Een Schrijfmachine
Jan van den Heuvel
PIANO
PHILIPS
e lelie
HEI®
SIMON
IDE WIT
Bitterkoekjes
Zonder bon
Hebt II al eens „een kleintje" geplaatst^
Dag in
'dag uit
St Nicolaas-gescheiik
Nieuwe Serie 1940-41
St. NICOLAAS
-ï&ri
2r:
COURANTENRECLAME
altijd voorraad!
Het Zoete Huis
TE KOOP GEVRAAGD
BIJVERDIENSTE
den geheelan dag* in „De Lelie'
2000 NI* BOUWGROND
51
A. A. de MOL, Gouwe 147 T^ki
BAKKERIJ WEVER I
UIT DE PERS
RECHTSZAKEN
EERSTE BLAD
WOENSDAG 4 DECEMBER n
is Mn pracht
WESTHAVEN 19
TELEFOON 3089 - GOUDA
Een huis vol gezelligheid, vol
ontwikkeling en ontspanning,
daarvoor zorgen de toestellen
van PhilipsNieuweSerie 1940/41,
nobele muziek-instrumenten in
den volsten zin des woords
In huis een artistiek meubel,
gebouwd uit houtsoorten, die
thans zeldzaam zijn. Een bezit
van waarde, dat thans méér
waard is, dan de nog gelden
de prijzen! Ga de serie zien!
In prijzen vanaf f 98.50
MORSEN, Donderdag is
nuttige St Nlcoloas-eadoous
Hoogstraat 1, Gouda
Luxe St. Nicolaasgeschenken
EAU DE COLOGNES
LOTIONS, PARFUMS ENZ.
In ruime sorteering
ALI STEUR KORT E TIENDEWEG 23. GOUDA
Koopt uitsluitend
verpakt zout!
Sïï
v
wordt
het bewijs
geleverd
van de
verkoopkracht van
De Nederlandsch-
Duitsche grens.
Nederland en
Vlaanderen.
tegjn
Adverfentiën.
ONDERSTAANDE BON
LOCPT
VRIJDAG 6 DEC. AE
G 3757 38
G 3665 20
per pond slechts 35 cent
Nog voorradig Pel marsepain,
chocolade letters, boterletters, van
Houten's bonbons, Bonera borst-
plaatjes, dint-Nicolaas surprises.
•OUD* - Lang* Tl*nd*w*g
T*M. SS08
O 3746 20
Duitsch kruissnarig. Niet boven
125.— i contant
ik. no. G 3753 bur. v. d. blad. 10
Colporteur gevraagd voor Stoomerij
M Ververij. Hoog* provisie. Prima
werk. Br. no. G 3750 bur. v. d. blad.
5
T* huur gevraagd een gemeub.
of leege kamer voor 2 personen
■et gebruik y. keuken of een klein
keg bovenhuis.
Br. no. G 3748 bur. v. d. blad. 5
J
Voor iederen kooper van f I.— of meer
een aardige verrassing.
Voorts voorhanden een raise* keu*
O 3752 30
te koop gevraagd, met- of zonder opstallen (voor vestiging van
industrie), gelegen een vaarwater, mal goede «arbindlag
veer beurtvaart. O 3754 14
Brieven met voll. inlichtingen bij Makelaar J. GEEL, Elands-
gracht 10, Amsterdam (C.).
door de dames het meest op prijs gesteld:
O 3760 24
.717 A
Met linodyne druklcnopsysteem. Onfeilbaar
juiste afstemming met één vingerdruk. Ver'
//esvrije tegenkoppeling. Spaarschakelaar
geeft 30% stroombesparing. Voortreffelijk
weergave.VoornamekastuithQuten„Philite".
PRIJS F. 143.40
G 3756 224
KZ4
Koopt NEZO-k^iikenzout!
fiet zuivere zout uit Boekeio
hygiënisch bereid en verpakt,
door geen menschcnhand
aangeraakt, door niets ver
ontreinigd! NEZO-keuken*
zout p. Kilopak13 cent.
