loosevelt kondigt onbeperkten
natlonalen crisistoestand af
TERUGTOCHT
der Engelschen op Kreta
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
ensdag 28 Mei 1941
zZ&i ch JftaoH -
„Van het standpunt der absolute nood-
tkelijkheid zullen wij Groot-Brittannië
jlke slechts mogelijke hulp verleenen"
Uitbreiding van dd^ patrou^^eringen - Er worden
veel meer schepen tot zinken gebracht dan
Amerika en Engeland kpnnpn aanbouwen
Naar het D.N.B. meldt heeft
president Roosevelt in zijn
redevoering den onbeperkten
nationaten crisistoestand afge
kondigd en de versterking van
de verdediging der Vereenigde
Staten tot aan de grens der
eigen kracht geëischt,
Reizen naar de z.g.
„verboden landsdeelen".
Het katholieke leven
in Duitschland.
Keerpunt., in Engelsche
houding jegens- Frankrijk
Landing yan nieuwe troepen uit
de lucht was niet te verhinderen
Verlies van twee kruisers en
vier torpedojagers toegegeven
Verklaring van Churchill
KOLONIËN
Nederlandsch Indische
olie naar Thailand.
Duitsche pers over onder
gang van de Bismarck.
OUDSCHE
COUBAMT
JaatgMig, No. 20640
B«cm: MARKT U, TEL. Mtf
Baatrakenlog 4MM
Hoofdredacteur: F. TffiTER, Gouda.
Roosevelt begon zyn redevoering
met opnieuw de bewering te uiten, dat
Duitschland naar de wereldheerschap
pij streeft en het Amerikaansche conti
nent onder „slavernij" tracht te brén
gen. Dit is 'het principieele, „feit",
waarop de politfek van de Vereenigde
Staten wordt opgebouwd. Met bijzon
der toegenomen kracht hebben de
Vereen. Staten en de andere Ameri
kaansche republieken thans hun weg
in den toestand van dit oogenblik be-
paaid.
Voor Amerika, zoo vervolgde Roose
velt, is de> vrijheid der zeeën en" de
vrijheid van den handel een levens-
noodzakelijkheid, daar het niet alle
goederen welke het voortbrengt zelf
kan verbruiken. Indien Duitschland
evenwei de overwinning behaalt, zou
de Amerikaansche productie van de
wereldmarkt worden afgesloten, terwijl
de „Nazi-goederen" onbelemmerd
Amerika zouden binnenkomen. Dit ge
vaar is thans reeds zeer groot,daar
het grootste deel van Europa en een
deel van Afrika door de ksmogendhe-
den militair bezet is. Wanneer het den
asmogendheden gelukt ook Dakar, de
Azoren en de Kaap Verdische eilanden
te bezetten, zou de oorlog den rand
van het Westelijke halfrond naderen.
De techniek van dezen tweeden we
reldoorlog plaatst de Vereenigde Sta-,
ten voor veel grootere vraagstukken
dan in den eersten wereldoorlog. De
vernietiging van koopvaardijschepen
geschiedt thans over een .veel grooter
gebied dan toen, ja zelfs binnen de wa
teren van het Westelijke halfrond.
;laard
edl d
velt letterlijk, waarmed? de koop
vaardijschepen tot zinken gebracht
worden, is driemaal zoo groot als
't vermogen van de Sritschg scheeps
werven om nieuwe schepen te bou
wen. Zij is meer dan tweemaal zoo
groot als de BritschAmerikaansche
productie van schepen op dit
oogenblik.
Wij kunnen aan dit gevaar met
behulp van twee gelijktijdige maat
regelen het hoofd bieden: 1. Door
ons groote scheepsbouwprogramma
fc:te bespoedigen en uit te breiden en
2. door ertoe bij te dragen de verlie
zen op zee te verminderen. Wij
hebben daarom onze patrouilles in
de wateren van het Noordelijke en
Zuidelijke deel van den Atlantischen
Oceaan uitgebreid en wij vergroaten
deze patrouilles meer en meer met
schepen en vliegtuigen. Het is alge
meen bekend, dat de kracht van
onze Amerikaansche vloot tijdens
het afgeloopen jaar aanzienlijk ver
groot werd. Deze schepen en vlieg
tuigen stellfen ons op de hoogte van
de aanwezigheid van aanvallende
schepen loven zee, onder zemen op
ze». fj
Onze nationale politiek is thans als
♦olgt:
1. Wij zullen aan elke poging of be-
•rriging van Hitier, om zijn heer-
Wbappij tot liet Westelijke halfrond
te breiden met alle ons ter beschik
king staande hulpmiddelen on met
•etieven tegenstand: het fcoofd bieden.
