Geen (schepen in convooi paar Europa, aldus Roosevelt f NIEUWSBLAD 'VOOR- GOUDA EN OMSTREKEN tfinant zou ambassadeur le Londen worden 1 Japan moet zich tot het uiterste wapenen ion en kloon Woensdag 22 Januari 1941 Jiaig8"*' No> 20534 Kennedy over de hulp- verleening aan Engeland tfeikomstelegram von Churchill aan Willkie Winarit opvolger van Kennedy? Verklaringen van Kennedy. egram aan Amerika en Rusland. Duitsche critiek op Huil. Redevoering van AQatsoeoha Amerika toont geen begrip voor de „nieuwe orde" in Oost-Azië Ned. Indië, Fransch Indo-China en Thailand leden van het nieuwe economische gebied Afnemende weerstand der Chineezen. De taak van de Japansche marine. il i Directeur F. HETEH Postgiro 48400 Bur. Markt SI. Tel 2748 herbind int I 16, va Indblader,, J 600 KX tgelegd ir. It worden Ten. |agochtend jke 30 se- iii, in het 150 huizen zouden en geen famagusta aal door gd. ch aan onder vier, npn zij ke, door ag iet» de Ha- zijnt jschen, ding I op het Fat zij maar jlen het hier- bchine» euwen I in alle Iheil ia laange- I hoogt* eling ma in** e. Bin- president Roosevelt heeft met Vraag- etl antwoordspel «druk ontkend, dat er plannen: Onder, het opschrift: Woordenwisse- BKiden bestaan om schepen in con-J^ng schrijft de Popoio d'Italia naar Europa te laten varen. Hij ,eide, dat dit mogelijk tot schiet partijen en oorlog zou kunnen lel- den en dat is het laatste wat hij ueaseht. Talrijke Amerikaansche bladen spre ken in ernstig gestelde artikelen de hoop uit, -dat president Roosevelt, die thans zijn derde ambtsperiode begint, j(gcn zijn zware taak opgewassen zal jjjo. De Washington Post kleedt dit zelfs in als een gebed, namelijk dat Roosevelt steeds het juiste za'l doen, «ijien voorzichtig zaj handelen en zich steeds zal laien leftién door de belan gen van Amerika, want van belang is thans niet, dat Amerika gereorgani seerd, niaar dat het gered wordt. Tus- sdien de regelen van al deze artikelen leest men de vrees, dat de democratie de groote vuurproef- van de komende jaren niet zal doorslaan, aldus- Jiet A.N.P. lg\ Vnlgens de Associated Press verluidt in bevoegde kringen, dat president Kmerelt het voornemen heeft, Jolin Wtaant, den vroegeren republikein- eken gouverneur van New Hampshire, M opvolger van Kennedy als ambas- jadt-nr der Vereen. Staten te Londen te bnwemeu. Voor de buitenlandsch-poiitieke com missie van het Huis van Afgevaardig den heeft de voormalige ambassadeur te Londen, Kennèdy verklaard, dat de Britsche leiders van meening verschil len over de raadzaamheid van actieve deelname der Vereenigde .Staten aan "den oorlog. Eenige leden der Britsche r:jeering zijn van oordeel, dat' in ge val de Vereenigde Staten aan den oor- 6g deelnemen, Engeland het zal halen. Andere gelooven, dat deelname der Vereenigde Staten aan den oorlog een groot nadeel voor Engeland zou zijn door het verminderen van dén stroom van oorlogsmateriaal uit de Vereenigde S'aten. Het is de m^ening van vele En gelsche staatslieden, dat de hulp der Vereen. Staten nog niet dat is, wat nor maalgesproken-verwacht zou kunnen "arden. Als de Engelsche scheepsver- üezen in dezelfde mate zouden voort duren als in de afgeloopen maanden, wordt de situatie van Engeland ernstig en urgent. Op de vraag van den republikein- Mien afgevaardigde Fish, of Kennedy »e Engelsche oorlogsdoelstellingen ken- Jjj antwoordde deze ontkennend. De lude afgevaardigde wenschte voorts V"e'ett>J[ er iets waar was van de J—jkhten jgu Engeland socialistisch