Wetsontwerp ingediend Zaterdag 11 Januari 1941 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN „tot bevordering van de verdediging dér Ver. Staten" tIöh ftUMH tol ia fl)e steunverlening aan Engeland Machtigingen aan president Roosevelt - Het gaat voor <99 pet. om materieel, dat nog besteld en vervaardigd moet worden Engelsche oorlogsschepen zouden op Amerikaansche werven kunnen worden gerepareerd Verklaringen van Roosevelt. Verandering van de neutraliteitswet? Republikeinsche critiek op het wetsontwerp. Reparaties van oorlogs mater ieel. Verklaring van Hoover. K ustverdediging. Gevaar voor den staatsvorm? ,Jong geleerd, oud Amerika stelt oude duikbooten in dienst. Duitsch—Russische overeenkomsten. HET GETEISTERDE LONDEN. 18.000 dooden, 25.000 zwaar ge wonden? Ma- terieele schade ruim een mil liard dollar hn- na- fld, pen aco- ds [cant uid- goudsche COL C ANT 79e Jaaigang, No. 20525 Directeur F. TIETER Postgiro «8400 Bur. Markt 31. Tel. 314» De wet lót hulpverleening aan Engeland, welke afkomstig is van president Roosevelt, is gis teren aan het Congres voorge legd. In deze wet wordt voorge steld den president tot de volgende punten machtiging te verleenen: 1. Elk soort oorlogsmateriaal te laten maken voor die regeé- ringen en landen, welker onder steuning de president noodzake lijk acht voor de verdediging van de Vereenigde Staten. 2. Aan zulk een regeering oorlogsmateriaal te verkoopen, te leveren, uit te ruilen, te leenen, te. verpachten of op andere wijze af te staan. 3. Elk soort oorlogsmateriaal voor zulk een regeering te be proeven, te herstellen of te maken. 4. Aan zulk een regeering bewapeningsinlichtingen te ver strekken, welke met bewape ningsmateriaal in verband staan, dat aan de betrokken regeering gegeven wordt) 5. Elk soort oorlogsmateriaal voor zulk een regeering voor dea uitvoer beschikbaar te stel- •ien. De wet verbiedt ea. aan elke buitenlandsehe regeering oorlogs materiaal en inlichtingen der Ver eenigde Staten zonder toestemming van den president aan eenige an dere regeering te verstrekken. De regeering der Vereenlgdé Staten moet gemachtigd worden om oor logsmateriaal in Amerikaansche republieken, in Canada of in andere landen te koopen, wanneer dit materiaal voor de veredeaiging der Vereenigde Staten belangrijk en in de Vereenigde Staten niet verkrijg baar is. Het wetsontwerp wordt gelijkertijd bestudeerd door het Huis van Afgevaardigden en door den Senaat. Roosevelt hoeft op de persconferen- medegedeeld, dat hij ten /einde voor de nationale bewapening belangrijke materialen in voorraad te hóuden, voor n uitvoer van koper, messing, brons, aikkel en kali een vergunnings stelsel heeft ingevoerd dat op 3 Fe- Muan 1 yan kracht zal worden. dst A betrekking tot het wetsontwerp, dat n„n ConSres is voorgelegd en en ..O?'6.6, uitgebreide volmachten en 231 verleenen om nen li met oorl°gsmitteriaal te kun- dta ViifUnCn' verklaarde de president, rehm.t gcetl??.'ns v.ij n voornemen was," evenvAf"' had deze machtiging ters-umH un0<?dlg om in géval van nood Natuur', 'es'lssingen te kunnen nemen, direet .konden niet alle orders ÏUnsti.r,0 uitgevoerd en in het £StX£ g7 2<Mlden i" Juli ge- ginnen '«veringen kunnen be- Roosevelt zeide ierder, dat het plan e de hulpverteening voor 99 pro- hM«t°P, t^komstige orders betrekking «erat vL"'2' °P oorl°gsmateriaal, dat w „teld en vervaardigd moet n' °mtrent de kwestie vaat waar- ^^voor het uit te leenen oorlogs- alsmede omtrent de te boek kenr^ va® gaf Roosevelt ontwij- sntwoorden. Hij ontkende op- dat bet afstaan van torpedo- <*t voornemen ligt. Het bij het Congres ingediende wetsontwerp, dat bedoelt toestemming te geven voor het leenen van oorlogs tuig aan Engeland, beteekent naar het oordeel van Amerikaansche politici een verandering van de nmttraliteitswet, welke inhoudt, dat dóór oorlogvoe rende landen gekocht wapenmateriaal contant moet worden betaald, aldus het D.N.B. In regeeringskringen be weert men echter, dat de neutraliteits wet gericht is tegen verkoop op crediet door