Vertegenwoordiger
van Roosevelt naar Londen
en kloon
Japan is bereid
emiddélend op te treden
Kruiend
Woensdag 19 Februari 1941 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Maar andere landen moeten-
Japan niet uitdagen, aldus hjii
Ohasji over de onderhandelingen
met Ned.-lndië
Verklaringen van Ohasji
°*er Nederlandsch-Indië.
Japan en de Philippijnen.
Australische soldaten
in Singapore.
Tegenspraak der
regeering van Bangkok.
Om de uitvoering van de wet tot
steun aan Engeland te bespoedigen
De beraadslagingen in den Senaat
Wet tot hulpverleenitig
in den Senaat.
Het optreden van de vloot
DUITSCHLAND
Het Bulgaarzch--
Turksche verdrag.
Geen reden voor alarmeerende berichten
over den toestand in het Verre Oosten
Het Centraal Distributie-bureau.
Ol)DS
COD BANT
p Jiaiging, No. 20558
Postgiro 48400
Bur. Markt SL Tel. na
Directeur T. TIETER
j, ie buitenlandsche persconferentie
„Tokio heeft de woordvoerder van het
-feeringspersbureau, gezant Isjii, een
-klaring afgelegd betreffende den
l^tand in het Verre Oosten welke,
ygr de woordvoerder betoogde, be-
„bouwd diende te worden als een ver
lag van de Japansche regeering.
Verscheidene alarmeerende geruch
te hebben Japan bereikt, aldus Isjii,
azq wekken den indruk alsof de toe-
in Oost-Azië uiterst gespannen is
-werden. Japan is verrast, dat eenige
zieemde landen zich met deze beweer-
ming bezig houden gn wenscht
nadrukkelijk te verklaren, dat
reden voor alarmeerende be-
iichten\ver den toestand in het Verre
Oosten pestaat. Japan herhaalt, dat t
doei vati het driemogendhedenpact
weedzaam i*Het kan daarom niet na.
lalon een zekere bezorgdheid, om niet
te zeggen gpoten vrees, te koesteren
ten aanzien van de oorlogsvoorberei
dingen der Britsche en der Amerikaan-
Khe regeerin g.
De pers maakt melding van Britsch
ca Amerikaansch optreden. De hier
door ontstane érnstige vrees heeft in
Japan tot die opvatting geleid, dat Ja-
poo geen tijd mag verliezen om de
noodige stappen te ondernemen, ten
ckde aan de ergste mogelijkheden in
dn stillen Oceaan het hoofd te bieden.
De tegenwoordige toestand ver-
eischt eén hoogst verantwoordelijke
staatsleiding. Japan is bereid, als
bemiddelaar op tb treden of op
andere wijze Werkzaam te zijn, ten
•inde normale toestanden te heratel
len, en wel niet alleen in Groot-
Oost-Azië, maar ook eldens ter we
reld. De leiding gevende mogendhe
den hebben een grnote verantwoor
ding ten manzien van het herstel van
den wereldvrede. Een dergelijke
verantwoording kan echter alleen
dn,ir 'n verstandige staatsleiding in
g.ont verband worden bereikt, wel
ke bereid is ook te luisteren naar de
gens en meeningen Van an-
vtr
dere.i.
•Cp de i aag wat verstaan moét wor
den on r oorlogsvoorbereidingen van
de Engeische en Amerikaansche regee-
ruig, verwees de woordvoerder naai" de
versterkingen van Samoa. Guam, het
leggen van mijnen bij Singapore enz
Het \s niet verstandig van andere l#i
«ten, zoo vervolgde de woordvoerder
Japan uit te dagen. Op een ancteA
vraag bevestigde Isjii, dat de Britsch a
ambassadeur Cfraigie de laatste dagen
«en onderhoud met Matsoeoka gehad
wa^*bij de algemeene toestand is
Esproken. Een verzoek aan Japan om
ab bemiddelaar voor het verkrijgen
vrede op te treden, heeft Craigie
evenwel niet gedaan.
ftjoetsji Ohaiji, de Japansche vice-
"üister van Buitenlandsche Zaken
""t in den Landdag verklaard, dat
'•pan op het oogenblik onderhandelin.
