NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN fog van Spoleto tot Koning van Kroatië uitgeroepen J 2oh en titaan- jag 19 Mei 1941 ugaflfc No. 20633 Plechtigheid in het Quirinaal van Dalmatië en bocht van Cattaro konten bij (.Kroatië mag geen marine in het leven roep«n Recht van doortocht van Italiaansche troepen langs de kust Toespraken by de plechtigheid. Grenzen van den Kroatischen staat vastgesteld. ltaliaansch-Kroatische verdragen. Italië, Kroatië en de Adriatische Zee. d.-\o e go^i/avië^ Pavelitsjverblijf in Rome. FRANSCHE TEGEN- MAATREGELEN IN SYRIë. Toespraak van generaal Dentz. De oorl ter zee. DE BESPREKINGEN VAN DARLAN MET HITLER. Duitsch-Fransche verklaring verwacht. Chef va» Egyptischen staf gevlucht. j Bureau: Hoofdi IT #1, TEC. 274S cnin* 4849» iacteur: F. TIETER^Jouda. b een plechtige bijeenkomst bet Quirinaal heelt koaing- Victor Emmanuel III op van de Kroatische dele- i onder leiding van dr. Anti sj, tot koning van Kroa- i aangewezen Aimone di Sa- ub-Aosta, hertog van Spoleto. la de troonzaal van het Quiri- ml hadden zich alle hoogwaar- I Ipeidsbekleeders van het Ita- che rijk vereenigd onder van den duce, die de las che uniform droeg. De ko- keizer, gekleed als eerste chalk van het rijk, trad i hall twaali binnen en nam ais op de verhooging. Ter rzijde van den troon stel- lm de prins van Piemont, de pui van Turijn en de hertog I na Pistoia zich op. Ter linker- de hertogen van Spelelo, i en Ancona. Nadat Pavelitsj aan het hóoid ide Kroatische missie den hulde gebracht en het voorgelezen had, waarin zen de kroon van Swodimir sprak Victor Emmanuel te koop uit, dat in de nieuwe Ewopeesche orde de wederge- i van Kroatië zich binnen hl kring van de Italiaansche t Muring zal voltrekken. Ver- l idgens deelde hij mede, dat hij j te hertog van Spoleto als ko- l*ng van het onafhankelijke I liMtië aanwees. nieuwe koning van Kroatië zal ■Muenkort naar A gram begeven, Uj gekroond zal worden. Hij echter reeds als koning van 1 beschouwd. Zijn staatsrechter- 1 Neitie als monarchistisch chef bfce Kroatischen staat kwam reeds Jte» afloop der plechtigheden in 't 1 tot uiting, toen bij het ver- de troonzaal de kroonprins JJhüë den vroegeren hertog van en nieuwen koning van Kroa- te» voorrang gaf onmiddellijk Victor Kmmanuel. vütsj heeft tijdens de plech- tot Victor Emmanuel een 'gericht, waarin hij o.m. zei- t «taatsraad en de minister- regeering eenparig enkele den geproclameerd hadden, «n van Swodimir, die de sit van den onafhankelyken staat belichaamt plechtig rd moe3t worden en haar htiging van den levenswil 'Ue Kroatische volk en zijn de traditie na tientallen jaren ratukking en strijd aan een t neV^taliaansche koningshuis ngeboden. Vervolgens Rk het volgende: «Uit uw doorluchtig Huis, ^ocmen kan op groote veld- uchte prisiam en rechtvaar- "htige heerschers, verwacht V* volk den monarch, die Kroatische dynastie zal, «ons zal voorgaan bij den Wij zjjn op den koning, «tischen troon zal besty- dtsch als op onze staats- onafhankelijkheid. Door issteit het verzoek te rich- van Uw doorluchtig Huis ■dwijzen. zijn wij er van t lijn regeering en die van opvolgers gelukkig zal n van het Kroatische duurzame vriendschap, lenootschap en van de ■die de duce van het de regeering vin llwe rhen Italië en Kroatië Ij gebracht Nadat de koning-keizer in zijn be- froetingsrede zijn "genoegdoening en ankbaarheid had uitgesproken over het verzoek van de Kroatische natie, verklaarde Victor Emmanuel verder: De woorden, waarmede gij uw verzoek, om een prins van het Huis Savoie aan te wijzen voor den troon van den on- afhankeiijken staat Kroatië hebt inge kleed, getuigen van den wil van uw volk om met Italië in een geest van