Amerikaansche particulieren of ondernemingen, niet tegen een derge- lijken verkoop door de regeering. In de tweede plaats, aldus zegt men daar, is hier geen kwestie van verkoop, maar van uitleening van oorlogs materiaal. Naar de meening der „kroonjuris- ten" zou- de Amerikaansche regee" dus- het recht hebben zonder mè) oorlogsmateriaal aan Engeland af te staan. Men heeft er echter van afge zien, dit te.doen zonder speciale mach tiging door het Congres, om zich niet bloot te stellen aan het verwijt, dat dat men eigenmachtig optreedt. In politieke kringen legt men er den nadruk op, dat bü deze motiveering de belangrijke factor wordt vergeten, dat de regeering zich in ieder geval tot het Congres moet wenden, omdat zij de middelen en financiën voor de leveranties aan Engeland noodig heeft. Men wil echter gaarne het netelige debat vermijden, dat in pers en Con gres zou. ontstaan als de regeering Wijziging der neutraliteifswet kou voorstellen. Men heeft daarom den uitweg' gekozen in de nieuwe wet eah zinsnede in te voegen, waarin wordt gezegd, dat „alle 'bepalingen van vroegere wetten, die met de nieuwe in strijd mochten zijn, geen belemmering opleveren voor de uitvoering der nieujve wet." Toen gisteren naar aanleiding hier van op de persconferentie op het Witte Huis een vraag werd gesteld, deed Roosevelt haar af met de opmerking, dat het gebruikelijk is, dat een nieuwe wet tegenovergestelde bepalingen van oudere wetten teniet doet- Na de indiening van het „Wetsont werp tot bevordering van de verdedi- g.ng der Vereenigde Staten" zoojils liet ontwerp betreffende de steuri- verleening aan Engeland officieel heet hebben in het Huis van Afgevaar digden twaalf leden der republikein so he oppositie het woord verlangd. De fractieleider, Martin, sprak voor hen. Hij laakte het, dat de republikeinen niet gekend zijn bij de voorbereiding van het ontwerp. Deze procedure, zoo zeide hij, is partijdig. In den Senaat verlangde de demo craat McKellar de opheffing van alle wetten, welke de ateunverleening aan Engeland zouden kunnen bemoeilijken. De republikeinsche senator Danaher las als antwoord op het ontwerp een hoodschap van Millard Fillmore, pre sident der Verëenigde Staten .van 1850 tot 1853, voor, waarin de Vereenigde Staten werden aangemaand zich te onthouden van inmenging in de in terne aangelegenheden van andere ianden. Over het wetsontwerp voor het ver leenen van steun aan Engeland, heb ben delleiders van het Congres ver klaringen afgelegd. De in Bit wetsontwq#p bepaalde vol machten voor Roose/elt om reparaties van oorlogsmaterie/1 voor andere re geeringen te latei/uitvoeren, beteeke-, nen, zoo verklaarden de leiderf van het Congres, dat reparaties mogen wot den verricht onverschillig of het oorlogsmaterieel in Amerika vervaar digd is oI niet. Zoo zou het eventueel mogelijk zijn, dat het Engelsche slagschip. Renown op een Amerikaansclye werf hersteld zou worden, indien president Roosevelt zulks in hei belang van de Amerikaansche re- geering zou achten. De volmachten voor den president zijn ver strek kend genoeg om het gebruik van alle militaire en marine-steunpun ten van de luchtvloot door die lan den toe te laten, waarvan de ver dediging naar de meening van Roo sevelt voor Amerika belangrijk is. alsmede om aan deze landen wa pens te leveren, resp hun oorlogs- materieel te herstellen. Wat betreft Inlichtingen over oor- logsmateriecl, zoo zal aan den presi dent een volmacht worden verleend om plannen, teekeningen, en andere inlichtingen voor het gebruik van wai pens ter beschikking te stellen. Der» gelijke inlichtingen beperken zich echter tot oorlogsmaterieel, dat wer kelijk geleverd is. De Amerikaansch- regeering zal .voor buitenlandsehe rv - geeringen slechts dat materieel koo pen, dat ook het Amerikaansche leger en de Amerikaansche vloot kan ge bruiken. Dit beteekent, aldus verklaarde de democratische leider van den Senaat, Barkley, dat de Vereenigde Staten voor haarzelf en voor be vriende regeeringen hetzelfde ma terieel zal produceeren. Dit