pe Amerikaansche
hulp aan Engeland
Köï
b*eir r» rr !it.in zSeden eenVkcr
Zwedens financieele zorgen
in oorlogstijd
T
Donderdag 30 Januari 1941 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
ITZ
iDZ
Amendement tot beperking van de
wet tot 30 Juni 1943 aangenomen
periodieke rapporten aan het Congres
over het uitleenen van materieel
tti titaan
^^Sf^J0V^rw8eft om al-
»e/.
interna
bet 1«?|
|n Kcdrar
P *ict> xül
i,nm1,0C£|
sipent
jvaart
j^durtS
Minister Stimson over de hulpverleening
Stimson over de
hulpverleening.
Amerika moet risico
aanvaarden.
De verklaringen van
Morgenthau.
De Amerikaansche
vlootbouw.
NIEUWE REGELING
TEXTIELDISTRI
BUTIE.
Ingaande 1 Februari.
DE 4 STAATS-
LEENING RUIM
VOLTEEKEND.
Alle voetbalwedstrijden
afgelast.
«•v
Hedenmiddag rede-
Voering van Hitier.
AZIË
NIEUWE VERKLARING
VAN MATS0E0KA.
,Ik heb de boop nog niet
opgegeven
De Japansche politiek
jegens China.
IERLAND.
Rede van (le Valera.
Milliarden voor defensie en werkverruiming -
Begrootingstekort van 1700 millioen kronen
Een leening met kans op de honderdduizend J
Sfnthau in de finan-
c,ee'e commissie.
goldsche
■m jMIgWfc No' 20541
Directeur F. HETER
Postgiro^48400
Bur. Markt 31. Tel. 274S
Ift:
Ud een i
"wart
Pe ultL
L. 8I1»'
^'ngen
«ij
allea
hijatc
|n 'oopt m|
W 'urio«iw.l
r rn'-n mi-1
#rde, mil I
Per dan tot I
g ons volR. I
■oor. 1
|he beWl
mwrF
fcrkeMjith^ I
f er cn au. I
|b're tyden. I
|t'he rotnamj
pelfs al ont-1
verleden I
fan valicl* I
fhet nnlt rij, I
fiociten eet I
F «'huiven, I
R kennis „I
1" legended, I
Everslappini I
■woordelijk. f
piocite, zlcfa I
ppon, wan-1
is, dat aj
jor- cn na- i
rgl, dat het I
1 ons eigen
geestelijks
J in de hii-
idanks alle
lomstandif-1
llden steei
Irlsch beid
Ion is waar-
fns. Maar
betcckenii,
el. Nijver-
lurant van
de navol-
Llaard:
en bocr-
Irhoudcnle
ssen (met
erzeepbare
i maug-S-i-
|che reuk-
ammo-
jodiden).
én, cyclo
on, gassen,
hydroehi-
Ahromaten,
Jbouwdoel-
irbindingen
(tografische
ptuipethyl-
xapoedeT.
jodiden
t), nikkel-
fcn I roxy-
|n, anorga-
uur en de
jnr genees-
[iecntraleW
ed- than»
-crwijl te«
lalsnog ral
i zvjde van
verboden
pen. af te
pk en of 1*
cteur van
kerkt, ver-
norrnnf
inschrij*
voor ee®
eau votf
inschr#-
Zij va!'»®
den ver-
Lbel bJ
De commissie voor buitenland-1 De nieuwe wet zal de schatkist vol
atile taken van het Amerikaansche I macht geven, obligatiën en spaarbrie-
b7, van Afgevaardigden heeft I ®1„sme<,.e.g?:
(Weren in een geheime zitting de
voorgestelde amendementen op
jW wetsontwerp op steunverlee
■lig aan Engeland besproken. Vol-,
lens Associated Press zijn de vol
gende voorstellen aangenomen:
Beperking van de wet tot 30
juni 1943, voorafgaande raad
pleging van de chefs van leger en
vloot alvorens militair uitrustings
materiaal wordt afgestaan, perio
dieke rapporten aan het Congres
ever het uitleenen van materiaal.
Het vierdp democratische foorstel,
■J. een verbod van gebruik van
Amerikaansche oorlogsschepen
voor convooidoeieinden, wordt nog
besproken.
