Uitbreidingsplan
NOODLANDING IN
DE WOESTIJN
AT
AAR
ANNEER
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 20 DECEMBER 1940
Stadsnieuws
voor deel ten noorden van Graaf
Florisweg nagenoeg gereed
Grenswijzigingen met omliggende
gemeenten in overweging
Bouw van nieuw
gymnasium voorloopig
niet te verwezenlijken
Afdelingsverslag van
onderzoek der gemeente-
begrootirig spreekt van
dankbaarheid, dat Gouda
voor oorlogsgeweld
gespaard bleef
Uit vroeger tijden.
Verbod tot mede-rüden
op fietsen.
1400 van Winterhulp
voor Gouda.
Kinderbüslag-regeling
in werking.
FEUILLETON
B. en W. hebben den raad het ver
slag van het Verhandelde in de afdee-
lingen bij het onderzoek der gemeente-
begrooting 1941 en hun memorie van
beantwoording aangeboden.
Dankbaarheid, dat Gouda
gespaard Is gebleven
In alle afdeelingen vestigden leden
er de aandacht op, dat het houden van
algemeene beschouwingen in dezen ab-
normalen tijd weinig vruchtbaar moet
worden geacht. Hiervan werd dan ook
afgezien, maar toch wilden deze leden
niet nalaten dankbaar te gedenken, dat
Gouda gespaard is gebleven voor groote
plaatselijke rampen, integendeel zelfs
de behulpzame hand heeft mogen bie
den aan door de oorlogsramp getroffe
nen uit andere gemeenten.
Met bijzondere belangstelling hebben
B. en W. van deze mededeelingen ken
nis genomen en zij sluiten zich hierbij
gaarne aan.
Vraag over Joonsverhooging
vaa gemeentepersoneel.
In alle afdeelingen werd door meer
dere leden gevraagd of Burgemeester
en Wethouders den tijd nog niet ge
komen achten, in verband met de
prijsstijgingen van de noodzakelijke
levensbehoeften, voorzieningen te tref
fen om het daardoor op het huishoude
lijk budget ontstane tekort aan te
vullen door verhdoging van de sala
rissen en loonen van het gemeenteper
soneel, respectievelijk de steunnormen.
In één' afdeeling verzocht één lid
een onderzoek te doen instellen te be-
voegder plaatse om voor de minst
draagkrachtigen maatregelen te berei
ken tot tegemoetkoming in de steeds
stijgende kosten van het levensonder
houd, teneinde deze bevolkingsgroep
voor algeheelen ondergang te be
hoeden.
B. en W. antwoorden, dat noch het
een, noch het ander een plaatselijk ver
schijnsel is. Zij zijn evenwel bereid
zich te, oriënteeren op welke wijze aan
een en ander is tegemoet te komen. De
onderscheidene organen, met de be
hartiging van deze belangen belast,
zullen zeker rekening houden met deze
omstandigheden en waar dringend noo-
dig, zal zeker door de „Winterhulp
Nederland" hulp worden verleend.
Ontsierende reclame
In twee afdeelingen merkten leden
op, dat de ontsierende reclame aan
den ingang van de Kleiwegstraat sto
rend op dit aanzicht van de Nieuwe
Haven werkt. Deze opmerkingen gaven
een ander lid aanleiding te vragen of
geen maatregelen genomen kunnen
worden een en ander, ook in het alge
meen, tegen te gaan. Het geheele stads-
aanzicht wordt hier de dupe van en
kele eigeijaren, die ter wille van en
kele guldens, deze aan geen enkelen
eisch voldoende reclame, aan hun
panden laten aanbrengen.
B. en W. verklaren, dat het aanbren
gen van reclames steeds hun bijzon
dere aandacht heeft. De verzoeken om
vergunning daarvoor worden |teeds
aan de daarvoor geldende voorschrif
ten en eischen van toelaatbaarheid, in
verband met de omgeving, nauwkeurig
getoetst. Telkens worden algemeene
controles ingesteld. Aan de hier gesig
naleerde reclame zullen B. en- W. ten
spoedigste hun aandacht geven.
