TWEEDE BLAD
DONDERDAG 27 MAART 1941
Moordrecht.
loomnitom tolks-
OKDEBWIJ8.
Nieuwerkerk a. d. IJasel.
Ouderkerk a. d. IJssel.
Schoonhoven.
Zevenhuizen.
BINNENLAND
BUITENLAND
NIEUWE REGEERING
IN JOEGO-SLAVIE.
Koning Peter neemt
de macht op zich.
El Agheila door Duit
schers en Italianen bezet
De stakingen in de
Ver. Staten.
De Tapanoeli..
De moord te Dordrecht.
DE NIEUWE PRESIDENT
VAN DE NEDERLANDSCHE
BANK.
Rede mr M. M. Rost'
van Tonningen.
MARKTBERICHTEN
a*s
De
I Moordrecht vsn Volks-
M J gfntf yw» - -■ - - -r
«oderwiis tield Dinsdag in bet „Post
huis" een gezelligen avond. Integen-
stelling met vorige Jaren was er dit-
m»«) geen spreker, maar werd direct
na de opening door den voorzitter den
teer J. de Jong, begonnen met de op
voering van een vroolijk detective-
sptj. De tooneelgroep van deze afdee-
Jing was ook dit jaar weer zeer ge
lukkig in haar kueze van 't stuk dat
terecht een enthousiast onthaal vond
bti de stampvolle raai. Het zeer onder
houdende detective-spel werd heel
vlot gespeeld en hield de aanwezigen
in spanning. Deze spanning was al in
tet begin, toen iedereen begreep dat
er ingebroken zou worden, als men
hoorde en zag welke beveiligings/
maatregelen er alzoo genomen werden.
En toen het licht werd gedoofd, omdat
de bewoners naar bed waren gegaan-,
kon men in de stampvolle zaal een
speld hooren vallen. En dan oneens de
alarm-inrichtinr. Er is ingebroken en
wie is de dader? De oplossing hiervan
ls uiteraard verrassend en komt pas
kort voor het einde.
De verschillende personen werden
door de medesoelenden raak ge-
tyoeerd. iuist zooals ïpen van deze
tooneelgroeo gewend is. Een daverend
apnlaus was de dank van het nubliek
voor de opvoering. Een gezellig bal
h'eld de aanwezigen nog eenigen tijd
bileen.
GOUDERAK WINT BILJARTWED
STRIJD TEGEN MOORDRECHT
Voor den biljartwedstrijd Moor
drechtGouderak werden gisteravond
in het „Posthuis" de laatste vijl par
tijen gespeeld. De uitslagen waren:
A. Arreman 52 37 11 25 1.48
C. Baas 45 45 8 25 1.80
P. v. d. Heuvel 30 10 5 17 0.58
37 37 6 17 2.18
50 41 7 21 1.95
35 35 6 21 1.67
45 31 5 17 1.82
C. van Zjll
J, Bos
L. Vleggeert
C. v. d. Kaa
A. Verboom
34 34 13 17 2.—
T. de Pater 44 17 8 17 1.—
de Kwaadsteniet 31 31 9 17 1.82
Moordrecht moest in totaal 1870 ca
ramboles spelen tegen Gouderak 1403.
Een handicap dus van 467 caramboles.
Moordrecht heeft behaald 1491 caram
boles en Gouderak 1344. Op de handi
cap van 467 heeft Moordrecht dus 147
caramboles ingehaald en verloor alzoo
den wedstrijd met 920 caramboles.
DAMCLUB MOORDRECHT.
Voor de competitie van de damver-
eeniging Moordrecht werden de vol
gende partijen gespeeld: D. Alphenaar
C. Terlouw 0—2; P. TwigtH, Ad
miraal 1I; T. BlitterswijkFr. v. d.
Heuvel 11; P. Verhoef—G. van Je-
veren 0—2; P. TwigtG. Twigt 0—2;
H. AdmiraalG. van Jeveren 2—0.
VERBOUW VAN VEEVOEDER.
Zoowel" in den Prins Alexanaer-
in den Zuidplaspolder wordt fcr veel
weiland omgeploegd. Daar hpt veebe
stand in de meeste gevallen kleiner is
dan vorige jaren, de vraag naar win
tervoeder echter grooter, gebruiken
verschillende weideboeren eenige per-
ceelen weiland voor het verbouwen
van voederbieten en andere voeder
producten.