nauwe vriendschap samen te werken en vinden in onze gevoelens en in die van 't geheele Italiaansche volk groo- ten weerstand Wij begroeten de ge boorte van de Kroatische natie, wier geschiedenis door zoovele banden met de onze is verbonden en die door de eeuwen heen haar geestelijk en moreel leven op Rome instelde, als een hoop vol voorteeken voor de nieuwe orde ning, die zich in Europa voltrekt. Italië heeft niet eerst vandaag door daden zijn volledig begrip en zijn levendige sympathie voor de aspiraties getoond, die in u, poglavnik, haar meest vast besloten voorvechter hebben gevonden. Thans, nu de sedert eeuwen gekoester de wensch van het Kroatische volk om zjjn staatseenheid te herwinnen, door de overwinning der spil geheel verwezenlijkt is, vervult het ons met vreugde naar aanleiding van deze plechtige gebeurtenissen u, mijne hee- ren afgevaardigden van den onafhan kelüken Kroatischen staat, te verkla" ren. dat Italië van ganscher harte uwe edele natie terzijde staat en dat het bereid is aan de samenwerking in broe derlijke gemeenschap in woord en daad de grootste ondersteuning te doen toe komen. Van deze gevoelens bezield zün wij gelukkig het verzoek van het Kroa tische volk te kunnen aannemen jen benoemen onzen geachten neef, Zijne Koninklijke Hoogheid Aimone van Savoie Aosta, hertog van Spoleto tot den drager Van die kroon van het koninkrijk Kroatië. Onze wenschen en die van het Ita liaansche volk vergezellen hem bij zijn verheven zending. Het Kroatische volk wenschen "wij een tijdperk van wel vaart en vruchtbare vooruitgang toe. In aansluiting op de plechtigheden •in het Quirinaal 'begaf Pavelitsj zich naar het Palazzo Venezia en ofidertee- kende daar in tegenwoordigheid van den duce en van den minister van Bui- tenlandsche Zaken, graaf Ciano, het staatsverdrag, dijt de grenzen van den Kroatischen stétjf. definitief vaststelt en de politieke ■Peconomische betrek kingen tusschenTCroatië en Italië re gelt. Ter eere van den poglavnik heeft de duce in Palazzo Venezia een lunch aan geboden. Daarbij heeft de duce een tafelrede uitgesproken, waarin hij den nadruk fegde op de sympathie van de Italiaan sche rageering en het Italiaansche volk voor 't herstel der kroon van Swodi mir. Naar officieel wordt medegedeeld, is tn het Palazzo Venezia door den duce en Pavelitsj het reeds aangekondigde verdrag tusschen Italië en Kroatië on derteekend, dat verdeeld is in verschei dene afzonderlijke verdragen. Aller eerst is een verdrag onderteekend, dat de grenzen tusschen het koninkrijk en het koninkrijk Kroatië bepaalt. Krach tens deze overeenkomst wordt dat ge deelte van Dalmatie, dat beschouwd wordt als het klassieke Dalmatie, in- gelgfd bij het koninkrijk Italië. Dit deel omvat een breede zóne rondom Zara met de steden Zara, Sebenico, Trau en Spalato. By het koninkrijk Italië worden verder de eilanden langs de Dalmatijnsche kust, die behoord hebben tot den vroegeren Joego-Slavi- schen staat, met uitzondering van Pago, Brassa en Lesina, ingelijfd. Ten slotte komt het geheele gebied van de bocht van Cattaro tot aan de Montene- grijnsche grens by Italië. Qe nieuwe grenzen zullen zoo spoedig mogelijk door een ltaliaansch-Kroatische com missie ter plaatse vastgesteld worden, waarby rekening zal worden gehouden met de belangen van beide landen. Deze overeenkomst treedt or middellijk na de onderteekening in werking. De beide regeeringen zullen in een latere overeenkomst de modaliteiten preciseeren, volgens welke de Italiaan sche regeering volmachten zal hebben om haar weermacht op Kraotisch ge bied langs den kustweg Finme-Cattaro en langs de spoorlijn Finme-Ogulin- Spalato en haar eventueele verlenging tot Cattaro te laten