m
d,
rees voor staatsvijandige
actie in Roemenië
1>Jl
29 November 1940 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
th> Hkuut
Antonescu treft militaire voorzorgsmaat-
Chet der politie te Boekarest ontslagen
De oud-premier Jorga door
legionnairs doodgeschoten
THAILAND DOOR
INDO-CHINA AANGE
VALLEN?
Ook Jorga vermoord.
•at
Gebeentq van Codreanu
opgegraven.
Anti-Joodsche maatregel,
LIVERPOOL
BRANDT.
Hevige aanval in den
afgeloopen nacht.
Stagnatie in Engelsche
vliegtuigindustrie.
Britsch communiqué over
de luchtaanvallen.
V ergelding»actie
aangekondigd.
Nieawe secretarissen-generaal.
Cudahy heeft zjjn ontslag
ingediend.
AFRIKA
Tegen het regime van
Smuts.
JAPANSCH WOORDVOERDER
OVER STEMMING IN
NEDERL-INDIE.
Toenemende anti-
Japansche gezindheid".
DE STRATEGISCHE BETEEKENIS VAN DE
>--■ ZUID CHINEESCHE ZEE
A
vsr"--
AMERIKA
De Zuid-Amerik&ansche
steunpunten.
Het voorkomen van
staking in oorlogs
bedrijven.
BALKAN
Hongarije
en de asmogendheden.
AZIË
Het Japansche offensief
in Hoepeh.
Japansche Rijksdag
bjjeen.
Zon; op 9.26, onder 17.33.
Maan: op 9.02, onder 18.10.
Men ia verplicht te verduis
teren van zonsondergang tot
zonsopkomst.
Lantaarns van v<
moeten nnr na
gang ontstoken worden.
V
UDSCHE
Directeur f. TUSTER
Postgiro 48400
Bur. Markt 31. Tel. 274S
„jgi lucht van Woensdag op Don-
heeft generaal Antonescu mili-
iojnorgsmaatregelen te Boeka-
Gedurende den geheelen
"hidden in de stad steTke troepen
gen plaats. De belangrijkste
- zooals de postkantoren en
der telefoonmaatschappij,
door soldaten bezet. Na mid-
t werd het geheele telefoonver-
verbroken. Tot gisterochtend 10
kalden geen gesprekken met het
ad gevoerd worden,
j, legionnaire beweging heeft haar
gen geconcentreerd en houdt ze
Er heerscht een zekere zenu-
eid in de stad, waarbij nau-
nog wordt gesproken over de
der moordenaars van Co-
omdat deze daad door het volk
wordt goedgekeurd, aldus het
J. Men heeft veeleer het oog op de
"kheid, dat door enkelingen
wonlen ondernomen, die volgens
tekst van den in de bladen gepu-
s regeeringsoproepen ook door
leiding der legionnaire beweging
worden afgewezen. De afzon-
actie van gisteren, welker
j nog niet bekend is, is dan ook
ondernomen door de legionnaire
'e, maar door een groep van
mairs, die zich hebben vereenigd
hst zoogenaamde „Corps der ver-
"en", dat indertijd ook Calinescu
doodgeschoten. Dit corps had zich
verschaft tot de militaire ge-
is Jilava en daar het vonnis aan
moordenaars van Codreanu voltrok-
De individtieele daders zijn niet
i. Met dit' corps stond het hoofd
politie te Boekarest,14 kolonel Za-
in relatie, waarom hij werd afge.
Inzijn plaats is, naar verluidt, prof.
u benoemd. Deze is een tier
"zers van koning Michael ge
en werd uit die functie ontzet,
j zich bij de legionnaire bewe-
unsloot. Een deel der bijzonder
(bate politici van ,het vroegere regime
bindt zich nog steeds in arrest. Het
niet met zekerheid vast te stellen,
patresteerd en wie op vrije voe-
is. Van de laatste gebeurtenissen
gwi verdere politieke gevolgen te
'hten, daar or volledige overeen-
ring bataat tusschen generaal
■taicu en Horia Sima.