lm voert met de uitgeweken Neder-
hndaehe regeering te Londen als de
"•toriteit welke het bestuur uitoefent
2® Nederlandsch-Indië. Ohasji erken-
de positie van de uitgeweken
"éwiandsche regeering „zonder pre-
wa» en wees er op; dat Japan
j*®* de onderhandelingen voortzet met
T® tegeerimg van Nederlandsch-Indië,
"•haar orders ontvangt van de uitge-
jjj®1 regeering te. Londen,
antwoord op een interpellatie in
r" Tehgadering van een commissie uit
Lagerhuis, gil Ohasji vervolgens
uitvoerige uiteenzetting van het
*®**j«d tusschen da Nederlandsche
te Londen en Nederlandsch-
alsmede tusschen de regeering te
te 611 ^rans°ft Indo-Ctuna, waarbij
«Pmerkte. dat Nederlandech-Jndië
een deel vormt van het Nederlandsch
grondgebied, terwijl Indo-China een
Fransche kolonie is. Vervolgens gaf
Ohasji als zijn meening te kennen, dat
normaliter verwacht mocht worden dat
de Nederlandsche regeering haar toe
vlucht zóu zoeken in Nederlandsch-
Indië, dat een deel vormt van haar
grondgebied, inplaats van in Engeland
Thpns bestaat daardoor de onnatuur
lijke toestand, dat de Nederlandsche
regeering zich in Engeland bevindt,
terwijl Nederlandsch-Indië haar grond
gebied1 vormt.
Ten slotte vroeg een interpcllant aan
Ohasjj ,hoe deze toestand in verband
gebracht kon worden met artikel 2 van
het driemogendhedenpact, waarbij
Duitschland en Italië er in toestemden
het leiderschap van Japan bij de ves
tiging van een nieuwe orde in Groot-
Oost-Azië te erkennen en te eerbiedi
gen. Hierop antwoordde Ohasji door
als voorbeeld aan te halen de Japan
sche bemiddeling in 't geschil tusschen
Thailand en Fransch Indo-China, waar
aan hij toevoegde: „Het beteekent. dat
Japan de verantwoordelijkheid op zich
neemt om ervoor te zorgen, dat er geen
geschil zal ontstaan tusschen de ver
schillende volken in dit deel van de
wereld, teneinde hun geluk en wel
vaart te bevorderen. Het beteekent niet
dat Japan er toe zal overgaan van ge
weld gebruik te maken om ze te bezet
ten of te veroveren".
Naar aanleiding van de besprekingen
die Zaterdag in het departement van
staat te Washington hebben plaats ge
had, verklaarde de plaatsvervangende
Japansche minister van buitenlandsche
zaken Ohasji, volgens United Press, in
het parlement:
Het ia te betreuren dat de bespre
kingen over den Zuidelijken Stillen
Oceaan, die te Washington hebben
plaats gehad, gebaseerd waren op de
onjuiste berichten dat Japan van plan
was een naar het Zuiden gerichte actie
ten uitvoer te leggen. Indien echter op
grond van zulke berichten de poging
gedaan zou worden tegen Japan op te
treden, dan zouden- wij. gedwongen zijn
de passende tegenmaatregelen te ne
men. Dit zou tot de ernstigste gevolgen
kunnen leiden. Hoewel de rechten en
belangen van Japan in 't Zuiden voor
ons beslissen over leven en dood, zoo
is de Japansche regeering besloten die
Duizenden Australische soldaten zijn
naar uit Singapore gemeld wordt, niet
een omvangrijk troepenconvooi daar
aangekomen. Het betreft hier de groot
ste militaire eenheid, die tot dusver in
Singapore aan land is gezet. De Austra
lische troepen, zullen de garnizoenen
op Malakka versterken.
De regeering van Thailand hpeft
gisteravond officieel de alarmeerflnde
geruchten tegengesproken, dat orit-
sche troepen over de Zuidelijke grens
getrokken zijn en dat Britsche oor
logsschepen nabij de territoriale wa
teren van Thailand kruisen. Deze ge
ruchten aldus luidt de verklaring
welke onrust verwekt hebben in de
grensstreken, zijn na een ingesteld
untt&rzoek ongegrond gebleken.
Het Centraal Distributie-bureau te Den Haag werkt momenteel zooveel mogelijk gemechaniseerd. In de ver
nietigingskamer van hst Centraal Bureau, waar millioenen distributie-bonnen van verloopen datum met snij
machines worden vernietigd en verwerkt tot papierwol, ter vervanging van houtwol voor de verpakking.
(Polygoqn)
President Roosevelt heeft in de pers
conferentie bekend gemaakt, dat hij op
voorstel van Hopkins den zoon van den
overleden spoorwegmagnaat Harriman
naar Londen zal zenden zoodra het
program voor de uitvoering van de
leen- en pachtwet vaststaat. Hij heeft
voor Harriman, die toegevoegd zal
worden aan de Amerikaansche ambas
sade te Londen,|tien volkomen nieuwen
titel van „defense expeditor" Inge
steld, d. w. z. Harriman moet uit Lon
den de uitvoering van dé wet bespoe
digen. Harriman gaat als persoonlijk
vertegenwoordiger en de benoeming
zal daarom niet de goedkeuring aan
den Senaat worden voorgelegd.