Uitbreidingsplan te«£$Noorden
van den Graaf Florisweg
In alle vier afdeelingen werd door
meerdere leden geïnforfmeerd in welk
stadium de voorbereiding van de her
ziening van het uitbreidingsplan der
gemeente verkeert. Opgemerkt werd,
dat het voetbalterrein aan den Graaf
Florisweg reeds geruimen tijd geleden
is overgebracht naar het nieuwe ter
rein aan de Nieuwe Vaart, en ondanks
het feit, dat het eerstgenoemde terrein
dus voor woningbouw is vrijgekomen,
van verkoop van bouwterrein niets
wordt gemerkt. Gevraagd werd of over
nog voldoende bouwterrein voor stads
uitbreiding wordt beschikt.
In hun antwoord zeggen B. en W.
dat het ontwerp van de door het
Bureau Granpré Molière, Verhagen
en Kok te Rotterdam ontworpen
herziening van !t uitbreidingsplan
dezer gemeente, voor het deel be
noorden den spoorweg Gouda
Utrecht en het Van Bergen IJzen-
doompark, nagenoeg gereed is bin
nenkort bij den raad zal worden
aanhangig gemaakt.
Hiermede houdt ook verband de be
schikbaarstelling van het bouwterrein
ten Noorden van den Graaf Florisweg
langs den Bodegraafschen Straatweg.
Dit terrein is overigens ter beschikking
en kan onmiddellijk worden bebouwd.
Dit blijkt ook uit het feit dat B. en W.
hiervoor deels geen vergunning tot
gebruik voor volkstuinen hebben af
gegeven.
Overigens zijn nog voldoende ge
meentelijke en particuliere bouwter
reinen voor de stadsuitbreiding.
Grenswijzigingen met
omliggende gemeenten
In twee der afdeelingen werd in dit
verband gevraagd of in het college van
Burgemeester en Wethouders grens
wijzigingen met de omliggende ge
meenten reeds een punt van overwe
ging hebben uitgemaakt en of het niet
wytnscheïijk is hieromtrent met de om
liggende gemeenten besprekingen te
voeren. Hierbij werd er op gewezen,
dat bij de Julianasluis, aan den Bode
graafschen Straatweg en den Ridder
van Catsweg de bebouwingen "de aan-
liggenden gemeentegrenzen reeds bijna
raken.
e.
B. en W. verklaren zieh bereid
grenswijzigingen op enkele punten
dezer gemeente in overweging te
nemen en het hiervoor noodige over
leg aan te vangen.
Woningbouw i
In alle afdeelingen verklaarden meer
dere leden zich erkentelijk voor de
pogingen van Burgemeester en Wet
houders om door advertenties in de
groote pers de aandacht te vestigen op
Gouda als industriestad.
Maar. zoo vroegen deze leden
zich af, hebben Burgemeester en
Wethouders er zich wel rekenschap
van gegeven, dat, wanneer deze
pogingen succes zouden hebben, het
moeilijk zal zijn de nieuw te vesti
gen arbeidskrachten uit andere ge
meenten, die dan metterwoon te
Gouda zullen komen, aan geschikte
woningen te helpen.
B. en W. antwoorden, dat zij door
drongen zijn van de groote moeilijk
heden in verband met de bevolkings
toename. aan de vestiging van nieuwe
industrieën verbonden. Voor woning
bouw verkeert de maatschappij thans
wel in de meest ongunstige omstandig
heden. Toch verheugt het B. en W., on
danks deze moeilijkheden, te kunnen
wijzen op het prijzenswaardige initia
tief, dat bij de bouwondernemers in
deze gemeente voorziet, die, ondknks
de ongunst der tijden, niet bij de pak
ken blijven neerzitten. Ook al zijn de
door hen gebouwde woningen in vele
gevallen vgn een type, dat niet direct
binnen het bereik van deze groep der
burgerij valt, wordt toch door opschui
ving meerdere woonruimte verkregen.
In 1940 werden in deze gemeente bouw
vergunningen afgegeven voor 167 ar
beiderswoningen.
Grafrechten en -rangen
In drie afdeelingen werd door meer
dere leden de noodzakelijkheid be
toogd om, nu binnen afzienbaren tijd
de Nieuwe Algemeene Begraafplaats
gereed zal zijn, ook wijziging te bren
gen in de begrafenis- en grafrechten.