bbar verluidt, bevindt zich onder
dïtaatswaardigheidsbekleeders van
kt Carol-regime, die ten offer zijn
Wallen aan de legionnairs, ook
prafessor Jorga. Deze vertoefde de
bakte weken in Sinaja, waar hij in
ko loop,van Woensdag door ver-
"tuidene legionnairs uit zijn wo-
'®I werd gehaald. Donderdagoch-
y vor-d men hem dood in de
"bijbeid^an PloeSti aan den land-
,(f liggen, doorboord door ver-
*bcidene revolverschoten. Prof.
die onder koning Carol in
en 1932 minister-president was,
van legionnaire zijde be-
'uw'l als de auctor intellectualis
Veroordecling van Codreanu.
1 bad jn het voorjaar van 1938
ÏMklacht ingediend tegen Co-
^"9, daar hij zich als officieele
j^btlijkheid door een brief van
teanu beleedigd gevoelde. Co-
*erd toen wegens beleedi-
- v® een ambtenaar veroor-
"ftid tot
zes maanden gevangenis-
J^eeringsmaatregelen tonder
tsoltaat.
z'i^aterraad maakt bekend:
november werd de vroegere
i. *>dgearu door onbekenden
.woning ontvoerd. Zijn lijk
_„,e?n bosch in de buurt van
»ia .„?eyon<ien. Het droeg de spo-
ti Jr'wverschoten. Op den avond
zJWmmber werd professor Ni-
uit zijn'woning in Sinaia
«o jSne' genomen maatrege-
-«r-o? nachts den vroegeren
Töd«n t?nt te vinden en hem
3 jf bleven zonder resultaat,
bit vonden gendarmen
Set van Pcahova het ont-
T„Liarn van Jorga in het
tn d?*!lc 'n het district Prahova
„V^v«rk°geLs doorboord. De
de schuldigen om hun
de op te 'e88?n, overeen-
kracht zijnde wetten.
De opgravingswerkzaamheden aar.
het graf van Codreanu in de gevange
nis van Jiiava bij Boekarest zijn vol
tooid. De lijken konden betrekkelijk
gemakkelijk en ondubbelzinnig wor
den geïdentificeerd,SjjNadat het opgra-
vingswèrk was afgeiwbpen, werden de
beenderen der dertien legionnairs in
groene kisten gelegd die bedekt waren
met de nationale vlag. Het gebeente
van Codreanu werd echter in een
bronskleurige kist gelegd. Bij het licht
van fakkels werden daarop Woensdag
avond alle veertien kisten naar de
legionnairskerk te Boekarest gebracht
en daar voor het altaar opgebaard. Te
kist vaiv Codreanu rust op een hoogen
katafalk. Legionnairs houden dag en
nacht de eerewacht bij de kisten.
Zaterdagmorgen zal de plechtige bij
zetting plaats vinden. Op dien dag
zullen in heel Roemenië feestelijk
heden en voorstellingen van allerlei
soort verboden zijn.
De legionnaire beweging heeft in
Braila eenige tot dusver met Joodsch
kapitaal werkende ondernemingen,
zooals de groote maalderij „Heran", de
houtopslagplaats Forestiera en de
bioscoop Trianon, benevens de badin
richting van de Joodsche gemeente
overgenomen.
„Liverpool brandt. Reusachtige
brandhaarden in Liverpool", zoo rap-
teeren reeds terugkeerende Duitsche
tevechtsvliegers, die aan een groot-
sohen aanval van het Duitsche lucht-
wajsea op deze stad hebben deelge
nomen, aldus het D.N.B. En steeds nog
was de aanval niet ten einde, 'n aanval,
zonder pauze, gericht op de op een
na grootste haven van het Engelsche
eiland, het reusachtige middelpunt voor
de verzorging van Groot-Brittaoië met
levensmiddelen en grondstoffen van
allerlei aard,
Nauwelijks zijn de branden in Bir
mingham gebluscht, nog rooken de
puinhoopem van het in asch gelegde
Coventry. Daar branden ook reeds
kilometers lang de graanpakhuizen en
silo's, de oliefabrieken en droogdokken,
de benzine-opslagplaatsen en vliegtuig
fabrieken langs de Mersey. De groote
in- en uitvoerhaven aan de Britsche
Westkust, een der voornaamste slag
aders van het Engelsche bedrijfsleven
en van de oorlogs-industrie, is in den
nacht van Donderdag op Vrijdag ver
nietigend getroffen. Na Londen en
Bristol, na Coventry en Birmingham,
na Portsmouth en Southampton, heb
ben zich thans de vergeldingsaanirallen
van het Duitsche luchtwapen met
onverbiddelijk geweld pok op dit ge
weldige steunpunt van het insulaire
leven gericht.