is een bijdrage tot het stand&riseeren van het oorlogsmaterieel der democra tieën. Het wetsontwerp tast de so- ciale bepalingeh voor de arbeiders, zocfels bijvoorbeeld de bepalingen inzake den arbeidstijd, niet aan. De vroegere f>re|ijient wan Amerika, Hoover, heeft mev betrekking tot het wetsontwerp verklaard, dat het Con gres ernstig diïnt te overwegen, of het den president zooveel verantwoorde lijkheid we'nsoht te geven. Dergelijke ver strekkende volmachten zijn zelfs in den wereldoorlog, noch in de Ver eenigde Staten, noch in Engeland aan de leiding van den staat gegeven. IIoo- Alarmposten op hun hooggelegen uitzichtpunt houden het oog gericht op de zee en de lucht (Hoffmann) ver verklaarde dat het bij deze kwes tie gaat om het voortbestaan van de Amerikaansche democratie. Het ontwerp, meldt .het DN B. na der, vormt in Gongreskrifcgen het mid delpunt van besprekingen. Het wordt door talrijke afgevaardigden min of meer scherp becritiseerd. Aan den eenen kant bepleiten vele senatoren en afgeva; rdigden een ver gaande onder steuning van Engeland. Aan den ande ren kant wijzen zij er echter op. dat door het wetsontwesp aan den presi dent dusdanig groote volmachten, wor den verstrekt, dat de democratische staatsvorm der Vereenigde Staten ernstig in gevaar wordt gebracht. Zoo is senator La Follette vaji meening. dat het bij het ingediende wetsontwerp niet alleen gaat om een blanco chèque voor Roosevelt, doch om de eisch asm het Congres om afstand te doen van be langrijke rechten. De democratische se- natoi* Clark was van meerring. dat dit wetsvoorstel aan den president het recht geeft den oorlog te verklaren en op het gebied der binnenlandsche po litiek een totalitaire regeeringsvorm te tohejipen. De democratische senator Smith verklaarde, dat hij aan het wetsontwerp zijn toestemming niet kon geven. De republikein Verys eisch'te. dat Engeland al zijn bezittingen op het Westelijk halfrond aan de Vereenigde Staten zou overdragen voordat het plan tot steun aan Engeland kracht van wet zou hebben gekregen. In Congres kringen is men van meening, dat het wetsontwerp talrijke onduidelijke en dubbelzinnige formuleeringen bevat. Vooral onder de senatoren en af gevaardigden heerscht oneenigheid over de vraag, of Roosevelt door deze wet volmacht gegeven zal wor den om convoolen naar Engeland te sturen. De republikeinsche senator Nye was van meening, dat zulks het geval, diende te zijn. De demo cratische senator Thomas verklaar- Het schaatsenrijden is een sport voor jong en oud. Een 81-jarige dame trekt op een der banen te Amsterdam met haar kleinkind een baantje; (Polygoon) de, dat de wet volgens zijn mea ning aan den president de volmacht verleent om aan de Engeischen oor logsschepen te leenen, die voor de bescherming van convooien ge bruikt kunnen worden. Verscheidene Amerikaansche duik- boo'en uit den wereldoorlog die reedsg sedert langen tijd in Philadelphia wa ren opgelegd, zijn weer in dienst ge steld. Het gaat hier om in totaal twin tig duikbooten. die gevoegd zullen wor den bij de nieuw gevormde Atlantische Oceaan-vloot der Vereenigde Staten. DUITSCHLAND TENDENTIE' WEI GERUCHTEN GD De vier nieuwe overeenkomsten tus- sehen het Duitsche rijk en de Sovjet- Unie die gisteren zijn onderteekend, (men zie elders in dit blad. Red.), worden door de Duitsche bladen als een nieuw bewijs beochouwd voor de absurditeit van de in het buitenland ook in den laats ten tijd steeds weer opduikende tendentieuze berichten over strubbelingen iij de Duitsch- Russisohe betrekkingen. Alleen'in den geest van een samenwerking vol ver trouwen en door de duidelijke erken ning van de wederzijdsche levensbe langen en wenschen, aldus schrijft de Völkischer Beobachter, kan tusschen twee staten een zoo omvang rijk verdrag geschapen worden. Het gaat hierbij, aldus schrijft het blad verder, om een breedopgezette oplos sing van vraagstukken die in het af- geloopen jaar zijn voortgesproten uit .te verdere ontwikkeling van de poli tieke gebeurtenissen. Voor alles vor men de