2
BLAD
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1941
i
1
i*
BINNENLAND
ND EN DE
JuW VAN HET
UWE EUROPA.
/^wi*bimte-econ><ik"
-<*ons nieuwe welvaart
0 BRENGEN.
Rede van gezant
Werner Daitz.
De kindertehuizen van de
N.S.V.
Korte berichten.
MEISJE TE 0ISTERW1JK
VERMOORD.
Gewurgd aan rand van
dennebosch gevonden.,
De Nederlandsche
ambuIance-Oostfront.
REGISTRATIE VAN
DUITSCHERS.
Aanmelding tusschen
1 en 15 October.
'Officieele berichten.
GELD EN GOEDEREN
HET LIQUIDATIE-
BESLUIT 1941.
Liquidatie van naam-
looze vennootschappen
fiscaal begunstigd.
Het besluit op dividend-
beperking 1941.
RADIONIEUWS
M
Ui
I» Aiiaut^
»A*
onrtgek
«ochttn
wm d«
ten
ÖAM-.
return*
lid.
l VfN
A
i AnaenvM
Klein
I *~4, J<
«uii m,
J. v.
ilultilaf
otterdinvi
BD.
den Row
hoofd
en er nog
rden ge-
nburg.
Hoozen-
kanw
i Knijif
volgden Br
1 (Het 001-
r haar de
j. aula van het Koloniaal Insti-
ff Amsterdam heeft Zaterdag de
"Ë-f Werner Daitz uit Berlijn, prest-
«®fv,n den „Führerrat der Qesell-
«ir Europaische Wirtschaftapla-
Grossraumwirtschaft" een
"fL*»kkende en interessante voor-
ffiTgehouden over „Nederland en
^houw van het nieuwe Europa,
«/was voor- deze voordracht zeer
Jt. belangstelling uit alle kringen.
'rteDoIitieke en economische nieuwe
der Europeesche volkerenge-
"Zatchav en haar natuurlijke levens.
®Se van Gibraltar tot den Oeral en
fÜTrie Noordkaap tot aan de Noord-
Snuuwsrhe kust is, aldus spr. geen
^Jtenis voor Europa alleen. In de
"dere groote levensruimten over de
h«le wereld naderen gelijke gebeur-
f'float reeds haar voltooiing of wor-
n0g in het eerste begin. Men be-
rZf! slechts naar Oost-Azië te zien,
rfjjsr ook de Ooet-Aziatische vol-
zZtn gemeenschap op het punt stpat
nieuwe ordening door te voeren,
«vooï in de levensruimte van de In-
SJUe-Maleische volkerengemeenschap
er teek enen, die wijzen op den wil
1 KIt zelfde nieuwe ordening.
De wefeld is te verdeelen in zes
rnjote levensruimten. Ieder van hen
wordf"Kevorrr,d door een volkerenge
meenschap, die krachtens de wet der
raaen hun levens, en geboorteruimte
niet kunnen veraten zonder hiervoor
den prijs te moeten betalen van te ont-
aaiden. Hierin ligt een belangrijk, ons
nisiig stellend element voor de nieuwe
ordening der wereld. -
Deze grondwet der rassen is de laat
ste vierhonderd jaren geweld aange
daan, doordat de Europeanen geloof
den bij de ontdekking van de beide
Amerika's en Australië, de nieuwe we-
rtlddeeleii tot eenoverzeesch Europa
tl kunnen maken.
Waar men echter niet op gerekend
heeft, is, dat in de laatste eeuw de wet
der-ver-aarding in werking is getre
den, Politiek gezien hebben eerst
Noord-Amerika en daarna Zuid-Ame-
rika zich onafhankelijk gemaakt van
Europa en thans beleven wij ook de
■economische zelfstandigheidsverkla.