Maak 'n reserve-piorraadje
om onafbanktltjk te ztjn
van eventueele vervoert-%en
afteverinftnoetltjkheden
M.V MON. NBD. ZOUTlNOUSntIC
KILO - HENGELO
J758 82
NOG BETER DOET GE
een keus te maken uit de groote sorteering fraaie
KALKNDCRKLOKKENen PENDULES bij
G 3751 10
Voor al Uw
ST. NICOLAAS-
LEKKIRNUtN
G 3761 14
NIEUWE MARKT 25, KLEIWEG 461
U TSEKXDia HJUGBTON A Co.
wettig* n—ïtix
U KLJtttBE. So UJST
HOOGEI
f
f 1500
f 1000
f
f
t 100
400.— 30758
281
60S
718
801
1308
1801
1840
2304
3476
4251
4865
4870
6218
5457
8012
-9814
888 1874 4078 8818 8878
PIEMEN VAN
17 87 80 88 188
242 874 881 877
570 674 581 848
/6l 781 798 819
911 918 918 827
1285 1274 1282 1854 1883
1328 1872 1788 1782 1771
1680 1941 1988 1978 9068
2234 2275 2818 2335 2370
2487 2585 2810 2828 2888
2971 3017 3021 3086 3053
8210 3339 3408 3430 3478
3624 3630 3837 3708 3751
4057 4121 4128 4131 4163
4276 4344 4386 4411 4455
4676 4680 4716 4725 4788
4981 6005 5054 5065 5009
5224 6238 5324 5330 5411
5483 5474 5598 5628 5846
6014 8052 0074 6115 6131
188
414
811
888 888 880 716 71«
824 829 840 886 tt|
oen «aan «.sa -TT*
1181
1419 1480
1779 1805
2138 8188
2402 2486
2796 2893
3111 312
4817 4844
5073 5165
5440 5446
0180 6177
U72 nn
1443 1581
1817 1821
8148 2194
8487 2471
8885 2938
8181 319?
8617 354|
3908 3928
4283 4249
4812 4528
4906 492?
6158 5201
6449 5456
8202 6228
8244 6309
6458 6502
6716 «731
7080 7199
7339 7369
7660 7741
6310
6521
7564
7822
10111 10123
10297 10300
1074f 10752
10965
11017 11018
11499 11603
11693 11760
12004 12032
12300.12302
12516 12520
12706 12725
12999 13020
13833 13241
13451 13460
13607 15624
13914 13926
14108 -4118
14287 14294
14728 14733
15070 15103
15205 15406
15631 15637
16050 16091
16312 10327
16581 16588
16827 L6854
17002 17101
17347 17351
17594 17617
17992 18023
18265 18267
18442 18444
18688 18643
19015 19024
19339 19353
9410
9786
10021
10246
10373
10898
19656 19673
19871 19894
20129 20154
20384 20452
20638 20675
I 20943
6743 6800 6803
7200 7232 7234 7244
7376 7411 7502 7549
7776 7776 7777 7803
8047 8052 8054 8059
8346 8355 8395 8421
8692 8705 8753 8759
8945 8981 8985 90C1
9299 9318 934u 9407
9637 9710 9711 9743
9930 9933 10004 10010
10145 10175 10237 10246
10319 10339 10349-ÜD361
10769 10855 10856
11129 11198 11212 11279 11301
11604 11619 11565 11566 11628
11814 11837 11892 11901 11917
12057 12130 12148 12208 12219
12369 12378 12412 12417 12425
12551 12611 12624 12636 12650
12815 12868 12897 12924 12929
13061 13141 13178 13190 13202
13254 13269 13291 13302 13349
13501 13528 13535 13543 13672
13628 13685 13606 13723 13750
13954 14007 14009 14015 14022
14125 14130 14139 14161 14164
14393 1444a 14516 14595 14620
14744 14757 14821 14832 14859
15111 15131 15168 15180 15181
15410 15417 15431 15495 15E01
15737 15753 15762 15881 15921
10109 10157 16160 10188 10198
16342 16353 16364 16432 16444
16604 16626 18658 16712 10715
16895 16911 16959 16962 16979
17127 17146 17151 17202 17214
17438 17449 17455 17494 17504
17636 17695 17701 17745 17752
18070 18106 18121 18125 18140
18272 18314 18331 18345 18352
18480 18480 185C0 18516 18545
18699 18705 18719 18802 18820
19088 19114 19128 19169 19203
19305 19373 19376 19380 19397
19452 1949' 19522 19524 19525
19675 19677 19706 19801 19809
10896 19931 19934 20001 20035
20187 20214 20222 20246 20291
20476 20480 20499 20504 20537
20685 20713 20727 20754 20818
20963 20964 2097
ONGECORRIGEERD
0410 6428 6488
6668 8704 6718
6881 0857 7088
7289 7323 7324
7817 7625 7640
7902 7925 7928
8119 8198 8210
8770 8840 884
9046
9416
9811
10031
10252
10563
10909
11316
11639
11932
12222
12428
12657
12933
13210
13380
13575
13754
14067
14219
14629
14999
15201
15530
16200
16446
16727
16985
17270
17506
17848
18157
18357
18901
19232
19546
19839
20038
20297
20545
20833
--Jl 8851
9171 9239
951l 9524
9831 9840
10042 10068
10285 10296
10663 10705
10918 109&8
113^8 11401
11863 14875
11967 11980
12289 12295
12479 12497
12669 12676
12941 12964
13216 13221
13422 13440
13586 13598
13825 13833
14070 14099
14248 14275
14703 14704
15026 15048
15248 15264
15614 15628
16021 16048
16237 16307
16526 165*9
16757 16813
16986 16993
17321 17345
17507 17535
17849 17981
18187 18190
18378 18424
18548 18585
18944 19007
19253 19322
19402 19427
19551 19655
19858 19870
20079 20105
207f? 20312
20612 2'»625
20855 20891
Verbeteringen: le
4898 moet zUn 4893.