LOONSVERHOOGING IN
TUINBOUW.
De loonen van de arbeiders in de
tuinbouwbedrijven zijn in de meeste
bedrijven verhoogd. '\"y
VERGADERING GEMEENTERAAD.
De raad dezer gemeente is voor de
eerste maal in dit jaar ter vergadering
bijeengeroepen op Vrijdag vjn 10 uur'
De agenda bevat een 12 tal punten.
VERGADERING WINTERHULP.
Commissie voor aanstellen van
collectanten.
Dinsdagmddag vergaderde de werk
gemeenschap Winterhulp Nederland.
Burgemeester Nieuwenhuizen deelde
mede dat de 1 jstcollecte heeft opge
bracht 231,85. Het toegewezen bedrag
aan waardebonnen is tot dusverre nog
steeds grooter geweest dan werd ge
collecteerd. zoodat ongeveer 170 gezin
nen konden worden geholpen.
De burgemeester wees op de voor
komende vernielzucht der jeugd, die
zoo nu en dan zich uit in het afscheu
ren der affiches. Daarom zul en tien.
speciale aanplakborden, afgeschermd
met gaas, op de voornaamste plaatsen
worden bevestigd om dit euvel te
voorkomen, terwijl tevens een com
missie van toezicht werd aangewezen,
bestaande uit de heeren C Peerbolte,
A. Muilwijk en N. C. Simons. Ook aan
de hoofden der scholen is medewer
king verzocht.
De moeilijkheid om steeds voldoende
collectanten te hebben en het niet
altijd op dezelfden te doen aan komen,
werd ondervangen door de benoeming
van een commissie die zich hiermede
belast, bestaande uit de heeren C.
Peerbolte en A. Muilwijk en de dames
Nieuwesihuisen. Sch reuder, J. H. v, d.
Berg eh Zr. Angela.
EIERVEILING.
Lopikerstraat, Prijzen: kippeneieren
i 6.056.90; .heneieren f 5.60—6 00.
eendeneieren M1.10—6.60; alles per 100
«tuks.
BENOEMING.
De heer F, Timmer, plaatsvervan
gend leider bij den distributiedienst
alhier is benoemd tot ambtenaar bij
den distributiedienst te Gouda.
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen: A. E. van Kranenburg,
zonder beroep, van Utrecht naar
Noordeinde 4; C, W. Soeters, landar
beider, vruTGorssel naar Rottekade 4;
J. van Geel, zonder beroep, en gezin
van Rotterdam naar Rottekade 3; C.
van Manneke», los werkman, van Nieu-
werkerk a/d IJ. naar Lange Zijde 33;
W. 3. Blom, zonder beroep, van Bot
terdam noor Bermweg 10; A. Vis, vee
houdersknecht, van Nieuwerkerk a/d
IJ. naar Wollefoppenweg 91; W. Vis,
veehoudersknecht, van Nieuwerkerk
a/d IJ. naar Wollefoppenweg 91; G,
den Besten, landarbeider, en gezin van
de Werken ca. naar Zuideinde 7.
Vertrokken; E. H. Oskam van Rotte
kade 42 naar Nieuwerkerk a/d IJ; J. A.
Oskam, tuindersknecht van Rottekade
42 naar Dinteloord ca.; A. J. Paul,
tuindersknecht, van Wollefoppenweg
-109 tiaar Schiebroek; P.' Verwoerd,
kruideniersbediende van Breedeweg
44 naar Nijmegen; M. Mollema, land
arbeider, en gezin van Zuideinde 7
naar Oudewater,
BURGERLIJKE STAND.
tïeboren: Arie, zoon van Th.
Verweü en M. Kalkman; Corstiaan,
zoon van A. Strijdhorst en H. K. Jan
sen; Dina Elisabeth, dochter van A. v.
d. Spek en D. W. Paul; Beatrix Irene
Juliana Wilhelmina, dochter van A.
Heemsbergen en G. Vonk; Dirk. zoon
van J. van den Haak en D. A. Wolf.
Ondertrouwd: W. van Alpben,
28 j en M. A. Vente, 26 j.
Gehuwd; G. W. Huinink, 30 j. en
J. van Rooijen, 24 j.
UITBAGGERING HENNIPSLOOT.