Nadrukkelijk volharden wij in de vi-
Ble noodzakelijkheid, het „hitierisme"
elk punt der wereld verwijderd te
^°®den, waarvan men zich als steun
punt voor een aanval op de beide Ame-
Pja't zon kunnen bedienen.
tj l Van het standpunt der absolute
•••^zakelijkheid uit. zullen wij Groot-
i «illannië elke slechts mogelijke hujp
^leenen en evenzeer allen anderen,
bet fascisme met geweld van wipe-
tegenstand bieden. Alle andere
welke noodig zijn om Gr.-
inië de noodigr aanvoeren te
gebruikt moeten worden, zullen door
onze deskundigen bestudeerd en in
daden omgezet worden.
Vervolgens keerde Roosevelt zich
tegen de tegenstanders van zijn poli
tiek en kondigde hij aan, dat de regee
ring alle haar ter beschikking staande
middelen zal gebruiken om aan elke
storing in de productie van oorlogsma-
terieel het hoofd te bieden.
De president sloot zijn redevoering
met de volgende woorden:
„Wij zullen niet aarzelen, onze wa
pens te gebruiken, om aan een aanval
hét hoofd te bieden. Daarom heb ik
hedenavond den onbeperkten nationa
ten noodtoestand afgekondigd en de
versterking van onze verdediging tot
aan de uiterste grenzen van onze na
tionale macht en bevoegdheid ver
langd."
ROOSEVELTS VOLMACHTEN
DOOR DEN NOODTOESTAND.
Tot de volmachten die Roosevelt
verkrijgt door de afkondiging van den
onbeperkten crisistoestand behoort
o.a* dat hij radiostations kan sluiten
of in beslag nemen, voor vervoer van
troepen en oorlogsmateriaal voorrang
eischen, handel in geldswaardige pa
pieren verbieden, electriciteitscen-
trales en andere ondernemingen,
weike voor de productie van munitie
belangrijk zijn, kan overnemer, Hü
kan alles door een persoonlijke pro
clamatie uitvoeren, alleen voor een
oorlogsverklaring moet - het CongTes
zijn toestemming geven. De president,
kan gerder den federale reserveban
ken voorschrijven alleen zaken te
doen op besluit van het ministerie van
Financiën. Ook ligt het in zijn macht,
transacties in vreemde valuta te ver
bieden. Hij kan het vertrek van
schepen van oorlogvoerende landen
verbieden en ook schepen requiréeren
of aan schepen het vertrek verbieden,
rechten heffen voor dringend .nood
zakelijke goederen en de Nationale
Garde alsook het leger in actieven
dienst roepen.
Reeds in 1939 werd de beperkte
crisistoestand afgekondigd. Naar de
meening van rechtsgeleerden bestaat
er geen duidelijk verschil tusschen
den beperkten en den onbeperkten
crisistoestand.
De president heeft waarschijnlijk
den onbeperkten crisistoestand afge
kondigd, teneinde erop te wijzen, dat
de toestand ernstig is, aldus het D.ljl.B.
WINANT GAAT VERSLAG
CITBRENGEN
Het Amerikaansche departement van
Buitenlandsche Zaken heeft bevestigd,
dat de ambassadeur der Vereenigde
Staten in Londen, Wingnt, het komende
weekeinde naar de Vereen. Staten zal
terugkeeren om «verslag uit te bren
gen. Associated Press vermoedt, dat
Winant naar Washington geroepen
wordt om voor het eft-st sinds hij zijn
ambt in Londen aanvaard heeft, Roose
velt en Huil persoonlijk een beeld te
geven van den toestand in Engeland.
JAPAN EN DE OORLOG.
