Groote rede van den
scommissaris
Iif het stampvolle Concertgébouw te Amsterdam
W v
REDE VAN DEN
RIJKSCOMMISSARIS
1
Beschouwingen over het heden, verleden
entoekomst
h een gr—te welke de lering Noord-Holland jpm kei
Jtifceibfcerekk" der NÜ)il. ia Nederland gistermiddag in kei
Ceneertgekenw Ie Amsterdam kad georganiseerd, keeft de Rijks—mms-
saris Rijktmimster SeyM-Inqaart een belangrijke rede gebondenDe be
langstel ling voor deze gebeurtenis was overweldigend groet. Niet alleen
was er geen stoei meer onbezet, maar reeds een kalf nar voor bet begin
der bijeenkomst stonden de belangstellenden in dichte drommen tot in alle
uithoeken van de groote zaal, welke met bloemen, dennegroea e^vlagge-
doek feestelijk was versierd. Ook bet podium, waarop een militair muziek
corps had plaats genomen, was saiaakvol aangekleed. Toen de Rijks
commissaris om 4 nar in de zaal verscheen, verhieven de aanwezigen riek
van hun plaatsen, waarbij rij de hooge autoriteit den Duitschen groot
brachten.
WELKOMSTWOORD
W. PAUSTIAN
gS".. ^ST..ï;u„'5*ïf1
ïginWT"
-J
0 T
/X
-
r 'mr
Rykscommitsaris Dr. Styss-Inqaarl
De heer W. Paustian, leider van den
kring Noord-Holland van het „Arbeitsbe-
rekh" der NS.D,A_P. in Nederland, heet
te de aanwezigen vervolgens welkom, In
het bijzonder richtte spr. zich hierbij tot
den Rijkscommissaris en tot de eeregasten
van dezen middag, tot wie o.m. behoorden
de generaal der infanterie Ruoss ais ver
tegenwoordiger der Weermacht, de com.
miasaria-generaal S.S. Brigade-führer
Rauter, commissaris-generaal dr. Wimmer
commissaris-generaal tevens leider van
het „Abeidsbereich" der N.S.D.A.P. in
Nederland* Schmidt, de vertegenwoor
diger van bet ministerie van buitenland-
sehe zaken te Berlijn, gezant Bene, Bri-
gadeführer Knoblauch, de generaal der
politie Schumann, de Marinebefehlshaber
Admiral Kien ast, verder alle provinciale
en stedelijke gevolmachtigden van den
Rijkscommissaris, de commissaris van de
provincie Noord-Holland, or. A- J. Bae-
kar. de regeeringscommissaria en burge
meester van Amsterdam, de heer E. J.
Voöte en de commissaris van het N.V.V.,
de heer Woudenberg. Voorts verscheidene
vertegenwoordigers van partij. Weer
macht en politie, alsmede belangrijke fi
guren uit de NSB. en N.S.D.AP., pro
fessoren van de Amsterdamse!» universi
teit. vertegenwoordigers van bet Amster
damse!» stadsbestuur eng.
Na de begroeting hield de Rijkscommis
saris de volgende rede:
Partijgenoot™,
Kameraden.
Ongeveer twee weken geleden waren
Amsterdam en eenlge steden in Noord-
Hofland het tooneel van beroeringen,
die gericht waren tegen de openbare
orde en de veiligheid van het openbare
leven, Amsterdam is weliswaar het ter
rein, waar niet alleen tengevolge van
de structuur der sociale verhoudingen
van zijn bewoners,, maar ook door de
samenstelling der bevolking op zich-
solve, vaak ongeregeldheden voorkwa
men, die het radicale optreden noodig
maakten van de organen voor de hand
having der ordee zoodat dergelijke
Woelingen en stakingsbewegingen niet
als iets geheel ongewoons beschouwd
kunnen worden.
In het ondergpvige geval heb
ben echter zonder twijfel die krachten,
vooral weer de Joden, die tenslotte de
zen als vemietigingsoorlofi tegen het
Duitsche volk bedoelden strijd hebben
ontketend, weer de hand in het spel
gehad en een deel van de tot dusver
ordelijk haar werk verrichtende bevol
king tot tegenstand opgehitst en ver
ted. Ju'st om deze reden was het
noodzakelijk, met de scherpste midde
len en op de meest besliste wijze de
ren tegenstand te breken. Ik hoop, ik
hoop, dat het Nedeyiandsche volk uit
de ervaringen der laatste dagen ge
leerd heeft, hoe onverbiddelijk be
zettingsmacht haar taak en haar recht
weet te handhaveh. Ik hoop, dat het
Nederlandse!» volk zich in de toe
komst niet meer zal latei verleiden
elementen, tireemd aan land en
volk. Wij zullen in de toekomst, wan
neer dat noodig Is, npg harder zijn.
Vooral waarschuwt^ ik er voorT de
Duitsche Weermacht en de leden der
Weermacht te beleedigen.