passeeren. In een tweede verdrag verplicht de Kroatische regeering zich geenerlei militaire installaties voor het leger, de vloot en het luchtwapen, noch een of ander seunpunt te bouwen of te on derhouden, die geschikt zouden zyn in de tot Kroatië behoorende zöne aan de Adriatische Zee voor oorlogsdoelein den gebruikt te worden. De Kroatische regeering verklaart verder, niet de be doeling te hebben een marine in het leven te roepen. Daarna is een „verdrag van garantie en samenwerking" onderteekend. Krachtens dit verdrag garandeert Italië de territoriale integriteit van het koninkrijk Kroatië op de basis van de met de nabuurstaten vastgestelde gren zen. De Kroatische regeering Verplicht zich geenerlei internationale verplich ting aan te gaan, die in strijd zouden zyn met de garanties en den geest van de met Italië gesloten overeenkomsten. Verder zal de Kroatische regeering een beroep doen op de medewerking van de Italiaansche weermacht Voor wat betreft vraagstukken inzake de organisatie van het Kroatische leger. Bovendien hebben de verdragsluitende regeeringen de verplichting op zich genomen zoo snel mogelyk douane- en „valuta-overeenkomsten, spoorweg- en zeevaartregelingen, kolonisatieverdra gen alsmede cultureele overeenkom- ar.t) y IJ, K R O A J I I Vi EMENIE WOJWC rs.se Slavonic D TUZLA BOSNIË V lm) *%VsARAJEVO UZ USE SER Dalm IPEKH •SKOPJE (Uskub) OF ZUID SERVIE BITOLIA Mofshrf sten te sluiten.,"Dit „verdrag van ga rantie en samenwerking" wordt geslo ten voor een tijdsduur van 25 jéar.. Krachtens een andere nota-wisseling zal de stad Spalato en het eiland Cür- zola een vergaande bestuursautonomie verleend worden. De nota's behelzen voorts waarborgen ten gunste van de op Kroatisch gebied vertoevende Ita liaansche minderheid. In een officieel communique over het ItaliaanschKroatische verdrag wordt er den nadruk opgelegd, dat Italië deze overeenkomst met de grootste vol doening begroet, daar zij op de beste en rechtvaardigste wijze rekening houdt met de belangen van beide ver- dragssluitende mogendheden en alle vraagstukken betreffende de Adriati sche Zee regelt, die gedurende zoo vele jaren tot strijd en polemieken aanlei ding hebben gegeven en die in een zoo groote mate haar invloed op de voor bije en nieuwe geschiedenis van Italië hebben uitgeoefend. Verder wordt in dit communique nog hpt volgende ge zegd: Ieder, die de voorgeschiedenis van den wereldoorlog kent, weet heel goed, dat Italië in 1915 vooral aan den oorlog tegen de MiddellandSche Zeemo gendheden heeft deelgenomen om eens en voof altijd de moreele, politieke en militaire minderwaardigheden van Italië in de Adriatische Zee uit de we reld te helpen, daar alle havens en eilanden, die eens tot Venetië behoor den. in Bet bezit van die staten zijn ge weest, waardoor de veiligheid en de vrede van Italië bedreigd konden wor den. Het huidige ItaliaanschKroati sche verdrag lost deze vraagstukken op, doordat hierdoor een belangrijk deel van deze kust by 'Italië wordt in gelijfd. Het communiqué herinnert aan de eindelooze en smartelijke besprekingen en gebeurtenissen, die zich destijds op de Parijsche conferentie van 1919 heb ben afgespeeld en die voor Italië een toestand schiepen waardoor Italië, hoe wel het met de wapens had overwon nen, den vrede in de Adriatische Zee en alle voordeelen verloor, die het by het Londensche verdrag van 1915 door zjjn bondgenooten Frankrijk en Enge land waren toegezegd. Italië is gelukkig, zoo wordt tenslotte gezegd, dat gelijkertijd met de verwe zenlijking van zyn aspiraties in de Adriatische Zee ook de wettige belan gen van dan nieuwen Kroatischen staat geregeld konden worden, die in de sfeer van den Italiaanschen invloed in de