Daze leden hebben er zich steeds over
verwonderd, dat men zelfs na den dood
aan de plaats op de Algemeene Be
graafplaats moet zien in weiken maat-
schappeliiken welstand de overledenen
hebben geleefd of zijn familie behoorde
of behoort.
Dat dit ook blijkt uit de op de gra
ven geplaatste gedenkteekens achten
deze leden niet juist; h.i. strijdt dit met
de algemeene gedachte dat voor den
dood alle menschen gelijk zijn. Hun
eisch is dan ook,odat alle klassen in het
tarief moeten vervallen en voor ieder
één klasse zal gelden en de kosten voor
een grafruimte zoo gesteld moeten
worden, dat een ieder deze zoo moge
lijk kan bekostigen. Verder betoogden
deze leden, dat het z.g. ruimen der
graven tegen iedere piëteitsgedachte
botst en moet worden afgeschaft.
Zij noodigen Burgemeester en Wet
houders dan ook uit den raad ten spoe
digste voorstellen te doen voor wijzi
ging der bestaande verordening, daar
bij rekehing houdende met 1. één
klasse; 2. gedenkteekens van een uni
form oppervlakte; 3. onmiddellijke sta
king van het ruimen van graven.
B. en W. hebben met belangstelling
van deze onmerkingen en voorstellen
kennis genomen. Zij merken evenwel
op, dat bij de overweging daarvan, de
geldende bepalingen der wet tot vast
stelling der bepalingen betrekkelijk het
begraven van lijken, de begraafplaat
sen en de begrafenisrechten, niet uit
het oog mogen worden verloren.
Zij zijn bereid tijdig vóór de inge
bruikneming der Nieuwe Algerrjeène
Begraafplaats in overweging leghemen
of aan de geuite wenschen - looveel
mogelijk kan worden tegemoet geko
men.
Vacature-schoolarts
In alle afdeelingen werd door meer
dere leden gevraagd, waarom r,og
steeds' niet voorzien is in de vacature-
schoolarts. Zij meenen dat een zoo
spoedig mogelijke vervuiling van deze
functie gewenscht is.
In één afdeeling informeerde één
lid welke plannen Burgemeester en
Wethouders hébben ten aanzien van
een reorganisatie van dan Gemeente
lijken Geneeskundigen en Gezondheids
dienst. Zoowel het een als .het ander
heeft antwoorden B. en W., onze volle
aandacht. De raad zal later voorstel
len ,er zake, zoo spoedig als doenlijk,
tegemoet kunnen zien,
Restauratie zijgevels stadhuis
In twee afdeelingen informeerden
meerdere leden in welk stadium de
plannen inzake de restauratie van de
zijgevels van het Stadhuis verkeeren.
B. en W. antwoorden ook te dezen
opzichte diligent te zijn. Boor de oor
logsomstandigheden zijn zij evenwel
verhinderd geworden tot dusverre aan
onze voornemens uitvoering te geven.
Stijging gemeente-schuld
per inwoner.
In alle afdeelingen werd verzocht
vergelijkende cijfers te geven omtrent
de stijging van de schuld per hoofd der
bevolking
B. en W. deelen in antwoorji hierop
mede:
De schuld per hoofd der beiolking
bedroeg (zal vermoedelijk bedragen):
Per 1 Januari 1939; 1 198,47 I 30893).
Per 1 Januari 1940: 216.48 321.74).
Per 1 Januari 1941: 226.68 328,86),
(De tusschen haakjes geplaatste be
dragen geven de schuld aan met inbe
grip van de annuïteitsschulden voor
woningwetvoorschotten, enz).
Het gemiddeld inkomen per aange
slagene in deze gemeente bedroeg over
het belastingjaar 1938'39 1933; per
inwoner S 308; het gemiddeld vermo
gen per aangeslagene 52.000. per in
woner i 894 terwijl deze cijfers van
het Rijk in de overeenkomstige perio
de bedroegen respectievelijk 2150 en
336 en 69.000 en 1441.