Staking cd uitsluiting
De door den bevelhebber der Weer-
macht gegevan Instructies zijn osidubbel-
ztang en radicaal. De N^landtete
bevolking moet er kennis van nemen,
,to. «v oorlogshandelingen beat
ïii!iJ2L1?,!?ktog evenzeer een uit-
zijnde ambtenaar of employé ia
het vervolg staken; dan vernietigt hij
daarmede zijn bestaan.Wij hebben in-
tusschen met verordeningen een bescher
ming ingesteld iegèn ongerechtvaardigd
ontslag en een recht van controle op de
loonverhoudingen, ook zonder uitdruk
kelijke klachten van den betrokken werk
nemer, die bet mogelijk zullen maken,
de gerechtvaardigde aanspraken der ar
beiders in het oog te houden en te be
veiligen, voor zoover dat onder de ge
geven omstandigheden mogelijk is.
Vooral zullen langs dezen weg de on
gerechtvaardigde en asociale toonver
schillen uit den weg geruimd en verhoo
gingen toegelaten worden, waar de so
ciale behoeften der werknemers dit
eischen en waar zij volgens de economi
sche omstandigheden mogelijk zijn. He
strikte stakingsverbod beteekent derhal
ve niet een belemmering der levens
eischen van den arbeider, maar vormt
een maatregel, die in het eminente be
lang der instandhouding van de orde in
het bezette gebied onder alle omstandig
heden gehandhaafd zal worden.
Op het oogenblik, waarop de Duit
sche' organen voor handhaving van
'de orde ingrepen, stortten deze be
roeringen ineen. De als raddraaiers
schuldig beyonden personen zullen,
al naar de omstandigheden, door
het militaire gerechtshof tot een har
de, onvermijdelijke, maar Verdiende
straf worden veroordeeld. Maar ook
de kring van hen, die volgens den
aard van dit land mede verantwoor
delijk zijn voor de vorming der open
bare meening, moet door drastische
maatregelen er aan herinnerd wor
den, dat hier de dbor de Bezettings
macht geëischte orde onder alle
omstandigheden moest worden ge
handhaafd en dat de Bezettings
macht in staat is, om zelfs de at
mosfeer, die tenslotte opwekt tot
feitelijke handelingen van tegenstand
en deze daarmede eigenlijk eerst
mogelijk maakt, te treffen.
Uitzonderingen op de boete
De beschikking betreffende het Innen
der boete zal als gevolg hebben, dat naar
alle waarschijnlijkheid de groote kring
van hen, die met open blik de nieuwe
vormgeving der dingen tegemoet zien en
deze houding trouw gebleven zijn, slechts
bij uitzondering getroffen 'wordt; met uit
zonderingsgevallen kan échter rekening
gehouden worden. Deze episode in de
geschiedenis der bezetting is afgesloten.
De voor de bezetting als normaal gel
dende omstandigheden zijn weer inge
treden. De vastbeslotenheid der Bezet
tingsmacht om haar standpunt te verwe
zenlijken, is duidelijk.
Ik maak onmiddellijk van deze gele
genheid gebruik, om voor u partij ge-
nooten en kameraden te treden, ten
einde u uiteen te zetten, waarom het
thans gaat, wpnt de kracht van onze ba
jonetten is vooral bedoeld voor den vijand
van buiten. Binnen het terrein- echter,
waar wij moeten besturen, doen wij ons
vooral gelden door tie kracht der idee,
welke wij vertegenwoordigen en door de
overtuiging, welke uit de verkondiging
van deze idee medegedeeld wordt Ik kom
derhalve vooral tot u, de partijgenooten uit
den Arbeitsbercicftr.aangezien gij Immers
mijn nauwste medewerkers moet zijn bij
de verwezenlijking vin de taak. welke
mij de Führer in dit land heeft gegeven.
Gij zijt ertoe geroepen^ het Nederlandse!»
volk door uw leven een vóörfegeld te ge
ven van de nationaalsocialistische volks
gemeenschap ip het gebied der G-oot-Ger-
maansche Gemeenschap. Gij moet weten,
Waarom het gaat, welk doel wij moéten
bereiken en hoe Wij een standpunt moeten
bepalen ten aanzien van de afzonderlijke
gebeurtenissen, welke zich vooor ons voor
doen. Ik juich het toe, dat zich in ons
midden een zoo opmerkelijk aantal Ver-
derlandsche natlonaal-socialisten bevindt,
die in een harden nog vaak verkeerd be
grepen strijd als pioniers medewerken aan
den opbouw van een nieuw Europa en
die in deze Idee en Strijdgemeenschap ze
ker kunnen zijn van onze onverbrekelijke
kameraadschap.
Ik spreek eebter ook tn het bewustzijn,
m*J fl* overige Nederlanders booren.