Gisteren heeft men een aanvang ge
maakt met het uitbaggeren van de
Hennipsloot. Dit werk wordt ohder
toezicht van de Ned. Heide Maatschap
Pij in werkverschaffifng uitgevoerd.
Het D.NJI. meldt uit Belgrado: Naar
het agentschap Avala mededeelt, is
door legergeneraal Simowitsj na be
raadslaging met politieke persoonlijk
heden een nieuwe regeering gevormd.
Deze omvat, zoo wordt gezegd, de lei
ders en vertegenwoordigers van alle
'politieke partijen. Ook zijn alle deelen
der Zuid-Slavische bevolking in deze
regeering vertegenwoordigd.
Aan de regeeringsvorming is een
door de radio verspreid manifest van
koqing Peter voorafgegaan, waarin
deze mededeelt de macht op
zich te hebben genomen en
generaal Simowitsj te hébben belast
met de vorming der regeering.
ITALIAANSCH LEGERBERICHT
STRIJD OM CHEREN DUURT
.VOORT.
Weermachtsbericht no. 293 luidt als
volgt:
Aan het Grieksche front optreden
der artillerie van weerskanten. Onze
jachtformaties hebben een aanval ge
daan op de vijandelijke luchtbasis van
Paramythia, waarbij zij op den grond
staande vliegtuigen met mitrailleur
vuur bestookten. Twee Glostermachi-
nes werden in brand gestoken, andere
toestellen werden ernstig beschadigd.
Onze bombardementsformaties hebben
te Preveza gemeerde schepen en ha
veninstallaties aangevallen. Ook een
tweede vlootbasis op den Peloponesos
werd getroffen.
In Noord-Afrika hebben Italiaansche
en Duitsche eenheden El Agheila (in
de Syrte) bezet.
In het Oosten van de Middellandscbe
Zee hebben vliegtuigen vair het Duit
sche vliegercorps varende vijandelijke
vlooteenheden aangevallen, twee trans
portschepen werden getroffen er.
zwaar beschadigd.
In Oost-Afrika wordt 3e felle slag
om Cheren voortgezet. Verscheidene
aanvallen van den vijand liepen te p'et-
ter op den hardnekkigen tegenstand en
de tegenaanvallen van onze dappere
troepen, die den tegenstander zware
verliezen toebrachten .Jachtvliegtuigen
ijboden heldhaftig weerstand aan het
vijandelijke optreden in de lucht, twee
Hurricanes en een Blenheim werden
neergeschoten, een van onze vliegtui
gen keerde niet op' zijn basis terug.
Onze bombardementstoestellen hebben
talrijke pantserwagens en gemechani
seerde strijdmiddelen aangevallen en
beschadigd in de zone van Harrar.
Een van c ize in aetie zijnde duik-
booten op den Atlantischen Oceaan,
die onder bevel staat van den corvet-
tenkapitein Guiseppe Rosello Lorenzim
heeft twee schepen met een totalen in
houd van 12.500 ton tot zinken gebracht
V
TWAALF BEWAPENINGS-
BEDRUVEN GETROFFEN. -
Het Amerikaansche bureau voor
de productieplannen heeft het staats-
bureau voor de arbitrage in stakingen
inde bewapeningsbedrijven volgens
United Press een rapport doen toe
komen, Waaruit- blijkt, dat bij de
stakingen in 12 bewapeningsbedrij
ven 62.550 arbeiders fijn betrokken.
BEMANNING IN VEILIGHEID.
De directie van de N. V. Rotterdam-
«che Lloyd deelt ons mede telegrafisch
bericht te hebben ontvangen, blijkens
hetwelk de geheele bemanning van het
stoomschip Tapanoeli in veiligheid ia.
NOG EEN ARRESTATIE.
In verband met den moord op den
veekoopman van As te Dordrecht,
heeft de politie alsnog gearresteerd den
32-jarigen D., van wien is gebleken,
dat hij behulpzaam is geweest bij het
vervoeren van het lijk en dat hij
tevens een gedeelte van het daarop ge
vonden geld als belooning heeft ont
vangen. Hij is ter beschikking van de
Justitie gesteld.
DIERLUK HAAR.