ring. De Noord- en Zuid-Amerikaan-
sche levensruimten zijn tot vollen was
dom gekomen en hebben hun zelfbe
schikkingsrecht opgeëischt. Daardoor
is het systeem van een kunstmatigen
band tusschen. Noord- en Zuid-Amen-
ka en de Europeesche levensruimte,
welke band door Engeland teri eigen
nutte gevlochten werd, vernield en
daarmede tevens de intellectualistische,
tegen de levenswetten indruischende
theóiie van democratie, parlementa
risme en vrijhandel. Het leven dgr
Europeesche volkerengemeenschap kan
niet langer in Noord- en Zuid-Amerika
en Australië beperkt blijven. Integen
deel, het stroomt in zijn natuurlijke
beddinf van Gibraltar tot den Oeral en
van de Noordkaap tot aan de Noord-
Afrikhansche kusten terug, grijpt weer
in de Oost-Europeesche ruimte in, om
den vijand der Europeesche volkeren^
gemeenschap, die zich daar vastgenes-
teM heeft: het Joodsche bolsjewisme,
te"'vernietigen'. Dit bolsjewisme, dat
de tegenspeler van het Engelsch-Jood-
tëhe liberalisme is, moet verdwijnen,
opdat Europa weer vrij wordt en de
volkeren van de Europeesche gemeen
schap hun leven naar hun volksche
wetten kunnen inrichten.
Deze nieuwe ordening en structuur
verandering zullen niet alleen het poli
tieke leven en de bestaande staats
rechterlijke constructies grijpen, maar
ook het economische leven van West-
Europa, dat gericht is op het overe.ee-
iche.
D» nation aal-socialistische economie
zche ordening heeft ook hier in den
koristen tijd bijzondere resultaten be-
haald.
Ook de Nederlanders behoeven bij
Ct nieuwe ordening van Europa niet
te vreezen, dat zij slechter af zullen
ton dom in den zoogenaamderi bloei
tijd van het liberalisme. Integendeel,
•uist de Europeesche groot-ruimte-
cconomie, die het economische zelfbe-
rHAKSft tEikkingsrecht van de Europeesche
volkerengemeenschap vernieuwt en tot
uitdrukking bTengt dat zeilde zelf-
ufzchikkingsrecht, dat Noord-Amerika
Juid-Amerika, Oost-Azië en Indië voor
™t opeischen zal Nederland een
tuniwen bloeitijd brengen.
«tgeland heeft niet alleen Nederland
ruil van zijn twijfelachtige bescher-
■uwg van zijn beste koloniën beroofd,
°ok van het grootste deel van zijn
Mtuurlijken tusachenhandel met het
beland.
Want Rotterdam, Amsterdam en
Hamburg en Bremen, de natuurlijke
]~™erpen zijn in werkelijkheid naast
™™n van Europa naar de overige
■Wddeeien.
hier hebben de Engelsche roof-
n zich ingedrongen en het
r®™jte deel van dezen natuurlijken
v~*nenhandel over de Londensche
kt", *eten te leiden en aan het
RiMhe pond schatplichtig gemaakt,
tcweest" l^n hun beste helpers
Noodzskelijke stnctnarver-
andering in onze economie.
lifSyff *en nieuwen uitbouw van de
vtrwi he economie structüur-
ntoes.rf'11? hct noodzakelijke gevolg
o( ,„d begrijpelijk. Want op eon
Neder!» jman'er kan men de 73 procent
'ukomTfu - die ever een zeer gering
^ritówJ"«^bikken en van den legen-
h»nd.i "ihmakend'en overaeeschen
«iet h»i?emi" geprofiteerd hebben,
die W Staatssecretaris Bakker,
*oomrav.geleden een opmerkelijke
dez» gehouden heef', wees reeds
noodzakelijke structuurver
andering te de Nederlandsche econo
mie.
Ook voor de bedrijfs-econo>nie,en de
industrie zullen zekere structuurver
anderingen noodzakelijk worden om de
doorsnee-levensstandaard der arbeiders
te kunnen verhoogen.
De zeer belangrijke Duilsche op
drachten voor Nederland z.jn reeds de
eerste kenteeke.,en van een practische
wederzijdsche hulpvcrieerring der con.
tinentate arbeidsgemeenschap en voiks-
econoniie. Het bevorderen van over-
zeeschen handel en verkeer kan
natuurlijk eerst na den vrede mèt
succes geschieden.
Hier zal de Europeesche grotjtruimte-
economie vanzelfsprekend aan de
medewerkende volkeren op de eerste
plaats opdrachten geven. Zoodat ook
deze sector van de Nederlandsche
economie een grooteren bloeitijd tege
moet gaat. Dat, het nu gebruikelijke
Europeesche handssysteem reeds goed
functioneert, wordt bewezen door het
feit, dat de Duitsche handel op dit
oogenblik op het zelfde peil staat als
in het jaar 1938, dus vóór het uit
breken van 4en oorteg.