Naar het Japansche telegraafagent-
schap Domei meldt, heeft een verte
genwoordiger van de persafdeeling van
het ministerie van Marine ten aanzien
van de convooieeringskwestie onder
meer verklaard, dat de Vereenigde
Staten moeten «verwachten door een
Amerikaanseh convooieeringssysteem
in een oorlog te worden verwikkeld.
In een dergelijk geval zou Japan in zijn
levensbelangen worden geraakt. De
Japansche vloot "echter is steeds bereid
aan alle eventualiteiten het boofcj te
bieden. Zij heeft in den Stillen Oceaan
reeds alle voorbereidingen getroffen
om er-op los te slaan, zoodra het bevel
daartoe komt.
In het* radiopraatje van kapitein
Hi4eo Hiraide, den chef der mariné-
persafdeeling van het Japansche kei
zerlijke hoofdkwartier, heeft deae de
houding van de JapanSche vloot ten
aftzien van den tegenwoordigen we
reldtoestand verduidelijkt en heeft hjj
de mogelijkheden besproken, eener
Japansche deelneming aan den oorlog.
Er zijn twee mogelijkheden, aldus
Hiraide, dat Japan aan- den oorlog zou
deelnemen en Wel:
1. In verband met de .bepalinge#
van het Driemogendhedenpact, en
2. een zoodanig economische druk
van een groep vijandige mogendheden
op Japan, dat het Japansche -recht op
bestaan geschonden wordt en dit land
gedwongen wordt naar de wapens te
grijpen om zich te verdedigen. Of het
zoovér zal komen, hangt uitsluitend af
van de houding der andere landen ten
opzichte van Japan. Het ligt niet in de
bedoeling van Japan anderen te stimu-
leeren ten einde hun een oorlog op te
dringen, doch de machtige vloot is
waakzaam en voltooit haar toebereid
selen om iederen machtigen vijand te
bestrijden, in de vaste overtuiging van
een overwinning.
Meer dan 200 Japansche oorlogssche
pen bevinden zich thans In de Chinee-
sche wateren, terwijl nog ruim 300
andere oorlogsbodems zich op de
steunpunten bevinden ter verdediging
van het Westelijke deel van den Stil
len Oceaan. De keizerlijke marine is
nooit in de geschiedenis van Japan in
beteren vorm geweest dan nu en op
de steunpunten worden de versterkin
gen en de noodige inrichtingen vol
tooid. De keizerlijke marine heeft stel
lingen opgeworpen, welke iederen
vijand "zouden vernietigen, die Japan
zou uitdagen. Er zijn weinig landen ter
wereld, die een zoo sterke macht te
land, ter zee en in de lucht bezitten.
Japan heeft een gevestigde reputatie,
dat het een gelijkelijk sterke land-,
zee- en luchtmacht bezit.
Japan gaat er thans toe over om
zijn twee voornaamste doeleinden te
bereiken, zoo vervolgde Hiraide, n.l.
den opbouw van een nieuwe orde in
Groot-Oost-Azië en de organisatie
van een ai':s omvattende nationale
verdediging, waartoe Japan vier be
langrijke punten ten uitvoering brengt:
1. De regeling van de Chineesche
kwestie; P
2. De aanvulling van de bewape
ning met het oog op den huidigen
wereldtoeestand
3. Hjtbreiding van de bewapening
voor de toekomst;
4. Verwerping van de afhankelijk
heid jegens Groot-Brittannië en de
Vereenigde Staten.
Hiraide besloot zijn toespraak met
de volgende wqorden:
,,Het luchtwapen van dé keizerlijke
vloot bestaat thans uit bijna 4000
vliegtuigen, dank zij 'de gemeenschap
pelijke inspanningén van de regee
ring en het volk. Niemand kan zeg
gen, dat Japan riiet aan den oorlog ia]
deelnemen, doch wel kan gezegd
worden, dat de keizerlijke vloot haar
toebereidselen gereed heeft om op te
treden, zoodra' het zoover gekomen is.