"De voorzitter der commissie,
Bloom, heeft verklaard, dat be-
balve de aangenomen amendemen
ten vijftien andere waren ter tafel
gebracht, doch die werden ver
worpen, o.m. het republikeinsche
voorstel om het afstaan van Ame-
riknnsche oorlogsschepen aan een
vreemde mogendheid zonder toe
stemming van het Congres te ver
bieden.
In Amerikaansche Congreskrin
gen vindt men het bijzonder op
merkelijk, dat de oommissie ver
meden heeft de in het ontwerp op
genomen passage betreffende de
havenrechten voor Engelsche oor
logsschepen te wijzigen. Men is in
Oeogreskringen van meening, dat
MJ de desbetreffende besluiten
vu de commissie vooral rekening
ie gehouden met de verklaringen,
die de minister van Oorlog, Stim-
m heeft afgelegd voor de Se-
uatseommissie. Zooals men weet,
had Stimson er op gewezen, dat
ver strekkende vrijheid van
onderkomen en reparaties voor
Engelsche oorlogsschepen in Ame-
rikunsche havens een belangrijk
Cut is in de wet op de ondersteu
ning van Engeland, omdat daar
mede voor de Vereenigde Staten
de mogelijkheid bestaat in geval
vu nood de resten van de Brit-
eehe vleet in veiligheid te brengen.
De Amerikaansche minister van
"■nog Stimson heeft voor de Se-
"mecommissie voor buitenlandsche
""gelegenheden over de wet tot
Wverleening aan Engeland ge-
■Weken en daarbij o.a. verklaard,
wone geldswaardige papieren uit te
geven. De schatkist heeft op 887 mil-
lioen dollar na de geheele schulden
volmacht van 45 milliard dollar ver
bruikt, en op 2.7 miliard dollar na ook
de bijzondere volmacht voor verdedi-
gingsdoelcin.dën. De verhooging van
dé schulden'grens is noodig geworden
door het verdedigingsprogram van
president Roosevelt ten bedrage van
28.5 milliard dollar. De papieren moe-,
ten aan het publiek en niet aan ban
ken verkocht worden, omdat het
noodig is zooveel mogelijk van den
werkelijken spaarder te leenen. Be
lastingontheffing voor staatspapieren
is met de „democratische financie
ring" van Let verdedigingsprogram
onvereenigbaar. De schatkist hoopt
een groot deel van het bewapenings
program uit werkelijke spaargelden
van het volk te kunnen dekken.
De Amerikaansche bankier Warburg
is gisteren evenals de firmant van de
bankiersfirma Morgan Lamónt voor
een uitgebreide hulpverleening aan
Engeland opgekomen. Warburg zeide
o.a.: Ik geef toe, dat een volledige
hulp aan Engeland een eventueel ge
bruik van de Amerikaansche vloot
alsmede het zenden van vliegtpigbe-
stuurders en personeel op den bega-
nen grond kan beteekenen. Het
rechtstreeksche doel moet zijn de
nederlaag van de asmogendheden. Om
dit doel te bereiken moet Amerika
het risico aanvaarden van recht-
streeksch bij dep oorlog betrokken te
geraken.
De Berliner Börsenzei.tung
houdt zich in een artikel bezig met de
verklaringen van den Amerikaanschen
minister van Financiën Morgenthau,
over de wet tot hulpverleehing aan
Engeland, afgelegd voor leden van liet
Congres. In hoeverre de opgaven van
Morgenthau over de catastrophale ver
mindering van de 'Engelsche goud- en
dollarg^fldi. zoo schrijft het blad, met
de feiten in overeenstemming zijn,
moet in het midden worden gelaten.
Voor diegenen in het Congres, die
eraan ziyiden twijfelen dat de finap-
'cieele middelen van Engeland voor het
aankoopen van wapenmateriaal in de
V. S. werkelijk uitgeput zijn, dat dus
thans de belastinggelden van de Ame
rikaansche burgers binnenkort in de
Waagschaal van den oorlog geworpen
moeten worden, had Morgenthau een
belangwekkende opmerking gereed,
n.l., dat men van plan is de Britsche
saldi in Midden- en Zuid-Amerika te
gebruiken. Dat zijn indgrdaad, zoo
gaat het blad verder, prachtige ver
lokkende vooruitzichten voor den on-
zelfzuchtigen Amerikaanschen vriend
Daarom is het wel de moeite waard
het vuur van den oorlog nog een tijdje
aan te blazen totdat de Britsche uit
verkoop totaal voorbij is. Het blad legt
bijzonderen nadruk op het slot van de
uitlatingen van Morgenthau, n.l. waar
in hij zegt, dat „het de taak van het
Congres is te beslissen of Groot-Brit-
tannië, China en Griekenland den
oorlog zullen voortzetten".
