iag|JSHK
fiSsTHsa. iJzrz
as«««SS52
WK. 7
"t,X"%UÏ
SSiMWïïSiï
-SL «•men
SPORT
ANffEEIt
PUUUSELUK IIEBWS
De Vuurtorenwachter
BLAD
WOENSDAG 16 JULI 1941
to£*
wSlLfttnMï door
Ult
tüden.
Propaganda-avond
Nederlandsche Biljart
bond.
Berkeawoude.
Boskoop.
Moordrecht.
Nieuwerkerk a. d. IJutl.
Ouderkark a. d. IJoael.
UIT DE PERS
Stalin» politiek.
FKUILLMON
h. e d.
iSL
bloem
k VI.-
Bon-
- AOP1 CANDIDATRN
hud«b Duitsche Handels-
-V°!L.. Duitsche en Engettche Han-
'f^Sr^oondenÜe, afgenomen door
de^rf!t!mt wuulno te Voorschoten,
J. ven Winger.
"ilhler.
diet
ii
er op-
LOONLUSTEN.
*S!^irSf Augustus 1941 ten
S *S>ouw Kosmoa aldaar.
van de loonIU«ten wr VjVt-u.»"v.
nirt door tusaohenkomst ven de be-
grijfivereeniging mag geschieden.
Inzending dier loonlUsteni behoort
iui ook rechtstreeks bij den Raad ven
Arbeid te geschieden.
Te late Inlevering ven de loonlijsten
km proces-verbesl ten gevolge heb-
bm
OE8LA AGD VOOR M. V. L. O-
DIFLOMA.
HÜ dé ié Hillefersberf voortfiaette
turnen* voor het M. U. L. O.-diplome
I ook emieeel de csndidest Jee. Jsger
ilWer, die het diplom. A heeft be-
Dl „GOUDBCHE COURANT"
MELDDE:
W JAAR GELEDEN.
Bij koninklijk besluit ven 14 Juli ia
uitbreiding verleend aan de vrijstel
lingen van het Zegelregt voor de dag
bladen, en ia die ook toegepaat op de
verordeningen, besluiten en beschik
kingen door de regeering in de kolo
niën openbaar gemaakt.
M JAAR GELEDEN.
By de op 20 Juli gehouden verkie-
aing voor zes leden van den Gemeente
raad lijn OM stemmen uitgebracht Het
aantal kiezers bedraagt 1167.
Gekozen zijn de heeren O. Straver,
D G. van Vreumingen, H. Jager, C. C.
K Prince, dr F. H. G. van Iterson en
C. 0. van der Post, allen aftredènd.
tl JAAR GELEDEN.
Op de kaasmarkten te bodegraven
Voerden en Gouda waa de noteering
voor Goudsche kaas met Rijksmerk
/SI,— tot 58,— met conditie, onge
stempelde kaas 66,—.
Batg. Mar-
72: Inschrijving Gem.
Midd. Handels, vondsachool I j. c.
16—17 JaB 616 aur: Inlevering "van
metalen aan de in den oproep van
dén burgemeester aangegeven adres
sen.
If JaB TJ6 aar Nad. Geaaf. Geaaaaatei
Spreekbeurt da. Job. van Walsen.
16 JaB 6—6 aar Oeatkavea 16: Zitting
adrieebureau Ned. Vereeniging voor
luchtbeaoherming.
17 JaH 146 aar Leger des Hells:
Heiligingsdienst
11 Jall 746 aar Vrtfe EvaageUsehe
Bijbellezing an bidstond.
16 JaB 2 aar Ofanbar# U.L.O.-sehoel:
Afmarsch damaa en heerad voor
examens HX.O.
21 Jall 11 aar De Zalm: Openbare ver
kooping van onroerende goederen
door notaris J. van Kranenburg.
26 JaH 2 aar Openbare lagere scheel
aai. 2, Elisabeth Wolffstraat: Afacheid
C. de Bode, ala hoofd school voor
buitengewoon lager onderwijs; 4 uur
afscheid voor belangstellenden.
26 Jall 2 aar Sociëteit Oac Genoegen:
Tuineoncert Goudsche Orkestvereeni-
ging en Schoonhoven! Kamerorkest
o.l.v.iGijsb. Nieuwland.
tl JnH t uur Sint Janskerk: Orgelbe
speling H. C. J. de Man met mede
werking van Maria Struycken—Van
den Adel, sopraan, Den Haag; Th. de
Groen, tenor, Den Haag; Lucien Lou.
man, Haarlem, een koor van de
Goudsche Muziekschool en het orkest
„Euterpe" uit Den Haag.
