WITTE ROZEN,,..
DE KUNST
om goed
te slapen
lil
Oplossing
J
Ens dl® r©©dl® ir®z®m,
m
vami ®®na
Een ierhaal,
dat redding bracht
Roode rozen
Spreekwoord-Puzzle
Het spreekwoord is
Eendracht maakt macht
-
Tijdens den slaap wordt de
accumulator, die mensch. heet,
met een nieuwen voorraad
krachten geladen,
Middelen om in te slapen
Ongelijke behoefte aan slaap
Slaap voor
nerveuze menschen
Den nacht tot dag gemaakt
Goed slapen en voldoende
TOEN Dion* jiaar bèlangstel-
ling in bloemen had verlo
ren, gaf haar vader de hoop,
dat zij ooit zou herstellen, op. Van
haar prilste jeugd af was zij er
dol op geweest. Bloemen hadden
haar alt klein kind al bijzonder
geboeid en toen zij grooter werd, f
waren bloemen haar eenige. troost.
Als zij in een slechte stemming
was dat gebeurde wet eens,
hoewel zij te vrooljjk van natuur
was om het lang te laten duren
dan ging zij niet een nieuwen hoed
of een nieuwe japon koopen, maar
zij keerde zich tot bloemen. Haar
kamer was er altüd vol van en
niemand kim ze zoo kunstig schik
ken als Diana.
En nu lag zij daar, jong, maar
zonder veerkracht, angstwekkend
kalm en zü reageerde in het minst
niet op de bloemen, die men haar
had gebracht. Wat zij had meege
maakt, was ook te erg geweest.
Bij een autobotsing was haar" ver
loofde gedood en zijzelf gewond,
hoewel niet ernstig. Haar lichaam
was gespaard, maar haar geest
leek volkomen verdoofd. Iets in
haar was op dat oogenblik gestor
ven en haar vader voelde dat heel
duidelijk.
Het hielp nieta of men haar ver
telde, dat het zoo had moeten zijfi.
Diana's vader zelf kon deze woor
den niet over zijn lippen krijgen.
Het eenige, wat hij kon doen, was
haar vertellen, dat uit de gruwe
lijkste tragedie Iets goeds kon
voortkomen voor hen, die hoopten
en kracht putten uit het vergeten
van zichzelf.
aar
adaei
naar zee: de doktoren hadden ge
zegd, dat zij wel herstellen kon,
maar dat het een lang proces kon
worden. Nooit had hij Diana's ge
storven moeder zóó gemist Hij
was diep onder den indruk van
Dis#fc!« voortdurende neerslachtig
heid. Hij hoopte, dat hij tehslotte
haar belangstelling in bloemen
weer zou kunqen opwekken, omdat
deze altijd een sleutel tot haar
hart waren geweest.
Hij liet haar de bloemen zien, die
vrienden zonden, meer kis Zij ze el
zag, zij toonde door niets, dat zij
ze herkende. Haar oogen waren
leeg als een lamp, die niet brand
de en de bewegingen van haar
smalle handen hadden geen be tee
kenis.
Op een dag ging hij uit, om flu-
weelige, donkerroode rozen te koo
pen; vaak had hij haar haar ge
zicht zien bergen in zoo'n vlam-
menden ruiker en hij hoopte, dat
het zien ervan iets in haar zou
wakker maken.
Maar nieta daarvan. Hij hield
haar. de btoemen voor, met een
wanhopig gebaar, maar haar eeni
ge reactie was een hartbrekende
glimlach, waarmee zij hem altijd
begroette. Onhandig schikte hij de
bloemen in de'vaas naast het bed.
Hij vluchtte de kamer uit, met het
gevoel, dat hij nq niets meer had
om voor te leven...
Hij ging een wandeling doen
langs de zee en terwijl de frissche
zeewind hem oiq de ooren stoof,
herinnerde hij zich een verhaal,
dat hem had gehiolpen, toen hij
door den dood van zijn vrouw
haast gebroken was. Het was hem
verteld dooj een vreemdeling, dien
hij eens op een reis had ontmoet.
Het verhaal had zijn leven veran
derd, in ieder geval gemaakt, dat
hij zich niet langer tegen het nood
lot verzette.