Adriatische Zee zijn natuurlijken en rechtmatigen toegang tot de Middel- laodsche Zee krijgt. De kroon, die thans aan den hertog van Spoleto is aangebo den, vormt een veilig onderpand voor de vriendschap tusschen Italië en Kroa tië, die beide met deze moreele alsook politieke veelbeteekende geste meer nog dan door de onderteekening der verdragen eens en voor altijd hun wsrsch tot uitdrukking hebben ge bracht schouder aan schouder te staar: Koor de veiligheid en den vrede op het Balkanschiereiland en aan de kusten van de Adriatische Zee, alsmede voor de politieke, economische en cultureele ontwikkeling hunner beide volken. De Italiaansche minister van Buiten- landsche Zaken, graaf Ciano, heeft Zondagavond Pavelitsj in gezelschap van den staatssecretaris, dr. K. Lerko- witsj ontvangen in het Palazzo Chigi voor een langdurig en hartelijk onder houd. £>e paus heeft Pavelitsj gisteravond om 18 uur in particuliere audiëntie ontvangen. De audiëntie duurde twin tig minuten. Om 20 uur gaf de koning-keizer ter eere van de Kroatische gasten na een korte afscheidsreceptie een diner. Om 22 uur»15 vertrok de Kroatische dele gatie uit de Italiaansche hoofdstad. In een interview heeft Pavelitsj verklaard, dat de verdragen het na tuurlijk g evolg zijn van de geogra fische ligging der beide landen en de oude betrekkingen tusschen de beide volken. De grenzen zullen derhalve geen barrière, maar de verbindingslijn vormen voor een vriendschappelijke en opbouwende samenleving tusschen de beide staten. In de streken, zoo ging Pavelitsj verder, die langs de kust van Italië liggen, leven vele Kroaten en ik ben er zeker van, dat hun nationale, cultureels en. taal ontwikkelingsmogelijkheden geboden worden, evenals het aan den anderen kant ook voor alle in het nieuwe koninkrijk Kroatië levende Italianen het geval zal zyn. .GEVECHTEN IN IRAK DUREN VOORT. De Fransche autoriteiten in Syrië hebben maatregelen getroffen voor/ het geval van een herhaling van Britsche luchtaanvallen, meldt het D.N.p. uit Vichy. Met het oog op de groote belang stelling welke de openbare meening voor de gebeurtenissen in Syrië heeft, wijst men er in Fransche kringen op, dat de maatregelen welke de Fransche overheid in Syrië genomen heeft, in overeenstemming zijn met de bepalin gen van den wapenstilstand. De Fran sche regeering, zoo zegt then te Vichy, is vast besloten, onder alle omstandig heden haar standpunt te verdedigen. In dezelfde kringen wijst med vooral op het feit, dat dagelijks Britsche vlieg tuigen pamfletten uitgooien boven de steden van Syrië en Libanon, waarin aangespoord wordt tot afvalligheid van de regeering-Pétain. De Fransche hooge commissaris, voor Syrië generaal Dentz, .heeft Zondag avond een radiorede ge'houden tot de Franschen in Syrië en Libanon, Hij verwees naar het berotep van maar schalk Pétain tot orde en vrede en zeide, dat op hetzelfde oogenblik Engelsche vliegers onverwachts Syri sche vliegvelden hebben aangevallen. Na de overval op Mers-el-Kebir en op Dakar heeft Engeland opnieuw Fransch bloed vergoten. Al koestert Frankrijk geen aanvalsbedoelingen Jegens Enge land,aan eiken aanval z^l toch verzet geboden worden. Syrië en Libanon zijn nauw met Frankrijk verbonden. Ten slotte verklaarde generaal Dentz, dat hij de opdracht ontvangen heeft, de Levant te bewaren en in de lucht te verdedigen. Deze opdracht zal zonder mankeeren worden uitgevoerd. Als antwoord op den oproep van maar schalk Pétain, den oppersten leider, is het Levantleger bereid, tegen geweld te gebruiken. IRAK, TURKIJE EN RUSLAND. De' Iraksche minister van Oorlog heeft aan de pers verklaafd, dat hy te Ankara veel begrip heeft ontmoet en vol vertrouwen naar zijn vaderland