HU AKTEN.
Gisteravond organiseerde de Nedar-
Undsch» Biljartbond in de saai „Con
cordia" een propagenda-avond, onder
leiding van den heer G. Bosje, 2de
aenctaria en competitieleider van den
met het doel, de nog niet aan-
ladolen biljartclubs uit Gouda en om-
Jtrokm op te wekken zich by den
"RB. aan te sluiten.
Na a«n welkomstwoord van den w.n.
Voorzitter van „Concordia", den heer
W. Hoon hout, zette de heer Bornkamp
uit Rotterdam, diztrictabestuurdcr en
lid van het hoofdbestuur dc bedoeling
van dezen avond uiteen en wees hier
bij op de noodzaak ook in Gouda een
Centrale Commissie te vormen. Daarna
reikte hjj met een toepasselijk woord
de kampioensprtjzen van de in het
afgeioopen seizoen gehouden nood-
competitie uit aan de Biljartclub Ter
Gouw. De opkomst, ook uit de buiten
gemeenten, waa zeer bevredigend.
De heeren Ven Vliet en Van de Pol
speelden vervolgens een wedstrijd over
600 punten. Het werd een fraaie party
met zeer spannende momenten, getuige
de feiten, dat na 7 beurten bij een
stand 100—247 Van Vliet 146 punten
achterstond, terwijl deze na de 8ste
beurt, door een serie van 144, zijn
achterstand op 2 punten na had inge
haald. In de #de beurt vergrootte Van
de Pol echter zijn voorsprong weer
met een serie van 04. Van Vliet haalde
met 86 weer aardig op, maar Van de
Pol bracht met een zeer fraaie 198-serie
in de 11 de beurt den stand op 313500.
Met 2 series van 42 en 40 -waar Van
Vliet slechts S3 en 8 tegenover stelde.1
beëindigde Van de Pol de partij met
het fraaie gemiddelde van 50
De volledige scoringcijfers zijn:
Van Vliet: 30—11—28—13—4—0—5
144—2—88—33—6 totaal 352 in 12
beurten H.S» 144 gem, 20.33.
Van de Pol: 58—19—17—28—4 —38—
83—0-04—168—42—49 "totaal 800 in
12 beurten H.S. 168 gem. 50.—.
Na afloop dankte de heer Hoonhout
beide spelen voor hetgeen zl) den
biljartliefhebbers hebben geboden,
waarbij hij hen en ook den initiatief
nemer van dezen avond, den heer
Bosje een specifiek souvenir aanbood.
In zijn aluitingswoord deelde de
heer Hoonhout mede, dat in September
a.s. de heer Van de Pol weer hier
komt, om dan een wedstrijd te spelen
tegen Neerland's dubbele kampioen
45/2 en 71/2 de beer J. Sweering uit
Amsterdam
WATERPOLO
COMPETITIE UITSLAGEN
Zwemkring Gouda:
De Gouwe damesA.Z.C. dames 00
De Gouwe 8—A.Z.C. 3 14
Vriendschappelijk: -
De Gouwe 2—Bodegraven comb. 1—1
M.U.L.O.-DIPLOMA A BEHAALD.
De heer W. Verhoeven te Berken-
si oude slaagde te Rotterdam voor het
MUX.O.-diploma A.
OOK „MENNEN" MOET MEN-
KENNEN.
Een slagerazoon uit deze gemeente,
die in de buurtschap de Achterbroek
het paard van een bakkerskar mocht
sturen, geraakte door verkeerd uit
wijken met do kar, te water. Behou
dens waterschade aan brood en klee
ding, is dit ongeval goed afgeioopen,
GEMEENTE BEGROOTING 1641
GOEDGEKEURD.
De gemeen tabegrooting voor 1641
is goedgekeurd terug ontvangen. Da
begrooting sluit met een bedrag van
36.671,67, terwijl da post „onvoor
ziene uitgaven" ia geraamd op
2.003,94.
Ook dc gemeente-begrooting voor
het gemeenteiyk eiectriciteitsbedryf
voor 1941 is goedgekeurd terug ont
vangen.
