IG
Amerika op de hellinp
van den ^oorlog
dag f Mei 1941 NIEUWSBtAD VOOR GOUDA EN OMSTREKKEN
vertrek der Engelsche
troepen uit den Balkan
2oh ut fflcuut
ten!
s
Berlijn onverschillig tegenover
Roosevelts laatste verklaring
V
34
rken
eneh
>r/og,
HTEH
Volgens Churchill zijn ongeyeer 45.000
van de 60.000 man ingescheept
Al het zware materieel verforen
Samenwerking iusschen Duitschland en
de nieuwe Grieksche regeering mogelijk
öe eerste gevluchte
I Welde hen in Palestina.
Vtldt
met
ocht nog
voltooid.
r°*en aan de Engelsche
Tegeering.
Berlijn en de nieuwe
Grieksche regeering.
Het aandeel van
Australië.
Bestuursraad in Servië.
Griekenland opgenomen
in het blokkadegebied.
Prof. dr J. R. Slotemaker
de Bruine, t
DE DOOD VAN
OVERSTE MUSSERT.X
Zaak komt binnenkort
voor.
President vrdagt 2 millioen ton
schëepsruimte voor transport
van oorlogsmaterieel
Ver. Staten zullen talrijke lichte oorlogs
vaartuigen voor Engeland bouwen
Knox over de Hulp
aan Engeland.
De Amerikaansche
koopvaardij vloot.'
e eindstrijd op de Peloponnesus.
w
PELOPONNESOS
Duitschland en de
Amerikaansche
patrouilleering.
Oonlogsschepen naar
de oorlogszone.
-
De Britsche scheeps-
tonnage.
Engelsche vliegtuigen
boven Duitsch gebied.
S"
No. 20618
Postgiro 48400
But. Markt »L TeL 1748
Directeur r. HETER
lillervn
Tien voti
di* tad
1 »Uedato
1 'lechi/J
het juc
Muist ia,
r4*
i' behm~.
1 «ebruiïjl
Mge tnidtul
ta heet
uilen z<j |>J
pen om hgl
1 hun ^1
1 B. Bruil Jr,l
Et t 65 600,-
Ivoor het t
Ven war *1
[van Dool tal
j-en laagste El
pwaluwe e»
■ft aanbestej4
amnenberm»e j
Wferingeo-
silonftkterpek»
t de N.V b;
Haag vo*
DEN.
ikMS
je Britsebe berichtendienst
kebben Churchill en Eden in
L ujerhui» verklaringen afgelegd
het Britsche expeditieleger
£ddwnland.
Churchill zei'de onder meer, dat in
lotatealand ongeveer 60.000 man, on-
I vie een Nleuw-Zeelandsche en een
liahilische divide, aan land waren
La. tot dusverre zijn daarvan on-
llf <5,000 man weer ingescheept.
[mw heeft de Britsche luchtmacht
loatb een gering deel der evacuee
a ties kunnen dekken. Voor
ffct aftreden der Britsche troepen in
grieten!and, aldus Churchill, kan men
tutti lof hebben. De Engelschen heb-
I ha Mgeveer 3000 man aan dooden en
i verloren. Bij den tegenwoor-
lïpi stand van taken, aldus vervolg-
kb premier, kan een volledig verslag
llgiiai worden uitgebracht. Het aan-
In («evacueerde troepen kan nog stjj-
|pa Het spreekt vanzelf dat men het
I mre naterieet niet beeft kunnen me-
doch dit is voor Duitschland
iMieringe waarde, omdat Duitsch-
bd ma uitrusting geen gebrek heeft.
I Op ten vraag, of de 45.000 uit Grte-
I tslaari weggevoerde soldaten ook be-
i op hun steunpunten waren te-
antwoordde Chnrchlll: „rit"
dat dit het geval is."
|l minister van Bnitenlsndscbe Za
len, verklaarde, dat de Grieken
krtjd tegen het overmachtige
t leger niet konden voortzetten.
|h Grieksche weermacht beschikte
I deebta ever een xeer beperkt aantal
vliegtuigen en kon den tegenstand te-
I pa een sterkeren vijand niet volhou-
I ba. Het besluit tot inscheping der
I Mtacbe troepen Is in volledige over-
I (cuteoming met de Grieksche regee-
I tav (taomen.