Er is geen enkëhfc-#eden om aan te
nemen, dat de buitmilandsche handel
van andere volkeren, niet eveneens
minstens op dezelfde hoogte van het
vooroorlogsche tijdperk kan komen.
Waarschijnlijk zal deze daar zelfs hoog
boven uitkomen.
Dit geldt ook voor overzeesche pro
ducten. Want na de vernietiging vari
het Joodsch-bolsjewistisch systeem zal
geheel Oost-Europa afzetgebied ge
maakt worden voör de tropische pro
ducten.
Spr. besloot met er op te wijzen,
dat de nieuwe kameraadschappelijke
samenwerking, die de volksche souve-
reini^eit volkomen ^respecteert, natuur
lijk een economische en politieke
structuur noodig heeft, die tegenover
gesteld is aan de Europeesche struc
tuur or,der de Engelsche heerschappij
in de laatste Z5 jaren. Engeland heeft
volgens het principe: „Verdeel en
heersch" op een verzwakking van de
Europeesche politieke en economische
samenwerking aangestuurd en daar
door de levenskracht, de onafhanke
lijkheid en de mogelijkheid tot produ-
ceeren verzwakt, terwijl het Duitsche
systeem;, „Vereenigen en leiden" op
het tegenovergestelde principe berust.
De Europeesche revolutie, door
Duitschland en Italië geleid, omdat
deze landen het eerst ondervonden
hebben, dat nood bidden leert, zoo
eindigde de heer Daitz, zal het oude
spreekwoord weer van kracht maken,
dat vréde voedt en onrust verteeft.
PRETTIGE WEKEN WPRDEN ER
DOORGEBRACHT.
Men schrijft ons via het A.N.P.:
Behalve dat de N.S.V, in Nederland
Op uitgebreide schaal kinderen ter.
verzorging in gezinnen onderbrengt,
houdt zij zich ook bezig met het uit
zenden van tal van kinderen naar de
voortreffelijke kindertehuizen der
N.S.V. Niet alleen tijdens de vacantie,
doch het geheele jaar door kunnen de'
kinderen daar 5 of 6 weken op bij
zondór prettige wijze doorbrengen.
Vrijdag zijn dn. het jeugdtehuis dér
N.S.V. te Bad Salzuflen 60 meisjes
aangekomen uit Nijmegen, Groningen,
's-Hertogenbosch en Utrecht en in het
jeugdtehuis Heiden Oldendorf 50 jon
gens uit Amsterdam. In een omgeving
met een bekoorlijk landschap staan
den kinderen zes weken van voor
treffelijke verzorging en van. een
prettig kameraadschappelijk samen
zijn te, wachten.
'In ruil voor de gastvrije ontvangst
van «deze kinderen uit' Nederland in
de 'tehüizen van het Duitsche rijk,
zijn in h^t onder Duitsche leidihg
staande jeugdtehuis der N.S.V. .Mor
genrood" te Oisterwijk 80 meisjes uit
de gouwen Dusseldorf en Westfalen-
Zuid gedurende vijf weken uitgenoo-
digd. De artsen hadden dezen Duit-
schen kinderen een verblijf in een
tehuis met zeeklimaat voorgeschre
ven.
In dé weken, dat de kinderen hier
verbleven, hebben de manschappen
van de ïn de btturt gelegen stand
plaats van het luchtwapen en van dé
Schutzpolizel zich zeer behulpzaam^
jegens" het kindertehuis en zijn gakten
betoond. De geest vanh artelijke ge
negenheid tusschen de mannen in
uniform 'en de jeugd kwam vooral tot
uiting op het kinderfeest, dat aan het
einde van 'het vacantie verblijf ge
geven werd. Zoowel het luchtwapen
als de Schutzpolizel verschenen met
een muziekkorps om het programma
(ter kinderen pp te vroolijken en den
middag tot een, waarlijk feestelijk
samenzijn te maken. Bijna vier uur
lang was het kindertehuis vervuld
van zang, muziek, tooneelspel en vele
andere vroolijke dingen, waar oud en
jong van genoten.