COÖPERATIEVE VERERNIGINO
„DE BOSKOOPSCHE VEILING".
Rozen per bos: Butterfly 1526 ct.
Bettor Times 24—86 ct, Rowlandia 18
23 ct, Vierlanden 40—80 ct, Brisrclif
18—26 ct, Mee. Keiler 12 ct. Orange
Triumph 52—88 ct, Wilh. Kordes 14 ct.
August Noaeh 1517 ct, Pechtold 26
40 ct, Florex 45—64 ct. Else Poulsen
32—44 ct, Inquar Olsson 2634 ct,
Polyantharozen 4672 ct, Juliana 38 ct,
Juweeltje# 34 ct, Ellen Poulsen 20
38 ct, Edith Helen 1828 ct.
Diversen per bos: Clematis, Dursndi
3761 ct, idem Prins Hendrik 55—70 ct,
idem Mevr. Le Coultre 1.10, Anjers
8—12 ct, Lathyrus 3—5 ct. Perziken
per «tuk 8—10 ct.
M.U.L.O.-DIPLOMA BEHAALD.
Na afgelegd examen is het M.U.L.O.-
diploma B behaald door J. v. Hartinga-
veldt en C. Beuckhuyzen alhier.
GESLAAGD.
Tot de geslaagden voor het M.U.L.O.
diploma behoort ook onze plaatsgenot
A. J. Kalkman, die by het examen te
Hillegeraberg het dipima A verwierf.
GYMNASTIEKLOKAAL
OP HET DORP.
Het gemeentebestuur heeft de groote
zaal van den heer Joh. Boerop, op het
Dorp, gehuurd voor het geven van
onderwüs in het leervak J, lichame-
lijke opvoeding. Zooals bekend be
schikken de beide scholen in dit ge
deelte der gemeente niet over een
gymnastieklokaal.
IEDER MOET ZWEMMEN LEEREN.
Voor het zwemmen in het zwembad
„De IJssel" bestaat dit seizoen buiten
gewoon veel belangstelling. Degelijks
ontvangen een groot aantal jeugdige
personen zwemonderricht van be
stuursleden der Zwemclub.
Pongingen worden door het bestuur
aangewend om te komen tot verplicht
zwemmen voor schoolkinderen.
SPORTAVOND O.K.K.
B(j gunstig weer tal d« Gymnastiek
vereniging „Oefening Kweekt Kracht"
alhier, Zaterdagavond 19 Juji een
openluchtuitvoering met wedstrijd
organiseeren, op een weiland aan den
Kerkweg.
Medewerking verleenen da zuster
verenigingen uit den omstrek, terwyi
de muziekvereniging „Excelsior" het
geheel zal opluisteren. Vooraf zal een
marsch door het dorp worden gemaakt.
BURGERLIJKE STAND.
Geborn: Magdalene, d. van B. de
Bruin an C. den Rooyen; Frans, van
F. Slappendel en A. Goudriaan.
Ondertrouwd: Cornells Heuvelman,
24 jaar en Christina Antonia Honkoop,
24 jaar.
PAARD OP HOL GESLAGEN.
Varnsaa uur 1
Maandagmiddag besteeg da voerman
van een met zakken graan geladen
wagen van de N.V. Veevoederfabriek
Gebrs. Baas, alhier, de ongeveer 45-
jarige M. Krijgsman, zijn voertuig,
toen hy benjerkte, dat de staart van
zUn paard in de leidsels verward was.
Toen hy dit wilde verhelpen, schrok
het paard en sloeg op hol. Reeds bij
den eersten sprong, sloeg het beest
geweldig met de achterpooten en trof
den voerman tegen het been, waar
door deze van den wagen Viel. Het
paard rende nu in vliegende galop
door de dorpsstraat Op den wagen zat
verder nog de 15-jarige C. Meyer, die
vol schrik de dolle rit meemaakte, daar
hy niet van den wagen durfde sprin
gen.
In de dorpsstraat werd de carrier
van den winkelier Hoogendam in el
kaar gereden. Buiten 't darp gekomen,
reed het gespan met volle kracht tegen
een op den dyk staande wagen van
den landbouwer G. Vonk-Noordegraaf.
