf door
den rechter is opgemaakt,
Dit besluit treedt in werking op <fcn
dag zijner afkondiging met terugwer
kende kracht tot 31 Cc'"her 194Ó,
RIJKSBUREAU VOOR
VERWERKENDE INDUSTRIEËN
In de Staatscourant is een beschik
king van "den secretaris-generaal van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart ge
publiceerd, waarbij wordt ingesteld
het Rijksbureau voor tterwerkende in
dustrieën, ^aaronder ressórtèeren een
sectie voor de keramische, voor de
electrotechnische en voor de grafische
industrie, inschrijving bij de onder
scheiden secties is thans verplicht ge
steld.
Bij dc sectie keramische industrie is
inschrijving verplicht vóór die onder-,
nemingen, welke als hoofd- of neven-,,
bedrijf de volgende artikelen vervaar
digen of verhandelen (detaillisten, ook
wanneer zij importeeren, uitgezon
derd): grove pottenbakkersyaar, huis-,
houdelijk aardewerk, sieraardewerk,
terra-ebtta, aardewerk tabakspijpen,
biscuit, holeiporselin, huishoudelijk
porselein, laboratorium-porselein,
technisch, porselein -en aardewerk, sa
nitair (aardewerk, vuurklei en vitreous
Chin?), vuurvaste en zuur vaste steg-
nen, vuurvast en zuurvast cement,
vuurvaste potten of kroezen en tegels
voor de glasindustrie, al de genoemde
.'rtikekh zoowel geglazuurd als onge
glazuurd. Voorts, huishoudelijk gias-
_werk, siergiaswerk, verpakkingsglas-
'werk, verlichtingsglaswerk, ballon.-,
buis- en staafglas, technisch, en optisch
glas (kwartsglas hieronder begrepen)
cn laboratoriumglaswerk, benevens een
aantal grond- en hulpstoffen'v.oor de
keramische industrie:
Bij de sectie ejectrotechnische indus
trie zullen de ondernemingen, welke
zich als hoofd- of nevenbedriif bezig
houden met de fabricage en reparatie
van of den handel in electrotechnische
artikelen, zich, moeten laten inschrij
ven. Op détailhandelaren, installateurs
of zelf-installeerende bedrijven, rust
daze plicht niet.
Wat de grafische industrie betreft,
zullen de ondernemingen moeten wor-
-den ingeschreven, die als hoofd- of
nevenbecrijf uitoefenen dé boekdruk
kerij, de diepdrukker)!, de steen- en
offsetxirukkenj, de boekbinderij, de
stereotypie en de chemigrafie,-alsmede
ondernemingen, welke de door voor
noemde bedrijven vervaardigde pro
ducten voor eigen gebruik fabriceeren.
Hiertoe behooren derhalve alle huis
drukkerijen en- binderijen.' evenwel
niet de fcartonnagefabrieken en de
papierwarenfabrieken, voor, zoover
daarin niet worden vervaardigd pro
ducten, die kenmerkend zijn voor de
reeds hierbovengenoemde ondernémin
gen.
Eon verzoek tot inschrijving zal vóór
7 December a.s. bij den directeur van
de desbetreffende sectie moeten wor
den ingediend.
De beschikking bevat o.m. een ver
bod tot het kóopen, voorhanden of in
voorraad houden, gebruiken, verbrui
ken, bewerken, verwerken, te koop
aanbieden, verkoopen pf afleveren van
alle vermelde artikelen zonder ver
gunning, waarvan ten .aanzien van de
keramische en de electrotechnische in
dustrie voorloopig algemeene dispen
satie wordt verleend. De grafische in
dustrie zal van heden af over een ver
gunning van den directeur der betrok
ken sectie moeten beschikken om haar
bedrijf te kunnen voortzetten.
De sectie voor de keramische indus?
trie is gevestigd: Bezuidenhoutscheweg
123, 's-Gravenhage.
De sectie voor de electroteehnisehe
industrie is gevestigd: Bezuidenhout-
scheweg 78b, 's-Gravenhage.
