de poort van de Middellandsche Zee
Zal Engeland in 'sraat zijn, dit belangrijke steun-
punt te behouden? TT"'-1.r'TJJf
Van het monopohe der Phoemoërs totdat der Britten
SIENA, schilderachtige
droom van b,^t Ver'eden
Duizend jaren strijd-om een zee-éngte
GibralUr «laai da laatst# weken weer ia
hl brandpaal der politieke belangstelling,
en Italië d«f aan dag desa krachtige ree-
ling bombardeert. Vil de tot dusverre ge
geven berichten sou -blijken dat de vesting
vaa Gibraltar voor de modernste aller wa
pen niet meer onneembaar b 21) vormt
op bet oogenblik het groote craagteeken
ran Europa. Zal er aan de o eer dan twee
eeuwen lange heerschappij ran de Engel-
sehen op dit altent gewichtige punt. inowrl
lu tijd van Vrede als van oorlog, abrupt
een einde komen? Waarschijnlijk «al de
loop der gebeurtenissen in den naasten
tijd hieromtrent meer helderheid verschaf
fen. Zeker Is gat hier Mn van jje belang
rijkste marinebasis der ftritteu onder ster
ken druk staat. Zal Gibraltar, de natuur
lijke reeting, aan dien druk weerstand kun-
ncn Maden*
verheft zich fijn en teer, alsof een teeke
naar dit tafereel schetste met zijn pastel,
'de Afrikaansche kust. Wanneer men zich
naar het Westen keert, wcjrdt het oog ge
boeid door de fonkelende schoonheid van
de baai van Algeciras, die in den vorm van
een hoefijzer binnendringt in het Spaan-
sche land. Aan de Oostelijke zijde van de
baai klautert als het ware de stad Gibral
tar over de steile rotsen omhoog. Naar het
Noorden wordt het uitzicht vrijwel geheel
belemmerd door een scherp gevormde berg
kegel. De „Suikerhoed" zoo heet de
berg in den volksmond verrijst uit de
blikkerende golven. <10 meter hoog in een
atralenden hemel.
Twee landen, twee werelddeelen reiken
elkaar hier over het water de hand. Behoed
zaarn tast Europa met de uitgestrekte smal
le wijsvinger van het voorgebergte, waarop
de rots ligt als eén leeuw, die /gereed staat
om te springen naar het Zwarte Wereld
deel, En van de Afrikaansche zijde wordt
deze vriendelyken groet beantwoord. Ook
het 22.8 kilomeier verwijderde Óeuta houdt
Europa de vlakke hand van een voorge
bergte toegestoken. Toch komen op "^ieze
plaats de continenten biet het dichtste bjj
elkaar. De nauwste,plek inoet men verder
naar het Oosten zoeken, op het „Duiven-
eiland" voor de Spaansche plaats Tarifa,
Hier naderen de kusten van Europa en
Afrika elkaar tot op een afstand van ld ki
lometer. Niettemin gold reeds, duizenden
jagen geleden de rots Calpe, het tegenwoor
dige Gibraltar, als het beheerseheode,,punt
aan de zeeëngte. Wie dit punt bezat, zoo zei
de men. had te bellissen over het we! en
wee van de zeestraat en over het lot van
hen die er door wepschten te varen.
De „rock", de rots, is Britseh sedert 1704.
Admiraal Rooke heeft er toen door een
slüwen zet beslag op weten te leggen.