Nederland ie uit een eeuwenlanger»
droom gewekt. De Nederlanders zien zich
met dit ontwaken tegelijk geplaatst voor
het eene probleem DuiUchland. Duitsch-
'and beteekent voor de Nederlanders in
het algemeen en. voor de Hollanders in
het bijzonder, zooals in een aan gedach
ten rijk geschrift van eet) Hollander uit
eengezet is, den eisch, een standpunt te
bepalen ten aanzien van de'dingen der
wereld. Nederland mcflct, dat het niet
meer naar zijn stillen tuin en zijn rustig
omheinde bosschage terugkeert Het be
gint te begrijpen, dat de tot Nederlaffd
gerichte vraag van het lot eerst dan een
volksch Nederland
gen, MM
een waarli
veroveVen. De
danige actieve,
Historische wording
Gemeenschappelijkheden en vermoede
tegenstellingen uit het heden moeten haar
motiveering gn ontwikkeling vinden in de
historische wordig.
Wij weten, dat dit Nederlandsche volk,
dat zijn volksche substantie evenals een
groot deel van het Duitsche volk, gevon
den heeft in de stammen der Friezen, Ne-
der-Saksers en Frankèn, indertijd, toen
de eerste Rijksstichting in het middel-
Europeesche gebied plaats vond, dus in
het Carolingische rijk, reeds in een ge
meenschap met andere stammen, die thans
versmolten afijn tot het Duitsche volk, was
opgenpmen.
En in de deelingsverdragen, die ten
slotte langs de Rijksgrens geleid hebben
tot het Frankrijk en Duitschland van den
modernen tijd, lag het deel van de Ne
derlanden, voor zoover het voorwerp kan
zijn van mijn beschouwingen, dus de thans
bezette gebieden, en voor zoover aj toen
reeds aan de zee ontworsteld waren, als
Germania Inferior dus Neder-Duitsch-
land in het gebied der gemeenschap
van dit eerste Rijk. pat in die tijden
Rijkslegers in de Nederlanden bestreden
en onder meer ook teruggeslagen werden,
vormt geen bijzonderheid vooor de Neder
landen. Gebeurtenissen van gelijken aard
hebben zich in alle andere deelen Van het
Kijk voorgedaan, wanneer de dragers*der
macht om dynastieke of confessioneele re
denen, zich keerden tegen de Rijksidee, of
wanneer de voiksche substantie van een
deel van dit Rijk in het nauw werd ge
bracht De bewering zal niet worden uit
gesproken, dat de Nederlanders in die
tijden niet een bijzonderen, eigen aard
hadden, zooals die zich nu eenmaal op
grond van de substantie van het ras en
de harde levenservaringen aan de kusten
der zee evenzeer ontwikkeld heeft als bij
voorbeeld in de Oostelijke- en de Alpen
gouwen. Men kan echter rustig beweren,
dat omstreeks de wisseling van de zestien
de eeuw het Nederlandsche volk precies
zooals de overige volksstammen, die toep
verbonden waren in het gemeenschappe
lijke Rijk, heeft beschikt over de eigen
schappen en voorwaarden om bij een
overeenkomstige verdere ontwikkeling een
element te worden van het Duitsche volk,
waartoe de in het Rijk gebleven stammen
intusschen zijn versmolten. Dit te consta-
teeren zegt ons. dat de Nederlanders en
de Duitschers, gezien van het standpunt
van den nationalen staat, niet tot één volk
zijn geworden, maar dat zij beschikken
over dezelfde voorwaarden, van ras en
derhalve naar den bloede verwante vol-
"~ëren zijn, in staat tot $en steeds nau-
ere gemeenschap.
De ontwikkeling, die ingeluid werd
door de regeling der successie van Karei
V in 1555, was van toen af verschillend.
Toen werden de Nederlanden uitgeleverd
aan de Spanjaarden. In den strijd tegen
de Spanjaarden en tegen het katholicisme
veroverden de Nederlanden hun confes
sioneele en dynastieke vrijheid, we'ke
tevens beteekent, dat zij wegvielen uit het
Rijksverband, zij het ook een verband, dat
oo zichzelf eigenlijk reeds verbroken was.
Men moet echter in het oog houden, dat
de bedoeling der Nederlanden primair niqf
erop gericht was, het Rijk te verlaten, maar
hun volkschen aard te behouden tegenover
de Spanjaarden en het katholicisme. En
wij weten, dat Mamix van St. Aldegonde
als vertegenwoordiger der Nederlanden,
op den Rijksdag t* Worms in 1578 in een
door volksche verantwoordelijkheid ge
dragen redevoering den Duitschen vorsten
en stammen heeft bezworen, de Nederlan
den in den strijd tegen de Spanjaarden
niet te verlaten en niet te dulden, dat
deze landen uit het Rijksverband zouden
worden gescheurd. Toen heeft het Rijk
gefaald.
Confessioneele en dynastieke belangen
waren toonaangevend voor de besluiten
der machthebbers, volksche en nationale^
overwegingen te'den niet mee. De vol
trekking dezer ontwikkeling was het jaar
1648, dnt voor de Nederlanders een jaay
van blijde herinnering moge zijn, wan
neer zij met den toen beginnenden terug
tocht uit het kloppende leven van Europa
en vooral van het Europeesrhe midden,
voor altijd tevreden grillen zijn, een jaar
van rouw voor alle Detachers, aangezien
het dè manifestatie vormde der ineen
storting van de rijksidee.