Zou hij het Diana verteilen? Hij
haastte zich naar huis terug en
opende beheerscht Diana's kamer
deur. Zij bemerkte niet, dat hij
binnenkwam. Haar vingers streel
den zacht de bloemblaadjes van
de rozen, die hij voor haar had
meegebracht. Enkele trok zij er-
,uit: dat was een vreemd gebaar
voor Diana, maar aan de uitdruk
king op haar gezicht was te zien,
dat het haar goed deed de bloe
men aan te raken. En terwijl hü
daarnaar keek, werd de hoop in
zijn hart weer sterker.
Hij ging naast haar bed zitten en
zei:
Diana, ik heb je Iets te ver
tellen.
Zij glimlachte flauwtj es en bleef
de bloemen streelen.
De man, die mij het verhaal
vertelde, was een vreemdeling.
Het ging over een schilder, een
vrij bekenden schilder, met een rij
voorouders, die minstens even be
roemd waren geweest. Zijn groot
vader is zelfs nu nog wereldbe-
roemd, maar de mpn, over wien
het verhaal gaat, was laten wij
zeggen een. goed werkman. Geen
genie. Hü wist dat zelf wel. Hü
vond het niet prettig, maar zün
eenige hoop was, dat zün ^bontje,
zqi» eenig kind, de roem van zijn
voorvaderen zou voortzetten. Het
kind toonde inderdaad eenig talent.
Toen het was in 1914 brak
de wereldoorlog uit...
Diana leek te Slapeii. Haar han
den lagen stil. Haar vader ging de
kamer uit. Misschien had zü niéts
gehoord, van wat'hü had gezegd,
maar ln ieder geval zou de slaap
haar goed doen.
Toen hq terugkeerde, was Diana
wakker. Hü kuste haar en zü zei
rustig:
Wat gebeurde gr, toen de oor
log uitbrak?
Zij h a d dus geluisterd. Dat was
een vreqgde op zichzelf, want we
kenlang had zü totaal geen belang
stelling voor de dingen om haar
heen getoond.
Vóór de oorlog kwam, vlucht
te hü naar Engeland. Hü wilde
liever in Frankrük blijven, "Waar
hij zqn geheeie leven had gewerkt,
maar hij redeneerde, dat hü in da
allereerste plaats zijn kind moest
veilig stellen. Hij ging naar Lon
den. Er vielen bommen. Hü ging
naar de Midlands. Hü verloor al
zijn geld, zijn vrienden, zqn werk,
alles omdat hü aan niets anders
dacht dan aan den jongen. Het
kind mocht de gevolgen van den
oorlog niet zien en 'er niets van
weten. Oorlog, zoo zei hü, was de
negatie van alle schoonheid. Hü
kon het genie van den jongen in
zün gevoéligste jaren niet laten
vernietigen.
Hü was niet heelemaal normaal
.meer en zün vrouw werd ook ziek
tegen het eind van den oorlog. Hü
deed zóó wonderlijk, dat ook de
4>uren zich van het gezin afkeer
den. Het kind werd door en door
nerveus. Het kon niet begrypen,
wat zijn ouders eigenlük wilden.
Het was van alles en iedereen af
gesloten.
Toen zü na den oorlog probeer
den terug te keeren naar het vas-
telénd, werden hqn allerlei vragen
gesteld. De jongen werd onder
zocht en bleek ondervoed te zijn.
De ouders werden onder toezicht
geplaatst, de jongfen was bijna aan
een behandeling in een psychiatri
sche inrichting toe. Hü moest een
rustige, nieuwe omgeving hebben.
Zqn grootmoeder kwam hem
halen. Zü kende zqn. geschiedenis.
De dokters vonden het goed, dat
den jongen meenam: het was
niet zoozeer een kwestie van me
disch talent, als wel van een zorg
vuldig opbouwen van zqn geest en
van zqn gezondheid.,
Twee jaar lang woonde de jon
gen op een rustige boerdeTq, en hq
dacht zoo weinig mogelijk over
den oorlog en zqn gevolgen. Lang
zamerhand werd zqn gezondheid
beter. Zün ouders zag hq al dien
tqd niet en hun brieven werden ge
censureerd, want de dokters wa
ren bang, dat een associatie van
omstandigheden allen vooruitgang
Weer te niet zou kunnen doen.