De sectie voor de grafische industrie
is gevestigd: N. Z, Voorburgwal 326-328
Amsterdam.
BIJEENKOMST
POLITIE-VAKORGANISATIES.
Eenige dagen geleden had, in tegen
woordigheid van den directeur-gene
raal van politie, mr. A. Branis en den
inspecteur-generaal der Nederlandsche
politie, den kolonel der marechaussee
A. W. de Koningh, ten departement
van Justitie een bijeenkomst plaats,
waar alle landelijke politievakorgani
saties vertegenwoordigd waren.
Het wnd. hoofd van genoerhd depar
tement, mr. J. C. Tenkink, dia deze
vergadering persoonlijk leidde, sprak
er zijn groote tevredenheid over uit,
dat door hel tot stand komen van de
Centrale Politie Federatie een. con
centratie van het politievakleven is tot
stand gekomen.'Tevens werd medege
deeld, dat het in het voornemen ligt om
over de vraagstukken, welke vak-
organisatorisch gezien voor de poli
tie van belang zgn, regelmatig over
leg met de C. P. F. te plegen, zoodat
een raadplegen van de afzonderlijke
organisaties niet meer zal plaats vin
den. Op deze ■fciijze wordt, mede via
nader te treffen voorzieningen bereikt
dat de politie meer dan tot dusver lol
zal komen te staan van de andere groe
peeringen van personeel in overheids
dienst, hetgeén in verband met de bij
zondere positie van het politieambt
wenschelijk is te achten
Ook de directeur-generaal en de in
specteur-generaal spraken woorden
van waardeering en drongen aan op
een steeds hechtere eenheid in de poli-
tiegelederen.
Tenslotte betuigde mr. W, A. J. Vis
ser/burgemeester van Zeist, en voor
zitter Öer Centrale Politie Federatie,
zijn dank aan de,betrokken autoritei-'
ten voor den steun, welken hij in zoo
ruime, mate had mogen ondervinden
bjj zijn streven inzake meer eenhgid
in de politievakorganisaties.
AANBESTEDINGEN.
De hoofdingenieur-directeur van de
Rijkswaterstaat in de directie Gelder
land heeft aanbesteed het maken van
den onderbouw van 23 bruggen over
het Apeldodrnsche Kanaal. Laagste in
schrijver- was C. O, de Kroon te Rhe-
nen met /98.29Q,—hoogste inschrij
ver was II, J. te Siepe te"Winterswijk
jnet ƒ166.700,—
NATIONAAL COMITc VOOR
HET GEZIN.
Naar wij vernemen is lcorielings in
het lov0 geroepen een comité, dat
zich ten doel stelt de studie en de be
hartiging van de z'edelijke en niate-
rieele belangen van het gezin in Ne
derland.
Het comité stelt zich op het stand
punt van de christelijke beginselen in
het echtelijke leven, e huwelijkswet
geving én de opvoeding/Het zal zieh
op de hoogt houden van de omstan
digheden, waarin het gezinsleven in
Nederland verkeert er, waar noodig,
liiet alleen een beroep dden op de
medewerking der betreffende autori
teiten, om de belangen van het gezins
leven te beschermen, maaf zich ook
wenden tot de publieke opinie, ten
einde een. gunstige mentaliteit ten op
zichte van huwelijk en huisgezin aan
te kweeken en te bevorderen.
Het comité, dat voorloopig is sa
mengesteld uit de heeren: dr. J. P,
Chr. de Boer, D. L. Daalder, dr. H.
Hijmans, dr. W. C: Meiss en dr. Fr
Twaalfhoven, is voorgesteld aan den
secretaris-generaal, wnd. hoofd van
"het departement van Sociale Zaken.
HET NFiDERLANDSCH INSTITUUT
VAN ARCHITECTEN (N.I.V.A.)