Dit voertuig werd totaal onderstboven
gekeerd, terwyl het geheele onderstel
er af gereden werd. Door den scholr
slingerde de op den bok zittende kneep
van den wagen en tuimelde de dyk-
helling af. Wonder boven wonder
kwam hij er met slechts enkele
schrammen af.
Eenige meters verder .sloeg het voer
tuig met een geweldige slag tegen een
paal van het electriciteitsnet, waardoor
het tot stilstand kwam.
Beide wagens moesten zwaar be
schadigd worden weggesleept. By den
heer Krygsman, die in de dorpsstraat
achterbleef, was spoedig geneeskun
dige hulp aanwezig. Hij. bleek een
groote 'scheurwond aan een zijner
beenen te hebben en dr Leeuwenburg
achtte overbrenging naaf een der
Goudsche ziekenhuizen noodzakelyk.
TERAARDEBESTELLING
MICHIEL DE RIDDER.
Dinsdagmiddag had op de nieuwe
algemeene begraafplaats ds leraarde
bestelling plaats van den 11-jarigen
Micbiel Cornells de Riddere, die Zater.
dagmiddag by het baden in de IJssel
verdronk.
Achter den stoet volgden ook de
leerlingen van de hoogste kLasten van
de Chr. School H aan den Lageweg en
het onderwijzend personeel sloot zich
by de begraafplaats ook hierby aan.
In de kapel voerde de heer A. de
Redelijkheid, godsdienstonderwijzer
der Ned. Herv. gemeente aan den
Lageweg, het woord. Hy wees op het
plotselinge van dit sterfgeval. herf
innerde hoe meerdere jeugdige leden
van de familie De Ridder op geweld
dadige wijze om het leven waren ge
komen, en wenschte den ouders en
naastbestaanden kracht van God toe,
om dit smartelijk verlies te kunnen
dragen.
Vervolgens sprak de héér J. W. de
Veer, hoofd van de Chr. School H Spr.
richtte zich eerst tot de leerlingen uit
de klas van de overledene. Daarna
richtte spr. een kort woord van t.roost
en sterkte tot de familieleden.
De begrafeniadienaar dankte daarop,
uit naém van de familie, voor de laatste
eer. Hierna had de teraardebestelling
plaats.
M.UX.O.-EXAMEN.
Na te Hillegeraberg afgelegd examen
is het M.U.L.0 -diploma A behaald
door onzen plaatsgenoot J. M. Holder-
mans.
GESLAAGD.
Aan de Koningin Wilhelmina Kweek
school te Rotterdam is de heer C.
Hoedermans alhier geslaagd voor het
examen „Handenarbeid".
GESLAAGD.
Onze plaatsgenoot, de heer C. Bur
ger Dz., slaagde te Rotterdam voor
de Vereeniging van Leeraren voor het
diploma boekhouden.
HET TORENUURWERK.
De werkzaamheden aan het uurwerk
van den toren b(j de Ned. Herv. Kerk,
welke toren eigendom van de ge
meente is, werden deza week beëin
digd en door de uitvoerdster, de fa.
B. Eyibouts te Asten (N.-B.) opge
leverd. De klok werd een kwartslag
gedraaid, de klokkestoel vernieuwd en
een nieuw klepeloog aangebracht.
De electrische luidinstallatie werd
in geschakeld en met toestemming van
de hoogere instanties werd proefge-
luid.
TAFELTENNIS WEDSTRIJD.
Vrijdag 16 Juli li aal de Schoon-
hovsnachs tafel tennis vereeniging „D.
K. Z." een wedstryd spelen tegen de
vereeniging van de Rijkavakschool al
hier.
M. U. L. O. EXAMENS.
Bij de te Hillewrsberg gehouden M.
U. L." O. examens zyn geslaagd voor
dploma B: de candidaten J. G. van
Dam en A. Vos en voor diploma A: de
candidaten C. v- d- Ham en C. Kroon
allen alhier.
Onlangs heeft het Journal de Genèva
twee «nsationeele stukken gepubli
ceerd. Het eene was een veritlsring,
welke Stalin op 19 Augustus 1939, den
dag van de totstandkoming van het
Duitsch-Russische verdrag in het Poli
tieke Bureau, de eigenlijke leiding van
de Communistische party, zoli hebben
afgelegd, de andere een daarop aan
sluitende instructie van de Kommt-rn.