terugkeert, Oü meldt uit Bagdad: By koninklyk besluit is Hikmet Soeleiman tot Iraksch gezant bij de Sovjet-regeering benoemd. Soeleiman zal zyn functie terstond aanvaarden. MAATREGELEN VAN EMIR VAN TRANSJORDANIE. Naar uit Amman in Transjordanië gemeld wordt, heeft Emir Abdoellah met het oog op de. gebeurtenissen in Irak alle aanhangers van de nationale appositie laten arresteeren of uit hun functies laten ontslaan. Voorts werd een anti Engelsche demonstratie van Transjordaansche studenten ojk bevel van den emir met vuurwapens teen- gejaagd. De emir verklaarde, 9at hij voortaan ,elke protestbetooginjg tegen Engeland met alle middelen zal onder drukken. In politieke kringen te Amman verklaart may aldus het D.N.B., dl:t de openbare meening van Transjordanië zich .als gevolg van de pro-Engelsche maatregelen van den emirdagelijks meer tegen den emir zelf en tegen Engeland keert De radiozender van Bagdad heeft medegedeeld, dat een groot aantal Syrische studenten als vrijwilliger voor het leger van Irak zyn aangekomen. Dezelfde zender heëït bericht, dat in de hoofdstad van Transjordanië, Amman, groote betoogingen zyn ge houden ten gunste van de strijders voor de vryheid van Irak, waaraan ook de zoon van Emir Abdoellah heeft deèl- genomen. De chef van den generalen staf van Saoedië«Arebië, generaal Mohammed Tarekh, die op het oogenblik in Damas- DE Volgens hei te Rome gesloten verdrag wordt het „klassieke" Dalmatië bij Italië ingelijfd. Het omvat een breede zftne rondom Zara met de steden Zara, Sebenico. Trau en Spaiato. Ook het g«iteefc gebied van de bocht van Cattaro (ten Westen van Cetinje) tot aan de Montegrijsche grens komt bij Italië, alsmede de* meeste eilanden langs de Dalmat.=che kust behalve Pago (in de golf van Flume). Brassa en Lerissa (ten Zui den van Spalato), SCHIP MET VLIEGTUIGEN VOOR ENGELAND VERNIETIGD. Gevechtsvliegtuigen voor langen af stand van de Duitsche luchtmacht hebben op 2awk.m. ten Westen van Ierland een Britsch koopvaardijschip van 8000 ton zoo zwaar beschadigd, dat het begon te zink enen door de be manning werd verlaten. Naar thans bekend wordt, hebben andere Duitsche vliegtuigen, welke eenigen tijd later het zinkende schip hebben waarge nomen, vastgesteld, dat de lading be stond uit vliegtuigen en onderdeelen van vliegtuigen. De Engelsche admiraliteit heeft Zondagavond bekend gemaakt, dat de Engelsehe hulpschepen Subarion en Uberty in den grond zijn geboord. tar cus vertoeft, heeft in het blad A1 I n aha een artikel gepubliceerd, waarin hy schrijft: Irak kon geen andere houding aan nemen dan die het gekozen heeft. De Britsche houding was zoodanig, dat het Iraksche leger naar de wapenen moest grijpen om -de eer van het land te ver dedigen. De Iraksche strijd is slechts eep inleiding tot een grooteren strijd, die weldra in de Arabische landen zal uitbreken en tot de vernietiging van Engeland zal leiden. De bladen van Bagdad protesteeren nadrukkelijk tegen tendentieuse be richten betreffende de betrekkingen tusschen Irak en Saoedië-Arbabië. Zij onderstreepen, dat de betrekkingen uitstekend zijn en herinneren eraan, dat koning Ibn Sased de eerste vorst was, die het nieuwe bewind in Irak erkende. DE OPSTANDIGE BEWEGING I NPALESTINA Naar uit Bagdad verluidt, zijn de po. gingen der Engelschen, cm de Palestijn- sche strijders voor de vrijheid, Fauzi Kauki en zijn aanhangers, gevangen te nemen, mislukt aldus het D.N.B. De Engelschen hadden een emsingelings- manoeuvre ondernomen in de hoop, dat zij Fauzi Kauki konden insluiten en tot exty ten tanders JU1 klaag de. Óndet het vuur der Engelschen be reikten zij de heuvajs van Nabloes. »E GEVECHTEN IN IRAK Het Iraksche legerbericht van 18 Mai Westelyk