Uit Stockholm meldt het D.N.B
Volgens ongecensureerde berichten uit
Londen, is het productietempo der
vliegtuig-industrie te Liverpool ver
traagd doordat tal van schepen uit de
Ver. Staten mpt vliegtuig-onderdeelen
van allerlei soort niet zijn aangekomen.
De vliegtuigfabrieken hadden haar ge
heele productieplan op deze Ameri-
kaansche leveringen ingesteld en heb
ben thans bericht ontvangen, dat de
uit Amerika verwachte schepen over
tijd zjn en als verloren beschouwd
moeten worden. Volgens dezelfde be
richten zjn ook ruim honderd vlieg
tuigen, het nieuwste type uit de Ver.
Staten, die kant en klaar naar Engeland
zouden worden verscheept, tot dusver
niet aangekomen.
Volgens een communiqué van het
Britsche ministerie van Luchtvaart en
het ministerie voor Binnenlandsche
Veiligheid heeft het Duitsche lucht
wapen in den nacht van Donderdag op
Vrijdag weer „aanzienlijke bedrijvig
heid boven Engeland ontwikkeld. De
hoofdaanval van de Duitsche vliegtui
gen was tegen een stad in het Noord
westen van Engeland en tegen de
beide oevers van de Mersey gericht.
Aan de oevers van de Mersey, zoo
luidt het communiqué letterlijk, wer
den eenige branden verwekt, waarvan
sommige ernstig waren. Er is groote
schade aan gebouwen en huizen aange
richt Voorts zijn bommen gevallen op
een groot aantal afzonderlijke plaatsen
in midden- en Zuid-Engeland.
Naar Domei meldt, heelt het
opperbevel van het leger van
Thailand bekend gemaakt, dat
Thailand door Indo-China wordt
aangevallen en tot een vergel
dingsactie zal overgaan.
United Press meldt aan de bladen,
dat het Fransche garnizoen van Lang-
son, dat niet ver van de Chineesehe
grens gelegen is, een aanval van op
standige inboorlingen heeft afgeslagen.
Deze aanval was gericht op Logbinh,
ongeveer 30 K.M, ten Oosten van
Langson. Uit Hanoi worden verster
kingen naar Langson gezonden, dat ais
hef centrum van het opstandige gebied
wordt beschouwd.
Bij overvallen op Fransche garnizoe
nen zouden de opstandelingen belang
rijke hoeveelheden wapenen en mu
nitie ht'bben gestolen. Volgens een
mededeeling van de autoriteiten zijn
500 inboorlingen, die in Zuid-China
aan een opstandige beweging hebben
deelgenomen, gearresteerd.
Niet alleen aan de Chineesehe grens
is het echter roerig, ook met Thailand
hebben zich incidenten voorgedaan.
Het Thailandsche ministerie van
Defensie maakte bekend, dat vijf
lichte Indo-Chineesche bommenwer
pers gisteren bij het aanbreken van
den dag, over de Oostelijke grens van
Thailand zijn gevlogen en bommen
Rebben uitgeworpen. De aanvallers
konden door Thailandsche jachttoestel-
len worden verdreven.
In het officieele communiqué over
den Frasvschen luchtaanval wordt ge
zegd, aldus United Press, dat Fransche
vliegtuigen om acht uur 's morgens
zonder waarschuwing boven het
plaatsje Nakornphanom verschenen en
de straten onder mitrailleurvuur na
men. Een man' en een vrouw werden
daarbij gewond. Later hebben de
vliegtuigen twee bommen geworpen,
waardoor drie politiebeambten en een
meisje verwondingen opliepen.