Kaar United Press uit Londen meldt,
I zetten vrij zwakke strijdkrachten van
I Batuhe, Australische en Nieuw-Zee-
fallische troepen hun achterhoedege-
I zeehten in Griekenland voort, om de
fascheping van de Britsche hoofdmacht
I bt Griekenland te dekken. Britsche
I togen geven toe, dat er( voor deze
I «Weihoeden slechts geringe nsogelijk-
J kfa bestaan om te ontkomen. Hoewel
I BlWeurige^ berichten over de ope-
I "to ontbreken, wordt gevreesd, dat
6 «tactieping groote verliezen aan
®««hen en materieel zal opleveren.
I "j b aan te nemen, dat de Britsche
I faWrschten al hun zware materieel
'""a Varzpelen. s
fa hi4stina zijn, naar deTribuna
i S. t"1 verncetn*. de eerste Engel-
I SSJ^Portschepen met uit Grie-
Ie»iT\?tvlucht< soldaten aangeko-
I WLÜfi *°ldaten bevonden zich in
I v-lT tamataad. Zij hadden geen
llid -en todden zwaar te lijden
linitit?0 to doorstane vermoeienis-
I aiJóZ,toriogsmaterieel moest bij de
I ZSt**1* vlucht uit Griekenland
I ""«gelaten worden.
Vin
Welingelichte zijde wordt uit
J^jmOtaaeld:' De vfaag, of men den
I to bet-' ^"Dtoenland als voltooid
I taltak '10uw®n' toeft men gisteravond
dingen in Berlijn aldus
m 2 oord. dat dit uiteraard het geval
kt* Ȇl w>nneer tot geheele i Griekr
bezet ia. In 4" ver-
t*ijf "tokede men nog, dat de veld-
Griekenland evenwel aüijd
b een deel van den strijd om
•koiri^^toche Zee beschouwd mag
uit Londen meldt,
Wfeermg in de aan-
K?i van bet Lagerhuis
moeten geloover, aan.de
v*° enkele kritieke
vragen. Het parlement zal vermoede
lijk de vraag stellen waarom de vijan
delijke scheepstransporten van Sicilië
naar Tripolis en naar de Egeische
eilanden niet belet zijn door de Brit
sche vloot Lord Beaverbrook zou
eenige dagen geleden zijn ontslag heb
ben aangeboden, daar tusschen de
vliegtuigfabrikanten en hem meenings-
verschillen zijn ontstaan. Churchill
heeft dit verzoek echter1 afgewezen,
zoo wordt verder beweerd. In geval
van een kabinetswijziging is wël te
verwachten, dat Menzies aangewezen
wordt als vertegenwoordiger van Aus
tralië in een kabinet van het Empire.
De vorming Van een nieuwe Griek
sche regeering heeft men te Berlijn
met belangstelling gadegeslagen. Doch
bij het uitspreken van een oordeel legt
men in officieele en ook in officieuze
kringen nog terughoudendheid aan den
dag, aldus het A.N.P. In de Wilhelm-
strasse gaf men uitsluitend te kennen»
dat men van Duitsche zijde geen reke
ning zal houden met den koning van
Griekenland, die land en vo'k m den
steek heeft gelaten. In antwoord dp
een vraag werd hieraan van Duitsche
zijde töegevoegd, dat formeel de moge
lijkheid tot samenwerking met de
nieuwe Grieksche regeering bestaat,
maar dat men zich hiermee nog niet
wil binden ten opzichte van deze re-
peering, waarvan men houding en op
treden eerst eens wil afwachten In
dien evenwes de beginselen, die door
de nieuwe regeering te Athene geuit
zijn, zoo worden .toegepast als tij zijn
geformuleerd, mag men de samen-
Werking beslist mogelijk achten.