Groot-Brittannië, Tsjoengking-China
en Griekenland, de grootste wereld
en financieele macht van eens. dus op
één rij, op één niveau met staten, die
vroeger slechts als pionnen in he4
"politieke schaakspel of als uitbuitingz-
objecten eenige waarde voor haar
hadden Een speelbal in de handen der
V.S. zooals het andere volken
voor z^jn egoïstische™oelëinden mis
bruikte is Engeland thans gezonken
tot de rol van een bedelaar Hiermede
is de tegenwoordige positie van het
land gekenmerkt dat dezen oorlog op
misdadig? wijze ontketende. Hiermede.
zoo besluit* het blad. is echter de ge
weldige verantwoordelijkheid van dat
andere land gekenmerkt, dat den
oorlogsbrand aanwakkert, die thans
vanzelf zou kunnen uitgaan.
De Amerikaansche Senaat heeft
gisteren definitief goedkeuring ge
hecht aan eeiVcrediet van 909 millioen
dollar voor den bouw van 400 kleine
oorlogsschepen A?n voor uitbreiding van
de werfinstallaties.
De voorzitter van de vlootcommiseje
Vinson, heeft bij het Huis van Afge
vaardigden een wetsvoorstel ingediend,
dat ten doel heeft stakingen bij den
bou\y van de Amerikaansche vloot te
verhinderen. Het ontwerp eischt, dat
stakingen bij vlootbouwwerkzaam-
heden onwettig worden verklaard.
Voorts zou volgens dit ontwerp het
aan werven zijn verboden personen in
dienst te nemen, die voorstander zijn
van een gewelddadige omverwerping
van de regeering.
De directeur van het Rijksbureau
voor de distributie van textielproduc
ten door den handel (D.T.H.) deelt in
overleg met het departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart
mede, dat met ingang van 1 Februari
as. de huidige regeling voor de textiel
distributie komt te vervallen.
De nieuwe regeling is opgenomen in
handleiding 5. Het Rijksbureau heeft
uitgebreide maatregelen getroffen, ten
einde te bewerkstelligen, dat alle in
geschrevenen bij dat rijksbureau de
handleiding tijdig en vrijwel gelijk
tijdig ontvangen.
De nieuwe regeling zal tevens in de
dagbladen bekend worden gemaakt.
Naar wij van bevoegde zijde
vernemen, is de 4 staatsleening
ten bedrage van 500.000.000,
waarop de inschrijving gisteren
was opengesteld ruim volteekend.
Naar wij vernemen zijn alle wed
strijden in de rompgtitie van den
Nederlandsehen Voethalbond, vastge
steld voor Zondag 2 Februari a.saf
gelast.
Zon: op 9.26, onder 18.21.
Maan: op 10.26, onder 22.08.
Men is verplicht te verduis
teren van zonsondergang tot
zonsopkomst
Lantaarns van voertuigen
L moeten 1 nnr na zonsonder
gang ontstoken worden.
xvsmaammammmMuv
Het D.N.B. meldt: Heden, op den
rlag der nationale verheffing, zal Hitier
een rede uitspreken voor het Duitsche
volk. Be redevoering wordt om 16 uur
30 over alle Duitse he zenders uitge
zonden. Om 20 uur 23, na de nieuws^
berichten, woedt de uitzending her
haald.
OOK NIET T.A.V. NÉD.-INDIE.
„Ik heb de' boop /nog niet geheel
opgegeven, dat de Vereenigde Staten
begrip zullen toonen jegens de positie
van Japan", zoo beèft de Japansche
minister van Buitenlandsche Zaken,
Matsoeoka, in het parlement verklaard.