Slechts Reinigen konden toen inzien van
welk een beteekeois in de komende twee
eeuwen dit steunpunt voor de Engelsvhe
/.teen en zeeëngten hebben door alia
teuwen heen, ook toen de mensch über
haupt nog niet de kunst verstond om per
achip te varen, de fantasie van de menschen
geprikkeld. Maa$ wat van nog veel meer
beteekenis is. de groote wereldzeeën zijn
altijd, ook wanneer zij niet direct het
schouwtooneel waren en het strjjdobject
van de volkerengeschiedenis, de spiegel,
waarin men zeer duidelijk de politieke
verhoudingen, de onderlingen betrekkingen
en de wijzigingen in de verhoudingen kon
waarnemen. Voor de geographlsche voor
stelling en vooral voor de ontwikkeling van
de machtsverhoudingen in de Oude We
reld heeft er altiid een groote kracht uit
gestraald van hef Middellandsche Zeebek
ken. Voor de wereld der Klassieken was de
Middellandsche Zee- de zee zonder meer;
baar golven bespoelden naar Oost, West
en Noord en Zuid*de kusten van de be
woonde wereld. Er rondom heen lag. de
gordel van het vasteland en slechts op één
plaats bevond zich in deze natuurlijke wal
een opening, vyaardoor de wateren van de
Middellandsche Zee zich konden mengen
met die van Okeanos. Slechis zelden waag
de een koene zeevaarder het om door de
..Zuilen van Hercules", de tegenwoordige
Straat van Gibraltar de onbekende en
gevaarvolle dreven van dén Atlantischen
Oceaan tegemoet te zeilen. Hier eindigde de
wereld der Klassieken en het gold als een
vermetele daad om door deze door 'de
Goden zelf opgerichte poort te varen. Daar
verhieven zich de beide rotsen, die er als
teeken van een goddelijken wil gezet wa
ren: Calpe, de tegenwoordige rots van Gi
braltar in het Noorden en in het Zuiden
de rots van Ceuta, destijds Abila genoemd.
Met recht, hier lag het „non plus ultra" van
de wereld!
De Poeniciërs waren de eersten, die in
zagen van welk een waarde het bezit van
deze doorvaartopening was voor het in
standhouden van hun handelsmonopolie op
de Middellandsche Zee. En de zesde eeuw
voor Christus versperden zij reeds den
doorgang voor alle schepen van vreemde,
dus niet Carthaagsche nationalitiet. en
oefenden dus om een moderne uitdrukking
te gebruiken een regelrechte blokkade uit,
welke slechts weinige schepen van andere
herkomst waagden te doorbreken^ Behal
ve de Grieken hebben ook de Romeinen
lang gepoogd om deze Phoenicische heer
schappij te breken. Niettemin hébben de
laatsten deze positie drie eeuwen lang kun
nen handhaven, totdat omstreeks 200 voor
Christus Carthago, het laatste bolwerk van
de Phoeniciërs ten offer viel aan 't steeds
machtiger wordende imperiale, Rome.
Het verval van het Romeinsche Rijk ver
schuift ook voor den eersten maak-in de
geschiedenis de beteekenis van de Straat
van Gibraltar. Meer en meer verandert nu
de functie, een poort tusschen het Oosten
en Westen te Zijn in een brug tusschen
Noord en Zuid, tusschen Europa en Afrika
derhalve. De „zuilen van Hercules", eens
de symbolen van een rotsvast heidensch
geloof worden ontwijd eerst doordat een
Romeinsche expeditie oversteekt van Euro-
P« naar Afrika, later doordat een invasie
uit Afrika in Spanje binnendringt. Sedert
dien was de straat van Gibraltar bij voort
during het schouwspel van menachenlij
ken strijd, wisselde het van bezitter, totdat
als laatsten de Engelschen er hun basis
vestigden om het Middellandsche Zeebek
ken te controleeren.
Onze blik, die van den „windmolenheu
vel" 'aan de zuidflank van den kalkrots
van Gibraltar in de verte zwerft, wordt als
betooverd. Naar het Oosten stpekf zich on
afzienbaar de glinsterendyoppervlakte van
de Middellandsche Zee uit. In het Zuiden
De Spaansche spoorlijn brengt den reizi
ger tot op een afstand van 1kiklpjeter
van» den rots. ..La Linea", dat wil zeggen:
de grenslijn, is het Spaansche stj>ion, een
industriestad met een bevolking van 10 >00
zielen, dichter bevolkt derhalve dan de
momenteel grootendeels geëvacueerde Erj-
gelsche zóne Van La Linea uit beitikt men
per wagen de grgnszöne.' Dat is overigens
gemakkelijker gezegd dan gedaan De laat
ste huizen van spaansche grensstad ztm
nauwelijks achter ons verdwenen, of wij
bevinden ons met een van verwachting po
pelend hart midden in een kale. zander:te
en bijna bóomlooze woestenij, waarvan de
Rechts boven:
lo deze dagen worden regrlmatit in Span
je betoogiugen gebonden, waarin de «cm eb
lot uitdrukking komt dat jGibrt'vr terug
krerd tot het Spaansfhe grondgebied.