Het Rijft van het avondland, zooals het
tdoor de Caroüngers, Saksers en Staufen,
egrondvest en opnieuw gegrondvest was,
^rustte op de idee der ordening van het
Ei^ropeesche gebied, Waarbij de' stammen
Germania de dragjers en garanten van
orde moesten zjijn. Rondom deze
tskern schaarden! zich zinvol de an
dere stammen en vdlkeren. om in de
kracht van den ban ides vredes van dit
Rijk het eieen geluk na te streven.- Deze
In laatfete instantie, zij het ook onbewust,
op volksche selectie jberustende idee is
verdrongen door confessioneel* en dy
nastieke! belangen en het Rijk, dat gedra
gen werd door dezel idee, viel uiteen.
Daarmede waren echter ook de banden
der orde en van het i harmonische even
wicht losgemaakt De randgebieden 1 van
het machtsgebied, waalrtoe fcedert 1648 met
de af scheid irnran het Rijk ook de Neder
landen warei-Ackome waren zonder te.
rneenschappeliiW zwaartepunt en - wijdden
zich aan eigen taak,
aannfeer het
aariqk -schepp
antwoord zal kr(j-
genover Duitachland
•nde houding weet te
aarde voor een zoo-
j. een actie eischertde
houding i«. dat Vngn een duidelijk ta«:cht
heeft in de grondslagen van deze actie.
T ypisoh NedegUratetne prwtatiet
Erkend moet worden, dét de volkeren
en stammen van déze randgebieden en
daaronder ve$£u ik niet alleen dke gebie
den, die eens afhankelijk geweest waren,
van het Rijk, maar ook die, welke zich
richtten naar het machtszwaartepunt van
het Rijk, .zonder deelen te zijn geweest
van dit belangengebied uit de kracht
van bun Genhaanaeh-volksche substantie,
buitengewone prestaties hebben volbracht.
Wij herinneren ons de even koene als ge
niale veldtochten vanKarei XII en tot
deze categorie van appreciatie behoort de
kolonisatie van de Hollanders; voorts de
prestaties op het gebied van^den dijkbouw
en van de waterbouwkunde in het al,
meen, van den scheepsbouw en tenslo
ook hun prestaties in land- en tuinbouw.
Indien wij hieraan nog het unieke van de
Nederlandsche schilderkunst en de belang
rijke prestaties op wetenschappelijk, voor
al medisch gebied toevoegen, dan vormt
zich voor ons, toeschouwers en buiten
staanders, het beeld van karakter en
prestaties, dat wij als typisch Nederlnndsch
en HoUandsch kunnen qualificeeren en
dat de waarden inhoudt, die wjj als waar
lijk Nederlandsch kenschetsen en* die wij
als een verrijking van het geheele avond,
land erkennen en niet willcfa missen.
,7f4 In afhankelijkheid geraakt
Een critische beschouwing juist van de
koloniale prestaties en haar resultaten be
wijst ons evenwel, hoe Holland door dezen
rijkdom in afhankelijkheid geraakte. De
volksche basis, welke ter beschikking van
het Hollandsche en Nederlandsche volk
stond, was te smal, om deze afgelegen
rijkdommen uit eigen kracht te beveiligen,
was oorzaak, dat Nederland uitkeek naar
een beschermende mogelijkheid, welke zoo
al niet juridisch, dan toch in feite erkend
werd en maakte de Nederlanders politiek,
economisch en tenslotte maatschappelijk)
van Engeland afhankelijk. Dit Nederland
sche Rijk, dat zichzelf niet kon verdedi
gen, moest zich geestelijk steeds meer op
internationale betrekkingen en banden
oriënteeren en belanghebbende bij een
vredespolitiek tot eiken prijs worden. De
rijke economische basis overzee leidde bo
vendien in het moederland tot een zelf
voldaanheid, welke tenslotte tot stilstand
leidt
Het kan zijn, dat de Nederlander in den
Duitse her element ziet, dat eeuwig beroe
ring, opwinding en onrust teweeg brengt,
een die nooit* tevreden, onvoltooid en
steeds in wording is. De grenzen van het
Duitsche volk, die naar bijna alle zijden
geografisch onbeschermd open lagen en
bloot stonden aan het voortdurende op
dringen van volken van vreemd bloed,
dwongen 'den Duitscher, een strijder en
daarmede een eeuwig zoekende en stre
vende te worden. De Nederlander en
vooral de Hollander meende voor zijn
eeuwenlange afscheiding een zelfvoldane
veiligheid als *bet hem eigene te hebben
gevonden.' Indien deze toestand als van
bijzondere waarde en als het wezen van
den Nederlander gevoeld mocht, worden,
dan zal men begrijpen, dat het Duitsche
volk hiervoor niet hetzelfde begrip kan
toonen als voor die eigenschappen van den
Nederlander, waardoor dezen hun koloni-
satoriscbe en cultüreele prestaties hebben
volbracht. Wij bezitten des te minder be
grip voor dezen terugtocht naar de idylle,
omdat deze toestand voortvloeide uit een
voor de Nederlanders gunstige situatie, die
in haar grondslagen namelijk oplossing
van de Europeescbe machtskern en verleg
ging van het zwaartepunt van de
macht naar de kusten van de* At~
lantischen Oceaan gericht was
tegen dè levensbelangen van het Duit
sche* volk. Vooral echter is deze toestand
/en de daarmee verbonden geestesverhou
ding hoogst dubieus en misschien zelfs
een gevaar voor de handhaving van de-
ware kern des volks, op een oogenblik,
waarop de krachtlijnen op het terrein der
internationale politiek die door hun rust
aan deze situatie het aanzijn gaven, eeni-
gerlei wijziging ondergaan.