Daarom, heeft h(j admiraal Nomoera
als .ambassadeur naar Washington ga,i
zonden waar deze een moeilijke
functie op zich neemt Nomoera zal
trachten er Roosevelt en Huil op te
wijzen, dat tegenwoordig het lot van
de menschheid op het spel staat en
niet alleen het lot van Amerika en
Japan. Tegelijkertijd echter moeten de
Amerikanen weten, aldus Matsoeoka
met nadruk, dat Japan absoluut vast-
besloten.is zijn nationale streven onder
alle omstandigheden te verwezenlijken.
Matsoeoka verklaarde ten aanzien
van het conflict met China, dat Zoo
wel Tsjoengking als Engéiand en de
Vereenigde Staten .moeten weten, dat
Japan zijn totale kracht gebruiken zal
om den strijd in China tot een einde
te brengen Bovendien moeten deze
mogendheden begrijpen, dat een eco
nomische druk nooit de houding van
Japan zou veranderen.
Ten aanzien van Neder-
landsch Iudie merkte Ma
tsoeoka op, dat hfj de hoop op een
vreedzame overeenstemming tus-
schen Japan en Nrderlandsch-ln-
die niet heeft opgegeven. Hij,
Matsoeoka. zal integendeel „tot de
laatste minuut voor de mislukking
van de onderhandelingen" streven
naar een vreedzame oplossing.
Verklaring van Osjima
„Ik ga naar Berlijn om er toe bij te
dragen de geheele kracht van het
drie-mogendhedenpact tot ontplooiing
te brengen", zoo heeft de nieuwe Ja
pansche ambassadeur te' Berlijn, Osji-
ma. tegenover vertegenwoordigers der
pers verklaard Het Japansche volk
moet zich steeds voor dogen houden,
dat tegenwoordig de samenwerking
tUsschen Japan, Duitschland en Italië
de belangrijkste taak is Wanneer de
vastbeslotenheid van het Japansche
volk zqu verminderen, zou de Britsche
en Amerikaansche propaganda nieuwe
puntep van houvast vinden. De am
bassadeur lfegde er den nadruk op, dat
het van doorslaggevende beteekenis is
ook voor Japan, dat Duitschland den'
oorlog wint. Japan moe# in ieder op-
ziéht hechte vastDerajkfWheid aan den
dag léggen óm .alle ifidlilykheden te
overwinnen*
Osjima wees er ten slotte op. dat hij
als geschenk voor dgn Führer#een boek
mee naar Duitschland neemt ov;er de
Japansche grondwet en de sWuIsa-**-#
politiek.
WEERMACHT EN KONOJE DRAGEN
DE VERANTWOORDELIJKHEID
De beide Japansche weermachtsmi
nisters hebben in ftet parlement over
eenstemmende verklaringen afgelegd,
inhóudende, dat het leger en de marine
vastbesloten zijn zich aan den kant van
minister-president Konoje te plaatsen
om tezamen met hem het Chmeftsche
conflict met succes tot een einde' te
brengen De weermacht, zoo werd in
deze verklaringen gezegd, draagt teza
men met pr.ns Kor.oje de verantwoor
delijkheid voor den totalen toestand.
Daarom moet het Japansche volk in
ieder opzicht ten duidelijk begrip heb
ben van de beteekenis dezer verklarin
gen.
SCHAARSCHTE AAN
INDVSTRIEÉLE PRODl'CTEN EN
LEVENSMIDDELEN.
