Wetsontwerp
ingediend
Zaterdag 11 Januari 1941 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
„tot bevordering van de
verdediging dér Ver. Staten"
tIöh ftUMH
tol
ia
fl)e steunverlening aan Engeland
Machtigingen aan president Roosevelt - Het gaat
voor <99 pet. om materieel, dat nog
besteld en vervaardigd moet worden
Engelsche oorlogsschepen zouden
op Amerikaansche werven kunnen
worden gerepareerd
Verklaringen van
Roosevelt.
Verandering van de
neutraliteitswet?
Republikeinsche critiek
op het wetsontwerp.
Reparaties van oorlogs
mater ieel.
Verklaring van Hoover.
K ustverdediging.
Gevaar voor den
staatsvorm?
,Jong geleerd, oud
Amerika stelt oude
duikbooten in dienst.
Duitsch—Russische
overeenkomsten.
HET GETEISTERDE
LONDEN.
18.000 dooden,
25.000 zwaar ge
wonden? Ma-
terieele schade
ruim een mil
liard dollar
hn-
na-
fld,
pen
aco-
ds
[cant
uid-
goudsche
COL C ANT
79e Jaaigang, No. 20525
Directeur F. TIETER
Postgiro «8400
Bur. Markt 31. Tel. 314»
De wet lót hulpverleening aan
Engeland, welke afkomstig is
van president Roosevelt, is gis
teren aan het Congres voorge
legd. In deze wet wordt voorge
steld den president tot de
volgende punten machtiging te
verleenen:
1. Elk soort oorlogsmateriaal
te laten maken voor die regeé-
ringen en landen, welker onder
steuning de president noodzake
lijk acht voor de verdediging
van de Vereenigde Staten.
2. Aan zulk een regeering
oorlogsmateriaal te verkoopen,
te leveren, uit te ruilen, te
leenen, te. verpachten of op
andere wijze af te staan.
3. Elk soort oorlogsmateriaal
voor zulk een regeering te be
proeven, te herstellen of te
maken.
4. Aan zulk een regeering
bewapeningsinlichtingen te ver
strekken, welke met bewape
ningsmateriaal in verband staan,
dat aan de betrokken regeering
gegeven wordt)
5. Elk soort oorlogsmateriaal
voor zulk een regeering voor
dea uitvoer beschikbaar te stel-
•ien.
De wet verbiedt ea. aan elke
buitenlandsehe regeering oorlogs
materiaal en inlichtingen der Ver
eenigde Staten zonder toestemming
van den president aan eenige an
dere regeering te verstrekken. De
regeering der Vereenlgdé Staten
moet gemachtigd worden om oor
logsmateriaal in Amerikaansche
republieken, in Canada of in andere
landen te koopen, wanneer dit
materiaal voor de veredeaiging der
Vereenigde Staten belangrijk en in
de Vereenigde Staten niet verkrijg
baar is. Het wetsontwerp wordt
gelijkertijd bestudeerd door het
Huis van Afgevaardigden en door
den Senaat.
Roosevelt hoeft op de persconferen-
medegedeeld, dat hij ten /einde voor
de nationale bewapening belangrijke
materialen in voorraad te hóuden, voor
n uitvoer van koper, messing, brons,
aikkel en kali een vergunnings
stelsel heeft ingevoerd dat op 3 Fe-
Muan
1 yan kracht zal worden.
dst A betrekking tot het wetsontwerp,
dat n„n ConSres is voorgelegd en
en ..O?'6.6, uitgebreide volmachten
en 231 verleenen om
nen li met oorl°gsmitteriaal te kun-
dta ViifUnCn' verklaarde de president,
rehm.t gcetl??.'ns v.ij n voornemen was,"
evenvAf"' had deze machtiging
ters-umH un0<?dlg om in géval van nood
Natuur', 'es'lssingen te kunnen nemen,
direet .konden niet alle orders
ÏUnsti.r,0 uitgevoerd en in het
£StX£ g7 2<Mlden i" Juli ge-
ginnen '«veringen kunnen be-
Roosevelt zeide ierder, dat het plan
e de hulpverteening voor 99 pro-
hM«t°P, t^komstige orders betrekking
«erat vL"'2' °P oorl°gsmateriaal, dat
w „teld en vervaardigd moet
n' °mtrent de kwestie vaat waar-
^^voor het uit te leenen oorlogs-
alsmede omtrent de te boek
kenr^ va® gaf Roosevelt ontwij-
sntwoorden. Hij ontkende op-
dat bet afstaan van torpedo-
<*t voornemen ligt.