In de Nederlandsche Staatscourant
van 27 Maart 1941 zijn een tweetal op
de Distributietvet gebaseerde beschik
kingen opgenomen van den secretaris
generaal van hét departement van,
Hanjel, Nijverheid en Scheepvaart be
treffende dierlijk haar, ander dan
schapewol. Hierbij wordt onderscheid
gemaakt tusschen huidharen en rug
borstels eenerzijds en lange dierlijke
haren als manen en staarten ander
zijds.
De Dierlijke Huidharenbesch&king
no. 1/41 is van toepassifig op huidhaar
van geiten, rundvee, paarden, varkens,
e.d. dieren, alsmede op de afvallen van
deze haarsoorten en op rugborstels dat
zijn borstels van varkens en wilde
zwijnen.
De Lange Dierlijke Harenbeschik
king no. 1/41 betreft haren van paar-
destaarten en -manen, ossen- en koe
staarten alsmede de haren daarvan en
soortgelijke haren, afvsglen van ge
noemde haren en staarten en oud ma
traslaar.
Met dè uitvoering van de in deze
beschikkingen vervatte regelingen is
belast de directeur van het Rijks
bureau voor wol en lompen te Til
burg.
In verband met het feit, dat voor
dierlijk haar thans 2 afzonderlijke be
schikkingen zijn vastgesteld, zijn
eenige wijzigingen aangebracht in de
Oude materialen- en afvalstoffen-be
schikking no. 2/40 en de Wolbeschik
king 1939 no. 2, welke beschikkingen
ook op dierlijk haar van toepassing
waren. Dit is thans niet meer het ge
val. Wel blijft van kracht het Oude
materialen- en afvalstoffenbesluit 1940
no. 1, op grond waarvan het een ieder
verboden is dierlijke haren te vernie
tigen, weg te werpen of op zoodanige
wijze te bewargn, dat hierdoor de
waarde voor industrieele verwerking
wordt verminderd of te niet gedaan.
Voor nadere bijzonderheden wordt
verwezen naar een in de dagbladen
opgenomen officieele publicatie van
het departement van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart.
AFSCHEID VAN DEN PRESIDENT
VAN LEEUWARDENSS
GERECHTSHOF.
In een gisteren gehouden buitenge
wone zitting van het gerechtshof te
Leeuwarden heeft mr. J. A. Stoop af
scheid genomen ais president van dit
college. Voor de zitting bestond zeer
veel belangstelling.
STABILITEIT VAN DEN GULDEN.
Mr. M. M. Bost van Tonpingen, die
benoemd is tot president van de Ne
derlandsche Bank heeft heden zijn
nieuwe ambt aanvaard met het uit
spreken van «en rede, waarin hij
o.m. zeide:
Ons volk staat in het midden van
een der grootste omwentelingen, die
de Europeeschê geschiedenis heeft
gekiend. De gebeurtenissen hebben
velen zoo verrast, de oorlog heeft
millioenen van onze volksgenooten
zoo diep in hun zieleleven aange
grepen, dat de innerlijke verscheurd
heid gedurende de 8% maand, dje
sedert den lOden Mei voorbijgegaan
zijn, nog verergerd is.
Het leven gaat echter onverbid
delijk zijn gang. Hoezeer velen ook
innerlijk onder de ineenstorting van
een aan hen dierbaar verleden lijden,
toch dpen zij trouw hun dagelijksche
plicht. Al degenen, die zich met hun
lichaam en ziel aan ons volk verbon
den voelen, zullen de volle zwaarte
van den zielsstrijd diergenen be
grijpen, die tegenover het nieuwe
Europa ook nu nog in een innerlijken
afweer staan. Om met volle vreugde
te leven en te werken, moot mén nu
eenmaal gelooven aan de taak, welke
een bepaalde geschiedkundige periode
,aan een volk stelt. Het is zaak, dat
elke vrijgeboren mensch zélf den weg
in de toekomst vindt, Dat het ver
leden nooit meer zal t^rugkeeren ,is
niet slechts een nationaal-socialistische
opvatting. Een der grootste vrienden
der Angelsaksische democratie,, de
wereldberoemde Fransche schrijver
André Siegfried, heeft in het voor.
jaar 1931 in een geniaal boek, dat
den titel „Engelands .crisis" droeg,
een waren noodkreet geuit, om het
Britsche volk te waarschuwen voor
de komende ineenstorting van Zijn
imperium.