le lijst: Premie van f 20.—
'146
Uit een gesprek met een gezagheb
bend leider van de N.S.B. is H e t Va
derland gebleken, hoezeer men
ook in die kringen groote beteekenis
hecht aan 't ongewyei'gd voortbestaan
van de Nederlandsch-Duitsche grens.
Men wil de grens daar weliswaar yer-
lagen, meer openstellen, maar geens
zins uitwisschen. Dat kleine streepje op
cte kaart, dat willen wij in ieder geval
behouden, zoo heette het.
„De grens is alleen maar belangrijk
als afgrenzing van het geheele gebied.
De vraag is dan ook niet zoozeer, hoe
die grens precies loopt, maar wèl hoe
het mogelijk is, dat, zij, dwars door
bet oude gebied van Bliezen, Saksers
en Franken loopend, met aan beide
kanteii precies dezelfde soort men-
achen, toch zoo scherp scheiden kan,
aoo scherp, dat ook de grootste be
wonderaars Van Duitschland en van
(te tegenwoordige Deutsche politiek
hier te ldnde toch zeggen: dat kleine
•treepje, daar komt het op aan.
Men heeft veel door de politieke ge-
achiedenis trachten uit te leggen. In
laatste instantie is het de politieke ge
schiedenis, die alles bepaalt en steeds
de "richting aangeeft. Men mag dan
echter niet bij de oppervlakte der laat
ste eeuwen blijven en zoodra men die
per duikt komt men terecht in regio-
gen, waar de geschiedenis menschheids-
•Btwikkelmg wordt en dus op het ras
hawerkt.
Wij voelen ons niet alleen een afzon
derlijk volk-, omdat wij een paar
eeuwen lang rijker zijn geweest dan de
«wssrige Germanen. Als 't dat alleen is,
2S„?e ?rens ih<Terdaad nogal gemak-
■etyk uit te wisschen zijn en zou de
eertaak van het verschil over enkele
weken of maanden misschien al niet
meer beslaan. De cultuur en de levens
gewoonten, die trouwens nauw verbon
den zijn met dien rijkdom, hebben na
tuurlijk veel meer te beteekenen, maar
zijn toch ook niet zoo diep ingrijpend.
De geschiedenis van twaalf of veertien
eeuwen is natuurlijk van meer gewicht
dan die welke men slechts van de
Bourgondiërs af of wellicht zelfs van
1648 af, laat beginnen. Zoo komt men
dan toch bij de 'eigenlijke volksformatie
door „erfmassa" enz. terecht."
Het blad wijst op de serie artikelen
over de Nederlandsche afzondering uit
de Germaansche wereld, die dr Rudolf
Steinmetz uit Amsterdam in de D e u t-
sche Wo eh en zei t u n g fiir die
Niederlande geschreven heeft.
„In de eerste plaats hecht deze schrij
ver groote beteekenis aan het Friesche
element in de Nederlanden. Franken en
Saksers hebben wij minder dan er in
het Duitsche Rijk gebleven zijn. Met
Franken en Saksers alleen zou het wel
licht niet mogelijk geweest zijn een af
zonderlijk, zij het dan ook een nauw
verwant volk te maken. De Friezen
echter zijn in meerderheid bewoners
van Nederland en wat eigenlijk nog
veel meer beteekent, hebben hoofd
zakelijk hier een bijdrage geleverd tot
de vorming van de nationale erfmassa.
'Het gaat daarbij niet om de enkele dui
zenden Friezen, die zich thans nog vol
komen Fries voelen. Hoevelen van de
besten van dit volk zijn in de „generali
teit" opgegaan? Een al te groote afzon
dering van het Friesche element zou
wellicht ook nu nog geen geluk zijn
voor dit volk. ,Door i n Nederland en
door Nederland te werken, spelen zij
een belangrijke rol in de wereldge
schiedenis; door zich geheel af te zon
deren zouden zij weldra nog slechts
eenige beteekenis hebben in een kleine
provincie. Waarmede natuurlijk niets
gezegd is tegen de beweging tot be
houd en herstel van het eigen Friesche
volksleven in Friesland.