EN DE NED. CULTUURKRING
Het Nederlandsche 'instituut van
architecten N.I.V.A. heeft te 's:Gra-
venhage een algemeene vergadering
gehouden. Na een inleiding van den
voorzitter, prof. ir. R. L. A. Sehoe-
maker, over de wijze waarop de per
1 Januari 1941 voorgenomen fusie
met de maatschappij tot bevordering
der bouwkunst, Bond van Nederland
sche architecten, door den nieuwen
B. N.,A. wondt uitgevoerd en een
voordracht van dr. F. A. J. Vermeulen
over het doel, de samenstelling en de
werkwijze van den Nedevlandschcr
Cultuurkring, heeft de vergadering
met nagenoeg algemeene sterfimen het
volgende besluit genomen:
„De algemeene vergadering enz.
besluit:
1. Het in dc algemeene vergadering
van ,30 "Augustus 1940 genomen
besluit tot samensmelting met de
Maatschappij tot bevordering der
Bouwkunst; Bond van Neder-
landsche^irchiteeter, in te trek
ken, omdat o.m, bij de statuten
van dep Nieuwen- B.N.A. de
overeengekomen voorwaarden
voor de samensmelting niet ten
volle in aëht genomen zijn;
2. Over te gaan tpt samenwerking
met den Nederlandschen Cul-
tuurlcring en het lidmaatschap
van het N.LV-A. uitsluitend open
te stellen Voor architecten, die
medewerker; zijn van den Neder-
landschen Cultuurkring.
Het Utrechtsch Nieuws
blad schrijft:
Herhaald lieef; de Riijcscommissaris,
dat het onze aangelegenheid is, welke
politieke besluiten' wij .nemen. Deze her
haling is daarom zoo belangrijk, omdat
men wel eens den indruk kreeg al
thans een dergelijke opvatting order
het publiek kon beluisteren dat- dit
stadium achterhaald was;Maar evtr.-
goed heeft de Rijkscommissaris gezegd,
dat hij zijn standpunt zal voorbeheu
den. En overigens heeft hij nogmaals
te verstaan gegevan. dat 't zijn wense n
is, dat j4Uj°TfationaaPsocialistisch, wor
den: waartoe anders zou hij met zoo
veel woorden gewezen hebben op het
voorbeeld, dat slechts ter navolging be
stemd is. En. weer herhalen wij, wat
wü al eens vroeger gezegd hebber.:
Hoe kan men van eën Duitsch natro
naal-socialist verlangen, dat hij, in iets
anders vertrouwen heeft en iets anders
het beste vinót dan het Duitsche natio.
naal-socialisme? Al die maatregelen,
welke men daar als juist heeft gevóeld,
zal hij ook hier willen toepassen, omdat
hij als overtuigd nationaal-soeialist-
meent, dat zulks voor het volk het
beste is,
Tenslotte dringt een nieuw en zeer
belangrijk element in de rede van den
Rijkscommissaris naar voren, nl. dat
waar hij over de gemeenschap van het
volk spreekt. Hij bedoelt daarmede, de
gemeenschap van het Duitsche volk,
maar voegt er aan' toe, dat deze ge
meenschap is ontstaan uit het bloed en
dat dit bloed eqn grootere ruimte vult
dan de Duitsche, nl. de ruimte der Gér-
maansche volken. Wanneer de Rijks
commissaris «hieraan tu-'oegt, dat
Duitschlarid een bijzonders verant
woordelijkheid voelt voor' de volkeren
van Germaansch bloed, dan begrijpt
men, dat hij dit belangrijke probleem
nog pas voorzichtig heeft aangesneder
en dat het volgende redevoeringen
voorbehouden zal zijn dit thema nader
uit te werken.
Hoe deze uitwerking moet worden
gedacht, is niet moeilijk te bedenken
voor hen, die inzicht hebben. Als men
in Duitschland de gemeenschap zoo bij
zonder toejuicht en nu spreekt van eën
gemeenschap van 't bloed, dat daarbii
zoo'n belangrijke plaats inneemt, dar
kan men ook verwachten, dat eerlang
teze Duitsche geibeenschap moet wor
den uitgebreid met die volken, die ge
meenschappelijk bloed hebben. Dan
kan men ook begrijpen, dat Duitsch
land wil, dat Duitsche recepten hier
worden toegepast; dan kan men ook
begrijpen, <]at het feit, dat ons volk een
Germaanseh» volk is, nog verre conse
quenties met zich zal brengen. Want
sprak de Rijkscommissaris niet van zijn
wensch de groote lotsgemeenschap der
Germaansche volkeren op te bouwen?