Het bij het Congres ingediende
wetsontwerp, dat bedoelt toestemming
te geven voor het leenen van oorlogs
tuig aan Engeland, beteekent naar het
oordeel van Amerikaansche politici een
verandering van de nmttraliteitswet,
welke inhoudt, dat dóór oorlogvoe
rende landen gekocht wapenmateriaal
contant moet worden betaald, aldus
het D.N.B. In regeeringskringen be
weert men echter, dat de neutraliteits
wet gericht is tegen verkoop op crediet
door Amerikaansche particulieren of
ondernemingen, niet tegen een derge-
lijken verkoop door de regeering. In
de tweede plaats, aldus zegt men daar,
is hier geen kwestie van verkoop,
maar van uitleening van oorlogs
materiaal.
Naar de meening der „kroonjuris-
ten" zou- de Amerikaansche regee"
dus- het recht hebben zonder mè)
oorlogsmateriaal aan Engeland af te
staan. Men heeft er echter van afge
zien, dit te.doen zonder speciale mach
tiging door het Congres, om zich niet
bloot te stellen aan het verwijt, dat
dat men eigenmachtig optreedt.
In politieke kringen legt men er den
nadruk op, dat bü deze motiveering
de belangrijke factor wordt vergeten,
dat de regeering zich in ieder geval
tot het Congres moet wenden, omdat
zij de middelen en financiën voor de
leveranties aan Engeland noodig heeft.
Men wil echter gaarne het netelige
debat vermijden, dat in pers en Con
gres zou. ontstaan als de regeering
Wijziging der neutraliteifswet kou
voorstellen. Men heeft daarom den
uitweg' gekozen in de nieuwe wet eah
zinsnede in te voegen, waarin wordt
gezegd, dat „alle 'bepalingen van
vroegere wetten, die met de nieuwe in
strijd mochten zijn, geen belemmering
opleveren voor de uitvoering der
nieujve wet."
Toen gisteren naar aanleiding hier
van op de persconferentie op het Witte
Huis een vraag werd gesteld, deed
Roosevelt haar af met de opmerking,
dat het gebruikelijk is, dat een nieuwe
wet tegenovergestelde bepalingen van
oudere wetten teniet doet-
Na de indiening van het „Wetsont
werp tot bevordering van de verdedi-
g.ng der Vereenigde Staten" zoojils
liet ontwerp betreffende de steuri-
verleening aan Engeland officieel heet
hebben in het Huis van Afgevaar
digden twaalf leden der republikein
so he oppositie het woord verlangd. De
fractieleider, Martin, sprak voor hen.
Hij laakte het, dat de republikeinen
niet gekend zijn bij de voorbereiding
van het ontwerp. Deze procedure, zoo
zeide hij, is partijdig.
In den Senaat verlangde de demo
craat McKellar de opheffing van alle
wetten, welke de ateunverleening aan
Engeland zouden kunnen bemoeilijken.
De republikeinsche senator Danaher
las als antwoord op het ontwerp een
hoodschap van Millard Fillmore, pre
sident der Verëenigde Staten .van 1850
tot 1853, voor, waarin de Vereenigde
Staten werden aangemaand zich te
onthouden van inmenging in de in
terne aangelegenheden van andere
ianden.
Over het wetsontwerp voor het ver
leenen van steun aan Engeland, heb
ben delleiders van het Congres ver
klaringen afgelegd.
De in Bit wetsontwq#p bepaalde vol
machten voor Roose/elt om reparaties
van oorlogsmaterie/1 voor andere re
geeringen te latei/uitvoeren, beteeke-,
nen, zoo verklaarden de leiderf van
het Congres, dat reparaties mogen
wot den verricht onverschillig of het
oorlogsmaterieel in Amerika vervaar
digd is oI niet.
Zoo zou het eventueel mogelijk
zijn, dat het Engelsche slagschip.
Renown op een Amerikaansclye
werf hersteld zou worden, indien
president Roosevelt zulks in hei
belang van de Amerikaansche re-
geering zou achten. De volmachten
voor den president zijn ver strek
kend genoeg om het gebruik van
alle militaire en marine-steunpun
ten van de luchtvloot door die lan
den toe te laten, waarvan de ver
dediging naar de meening van Roo
sevelt voor Amerika belangrijk is.
alsmede om aan deze landen wa
pens te leveren, resp hun oorlogs-
materieel te herstellen.
Wat betreft Inlichtingen over oor-
logsmateriecl, zoo zal aan den presi
dent een volmacht worden verleend
om plannen, teekeningen, en andere
inlichtingen voor het gebruik van wai
pens ter beschikking te stellen. Der»
gelijke inlichtingen beperken zich
echter tot oorlogsmaterieel, dat wer
kelijk geleverd is. De Amerikaansch-
regeering zal .voor buitenlandsehe rv -
geeringen slechts dat materieel koo
pen, dat ook het Amerikaansche leger
en de Amerikaansche vloot kan ge
bruiken.
