de varkenstrichine
mm+m
W
m
m
bV1
m*ME'WÈ
JhS p
M
Hi|
3?
CD SI
■?l
M
Hl
IIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Lettergreepraadsel
De Chineesche kok en
zijn keuken
Opleiding voor een nieuw beroep "aan onze abattoirs s
van^igarenwinkelier of kellner tót„trichinenzoeker"
Vlecaeh, zonder bet stempelt}*
T.V. (trteblatnviii) mag bat
tlaehthuia niet meer verlaten
ONDER LEIDING VAN Dr. MAX EUWE OUD WERELDKAMPIOEN SCHAKEN
COEDE OPLOSSINGEN*
Correspondentie-adres Red. „Duizend
en Eén", Postbus 959, Rotterdam.
a.
n—is
9
k trichine Hat haar eitjes,
zich spoedig tot lar
ven ontwikkelen, onder
het" slijmvlies van den dunnen
darm, zoodat al spoedig bij den
patiënt hevige ingewandskrampen
optreden. De jonge diertjes laten
Zich door de bloedbaan meevoeren
naar hun lievelingsplaatsen, waar
zij ln de spieren groote verwoea-
tingen aanrichten.
Juist, mijnheer. De spiertri-
chine kapselt zich in. Kan zü na
dit proces gesteld, dat de pa
tiënt het «verleeft .nog schade
aanrichten?
Neen. Zij kan in dezen toe
stand soms tientallen jaren blijven
leven, maar ze moet wachten, tot
het vleesch van den hospes op zijn
beurt wéér wordt gegeten. Alleen
via hat darmkanaal kan zij zich
ontplooien...
U zult zich verwonderen: dit is
een gesprek tusschen den direc
teur van het abattoir en een... ai-
garenwinkelier. Wij staan immers
in. een klein vertrekje vin het
Utrechtsche slachthuis, waar tien
cursisten om een lange tafel, on
der wie zich ook kellners, kantoor
bedienden, enz. bevinden, ge
schaard zitten en geducht aan den
tand worden gevoeld. Deze men-
schen zullen straks in de maat
schappij hun intrede doen met een
geheel nieuwe bevoegdheid: hun
officieele titulatuur zal dan luiden
trichinenzoeker. Tot nog toe waa
een dergeliice functionaris in ons
laad een geheel onbekende ver
schijning, zooals ook de keuring
van varkensVleesch op trichine
aan onze abattoirs niet op het pro
gramma stond. Hebt u ooit aan
het gevaar van trichinosé ge
dacht, wanneer u een heerlijke,
niet geheel .gaar zijnde varkens
karbonade op uw bord had? De
keurmeesters maakten er zich
evenmin zorgen over, want .het
draadvormig opgerolde wormpje
kwam in ons land. nagenoeg ge
heel niet voor. Bekijk -de statistie
ken der laatste tientallen jaren...
de kolommen zijn in dit opzicht
blanco.
Besmetting eeér sporadisch
Slechts heel, heel sporadisch
werd een gevat van trichinosé ge
constateerd. Dat was b.v. om-
Df. De Gras) demonstreert voor de cursiste» hoe een elseschmoniter moet worden
uitgesneden. foto A.-ï'a. de Keyzer, Utrecht
's' A
streek» 1831 te Utrecht: een drie
tal opgeschoten jongens kreeg
's avonds trek en ging een kleine
eetgelegenheid binnen. Er was
rauw gehakt te krijgen en dat lok
te het trio erg aan... maar weldra
kregen ze gezwollen oogleden en
hevige buikkrampen. Een (taaltje
van bljzondëre diagnostiek leverde
de arts, die de patiënten onder
zocht en constateerde: trichi
nosé...'
Dat was een curiositeit in de
wetenschappelijke wereld en het
drietal werd dadelijk voor nauw
keurige observatie in een, zieken
huis opgenomen. Gelukkig was het
een geval van lichte infectie, zoo
dat de gevolgen niet zoo ernstig
waren. Eén dezer jongens werkt
thans als arbeider aan het
Utrechtsche abattoir en merkt
niets meer van de parasieten, die
nog in .zijn spieren leven, maar
zich niet verder kunnen ontwikke
len. Immers, menschenvleesch
wordt in dit deel van'de wereld
niet gegeten.
Hpewel de schrik iedereen in '31
even beet had, zag men in dit doo.d-
enkele geval toch geen aanleiding
om 't trichine-opderzoek op groote
schaal, waaraan hooge kosten ver
bonden zouden zijn, te gelasten.
Overigens meende men verder
voldoende veilig te zjjif door voort
te zeilen op het kompas van Am
sterdam, waar men dit werk wél
deed. Maar waarom zoo zult u
vragen - dan thans ineens deze
cursussen, die niet alleen in
Utrecht, doch ook elders op het
programma staan?