Ik herinner mij, dat op de Volken
bondsvergadering in, Genève, die juist
op den dramatischen Zaterdag van
de ineenstorting van het pond in ver
gadering bijeen was, de Britsche af
gevaardigde, de Jood Sir Arthur Sal
ter, die thar.s blokkadeleider van
Engeland is, een rede ter verheer
lijking der stabiliteit van het betaal
middel wilde houden, welke stabiliteit
Engeland op dat oogenblik sinds 7
jaar had gehandhaafd. Hij kon dier
middag niet aan het woord komen,
omdat de breedsprakerigheid van den
voorafgaanden spreker bem niet in
de gelegenheid stelde voor het slui
ten van de zitting zijn rede uit te
spreken. Eenige uren later kreeg hj
het bericht van de ineenstorting van
het pond. Hij veranderde vervolgers
op Zondag zijn rede, en betoogde
Maandag juist het tegengestelde van
hetgeen hij Zaterdag als zijn vaste
overtuiging had willen verkondigen.
Over zijn handigheid werd toen in
VolkenbondskrinJjen nogal gelachen.
Dat zich echter achter deze en derge
lijke gebeurtenissen de ontzettende
tragedie van een wereldrijk in den
ondergang aankondigde, drong nau
welijks tot het besef van deze krii»-
gen door.
Omstreeks te zelfder tijd had een
goudeommissie in Genève het resul
taat van haar tweejarigen arbëjd ge
publiceerd. De heeren der goudeom
missie waren mannen, die tot de
beste deskundigen van de kapitalis
tische democratieën werden ge
rekend. Zij kwamen tot de slotsom,
dat de voornaamste oorzaak van de
wereldcrisis in een tekort aan goud
was gelegen. Wie de folianten dezer
goudcommissie doorbladert, is ver
baasd over een zienswijze, die de
wftt ender schepping zoozeer veron
achtzaamt. Nauwelijks 7 jaab later
echter werd door dezelfde of met
deze deskundigen in den geest ver
wante heeren in de Bank voor Inter-
-3
LAIBaCM
friüSj.'Wx
EMENIE
WOJWO
KRO AJI E jySLAVONIE
Vbanjaluk»
BOSNIË
d AO E GO5LAVIE
if*) «Njsarajcvo
I HERCEGOVI
if'"1 MACE
«SKOPJE
lOttot)
OF
ZUID SERVIE
BITOLIA
V. iMfgttir)
GRIEKË
I HlUillll
Wij geven hierbij een kaart van Zuid-
Slavië of Joégo-Slavië met de aangren
zende staten, de vijfde Europeesche
staat, die tot' het "driemogendheden-
pact is toegetreden. Het telt 15.703.000
inwoners en is 247.500 k m? groot; het
bestaat uit 8 Banaten die op de kaart
met stippellijn zijn aangegeven. Het is
een belangrijk d oorvoerland vooral
met het oog op de vertakkingen van
den „Orient-Express"-spoorweg en de
rivier de Donau.
De verbindingen van de zee naar
het binnenland is lastig, goede havens
zijn er weinig, zooals Sejenico en Spa-
lata (Split) die onder beschutting van
voor gelegen eilanden liggen. De be
volking behoort tot de Zuid-Slaven en
wordëS verdeeld in Serven. Kroaten
en Slowenen,
De grootste hoofdverkeerslanden
voor den uitvoer zijn het Duitsche rijk,
Engeland en de Ver. Staten, uitvoer
kRut, vleesch, varkens eh koper. Tot
de groote steden behooren Belgrado
(266.800) inw., Aram (185.800) inw.,
Maria Theresiopetvt100.000 inw.), Sa-
rajewo (78.200) inw., "Skopje (68.300)
inw., Neusatz (64.000) inw., Laibach
'(59.800) inw. en Esseg (40.300) Inw.
(Cartografisch Bureau voor de
NedêrÜ Dagbladpers).
nationale Betalingen ta Bazel
Baard, dat niet een gebrek
een overvloed aan goud een econo
misch gevaar zou zijn. Doch ook op
ander gebied veranderden de meerlin
gen met een snelheid, die verbijste
rend was.