Op vragen betreffende de besprekin
gen, die hij op het oogenblik houdt in
verband met de wet op de hulp aan
Engeland, verklaarde Roosevelt, dat
hij er thans mede bezig is lijsten op te
stellen van materialen, waaraan in de
eerste plaats in den komenden tijd de
Vereenigde Stagen en Engeland be
hoefte zullen hebben. In het bijzonder
houdt hij er zich mee bezig, welke ma
terialen reeds thans, in het voorjaar,
besteld moeten worden en welke men
in 1941 en 1942 noodig heeft. Zijn doel
is een algemeen overzicht te krijgen
over dat, wat in de Ver. Staten dit en
het volgend jaar vervaarjjd kan wor
den. Slechts een relatief klein deel van
de bestellingen zal geschreven worden
op de lijst der bestellingen voor Enge
land. Zoo bijv. de in wetsontwerp 1776
genoemde materialen ter waarde van
1,3 milliard dollar.
Roosevelt ontweek het een stand
punt te bepalen ten aanzien vah het
plan van Hoover om verschillende
Europeesche gebieden te voorzien van
levensmiddelen uit de Vereen. Stalen.
Hij verklaarde, dat men bij het pro
bleem der voorziening der Europeanen
van levensmiddelen rekening moet hou
den met den feitelijken toestand, waar
omtrent noch hij, noch anderen vol
doende ingelicht zijn.
De debatten in den Senaat óver de
wet tot hulpverleening aan Engeland
werden geopend door den democrati-
schen senator Clark, die verklaarde,
dat deze wet de Vereen. Staten aan
den rand van den oorlog zal brengen
Hij betoogde voorts, dat de buitenland
sche politiek der Vereenigde Staten
Tengevolge van den oostenwind is het ijs in het IJaselmeer gevaarlijk gaan kruien Bij Medemblik heeft het Ijs
het gemeentebadhuis zwaar beschadigd. Schotsen van gemiddeld 35 40 e.M. hebben de ijzeren binten van het
badhuis gekraakt en het geheele gebouw ontwricht Overzicht van de situatie (Polygt
gom)
daardoor in geheel nieuwe banen zal
geraken en dat Amerika stellig op één
enkele kaart, nl. de overwinning van
Engeland, speelt. Clark zeide van de
aanneming der wet een verzwakking
van het geheele Westelijke halfrond te
vreezen en het prijsgeven van de Mon-
roeleer.
De democratische senator Wheeler
heeft in een verklaring een reeks van
punten opgesomd, die de tegenstander:
van de wet in den Senaat zuilen aan
voeren. Deze behelzen o.a., dat Enge
land zijn oorlogsdoeleinden bekend
moet maken, alvorens Amerika te hulp
komt. Bescherming door de Amerikaan
sche vloot van de Britsche of Ameri
kaansche scheepvaart naar Engeland
komt piet in aanmerking. De Ameri
kaansche vloot mag niet nog meer ver
zwakt worden. Door een toevoeging
aan de wet moet duidelijk worden ge
maakt, dat in het geheel geen strijd
krachten buiten het Westelijk half
rond met inbegrip van/ie Philippijnen
gezonden mogen worden. Het oorlogs
materiaal, dat afgestaan wordt, moet
worden gelimiteerd. De ignden, waar
aan Amerika voornemens is ijuip te
verleenen, moeten vooraf aangewezen
worden. Elke overdracht van oorlogs-
materieel moet aan de goedkeuring
van de leger- en vlootinstantieï worden
onderworpen.
Wheeler herinnerde er voorts aart,
dat Daladier krachtens overeenkomsti
ge volmachten als Roosevelt thans be
geert, Frankrijk in den oorlog gebracht
heeft zonder het parlement te raadple
gen. Op dezelfde wijze zou Roosevelt
volgens de huidige redactie van de
leen. en pachtwet Amerika in een oor
log brengen, zonder dat het Congres
den oorlog heeft verklaard.
Namens de minderheid van de Se
naatscommissie voor Buitenlandsche
Zaken heeft de republikeinsché senator
Johnson bij den Senaat een schriftelijk
rapport tegen de leen- en pachtwet in
gediend.
Hierin wordt verklaard .dat Enge
land niet meer hulp behoeft dan het
thans reeds van de Vereenigde Staten,
krijgt. Niemand kan de leen- en pacht
wet lezen zonder het gevoel te krijgen,
dat het effect in laatste instantie, in
dien al niet het doel, is de V.S. in den
oorlog te brengen.
De bevoegdheid tot oorlogsverkla
ring zou van het Congres op den presi
dent overgaan, die gemachtigd zou
worden de aanvallende naties aan te
wijzen. Indien deze wet zou worden
aangenomen, zouden de V.S. zich ver
plichten elke politiek, die de president
wilde voeren, te steunen.
De republikeinsche senator Vanden
berg verklaarde, dat het Witte Huis
het groote hoofdkwartier van den twee
den wereldoorlog zou worden.