De chefs der standplaats van het
luchtwapen en van de Schutzpolizei,
alsook de gevolmachtigde' van den
Rijkscommissaris RitterbUsch uit
's-Hertogenboech en een vertegen
woordiger van het „Arbeidtsbereich
der N.S.D.AP." hadden gevplg gege
ven aan de uitnoodiging en woonden
den geslaagden middag bij. In wel
gekozen wóórden kenschetste luite
nant-kolonel Körner in zijn toespraak
de beteekenis van deze verbondden-
héid tusschen weermacht en de Duit
sche- jeugd door erop te wijzen, dat
zijn manschappen te midden van de
Duitsche jeugd kunnen begrijpen en
aanvoelen, waarom zij thans in uni
form ver van eigen hjiis den strijd
moeten voeren' „voor de jeugd en
daarmede voor een betere toekmpst
van het Duitsche volk".
Zaterdagmorgen werd de zestigjarige A.
van R te OiaterwiJk c 3od achter z(Jn woning
aangetroffen. Men vermoedt, dat de man des
nachts iemand ln z(jn tuin heeft gehoord, en.
op onderzoek uitgaande, In de duisternis in
de looterzptK Ie geraakt, waarin hij verdron
ken Is.
In de uitgestrekte bosschen van
Oisterwijk is Vrijdagmiddag omstreeks
vijf uur een moord gepleegd op een
dertienjarig 'meisje uit Rotterdam, dat
gelogeerd was op een der boerderijen
van BalsvoOTt ónder de gemeente
Haaren.
De ouders kwamen het meisje juist
halen, om haar mee terug naar Rotter
dam te nemen. Het kind reed vooruit,
zoodat de oudera haar uit het gezicht
verloren. Een uur latc-r was het meisje
nog niet op de boerderij aapgekomen.
Men ging dadrop zoeken en vond het
dood aan den rand van.een dennebosch.
Zij was gewurgd. Haar'rijwiel was ver
dwenen: Wel vónd men bij het slacht
offer een heereirrijwicl. Men,-maakt
hieruit op, dat 4e dader onraEÉ heeft
gespeurd bn met de fiets v»n het
.meisje er' van door is gegaan, Deze fiets
werd Zaterdagmorgen in het bosch
teruggevonden.
De politie werd terstond verwittigd
en het Bossch.e parket stelde zich op de
hoogte van hét gruwelijke gebeuren.
Verdachte gearresteerd.
Omtrent den moord op het dertien
jarige Rotterdamsche meisje Annie R.,
vernemen wij van bevoegde zijde na
der, dat de Gisterwijksche politie,.in
samenwerking met de Tilburgsche
recherche, er in geslaagd is zooveel be
zwarende gegevens te verzamelen, dat
zij kon overgaan to.t voorloopige in
hechtenis neming van zekeren van B.
uit Tilburg. Verdachte blijft echter
hardnekkig ontkennen, doch de fiets,
welke óp de piaats van den moord ge
vonden wérd, is als de zijne herkend.
Ook zoekt de Tilburgsche politie
verband tussfchen dezen moord en dp
verdwijning van het tienjarige Til
burgsche meisje Ria Pagie, dat reeds
veertien dagen wórdt venrrist.
ANONIEME GIFTEN.
De Nederlandsche ambulance heeft
de volgende anonieme giften ontvan
gen;
Schoenenmagazijn te Tilburg 25,-,
mej. A. M. te R. 2,—, NN f 15,--, in
geleverde metalen 7,44, ter navolging
500,inhoud bridgepot 12,64, da
mes B. te H. 4,—, D. R. te W. f 2,50,
P. W. te H. 10,—, Aristos 50,—
mevr. K. van D.-S. 10,voor de'
tweede 100.000,100,—, voor de
gewonden van elke nationaliteit 5,
van M. te N. 5,—, N. N. te W. f 25,—,
bezoekers goochelsvond te Z. 21,35,
chauffeur C. J, M. te R. f 1,hotel
de G. 25,-, onbekende N.V. f 1000,—,
dominéé H. 25,voor de ambulance
0,50, voor uw zegenrijken arbeid
10,de heer E. te 's-G. f 10.F.