In September 1936 moest ook ons be
taalmiddel het onderspit deinen. De
gulden werd gedevalueerd.Dezelfde
leiders, die tot op dat oogenblik de
stabiliteit van ons betaalmiddel ais
het financieele evangelie hadden ver
kondigd, verheugden zich nu plotseling
over de z.g. welgeslaagde devaluatie.
Ik heb deze enkele voorbeelden hier
willen aanhalen, om de toenemende
verwarring te kenschetsen, die in de
met millioenen werkloozen bezwaarde
kapitalistische democratieën heerschte.
Daartegenover stelt het nieuwe Europa
geen nieuwe leerstelling op, doch het
herstelt de wijsheid der voorvaderen in
eere, zooals deze bestond voor de kapi
talistische ontbinding onzer volkeren.
Niet de grootere of kleinere hoeveel
heid goud. doch de arbeid alleen is
immers naar de vaste overtuiging van
de leiders van het nieuwe Europa de
grondslag voor de welvaart van een
volk. Niet het bedelen op internatio
nale markten voor het behoud van een
afzet der nationale productie, maar de
zelfverzorging der volkeren, tenminste
voor zoover betreft de goéderen, die
voor het leven onontbeerlijk zijn, is het
beginsel van het volkshuishoudelijke
stelsel va ndit njguwe Europa. Niet
de economische verbinding met veraf
gelegen gebieden, maar de solidaire
samenwerking van nabuurvolken var.
hetzelfde ras, de z.g. grootruimte-eco
nomie is het programma van de wor
dende Europeesche herordening der
volkshuishouding. Deze grootruimte-
economie voltrekt zich op het oogen
blik met de elementaire kracht van
slechts in ons oude Europa, maar op
den geheelen aardbol.
Vier'groote ruimten.
Vier grootruimten laten zich reeds
thans onderkennen, n.L Amerika, de
snelgroeiende Japansch-Aziatische
grootruimte. Rusland en de onder
Duitsche leiding voortgaande ordening
van het Europeesche vasteland.
In al deze vier ruimte-economieën is
de volkshuishoudelijke uitbreiding in
het huidige tijdsgewricht meer of min
der Zuidwaarts gericht. Na het afslui
ten van de economische herordening
van Europa komt Afrika aan de beurt
Het Nederlandsche volk staat nu te
midden van dit natuurverschijnsel. Het
kan zich innerlijk van deelname aan
het geweldig gebeuren onthouden, het
kan echter ook in deze Europeesche
herordening leidend deelnemen. Doet
het dit laatste niet, dan wordt over de
hoofden van ons volk heen de Europee
sche opbouw onder leiding van anderen
voltrokken. Zulk een houding is onzer
echter onwaardig. Tot aan het sluiti
van den vredé hebben wij de gelegei
heid. ons aandeel in de Europeesche
ordening te verzekeren.
Wij béwijzen daarmede een dienst
aan eigen volk en kunnen zoodoende
de hoop op herstelde welvaart in de
harten der honderdduizenden arbeiders
en arbeidsters in ons volk weer opwek
ken.
Terug naar het verleden.
Het is nu weldra drie eeuwen gele
den, dat ons volk" Zich na de afschei
ding van het Duitsche rijk bij den
vrede van Munster in 1648 van de tot
4.000.000 doodgebloede Duitsjhe stam
men en de puinhoopen van door den
godsdienststrijd verwoeste ruimten van
Centraal-Europa afwendde. Sindsdien
hebben wij ons steeds meer naar over
zee georienteerd en ons in het bijzon
der gedurende de laatste 10 jaar onder
de leiding van het thans ineenstorten
de Britsche imperium geschikt, de te
rugkeer tot het opbloeiende vasteland
van Europa, waarop thans instede van
4 niet minder van 85.000.ib0 Duif-
sehers leven en werken is derhalve
geen nieuwe ontwikkeling, maar be
duidt slechts de wederopleving van een
lotsverbondenheid, die ons voor de
scheiding van 1648 gedurende 1000
jaren met het Duitsche volk had sa-
mengeklonkeh.