Gebondenheid e,n Verbondenheid met
Duitschland zullen de eerste voorwaar,
den voor deze lotsgemeenschap zijn.
•Het Vaderland, schrij v^ide
over de lasterpraatjes rondom de win
terhulp. betoogt o.m.:
Als men een tijd lang de zaak zal
hebben zien werker» zal iedereen
wel overtuigd worden, en zal een.
dan nog slechts voorgewend gelpof
aan dergelijke praatjes alleen no£ die
nen om de gierigheid en het gebrek
aan sociaal en nationaal gevoel te vcri
berger. Het zal trouwens niets anders
zijn dan een doorzichtig voorwendsel,
dat de zaak slechts leeiijker maakt,
Maar ér zit ook een andere en mis
schien nog wel belangrijker kant aan
'die quaestie. Ons volk doorleeft op dit
oogenblik een zeer moeilijken tijd, De
stemming is slecht, heel plecht. Wij
aarzelen ,niet dat te erkennen. De win
ter staat voor de deur; men is vol
zorgen. De Rijkscommissaris heeft rf/oo
juist gezégd,' dat deze oorlog wellicht
nog vele jaren zal duren. Men ziet
niet. hqe het hier verder gSan zal. Er
is veel verdeeldheid onder de men-
schen. Et is juist «-dezer dagen er en
ander gebeurd, dat vrijwel geen en
kele Nederlander graag ziet gebeuren.
De stemming is, voor diegenen die gc-
looven in een Nederlandsche toekomst
in een door Duitschland geord :-rd
Europa, tot onder nul gedaald Alleen
wie zich steeds de groote dingen voor
oogen houdt, blijft vertrouwen en ge-
looven. In zulk een moment nu is de
eersgezindhejd van alle kinderen
van een volk, die bij alle politieke
verdeeldheid toch veel gemeenschap
pelijks hebben, meer dan ooit noodig
Waar zou merv die eenheid beter kun
nen demonstreeren en beter kunnen
oefen,er chnvTh'ltevorganisatie van den
steun aan de1 allerarmsten, en meest
hulpbehoevenden onder ons° Winter
hulp Nederland is waarlijk op een zoo
breed mogelijk froty opgerieht Piek.
de directeur-generaal, heeft in zijn
eerste rede op de persconferentie uit
drukkelijk verklaard: geen enke! Ne
derlander,, ja geen enkel NedcrlanÜsch
ingezetene wordt van den steun uitge
zonderd. De Duitsche overheid heeft
van haar kanDde grootst denkbare
autonomie toegezegd. Hier kunnen wn
r.u toonen wat ons |!olk aan solidari
teit kan cpbrengeq
In haar brief in antwoord op den
open brief van Nationaal Herstel,
heeft» De Nederlandsche Unie o.m. het
volgende gesehrev?i
„Dé vólksgeest laat zich niet for-
ceeren".
Zeer duidelijk vonden wij' dit. aldus
het jongste nummer van De' Unie
dezer dagen ook weergegeven in het
hoofdartikel van de Frankfurter
Zei tun g van 19 November j 1.. welk
hoofdartikel met de volgende zin
sneden aanvangt:
„De macht van de bajonetten is al
tijd beperkt. Men kan met de bajonet
ten de heerschappij in eer staat ver
overen. m«m kan tegenstanderser
mede terneder slaan op den duur
zal hij. die geen ander strijdmier-d in
den pohtieken Strijd kent, hulpeloos"
zijn. Alle groote geschillen over ;de
macht in dm staat zijn tegelijkertijd^
geschillen 'over den geest, die zij*
stempel op een staat zal drukken."