Nog geen nieuw gymnasium
Bij den post kosten van het gymna
sium werd in drie afdeelingen gewe
zen óp den onhoudbaren toestand van
het schoolgebouw, inzonderheid wat de
luchtverversehing van de lokalen be
treft. Teneinde zooveel mogelijk voor
dit voor de leerlingen* zeer ernstige
DE „GOUDSCHE COURANT"
MELDDE:
75 JAAR GELEDEN
Bij den' iuad van state, afd. voor de
geschillen van bestuur, is ingekomen
een kon. besluit waai by op het adres
van J. J. Snel en andere leden der
vereenigdo vergadering van Schieland
tegen den door ge«L staten van Zuid-
Holland goedgekeuiden staat van ver
deeling der eigendommen en fondsen
van hét opgeheven ambacht Van
Moordrecht, met vernietiging van het
besluit van ged. staten wordt bevolen,
dat een nieuw plan van verdeeling
door de vereenigde vergadering zal
worden opgemaakt, op andere wyze
ingerigt.
54 JAAR GELEDEN
Uit een advertentie:
Stedelijke Gasfabriek Gouda.
De gasverbruikers worden ter be
vordering van hun gerief verzocht de
gasmeters welke kunnen bevriezen met
hooi of kleeden te dekken. Warme
kruiken kunnen op zeer koude plaat
sen groote diensten bewijzen.
Evenals by de vroegere Gasmaat
schappij wordt slechts eenmaal de gas
meter gratis en op de beurt ontdooid.
De directeur, J. J. Prins.
25 JAAR GELEDEN
In de gehouden vergadering van de
Algemeene Patroons vereen iging is met
groote meerderheide van stemmen be
sloten niet te voldoen aan de verzoeken
van den Alg. Ned, Timmerlieden'bond
en van den Centr. Bond van Bouwvak
arbeiders om aan de timmerlieden,
metselaars en opperlieden 3 cents per
uur loonsverhooging toe te staan. Ook
het verzoek tot doorbetaling van féest-
dagen werd afgewezen.
kwaad voorzieningen te kunnen tref
fen, werden Burgemeester en Wethou
ders uitgenoodigd dezen post met
1000 te verhoogen.
Overigens werd verzocht te worder
ingeiicht omtrent de plannen tot stick
ting van een nieuw gymnasium.
B en W. verklaren zich bereid de
klacht inzake de luchtverversehing te
onderzoeken. Na de eenigen tijd gele
den aangebrachte verbeteringen heb
ben hen evenwel geer. klachten meer
bereikt.
De plannen tot aankoop van grond
voor den bouw var, een nieu.w gymna
sium zijn irt voorbereiding, evenals de
uw daarvan. De bouw zal evenwel,
in verband met de hegeeringsvoor-
schriften inzake scholenbouw, voorloo
pig niet verwezenlijkt kunnen worden.
Controlewoningen voor huis
vesting van vluchtelingen
In twee afdeelingen werden inlich
tingen, gevraagd omtrent de verhuur
baarheid der z.g. contróie-woningen.
Uit de begrooting blijkt, dat meerdere
van deze woningen onbewoond blijven.
In verband met de biyver.de uitgaven
voor deze woningen werd gevraagd of
niet door verandering deze woningen
aantrekkelijk kunnen worden gemaakt,
dan wel voor andere doeleinden brink-
baar zijn te maken?
B en W. antwoorden dat de verbuur-
baarheid van deze woningen hun volle
aandacht heeft, thans zijn nog 6 wo
ningen onverhuurd.
Plannen zijn evenwel in overweging
deze woningen voor gver.tueele huis
vesting van vluchtelingen te benu'ten
ÉÉN FIETS VERDWENEN
EN ÉÉN TERECHT.
Ten nadeele van een bewoner van
de Reigerstraat is gisteravond een rij
wiel uit de poort naast diens woning
ontvreemd-
De fiets, die deze week in de Bogen
is /vermist, is nabij deze straat langs
den IJssei teruggevonden
POLITIE BESCHERMT KREUPEL
PAARD.
De politie heeft gisteren ip den Graaf
Florisweg een paard en een wagen
van een tuinder staande gehouden,
omdat het paard kreupel liep. De voer
man had het eenigen tyd geleden ge
kocht en het in verband met kreupel
heid op stal gezet. Aannemende, dat
het dier genezep was, had hij het thans
voor het eerst aangespannen, maar na
een paar uur liep het weer te trekken.
Op last van de politie is het paard ni^r
de stal teruggebracht en den eigener
is medegedeeld het niet weer te/ge
bruiken voor het heelemaal genezim is.
VOORSTEL TOT AANVULLING DER
POLITIE-VERORDENING.