De Thailandsche bommenwerpers
hiebben daarop van hun kant aanvallen
ondernomen op militaire doelen in
Indo-China.
Het opperbevel van het Thailandsche
leger heeft een waarschuwing gericht
tot de onderdanen van Thailand, die
in Indo-China woonachtig zijn. In deze
waarschuwing wordt o.m. het volgen
de gezegd: „Thailandsche broeders.
Onze vliegtuigen zullen verge'.dings-
aanvallen ondernemen tegen Indo-
China. Wij waarschuwen u derhalve u
verre te houden van plaatsen, waar
Franschen gevéstigd zijn."
De Fransche actie wordt in dezen op
roep „immoreel" genoemd. Van hooge
ambtelijke zijde werd voorts ver
klaard, dat „thans de tijd gekomen is,
waarop kogel met kogel en bom met
bom beantwoord moet worden."
JAP
OI
'NDERHANDELINGEN.
Het Japansche departement van
Buitenlandsche Zaken maakt bekend,
dat de sinds eind October in Hanoi
gevoerde handelsbesprekingen tus
schen den gouverneur-generaal van
Fransch Indo China, Decoux en den
leider der Japansche handelsdelegatie,
Matsoejima, welke tot een algemeene
verheldering van den toestand geleid
hebben, op Fransch verzoek binnen
kort naar Tokio verplaatst zullen wor
den. Matsoejima zal daarom ten
spoedigste r.aar Japan terugkeeren om
de handelsbesprekingen met Fransche
GEWEZEN AMBASSADEUR TE
BRUSSEL.
De vroegere Amerikaansche ambas
sadeur te Brussel, Cudahy, heeft Don
derdag persoonlijk zijn ontslagaan
vrage ingediend. Cudahy was midden'
Juli uit België vertrokken en verbleef
daarna in Engeland, vanwaar hij in
Augustus naar de Vereenigde Staten
terugkeerde.
Hier verdedigde hij in redevoeringen
herhaaldelijk de capitulatie van België.
Cudahy wil thans, naar hij verklaarde,
gaan schrijven. Zoo wil hij een roman
samenstellen over Polen, waar hjj vier
jaar ambassadeur is geweest.
Links dr T. Goedewaagen, door den Rijkscommissaris benoemd tot secretaris
generaal van Volksvoorlichting en Kunsten (foto Nat. Foto Kantoor) en
rechts prof, dr J. van Dam, benoemd tot secretaris-generaal van Opvoeding,
Wetenschap en Cultuur bescherming, (foto Polygoon)
De woordvoerder van het Japan
sche departement van Buitenland
sche Zaken heeft in de dagelijksche
perconferentie uiting gegeven aan
zijn verwondering over de toe
nemende antt-Japansche gezindheid
in Nederlandsch-Indië. Hij zeide
niet te kunnen begrijpen, waarom
de anti-Japansche gevoelens aldaar
toenemen sedert het sluiten van
het driemogendhedenpact tusschen
Japan, Duitschland en Italië. Dit
pact heeft n.l. niets te maken met
de betrekkingen tusschen Japan en
Nederlandsch-Indië. De invloed van
de in Nederlandsch-Indië wpnende
en aan Japan vijandig gezinde
Chir.eeren vormt geen voldoende
verklaring voor de toenemende
anti-Japansehe gezindheid. Er moet
een andere reden voor bestaan, be
toogde de woordvoerder. Des
ondanks hebben wij de besprekingen
in Batavia niet opgegeven. Wij zijn
integendeel van meening, dat de
onderhandelingen nog voortduren,
ondanks de afwezigheid van den
Japansche delegatie van Batavia,
Icbizo Kobajasji, minister van
Handel en Industrie.
vertegenwoordigers eind December in
Tokio voort te zetten. De Fransche
delegatie onder leiding van den Fran
schen ambassadeur te Tokio, Arsène
Henry, zal uit twintig leden uit Frank
rijk en Fransch-Indo-China bestaan. De
leider van de Japansche handelsdele
gatie, Matsoejima, zoo wordt later ge
meld, is Ponderdag van Hanoi per
vliegtuig naar Tokio vertrokken. De
terugkeer van de overige leden der
Japansche commissie in Fransch Indo-
China kan tegen half December tege
moet gezien worden.