De mmis'.er-pres.dent, De Valera,
heef'. Woensdagavond een radiorede
gericht tot het voik van Eire. Dp
Valera verklaarde o.m., dat er t-e» ern
stige schaarschte heerscr.t aan mdus-
trieele producten. Tnee moet thans
definitief gerantsoeneerd worden. Ook
tarwe is uiterst schaarsch. Voor den
invoer van levensmiddelen er. industrie
producten besch.kt Ierland slechts over
.-..g 'eigen schepen. In den huidigen
oorlogstijd bestaat er voor Ierland ooit
we.r..g'kans vrachtschepen te kunnen
koopen,af charteren. Voorts deelde De
Valera mede, dat alle militaire voör-
zichtigheidsmaatregelen in Eire ook in
het vervolg gehandhaafd moeten-biy-
?*deze wet ten doel heeft, aan de
•"■Wigde Staten tijd le geven voor
"•vjpening en de landsverdedi-
ïïL. wet vormt de eenige be-
5ï5lnf.. tegen de „aanvallende
Zij zal er misschien toe bij-
Zj?cn' het moreel van het Engelsche
te versterken en Engeland te
de aanstaande crisis te
trachtte aan zijn verkla-
irpi meer kracht bij te zetten door
aldus het D.N B., dat het
4e mn e recht, dat zoowel door
■wmogendheden als ook door En-
en de Vereehigde Staten wordt
fcj*??. deze hulpverleening aan En-
«Suli jeroorl°oft, omdat dit recht
"aeev.il een "iderteekenaar, die
"iiiuLjL wofdt door een anderen
jJfrpnaar aanspraak kan maken
erieele hulpverleening door een
tmderteekenaar.
Hu^Afwikaansche minister van Fi-
Morgenthau. heeft in de fi-
Aigen.-.fhutussie van het Huis van
R*elT"j 8den opnieuw den eisch
fdnulëengrens van 29 tot
dollar te verhoogen. Mor-
-iL ,vde de dienovereenkom-
verklaarde volgens
F|j,7?.u.fI*ss. dat het ministerie
u**9iie nS? n v«*oop geids-
Stockholm, Januari 1941.
(Van onzen Scandinaafschen
Hi correspondent).
5T is nog niet zoo lang geleden,
dat een groot deel van de Zweed-
sche pers ach en wee jammerde,
omdat de minister van Financiën ziUi
verstout had, een begrooting te presen
teeren, die boven het milliard uit
kwam. Dat die begrooting in evenwicht
was, was niet anders dan zooals het
hoorde en daar de tijdsomstandigheden
hoogere uitgaven noodig en tevens
grootere inkomsten mogelijk hadden
gemaakt, wilde men meestal ook wel
toegeven, maar toch beviel dat tiende
cijfertje voor de komma velen niet:
was je eenmaal over het milliard heen,
dan was er, zoo voorspelde men som
ber, geen houden meer aan.
En er was inderdaad geen houden
meer aan. Er zijn elk jaar een paar
honderd millioen bijgekomen, de be
grooting voor het komende dienstjaar
is het tweede milliard gepasseerd, over
het wat minder in de onzekere toe
komst liggende dienstjaar 1940'41 zal
de rijksrekening heel reëel het derde
milliard overschrijden en naar men
vermoedt op rond 3.600 millioen aan
uitgaven komen, hetgeen ruw gescha^
een 1.700 millioen kronen meer zal
zijn dan de totale inkomsten. Maar men
aanvaardt zulke cijfers, omdat men
weet, dat de uitgaven voor defensie ge
stegen zijn tot eenzelfde bedrag per
maand als in 1936 nog voor een jaar
voldoende werd geacht, men is over
tuigd van de onvermijdelijkheid van
een tekort van meer dan anderhalf
milliard kronen, nu de bewaking van
de neutraliteit en de aanschaffing van
materialen ter versterking van de
weerbaarheid zeer aanzienlijke buiten-
gewon uitgaven eischen. Daarom wekt
een begrooting zooals de minister van
Finar.ciën Wigforss, bij de opening van
den Rijksdag glimlachend aan de vj
zitters van M HAM
de, nauwelijks crjtiek, ook al is 't een
begrooting, die op papier een flink
overschot aanwijst, terwijl men weet,
dat dit in de praktijk in een nog veel
grooter tekort veranderen zal en ook
al kunnen de ijveraars voor bezuini
ging er slechts bezuinigingen in ont
dekken tot een totaal bedrag van netto
zeven-en-twintig millioen.
Er is wel hard naar zuinigheid ge
streefd, maar om één voorbeeld te
geven tegenover het ingetrokken
subsidie van 30.000 kronen voor „ge
leerde boeken, leerboeken en tijd
schriften" en de 10.000 kronen waar
mee de staatssteun voor propaganda
voor geheelonthouding verminderd is,
staat een met het oog op- de tijdsom
standigheden broodnoodig geachte ver
hooging van de staatsbijdrage voor
openbare bibliotheken met 40 000 kro
nen. En voorts hebben de stijging van
de brandstoffenprijzen, crisistoeslagen
en andere atuomatische verhoogingen
van uitgaven er voor gezorgd, dat van
de bezuinigingen op papier ten bedrage
van 107 millioen maar net. epn vierde
deel overgebleven is.