Bij raadsbesluit van 12 Februari 1940
werd aan de algemeene politie-veror-
dentng dezer gemeente art. 47a toege*
voegd, ten aanzien van het vervoer van
meer dan één persoon op motorrij
wielen en rywielen. i
De commissaris van politie adviseer
de oorspronkelijk om strengere bepa
lingen te doen vaststellen dan thans in
de politieverordening opgenomen zijn.
In verband met besprekingen in den
gemeenteraad werd echter de voorge
stelde redactie der verbodsbepalingen
niet gevolgd.,
Thans vestigt de commissaris er ech
ter de aandacht op, dat de huidige
bepalingen in de algemeene politiever
ordening naar zijn meening niet vol
doende zyn om onder alle omstandig
heden een ordelyk verkeer te waar
borgen.
Het nog veel voorkomende euvel, dat
op rijwielen volwassen personen wor
den medegevoerd, terwijl die vervoer
middelen daarvoor niét geschikt zijn
gemaakt, kan op grond van de thans,
geldende bepalingen niet bestreden
worden, hoewel juist het medevoeren
van volwassenen het grootste gevaar
oplevert.
Met de comm-issie voor de strafver
ordeningen is de burgemeester van
meening, dat de politie in dezen tijd
met succes moet kunnen optreden
tegen het gevaarlijke vervoer van vol
wassenen op een z.g. bagagedrager.
Ieder, die daarmede te maken heeft
gehad, weet, dat het medevoeren van
volwassenen zorder de noodige voor
zieningen aan hej rijwiel, en zonder
behoorlijke 2e zitplaats, de bestuur
baarheid van het rijwiel belangrijk
vermindert, nog daargelaten de ge*-
varen voor het overige vèrkeer. tenge
volge van het onverwachts afspringen
der ach teroprit ten de personen, hetgeen
bij herhaling vaprkorpt.
Hierbij .komt,'dat deze wijze van
vervoer biijkbftzr zéér aanlokkelijk is
voor dc 'eden van het vrouwelijk ie-
Slacht om zich door de, drukste straten
bewegen, bij voorkeur zelfs op de
oeest drukke uren.
Deze wijze van handelen geeft, afge
zien van de verkeersgevaren, aan het
verkeer op deze straten eer zeer on
ordelijk aanzien, dat in deze tijden ab
soluut vermeden moet worden
Rerumeerend acht de burgemeester
dan ook deze wijze van vervoer èn uit
een oogpunt van verkeersveiligheid èn
uit een oogpunt var. straatdiciplir.e on
toelaatbaar. Hij zou hete dan ook ten
zeerste betreuren en. achtzylks zelfs
niet in het welbeereoen belar.g van de
stad. indien de raad hem en de politie
niet de maéht g»f. aan dit euvel paal
en perk te stellen."
M'tsdien stelt®hij dpp raad voor over
te gaan to't wiiziging van art 47a der'
algemeene po«it:e-verordemrg en de
vozende bepaling op te nemer.:
Hot is den bestuurder van een twee
wielig rijwiel op der weg verboden:
a. daarop meer dait één persoon mede
te vervoeren:
b. daarop een persoon mede te ver
voeren. irdien die bestuurder den leef
tijd van 16 jaar nhg riet hee't bereikt;
c daarop een persoon mede te ver
voeren, tenzij zulks geschiedt op een
op dat rijwiel aangebracht doelmatige
zitplaats goor dien persoon, met vol
doenden steun voor handen, voetep en
rug en bovendien de inrichting van dat'
rijwiel dan wel de inrichting of de aan
brenging van genoemde zitplaats in
ieder geval zoodanig is. dat daardoor
de been en van den medegevoerden per
soon niet met een wiel van het rijwiel
in aanraking kunren komen
w
Schouwburg Bioscoop. In het wittu
paard (met Herman Thimig en Theo
Lingen); op het toon eel: De vier
Kentons. Aanvang S.lSuur. Zaterdag
vanaf 5.30 uur, Zondag en beiae
Kerstdagen vanaf 3 uur. Zondag ea
beide Kerstdagen 10.30 uur: Königs-
walzer (met Willy Forst en Paul
Hörbiger).
M Dec. 7JI uur Openbare lagen
school C: Ouderavond; voordracht
Jan P. Strybos over Svalbard, langs
koele stranden.