Terloops wijst dr Steinmetz echter
nog op een ander element. De oude Ne
derlandsche beschaving na Veldeke
althans is ontstaan en heeft zich op
zoo bizonder schitferende wijze ontwik
keld in dat gedeelte van de Lage Lan
den bij de'zee, dat buiten het Duit
sche Rijk gelegen was, n.l. aan de
Vlaamsehe kust. Men denke aan het
oude Brugge, aan Ieperen, enz. Nu is
het wel zeer.de vraag of dit politieke
feit van buiten het Bijk te staan wel
bizonder veel beteekenis heeft gehad.
Belangrijker was ongetwijfeld de lig
ging aan den grooten verkeersweg van
Noord- naar Zuid-Europa. Maar dat
die gunstige conjunctuur daar een zoo
prachtigen cultuurbloei heeft doen ont
staan, is wellicht ook wel voor een
groot deel toe te schrijven aan een an
der feit, dat Steinmetz ook vermeldt,
n.L de aanwezigheid, ook daar, van
heel wat Friesch bloed. Het feit, dat
daar in het Zuiden bij het begin zelf
van het Nederlandsche leven de Frie
zen al een even belangrijke ról spelen
als later in h^t glorietijdperk van Hol
land, versterkt in ieder geval de these
van den schrijver.
Dergelijke problemen worden niet in
een paar dagen opgelost. Dr Steinmetz
heeft hier een bizonder belangrijke
hypothese opgesteld. Ze zal nader die
nen onderzocht te worden. Ze houdt
immers verband met de heele houding
van Nederland tegenover Duitschland
en van Duitschland tegenover Neder
land. Op dit verband heeft Steinmetz
zelf gewezen en in zijn artikelen be
studeert hjj zorgvuldig het psychologi
sche en politieke probleem, waartegen
over ons volk zich thans gesteld ziet.
Want er is naturljjk nog heel wat meer
te doen dan alleen maar nagaan, hoe
het tot de Nederlandsche afzondering
is gekomen. Bij de afzondering mag en
kan het niet blijven. Iedere goede ver
houding in de toekomst zal echter reke
ning houden met het feit van de afzon
dering, met het smalle streepje, zooals
men dat nu in N.S.B.-kringen noemt
Waar men dat niet doet of waar men
het streepje al direct al te smal zou
willen maken, komt geen harmonie,
maar slechts verwarring tot stand.
Juist daarom is deze reeks artikelen
van dr Rudolf Steinmetz van zoo emi
nent belang."
Ir Wigersma wijdt in De Waag
een beschouwing aan Nederland en
Vlaanderen, die een geestelijke een
heid vormen.
„Wat nu echter in onze dagen weer
opleeft en waarvoor tal van vereeni-
gingen, partijen, of bewegingen propa
ganda maken, is de staatkundige een
heid van Nederland en Vlaanderen.
Ons komt het voor, dat deze propa
ganda, in verband met dat, wat aller
eerst bereikt dient te worden, onge-
wenscht maar ook niet aan den tijd is.
Cngewenscht is zij, omdat daardoor
wat wel aan den tijd is, vertroebeld
wordt. Aan den tijd is namelijk het
besef van den wezenlijken achtergrond
van het wereldgebeuren, inzicht in of
begrip van de omwenteling eener
analytisch gerichte geesteshouding in
een meer synthetische. Anders gezegd:
aan den tijd is de omslag onzer indivi-
dualistisch-kapitalistisch geaccentueer
de samenleving in een nationaal-socia-
Iistisch gerief te. Het gevoel voor
socialen samerthang leeft in de harten
aller goede burgers, maar te begrijpen
valt thans, dat socialiseering alleen
mogelijk is in verband met nationale
zeden en nationale tradities eft dus
zonder Allerlei vertoon, dat on-Neder-
landsch moet heeten. r-
Het vraagstuk leeft nog niet in de
harten onzer volksgenooten, hier of in
Vlaanderen. Het is een vraagstuk van
geleerden en politici, het wordt argu-
menteerend en discuteerend bewerkt,
maar er is nog-niet én met-meer een
gemeenzame: traditie, die Vlamingen en
Nederlander! zóó bindt, dat-zu voor
hun staatkundige eenheid alle zouden
willen offeren.