De tijden zijn veranderd: wij
leven momenteel in een oorlogs
toestand, welke op tal van gebie
den wisselwerkingen en nieuwe
krachten oproept. Daarnaast is
een omstandigheid^dat in Duitsch-
land de trichinenzoeker reeds
sedert jaren zyn arbeid Verricht:'
daar schijnt" deze gevreesde para
siet meer voor te komen. Hierbij
dient echter het feit in aanmer
king te worden genomen, dat men
daar veel rauw vleesch eet
onze degelijke vleeschbereiding
was feitelijk de beste „trichinen-
keuring", die Wij konden hebben.
Gezien de gewijzigde verhoudingen
en de plicht, ln dagen als dezï"
driedubbel waakzaam te zijn waar
het de volksgezondheid betreft, ia
in öns land het trichinenondepzoek
voor alle varkens, die geslacht
women, verplicht gesteld. En daar
de veeartsen allesonmogelijk
alleen afkunnen en het feitelijke
werk van vleeschmonsters nemen
tot het bestudeeren^ onder de mi
croscoop toe niet te" zware eischen
stelt, wordt thans een nieuw gilde
gevormd, dat straks als los amb-
tenaar naast het gewone dagelijk-
sche werk er wat bij kan ver
dienen.
Een geschooid oog
Zoo en passant hebben wij ook
al een en ander verteld, wat tot
de „leerstof der cursisten be
hoort! Straks moeten zij op het
groote landelijke examen ook kgn-
nen bewijzen, alles te weten om
trent den lichaamsbouw van het
varken, de typische leefwijze van
de trichine, waarom het te keu-
ten vleeschmonster juist van de
pijlers bij-het middenrif wordt ge
nomen, wat een comBresaorlum
is... Wij belanden hier bij den
practischen kant der opleiding.
Zooals gezegd, de trichine heeft
haar „lievelingsplaatsen": bij den
mensch zijn dit de arm- en been
spieren, doch bij het varken vindt
men het diertje bij een besmetting
hoofdzakelijk bij genoemde pijlers.
Rondom een geopend, geslacht
varken geschaard krijgen de cur
sisten les in hun feitelijke taak:
voorzichtig wordt een stukje
vleesch uitgesneden "en ln een
genummerd blikken doosje naar
het laboratorium gebracht. Daar
moeten de adspirant-trichinenxoe-
kers met een pincet veertien
vleeschsnippertjes "op een glas
plaat leggen, ingedeeld in genum
merde vakjes. Dan worden er nog
maals veertien stukjes, ditmaal
van een ander varken, aan de
„overzijde" van de plaat op de
zelfde wijze op een rijtje gedepo
neerd. Het geheel wordt met een
tweede glasplaat afgedekt en men
heeft een compressorium met de
„microsoooprijpe" vleeschmon
sters van twee varkens. Nu is het
zaak een geschoold oog te krijgen
om te speuren naar dat doorschij
nende draadje, fijntjes opgerold...
de groote vijand: de trichine. De
darmtrichine ia slechts enkele
millimeters groot en met het on
gewapende oog nauwelijks te ont
dekken, terwijl de diertjes, die
naar de spieren verhuizen, nog
kleiner zijn...
Ziehier in kort bestek Iets ver
teld over de eigenlijke taak van
den trichinenzoeker. Een speciale
scholing is niet noodig hij "moet
alleen nauwkeurig zijn en feeling
voor het nieuwe beroep hebben.
Zelfs huisvrouwen zou men kunnen
gebruiken,' want wie is precieser
dan een vrouw?
De rol van den rat
Ovérigens zou deze opleiding
overbodig zijn, wanneer er geen...
ratten bestonden. Want de rat, die
in menig ander opzicht ook voor
den mensch gevaarlijk wordt, be-
teekent voor de varkenatrichine de
noodzakelijke ontwikkelingsscha
kel. Wanneer een varken een rat
opvreet de parasiet kan ook
hier alleen via het darmkanaal
een anderen gastheer vinden la
de mogelijkheid van besmetting
reeds aanwezig. De trichine kap
selt zich in en wacht haar kans
af: zij weet, dat ook het -varken
weer wordt opgegeten... De
nieuwe ambtenaren zullen er ech
ter. voor zorgen, dat haar uiterst
minimale „kans" in de toekomst
precies tot nul wordt gereduceerd
S C H A A K R U RIE K
Oplossing Nd. 39 A door E. Wettbury: vier punten.
Wtt: KgZ, Dot, Td8, TdS, Le7, Pet, pl.
Zwart: Kei, T»3, pL bS, f7, f», S3. f"
1. ThJ, dreigt 2. Td4 mat.
1f5, 2. Lg5 mat.
