binnen de Vaderlandsche
grenzen
Hel parool zij
Ontdekt in deze da^en de groote
schoonheid van Uw kleine land
y -*• I -
Het mcèie land
Gedeelte van de
binnenplaats van
het Burgerwees-
huis te Amster
dam, waar nog de
sfeer van vroeger
eenwen hangt.
Elke medaille heeft haar ket^zijde;
zoo ook die van dezen wSiligen
tijd, waarvan ons land den sombe
ren weerslag ondervindt. Want nu
zyn de toeristen, die jaar in jaar
uit bun hart schenen te hebben verpand
mn het buitenland, gedwongen eens het
tigen land te bereizen en wij zijn er zeker
van; wanneer zij onbevooroordeeld en zon
ïer te mokken hun reis aanvaarden, zullen
4j opgetogen van hun vacantie terugkee-
nn en eenstemmig zeggen: ik wist niet,
dat Nederland zooveel verborgen schoons
bezat, ik wist niet dat er zooveel attrac
ties waren, die ik vroeger alleen maar in
andere landen meende te kunnen vinden.
Niet waar, de hand op het hart: had Uw
kikkerland -de plaats in Uw hart, die het
terdiende? Wij gelooven, dat de echte va
derlanders niet te na gesproken, velen een
negatief antwoord moeten geven. En Uw
volgende vraag is nu natuurlijk: waarheen
moet ik dit jaar dan gaan? Een moeilijke
Traag, waarop het heel moeilijk is een
antwoord te geven, Omdat Nederland een
loo rijke verscheidenheid biedt, zoo elck
wat wils, dat men niet recht weet wat
san te prijzen, maar wij zullen een greep
doen. -
In de eerste plaats zal de vaderlandsche
toerist er goed aan doen eerst eens zijn
land op papier te. verkennen. Daartoe be
staat uitstekende litteratuur; in het bij»
zonder willen wij wijzen op het schitte-
isnde boek van 0r. Henri Polak: „Het
kleine land en zijn groote schoonheid",
waarvan dezer dagen bij Em. Querido te
Amsterdam reeds een1 vierde druk het licht
Bg en waarin vry uitvoerig op prettig
leesbare wijze in het bijzónder Neder
land'» v» -g en schoonheid is behandeld.
Terder men zijn voordeel doen met de
talloze brochures, die door de plaatselijke
RAADHUIS TE VEERE
kaasdragers in hun merkwaardig gildecos-
tuum, en boeren en de kaaskoopers en
vele toeschouwers een tafereeltje in z'n
soort zoo typisch, dat men het niet ergens
anders zal vinden.
Zoodra de druk bezochte markt begon
nen is en de verkoopers en koopers op
handslag de kaas verhandelen, treedt het
aloude gilde der kaasdragers op: krachtig
gebouwde mannen, die gedurende het zo
merseizoen, dat met Mei is ingegaan, ge
kleed zijn in kraakzindelijke witte pakken
met groen, blauw, rood of geel gelakte
stroohoeden op, al naar het „Teem" waar
toe zij behooren. Een gilde in de strikte
beteekenis van het woord, met een schuts
heilige, hebben de kaasdragers nimmer ge
vormd. Meer was het van oudsher een
werkcorps, doch de geest van samenwer
king en samenleving is die der oude gil
den. Zoo'n werkcorps is samengesteld uit
een vader, vier overlieden, vier dragers en
verscheidene losse dragers. Ze zijn ver
deeld in vier groepen, te herkennen aan
de bovengenoemd kleuren. Ieder veem
heeft zijn eigen weegschaal onder de waag.
De berries en de schalen zijn van dezelfde
veemkleyren voorzien. Bij zeer grooten,
aanvoer wordt nog gebruik gemaakt van
de zoogenaamde hulpwaag aan het einde
van de markt tegenover het Waaggebouw.
Middelburg en Vee re.