LskT' Kennedy verklaarde, dat de uauour-parljj en de socialistische par- v™.aan beteekenis toenerten. Hij t er aan toe' dat "iemand het 2nl- u aan te nemen. dat de om- udigheden ooit zouden terugkeeren "i dat, wat zij eens waren. Wer Trekkin8 tot de Pat;ht- en leen- n de ambassadeur, niet te kun- n5/w°°ven' da' iemand, wie dan ook, vliw reen- Staten de Amerikaansche "^t zou weggeven. Hij verklaarde te- 5j?yer den afgevaardigde Fish, dat hij tont» il?n het Verbod was, convooien rij,.7, bestemming van het Congres broot-Brittannië te zenden. Tdeeram van Churchill Willkie. vi^endf" Willkie hgnft een telegram Ikoming botvangen van dent «„ij- Engelsche minister-presi- U'ziin hem daarih uit terstond bëïfdi. aaa*omst in Engeland hem een brengen. niet ïi,?,ee*' opnieuw verklaard, dat Tin»J« s "oomemen heeft om rede- ui i„ 1®" Engeland te houden. Hij wttën "-eland alleen zijn ooren open- "iet zyn mond. o.m.: In het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden, in de commissie voor BuMenlandsche Zaken, heeft zich tus- schen den minister van Oorlóg, Stimson en het commissielid Jonkman het vol gende spel van vragen en antwoorden voorgedaan, zoo meldt een Reuterbe- *richt. Jonkman: Gelooft gij.1 dat het wets ontwerp op de hulp aan Engeland de Vereen. Staten in den oorloos an bren gen? Stimson: Neen, dat geloof ik niet. Jonkman: Gelooft gi.i, dat de hulp, die vastgelegd is in het qntwerp noodig is om een nederlaag van. Groot-Brilian- nië te voorkomen? Stimson: Ja, mijn indruk is, dat een dergelijke hulp noodig is om een ne derlaag van- Groot Brittannië te ver* hinderen. De P op o 1 o T 11 a l i a 'meukt op: De heer Jonkman heeft niet verder.aange drongen. Zeer te# onrechte. Het zou in derdaad interessant geweest zijn het antwoord van den minister van Oorlog .te vernemen, wanneer de heer Jonk man zou hebben gevraagd: En wan neer, ondanks onze hulp, En-geland 'toch verslagen zou Worden, zouden, de Vereen. Staten zich dan niet bevinden in een toestand van een grooten oorlog te hebben verloren zonder dien te hebben gevoerd? Engeland krijgt niet alles uit de Ver. Staten. Earl Winterton heeft gisterep in het Britsche Lagerhuis verklaard, daf het voor de bevolking van Engeland zeer gevaarlijk is, wanneer zij denkt, dat alles Wat Engeland in dézen oorlog nog noodig heeft, uitsluitend uit de Vereer jgde Staten moet komen. Dat .is niet zoo. Groot Brittannië moet er veeleer naar blijven streven, zichzelf te redden en alles uit het land te halen wat er Uit te haleri is. Het passagiersverkeer Engeland—V ereenigde Staten. In New Yorksche scheepvaartkrin gen wordt volgens het D.N.B. met be langstelling kennis genomen van het feit, dat de aanvallen der Duitsche duikboóten en bombardementsvlieg tuigen het passagiersverkeer van En-- gelsche schepen naar de Vereenigde Staten volkomen hebben stilgelegd Men wijst er in deze kringen op, dat he.t laatste Engelsche passagiersschip half November 1940 in New York is aangekomen. Sinds het vertrek van dit schip uit de Vereenigde Staten heeft men er niets meer van ver nomen. Mén vermoedt daarom, dat het schip tot .zinken is gebracht of ve^ anderd is in een transportschip. Men' vindt het in. scheepvaartkringen ook opmerkelijk, dat Engeland de laatste weken ebry aantal passagierschepen uit den dienst op den Stillen Oceaan terugtrekt, omdat de schepen drin gend als troepen transportschepen of hulpkrmisers noodig ziin. Uitbreiding der Amerikaansche lucht bescherming. Het Huis van