Wij hopen van harte, aldus De
Unie. dat deze eeuwenoude, wijs
heid ook in de geledferen zal door
dringen van hen, die in Nederland
thans spreken van machtsverovering
en van het veroveren van de straat.
lil 't jongste nummer vai) de Unie
het weekblad vah De Nederlandsche
Unie wordt, naar aanleiding va*n de
passage uit het program, dat de Unie
de verdieping van den Chrisfelijken
geest in de samenleving wil» o.m. het
volgende opgemerkt:
„D? Nederlandsche Unie jmnvaardl
de grondbeginselen van het Christen
dom ^ls de grondbeginselen van het
maafsëhappelijkéMeven in ons land.
Het is daarvoor voldoende te wijden
op de waarde éan cie Christehjke naas-
'tenliefde, de waarde van de mensrhe-
lijke persoonlijkheid en de uitvloeisels
daarvan.
Aanvaardt zij daarmede een soort
van „Christendom boven geloofsver-
deeldheid", verwatert zij het persoon
lijk Godsgeloof tot èen erkehning fpu:
mfenschelijke waarden en niet meer?
Het is geenszins het geval, - .Toch kan
De»Unie bij het opstellen eni uitwer
ken van haar program niet verder g;jan
dan het opstellen van algemeene be
ginselen.
„De Nederlandsche Unie eerbiedigt
de kerk in haan w erk. Zij kan dat al
leen doen. als zij ook de afzonder-
1 ij k e kerken eerbiedigt en haar gees
telijke goederen geheel onéangeta:,
laat. Alleen zóó kan de vrijheid van
godsdienst tenslotte gewaarborgd
bluyen."
In De Waag wijlt mr. dr. B. T. F
SU.umetzun een ai tikel over ,<ie wet-
geveivde macht en wetgeving iij Ne
derland sinds de ambtsaanvaarding van
dr. Seyss-Inquart op de slechte, ZfUs
onjuiste vertaling van de verordenin
gen. Zoo is bijv. „so weit es die milita-
rischc? Bedürfnisse èrfordern" vertaald
doqr „voor zoover het rpilitaire behoef
ten vereischen" (lees; Voor zoover de,
militaire behoeften het vereischen,).
„Für den zivilen Bezirk" door. „vopr
het civiele ressort" (lees bestuur), „Die
Vdrkündung ist auszusetse,n" door „de
bekendmaking moet worden opge
schorst" (lees opgeschort), „regel-
mMasig" door „regelmatig" (lees gev-
regeld), „Die Einreise in und dié Aus-
reise aus".dooj- het binnenreizen in en
het uitreizen uit' Bankenmcratori-
um door BrmkenrPoratorium (lees
bankmoratorium). „Marktregelung von
Dpuckerzeugnisseri" door „handel in
drukwerken" (sic!), „bïelbt in Krafi
dóór blijft in (lees van) kracht, „Pacht-
preisauftreibung" door ..Pachiprijiop-
dryving^» (tee!?: opdrijving van pacht-
prijzerO, Zfelsetzung door doelstelling
(lees doeleinde). -
„In een van de laatste verordeningen
is >prake van „.bij de grehs .woncfnde)
kinderen,* die geldsbedragen „mede
voeren, alsof het Spaansche galjoenen,
voor „sdh ooi bezoek", alsof school
opzieners instede van scholieren waren.
(Dit moet natuurlijk zijn: mcdenerr.cn
voor het'bezoeken der "«choqlj. Weer
.elders is „Bebaute und unbebduie
Grundstücke mit dem darauf befind-
hchen Inventar" vertaald door: Be
bouwde en onbebouwde gfonderven
'met a! hetgeen zich als onroerend door
bestemming daarop bevmbt.of daartoe
behoort Inventar). M a. w. eenzelfde
b'bgrip Vfnrfrt drieiédjg ornrCurevbn: a
onroerend door bestemming: b. wat
4dh óp h:et onroerend goed bevindt c»f
daartoe behoort; c. „Inventar", het on
vertaald gelaten Duitsche woefd.