Senator Nye (republikeih) nam het
standpunt in, dat men met de lecn-
en pachtwet aan den president het
recht zou geven, terstond een bondge
nootschap met iedere mogendheid, ter
wereld te sluiten, die uitsluitend vol
gens zijn meening daarvoor in aanmer
king kwam-
Bij den Senaat zijn twee aanvullende
bepalingen op de wet ingediend. De
democratische senator Ellendcr eischte
dat het Congres uitdrukkelijk be
kend zou maken, dat het tegenstand
zou bieden tegen het zenden van vloot-
eenheden of andere strijdkrachten uit
het Westelijk halfrond, fellender sprak
de meening uit, dat met een dergelijke
verklaring van het Congres de onge
rustheid van millioeneir moest worden
opgeheven, welke ongerustheid hierop
neerkomt, dat de regeering door de wet
aanvullende volmachten zon kunnen
krijgen om militairen naar overzee te
zenden.
De democratische senator Lucas stel
de voor een commissie van advies te
benoemen voor da practise!» uitvoe
ring van de wet.
ENGELAND
REDE VAN DEN EERSTEN LORD
DER ADMIRALITEIT.
De eerste lord der Britsche Admi
raliteit heeft gisteren voor dé Engel-
sehe radio een rede uitgesproken over
het optreden van de Engeische vloot
gedurende de laatste drie maanden.
Hij verklaarde o m., dat Duitschland
met zijn vliegtuigaanvallen de Brit-*
sche koopvaardijvloot zeer ernstig
schade toebrengt. Van Britsche zijde
strijdt men fel om de vitale scheep
vaartverbindingen van Groot Brit-
tannië met de overige wereld en voor
al met de Vereerdgde Staten open te
houden. Vaak opereeren vijandelijke
duikbooten in grooten getale en soms
ook in geringer aantal. Dit feit is in
hoofdzaak ervoor verantwoordelijk,
dat de wekelijksche scheepvaartver-
liezcn der Engelsehen zóo groote
schommelingen ondergaan. Bij de aan
vallen op de Engeische scheepvaart
bevindeW de Duitschers zich thans,
vergeleken met den Wereldoorlog in
een belangrijk veel gunstiger positie,
aangezien hun duikbopten van steun
punten in Frankrijk en Noorwegen uit
kunnen opereeren. In den wereldoor
log hadden de Engefschen de beschik
king over Fransche, Iersche en Ita-
liaansche vlootsteunpunten ter be
strijding van de vijandelijke scheep
vaart. Deze steunpunten ontbreken
thans en Engeland is geheel op zich
zelf aangewezen.
Voortgaande trachtte de eerste lord
der Admiraliteit zijn toehoorders ge
rust te stellen met te beweren, aldus
het D.N.B, dat de eigen successen in
den afweer van vijandelijke duik
booten „pn vliegtuigen er belangrijk
gunstiger" uitzien dan men nog
verleden jaar Juni gehoopt had. Hij
moest echter toegeven, dat verwacht
kon worden, dat Duitschlands acties
ter vernietiging van de Britsche
scheepvaart in den eerstvolgenden tijd
nog versterkt zouden worden De
voornaamste aanval van „Duitschland
op Groot Britlannië is nog steeds to
wachten.
Het vriendschaps- en ftielaanvals-
verdrag tusschen Bulgarije en Tur
kije noemt de Duitsche pers een even
belangrijk als. opmerkelijk element
voor het oprichten, van een nieuwe,
vreedzame levensorde op den Balkan.
In het bijzonder zjen de Waden in het
verdrag een afwijzen van alle Engel-
sch"ë planhen tot stichting van onrust
en verwarring in he' Zuidoosten van
Europa.
De Börsenzeitung noemt de
overeenkomst een onaangename ver.
rassing voor allen, die gemeend had
den, dat het Grieksche voorbeeld op
den Balkan nog eens kon worden her
haald. Weer is een Britsche wensch-
'droom in rook opgegaan, aldus het
blad.
Zon: op 8.49, onder 18.59.
Mum op 3.30, onder 12.42.
Men fa verplicht te verduis
teren van zonsondergang tot
zonsopkomst.
Lantaarns van voertuigen
moeten nor na zonsonder
gang ontstoken worden
nawnammaasaaasmaaaaal
kwesties op te lossen door vredelieven
de diplomatieke onderhandelingen,
want door een beslissing met de wa
pens zou overal verwoesting ontstaan
en Japan zou er geen voordeel van heb
ben. Wij doen ons best te verhndereti
dat de Philippijnen in de toekomst een
gevaar voor Japan worden.
Op een vraag, hoe dit verhinderd
kan worden, gaf Ohasji geen antwoord
doch hij verklaarde slechts, dat Japan
de Philippijnen ais een vriendschappe-
iijken nabuur beschouwen.