21 Dec. 2.15 uur Kunstmin: Concert
Nederlandsch Symphonic Orkest,
onder leiding van mr Harm Smedee
voor werkgemeensbhap Vreugde en
Arbeid.
21 Dec. 2.30 n. Het Schaakbord: Twee
de instructeurscursus Nederlandsche
Vereeniging voor Luchtbescherming.
21 Dec. 3 uur Evang. Luthersche Kerk:
Kerstwydmgsdienst Ned. Meisjes-
Clubs onder leiding van ds. J. P. C.
ten: Brink.
22 Dec. 2 uur Kunstmin: Tweede Nuts-
bijeenkomst, wedstrijd in hersen.
gymnastiek onder leiding van den
heer P. J. Kobben 'te 's-Hertogèn-
bosch.
23 Dcc. 10 uur Stadhuis: Vergadering
van den gemeenteraad.
23 Dec. 11 uur De Zalm: Verkooping
door notaris G. 'W. Nagtglas Boot.
23 Dec. 11 uur De Zalm: Verkooping
door waarnemend notaris H. F. A.
Schermer.
23 Dec. 11 uur De Zalm: Verkooping
door notaris K. Zeevat.
23 Dec. 2.15 uur Reünie: Filmmiddag
voor kinderen van leden van de Ned.
Vereeniging van Huisvrouwen.
'24 Dec. 2.30 uur Mualekschool Oost
haven: Kerstmiddag Vrijz. Herv.
Dameskring.
26 Dee. 3 uur Kunstmin: Concert Goud-
sche Orkest-Vereeni|ing, onder lei
ding van Gysb. Nieuwland Jr.
J Dec. II uur De Zalm: Verkooping
door notaris J. van Kranenburg.
APOTHEKERSDIENST.
Steeds geopend (des nachts alléén
voor recepten): Apotheek P. Weyer.
Gouwe 135.
VOORLOOPIGE UITKEERING.
DEFINITIEVE ZAL BEDUIDEND
GROOTER ZIJN.
De Stichting Winterhulp Nederland
heeft een bedrag van 1400 beschik
baar gesteld als voorloopige^ uitkeering
voor de gemeente Gouda; dit bedrag
komt voor onmiddellijke verdeeling
overeenkomstig de daartoe gegeven
richtlijnen in aanmerking.
Deze voorloopige uitkeering houdt
verband miet de resultaten der plaatse
lijke collecte in November j.l. Opge
merkt wordt, dat de definitieve uitkee
ring belangrijke hooger zal zyn.
Om te bereiken, dat de uitkeering
voor Gouda in de komende maanden
nog grooter zal zijn. worden de inge
zetenen opgewekt de aanstaande col
lecten in ruiijie mate te gedenken.
GEZINSGROOTTE GELDT MET PER
1 JANUARI. DOCH PER 1 OCTOBER
VOORAFGAANDE.
De in de raadsvergadering van 11
April j.l. vastgestelde, verordening in
zake de toekening van kinderbyslag
zal diet ingang van 1 Januari 1941 in
werking treden en voorloopig voor één
jaav van kracht blijven.
Aangezien echter de verordening
niet minder gunstig mag zyn dan de
wettelijke kinderby slagverzekering,
dient artikel 3 der verordening in dien
zin te wot den gewijzigd, dat niet de
samenstelling van het gezin per 1 Ja-
doch per den Isten October van het
daaraan vporafgegane kalenderjaar be.
slissend is.
Voorts is het wenscheljjk de redactie
van artikel 1 der verordening zoodanig
te wijzigen, dat geen twijfel bestaat
ten aanzien van de bedoeling der ver
ordening om het geheele personeel
daaronder te doen vallen, welke bedoe.
lig toch, in algemeenen zin beschouwd,
bij het nemen van,bet raadsbesluit
voorzat. De oorspronkelijke redactie is
evenwel nadergebleken nietin over
eenstemming met de Wet te zijn en
wijziging is dan ook noodig, willen
geen onbillijkheden word dp begaan.
B. en W stellen den raad voor de
vorenbedoelde wijzigingen in de veror
dening aan te brengen.
•N PSEUDO-AGENT.