Afgevaardigden beeft goedkeuring gehecht aan het uittrek ken van het door de marine gevraag; de erediet ten bedrage van 300 mil- lioen dollar voor de uitbreiding der luchtbescherming'. De gelden zullen in de eerste plaats dienen voor de ver. sterking van het scheepsluchtafweer- geschut. Zooals men zich herinneren zal, heeft Amerika tijdens het Russisch- Finsche conflict een z.g. „moreel em bargo" afgekondigd ten aanzien van de Sovjet Unie. Dit had o.m. betrek king op den export van vliegtuigen en vliegtuigonderdeelen. Onderstaatssecretaris Welles heeft thans den Russischen ambassadeur in Washington, Oemansky, een schrijven gericht, waarin hij hem mededeelt, dat de regeering der Vereenigde Staten thans tót de meening is ge komen, dat de door den president in zijn verklaring aan de pers op 2 De cember 1939 uitgesproken constatee ringen niet langer van toepassing zijn op de Unie van Sovjetrepublieken. Van dit besluit zullen de belangheb bende Amerikaansche fabrikanten en exporteurs in kennis worden gesteld. „Huil heeft de neutraliteit yan het Noord-Amerikaansche vasteiamj als een lastigen ballast afgeworpen", zoo schrijft het Hamburger Frem- d e n b 1 a 11, dat er verder op wijst, dat Huil zich tot dusver steeds heeft voorgedaan als een man, die een zekere reserve het beste deel achtte van de staatsmansbekivaamheid. Dat is thans 'grondig voorbij. De Amerikaansche staatssecretaris, die al de jaren van zijn functie den voortdureriden rechtsfana- tieus heeft gespeeld, heeft thans open lijk het volkenrecht verscheurd, dat zijn politiek tot dusver als basis zou heb ben gediend. Huil wil het gewoonte recht van de internationale betrekkin- geriv dé Haagsche Conventie en ook de bindende voorschriften van het Ame- rikaansche neutraliteiisrecht ziet op4* geheVep door een noodtoestand, dien hij afieidt uit de gevaren van een Duit sche overwinning voor de veiligheid van he/ Amerikaansche halfrond, zon der ook maar de schaduw van een be wijs voor anti-Amerikaansche daden of bedoelingen der Duitsche regeering te kunnen leveren. Het blad wyst er in het bijzonder op, dat dezelfde bepaling op grpnd waar van het Duitsche "slagschip Graf Spee indertijd een langer reparatiever blijf in de haven van Montevideo werd ge weigerd thans door Huil als overbodi- gen ballast ,van verouderde neutrali- teitsopvattin'gen wordt verwypen. Het is ook toe te schrijven aan invloed van de Vereen. Staten, dat Britsche eenhe den binnen de pan-Amerikaaosche wa teren van Brazilië en Uruguay oorlogs handelingen mogen plegen. Op grond van deze feiten noemt het blad de we- reldbeschpuwing van Huil ..nu niet juist vertrouwenwekkend". Hulls op vatting van het volkenrecht, aldus het orgaan tenslotte, geeft alleen geldig heid aan vólken én rechten, die in zijn schema passen.,Inplaats van■'■den vrede van het Amerikaansche halfrb'nd te be veiligen. draagt deze opvatting er toe' bij cfe Europeesche markten van de LatijnschAmerikaansche landen .al te sluiten en de pan-.Amerikaansche wateren te maken tot eeh basis voor den universeelen Britschen oorlog Rechtvaardigheid, vrede, moreel en waar welzijn zijn begrif>t>en, die moei lijk in overeenstphiming gebracht wor den met deze wereldbeschouwing van den Amerikaanschen staatssecretaris. In zijn rede voor den Japanschen Rijksdag, waarover reeds in het kqrt bericht is, begon de JapanSche minis ter van Buitenlandsche ZakenC Mat.6 soeoka, met te constateeren, dat de Japansche buitenlandsche politiek? het doel