DEZE twee steden op het echoone
Zeeuwsohe eiland Walcheren be
zaten een rijken schat van oude
gebouwen, waarvan door de jong-
ste gebeurtenissen, met name in
Middelburg wel een en ander beschadigd
en vermeld schynt te zijn. Maar desniet
temin hebben* deze steden ook thans nog
wel recht op de belangstelling van den
Hollandschen toerist Wie schoonheid weet
te waardeeren gaat naar Middelburg. Voor
bewonderaafs van het' verleden is de stad
altijd een soort bedevaartplaats geweest,
een kostbar juweel, dat de geschiedenis
ons liet te raidden van een jachtenden, ja-
genden tijd, waai in zoo dikwijls voor de
ze bezonken schoonheid geen plaats meer
schijnt te zijn. Daar staan nog de trotsche
patriciërshuizen met rijk versierde gevels,
statige openbare gebouwen en kerken, ge
weldige pakhuizen, herinnerend" aan den
tijd, waarin deze stad een middelpunt
was van handel en verkeer met verre lan
den. Overigens biedt ook het eiland zelf
den natuurliefhebber alle denkbare ge
noegens. Aan de verschillende! kleederdrach
ten wordt veel zorg besteed.,j!be meeste kan
men zien op den Dondecdagschen markt
dag. Naast de frissche en kleurige boerin
nen, maken de in het stemmig zwart ge
sloken boeren een stoeren indruk. De eeni-
ge versiering aan hun kleedij zijn de eigen
aardig gevormde gouden knoopen bij den
hals. Wie in Middelburg toeft vergeet na
tuurlijk niet een of ten minste twee maal
naar Veere te gaan, een stad, die nog
steeds van een ver verleden droomt En
kele bezienswaardigheden mogen hier
worden genoemd:
Het stadhuis dateert van 1474 un is
opgetrokken in Gothischen stijl met een
fraaien Benaissancetoren van 1559. In den
gevel staan de in 19311934 vernieuwde
beelden der heeren en vrouwen van Veere.
Het interieur is de moeite waard;, de Oud
heidkamer met interessante voorwerpen
uit de geschiedenis van de stad, onder meer
de beroemde beker van Maximiliaan van
Bourgondië, een porseleinverzameling met
waardevolle voorwerpen; een raadzaal met
kostelijke gobelins en schilderijen.
De Onze Lieve Vrouwekerk dateert van
1479 en circa 1575. Het interieur is in
drukwekkend, maar de sporen van voort
durende restauraties zijn te zien. In 1686
grootendeels door brand verwoest, doch
onmiddellijk hersteld. In 1809 gebruikten
de Engelschen haar gedurende de beruch
te Walchersche expeditie als kazerne, welk
voorbeeld de Franschen twee jaar later
volgden. Hierbij werden de kostbare en
niet te vervangen glas- in loodramen ver
nield.
Beo der oedete braggen van Delft, de Teewbeag, welke de verbieding verat tnseehen
Koorneseetot en Wijnhaven, moest enkele jaren geleden, vanwege bear waakeie H"
tla worden voorzien van aen betonnen onderlaag.
De voormalige „Onze
Vrouwepoort" ook ge
naamd Gevangenpoort
te Bergen op Zoom,
thans ingerwht als his
torisch museum.
De Schotsche Huizen, He» Lammetje en
De Struys vroeger stapelhuizen en kan
toren van de toenmaals te Veere gevestigde
Schotsche wolhandelaren. Beide gevels zijn
bijzonder fraai en behooren tot de oud#
ste bewoonde huizen in Nederland. In de
achterzaal van De Struys kan men oude
Zeeuwsche costuums bewonderen.
Ook de overige vertrjken zijn, hoewel
bewoond, naar ouderwJBfhen trant inge-
richt. Voorts een verzameling oude scheeps
modellen en andere voorwerpen op scheep
vaartgebied, waarmede Veere immers zoo
nauw was verbonden.
Friesland de provincie der verrassingen.
HOEWEL Friesland den laatsten tijd
meer en meer in het gezichtsveld
van de toeristen komt te liggen,
weten velen nog altyd niet hoe
veel schoons hier nog te ontdek
ken valt. Friesland is meer dan een land
van groen gras, vette klei en dikke koei
en. Wie alleen een fietstoch om een plaats
als Drachten heeft gemaakt, zal dien dag
allerlei verschillende landaspecten hebben
gezien, want daar hgeft men kiei- zand
en veengronden, om'het water niet te ver
geten, dat aan Friesland de grootste be
koring geeft. Maar al is Frieland dan ook
speciaal bekend om de zeilwedstrijden, die
culmneeren in de Sneeker Zeilweek, ook
dan nog is Friesland oneindig veel meer.