De N. R. Ct. schryft hierover onder den
titel „Een verdacht partner" het vol
gende:
Voor de echtheid van de stukken
pleit de waarschynlykheid van de
daarin gevolgde redeneering. Stalin
zou dan hebben verklaard, dat, indien
er een verdrag tusschen de Sovjet-
Unie en het Britsche Rijk en Free (prijk
anderzijds ware tot stand gekomen,
Duitschland gedwongen zou zyn ge
weest een modus vivendi met de Wes
telijke mogendheden te vinden. Dit
was inderdaad al geruimen tyd het
richtsnoer van de Stalinistische poli
tiek. Stalin had de meer dan eens uit
Londen en Parijs gehoorde verklaring,
dat men te z'/ak was, om het op een
botsing met Duitschland te laten aan
komen, steeds ais een uitvlucht be
schouwd. In ëe geschiedenis van de
Communistische .Party, welke geheel
den stempel van Stalin droeg, werd
uitdrukkelijk geconstateerd, dat als
het er op aankwam, Engeland en
Frankryk best tegen het Duiteche Ryk
opgewassen waren. In het argument
van zwakheid zag hy slechts den toe
leg, om de Sovjet-Unie in eett conflict'
met Duitschland alleen te laten. Wan
neer men werkelijk het behoud van
den vrede wenschte en de Sovjet
Unie had er alle belang by om dit te
wenschen dan hoefden de Sovjet
Unie, het Britsche Rijk en Frankrijk
zich slechts aaneen te sluiten en alle
oorlogsgevaar was van de lucht.
Dien 19den Augustus 1939 hid Stalin
echter de consequenties aanvaard van
het feit, dat zyn conceptie niet voor
verwezenlyking vatbaar was gebleken.
Hy had het door Duitschland gezochte
verdrag aanvaard, in het besef, dat dit
oorlog beteekende: „Duitschland zal
ongetwyfeld Polen aanvallen en een
inmenging van Engeland en Frankryk
wordt onvermydelyk," zeide hy in het
Politburo.
Nu het eenmaal zoo was, zocht Stalin
daarvan de zonzijden voor de Sovjet
Unie en het daar heerschende regiem
op. Een groote oorlog opende de moge
lijkheid tot uitbreiding van de dicta
tuur van de Communistische party.
Anderzijds zou de Sovjet-Unie zelve
een groote kans hebben om buiten het
conclkt te blyven of althans een gun
stig tijdstip te kunnen afwachten. In-
tusschen was het haar belang, dat
Duitschland den oorlog zoo lang moge-
lyk zou kunnen voortzetten. Door
oeconomische hulpverleening zou de
Sowjetunie dat bevorderen. Het sprak
echter vanzelf, dat deze hulp een ze
kere grens niet zou overschryden.
„Daar de Sovjet Unie haar eigen leger
niet mag verzwakken," zeide Stalin in
het Politburo. In de instructie van de
Komintern stond het duidelijker: „Wy
zullen da Duitschers zoo bystaan, dat
zij lang tegenstand kunnen bieden,
doch niet zoover, dat een overwinning
van da Duitsche wapens mogelijk
wordt."
Dat dit Stalin's berekening was, werd
door menigen commentator en zoo ook
in de commentaren van dit blad, van
stonde af aangenomen. Het is echter
in vele belangryke opzichten een mis
rekening geweest. De militairs kracht
van Frankryk en Engeland bleek op
geen stukken ns toereikend om den
langen oorlog te verzekeren, waarin de
Sovjet Unie de beslissing hoopte te be.
houden. Haar economischs hulpver
leening kwam den sterke en niet den
zwakke ten goede. Het was onder dia
omstandigheden denkbaar geweest, dat
de Sovjet Unie nog eens weer haar
politiek had herzien, buv. op den
grondslag van een .dan toch altijd
voorioopiga) vreedzame aemenwerking
tusschen bet nstionaal-socialistische en
het communistische systeem, zooals xQ
zich te voren een derggiyk vreedzaam
naast elk bestaan met het kapitalis
me (eve voorloopig) had voorge
steld. Mi. .uen ia daar ook wel een
gedachte aan geweest, maar dan is toch
uit het optreden van Molotow by zijn
bezoek aan Berlyn wel gebleken, dat
de Sovjet-Unie zich ook zulk een
„vrede" slechts als zeer zwaar gewa
pend kon voorstellen en bovendien het
Duitsche Ryk den prys daarvoor
meende te kunnen laten betalen. Zoo-
als we thans weten, dat de Sovjet-Unie
in het eerste jaar van de verdrags
verhouding met het Duitsche Ryk on
der den druk der omstandigheden
steeds meer concessies had afgedwon
gen, loo wilde zij verder gaan. Maar
het wilde dit in een internationaal ver.