Hq dwaalde over de velden en
eindigde zün wandeling altüd bü
een reusachtig bed roode rozen
voor de boerderü. Hü telde de
weken vóór dfe rozen bloeiden. Het
waren prachtige rozen. Diana, zoo
ongeveer als die ik vandaag voor
je heb taeegebraeht, alleen nóg
mooier en edeler. De oude groot
moeder gaf er al haaf liefde aan.
De dokters zagen de belangstel
ling van den jongen voor de rozen,
als een eerste poging tot concen
tratie na een langen tüd van luste
loosheid en waren er blü om.
Den derden zomer, dat de jongen
daar woonde, zat hij stil tusschen
de rozen, toen hü ineens opsprong
en het huis inholde. Hü vroeg zijn
grootmoeder om een verfdoos.
Zq had er geen, maar zq ging
naar den dorpsschoolmeester, van
wien zü er één kreeg, en de jon
gen zat te schilderen tot de avond
viel.
Hü schilderde prachtig. Diana,
en het was de eerste keer, dat hü
eenige belangstelling in de kunst
toonde, sinds Kq van zqn ouders
gescheiden was. Iedereen had ge
faald, behalve de roode rozen. Zü
hadden een kleinè, bijna dood#
vlam aangewakkerd, Diana, en nu
is alles in orde met den jongen.
Hq is een man, een. «bekend schil
der, die niet alleen in Frankrük,
maar ook daarbuiten beroemd is.
Hü is nog teer van gezondheid,
zoowel geestelijk als liehamelqk.
Maar hij is sterk genoeg om de
waarheid over het verleden te we
iten. Hü weet büvoorbeeld, wat
«zqn ouders niet wisten, maar zqn
'grootmoeder en het heele dorp
wel, namelük, dat die onverge-
Iqkelqk-schoone rozen, die een ge
nie aan de wereld teruggaven,
werden geplant in den gapenden
krater van een ingeslagen bom en
dat zü te glorieuzer bloeiden, om
dat deze gevuld was met doode
strqders...
Diana's vader zweeg en keek'
naar zijn dochter. Langzamerhand
kwam er een glimlach op haar
lippen. Zq strekte haar hand naar
hem uk.
DSik je, zei ze. Ik geloof, dat
ik nu wel wat bloemen in mün
kamer zou willen hebben.
Tranen trilden in zqn oogen. De
kamer was vol bloemen;., haar
geest kon het blqkbaar nog niet
omvatten. Maar tóch was er reden
tót dankbaarheid, want dit was ds
eerste keer sinds weken, dat Dia
na om iets vroeg.
Dank je, zei zq nog eens. Ik
zou graag wat rozen willen hebben,
witte .rozen, als het kan...
van de
i.
Ellende
11.
Actrice
2.
Erfenis
12.
Afstand
3.
Nerveus
13.
Korfbal
4.
Ditmaal
14.
Timpaan
5.
Roering
15.
Monarch
6.
Adelaar
16.
Albedil i
7.
Caramel
17.
Centrum
8.
Hakbank
18.
Hengsel
0.
Tjitjak
19.
Tulband
10.
Muskiet
t
len zoo iemand duidelijk moeten
maken, dat hü juist doordat hü
steeds later naar bed gaat, ziek ia
geworden. Hq zal nu stap voor
stap terug moeten gaan. Gaat hü
ineens vroeg naar bed, dan wordt
het een mislukking.
HU kan volstaan met eerst bij
voorbeeld niet later dan elf uur
naar bed te gaan. Is hü hieraan
gewend, dan gaat hü het uur van
naar bed gaan langzaam vervroe
gen, tot hü op negen uur ls aange
land. Hebben wü hem zoovar ge
kregen, dan verlangen wü van
hem, dat hü, wanneer hü na mid
dernacht niet meer kan slapen, op
■taat, zich met het em of ander
gaat bezig houden of een flinke
wandeling maakt. Voor deze be-
handelingswüze van slapeloosheid
is het voorjaar met zün lengende
dagen de beate tüd. Wordt de pa
tiënt overdag moe, dan moet hü
wat gaan liggen en zoo mogelqk
ook slapen. Als regel echter niet
langer dan twintig tot dertig mi
nuten.