De Tribune de Lausanne pu
bliceert een Exchange-telegram uit
Sydney, waarin gezegd wordt, dat er
een officieele verklaring is uitgegeten
over de omstandigheden, waaronder de
Australische troepen uit Griekenland
worden getrokken. De evacuatie wordt
voortgezet. De Empire-troepeu ctrijderi
onder den hevigen druk van den
vijand met bewonderenswaardige held
haftigheid. Vele Australische troepen
hebben reeds het Grieksche grond
gebied verlaten, nadat zij dit stap voor
stap verdedigd hadden. Andere troe
pen konden nog niet ingescheept wor
den en voeren de hun toevertrouwde
taak tot het einde door. Helaas bestaat
er geen hoop, dat zware verliezen
vermeden' zullen kunnen worden. Men
dient zich hierop voor te bereiden. De
natie zal door een uitvoerig commu
niqué op de hoogte worden gesteld,
zoodra dit mogelijk zal zijn.
De plaatsvervangende Australische
minister-president, Fadden, heeft, naar
Reuter uit Melbourne meldt, besloten
een bespreking te hebben met den lei
der der arbeiderspartij Curtin en deze
partij formeel "eenige portefeuilles
aan te bieden inefen te vormen na
tionaal kabinet.
Ten aanzien van de verklaring van
Churchill, dat de verhoiïding tusschen
de Engelsche troepen en de Austra
liërs en Nieuw^-Zeelanders in Grieken
land half om half geweest zou zijn,
wordt van Duitsche zijde verklaard,
dat onder de gevangenen en gesneu
velden in Griekenland op negen
Australiërs en Nieuw-Zeelanders vrij
nauwkeurig één Engelschman gekomen
is. Voorts wordt geconstateerd, dat de
Engelsche helft" bijna in het geheel
geen infanterie bezeten heeft.
De militaire, bevelhebber in Servië,
de generaal der vliegers Förster, heeft
in het kader van den herbouw en den
terugkeer tot het gewone" leven in het
bezette Servische gebied, een bestuurs
raad ingesteld en een aantal Serven
benoemd tot commissarissen. Deze
Serven zijn belast met de leiding der
vroegere ministeriën. In naUWe samen
werking „met den militairen bevelheb
ber moeten rij er zorg voor dragen, dat
de orde, die door de Duitsche weer
macht hersteld is, gehandhaafd blijft
en'dat een volledig gebruik wordt ge
maakt van de economische mogelijk
heden van het land.
Het Brjtsche Ministerie voor de
blokkade heeft, naar uit Londen Wordt
gepieldtfriekenland, met uitzonde
ring i Van" Kreta, verklaard tot door
den y ij and bezet gebied. Griekenland
valt dus onder de Britsche blokkade.
In den ouderdom van bijna 72 jaar is
vanochtend te Wassenaar overleden
oud-minister prof. dr J. R. Slotemaker
de Bruine.
(Foto Archief),
De t n aardebestelüng vah het stof
felijk overschot van prof. Slotemaker
de Bruine zal Maandag a.s. te 1 uur
vanuit de dorpskerk op de begraaf
plaats van de Nederl. Hervormde Ge
meente te Wassenaar plaats vihden.
De Amerikaansche Senaatscommis
sie voor buitenlandsclie aangelegen
heden heeft met 13 tegen 10 stemmen
geweigerd het voorstel naar den Se
naat te sturen, waarmede de samen
stelling van konvooien zonder toe
stemming van het Congres onmogelijk
sou worden. Hiermede is de poging
jterysenatoren Tobey en Nye verijdeld,
de samenstelling van convooién van
de voorafgaande 'toestemming van
het Congres afhankelijk te stellen.
Het A.N.P. meldt:
De strafkamers van de Haagsche
rechtbank welke zich bezighouden
met de behandeling van militaire
strafzaken, hebben deze week voor
de eerste maal zitting gehouden.