zwakte positie waarin elke andere
militaire tegenstander van Duitschland
van het continent verdreven was. Zi)
wilde wellicht meer. Juist omdat zjj
zooveel zwakker stond. En het Duit
sche Ryk, dat zich welbewust moest
zyn van de voorloopigheid ven eiken
vrede met het regiem, dat de Sovjet-
Unie beheerscht, heeft dan ook liever
zelf het oogenbiik van stryd bepaald,
dat het den tegenstander nog langer
gelegenheid liet om zich ta versterken.
Want hoe ondoorgrondelyk het ge
laat van Moskou al dezen tyd was ge
weest, heelmaal zonder uitdrukking
was het ook niet geweest. Opeens kon
men in de Sovjetperi een aanwyzing
tegenkomen vah het voorbehoud, waar
mede men de ontwikkeling ven de ge
beurtenissen aanzag, maar ook van da
verwachtingen, welke men er voor
zichzelf uit afleidde. Kon men een half
jaar geleden in een nieuwjaarsgedicht
in een van de groote Sovjetbladen niet
lezen: met zooveel „Sovjetrepublieken"
was de Unie in 1040 uitgebreid; hoevéle
zouden er wellipht in dit jaar byko-
men?
Afgezien van dergelUke onwaar
schijnlijk openlijke aanduidingen be
schikte de Duitsche Ryksregeering ech
ter nog over voldoende ander mate
riaal, om zich een denkbeeld van het
werkelyke atreven van de Sovjet-Unie
tg vormen. Een .gedeelte daarvan ia
samëngevat in een rapport van den
Rijksminister van Uinnenlandsche za
ken, dat is toegevoegd aan de Neder
landsche vertaling van de proclamatie
vkn den Ftihrer aan het Duitsche volk
en de nota van het ministerie van Bul-
tenlandsche Zaken aan de Sovjetregee.
ring, welke dezer dagen verschenen ia.
„De hoop, zoo" leest men daar, dat
Sovjet-Rusland, zich na het sluiten van
dit pact in overeenstemming met do
pactsvoorwaarden loyaal zou gedragen
en den ondermyningsarbeid tegen het
Ryk zou staken, werd teleurgesteld.
Integendeel: communistische agitatia,
sabotage- en terreurpogingen en for
ceering tot het uiterste van den mili
tairen, economischen en politieken in
formatiedienst waren de onwrikbare
wel onderkende doeleinden der
Sovjet-Russigphe machthebbers.
Het eenige, wat men had veranderd,
was de methode, die door steeds nieu
we vormen en geraffineerde camou
flage den afweer voortdurend voor een
nieuwe taak stelde."
„Door den intenaieven inzet van
menschen en van geld werd Juist gé-
durende den .oorlog de ondermijninge-
trbeid der Komintern opgevoerd," leest
men verder. En dan verneemt men tal
van byzonderheden over de uitbreiding
van de verbindingsschakela van de Ko
mintern met het eenige doel, de onder-
myningaactiviteit en de bedryvigheid
op het gebied der informatiedienatea
ten opzichte van Duitschland té ver
sterken. Tot in groote Berlynsche b#-
dryven, die voor de landsverdediging
van belang waren, gelukte het opnieuw
communistische bedrijfscellen te vor
men. Eerst toen da voortdurende ob
servatie, gezien den omvang der orgel-
nisatie, niet meer kon volstaan oni
werkelyke nadeelen te verhinderan,
werden eind Mei van dit jaar al dege
nen, die daarby waren betrokken, aan
gehouden «Hl gevangen gezet.
Te Praag bevond zich, tot enkels
dagen voor het uitbreken van ded
oorlog, een radio-technisch apparaat,
bestaande uit een groote zend. en ont-
vanginstallatie, in vol bedryf, zy hek
ook hier onder het wakend oog van
den Dultschen veiligheidsdienst.