BRITSCH BEZIT
FRANSCH BEZIT Hl
I BRITSCH
FRANSCH BEZIT
NEDERLANDSCH BEZIT
*merikaansch(v.s)
- JAPANSCH BEZIT
- CHINEESCH BEZIT DOOR
JAPAN BEZET*
JAPANSCHE INVLOEDS*
BRITSCHE VLOOTSTEUNPUNTEN
FRANSCHE - - d
A AMERIKAANSCHE (VS)*~ <rj|
JAPANSCH VLOOTSTEUNPUNT V
BRITSCHE VITALE BELANGEN
CHINA
KANTON
Htl
MAKO
HONGKONG
i©
PRATAS_
k'L.m
i^/cAVtTE^
chintesch# Tv
srom
br|tsch x
N. BORNEO
SINGAPORE!
DE POLITIEK VAN URUGUAY.
Het Huis van Afgevaardigden heeft
met 53 van de 74 stemmen een resolutie
aangenomen, waarin de buitenlandsche
politiek der regeeririg volledig wordt
goedgekeurd. De minister van Defensie
en de minister van Buitenlandsche
Zaken legden verklaringen af, waarin
zij de kwestie van de militaire steun
punten bespraken.
De minister van Defensie zeide, dat
hij met twee afgezanten der Vereenigde
Staten had onderhandeld, die hem een
vragenlijst haden aangeboden, welke
bestemd was voor alle Amerikaansche
landen. De vragen hadden o.m. betrek
king op de territoriale wateren, het
tijdstip van het van kracht worden der
veiligheidsmaatregelen en opt:sve van
vermeend gevaarlijke landir spunten
voorzoover Uruguay betreft. Een der
vragen was aldus beantwoord, dat
Uruguay in den zin van de inter
nationale Amerikaansche plannen be
reid is het voorgestelde systeem te
aanvaaiden. Uruguay zou faciliteiten
voor het gebruik van havens geven,
vroeg echter daartegenover de voor
waarden voor een eventueele levering
van drie torpedobootjagers, drie
mijnenvegers, twaalf vliegtuigen, drie
motortorpedobooten, enz. De passage
van troepen is eveneens in den zin van
een continentale samenwerking met de
nabuurlanden in overweging genomen.
De oprichting van militaire bases is
met het oog op de kosten niet be
sproken.
De minister van Buitenlandsche
Zaken verklaarde, dat de regeering de
onderhandelingen heeft gevoerd in den
zin "van de pan-Amerikaansche onder
handelingen en bereid zou zijn deze
politiek voort te zetten. Hy legde er
echter den nadruk op, dat tot dusverre
geen overeenkomsten van militairen of
economischen aard met andere regee
ringen zijn gesloten en dat het parle
ment in ieder geval zou worden ge
raadpleegd.
VOORSTEL VAN DEMOCRATISCH
AFGEVAARDIGDE
De democratische afgevaardigde
Smith heeft in het Huls van Afgevaar
digden een voorstel ingediend om sta
kingen in de Amerikaansche oorlogs
industrie te voorkomen. Het voorstel
behelst verscheidene straffen op stakin
gen, die niet dertig dagen tevoren zijn
aangekondigd, alsmede op uitsluitin
gen door werkgevers. Indien er ar-
beidsmoeilijkheden ontstaan, moet de
minister van Arbeid ingrijpen. Hals
starrige stakers of fabrikanten worden
met openbare eompromitteering) be
dreigd in don vorm eener bekend
making over „opzettelijk in gevaar
brengen van de nationale verdediging
en opzettelijke minachting voor de
politiek van het Congres". In bepaalde
gevallen kan deze bekendmaking door
den president persoonlijk gedaan wor
den om het effect nog te verhoogen.