Nu de oogen van de wereld gericht
zijn op de houding van de Vereenigde
Staten en men zich afvfaagt, of deze
aan den Europeeschen oorlog zullen
gaan deelnemen, waarmede de crisis
in den Stillen Oceaan verhaast zou
worden, wijden de Japansche bladen
groote aandacht aan bovenvermelde
rede van kapitein. Hiraide, die den
nadruk, gelegd heeft op „de onover
winlijke .positjé van Japan".
De N i t 's j i- N f t s j i besluit zün
commentaar als volgt: Japan verlangt
naar vrede in Oost-Azië in het bij
zonder en in de wereld in het alge
meen. Het heeft niet het voornemen
den Stillen Oceaan in verwarring te
brengen, maar de Ver. Staten moeten
wel bedenken, dat Japan vastbesloten
is iederen vijand te vernietigen, die
den Japanschen vooruitgang weer
streeft.
DE AMERIKAANSCHE
STILLE OCEAAN-VLOOT
In het Amerikaansche Huis van Af
gevaardigden heeft de republikein
Keefe geïnformeerd naar geruchten,
volgens welke een groot deel van de
Amerikaansche vloot in den Stillen
Oceaan onlangs het Panamakgnaal in
Oostelijke richting gepasseerd zou zijn
Keefe vroeg of president Roosevelt
eventueel het voornemen koestert, de
Amerikaansche vloot vpor convooi-
doeleinden te gebruiken.
Volgens een bericht uit New Orle
ans van Associated Press heeft gene
raal Mcnair aan journalisten verklaard,
dat het leger van de Vereen. Staten
er dankbaar voor is, dat het nog niet
behoeft té strijden, aangezien het nog
niet voldoende is qKgerust. De gebrek
kige uitrusting treedt vooral aan hel
licht by de luchtmacht. t
ROOSEVELTS VALUTAVOLMACH-
TEN VERLENGD.
Het Huis van Afgevaardigden heeft,
naar Associated Press uit Washington
meldt, tegen de scherpe oppositie van
de republikeinen, een wet aangenomen,
volgens weike Roosevelt gemachtigd is
de waarde van den dollar te bepalen
en het fonds van twee milliard dollar
vpor de valuta-stabilisatie te blijven
beheeren. Daarmede werden de valuta
volmachten van Roosevelt tot Juni 1943
verlengd.
JAPAN EN DE REDE
VAN ROOSEVELT.
Üit de eerste reactie in politieke
kringen te Tokio op de rede van Roose
velt spreekt gêenerlei verrassing. Men
krijgt den indruk, dat in de houding
van Amerika, resp. in de kringen van
persoonlijkheden rondom Roosevelt
tegenover den Europeeschen oorlog
practisch nauwelijks iets veranderd is.
Geconstateerd wordt, dat de rede o.a.
een versterkte poging behelst om de
Amerikaansche openbare meening, wel
ker opvatting zooals bekend Zeer ver
deeld is, in den geest van de door
Roqsevelt beopgde deelneming aan den
oorlóg te beïnvloeden.
Ingevolge de in September 1940 in
opdracht van de betreffende Duitsche
autoriteiten getroffen regeling be
hoorden eenige in Noord-Brabant ge
legen gemeenten tot het gebied, dat
door niet-ingezetenen slechts met een
bijzondere vergunning mocht worden
betreden. Deze regeling gold voor:
Hooge en Lage Zwaluwe, Klundert,
Willemstad, Fijnaart, Dinteloord en
Prinsland, Steenbergen, Nieuw-Vos-
meer," Halsteren, Bergen op Zoom,
Woensdrecht en Ossendrecht.
Door de Duitsche autoriteiten is
thans, blijkens een brief van den secre
taris-generaal van het departement
van Binnenlandsche Zaken aan de bur
gemeesters medegedeeld, dat het ver
bod inzake verblijf van niet-ingezete
nen voor bovengenoemde gemeenten
niet meer van kracht is.
thans niet uit handen zal geven. Daar
aan kan geen agitatie van Churchill
iets veranderen, die thans een gelegen
heid ziet, om de aandacht af te leiden
van de onveranderd ernstige positie
tér zee voor Engeland.