Behandeld werden enkele verzoe
ken van de betrokken raadsleden tot
invrijheidssteïhng van de officieren,
verdacht van den aanslag op den kolo-'
nel der marine Rost van Tonningen,
.op of omstreeks 12 Mei 1940, te Dub-
mddam gepleegd, en de officiëren
verdacht van den moord op overste
Mussert.
Beide verzoeken werden afgewezen.
Nader vernemen wy, dat de vervol
ging van verdachten binnenkort te
verwachten is.
i
In de persconferentie heeft de mi
nister van Marine, Knox, verklaard,
dat er wel talrijke lichte oorlogsvaar
tuigen voor Engeland gebouwd zouden
worden, doch dat de Vereenigde
Staten geen groote oorlogsbodems
kunnen afstaan. Voorts deelde Kpox
mede, dat de rest van de vlootreserve
tusschen 5 en 30 Mei gemobiliseerd zal
worden. Deze maatregel slaat op
230 officieren en 4.600 manschappen.
President Rqosevelt heeft in een
schrijven den voorzitter van de fede
rale scheepvaartoverheid, Land, ver
zocht scheepsruimte in een omvang
van minstens twee millioen ton be
schikbaar te maken voor het transport
van' Amerikaansche' materialen vopr
de democratiën. Roosevelt verklaart,
dat de Amerikaansche koopvaardij
vloot sneller moet worden uitgebreid
dan was voorzien en dat de federale
scheepvaart-overheid vrachtschepen
van alle typen moet nerften om hei
transport van oorlogsmaterieel en
levensmiddelen megelijk te 'maken.
De leider van de federale scheep
vaartoverheid, admiraal Land, heeft
een onderhoud gehad met president
Roosevelt en diens persoonlijken advi
seur, Harry Hopkins.
N. het onderhoud verklaarde admi
raal Land, dat hij Rooseveelt op de
hoogte had gebracht ten aanzien van
den juriSisehen status bij het over
nemen van in Amerikaansche havens
WEGEN
SPOORWEGEN
0 yokm
MESOLONGION
Lepsnfo
PATRAS7 ^'4'
KORINT
Keleurytê
Trotf It -V
«fton e—-» W j^argos -p
f \TRlPOtlSiJ
-e
rch.n.
NAUPLIA
^KALAMA
SPART/ÈT
r,._
GEESlHESZESS
-ÏTo. \0
VA \>-C% 1,
MES
De strijd in Griekenland nadert het einde.
Wij geven hierfcij een kaart van de Pelopon-
neses net midelijkste dee3 vpn Griekenland.
De Britscne troepen schepen rich in alterijl
in de nog 'overblijvende Grieksche havens
Kaiamata en Gargaliam om, het eiland Kffcta
nog te kunnen berptkert. 4
De Duitsche troepen waarvan de oprftarscn-
richtingen op! de kaart met zwarte pijltjes
ztyi nó de inneming
rw&r-Ar;
zljh aangegeven
Corinte opgerukt n&r-Argos en Nauplia
De belangrijke plaats Tripolis werd 28 Apr?
bezet, vandaar gaat de opmarsch In twee
richtingen n_l naar Ka'amata en Sparta.
Met de bezetting dezer steden en ha eenige
zuiveringsacties in de zone van Patras e
Tripolie zai het k>t van Griekenland bezegelt:
zijn.
eb
liggende buitenlandsche schepen. Roo
sevelt heeft aangedrongen op zoo
groot mogelyke bespoediging van het
beschikbaar maken van scheepston-
nage door de centrale federale over
heid. Land deelde mede, dat men uit
alle aanwezige scheepsruimte. met in
begrip van de opgelegde, koop
vaarders, een pool»zal vormen, waar
uit de schepen voot de noodige taken
zullen worden' genomen. Wanneer dat
noodig is, zouden eenige dezer schepen
ook aan Engeland kunnen worden af
gestaan.
„In een toespraak, die hij (jaarna
heeft gericht tot de Amerikaansche
Kamer van Koophandel, heeft admi
raal Land het de voornaamste taak
van de federale scheepvaartoverfieid
genoemd om op het oogenblik maan
delijks 200.000 ton voor defensiedoel
einden beschikbaar te maken.