Het is eer verstandsprobleem dap een
probleem van het gemoed en een her
denking van den Guldensporendag by
Kortriik in 1302 (die overigens gevolgd
wotdt door een inval der Vlamingen
in Holland en hun nederlaag bij 't
Manpad door Witte van Haemstede)
kan, ondanks het houden van harts
tochtelijke redevoeringen, Ijet volk niet
in diepe beroering brengen. De Vlaam
sehe en de Noord-Nederlandsche tra
dities kunnen uitsluitend door een ge
meenschappelijk lot weer verbonden
worden en de tijd zal Ieeren of dit lot
ons te wachten staat"
DUITSCH LANDGERECHT.
Voor het Duitsche Landgerecht te
's-Grevenhage stond terecht de 39-ja-
riga schipper F. B., die in een café te
Haailenh heeft gezegd: „De Duitschers
werpen hier bommen om de Nederlan
ders te misleiden en hen tegen Enge-
lana op te zetten'.
Vonnis: 6 maanden gevangenisstraf.
De 28-jarige H. B., spoeler bij een
lunchroom in Arnhem, heeft naar een
Engelsche zender geluisterd, terwijl bij
zijn arrestatie voorts een voor Duitsch
land beleedigend gedicht op hem was
gevonden.
De volgende zaak had een ernstiger
karakter. De sergeant bij den Opbouw-
dienst A. H. B. uit Roosendaal had ip.
de tram tusschen Lisse en Leiden het
Duitsche rijk en ide weermacht belee-
digd door het verspreiden van een ge
dicht over het bombardement van Rot
terdam. Toen hij op het station in Lei
den werd gearresteerd, had hij nog 30
exemplaren van het gedicht in zijn
tasch, benevens twee andere voor
Duitschland beleedigende geschriften.
Vonnis: een gevangenisstraf van 1
jaar en 6 maanden.
Aan de 43-jarige J. A. M., echtge-
noote van een expediteur in Den Haag,
was ten laste gelegd, dat zij naar een
Engelsche zender had geluisterd en dat
ZÜ het gerucht zou hebben verspreid,
dat de Duitschers ziekenhuizen hadden
ingericht als opslagplaats voor munitie
en benzine.
Uitspraak: 3 maanden gevangenis
straf.
Ten slotte stonden nog terecht twee
mannen en een vrouw uit Ysseistera,
die allen naar een Engelsche zender
hebben geluisterd en het gehoorde heb
ben verteld.
De mannen werden veroordeeld tot
5 maanden gevangenisstraf en
boete subs. 1 maand, beiden met af
trek van het voorarrest vanaf 24 Aug,
terwijl Sé-vrouw, die tot 3 maanden
werd veroordeeld, welke zij door b«
voorarrest reeds heeft ondergaan, ail
gevolg hiervan in vrijheid werd f
steld.
POGING TOT MOORD.
verdachte geëbeM-
voor de Roermond*
B. a»
Acht jaar
Gisteren stond
sche rechtbank de 24-jarige D. B.J»
Venlo terecht wegens poging tot doo»*
slag op soldaat X., eveneens uit Ven»
Verdachte onderhield betrekking®
met de vrouw van X. In den nachtvos
27 op 28 JuU heeft B., gewapend m«
een bijl zich verborgen in het n
van X. Toen deze vermoeid w
kwam, begaf hij zich tegen elf uu*
naar bed.
In het duister is B. toen de
kamer binnengedrongen en heen u».
den bijl op X. ingehakt. Als door
wonder is deze aan den dood onunftT
Hij kreeg zeven slagen met de DU
het gezicht, waarvan twee le*
gevaarlijk en moest zes weken
ziekenhuis verpleegd worden.
B. en de vrouw zijn daarop
gaan en hebben eenige dagen
bosschen rondgezworven, tot ril fJTj.
werden. Verdachte bekende in hj~j£
zaak het ton laste gelegde en s"
den opzet om X. te dooden toe-
ftet O. M. vroeg acht jaar gehang®
straf, wegens poging tot moow-yj
De'verdediger legde in zljn. fjrjrs»
den nadruk op de moreel e senu
de vrouw, die B. in haar
Uitspraak over veertien aagw
bedrijf
raad.
keklsw
verbat!
die bij
worden
el i
I Mei,
werkell
maxim tl
ring de
geldt
onder
d agen,l
Jderda
I go«
giiCht I
bedrijfs.
variges!
brij»,
echade
«tegor
gangspil
den
«kade.
baar
«Rdec,
bekene
Voor
ohroen
tender
«U
coQkmii
deWl
jttrttu