Een dienstbode te Haastrecht heeft
by de politie aangifte gedaan van op
lichting voor haar mantel door een in
woner dezer gemeente, die zich ten on»
rechte had uitgegeven voor een agent
van een stoomerij en aan wien zij het
kleedingstuk had medegegeven.
v (Nadruk verboden.
12)
Vischwa toonde zich onmiddellijk
een en al bereidwilligheid en hielp
dapper mee het slachtoffer door het
gat in den muur naar binnen te hij-
se hen.
Gucker scheen van verbazing zijn
spraak te hebben verloren. Hoewel bij
het moeilijke transport zijn gebles
seerde voet herhaaldelijk op onzachte
wijze met den muur in aanraking
kwam, gaf hij geen kik.
In een oogwenk had Vischwa met
behulp van een paar dekens een be
hoorlijke ligplaats irt orde gemaakt
en nauwelijks had Gucker zich hier
op uitgestrekt of het meisje ontblootte
zijn voet. bevochtigde een doek met
lést -zoo kostbare water en legde deze
op de sterk gezwollen plek.
Floyd liet haar, dankbaar gestemd,
baar gang gaan.
Wel, hoe voel je je nu, ouwe
jongen? vroeg hij na een poosje, maar
hij kreeg geen antwoord.
Hij slaapt!
Vischwa ging naast Floyd op de
eenig overgebleven deken zitten en
vlijde met een schuw gebaar haar
hooH tegen zijn schouder,
Ik ben zoo blij, Sahib, dat u
er weer bent.
Hij legde zwijgend zijn arm om haar
smalle schouders en zijn gedachten .of- onder "moeten ondernemen. En nu
gleden verlangend naar die verre, an
dere wereld, waarin een stralende zon
aan een eeuwig blaWINn hemel volop
licht en warmte g;
Hij wist niet. hoevee! uren oi dagen
er verloopen waren sinds zi,(n bogen
voor het laatst het volle daglicht had
den aanschouwd. En terwijl hij den
adem van dit jonge leven naast zich
voelde, vatta sterker dan ooit het be
sluit bij hem post zich tot eiken prijs
een weg naar de vrijheid te banen
en met zijn toegewijden vriend en de
kleine Vischwa uit de duisternis van
hun gevangenschap naar het Ucht te
rug te keeren.
Luister eens, Vischwa, zei hij,
nadat zij eenigen tijd zwijgend naast
elkander hadden gezeten. Wij moes
sten nu probeeren zoo lang mogelijk
met je voorraad levensmiddelen uit
te komen. Het is wel hard voor je,
dat je pu met twee vreemde menschen
zult moeten deelen, wat je oorspron
kelijk alleen voor jezelf had bestemd.
O neen, Sahib! Het ls, of ik er
een voorgevoel van had, dat ik ook
voor u en uw vriend zou moeten zor-
En hoe lang zullen wij er
mee toe kunnen, denk je, als we zoo
zuinig mogelijk zijn?
Vijftien tot twintig dagen! ant
woordde ze, zonder aarzelen.
In dien tyd zullen we dus het een
moet je miJS^enS vertellen, wat dat
hier voor een \zonderling volkje is.
Waarom heeft m^n ons eigenlijk van
onze vrijheid beroof^? Wy wilden hun
immers geen kwaad
Wie het durft waghn het geheim
van Siddhab tje doorgronden, moet
sterven.
Siddhab?
Dat is de naam van onze stad.
Dus toch! Wij hebben met een
vliegtuig naar deze stad gezocht, zon
der ook maar een enkel huis te kunnen
ontdekken!
Zoo! zei ze en het was, of er een
lach in haar stem klonk. Dat ge
loof ik graag, Sahib. Niemand kan
haar vinden. Siddhab ligt geheel on
der de rotsen, waar het zonlicht niet
kan komen.
Zijn die menschen gek? Waarvoor
is dat noodig? vroeg Floyd, stom ver
baasd.
Mijn oude leeraar heeft mij veel
verteld, Sahib. De mannen van
Siddhab leven in een soort gemeen
schappelijke afzondering. Zij beschou
wen het licht als de oorsprong van al
gen. Anders zou ik zeker niet zooveel j het liwaad. Daarom brengen zij hun
bijeen hebben gesleept,leven in eeuwige duisternis door en er
bevinden zich velen onder hen, die het
daglicht nog nooit hebben gezien.