Het liberalisms
Deze situatie leidde tot qen geesteshou
ding, waarvan wij Duitschers meenen.dat
wij haar in het belang van ons volk heb
ben overwonnen, namelijk tot het libe
ralisme, dat toegankelijk is voor en bloot
staat aan internationale gedachtenreeksen
en banden. Datgene wat ons thans als de
huidige cultuur in Nederland aan presta
ties tegemoet treedt en het getuigenis
vormt van de cultureele prestaties der
laatste decennia, zooals wij dat ook bij ons
kpnden waarnemen, draagt hetzelfde stem.
pel en vertoont hetzelfde uitejrlijk als
prestaties van dat genre in een willekeu
rig'ander land van het liberalisme. Vier
kante dobbelsteenen, die de laatste open
baring van de architectuur moeten vooR
stellen en slechts aan de stoffelijke wet
ten van de bouwstof onderworpen zijn en
niet gevormd door de idee van den kun
stenaar, staan hier in Nederland op de
zelfde wijze als zij eens bij ons in Duitsch
land gebouwd zijn of in een ander land
staan, wair een liberaal-internationaal ftè-
depraveerde geest onder Joodschen invloed
de cultuur poogde te influenceeren, hetzij
in Frankrijk. Engeland, Amerika of den
Oriënt. En op dezelfde wijze zijn ongetwij
feld ook nog vele andere levensuitingen
onvolksch en derhalv on-Nederlandsch ge
worden, waaraan de Nederlhnder thans
gewend is en waarin hij niet wil worden
gestoord.
De gebeurtenissen 14—15 Mei
Als ik spreek van een stilstand van dit
volk, dan moet ik constateeren. dat juist
de ervaringen en gebébrtenissen van 10
—15 Mei het bewijs leveren, dat dit volk
niet in zijn substantie, maar in zijn gees
teshouding en leiding een tekortkoming
vertoonde op bet gebied, waarop de
kracht van eeh natie zich in de eerste
plaats mpet uiten, namelijk bp het ge
bied van den strijd. De Nederlandsche sol
daten hebben goed gevochten en de Ne
derlandsche betvolking heeft zich in den»
htrijdperiode behoorlijk gedragen, maar
de leiding is Volslagen tekort geschoten,
want andere kon de weermacht van een
volk van negeh millioen Germanen niet
in zoo kortert tijd bezwijken, ofschoon
toch slechts een numeriek uiterst beschei
den, zij het ook kwalitatief superieur
deel' van de Duitsche Weermacht tegen
over haar stonld.
Ik vermeld
om in een of
bittere hcTinne|ring of gewaarwording op
te wekken, doch slechts omdat ik mij ge
noopt voel allé dingen, die hier op bet
spel staan, meti waarlijk bezorgdebe lang
stelling na te speuren In ic<M| geval
constateeren <w|ij Duitschers. d.gM Ne
derlanders over buitengewoon fliftge in
nerlijke waarden beschikken, die wij ver
heugd als eigenschappen van hun Ger-
maansche bloed begroeten, dat de Ne
derlanders als Germaansch randgebied op
zichzelf aangewezen buitengewone pres
taties hebben Volbracht, dat zij echter als
Da weg der eenwording vaif
hal Duttsche Rijk
IV weg der geschiedenis, die eeuwen
geleden, na de verbrijzeling v*p het
Europeesche drdenende gezag, de macht
heeft venypatst naar de peripheric van
dit werelddeel) en van den Atlantische»
Oceaan, keect-ihans terug tot een nteijwe
ordening van bet gebied van Europa, met
de van nature gegeven machtskern van
85 millioen Duitschers als het grootste
raciaal en geestelijk uniforme volk, dat
op aarde bestaat, onder gelijkgerechtigde
medewerking van de Gernraansche vol
keren in het gemeenschappelijk leefge
bied. De weg der reorganisatie is de weg
der eenwording van het Duitsche Rijk.