DUITSCH OORLOGSSCHIP OP
INDISCHEN OCEAAN.
De bemanning van het da. Exchan
ge, welk schip behoort aan de Ameri
can Export Line en dat Woensdag uit
Indië te Boston is aangekomen, heeft
verklaard, dat een Duitsch oorlogs
schip in September en October in den
Indischen Oceaan minstens vijf Brit
sche schepen tot zinken heeft ge
bracht en nog steeds in die wateren
opereert. De kapitein van de Exchange
is vóór zijn vertrek uit Indië daarop
opmerkzaam gemaakt De reis van de
Exchange is echter zonder incidenten
verloopen.
REDE VAl^MALAN.
Kort geleden heeft de leider van de
nation aal-Zuid-Afrikaansche oppositie,
dr Malan, te Bockburg gesproken over
het dreigement der regeering-Smuts,
de Ossewa-brandwag, de strijdorgani
satie der nationalistische boeren, te
verbieden. Dr Malan verklaarde, dat
het voor het Afrikanerdom niets meer
of minder dan een beleediging is door
een man als Lawrence, den minister
van Binnenlandsche Zaken in het
kabinet-Smuts, -bedreigd te worden.
Lawrence is meer geschikt voor de rol
van clown in een circus dan als
minister der Unie. Als, zoo zeide
Malan, de regeering het zou wagen,
de Ossewa-brandwag te verbieden, zal
hij zijn aanhangers passief verzet aan
bevelen en zelfs er aan deelnemen en
alle consequenties dragen. Smuts zal
voor zijn zonden ten andeele van het
Afrikanerdom moeten boeten. Zijn
systeem van tirannie is het ergste, dat
Zuid-Afrika ooit heeft meegemaakt.
„EEUWIGE VRIENDSCHAP"
De perschef van het Hongaarsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken
heeft ter gelegenheid van de toetre
ding van Hongarije tot het Driemo
gendhedenpact een maaltijd voor de
te Boedapest geaccrediteerde verte
genwoordigers der Duitsche, Italiaan-
sche en Japansche pers aangericht. In
een rede betoogde hij, dat met de on-
derteekening van het driemogendhe-
denverdrag te Weenen, de eeuwige
vriendschap van Hongarije met de
mogendheden van den driehoek, die
4e wereldpolitiek omvat, is bezegeld.
Hongarije heeft uit dit pact alle con
sequenties voor zich zelf getrokken.
Het zal alles doen om zijnerzijds een
nuttig lid van het nieuwe Europa en
van de nieuwe- wereld te worden, wel
ker oprichting het voornaamste doel
is van Duitschland, Italië en Japan.
EEN FRONT VAN 178 KILOMETER.
Naar Domei meldt, is het offensief
van de Japansche troepen gericht op
een strijdmacht van 300.000 Chineezen
over een front van 170 kilometer, dat
Oostelijk van Hoepeh van Itsjang aan
de Yangtse tot ten Westen van
Soeisjien in de buurt van de grene
van Honan loopt. Aan drie sectoren
van het front zijn hevige gevechten
gaande. De Chineesehe troepen onder
generaal Tang zijn naar het Westen
gevlucht. Zij hebben 1450 dooden
achtergelaten; 400 Chineezen zjjn ge
vangen genomen.
BJ/ZONDER PLECHTIGE ZITTING
De Japansche Rijksdag, die Vrijdag
geopend werd, is de nieuwe zittings
periode begonnen op bijzonder plech
tige wijze, daar het vijftig jaar ge
leden was, dat de eerste Japansche
Rijksdag bijeenkwam. In de vergade
ring waren aanwezig leden van het
Hooger- en Lagerhuis, van het kabi
net, van het diplomatieke corps en
2000 leden van de weermacht en per
sonen uit het openbare leven. De
keizer, die persoonlijk bü de plech
tige opening aanwezig was, werd bij
zqn aankomst door den minister-presi
dent en de voorzitters der beide hui
zen van het parlement verwelkomd.
t