nastreeft, aah alle volkeren ter wereld het hun toekomende levensge bied te waarborgen. Ook het doel van het Driemogendhedenpact. waarvan Japan deel uitmaakt, is niet anders, dan de verwezenlijking van dit groote ideaal. HET DRIEMOGENDHEDENPACT. De vriendschappelijke betrekkingen der deelgenooten aan het Driemogend hedenpact'. zoo vervolgde de minister, zijn in militair,' economisch en cultu reel opzicht steeds intiemer geworden. Artikel III van het Driemogendheden pact bepaalt, dat 4e vérdragsmograd- heden elkaar wederkeerig met Alle politieke, economische en militaire middelen zullen steunen, ingeval een van hen door een mogendheid wordt aangevallen, die op het oogenblik niet bij den Europeesehen oorlog of het Chineesché conflict is betrokken. Zou zulk een aanval worden ondernomen dan zouden de in dit artikel vervatte verplichtingen in werking treden. DE CHINEESCHE KWESTIE. Vervolgens besprak Matsoeoka de Chindhsche kwestie, waarbij hij er op wees. dat Japan de regeering van Nan king ais de regeering der republiek ■China heeft erkend en besloten is het opbouwende werk in het Verre Oosten in de eerste plaats met China en Mandsjoekwo te beginnen en een ge bied van gemeenschappelijke welvaart voor een groot Oost-Azië te scheppen. De tegenwoordige Japansche regeering heeft er steeds weer naar gestreefd, he't'bewind van Tsjang Kai Sjek tot inkeer te doen brengen, maar tot dus ver heeft dit geen resultaat opge leverd. Het bewind van Tsjang Kai Sjek volgt ondanks inwendige zwakte nog steeds een politiek van verzet, hetgeen voornamelijk te wijten is aan het feit, dat het op hulp van Engeland en de Vereenigde Staten rekent. Met het oog op den internationalen toe stand heeft Japan besloten de natio nale regëering van Nanking te erken nen. Het dienovereenkomstige ver drag. dat op goede nabuurschap, eco nomische samenwerking en gemeen schappelijke landsverdediging is ge grondvest, eerbiedigt de söuvereiniteit en territoriale onschendbaarheid van Japan en China en bevat een samen werking op den grondslag der gelijk- 0 Zon: op 9.37, onder 18.07. 1 Maan: op 4.29, onder 13.48. Men it verplicht te verdnw- teren van zoosohdergantf tot zonsopkomst. Lantaarns van voertuigen moeten nnr na .zonsonder gang ontstoken worden.' mWKWWUMMMH» heid én WëderkeeHgheid. De Japansche troepen worden op, speciaal aangeduide plaatsen in B jivnen-Mor.gó.He en Noord- China gelegerd. Japan verlangt dus noch een territoriale noch een finan- ciecle schadeloosstelling. Integendeel, fhet meeft China beloofd, de 'cxterrito- rialitëit op te geven en de concessies aan China terug te geven. Vervolgens besprak Matsoeoka de betrekkingen van Japan met N e- derl a n d sch-In d'ië, Fransch- Indo-China en Thailand, die hij kenmerkte als leden van het nieuwe economische gebied. Met Neder land s c h-I nd ie is Japan onder, handelingen aangegaan, welke hoofdzakelijk den uitvoer van pe troleum en andere belangrijke grondstoffen betreffen. Met Fransch Indo-China worden on derhandelingen gevoerd, die goede vorderingen maken. Inzake Thailand verklaarde Matsoeoka, dat Japan in het conflict tusschen Thailand en Fransch Indo-China niet onverschillig kan blij ven, doch op een spoedige regeling hoopt. Met Australië valt na de uitwis seling van diplomatieke vertegenwoor digingen een vriendschappelijke sa- riienwerking ,'„.te verwachten, waarbij onnoodige misverstanden achterwege zullen kunnen blijven. In aansluiting daarop herinnerde Matsoeoka aan de verbeterde