1Td3, 2. Ld6 .mat.
1Ta4, 2. Da4: mot
Oploaaing No. 39 B. door O. Blumonthal: één punt
Wit: Kc3, Da4, Pgl, PhS.
Zwart: KhJ* Lhl, pl. c5, fS, g5, g3, g2.
l. Dg4t dreigt 2. PfS mat
1fg4:, 2. Kc4, gh3:, 3. Pt3 mat.
i Problaam No. 4IA.
t: KbT, Da5, Lh3, Pc4, Pat, pl. c2, a2, ft (acht
•hikken).
Zwart: Ke4, Dd2, LgS, Pd3, pl. U, d4, d6. e?
(acht stukken).
.Wit geeft in twee zetten mat.
L "a Probleem No. 4tB.
Wit: Kit, De«, Tc4, Lel, Lf3, Pb4, Pd4, pl. eS, (echt
etukken).
Zwart: Kcl, Tat, Th4, La?, LhT, Pal, pi. a3, c«.
c2, d3, h3, (elf stukkao).
Wit geeft In drie letton mat
No. 3SA. A. da Wilde (5). J. Steflen (S), A. P.
Maakenschijn (5), J. A. Vroom (5), D. L. Rieke (S),
J. W Stegeman (5), W. Bijl (5), A. Poldervaart
(5),_J. H. v. d. Velden (5), J Harmsen (5), J. Schr. (3),
J. Hillebrand (5), mej. W. F. Koch (5), W. Jongeneel
(S) A. Mas (5), H. Wanting (5), J. H. Burg Jr. (5), L.
Kappers (5), G. Hopman (5), A. v. d. Tol (3), W. de
Vrlea Jr. (S).
No. 3SB. C. J. Vogel (3), A J. Berkenbosch (3),
D. Schaap (3), J. H. Burg (3), X. H. Mosterd (3).
D. 't Hart (3), J. Oudenaarden (3), W. Pieterion (3).
Kmoch heeft ln dan Baarnscban ichtkamp voor.
treffelijk spel te xien gegeven en het had maar
weinig gescheeld, of hij had op dan eerstan prijs
beslag gelegd. Meer dan bij eenig ander speler
komt bij Kmoch het spreekwoord tot zijn recht:
„Ken goed begin la het halve werk". Kmoch atond
in de cerate ronde tegen Koomen kritiek, mizachlen
zelfs verloren. Zijn tegenstander miste echter de
beste voortzetting, Kmoch won. En van dat oogen-
bllk af toonde Kmoch lijn baatan vorm.
Hieronder da partij in questle, waarin baalist
werd, ot Kmoch ln detan wedstrijd goad of slecht
aeu spelen.
I Wit: W. Zoomen. Zwart: H. Kmoch.
1 Nlmxo-Indlscbo Verdediging.
I
1. d2d4
3. c2c4
3. Pblc3
4. Ddl—ct
Pgl—f#
e7—el
LM—1>4
,d7—di
Tegenwoordig speelt men algemeen 4pel.
Het is de vraag, of de tekstzet den toetssteen van
een grondig onderzoek zal. kunnen doorstaan.
S. a2a3
Het beste antwoord.
Lb4e7
Ne 8Lc»:t 6. Dc3:, Pe4 7. Dc2 Pc6 of 7.
cS ontstaan ingewikkelde stellingen, die waarschijn
lijk tot voordeel voor wit leiden. De zwartspelér
kiest een rustige voortzetting, welke echter niet
geheel bevredigend kan zijn, omdat nu een soort
Orthodox Damegambiet ontstaat, waarin zwart bet
tempo Lb4e7 verloren heeft.
Pgl—fS 8—♦-
7. e2e4
Een wilde zet, welke zwart weldra kana op tegen-
spel geeft. Met het eenvoudige 7. LgS gevolgd door
8. eg, bad wit uitatekend spel gekregen.
7.
8. PcS x e4
9. Lel—e3
10. Dc2xe4
11. De4c2
d3xe4
Pb8c6
Pf8xe4
y* Opnieuw ondernemend gespeeld. Wit offert een
plofi om aanval te krijgen. Het is echter zeer de
vraag, of hat voor de hand liggende 11. Dd3 niet
sterker was geweest
11
12. Le3d2
13. Pf3 x d4
14. Ld2cS
15.-0—0—0
f3—f4
Pc8xd4
Ddl x d4
Dd4c5
Men ziet het resultsst ven wit's pionoffer: een
mooie diagonaal voor Lc3 en tevens de open d-lljn,
waardoor de ontwikkeling van Lel- belemmerd
wordt
15. DcShS
16. g2-g4
De wltspeler houdt blijkbaar niet van halvt maat-
regelen. Dit tweede pionoffer dient om nieuwe lij
nen te openen.