De opbouw van een Europeesche
grootruimte-economie wil geenszins
zeggen, dat wij duurzaam van de
andere grootruimten van deze wereld
zijn afgesneden. Iiitegendeel, de ont
wikkeling, die de waren, en diensten
uitwisseling na dezen oorlog tusschen
zware erfenis belast zijn. Hoe
immers de toestand op dm lOden Me™
de grootruimten dezer wereld zal ne-* deel moge zijn.
men, zal des te krachtiger zijn, naar
mate reeds in vollen oorlogstijd de or
dening van het Europeesche vasteland
is voltooid. Aan deze taak behoort zich
elke organisatie in het land en daar
om ook de met den huidigen dag aan
mij toevertrouwde Nederlandsche
Bank te wijden. Naast deze algemeene
taak is het de bestemming van de Ne
derlandsche Bank, om zich in diénst te
stellen van het arbeidende volk en de
knechtschap onder een steriele goud-
begoöcheling af te wijzen.
stabiliteit van ons betaalmiddel.
In tegenstelling tot de bovengemelde
wiseslende opvattingen der kapitalis
tische volkshuishoudelijke leiders ben
ik van meeningrdat de dienstvervul
ling aan bet volk, zoover het de Neder
landsche Bank betreft, in de eerste
plaats moet gericht zijn op dé onwrik
bare handhaving van de stabiliteit van
ons betaalmiddel.
Elke aanslag op den gulden bedriegt
de koopkracht daarvan en derhalve de
•koopkracht van de loonen en het be
staan der arbeiders of arbeidstere. De
stabiliteit van het betaalmiddel kan
slechts worden behouden door den
vollen inzet van 'den scheppenden en
werkenden mensch. De koopkracht
van het geld is inderdaad niet ge
grondvest op de hoevee{heid van het
beschikbare goud, maar op den om
vang der goederen-productie, die een
volk te zijner zelfverzorging kan
voortbrengen. Het spreekt vanzelf, dat
juist nu, in den oorlog, een goed deel
van de arbeidskracht van" de Euro
peesche volken voor de productie van
voor de krijgshandelingen ontontbeer-
tijke goederen is gebonden. Maar
daarom is toch de verhooging van de
goederenproductie, die voor het ver
bruik van ons volk onontbeerlijk is
ten volle mogelijk. De krachtsinspan
ning van het geheele volk is zooveel
te meer noodig, waar wij met een
De vlottende acbuld bedroeg op dat
oogenblik rond een half milliard. D.
geconsolideerde schuld 3 8/10. De to.
tale staatsschuld dus 4 1/0 milliard.
Hierbij komt de door ons gegaran.
deerde schuld van Indtë ten bedraie
van 1 1/10 milliard en de .netto schuM
van provinciën en gemeenten van 2U
milliard. In totaal een bedrag, dat d>
8 milliard begon te naderen. On*
staatsuitgaven begonnen reeds soor
den lOden Mei het enorme bedrag van
milliard te benaderen, waarbij ik de
onzakelijke onderscheiding tusschen
gewone en buitengewone uitgaven ter
zijde stel. De economie van het land
schrompelde ineen, want ook toenter
tijd waren de overzeesche verbindin.
gen grootendeela afgesneden. Onver
moeid heb ik in het parlement en ia
woord en geschrift daarbuiten tegen
de methoden der ontreddering van,
staat*- en volkshuishouding gestreden.
Het is merkwaardig, dat degenen, die
daarvoor verantwoordelijk zijn, dw
verantwoordelijk zijn voor de devalut
tie van den gulden in 1936, zich op 't
oogenblik pogen uit te geven als de
vijanden der Inflatie, die zij zelf heb
ben bedreven. Als men mij de infla
tie-methode dezer leiders thans in de
schoenen wil schuiven, dan kan ik een
dergelijken laster van mij afschud
den. Mijn geheele ervaring is ge
bouwd op de onverbiddelijke handha
ving van de behoorlijke huishouding
in de openbare financiën en in de
banken.
Ik kan diegenen, die in Den Haag
en Amsterdam in het verleden land en
volk door hun methoden in gevaar
hebben gebracht, de verzekering ge
ven, dat ik onverbiddelijk aan de sta
biliteit van ons betaalmiddel zal vast
houden, hoe diep ik ook het mes in de
uitwassen zou moeten zetten. Het zou
anderzijds echter dwaas zjjn te wil
len loochenen, dat door den oorlogs
toestand de staats-financiën aan een
sterkere belasting zijn blootgesteld
dan in vredestijd. Doch jier komt ons
de hiervoren geschetste ontwikkeling
van de Europeesche ruimte-economie
te hulp.
Gulden *n mark.