21)
Luitenant Aagaard zegt, dat hij,
"tot twee anderen aan de riemen, bij
uif-ti) #66 dichtbij wil roeten, dat hij
40 Probeeren op da ladder ta sprin
ten om een lijn over ta brengen, waar-
san verbinding tot stand kan wor-
•Miebracht. Ik kan hem niet over-
ëet gaan menach ter wereld
"*™*®6'n krankzinnig plan kan uit-
K«k omlaag en lat op, hoe elke
me achttien of twintig* voet omhoog
*T" togen het onderstuk van den to-
Neen, het is absoluut onmogelijk.
omlaag gesmeten en verplet-
T®, "worden voor onze oogen, zelfs
-b*?1441 er goed afbrengt
j/"*" da boot dicht ganoeg bjj kan
fj~"*°i~Vrota *4n van da acheepaof-
^^kuzman w. hun dan geen
- Wa kunnen het probeeren. Ik zal
kUktÏÏL*inen' An*« beter, dan
tot ta staan, dat er een
wordt gewakgd, die by voor-
41, mislukking ia gedoemd an
*b*»hiU aekarhaid dan dood
w,rd opnieuw zeer energiek
gawarkt. Tenslotte
hield Olsen met een wanhopige uit
drukking op tyn gezicht er mee op.
Ik kan hem niet overtuigen, riep
hy uit, hy ia niet van zyn plan af
te brengen.
Heeft hy een of andere theorie
gevormdT vroeg Payne. HU had zoo
veel te beweren met zijn vlaggenl
Ja, legde Olsen uit, hy ia over
tuigd, dat een sterke boot, die geroeid
wordt tot aan den rand van het open
water, daar haar kans kan afwachten
en op den rug van een groote golf naar
de ladder kan schieten. Doordat de
boot door de golf hoog wordt opge
tild zou een flinke zeeman op één
van de onderste treden kunnen sprin
gen.
Zoodra de golf breekt, moeten de
roeiers zorgen, dat ze met de boot,uit
de voeten komen en den man op de
ladder aan zUn lot overlaten. HU ge
looft, dat hy op dia mantor meer kans
op succes heeft, dan wanneer wy pro
beeren een Ujn uit te gooien om een
verbinding tot stand te brengen. Hy
beweert, dat 't heelemaal een kwestie
is van het Juists oogenbiik kiezen en
ik ben er niet in geslaagd hem te over
tuigen, dat hat ham en da roeiers het
leven zal kosten.
b er geen kans dat hy het er
goed afbrengt? vroeg de tweede offi
cier.
Kijk naar beneden, waa Olsen's
eenige antwoord.
Ze deden het en toen zij den schui
menden, kokenden heksenketel aan
den voet van den toren zagen, waren
zij allen even pessimistisch gestemd
ala de vuurtorenwachter."
Toen zy het dienstvertrek weer be
traden, zei Olsen:
Als ik dacht, dat het de menschen
hier een beetje zou kunnen bemoedi
gen, zou ik met plezier zeggen: ver
tel hun, wat ze op de booten daar van
plan zijn; maar daar ik toch niets
andera dan bittere en noodlottige te
leurstelling verwacht, verzoek ik u
allen te zwygen... en... heeren, lui
tenant Aagaard ia zoo goed als ver
loofd met een van mijn dochters.
Wat moesten ze op deze bekentenis
zeggen7 Zwijgend verdween de een
na de andere naar beneden; alleen
Payne bleef by Axel Olsen achter.
Ofschoon de mannen, die op de ga
lerij waren geweest, zich loyaal aan
Olsen's verzoek hielden, kon de to
renwachter niet be%tten, dat deze en
gene uit een venster, opmerkte, dat
men zich aan boord /yan een kleine
flottilje tot het een en ander gereed
maakte.