-Over de eerste moeilüke weken
moet de patiënt worden haengehole
pen. Hiervoor kunnen kalmeert»
de middelen als valeriaan en koud
of warmwa terbehandeling dienst
doen. Valeriaan wordt gebruikt
als thee of nog beter ais koud, wa
terig aftreksel van den tot poeder
gewreven wortel. Een theelepeltje
vol wordt hiervan 's moffen» in
een kopje koud water aangeroerd,
's Avonds zeeft men het aftreksel
en drinkt het voor het naar bed
gaan. Wanneer de patiënt den
slaap dan nog niet dadeUjk kan
vatten, moet hü niet onrustig wor
den en gaan liggen woelen. Hü
blijft rustig liggen met gesloten
oogen en bepaalt zijn gedachten
zooveel mogelük bü het nut van
slapen. Is hü na een uur nog niet
ln slaap, dan moet hü opstaan,
zün geheeie lichaam met koud
water afwasachen an wéér gaan
liggen. Deza afwasaching kan eaa
keer af drie worden herhaald.
Dikwijls ls het al voldoende, als
men vóór het naar bed gaan de
voeten ongeveer 10 10 seconden
ln koud water steekt; het water
moet tot Over de kult reiken. Wie
heel gevoelig ls, doet verstandi
ger, een eenvoudige kuitwikkel of
kuit- en voetwikkel aan te leggen,
die men den heelen nacht kan la
ten zitten of, ala men er last van
krtjgt, kan afdoen.
Ook een warm bad van 30 tot 37
graden Celslus kan uitstekende
diensten bewüzen, Zeer doeltref
fend la ook een koudwaterverband
om het middel, dat eveneens dén
geheelen nacht kan büjven zitten,
als men er geen last van heeft.
Dat de slaapkamer goed gelucht
moet zün en dat ook s nachts op
z'n minst één raam moet open
staan, spreekt vanzelf. Van zeer
veel belang is de gemoedstoestand
van den patiënt. Hü moet leeren
geheel ontspannen in bed te liggen,
diep adem te halen en vooral zün
gedachten niet volkomen den vrijen
teugel te laten. Zich dwingtn Ml
slapen. Slapen, slapen..
uitvinden, welke tüd voor hem het
geschiktst is om te slapen.
Nu is het met de tegenwoordige
verhoudingen vrijwel onmogelijk
den geheelen slaaptüd vóór mid
dernacht te doen vallen en dit is
ook niet noodig. Mqn ervaring als
arts heeft mü geleerd, dat het
•voldoende is, als de menschen' tus
schen acht en tien uur des avonds
naar bed gaan en tusschen drie en
zes uur opstaan. Den slaap vóór
middernacht kunnen wü echter
onder geen beding missen.
Het is overigens een oude erva
ring, dat de menschen het ge
zondst blqven, als zq vroeg naar
bed gaan en vroeg opstaan. Voor
nerveuze menschen is geregeld
slapen op deze wüze beslist nood-
zakelqk. Of men genoeg heeft aan
den hierboven aangegeven slaap
tqd van vier vüf uur, of boven
dien nog een paar uur na midder
nacht noodig heeft, moet men zelf
uitihaken.
De eene mensch' heeft meer
slaap noodig dan de ander. Het ia
niet doenlqk hiervoor een schema
te geven. Er zün menschen, voor
wie zes uur slaap voldoende ia an
anderen, die tien of meer uur noo
dig hebben. De duur van den slaap
is ook afhankelqk van den arbeid,
dien men des daags heeft gepres
teerd, van de temperatuur en van
den tijd van het jaar. In den win
ter schqnt ook de mensch meer
behoefte te hebben aan slaap dan
in" den zomer. En is juist de win
ter met al zqn vergaderingen, con
certen, schouwburg- en bioscoopbe
zoeken, voor den stadsmensch al
thans, niet de meest bezette tüdT
Geen wonder, dat hü in 't voor
jaar aan 't eind van *ün krachten
4s.
Over het algemeen kan men zeg
gen, dat de moderne mensch te
weinig slaap krügt. Hü wil te veel
uitzijn dag halen, hq wil genieten
op de wijze, zooals hq dat ver
staat. En dat kan alleen, wanneer
hü wakker is. Daarom rekt hü den
tqd van wakker zün dikwijls door
allerlei prikkelende middelen.
Tegen deze verkeerde gewoonte
moet worden gewaar schuwd.