Ree this:
De rotsen bieden een natuurlijke verster
king. In de vele holen en kloven staan
kanonnen opgesteld.
Siena Je jnïfcsonei!. .die de magistraten vat.
de imddeléeuwvctir republiek van deze
plaats voorstellen, in de traditioneel» volg
orde en allen gekleed in de kleurige eos-
tuuir> -var), di n tyd, rondom de .1'
del Camoo". Een h-.-raut met de stedelijke
banier opent dc stoet, gevolgd door. lam-
(k—r« en hoornblazers met de 'origtt -le
bezuipen, die slechts na jaren oefening .be
speeld kunnen worden.
Dim volgen do sian de wedstrijd dee ine*
oidide groepen, elk jreJ eigen vendel-
/waaiers die hun best doen, omdat op eüts
fout een oorverdoovend gefluit oic: "»sf
na-een lange stoet van autoriteiten. d<- gil
den. de besturen der stadswijken en de
stadswagen, een strijdkoets waarin de ste-
deü-ke overheid de m-ddelceuwsd» ge
vechten tegen de Elorentilnen btiwoo-de
waarin nu de „palio" een banier die aan
den winnaar uitgereikt wórdi rn-iegg-
.voerd wordt.
Ér a ternauwernood een schouwspel denk
baar. dat rijker zou zijn aan kleur en schit
tering. De jpraalvolle stoet trekt 'langs liet
plein, waaj? van de vensters en balkons der
puiten tmpiiten en -daggen hangen.
Isa de-, rondgang volgt de opwindend»,
„race" die met bijzondere belangstelling
door het talrijke' aanwezige publiek wordt
gevolgd. Driemaal rennen de rijders np
ongezadelde paarden tiet met tand bestrooi
de plein rond. waarbij het geoorloofd ts het
paard van de teenstanders met de zweep
te hinderen. De overwinnaar wordt als een
h 1 beschouwd en geniet als zoodanig tot
ver in de omtrek onbeperkt aanzien.
Wie tn Italië komt voor een of twee we
kenvergaat z.ch helaas maar al te veel
aan de schoonheid vin de overbekende
pij eisen als At 'aan Rome, Napels en rog
z. o'v.ele mfttr - tiela-is,/ want et n. in Italië
r.og zooveel.en dikwals zooveel kernachti
ger schoonheid te zien. wanneer pjea
slechts oog heeft om dt«* parel» van
ap<- y»i historische schoonheid te ont-
dvkken. -Italië heeft een groot aantal wan
die fcleiós steden, waarvan mén hier dik-
wyls niét eens den naam kent. en die tigli
in het verleden zbo'n groote rol hebben
gespeeld zoo groot, dg: zij nu nog pp .in,
oude glorie teren. Dat is bijvoorbeeld het
geval met het Toscaa.ische stadje Siena.
Deze geheeje landstreek is een bonte af
wisseling van belangwekkende his'toftsehe
schoonheid en schilderachtige panorama's.
Niet ten onrechte is deze streek wel eens
betiteld ais de Tuin van Italië, gelijk poë
ten italië wel den tuin van Europa noe
men. De steden, grooj en klein zijn er c$->
kclnk voorzien van kunstwerken soms zoo
dat ze een groot museum schijnen te zijn
en dat alles tegen een achtergrond, ge
vormd door de statige schoonheid van de
Apennijnen ofwel In de lieflijke ru*tige
bekoring van de heuvels, in het schitterend
azuur van de kust. die zich uitstrekt van
Carrara tot Orbetello.