Dat het oyerigens onjuist is ter ver
taling van „Inventar" het zuiver tech-.
r.isch-civielrechtelyk .begrip „qhroc-
rend door bestemming' te bar.té'eren,
spreekt vanieif. Nu is weliswaar te
dien Aanzien de Duitsche tekst, juin
dwz. bindend. Wat blijft er echter
op deze wijze van scherpte en klaar
heid van wetstaal eigenlijk over?
Terecht is^ kort geléden nog in dit
blad pp gemerkt, dat de wetten der
laagste jarer, slecht, slordig en ondui
delijk zijn geredigeerd. Nog enkele
maanden bezetting en Veroraer.iF.gen-
tlad echter en er blijft van het wette
lijk Nederlandsch heeiemaai niets over
Het is volstrekt noodzakelijk, dat
h:cr spoedig wórdt ingegrepen. De' taal
is gansch het Vcjlk" en zooais' Güido
Gezeile zong. 1
De Ylaamsehe taie is wonder-zoeti
Voor die heur geen gewtki en dóet'
Het geweld, dat. der Nederlandsche
taal de laatste jarer. wefd aangedaan
is van alle kamen gekomen: een Re-
geenng. die sneer beiar.g stelde :n sprl-
iingbederf, dan in taalzuivering, eer.
stamelende letterkunde, <dte, enktler.
goeden piet te r.a gesprokc- ra ruim
vijftig iaar nog steeds suet over de
„alkriiwividuef 1ste wexpressie ver. de
aifer-individueeiste emotie heen js
eer. jeugd, ter slotte, die door beide .pp
het,, veikèerde spoor gebracht, opge
voed ir, de eene spelling .(Ma:chant
b'j cie kantoren en zelfs de Regte-
ringsbureaux teruggewezen omdat
zij de andere (De Vries - Te Winkle
onvoldoende beheerscht. met al'een
•zoodoendé het quantlila sap ;ntia
t'.ie mundus regetur" op pijnlijke
wijze ar.h den lijve gevoelt, doch. ook
wat erger is. van het beste wat et*r.
.volk bezit: znn taal. haast or.herstt!-
tiiar wordt vervreemd en d:t natuur
lijk op die taa.' weer wreekt. Wat haar
betreft past geer. verwjt natuurlijk,
maar beklag.
Het voorbeeld van Bolland bew.ijst.
dat zeer nauwgoaanraking met de Duit
sche taal en der. Duitschen geest geens
zins tót verarming van het zoo ver
wante Nederlandsch behoeft te leider,
integendeel. Natuurlijk.' taalgevoel en
tsalbeheerschjng zijn niet ieders zaak.
Moor het minst echter kar. eenige pro
pel heid worden geeischt.Met name
sinds de"opr.chtmg der, Nederlandsche
Handelshoogéschool is dank zij haren,
leerlingen een hoeveelheid" Germanis
men over heb Nederlandsch heen*e-
Vpotên. die er jn jaren misschien niet
kan worden afgéwasschen."
In een artikel; Kit dé' W A. mar
cheert. zegt de N c d, S o e fa 1 i s tj het
blad van' dé Nyd, Soc. Wsrkgenseeh-
«ehap, welker leider is de N.S/Ë -er
Woudenberg.'
ïrlyde oude S.D A.P, hebben wij steeds
op het standpunt gestaan: voert den
strijd met geestelijke tvapens. Provo
ceer n;et, val politieke tegenstanders
met lastig, cplporteer met onze ge
schriften n;et bij wijze van demonstra
tie, maar om het roiporteeivn zelf. Wij
vonden onze kracht grootendreis ,8 de
hu.f-aan-huiscolporatie, de colportage
op straat, die tefaak op relletjes en
geharrewar met de politie uitliep, had
voer óns weinig aantrekkelijks.
Op dat standpunt staan w ij neg."
Daaruit volgde'ook, dat w ij geen tl-
hoefte hadden aan vveettafseelingeri.
ordecommando's e.d,De orde ftp sir,-.:.:
:n vergaderingen en waar danv ooki
dient gehandhaafd ie werden d'nir do
organen van de overheid.