Uitgaveydie niet op de
begrooting voorkomen.
De buitengewone'uitgaven voor de
fensie en voor werkloosheidsbestrij
ding. die noodig zullen zijn, zoolang de
toestand niet gewoon is, komen niet
op de begrooting voor. Niemand kan
met eenige zekerheid zeggen, hoe voor
Zweden de situatie over een half jaar
zal zijn. laat staan over bijna ander
half jaar, wanneer het dienstjaar af
loopt, waarvoor nu zoo goed en soo
kwaad ala het gaat de begrooting vast
gesteld moet worden. Voor werkloos
heidsbestrijding door werkverruiming
krijgt men binnenkort een aanvullende
reserve-begrooting, op grond waarvan
de regeenng de mogelijkheid krijgt om
een paar honderd millioen te gebruiken
voor openbare werken, eventueel reeds
in het komende voorjaar of zoo noodig
in den volgenden winter, dus in het
volgende begrootingsjaar, al kunnen
die werken ook uitgesteld worden zoo
lang zij niet als werkverruimingsob
jecten noodig zijn. Het hangt met an
dere woorden dus geheel van de situa
tie op de arbeidsmarkt af of en wan
neer en in welke mate die reserve-
credieten van eeg paar honderd mi'.-
lioen aangesproken zullen worden. In
dit verband kan aangestipt worden,
dat minister Wigforrs in zijn toelich
ting tot de begrooting ten aanzien van
4e'ontwikkeling van den économischen
tOPStanri In 7iL-orifir non- -»i-lznv« nni
misme uit
Het laagste punt der
productiedaling.
Hij beroept zich daarbij op een rap
port van het conjunctuurinstituut, vol
gens welk rapport de productie-daling
ten gevolge van de versperring van
voor Zweden belangrijke handelswegen
nu blijkbaar haar laagste niveau be
reikt heeft terwjjl er kans bestaat op
eenige stijging van 'net productie
volume van de export-industrie als
gevolg van de handelsverdragen met
Duitschland. Rusland en Italië en op
een opleving in Het bouwbedrijf.
Ook de buitengewone uitgaven
voor deferrsie worden op een aan
vullende begrooting ondergebracht,
maar hoe groot het eindbedrag daar
van zal zjjn, valt nog niet op een
- paar honderd millioen kronen
nauwkeurig te zeggen, ook al neemt
men bij het opmaken van die be
grooting, om in alle onzekerheid ten
minste eenig houvast te hebben, aan,
dat de situatie zoodanig blijft, dat
de neutraliteitswacht op haar tegen
woordige sterkte gehandhaafd kan
en moet worden.
De bewapening.
Dit vooropgesteld zullen de loopen-
de uitgaven voor bewaking en voor op
leiding en verdere oefening in 1941-'42,
evenals in het loopende dienstjaar, 300
millioen kronen bedragen of een
kleine 300 millioen meer dsn er op
ds gewone begrooting onder het hoofd
stuk defensie is uitgetrokken. Daarbij
komen de kosten voor aankoop en aan
maak van oorlogsmaterieel van allerlei
aard. Voor het loopende dienstjaar
rekent men hiervoor met een bedrag
van rond anderhalf milliard kronen,
voor het volgende spreekt men van ten
minste een half milliard en ten hoogste
een heel. Van dit over twee jaren ver
deelde bedrag van 2 2,5 milliard kro
nen of ongeveer een milliard gulden
wordt volgens een mededeeimg van
den minister van Defensie ongeveer
een half milliard besteed aan munitie,
een ongeveer gelijk bedrag aan wapens
en vechtwagens, weinig kleinere be
dragen aan oorlogsschepen en aan
vl.egiuigen en de rest aap kieed-ng,
auto's, enz.