De Deutsche Allgemeine
Z e i t u n g schrijft: Onze gedachten en
onze hoop vertoeven daarbuiten op
den Atlantischen Oceaan en by de
dooden en de geredden. Met dezelfde
ernstige fierheid, waarmede het Duit-
sche volk de lange reeks van groote
successen in den oorlog tegen Engeland
heeft opgenomen, draagt het thans het
verlies van dit machtige schip en ge
denkt het den admiraal, den comman
dant en rijn bemanning. De strijd gaat
verder.
BLOKKADE VAN HET GEHEELE
GEBIED
De Londensche correspondent van de
Christian Science Monitor
■an e
zetting van
mogelijk. H
•^•tregelen i
toekomen zullen genomen wor
1-^ alle andere methoden, welke
'In een officieel communiqué van
hét Britsche hoofdkwartier in het
Midden-Oosten wordt omtrent de
operaties op Kreta meegedeeld, dat
de Duitsche troepen ten Westen van
Kanea Maandagavond door 'n nieu
wen sucoesvollen aanval de bres in
de Britsche defensieve linies hebben
Ikrbreed, zoodat noodzakelijk werd,
de Britsche troepen te doen terug
trekken op achterwaarts gelegen
stellingen.
De Londensche berichtendienst heeft
voor de radio verklaard, dat het onmo
gelijk gebleken is nieuwe landingen
van vijandelijke troepen door de lucht
ter versterking van de vijandelijke
aanvallen op Kreta te verhinderen. De
kracht van den tegenstander is van dag
tot dag toegenomen, volgens genoem
den dienst.
De Engelsche nieuwsdienst geeft in
een bericht uit Cairo toe, dat de toe
stand op Kreta „ernstig" is en dat zich
in de vlakte „zware gevechten" af
spelen.
Stefani meldt dat de Engelsche ad
miraliteit een klein deel der-verliezen
in den slag rondom Kreta erkent. Men
deelt namelyk te Londen mede, dat de
laatste dagen ih.de omgeving van Kreta
tot zinken gebracht zijn twee kruisers,
de Gloucester en de Fidji en vier tor
pedojagers, de Greyhound, de Kelly,
de Cashmir en de Juno.
Ter aanvulling meldt de Londensche
berichtendienst over de Britsche,
scheepsverliezen by Kreta, dat de ver-
liescyfers zyn: 43 officieren, 500 man
bij den kruiser Fidji, 8 officieren, 120
man bij den torpedobootjager Kelley,
9 officieren en 150 man by den torpe
dobootjager Cashmir. 6 officieren en
98 man bij den torpedobootjager Juno
en 3 officieren en 88 man by den torpe
dobootjager Greyhound.
Churchill heeft naar de Londensche
„berichtendienst meldt, in het Lager
huis de gevechten op Kreta „fel en
ernstig" genoemd. De vijandelijke druk
neemt van dag tot dag toe. Het sterkst
is hy op het Westelyk deel van het
eiland. Twee slagschepen en verschei
dene kruisers der Britsche zeestrijd-
krachten zijn bij de gevechten om Kre
ta «beschadigd. Hoe.de, gevechten op
Kreta ook mogen qfloopen, zoo, besloot
Churchill, de hardnekkige verdediging
van het eiland zal in 'de annalen van de
Britsche oorlogsgeschiedenis een bij
zondere plaats innemen.
Naar uit Algeciras gemeld ysiriit zyn
jjhnsdagavond in Gibraltar een En-
gelsch vliegtuigmoederschip met bom-
schade op 5e startbaan en op de com
mandobrug, alsmede een kruiser en
twee torpedojagers, welke eveneens
zwaar beschadigd waren, uit het Ooste
lijke bekken van de Middellandsche
Zee aangekomen. Er werd een groot
aantal gewonden aan land gebracht.
Leden der Britsche bemanning ver
klaarden, dat bij de treffers, weike hun
schepen van de Duitsche vliegers kre
gen. talryke kameraden zijn omge
komen, die hun graf" in de golven ge
vonden hebben. Engelsche matrozer
verhaalden belevenissen met Duitschr
valschermjagers, voer moed zij onbe
perkt erkennen. In de haai van Soedf
op Kreta ,was de hemel door omlaag-
springende Duitsche soldaten letterlijk
verduisterd. De Britsche verliezen op
Kreta tijdens de eerste' gevechtsdagen
bedroegen 4200 man. In Gibraltar lig
gen op het oogenblik twee transport
schepen om de laatste burgers aan
boord te nemen.