Déze houding was. in overeenstem -
ming met den aard van het Nederland
sche volk.
In Duitschland hadden ook de vroe-
Rere tegënstanders der naLonael-sv-ra-
listen semio-mihtaire fefmaties. In
Nederland kende mtn die formaties bii
de 'politieke paijijien niet en. men hgd.
ze in orjs land onlr niet noodig.
Wij mee ren op deze verschilled "Uif-
schon de Duitsche en de Nedeéland-
ichè verhoudingen te moeten wsizen,
itu de W A. v?n de N.S.B. toestemming
heeft gekregen in formatie op straat
te verschijnen. Wij doen niet'rr-e mVt
hen. die ir centen daar,egen®m sc:,e:j-
woords n en rumoer te 'n)0V -n «rr-
den.^Vij staan hiar voo'r t n i. t.
van dt- i.e.--1»- -. 4)v
nalcv;-'- d* N--he rile.rën
je W A. te mogen vragen w,tI
voor de geaardheid vin ar*?ï*>»
groote moerderlmid- van og,V I
w 001'
van ur, v.?"»
oote meerderheid van of 1
Mr dit optreden niets
De W.A. is er nu cenm„, I
marcheert met .loestemnungtE a i
riteiten. Laat men de gevoetaT «"a
massa der Nederlar.cers in^7^*»'
echter zooveel mógelijk 0111^"^
-v;
Uit een 'beschouwing van H
d^lsnd over df
„Laat ons de Singeij maar
zooals zezijn: «vat zou er. noodi,®5'
tim de J|})ansche vlopt en 1.
nacht in staat te
sche lui
actig 'ftf^ginncn tegen SingS^'
tegen Nederiandscii-lnd;. ven* -
lijk gepaard met een actie teim
Filippijnen? Met minder dan
1939 rekende kan het zeer zek»^
Waar het ter op aan kon.tjk. J"*
vloot in actie te ®-'
zelfs tr.et belangrijk grm'ere bdJS?
aan olie rekenen Mei /es rr.illioén
zal men het mt^chien durven
Men beschikt echter muur J
M-
w^r.
U'n
uit het eigen gebied 1?
ij! begint wordv ajjj
"w® na,
lf t-terv
dc-n oorlog,
Mi mil-
de ,ef„
hrijven
aan haler
.zoodra ne
ismmeg op..
voor 4,
vereieM.
aer, jaar
op gang i,
V' ei buiten-
oeRk heb-
•Lichtzinnige journaliii
latior.eete pers te Tokio
eens: Wij zullen de olie
Dat klinkt wel mcoi. rru
bij de olie komt, is die
gegaan en zijn alle insta
winning ervan fysteir.a
M en m r«ef ten m i- n s'ir. -
keneh om het bedr.jf w<
krijgen. Kan men het
houder.? Daartoe zou m<
gevt-Don grodfe voorrade
oen.
Japans positie is biutengoMoon mee.
-ijk. Mag men op grond hiaarvaa coa-
cludeeren, cat di; land nooit uk
den aanval zal overgaan?' Allerminst!
De toestand is slecht, maar ju;st omdat
hij zoo slecht is. zou men er toe kuis.
nen besluiten, een kans te wafen.
Onze ker.nis var. der, werkelyken Use-
itqnd'. zelfs op d.af ééne punt van d»
oliesituatie, is te weinig precies mm
:n staat te stellen te zeggen, dat er
.heeiemaai geen kans. z< u zijn om d«or
middel van geweid sr. bei er or. do« ie
komen.