Wij zullen U in gedachten eens meene
men naar een echt oud Friesch plaatsje
als Makkum aan het .Jsselmeer, een plaats
je waar de nijvere handen de oude am
bachten nog beoefenen en waar men de be
haaglijke rust van voorbije tijden kan er
varen.
Wanneer men van de Afsluitdijk rechts
Gesicbt op de
overbekende
Kaasmarkt.
Vereenigin ti
worden ve
en voor Vreemdelingenverkeer
rspreid.
Alkmaar, Stad der kaasdragers.
IN het I hartje van Noord-Holland ligt
het schilderachtige oude plaatsje Alk
maar, vanwaar de victorie.'begon, een
plaatsië, dat op Vrijdagochtend het aan
trekkelijkste is. Waarojn? Daar zal
wel memand het antwoord op schuldig
blijven. Dgn wordt de beroemde kaasmarkt
gehouden,i waarheen jaarlijks niet alleen
duizenden Nederlanders komen kijken,
maar ook' vele buitenlandsche toeristen.
Het is ook een eenig schouwspel: de druk
ke kaasmarkt,* met als achtergrond het
prachtige Oude Waaggebouw en daarvoor de
Ieder veem bestaat uit zes dragers, één
taschman, die de oudste van het veem is.
Uit de,zps dragers wordt om beurten een
overman of voorman gekozen; deze draagt
dan als teeken van zijn waardigheid op de
borst een zilveren schildje aan een lint in
de kleur van zijn veem. Om de twee jaar
wordt de overman door Burgemeester en
Wethouders benoemd. Hij dient er zorg
voor te dragen, dat aan de schaal van zijn
veem alles in orde is, De oudste en jongste
kaasdrager van het veem dragen steeds
tezamen. Ook is er nog een prevoost en
een knecht, die onder leiding van den' baas
alle voorkomende huishoudelijke werkjes
moet doen. De markt begin voormiddags
om half tien en er wordt gewogen, zoodra
vijf berries bij iedere schaal aanwezig zijn.
Onder de waag bezitten de dragers een
eigen lokaal, waar zij bij bijeenkomsten
speciaal voor hen gebrouwen bier drin
ken. By deze gelegenheden gebruiken zij
nog het eeuwenoude tinnen schenk- en
drinkm&teriaal, dat ook voor het publiek
is te bezichtigen.
afslaat is Makkum het eerste dorpje, d;
men binnenkomt Door de bouwwijze do'
het denken aan een stadje. Eeuwen hi
hebben de Friezen hier verschillende la
ken van nijverheid beoefend als kalkbra
derij, pannen, bakkerij, olieslagerij, papu
maken, glasbladen, bierbrouwen, scheep
werven en ten Slotte de aardwerkfabrica-
Van deze industrieën, eens zoo bloeiend, i
met uitzondering van de laatste wein
meer overgebleven. Thans wordt Makkutr.
roem voornamelijk gevormd door de klc
bakkerij volgens het oud-Delftsche procéo
Merkwaardig is dat de fabriek, die ree
in 1660 werd opgericht, nog altyd in ha-
den is van de nazaten van hen, die de 1
briek begonnen. Wip hart heeft voor dez.
bijzonderen kunstvorm, moet eens ga:
kijken in het Kunsthuis „Stalum", wa
een permanente tentoonstelling wordt t
houden van dit majolika-aardqwerk, terv.
men er buitendien een goed everziclit k;
krijgen van de Friesche kunst in aigemt
nen zin. Wie Friesland wil ieeren konr,
moet er kris kras zwerftochten door ondt
nemen, moet er op verkenning gaan in hl
wijde land, met zijn spiegelende watcj
vlakten, met zyn maische weiden en d
karakteristieke zadeldaken der kerkt! i
hij moet naar de „wouden" in het OostJ f
van de provincie gaan, hij moet Gaastv
land bezoeken, rustig den tijd nemen vót
schilderachtige plaatsjes met een ryke In
tone als Franeker, Harlingerv, Bols war.
hij moet toeven in Hindeloopen en St
voren en dan zal hij nader komen tot k
hart van Friesland en tot het hart van N
derland. Wie zoo zijn vacantiedagen do:
brengt, zal niet bedrogen huistoe keer-
ook al he«ft> hij geen bergen, sehilderaci
ge burchten, wereldsteden en paleizen i
zien.