betrekkingen van Japan met Iran. Argentinië en Brazilië. Ovier Sovjet-Rusland verklaarde hij, dat er in de/tegenwoordige diplomatieke be trekkingen tusschen Japan en Rusland een verbetering diende te komen1. Alle kracfiten zouden \Mbrden ingespannen, om wederzijdsche misverstanden weg te nemen en zoo mogelijk de diploma tieke betrekkingen grondig en princj^ pieel te regelen. Wijzende op het Drie mogendhedenpact zi>ide Matsoeojyd; dat de" bepalingen hiervan duidelijk doen uitkomen, dat hét niet tegemde Sovjet- Unie is gericht. DE BETREKKINGEN MET AMERIKA In het tweede déél van zijn betoog besprak de minister van Buitenland sche Zaken de betrekkingen van Japan met Engeland en vooral met de Ver ecnigde Staten. In den buitenlandsehen handel, zoo verklaarde hij, zijn Enge land zoowel als de V.S. tot de seherpf ste restricties overgegaan, terwijl de Britsche dominions en koloniën de scheepvaart van Japan belemmeren. Japanis daarom genoodzaakt, zijn nationale bewapening tot het uiterste tt organiseeren, ten eerste om aan den druk van buiten het hoofd te bieden en ten tweede om het eigen bedrijfs leven te waarborgen en hetgebied van het nieuwe Azië voor te bereiden op de zelfverzorging. Het is gebleken, dat de Vereenigde Staten geen begrip toonen voor de nieuwe orde in Azië als levenskwestie voor Japan. De V.S. schijnen hun Oostelijke verdedigings linie In het centrale deel van den At- fantischen oceaan en hun Westelijke in het Oostelyke deel van den Stillen Oceaan tusschen China en de Zuidzee te alen. Ik geloof, dat een dergelijke houding van Amerika niet als een bij drage ter bevordering van den wereld vrede beschouwd kan worden. Ik tou een dergelijke houding der V.S. ter wille van den vrede in den Stillen Oceaan en ter wille van den wereld vrede betreuren. Ik hoop ernstig, dat een land als de V.S. xich bewust wordt van zyn verantwoording voor de hand having van den vrede en moedig het verleden liquideert om zoo een drei gende crisis der beschaving te voor komen. Zouden de Vereenigde Staten bij den Europeeschen oorlog betrokken geraken en zou Japan genoodzaakt zijn aan den oorlog deel te nemen, dan zou er eeif nieuwe wereldoorlog ont staan en zouden alle pogingen om den toestand te redden onmogelijk ge maakt worden. Aan den tegenwoordigén oorlog, zoo vervolgde Matsoeoka, moet zoo snel mogelijk een eind komen en bovendien moet thans reeds overlegd worden, hoe in de toekdmst de terugkeer van dergelijke verwikkelingen voorkömen kan worden. Ten slotte verklaarde de minister, dat zijn land met elke nationale crisis grooter en sterker wordt. De gunstige geografische gesteltenissen van het keizerrijk maken het sterk genoeg om den koers der wereldpolitiek te be invloeden. Er bestaat"een schitterende straal van hoop om het Chineesch-Japan sche conflict tof een succesvol einde te brengen, zOo verklaarde de mi nister van Oorlog It.-genqpal Tojo in het overvolle parlement bij zijn overzicht over de ontwikkeling van de Japansche militaire operaties in China sedert April 1940. Tojo erkende, dat Tsjang Kai Sjek nóg steeds-beschikt over 260 divisies, ter sterkte van ongeveer 2 millioen man en ongeveer 200 vliegtuigen. Hij wees er echter op, dat de weerstands kracht van deze troepen opmerkefijk •achteruitging. De Chineesche troepen hebben in 1939 bij verscheidene gelegenheden tegenoffensieven ontketend, maar zijn in. gebreke gebleven het vorig jaar ook maar één enkel offensief in te zeilen, met "uitzondering van het z.g. winter