front: Onze patrouilles vie. lep uit een hinderlaag, gesteund door plaatselijke stammen, vijandelijke pant Serwagens aan en dwongen hen onder /verliezen op de vlucht te gaan. Zuidelyk front: Onze strijdkrachten deden in den nacht van 16 op 17 Mei, gesteund door plaatselyke stammen,, aanvallen op vijandelijke kampen bü Maakuil en Alehuaiba. De vyand leed zware verliezen. Aan onze zyde wer den geen verliezen geleden. Onze troe pen traden in contact met vyandelijke pantserafdeelingen en dwongen hen naar hun kampen terug te keeren. Aan vijandelijke zijde sneuvelden dertien manschappen, onder wie een officier. Luchtoorlog: Onze bommenwerpers overvielen in de woestijn Britsche pantserwagens, waarvan eenige ver nield werden en waarby de vijand ook verliezen aan manschappen leed. Onze gtvechtsliegtuigen ondernamen ver kenningsvluchten boven Sienneldeb- bane en andere plaatsen. Zij keerden alle behouden terug. Vyandelijke vlieg tuigen kruisten boven de buitenwijken van de hoofdstad en wierpen eenige bommen op het kamp van Rasjid, die echter geen groote schade aanrichtten. Ontvangen berichten bevestigen den dood van kapitein Klub, genaamd Abu Neik, bij een gevecht in de buurt van Ambla. Naar Zaterdag te Vichy van wel ingelichte zijde vernomen wordt, kan ^binnenkort een Duitsch-Fransche ver klaring tegemoet gezien worden, welka bijzonderheden behelst over de bespre king van' admiraal Darlan met den Fiihrer. Waarschijnlijk zou deze ver klaring in Parijs verstrekt worden en .wel Zondag of Maandag, wanneer admiraal Darlan zich naar Parijs zal begeven. Het is mogelyk, dat deze verklaring zich niet uitsluitend tot de Duitsch-Fransche betrekkingelf in de toekomstige economische samenwer king zal beperken. Zy kan ook een politiek karakter dragen pn wellicht een rechtstreeksch antwoord vormen op de aanvallen van Eden en Roose. velt. Naar Ofi meldt heeft de Fransche regeering het bericht van de New York Times als zou bij de bespre kingen tusschen admiraal Darlan en den Führerde bezetting van Dakar door Duitsche strijdkrachten behan deld zijn, ten sterkste tegengesproken. De Temps maant alle Franschen om de discipline te handhaven in kwesties van buitenlandsche politiek. Het blad schrijft, dat men de feiten moet zien zooals zij zijn. Den Fran schen is na hun nederlaag door den overwinnaar gezegd, dat voor den opbouw van een evenwichtig Europa, Frankrijk zijn deel aan intelligentie en krachtdadigheid mag leveren. „Van ganscher harte" aldus de Temps" zien wij het aanbreken van dit op rechtvaardigheid en verstand gegrondveste Europa tegemoet, aan welks opbouw wij met al onze krach ten zullen meehelpen". ZIJN VLIEGTUIG MOEST NOODLANDING MAKEN. In Romeinsche diplomatieke kringen heeft men met zeer levendige ver bazing en belangstelling vernomen, dat de chef van den Egyptischen generalen staf, Aziz el Mazri Pasja, in gezelschap van twee hooge officieren met een militair vliegtuig vertrokken is met onbekende bestemming en dat de Egyptische regeering een -prijs van duizend pond heeft uitgeloofd voor hen, die inlichtingen over de vluchtelingen verschaffen. Reuter meldt uit Cairo, dat het vlieg tuig, waarmee de chef van den gene ralen staf opgestegen was van het vliegveld Almatsa in de nabijheid van Cairo, een noodlanding moest maken. Daarbij raakte het telegraafdraden en viel te pletter. De drie inzittenden vluchtten en men meent, dat zü zich te Cairo bevinden. hrnmSmmmi Zon op 5.38, onder 21.36. Maan op 3.32, onder 15.35. Men te verplicht te verdnis ter.a van zonsondergang to' zonsopkomst LadLsarns van voerMüe" moe tem nn» na zonsooder S.-s 1»«nfcen wnri' |nww Kiwuwnw"'''

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1941 | | pagina 1