Hij leidt via de bevrijdingsoorlogen
naar de jaren 1866, 1870—1871 en 1914—
1918, en bereikt juist op "bet oogenblik.
waarop de vijanden van deze orde, voor
al de Engelschen en de internationaal ge
oriënteerde krachten van Jodendom, vrij
metselaars en groot-kapitaal, meenden
deze kern definitief van haar macht te
hebben beroofd, de doorbraak tot zijn
doel. Volgens de beschikking van het lot
was blijkbaar de ineenstorting van het
jaar 1918 en de behandeling van de vol
gende jaren, die het volk van 'zijn waar
digheid wilde 'berooven en zijn vernieti
ging wilde, noodig om het geheele Duit
sche volk te laten oplaaien tot de groot
ste prestatie, gedragen door de geloovige
bereidheid en strijdvaardigheid van het
nationaal-socialisme a 1^1 echts volken en
menschen aangegrepen heeft in die tijd
perken, die wij thans als tijdwende in de
geschiedenis aanmerken.
Wij bespeuren deze opdracht, gericht
tot het Duitsche volk en het Germaansche
bloed in ons, maar wij buigen ons in
dank en deemoed voor het lot, dat ons als
voorwaarde en Waarborg voor onzen strijd
en overwinning den Führer heeft gege
ven. Want de combinatie van geloof aan
zijn roeping en van den wil tot verwer
kelijking daarvan ijl de unieke verschij
ning van Adolf Hitter, is voorwaarde voor
den opbouw van 't nieuwe Europa, waar
mee wereldgeschiedenis wordt gemaakt.
deze ^bijzonderheden niet
indelen Nederlander een
gevolg van de resultaten dezer prestatiés
verzonken zijn in een idylle, dte op som
mige gebieden reeds een stilstand in de
ontwikkeling van de levenskrachten der
natie heeft betleekend. De Verstoring van
deze idylle doét thans onaangenaam aan.
maar zij mag* rttet geacht worden het Ne-
derlandsch?
«en.
in het nauw te taren-
Ook in Nederland
Ook in het Nederlandsche volk zijn er
mannen geweesf, die. de nieuwe vorming
van de volksche gemeenschap voorvoelden
en bereid waren zich hiervoor te geven
Wij weten evenwel, dat van het oogen
blik af, waarop de beweging van den
Führer In het Rijk aan de macht kwam
en 21 Maart is de dag van Potsdam,
waarop acht jaar geleden de strijd voor
het recht van het Duitsche volk langs
den, weg van een legale ontwikkeling zijn
constitutioneele uitdrukking heeft gevon
den de nihilistische, internationale
krachten benevens de volksche vijanden
van het Duitsche volk samengezworen
hadden nooit meer een. nationaalsocialis
tische beweging legaal te laten opkomen,
doch met verloochening en vervalsching
van de eigen spelregels, die het liberaal-
democratische stelsel had opgesteld, met
alle gewelddadige middelen de nationaal-
socialistïfChe partijen te onderdrukken.
Indikt demalve deze partijen in eenig
ander land niètt langs den weg van stem-
menwerving en\ bereiking van een meer
derheid aan de macht gekomen zijn, dan
pleit dit niet tegen het nationaal-socia
lisme, maar bewijst slechts met welk
een terreur de verdwijnende krachten
haar stellingen hebben verdedigd. Juist
wij uit de Ostmark weten dat, want of
schoon de overwegende meerderheid vafi
het Duitsche volk in den voormaligen
bondsstaat Oostenrijk niets meer wilde
weten van dit Oostenrijkerschap, waar
van tot vervfelens toe gewaagd werd, doch
npg slechts wilden terugkeeren tot ,het
Rijk. hebben alle krachten van interna
tionale en confessioneele groeperingen
zich tegen deze verwezenlijking van den
volkswil verzet. Wij groeten al deze me
destrijders voor een nieuwe, gelukkiger
ordening van ons werelddeel, die vefvuld
zijn van de beteekenis en verplichting
van de nationaai-^ocialistische idee.
van hat Neder-
ïfet Nederlandse
De hodding vai
landsche volk
'rlandscpe volk.
dat in zijn
meerderheid afzijdji^ bleef van de groote
gebeurtenis, die de wereld voorbereid
werd, liet zich ter handhaving vjfn zijn
idylle door de toenmalige leiders door
de bank gezworen vijanden van 't nieuwd
Duitschland alle|s voorpraten, wat hoe
dan ook tegen het Duitsche Rijk en tegen
het nationaal-socialisme pleitte. Het is
in het geheel ^njet meer noodzakelijk
thans er bij stil tel staan, hie ©nncutraal
deze houding destijds was en hoe het
Nederlandsche volk duldde, dat bij allp
gelegenheden, waar openlijk maar ook
particulier een meening geuit werd, het
venijn vón den haat door de vijanden
van het Duitsche Itijk het volk werd in
gegeven. Wij zouqen gaarne willen ge-
looven, dat het loeder land.jehe volk op
zichzelf in het geheel niet ?oc onder den
indruk van deze dingen verkeerde, maar
dat het te zeer, gewend was zijn po
litieke meening dcor weinige enkelingen
te laten vormen oir» voor de rest in zijn
rust te kunnen volharden. De objectieve
schuld blijft bestaan, want voor ons natio-
naal-socialisten, dil? strijden voor de ver-
werkelijkifig van onze idee, heeft niet de
meer of minder actieve onverschilligheid
yan een meerderheid beteekenis, maai
wel de van heat en veniet.'gingswil ver
vulde handelwijze dergenen, die voor
deze meerderheid optreden Mei allen
nadruk wijs ik op dit verschijnsel.