Dit beteekent, aldus verklaarde
de democratische leider van den
Senaat, Barkley, dat de Vereenigde
Staten voor haarzelf en voor be
vriende regeeringen hetzelfde ma
terieel zal produceeren. Dit is een
bijdrage tot het stand&riseeren van
het oorlogsmaterieel der democra
tieën. Het wetsontwerp tast de so-
ciale bepalingeh voor de arbeiders,
zocfels bijvoorbeeld de bepalingen
inzake den arbeidstijd, niet aan.
De vroegere f>re|ijient wan Amerika,
Hoover, heeft mev betrekking tot het
wetsontwerp verklaard, dat het Con
gres ernstig diïnt te overwegen, of het
den president zooveel verantwoorde
lijkheid we'nsoht te geven. Dergelijke
ver strekkende volmachten zijn zelfs
in den wereldoorlog, noch in de Ver
eenigde Staten, noch in Engeland aan
de leiding van den staat gegeven. IIoo-
Alarmposten op hun hooggelegen uitzichtpunt houden het oog gericht op de zee en de lucht
(Hoffmann)
ver verklaarde dat het bij deze kwes
tie gaat om het voortbestaan van de
Amerikaansche democratie.
Het ontwerp, meldt .het DN B. na
der, vormt in Gongreskrifcgen het mid
delpunt van besprekingen. Het wordt
door talrijke afgevaardigden min of
meer scherp becritiseerd. Aan den
eenen kant bepleiten vele senatoren en
afgeva; rdigden een ver gaande onder
steuning van Engeland. Aan den ande
ren kant wijzen zij er echter op. dat
door het wetsontwesp aan den presi
dent dusdanig groote volmachten, wor
den verstrekt, dat de democratische
staatsvorm der Vereenigde Staten
ernstig in gevaar wordt gebracht. Zoo
is senator La Follette vaji meening. dat
het bij het ingediende wetsontwerp niet
alleen gaat om een blanco chèque voor
Roosevelt, doch om de eisch asm het
Congres om afstand te doen van be
langrijke rechten. De democratische se-
natoi* Clark was van meerring. dat dit
wetsvoorstel aan den president het
recht geeft den oorlog te verklaren en
op het gebied der binnenlandsche po
litiek een totalitaire regeeringsvorm te
tohejipen. De democratische senator
Smith verklaarde, dat hij aan het
wetsontwerp zijn toestemming niet kon
geven. De republikein Verys eisch'te.
dat Engeland al zijn bezittingen op het
Westelijk halfrond aan de Vereenigde
Staten zou overdragen voordat het
plan tot steun aan Engeland kracht van
wet zou hebben gekregen. In Congres
kringen is men van meening, dat het
wetsontwerp talrijke onduidelijke en
dubbelzinnige formuleeringen bevat.
Vooral onder de senatoren en af
gevaardigden heerscht oneenigheid
over de vraag, of Roosevelt door
deze wet volmacht gegeven zal wor
den om convoolen naar Engeland te
sturen. De republikeinsche senator
Nye was van meening, dat zulks
het geval, diende te zijn. De demo
cratische senator Thomas verklaar-
Het schaatsenrijden is een sport voor jong en oud. Een 81-jarige dame trekt op een der banen te Amsterdam
met haar kleinkind een baantje; (Polygoon)
de, dat de wet volgens zijn mea
ning aan den president de volmacht
verleent om aan de Engeischen oor
logsschepen te leenen, die voor de
bescherming van convooien ge
bruikt kunnen worden.
Verscheidene Amerikaansche duik-
boo'en uit den wereldoorlog die reedsg
sedert langen tijd in Philadelphia wa
ren opgelegd, zijn weer in dienst ge
steld. Het gaat hier om in totaal twin
tig duikbooten. die gevoegd zullen wor
den bij de nieuw gevormde Atlantische
Oceaan-vloot der Vereenigde Staten.
DUITSCHLAND
TENDENTIE'
WEI
GERUCHTEN
GD
De vier nieuwe overeenkomsten tus-
sehen het Duitsche rijk en de Sovjet-
Unie die gisteren zijn onderteekend,
(men zie elders in dit blad. Red.),
worden door de Duitsche bladen als
een nieuw bewijs beochouwd voor de
absurditeit van de in het buitenland
ook in den laats ten tijd steeds weer
opduikende tendentieuze berichten
over strubbelingen iij de Duitsch-
Russisohe betrekkingen. Alleen'in den
geest van een samenwerking vol ver
trouwen en door de duidelijke erken
ning van de wederzijdsche levensbe
langen en wenschen, aldus schrijft de
Völkischer Beobachter, kan
tusschen twee staten een zoo omvang
rijk verdrag geschapen worden. Het
gaat hierbij, aldus schrijft het blad
verder, om een breedopgezette oplos
sing van vraagstukken die in het af-
geloopen jaar zijn voortgesproten uit
.te verdere ontwikkeling van de poli
tieke gebeurtenissen. Voor alles vor
men de overeenkomsten een 'plannen-
stelsel van groot formaat ten aanzien
van de politiek en de ruimte-economie
welk steBsel een belangrijke bijdrage
levert vobr de vreedzame samenwer
king der Volken van Europa in den
geest der nieuwe orde. Op dit bolwerk
van den vrede zullen alle verwach
tingen en kninerijen van de plutocra
tische viianden der ..Hnbennichtse" te
pletter slaan. In het bijzonder mag
opgemerkt worden, aldus het blad. dat
de wonsch naar een algeheel oplossen
van alle nog zwevende kwesties van
Russische zijde is vernomen en dat,
naar uit het groote en vérstrekkend®
resultaat blijkt, aan beide zijden de
beste wil aanwezig was.