Dat men, bij ongewijzigde politieke
omstandigheden, |het vn.ge r.de begroo-
t ngsjaar met eeh aanmerkelijk iger
bedrag voor materiee.-aanschaffing
zoa kunr.eo volstaan, wijst er op, dat
het grootste deel van hei materiet I dat
onder de tegenwoordige omstanci.ghe-
den noodig w./rdi geacht, binnenkort
aangeschaft z41 zijn. Hierbij kan aan-
geteekend" woVden. dat er gewerkt
wordt aan 'een reorganisatie Van de
weermachgdie echter m vele opzichten
in de praktijk al doorgevoerd zal zijn
voor zij in haar geheel op papier staat.
Zoo is nu reeds voorgesteld den militai
ren diensttijd normaal op een jaar te
brengen, den tijd voor herhalingsoefe
ningen niet meegerekend.
Dekking noniet gevonden.
Ten gevolge van de hooge militaire
uitgaven zAl het loopende dienstjaar
een tekort opleveren ven ongeveer
1.700 millioen kronen, terwijl het te
kort over het volgende dienstjaar op
600 1000 millioen gescHat wordt. Hoe
de minister van Financiën aan al dat
geld moet komen is hem nog niet dui-
delyk en afgezien van een weeldebe
lasting en een gewijzigde belasting op
oorlogswinsten, die in voorbereiding
zijn, wil hjj daarom voorsteilen tot
nieuwe of verhoogde heffingen uitstel
len tot men beter kan beoordeelcn,
hoeveel er wérkelijk noodig zal zijn en
hoeveel daarvan uit belastingen of uit
leeningen geput moet worden. Iptus-
schen is het minister Wigforss wel
duidelyk, nat inflatioaisUscha gevolgen
van de zeer hooge extra-staatsuitgaven,
aliéen voorkomen of althans belangrijk
geremd kunnen worden warneer de
particuliere consumptie dienovereen
komstig verminderd wordt rnet andere
woorden, wanneer het Zweedsche volk
die milliarden voor defensie bij een-
spaart door minder te verbriïiken,
minder te koopen
Dciensieleening met kans
op de honderdduizend.
Van de 800 mtll.oen, die het afge-
loopen jaar op de eerste dcfensielee-
nitig zijn ingeschreven, was naar men
aanneemt nog geen volle 300 millioen
als rieuw-gespaard te beschouwen. Nu
komt er een tweede deïensieleemng,
wélke 500 nuliioen g\>ot zal zijn,
'n looptijd van 10 jaren zav hebben
tegen vijf voor de eerste -ƒ- en onver
anderd vier procent rente «oen. Dat wil
zeggen, men kan vier procent rente
krijgen, maar voor de attractie wordt
er ook een tranche uitgegeven tegen
drie procent plus een kansje op de
honderdduizend en hoewel'nuchtere
economen verwachten, dat het met die
tweede leening met zoo vlot za! gaan
als met de eerste en nuchtere beleggers
natuuriijk. de obligaties met de zekere
vier procent prcfereeren. zijn er toch
ook optimisten, die gelooven. dat juist
die kans op een premie de deelneming
aan oe niguwe leening stern zal stimu-
ieeren en zeer velen er toe zal b-engen
in de zes maanden tot den dagivan be-
tahrg geld bi eer te sparen vtor zoon
premie-obligatie met nog drie>rpc-rt
op oen koop toe. De direc'eu- van het
bureau voor de natonale schuld i$, hoe
wel hij de staatsschuld hei afge.oopen
jaar met zeventig procent heeft zien
stijgen, een groot optimist er een
goed psycholoog en vol nieuwen
moed is hjj de nieuwe campagne be
gonnen. De aanplakbiljetten zhn bij
tienduizenden gedrukt, tweehonderd
persmenschen zijn door dr.e ministers
ingelicht, in alle hoeken van het land
zijn propaganda-commissies aan het
werk en binnenkort zal men dansen op
oen obligatie-wals en zal de ra.dio de
Zweedsche luisteraars den rieuwen
obhgatie-marsch net zoo vaak in de
ooren toeteren tot alle peuters hem neu
riën en alle jongens hem fluiter En ais
't dan meeloopt krijgt minister Wigforss
op tijd de vjjf honderd miilioen die
ten minste een deel van zijn tekort
aanzuiveren en kan hü plannen vopr
nieuwe heffingen of voor 'n gedwongen
leening ten minste nog weer zen tijdje
uitstellen.
C G. B.