offensief, dat aan den gang was gehou den sedert het e indie van 1939. Tojo gaf voorbeelden van het slech ter worden van het Chineesche möreek ;Er is; een besliste stijging in het aantal Chineesche Soldaten, die zich overge ven aan de Japansche autoriteiten, of die gevangen zijn genomen door de Japanners, terwijl het aantal docden, dat door de Chineesche troepen op het slagveld wordt achtergelaten kleiner is gewórden in vergelijking tot hun ge talsterkte. VITAALSTE DEELEN BEZET. Sprekende over den binnenland- schen toestand onder de Tsjoeng- kingregeering meende Tojo, dat het pleit voor Tsjoengking steeds on gunstiger werd als gevolg van de Japansche bezetting van de vrucht baarste, meest vitale dfeelcn van China en tevens van de verscherping v,an de Japansche blokkade. Blijkbaar is vorig jaar overeenstem ming bereikt tusschen de leiders van het Tsjoengking-bowind en de com munistische centra itt China, maar de bewindsman merkte/ op, dat deze be trekkingen eigenlijk weer verslechterd, zyn. OVERSCHATTING VAN BRITSCH- AMER1KAANSCHE IIULP. Tojo besloot met te'dtéggen, dat het regime van Tsjang Kai Sjek niettegen staande zijn treurige pd&itie den tegen stand tegen Japan nog voortzet, ge deeltelijk als gevolg van overschatting van de Engelsch-Amerikaansche hulp en gedeeltelijk omdat het Japans na tionale stelsel niet begrijpt, waarvan het blijkbaar geloofde, dat het politiek en economisch zou ineenstorten, daar het zijn oordeel baseerde qp voorbij gaande verschijnselen in Japan. In denkbij, e toekomst kan geen algemeene vre de tusschen Japan en China ""ver wacht worden, maar de -minister van Oorlog verze kerde, dat (vrede qn orde geleidelijk terugkeeren -in de door Japan bezette gebieden in China, terwijl de Japan- sqhe strijdkrachten de "operaties tegen de overblijfselen der Chineesche troe pen- en gueril labenden onvermoeid voortzetten. Do minister van. Marine, admiraal Oikawa, heeft gisteren in#den Rijksdag gesproken over de militaire positie in Chma, welke gekenschetst wordt door operaties op de Jangtse, de blokkade van de kust en de bedrijvigheid-in de lucht. Meer dan duizend vierkafite mijl zijn in het dal van de Jangtse be zet en de mafine beschermt dit gebied. De blokkade van de kust is volkomen uitgevoerd. Het, luehtwapen is op suc cesvolle wijze tegen Tsjoengking en de provincie Tsjetsjoean met bommen op getreden en heeft van de nog in Tsjoengking aanwezige 200 vliegtuigen slechts weinig verzet ondervonden. Vooral, maakte de minister gewag van de, operaties tegen toevoerwegen, brug gen. e.d., welke ook geleid hebben tot een bmnenlandsche blokkade van Tsjang Kai Sjek. Het vorige jaar hen- ben de Chineezen 300 én de Japanners elf vliegtuigen verloren. Op het eiland Hainan is de rust- grootendée's her steld, nadat de Chineezen haar het binnenland gevlucht waren. De geheele vloot bereidt zich dag en nacht voor om op de groote verandering ia den were ld toestand bedacht te zijn. Ten slotte dankte de minister voor de "tal- rijke, giften, die het vorige jaar 57 mil lioen yen in geld en ruim zes millioen yen in goederen bedragen hebben. Van de giften in geld hejpft de marine 418 Vliegtuigen laten IJouwen, MEN 7.0Ü KUNNEN DENKEN, DAT HET LOOPEN VAN KANONNEN ZIJN. Het lijn echter twee scheepsechroefassen, onberispelijk van vorm en atmetinc, twen werkstukken van Duitsch fabrikaat, welke zoo goed de achoonhejd der techniek weergeven. (HulUnd)

Kranten Streekarchief Midden-Holland

GC | 1941 | | pagina 1