De havenautoriteiten te Alexandria
treffen koortsachtig maatregelen, naar
het D.N.B. verneemt, om de Engeische
kruisers en torpedojagers op te nemen,
die in de gevechten bij Kreta zwaar be
schadigd zijn. Pompschepen en sleep-
booten zijn reisvaardig gemaakt en de
thuisvarende Engelsche vlooteenheden
tegemoet gezonden.
Volgens het D.N.B. wordt de bevol
king van Kreta in Engelsche uitzendin
gen opgewekt tot gewapenden tegen
stand tegen de Duitschers. Het nieuwe
Britsche parool voor de Kretenzers
luidt zich met geweren en ander oor-
logsmaterieel te bewapenen en de
Duitschers in de pan te hakken.
Van Duitsche zijde wordt hierom
trent verklaard, dat deze oproep het
volkenrecht schendt en de Kretenzers
als zij daaraan gevolg zouden geven,
zich zouden blootstellen aan het gevaar
als franctireurs behandeld te worden
Jachtformaties van het Duitsche
luchtwapen hebben op 26 Mei met
succes Britsche troepenconcentraties
op Kreta aangevallen. In duikvlucht
brachten zij hun door het schieten met
de boordwapens zware verliezen toe
en joegeh hen uit elkaar. In den loop
van den 25sten Mei vielen Duitsche
gevechtsformaties doeltreffend Brit
sche troepenconcentraties alsmede ravi-
tailleerings- en munitieopslagplaatsen
op Kreta aan. In twee vrij groote
plaatsen werden in haveninstallaties en
silo's groote branden veroorzaakt. In
een havenstad ,die nog in bezij is van
de Er.ge!schen ontstord doorheen vol
treffer op een munitieopslaeplaats qen
van veraf te hooren ontploffing. Reus
achtige vuurzuilen stegen omhoog.
Verder heeft het Duitsche luchtwapen
goede treffers geplaatst op een voor
den oorlog belangrijke fabrieksinstal-
latie- in het Noorden van het eiland.
Associated Press meldt uit.'Egypte,
dat de voormalige Grieksche regeering
haar tenten te Jeruzalem zal opslaan,
omdat Egyote als r, iet-oorlogvoerende
mogendheid den gewezen Griekscher
koning riechts aü „particulier" wil
herbergen.
«spreekt van| een komende radicale wij
ziging in dé .Britsche politiek tegen
over Frankrijk, als gevolg van de Fran
sche samenwerking met Duitschland.
De blokkade zal tot heel Frankrijk en
tot de koloniën in Nóord-Afrika wor
den uitgebreid. Ook is een militaire be-
Syrië door de Engelschen
it derde en meest delicate
punt is de traag, of men de Fransche
industrie zal bombardeeren. De Brit
sche pers spreekt zich voor een derge
lijk bombardement uit en waarschijn
lijk overweegt de Britsche regeering
dergelijke plannen.
Verklaringen van Britschen
onderstaatssecretaris.
De onderstaatssecretaris van het
Britsche ministerie van Buitenland
sche Zaken heeft, naar Reuter meldt,
op een desbetreffende vraag in het La
gerhuis verklaard, dat er op het oogen
blik geenerlei Britsche vertegenwoor
digers in Frankrijk zijn, evenmin als
er Fransche diplomatieke vertegen
woordigers in Groot-Brittannië zijn.
Het is enkelen Franschen consuls uit
overwegingen van doeltreffendheid ge
oorloofd hun diensten verder te doen.
Zij genieten) echter geen scheeps- en
koeriersvergunning. Hun taken beper
ken zich tot routinewerk van den
dienst op een consulaat. De Britsche
regeering heeft-generaal de Gaulle als
leider van «'alle vrije Franschen
in de geheele wereld erkend, die (zich
ter ondersteuning van de zaak der ge
allieerden bij hem aansluiten.