Tegenover de nieuwe verklaringen
van Roosevelt op de persconferentie
te Washington over de Amerikaan
sche patrouilleering op den Atlanti-
schen Oceaan legde men, aldus het
A.N.P., in de, Wilhelmstrasse vol
strekte onverschilligheid aan den dag.
In politieke kringen van de Dilitsche
hoofdstad wees men er slechts op, dal
dit een aangelegenheid is, die door de
Duitsche pers reeds voldoende is be
handeld. Zij strekt zich niet tot poli
tiek terrein uit. daar Duitschland des
tijds een categorische verklaring over
de oorlogszones heeft afgelegd. Den
totalen indruk in de Wilhelmstrassi
kan men aldus samenvatten; dat he'
Duitschland onverschillig is, of d;
door dit land ingestelde oorlogszjöty
door anderen worden erkend of nfet
In dit verband wees men te Berlijn op
de duidelijke uitlating van den FüH^er,
dat elk schip, dat zich in deze oorloi
zóne begeeft, wordt getorpede&'d.
De door president RoS^evelt afge
legde verklaring, volgens welke het
verbod voor de Amerikaansche scheep
vaart om naar de oorlogszone te va-
pen, aüeen voor koopvaardijschepen
geldt, en niet van toepassing is op de
oorlogsvloot, wordt door alle Ameri
kaansche ochtendbladen sensationeel
opgemaakt. De1New York Daily
News publiceert de verklaring onder
zware koppen, en schryft o.ra. het vol
gende: De woorden van den president
hebben sterk den nadruk gewekt, dat
een dergelijke order zal wordenge»
geven, wanneer deze al niet gegeven
iszoodra het tijdstip is gekomen,
waarop de aanwezigheid van Ameri
kaansche oorlogsschepen noodzakelyk
wordt geacht om Engeland te redden
en de aflevering van het uit Amerika
komende oorlogstuig in Britsche ha
vens te waarborgen. De sensationeele
interpretatie van deze verklaringen
van Roosevelt is des te opvallender en
veelbeteekenend, daar de president op
de persconferentie de aanwezige jour
nalisten er nadrukkelyk voor heeft ge
waarschuwd, de wereld thans met
groote koppen mede te deelen, dat het
Witte Huis van plan is Amerikaansche
oorlogsschepen naar de oorlogszone
rondom de Britsche eilanden te sturen.
M scherpen vorm bepaalt de V 1 -
kischer Beobachter een stand
punt tegen de wijze, waarop op het
oogenblik het convooieeringspro-
bleem in de Ver. Staten wordt be
sproken. Het blad vindt het bijzonder
opmerkelyk, dat de convooikwestie in
de Amerikaansche pers behandeld
wordt in een omvang en uitvoerigheid,
alsof het daarbij een zuiver Ameri
kaansche aangeleger heid betrof. Het
feit, daf men in Washington in den
Senaat reeds thans openlijk er over
redetwist,of de Amerikaansche ma
rine reeds oorlogsdiensten bewijst
aan Churehil of niet. preekt boek-
deelen. Een openlijke bekertenis van
de oorlogspolitiek van intervention-
nistische Amerikaansche kringen
neemt'het blad den in verschillende
Amerikaansche kranten uitgesproken
eisch, dat Engeland zoo noodig door
vooii
dan
het beschikbaar stellen van
kaansche convooién bijstand moet
worden verleend. We weten1 niet,
zoo verklaart het blad, of de schrij
vers van deze verklaringen en dag
bladartikelen zoo dom zijn om te ge-
looven, dat het Duitsche rijk met da
bedreiging van Amerikaansche oon-
ien kan warden geïntimideerd,
wel of zij zob gewetenloos zijn
jegens het eigen volk om ondanks
een duidelijk inzicht in de consequen
tie het optreden van Amerikaansche
schepen en oorlogsbodems aan te be-
vplen. Voor het geval er sprake is van
domheid, moet het volgende gezegd
worden:
Van de waarschuwing, die bij de af
kondiging van de Duitsche operatie
gebieden is gericht tot de internatio
nale scheepvaart, zijn de Amerikaan
sche schepén niet uitgezonderd. Zij is
op gelijke Wijze voor deze scheepvaart
bedoeld. De waarschuwing is nog
maals bekrachtigd door de bekende
verklaring, van den Führer van 30
Januari. Tot (jusver hebben de Noord-
Amerikaansche schepen deze gebieden
gemeden óm de neutraliteit te be
waren en 'om incidenten te vermijden.