overeenkomsten een 'plannen- stelsel van groot formaat ten aanzien van de politiek en de ruimte-economie welk steBsel een belangrijke bijdrage levert vobr de vreedzame samenwer king der Volken van Europa in den geest der nieuwe orde. Op dit bolwerk van den vrede zullen alle verwach tingen en kninerijen van de plutocra tische viianden der ..Hnbennichtse" te pletter slaan. In het bijzonder mag opgemerkt worden, aldus het blad. dat de wonsch naar een algeheel oplossen van alle nog zwevende kwesties van Russische zijde is vernomen en dat, naar uit het groote en vérstrekkend® resultaat blijkt, aan beide zijden de beste wil aanwezig was. Der Be r 1 i neg Börsenzeitung noemt de overeenkomsten otmieuw een bewijs voor het feit, dat de Duitsch-Russisch® samenwerking zich in een rechte en omhoogloopende curve verder ontwikkelt. Dit feit te looche nen. zal Churchill en zijn vrienden in overzeesche 'gebieden niet heel gemak kelijk vallen. De Deutsche Allgemeine Z e i t u n g noemt de overeenkomsten een toeken voor een aanstaande nieuwe, nog nauwere samenwerking der beide staten. Het blad wijst er in bet bijzonder op, dat het uitvoeren van de omvangrijke Russische orders een prachtig bewijs vormt voor de productiecapaciteit der Duitsche oor logseconomie. De Ber 1iner Lok a 1anzeiger noemt de vier nieuwe verdragen een bevestiging van de gezonde, met de werkelijkheid rekening houdende be ginselen van de Duitsch-Russische politiek. De Britsche geheime diplo matie staat opnieuw voor het ont nuchterende feit, dat zij niet in staat is aan de vredespolitiek in het Oosten een halt toe te roepen. Het weekblad Life publiceert van zijn correspondent Grabner. die op het oogenblik in New York vertoeft, een uitvoerige beschrijving over de toestan den in Londen. Volgens dit bericht, zijn alle straten in verband met een éven- tueeie invasie zwaar verdedigd en on dermijnd. Spoorwegstations, regee- ringsgebouwen, fabrieken en bruggen worden voortdurend bewaakt. Op be langrijke punten ia de stad.zijn barri cades van. zandzakken opgericht. De Noord-Amerikaansche journalist geeft dan een beschrijving van de gevolgen van de Duitsche luchtaanvallen op Londen. Honderden vierkante mijlen rondom Pigcadilly Circus vindt men slechts weinige blokkea huizen. In het gebied van de scheepswerven. West ham, waar 300.000 menschen wonen, is de helft der huizen onbewoonbaar. Deze zijn ofwel vernield of zoo zwaar beschadigd, dat het herstel in oorlogs tijd onmogelijk is. Een derde deel van de bevolking heeft geen onderdak, ter wijl een ander deel van de bevolking de beschikking heeft over ondeiko- mens, dié voor de helft onder water staan. Het aantal slachtoffers als gevolg van de luchtaanvallen raamt dc correspondent op ongeveer 18.Mii, en dat der xwaargewonden op rond 25.044. De materieel® sehade be draagt rond een milliard dollar. Een enkele bom heeft in Charing Cross Roal voor de beroemde boekwin kels van>Foyls bijv. een schade van 2 5 millioen dollar aangericht. Het heeft twee maanden geduurd, voor dat pio niers een brug over een bomkrater hadden gebouwd en zoodoende de straat weer begaanbaar hadden ge maakt. Als een voorbeeld voor de merkbaar wordende schaarschte aan levensmiddelen vertelt Grabner, dat de kleermakers wegens het gebrek aan naalden kinderen in dienst nemen om tusschen de naden van de vloer te zoe-' ken naar gevallen naalden. Ook haar spelden, nagelvijlen en scharen zijn nauwelijks te krijgen. De zaken begon nen ook den verkoop van zeep te be perken. Uien, citroenen, bananen en poederchocolade zijn niet meer voorra dig. Spoedig zullen ook de conserven opgebruikt zijn Bepaalde levensmid delen zijn weliswaar nog" te krijger, doch wegens den hoogen prijs voor de lage en gemiddelde volksklasse niet té betalen. Zon: op 9.46, onder 17,51. Maan: onder 8.26, op 17.25. Men is verpNcht te verduif- teren van zonsondergang tot zonsopkomst, Lantaarns vsn voertuigen moeten uur na zonsonder gang ontstoken worden.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1941 | | pagina 1