Der Be r 1 i neg Börsenzeitung
noemt de overeenkomsten otmieuw
een bewijs voor het feit, dat de
Duitsch-Russisch® samenwerking zich
in een rechte en omhoogloopende curve
verder ontwikkelt. Dit feit te looche
nen. zal Churchill en zijn vrienden in
overzeesche 'gebieden niet heel gemak
kelijk vallen.
De Deutsche Allgemeine
Z e i t u n g noemt de overeenkomsten
een toeken voor een aanstaande
nieuwe, nog nauwere samenwerking
der beide staten. Het blad wijst er in
bet bijzonder op, dat het uitvoeren
van de omvangrijke Russische orders
een prachtig bewijs vormt voor de
productiecapaciteit der Duitsche oor
logseconomie.
De Ber 1iner Lok a 1anzeiger
noemt de vier nieuwe verdragen een
bevestiging van de gezonde, met de
werkelijkheid rekening houdende be
ginselen van de Duitsch-Russische
politiek. De Britsche geheime diplo
matie staat opnieuw voor het ont
nuchterende feit, dat zij niet in staat
is aan de vredespolitiek in het Oosten
een halt toe te roepen.
Het weekblad Life publiceert van
zijn correspondent Grabner. die op het
oogenblik in New York vertoeft, een
uitvoerige beschrijving over de toestan
den in Londen. Volgens dit bericht, zijn
alle straten in verband met een éven-
tueeie invasie zwaar verdedigd en on
dermijnd. Spoorwegstations, regee-
ringsgebouwen, fabrieken en bruggen
worden voortdurend bewaakt. Op be
langrijke punten ia de stad.zijn barri
cades van. zandzakken opgericht. De
Noord-Amerikaansche journalist geeft
dan een beschrijving van de gevolgen
van de Duitsche luchtaanvallen op
Londen. Honderden vierkante mijlen
rondom Pigcadilly Circus vindt men
slechts weinige blokkea huizen. In het
gebied van de scheepswerven. West
ham, waar 300.000 menschen wonen, is
de helft der huizen onbewoonbaar.
Deze zijn ofwel vernield of zoo zwaar
beschadigd, dat het herstel in oorlogs
tijd onmogelijk is. Een derde deel van
de bevolking heeft geen onderdak, ter
wijl een ander deel van de bevolking
de beschikking heeft over ondeiko-
mens, dié voor de helft onder water
staan.
Het aantal slachtoffers als gevolg
van de luchtaanvallen raamt dc
correspondent op ongeveer 18.Mii,
en dat der xwaargewonden op rond
25.044. De materieel® sehade be
draagt rond een milliard dollar.
Een enkele bom heeft in Charing
Cross Roal voor de beroemde boekwin
kels van>Foyls bijv. een schade van 2 5
millioen dollar aangericht. Het heeft
twee maanden geduurd, voor dat pio
niers een brug over een bomkrater
hadden gebouwd en zoodoende de
straat weer begaanbaar hadden ge
maakt. Als een voorbeeld voor de
merkbaar wordende schaarschte aan
levensmiddelen vertelt Grabner, dat
de kleermakers wegens het gebrek aan
naalden kinderen in dienst nemen om
tusschen de naden van de vloer te zoe-'
ken naar gevallen naalden. Ook haar
spelden, nagelvijlen en scharen zijn
nauwelijks te krijgen. De zaken begon
nen ook den verkoop van zeep te be
perken. Uien, citroenen, bananen en
poederchocolade zijn niet meer voorra
dig. Spoedig zullen ook de conserven
opgebruikt zijn Bepaalde levensmid
delen zijn weliswaar nog" te krijger,
doch wegens den hoogen prijs voor
de lage en gemiddelde volksklasse niet
té betalen.
Zon: op 9.46, onder 17,51.
Maan: onder 8.26, op 17.25.
Men is verpNcht te verduif-
teren van zonsondergang tot
zonsopkomst,
Lantaarns vsn voertuigen
moeten uur na zonsonder
gang ontstoken worden.