Wanneer zij thans, in strijd met de
totdus ver ingenomen houding, de
operatiegebieden opzoeken, dan be-
teekent dat niet anders dan zich op-
zettelijk blootstellen aan de gevaren
van de operatiegebieden en inciden
ten opzoeken. De verantwoordelijk,
heid daqrvoor komt neer op de Ame
rikaansche -staatslieden, die met
volledige kennis van de consequen
ties dat gewaagde spel begonnen zijn
en steeds voortzetten, onverschillig
wat daaruit voortvloeit.
De bekende Amerikaansche publi
cist Johnson schryft in de New
-York World Telegram, dat de
huidige effectieve tonnage van Enge
land, na aftrek van de feitelijke
scheepsverliezen en van de beschadig
de schepen, slechts 4 millioen ton be
draagt. Engeland en de Ver. Staten
kunnen jaarlijks rond 2 millioen ton
nieuwe schepen bouwen. De jaarlijk-
sche scheepsverliezen bedragen echter
rond 5 millioen* ton. Daarmede is de
toestand aanzienlijk ernstiger dan in
April 1917, zoo constateert de Ameri-
kaatische publicist. Amerika moet
derhalye eischen, door de regeering
nauwkeurig ingelicht te worden over
den toestand en wel onmiddellijk. Op
het oogenblik tast het Amerikaansche
publiek in het duister en wordt met
moedige woorden en edele phrases
afgescheept.
NERGENS MILITAIRE SCHADE.
De R.A.F. is in den afgeloopen nacht
met zwakke strijdkrachten n'akr 't
Duitsche' gebied gevlogen, zoo wordt
alm het D.N.B. medegedeeld, Eenige
vliegtuigen bereikten de rijkshoofd
stad, Waar zij op doeltreffende, afweer
van het afweergeschut stieten. Dien
tengevolge gelukte het gëen enkel
ihyivallend toestel boven het stedelijk
gebied van'Berlijn te vliegen. De en
kele bommen, die werden uitgeworpen,
kwamen op het randgebied der stad
neer-en richten geen schade aan. Ove
rigens was de Engelsch activiteit in de
^ucht vooral gericht tegen het Noord-
west-Duitsche kustgebied, waar op ver.
scheidene plaatsen brisant- en brand
bommen werden geworpen. Militaire
schade ontstond nergens. De schade
was beperkt tot wóonhufeen in ver
schillende plaatsen. In één geval werd
door een voltrèffer een woonhuis ver
nield. Onder de burgerbevolking zijn
dooden en gewonden te betreuren.
Aanvallen op Britsche haven
In den afgeloopen rtacht heeft het
Duitsche luchtwapen weer belangrijke
Engelsche havens aangevallen en
vooral Cardiff,. Engelands grootste
kolenexporthaven, met groot succes
gebombardeerd, meldt het D.N.B. Het
geheele havengebied, dat met zijn
reusaohtige docks de grootste repa
ratieplaats voor Engelschë oorlogs
schepen vormt, lag in een hagel van
bommen. Uit pakhuizen er fabrieken,
waar allerhand scheepsuitrusting ver
vaardigd wordt, schoten vlarflmen te
voorschijn.
Zont op 6.09, onder 21.06.
Maan: op 10.31, onder 1.28.
z*5
Men b verplicht te verdab-
ter.a van zonsondergang tot
zonsopkomst.
Lantaarns van voertni^a
moeten au na zonsoader
4»«<f ontstok<i»
iwwmw