Ook nachtarbeid is nadeelig.
waar bet om beroepsredenen on
vermijdelijk ls, moet deze soort
arbeid toch tot een minimum wor
den beperkt
K -
Nerveuze en overspannen men
schen moeten ln ieder geval op ds
genoemde uren slapen. Maar daar
voor ls het noodig zich aan deze
wqze van slapen te wennen. Dit
geldt vooral voor degenen, die ge
wend zün slaapmiddelen te gebrui
ken. Voor hen allen geldt het ge
bod; vóór middernacht naar bedl
Deze eisch zal zonder twüfel op
veel verzet stuiten, want juist deze
menschenbeweren, dat zü, als zü
zoo vroeg" naar bed gingen, toch
maar wakker ^zouden liggen en heel
laat inslapen. Dit vooroordeel
moet overwonnen worden. Wü zul-
ƒ1 e art^'er aan het woord is, meent dat men tus-
]J schen acht en tien uur 's avonds naar bed behoort te
gaan en tusschen drie en zes uur moet opstaan. De
moderne mensch krijgt te weinig slaap en hij slaapt ook op
den verkeerden tijd, zegt hij. Voor velen ls slapeloosheid een
gevolg daarvan. -
De behoefte aan slaap zou ook samenhangen met den ver
richten arbeid. Hoewel stellig uele vrouwen zullen beweren,
dat mannen, of zij nu gewerkt hebben of niet, altijd en
overal kunnen slapen. En daar hebben zij wel een klein
beetje gelijk in
jn r bestaat geen geneeskrachtiger.
Jjj versterkender en verjongender
middel dan de slaap. Als zoo
danig wint de slaap het verre van
de voeding. Geen mensch kan het een
'week achtereen zonder slaap stellen.
In den regel zijn verscheidens dagen
volkomen slapeloosheid voldoends
om hem te dooden
Voor de vele menschen, die aan
slapeloosheid lijden, is het een ge
luk, dat hun zoogenaamde „slape
loosheid" in werkelijkheid slechts
een slechte, oppervlakkige, telkens
onderbroken slaap is. Ware dit
niet zoo, dan zouden zq al lang
zijn bezweken. Maar toch de
menschen, die aan slapeloosheid of
liever gezegd aan gebrekkigen
slaap lqden, kunnen ons' tot waar
schuwend voorbeeld strekken.
Want zij zijn in den regel niet an
ders dan slachtoffers van de
slechte slaap- en andere gewoonten
van onzen tijd.
Wq hebben,den nacht tot dag ge
maakt, in plaats van hem te ge
bruiken om in den slaap nieuwe
krachten op te doen. In den slaap
wordt de mensch ontspannen. Zijn
bewust, dikwijls krampachtig wil
len maakt plaats voor een weldoen
de willoosheid: Droomen treden in
de plaats van da harde werkelqk-
Tieid. Een geluk voor den mensch,
wanneer zqn droomen mooi zijn.
De tijd verzinkt in de eeuwigheid.
In den^sj^er£ wordt de mensch
weer Mfitfen daarmede keert hü
dichter terug tot de natuur.
In den slaap worden schadelijke
stoffen uitgescheiden. In den slaap
worden de verbruikte krachten
weer-aangevuld. De mensch laadt
zich als een accumulator met een
voorraad krachten. Na een diepen,
gezonden slaap ontwaakt hü des
morgens als herboren. 1)4 bron
van krachten, die de slaap ons
biedt, is voor ons onontbeerlijk.
Daarom is het een allereerste
eisch goed te slapen en v o'i-
doende. Met goed slapen wordt
bedoeld: op den juisten tqd, d.w.z.
zóó, dat d'e voornaamste slaaptüd
vóór middernacht valt. Ieder uur-
slaap vóór 'middernacht is min
stens dubbel zooveel waard als een
uur na middelffScht. Proeven door
medici op zichzelf genomen, heb
ben aangetoond, dat de beste
slaaptqd tusschen zeven en twaalf
uur 's avonds ligt, zoodat dus de
geheeie slaap vóór 'middernacht
valt. Dit gaat in het algemeen op,
maar tevens is bewezen, dat de
slaaptqd voor ieder individu an
ders is, zoodat iedereen zelf moet
(Foto's I.P.C.)