Maar dat ls ongelooflijk!
Ongelooflijk, ja, maar ook ver
schrikkelijk! VooTal voor de vrouwen
en meisjes. Zij worden slechts zoo
lang in degemeenschap geduld, tpt
zij moeder zijn geworden. Wie kinder
loos blyft, is ten doode opgeschreven.
En de moeders?
Die deelen het lot van haar onge
lukkige zusters, wanneer haar kinde
ren iet derde levensjaar hebben be
reikt. Van dat oogenblik af worden de
kinderen door de mannen opgevoed.
Zeldzaam sympathieke leefre
gels! hoonde Floyd. En na een korte
pauze vervolgde bij: Kun je mij
ook nog een verklaring geven, Visch
wa, voor een bijzonder verschijnsel,
dat eigenlijk de oorzaak van ons be
zoek was?
En hij vertelde haar, dat de piloot
Hangen een stoet van blauwe lichten
meende te hebben gezien, welke zich
over het zand der woestijn voortbe
woog.
Dat was het lichtfeest! antwoord
de Vischwa, kennelijk verheugd, dat
zij den Europeaan ook in dat opzicht
kon inlichten. Éénmaal in het jaar,
als het nieuwe maan is, verlaten de
mannen van Siddhab hun onderaard-
sche stad om den nachtelijken, met
sterren bezaaiden hemel het groote
symbool van hun cultus hun hulde
te betuigen. Er wordt dan een feeste
lijke processie gehouden, waaraan
iedere vader van een of meer zoons
met zijn blauwen fakkel mag deelne
men.
Dat was het dus En zijn
stem verried duidelijk de groote span
ning, waarin hij verkeerde, toen hij,
zich plotseling weer tot het meisje
wendend, zei: Nog een laatste
vraag, Vischwa! Eenige jaren geleden
is een wetenschappelijke expeditie
naar deze streek getrokken, maar he
laas nimmer teruggekeerd. Onder de
deelnemers bevond zich ook een jonge
dame. Is het je ook bekend, of deze
menschen Siddhab hebben gevonden?
Zij gaf geen antwoord. Eerst, toen
hij zijn vraag op nog dringender toon
herhaalde, kwam het aarzelend over
haar lippen:
Ja, zy hebben de stad gevonden
maar de mannen leven niat meer.
En de eenige vrouw?
Die blanke vrouw..., begon ze,
terwijl zij .eensklaps over haar gehee
le lichaam beefde,... die blanke*
vrouw,... O, Sahib. vraag mij daar
niet naar. Ik mag het niet zeggen.
Hoe hij ook aandrong om hem vol
ledig in te lichten, het was alles te
vergeefs a tenslotte zag hij wel in,
dat het nutteloos was haar nog langer
.te kwellen.
HOOFDSTUK 16
Een prachtige streek! spotte dr.
Been. terwijl hij van zjjn paard
sprong. Het landschap is hier wer
kelijk overweldigend, vind u ook met,
juffrouw Boyard?
Ongetwijfeld! ging de Aangespro
kene lachend op de scherys in. Zij
keek om zich heen. Zand en rotsen,
verder was er niets te bekennen Het
eenige bezienswaardige jap dit oogen
blik was de wijze, waarop de onder
gaande zon de scherpé rotspunten in
rossen gloed zette.
Been wenkte den aanvoerder van de
kleine karavaan naderbij te komen.
Hallo, Ali Mohammed, wy willen
hier ons 'ka mg voor den nacht op
slaan; geef je mannen de noodige
aanwijzingen!
Ali Mohammed Hassan was een
kleine, tengere Mohammedaan, die
zich door een al te grooten dienstijver
onderscheidde. Hij was altijd overal
bij en steeds bereid zich verdienstelijk
te maken. Op zichzelf was dit onge
twijfeld een lofwaardige eigenschap,
maar Been was van meening, dat Ali
Mohammed van het goede te veel
deed. Hij behoefde slechts even met
Ellen Boyard vooruit te rijden, of hjj
kon er zeker van zijn Ali Moham
med's praehtigen tulband naast zijn
paard te zullen zien opduiken, waarbij
dan de eigenaar van dezen tulband
met een of andere overbodige vraag
zijn aandacht zou opelschen. 1
fWordt vtrvoled.1