VEEL LEVENDIGER GEWORDEN
Vier Nederlandsche katholieke gees
telijken, die eenige weken in Duitsch
land hebben" doorgebracht, hebben
voor hun vertrek aan een vooraan
staand geestelyke in de rijkshoofdstad
hun indrukken weergegeven, die zü
tijdens hun verblijf in Duitschland
hebben opgedaan. Zy verklaarden een.
stemming, aldus het D.N.B., dat zij met
verrassing hebben geconstateerd, dat
het religieuze leven in alle steden en
dorpen, die zy hebben bezocht, niét
alleen volkomen normaal was, doch
.zelfs veel levendiger is geworden. In
hun predikaties konden de Duitsche
geestelijken openlijk de vraagstukken
van het dagelijksche leven behandelen.
De collecten werden zeer rijkelijk be
dacht. De Nederlandsche geestelijken
legden er vooral den nadruk op, dat
in alle kerken de grijze wapenrok
Sterk vertegenwoordigd was,
„OVERWINNING EN OFFER ZIJN
NIET VAN ELKAAR TE SCHEIDEN."
De zee-oorlog tegen Engeland vol
trekt zich in zware gevechten van een
hevigheid, waardig het historische doel
van het breken der eeuwenlange Brit
sche tyrannie ter zee, schrijft de V 1-
kischer B e o b a c h t e r. naar aan
leiding van den ondergang van de
Bismarck.
Terwijl nieuwe groote .(successen van
onze duikbooten en ons luchtwapen op
de Engelsche marine en koopvaardij
in den Atlantischen Oceaan en in de
Middellaodsche Zee behgald konden
worden; zoo vervolgt het blad, is het
slagschip Bismarck in een fellert stryd
gezgezonken, nadat het door de ver
nietiging van de Hood, het grootste
oorlogschip ter wereld, den hoogsten
roem verworven had. Overwinning en
offer zijn in den oorlog niet van elkaar,
te scheiden. Duitschlar heeft den
strijd tegen Engeland nooit licht opge
nomen, maar het Duitsche volk weet
ook met stellige zekerheid, dat onze
vijand za! worden verpletterd. Het lot
van hok slagschip Bismarck kenmerkt
opnieuïsj den offensieven geest - der
Duitsche marine, die ondanks de supe
rioriteit van de Engelsche vloot het
initiatief op den Oceaan nam en ook
RESULTAAT VXN BESPREKINGEN
TUSSCHEN NED. INDIE EN JAPAN
Uit Tokio meldt Europress: Tus
schen Japan en Nederlandsch Indië
zyn besprekingen gevoerd over de
levering van petroleum en ruwe olie,
alsmede benzine, naar Th'a^md. Als
gevolg dezer besprekingen wordt
thans bekend gemaakt, dat olieleve-
ringen uit Nederlandsch Indië plaats
zullen hebben. Teneinde dezen uit
voer vlot te doen verloopen, zal de
scheepsverbinding tusschen Batavia
en Bangkok verbeterd worden.
JAPAN WIL COPRA UIT NEDER-
LANDSCH-INDIË INVOEREN.
Uit Tokio meldt Europ/èss: De Ja
pansche markt voor copra heeft den
laatsten tUd belangrijk in beteekenis
gewonnen. Voor de bereiding van
spijsvetter en veekoeken is de copra
van groote beteekenis en met het oog
op deze verzorging wordt het ge-
wenscht geacht, copra in voldoende
hoeveelheden in te voeren. Tusschen
de Japansche en Nederlandsch-In-
dische regeeringsautoriteiten worden
besprekingen gevoerd over den in
voer van copra uit Nederlandsch
Nieuw Guinea, welke invoer men in
«Japan nog belangrijk wil uitbreiden
en voor welk doet één der grootste
Japansche scheepvaartondernemingen
nieuwe scheepstonnage in de vaart
wenscht te brengen. Tot dit doel is het
aandeelenkapitaal van die maatschap
pij bereids uitgebreid.
Zon: op 5.27, onder 21.48.
Maan: op 8.25, onder 0.11. j
Men is verplicht le verduis- I
ter.a van zonsondergang tof j
zonsopkomst.
Lantaarns van voertuigen J
moeten uur na zon-omjer- t
«and ontstoken wo"ten.
MnmsanaaslkiMnsasasam