Het heeft den schijn, aisof thans
weer een schaar verblinde, onver
antwoordelijke stokers en schreeu
wers de mecning van het Nederland
sche volk wil Vormen en vertegen
woordigen. Als 4e Nederlanders zich
dat laten welgevallen, zuilen zij ten
slotte nogmaals in hun geheel de ge
volgen van eert dergelijk optreden
krijgen te drageiji Als in een duel op
leven en dood iejmand erbij staat, die
door tschampere pn ook van haat ver-
vuldé opmerkingen zijn afkeer jeaens
een der strijdenden tot uiting hrw»gt,
dan mag deze belangstellende toe
schouwer zich nijet verbazen, als deze
strijder op het'ok>genblik, waarop hij
daartoe gelegenheid en armslag neeft
dezgjn geïnteresseerden toeschouwer
van het terrein [vifh den strijd doet
verdwijnen; want het* hoogste gebod,
namelijk te zorl vooï- het bestaan
van het eigen vólk. geeft cok de ver
plichting kanseri op/ gevaar te doen
verdwijnen, die juit de aanwezigheid
van een zoo onneutralen waarnetfier
kunnen voortvlcjeicn.
Dit geldt ook vént déien stgjjd om het
bestaan van het Duitsche volk, nog efge-
zien daarvan, dat [Wij de tastbare bewij-
zi] in handen hebben, dat onze vijanden
zich bij hun^planngn geenszins meer door
Nederland gebonden
[eder land schei i bodem
eringeu tegen den
-he Rijk nteegden en
dat leidende persnofriijkhedofr^in, Neder
land bewust bij dit streven toegezien en
de'>raan hun medewerking verleend hete-
den. <f
de neutraliteit
achtten en op
doodeüjke
Führer en het
Da bedoeling van da
van ten burgerlijk
Zn Umm het tot dan
•n na da rerbrijzeling van
stand der Nederlanders tot invaSZ
van hot Rijkscommissariaat. Uit S
fait» dat in da bezette gebieden 5!
Westen van de oude grens van 2
Duitsche Rijk uitsluitend in Neeï
land san burgerlijk bestuur «ergT
gevoerd, valt af ta leiden, dat a*
Führer Nederland niét in de term
plaats behandeld wilds weten vee
het standpunt, dat hat een door Z
Duitsche militaire macht bezet tam
is. Deze bedeeling kan verkeerd |Z
grepen worden en dat geschiedt dew
velen, die on veer waardel ijk in
rol van vijand van het Duitsche vsb
en Rttk willed Mijven.
Welaan, deze lieden kunnen wty heb«R-
maar de beslissing is reeds geval;ep, JJJj
dan staan wij niet als vijanden tegen©*»
elkaar, maar als overwinnaar en everve©.
Met welke bedoelingen wij Duitschen
hier gekomen zijn, is herhaaldelijk en vti.
doende verklaard. Reeds in den oproep bfl
de instelling van het RijksconunissarkS
hebben wij verklaard, dat het Nederlaag,
sche recht zooveel mogelijk van kracht wi
blijven en bestuur door de Nederlandsd*
instantiet zal geschieden onder de te
voegde voorwaarde, dat het Nederlandi_
volk met begrip en beheersching de door
de bezettende mogendheid gegeven nuu.
schriften zal opvolgen.
Vooral echter werd den Nederlaag^,
verkondigd, dat zij hun land en hun wij.
heid voor de toekomst in veiligheid ver,
mogen te stellen, indien zg de taak die
uit het gemeenschappelijke lot voorkW
zullen vervullen Deze verzekeringen vaa
een genre, zooels zij nooit eerder aas
een overwonnen volk^gedaan zullen zijn,
hebben wij krachtens de ons bewuite ver.
antwoordeljjkheid voor het Germaansche
bloed zelfs gegeven, al ontbreekt bij dei
hiermede begiftigde besef voor de betee
kenis van deze drijfveer onzer handelwijze.
Volgens deze beginselen is het bestuur®
de leiding in Nederland ingericht en sa
de politieke sibutfie, zooals deze bestond
onderzocht en 'geconstateerd te hebben
heb ik 26 Juli in een rede voor het Jb.
beitsbereich" in den Ha dg verklaard, 4H
de politieke wilsvorming een zaak van de
Nederlanders is, doch dat wij Duitschen
ons al naar den uitslag van deze wibv®.
ming ons standpunt zullen voorbehoud®
en dat wij in geen geval ooit zullen dal-
den, dat ooit toestanden terugkeeren, dh
weer tot een tienden Mei 19404zouden kun.
nen leiden.