Er bestaat nu eenmaal e<
vraagstuk, zooals er ook e
Europeesch vraagstuk .bes
lezamen het'grooie p: t
billijker grohditofverder 1 r
Kan mier. dit vraagstuk* i
'.ens het tot nog vertiere
komt^daar in -Oost-Azie'
over. de Nèderiandsck-
wijst er wp. dat mer. te I
reid is. ox*i een i
ling te or.dernandeten. 1
rok goed zijn, daarb.j
de» nu eenmaal best:
vijandschap met Jar:
ir» 'Europa zoo eng mc
ken eërC regelingen te
eer.igszins mogelijk.*c.
stigen vrede needs voc
ken. Wij denken hieró-
tie der puitsche gein:
oeft hun
bewe
nog
igs\'rij heid
BLLEEDIGING VAN DE
DUITSCHE WEERMACHT.
Voor het Duitsche kn g.gerecht, dat
zitting hield in het paleis van Justue
te 's-Hertogc-nbosch, stonden gisteren
drie opgeschoten jongens, H. S„ F. van
D. en F. P., terecht, die »n den nacht
van 26 op 27 Octtper j.I. in de ve^
tuure van het Victoria-hotel te Til
burg eenige pettenVen officieren vtrr
de Duitsche weermacht hcbb.ui weP.
genorrten, met welke petton zij zoowd
in dé vestiaire van het hotel als op
straat hebben gevóeib(axd, \vearni W
twee petten hebben verscheurd.
de k<jCbne!ijke bedoeling. de-DulUw
weermacht te beschimpen en te t**
teedigen.
De schuld van alle verdachtèB,
thans in voorarrest zitü-r. kwarn tij
dens de behandeling der .w»k vol»1'»
\agt te^staan. aldus het A N P
De openbare aanklager t schte
F. P. een jaar gevaftigenisstraf, **fnn
K. vifl y*
H. S. zes Maanden qn
acht maanden, met aftrek
arrest vóór alle verdacht
Hét gerecht verdorde
wegens beleediging dt r
weerm a ch t tot tien ma a pd en 'If
genisstraf. met aftrek
voorarrest.
jt) vitot*
Puit»11®
VffW®
Opgereten «oor de,R-*«t!fnpr
nfomiaties v 1CJrasf
Anjsterdam-
Uitgesproken:
20 Nut'. N.y.-SfbppMiëW0'®'"»»-
..MiRhtiiv" gevestlid te nir.J'
orhoqdrnde Schickade J vu
Gvérwater. Cur. inr. J.-A. V
.Rotterdam. \9v&'
-20 Nay. PruIus van V 'Y óver*
houwer, Overschte, R e.r' r,ag#
■vater. Cur. mr. FJ Rv Ld1'!
:\hm. Han^®"
2F Nov. De N-V.
lik V.ppd „Pi.ipooi: 1 p brir. P
..c 'F. fhcrb-rccpl-ro 1' 'K r V's"
r Cuttf" p'F'.
pever. bv. op
de olievelden maar mtn zo.u toch
wel een schikking kunnen tr?ft'en> die
DuHscnteno er tc>c*. brengt Tokio tot
matiging aan te spc ren e- tevens een
e»nde te maken aan wa; bet'.noenrt dt
fepressau/e-i/nterneenngen De laatst#
berichten. d\e ons bereikt" wijzen
echter in eenYgeneei andere richting.
Dat zal hier ift fcreede kringen onge
twijf#ld ernstJg betreu.ra vwreien."
pe tanger
tot
nng(*n
Lpalmêcn
juisterinü
.iete reflc J
ring va"
^henen, «u
VErduist' rij
4 7. 1949 b
buiten ge wo
pa^ngeri t+m
Voort aa^
oiïderdeelenj
nog
werden:
Japansca
Midden-
t, beie
.é-Ófh VJ® df
.ng
I» :-ierviivc-
u.VoaisüTiga
He: accoord
-Inrèssche dit
B .Tcnzcrg be-
cii.r.ke regt-
Het zou stellig
e grenzen van
nee .u&ficieéif
-5 bi na genoot
e k ;e trek-
treffen, zoo
'ccn :oekdrc-t
v.: k-.'en wer-
i-.p.t) ae 'qua«-
rr t fer jer., Men
e«.t 1 o'.eeheeie
J; geiM
waas
"festal
Vaardj,,ei
5°nscfnd
viking
>181,