16.DhS x g4
i De zwartapeler toont geenerlel angst
i 17. Lfld3 Dg4h3
t 18. Thl—gl
Zwart staat plotseling voor een zeer moeilijk
probleem, daar 18Lf6 wagans 19. LM:, TM:
20. Lh?:? cenigszins dubieus ts. Zwart kan namelijk
niet 20Dh7: antwoorden, omdat hij dan na
21. Td8t de dame verliest
18 .e6es
Misschien wal 18. Tt? beter, maar zwart
atond ln ladar geval voor ten zwart taak.
19. LcS x e5!
Fraai gespaeld.
19
20. Ld3xh7f
31. Tdld5l
D* points van wit's offercombinatie. De wl
ren baant zich ten wag naar da h-lijn.
DhS x eS
Kg8h8
21
22. Td5hS
Dt5—M
Stalling na 22. TdS—hS.
Wit versmaadt het remise door eeuwig schaak,
dat hij met 24. Lh?t kon beretjeen. Waarschijnlijk
terecht
24DM x e6
25. Dc2h7t Kg8—f7
26. Dh7xg7t?
In grooten tijdnood verzuimt wit de bette voort
zetting, welke bestond in 26. Tg7:t, Ket Kt TdSI.
Zwart had ln dat geval geen goede parade gehad
tegen de dreiging 28. Dh5t> b.v. 27Tdl 18.
Dh5f, Tf7 29. Tg8?, Lf8 30 Te5 enz.
28
27. Th5eS
Kf7e6
De6 x c4?
Zoodoende is wit reeds verzekerd ven remise
door eeuwig schaak.
22. Lc8—e8
I 23. Lh7f5f Kh8g8
1 34. LfSxalt
j "i -
Met dezen zet bezweert zwart de meeete directe
gaveren en hoewel zijn koning nog eenlgen tijd
onveilig blijft stgkn, is de winst bij zorgvuldige
voortzetting reeds verzekerd.
28. Kclbl Dc4—f7
29. h2h4 Ts8—d8
NstuUrlijk niet 39Dg7: 10. Tg7:, «7 1L
TgBf en wit forceert remise door herhaling van
ratten.
30. Dg7g4 Td8d7
31. Tgl-3l Td7xdlt
82, DgCX dl -®(7—f6
Wlt'z aanval Ja afgeslagen. De rest lz niet moei
lijk meer.
Er volgde nog:
33. Dd5, c8 34. Dd4, Dh4: 33. Da7: DM 38. Tét,
Df5| 37. Kal, Dd7 38. Dblt, Kf7 19. Cf4:?^LM 40.
Thl, Tg8 41. Th6, Tgl? 42 Kal, Defif.
Wit geeft het op.
Gevraagd wordt het samenstellen van 9
woorden, ieder van drie lettergrepen uit de
hieronder gegeven lettergrepen:
ar de de e ge gie haar in t
- kei komst kon loos me men 1
na na naar ner oor re sa
ter ter ti ton val wa
De woorden hebben de volgende beteekanis:
lotion
notarieele acte
iemand, die een rede houdt
inhoud van een schip
arbeidsvermogen
niet te noemen
vergadering
tusschenruimte
voorwerp
Heeft men de juiste woorden gevonden, dan
geven de eerste letters der negen woorden van
boven naar beneden gelezen, den naam van
een bloem weer.
Iedere Chinees, die het maar even kan
doen, houdt er zijn eigen kok op na, die van
's morgens vroeg tot 's avonds laat voor zijn
heer in de weer is, om hem de meest uit
gezochte lekkernijen voor te zetten. Daarbij
worden recepten gebruikt, die sedert duizen
den jaren beproefd gebleken zijn.
De Chinees (de mannen zijn de best* koks)
gebruikt voor elk gerecht een speciale pan,
nooit zal hij bijvoorbeeld groenten in aanra
king brengen met metaal, of vleesch met
email, hout of aluminium. In zijn ketiken
vindt men een arsenaal aan potten en pan
nen, schotels in verschillende vormen van
hout, tin, lood, koper, dun en dik porselein,
aardewerk, ijzer enz. Meestal beschikt hij ook
over een zestal pitten met verschillende ver
hitting. En bij elk soort gebruikt hij dan wear
de aparte apparaten voor de toebereiding;
zoo zal hij kool nimmer snijden met het
vleeschmes. Hij heeft een rijken voorraad
staven, vorken, lepels en nappen van diverse
soorten hout, zilver, koper, ivoor, bamboe
en glas.
Van de spijzen wordt men merkwaardig ge
noeg niet dik; de groote eters kunnen naar
hartelust genieten.