Olsen wist niet, dat de autoritei
ten van den kunstverlichtingsdlenat
alleen onder dwang aam Björn's
vermetele onderneming hun mede
werking hadden verleend. De Jonge
zeeman had hun medegedeeld, «lat hy
van plan was haar ta volbrengen,
mét of zonder hun medewerking I
Toen Olsen inzag, dat niets Björn
van de uitvoering van zyn voornemen
zou kunnen terughouden, begon by
alle maatregelen te nemen, die de
stoute poging zoudenkunnen verge
makkelijken. In de eerste plaats
moest een lijn van de galerij worden
uitgeworpen naar de deuropening be
neden. Als er nog eenige twijfel be
stond aan het risico, dat aan Björn's
onderneming verbonden was, werd
deze volkomen weggenomen door ds
ontzettende moeilijkheden, die deze
betrekkelijk eenvoudige zaak met zich
bracht. Zelfs een zwaar stuk hout,
dat onder aan het negentig voet lange
touw bevestigd was, kon niet verhin
deren, dat het ondereind* door de
hooge golven werd opgenomen en
zeewaarts gevoerd. Na viel vruchte
loos getob slaagde een matroos erin,
met een haak het zwara blok terug
ta halen, en als zyn kameraden den
man niet stevig hadden vastgehouden
zou hij door een golf zijn opgenomen
en ib de diepte gesleurd. Daarop wer
den twea reddingboeien aan andere
lijnen bevestigd, in de hoop, dat de
bemanning van da sloep ze in geval
van nood zou kunnen bereiken. De
takel, die by den ondergang van de
„Dovrefjeld" goeden dienst had ge
daan voor het overbrengen van da
overlevenden naar den toren kon
nu worden gebruikt om er ia den
toreningang reddingsüjnen aan te be
vestigen, zoodat de daar geposteerde
zeelieden bescherming vonden tegen
het gevaar om door de binnenspoelen-
de golven te worden meegesleurd.
Inmiddels waren drie vu de sle
pen: de „IJgdrasil", het dienstvaar-
tuig en een sleepboot tot vlak bij de
boei opgestoomd, zoodat men uit het
keukenvenster het volle gezicht op
zee had. Dagmar keek haar zuster
veelbeteekenend aan. Ze was voldoende
op de hoogte om direct te zien, dat er
wat op til wasl
Ze vestigde Hildur's aandacht op
de bewegingen van de booten; het
dienstvaartuig lag dwars tegen da
strooming van het getij.
Ik geloof vast, dat za een sloep
uitzetten, zet Dagmar, terwijl ze een
tijdlang ingespannen naar de manoeu
vres van de booten had staan turen.
Op dezen afstand van 800 i 900 meter
was het moeilijk vast te stellen, wat
er precies gebeurde.
Een boot kan onmogeUJk veilig
de rots bereiken, antwoordde ze ang
stig.
Een wilde gedachte schoot haar
plotseling door den geest.
Dagmar, riep ze ik geloot vast,
dat Björn een of andere dolle streek
gaat uithalen om ons te redden. Va
der weet het; za weten het allemaal,
maar ze willen het ons niet vertellen.
Dat is de reden waarom Payne zich al
uren niet heeft laten zien.
Dat kan niet. Niemand zou dat
toestaan. Vader zou het nooit goed
Vinden. Ja maakt me doodsbang.
dDagmsr was bleek geworden tot
op haar lippen en haar oogen zagen
Hildur angstig aan.
ZA waren ln de keuken jyiat zoo boeg
boven den zeespiegel, dat da groens
heuvels van water de aterk-gebouwde
boot, die by den achtersteven vu
het dienstvaartuig dobberde, niet ge
heel aan het oog kon onttrekken.
Het is zoo, het is zool hygde HU-
dur. Ik zie Björn knielen ln de boeg,
O, hy la gekl Waaron houden ze hem
niet tegent Ik kan er niet nur kijken I
Dagmar, moet ik hem voor* mUn
oogen zien verdrinken?
Het meisje was heelemaal van
streek en haar zuster was in niet
veel betere conditie. Geboeid staar
den ze naar het schouwspel daar op
zee zonder een woord te spreken. Za
klemden elkaar als een paar doods
bange kinderen vast; met oogea, star
van angst, volgden zy de beweging
van het wankele vaartuigje, ala men
schen, die een ander met fatale zeker
heid door den dood zien bespringen,
zonder hem te kunnen helpen. ZU be
grepen ternauwernood, wat er eigen
lijk gebeuren ging.
Terwijl de boot, een sterke sloep,
maar nu niet meer dan een speel
hal in het geweld der golven, gesta
dig nader kwam, zagen zij, dat da
sleepboot hevig slingerend aan het
hoofd der flottilje stoomde, 'tot er
een Ujn werd uitgeworpen, die door
Björn werd gegrepen en onmiddellijk
stevig om zijn middel werd vastge
maakt. De roeiers droegen zwemves
ten maar da jonge zeeofftoier was
geheel onbeschermd.