De aanleuning van den Nederland-
schen gulden aan de Duitsche mark is
een nieuw element van kracht, daar
de Duitsche mark bezig is, zich tot
een Europeesch betaalmiddel te ont
wikkelen. Het is verbazingwekkend
in deze te moeten vaststellen, hoe
door een geweldige inspanning der
Duitsche arbeiders de mark, die in het
jaar 1933 nog de meest bedreigde be
taalmiddel van Europa was, thans
muurvast is gegrondvest en den steun
voor verschillende Europeesche Jvalu-
ta's vormt. j
.et Nederlandsche volk, dat zoo
bewijzen heeft afgelegd, in
eiljke tijden tot uiterste krachts-
ianning bereid te zijn, zal thans de
moeilijkheden weten te overwinnen,
ais wij eiken arbeider en elke arbeid
ster met het geloof aan den nieuwen
tijd weten te vervullen. In dezen
dienst aan het eigen volk is de Neder
landsche Bank een der vele arbeids
gemeenschappen. Zij behoort echter
een gesloten gemeenschap te zijn in
de plicht vervulling en in de aanvaar
ding van de taak, welke aan hakr staf,
dus aan het geheele arbeidende per-
sonaal, door ons volk is toevertrouwd.
De Nederlandsche Bank is inder
daad geen plaats voor politieke kracht
metingen.
De toestand van bezetting vafl een
land is een internationaal erkende
status. Wij zjn dus verplicht, ook on
zerzijds IoyaaJ met de bezettings-auto-
riteiten samen te werken. Diegenen,
die nog steeds gelooven aan een terug
keer der verzonken kapitalistische we
reld, zullen met rust worden gelaten,
zoolang zij hun plicht loyaal vervullen.
Het Nederlandsche volk verkeert in
een groote zielscrisis. Zooals ik in den
aanvang van mijn rede zeide, ben ik
van meening, dat ieder den weg in de
toekomst zelf moet vinden. Wij kun-
'nen voor diegenen, die in hun gemoed
het meest geschokt zjn, goedé kame-
radep zjn. Wij kunnen met geduld en
begrip voor innerljke moeiljkheden
hen tegemoettreden, in de hoop, dat
ook eenmaal door hen de grootheid
van dezen tjd herkend moge worden
en dat de levensvreugde wederom hun
Niemand kan echter verlangen, dat
in de plichtvervulling tegenover ons
volk de tegemoetkomendheid zoover
zou moeten reiken, dat deze plichtver-
vulling geschonden of vernietigd zou
kunnen worden. Het is mjn warme
wensch, dat de staf der Nederland
sche Bank, dat alle arbeiders en ar
beidsters in dit bedrjf ook in de
toekomst door hun plichtsvervulling
voor ons volk een prachtig voorbeeld
zullen zjn en dat eens ook in deze
eerwaardige werkplaats uit de huidige
tegenstelling van vele meeningen een
vast aaneengesloten gemeenschap ten'
bate van het -weizjn van ons volk
moge opbloeien.
Het zal mjn ernstig streven zjn, in
dezen geest zelf in de bank te arbei
den! Want tenslotte is elke Nederlan
der, die zijn volk lief heeft, van het
verlangen vervuld, om dit volk weer
gelukkig te zien. Met den wensch, dat
dit spoedig weer het geval zal zjn,
sluit ik deze verklaring.
COÖPERATIEVE ZUID-BOLLAND8CHB
EIERVEILING TE GOUDA.
27 Maart. Aanvoer 140.(Joo kipeleren. Re-
geerinEsprtjzen.
VEEMARKT GOUDA.
27 Maart. Aangevoerd in totaal 1297 stuks,
waarvan: 186 magere varkens. 25—35; 289big
gen, 1318 per stuk; 77 runderen en 756
nuchtere kalveren overgenomen door de Vee
houderij Centrale; 1 schaap. 9 bokken *n
geiten. 10—18 per stuk. Handel stug.
h KAASMARKT GOUDA.
27 Maart. 4 partijen kaaa. Prijzen 2e kwal.
met R.M. 41f 41.50. Handel matig.
BOTERMARKT GOUDA.
27 Maart. Geen aanvoer.
EIEREN MARKT GOUDA.
2" Maart. Aanvoer 3008 stdfcs eieren. Re-
geeringsprijzen.