De vrfjheid van politieke beslissing,
die daarmqe aan de Nederlanders ge
geven is, zal slechts In zooverre be-
teekenis hebben als de houding, die d»
Nederlanders in dezen beslissend®
strijd van het Duitsche volk voor de
toekomstige vormihg van Europa aan
nemen. den doorslag zal geven bij 4f
bepaling van de plaats der Nederia».
degs in de toekomst. Ik geloof, rtiit
deze verklaringen helder en duidelijk
zijn, Het is mij althans niet mogelijk
tn te zien, hoe men nóg duidelijker en
helderder kan spreken.
Ik heb het niet juist geacht in bet v®.
volg pan" deze verklaringen nog veel toe
te voegen, want ik ben nog steeds beslot®
de Nederlanders althans in groote meer
derheid voor nuchtere, ernstige, wikkend»
menschen te houden, die in staaf ttjn,
woorden en hun eigenlijke beteekenh t»
begrijpen Deze verklaring in herhaald»
toespraken reeds weer te herhalen, sche®
mij voor de Nederlanders ongepast en on
juist, in vérband met eten ernst van mija
woorden. Ik heb derhalve in de Nieuw
jaarsboodschap-1941 uitsluitend duidelijk
gemaakt, dat thans* de teerling geworp®
wordt, want de nieuwe opbouw van
Europa is begonnen en ieder afzonderlijk
is voor^de beslissing gesteld: met ons cf
tegen ons terttum nop datur. In de toe
komst spreken en gelden daden./
De Iotggeme*meki0
Thans zijn reëele, doch hardé handetta-
gen verricht en er zal wel niémand meer
zijn. die er aan twijfelt, dat'de bezetten
de mogendheid, gedragenydoor de strijd
vaardige idee van het nutionaal-socialte
me. besloten is, haar, naar ik met nadruk
verklaar, steeds tijdig verkondigde doel
einden en bedoelingen onverbiddelijk l«
verwezenlijken.
Dit verschaft thans gelegenheid d« uit
eenzettingen over de lotsgem<H?nsch«p
van het Nederlandsche en het Duitsch»
volk, die weliswaar misschien nog
en daar geloochend wordt, doch eigenlijk
reeds een feit is geworden, voort te zett®
en vooral de ervaringen met de reactlf
tot dusver na te gaan om haar ik
althans voor mijn deel met nadruk betoof
voor beide partijen nuttige corclusfc»
te trekken. Hoe heeft het Nederland**»
volk gereageerd?
Indien men geloof wilde slaan aan ge
ruchten, welke in het vijandelijke buiten
land in omloop worden gebracht zou me»
moeten aannemen, dat in dit land hief
hongersnood heerscht, dat de Nederbiwj
sche arbeider door Duitsche politico**
nen met de bajonet op het geweer nwf
zijn werk wordt gebracht dat een wild»
moordende vijandschap tRBschen de Duit
schers en de Nederlanders in dit la»
bestaat en het Nederlandsche volk rj®
in een staat vftn volkomen knechtschap
bevindt.
In dit land is sinds de bezetting
geen mensch verhongerd. Het geval
zich ook^hog niet voorgedaan, dat e®
Nederlander door politiemaatregelen
zijn hoogst persoonlijk besluit werk V*
te nemen of niet, werd gedwongen.
Ik geloof echter te kunnen
in dit land, als men m aanmerking nNJJ
dat bet toch bezet gebied vlak bij
vijandelijke front isr een waarlijk ojg' i
loofelijke vrijheid Vbor politieke
telt bestaat, want de neerslag vat»
leven in de politieberichten» die toenikj
het geheele politieke leven vormt,
groot genoeg
Tenslotte behooren bij vechtpartij**
ingegooide ruiten en dergelijke
van politiek leven toch altijd tenrntoj*
twee elkaar bestfijrfende politieke riemen-
Zij moeten er dus beide zijn en tej®"
U« mogelijkheid bezitten bun bestaan p»
drastisch te bewijzen. Het is derh'™*
niet juist, als de een of ander bejm
dat hier Uplitieke bewegingen haae
Slaan leidak op de punten van de Duit*-
bajonetten»?
Een dergelijke bewering getuigt
grondig gebrek aan kennis van de
treffendheid der Duitache bajonetten K
dien wij nameli* inderdaad de b«»w
hadden hier ee^olitieke bewegmg
bescherming der Duiteche bajonet** J
met hun hulp te forceeTen. dan
bannen weinige weken m dit land
geheel niemand meer zijn, die
of IOU wagen in woord K gé*^
metterdaad een eenig.*;
tioneeie houding tegenover
naamd geprotegeerde beweging
die bet **3,
ird n< g"2*
g./irh i