In dit afwisselend landschap liggen dé
steden van Toscane, de eene al belangwek
kender dan de «ndere. Daar is Stena. hoven
op een hoogte, die een onvergetelijk! uit
zicht biedt over hét heuvellandschap, een
stad met een eeuwenoude geschiedenis, een
stad die meerdere heiligen heeft voortge
bracht. masr ook een stad vin dichters en
kunstenaars ongetwijfeld een der mooi
ste Steden van Italië Beroemd is de kathe
draal om haar prorhtigen gevel en niet
minder vermaard* hét Gemeentehuis be
kend ls het mooiste Gothische gebouw
van het geheele distriet. Verder dienen
genoemd te worden de Manaia-totgn. dc
Fonte tf.aia en de Loggia detl» Mereanzia
In de streek geniet hél plaatsje een zeke
re vermaardheid vanwege het tradionerle
Palio-feest dat eiken zomer in Sten» gehou
den wordt, in de maanden Juli eb Augus
tus. Vooral de feesten in de maand Augus
tus zi-n bel-mre-Or
In een luisterijke ommegang trekken in
De geasfalteerde „watervangvlakten Hierop vangt men bet schaarse be regenwater
op, om ra tijden dat de vesting geïsoleerd is, gelijk thans het geval is, de drinkwater
voorziening op peil te bannen honden.
wereldheerschappij zou worden. De „Sleu
tel tot de Middellandsche Zee" noemde
men den haven algemeen in militaire ver-,
handelingen van de achttiende en negen
tiende eeuw. De Engelschen hebben alles
wat in hun vermogen lag. gedaan om den
stralenkrans rond Gibraltar schooner te
maken. Eenig idee van hetgeen de Britten
al niet gedaan hebben terwille van deze au
reool konden wij bij ons laatste bezoek,
kort voordat de tegenwoordige oorlog uit
brak, aan de vesting van de landzijde uit,
conatateeren.
eenige bekoring is, dat de zeewind er door
loopend verkoeling brengt. De woestijn
vormt slechts een klein gebied: «00 tot 700
meter lang en rond een kilometer breed.
Het ia een landtong, die La L po» met den
Rots verbindt. Sportvelden, barakken en
Britsche officieren bevolken dit gebied, de
zoogenaamde ..Neutraal Ground". Hier
vindt men allerlei instellingen, die er op
gericht zijn de bezettingstroepen ontspan
ning te brengen.
Wanneer men eenmaal deze troosteiooze
verlaten vlakte doorkruist heeft, ademt
men op. Maar dat is tevergeefs, alvorens
men de vesting kan bereiken staat daar
een zware betonnen muur, met een nog
zwaardere smeedij—ren poort. Eiken avond
wordt deze poort .-oor het .nachtelijk ver
keer gesloten c- dan is Gibraltar als een
eiland afgesle .n van het overige' vaste
land. Ook in vredestijd kwam niemand er
binnen, zonder dat bjj den vriendelöken.
maar den bezoeker doordringend aanwen
den politieman, uitvoerig had ingelicht
omtrent de bedoeling van ziin konv-t, waar
bii van plan was zich den eerstvolgenden
liid on te houden en zoo meer. Vooral de
passen werden streng gecontroleerd. De
g*ng door en .over» den Rpts is een tocht
vol, van ortfdaJzfcingen. Jgi-Jwer tcslfr tren
zich gezicji de nafmi»WK« üwMdhöd ritri
het land. naar mepgf^eflihe berekeoirg-of-
doende vcrschanëfeo. Ten minste dit nment
de leek. die er eens komt rondneuzen De
berichten van de laatst# weken wüzen
wel in een andere richting, zoodat men te
recht moerbetwijfelen of de Engelschen in
slaat zullen bliiken deze machtige vesting
te behouden. Wij leven in een tiid. Waarin
zooveel, dat onwrikbaar vast sefteen te
staan, ontworteld wordt. Wellicht ook Gi
braltar. kluister van de Italiaansche heer
schappij in de Middellandsche Zee.
DE DOKWERKER IN DE HAVEN VAN fclRR AI.TAIt.