H. T. te»Z. 100,—, N.N. te R 250,—,
N. N te 's-G. 5,—, de R. te R. 5,—,
voor yriend en vijand f 1Ö0,ter
verzachting van het vele leed f 25,
met heil- ei), zegewenschen 10,—.
fam. van N. te V. f 10,vanH., Huis
ter Heide /l,èen huismoeder te
Maastricht 2,schipper D. van Vi.
te R. f 5,—, R.K. journalist 1,S.
S. H. te H. menschenplicht teri
aanzien van oorlogsgewonden ondanks
meeningsverschillen D. 2,voor
onze medemenschen f 1,plicht te
genover ambulance-leden, waar Ne
derland trotsch op kan zijn 10,
oud-verpleegstér N. te G. 2,50,
mej. N. N. te B. f 1,omdat de Ne
derlanders te lamlendig zijn om mee
te vechten 10,-.
FOKVEEDAG TE BARENDRECHT.
Op 24 September a.s. houdt de Pro
vinciale Bond van Rundveefokvereeni-
gingen in Zuid-Holland in samenwer
king met de Stamboeken" voor var
kens, schapen en geiten, een centra-
len Fokveedag voor Zuid-Holland op
een terrein gelegen in de onmiddel
lijke nabijheid van het station Baren-
drecht der Ned. Spoorwegen.
Sinds enkele jaren ontbrak den
Zuidhollandschen Bond de mogelijk
heid om een Fokveedag te houden,
zoodat thans met spanning wordt te-
gemoetgezién naar hetgeen de fokkers
gedurende dien tijd hebben gepres
teerd.
Hét programma, hetwelk aan hooge
eischen voldoet, telt, behalve de kam-
pioenschappen, niet minder dan 14
klassen.
Behalve een belangrijk bedrag aan
geldprijzen, zijn voor 43e voornaam
ste groepsklassen twee zilveren wis-
seblekers beschikbaar.
Naar gebleken is, zijn nagenoeg alle
klassen goed bezet, zoodat de fokkers,
^niettegenstaande de minder gunstige
vooruitzichten op het gebied van de
rundveefokkerij, den vreemden be
zoeker toch willen toonen, i4at Zuid-
Holland op dat gebied vermag.
De klasse stierkalveren is naar leef
tijd onderverdeeld in een viertal groe
pen.
Mede* in verband met het feit, dat 4e
veehouders noodgedwongen minder
vee zullen moeten, aanhouden, zal er
naar worden gestreefd de kwaliteit
van hetgeen overbUaLao®hoog mo
gelijk op te voerefJipr*
Dientengevolge iac-erik meer aan
dicht worden geschonken aan het
mannelijk fokmateriaal, waardoor deze
klasse sierkalveren zeer zeker de aan
dacht zal»trekken van den belangstel
lenden bezoeker.
Naar men ons verzekerde, is ook de
deelneming van de kleinveestamboe-
ken bevredigend, zoodat deze fokvee
dag de belangstelling verdient van
een ieder, die op eenigerlei wijze bü
de runveefokkerij is betrokken.
„NIET KLETSEN, MAAR DOEN".
Max Blokzijl spreekt hedenavond
van kwart voor acht tot acht uur over
Hilversum II over: „Niet kletsen, maar
doen".
c In het heden verschenen Verordenin
genblad is opgenomen een verordening
van den Rijkscommissaris voor het be-
zetjf Nederlandsche gebied betreffende
de registratie der Duitschers.
Hieraan ontieenen wij Het volgende:
Alle personen van Duitsche nationa
liteit, die in het bezette Nederlandsche
gebied wonen of verblijt houden, zijn
verplicht zich in den tijd van I tot en
met 15 October 1941 aan te melden bij
den voor hun woon- of verblijfplaats
plaatselijk bevoegden gevolmachtigde
van den Rijkscommissaris voor de pro-
vincies( politie-officier).
Niet geregistreerd worden:
De personen, behoorende tot een der
bureaux van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied,
De personen, behoorende tot de
Duitsche weermacht en de „Waffen-
SS" en het overige personeel hiervan.
De personen, behoorende tot de Duit
sche orde- en. veiligheidspolitie en den,
rijksarbeidsdienst.
Niet-i akoming„ kan^estrgff worden
met hechtenis van ten hoogste zes we
ken of met geldboete van ten hoogste
honderd en vijftig gulden.
De Nederlandsche voorschriften Aiet
betrekking tot den aan- en afmelding
bij de bevolkingsregisters en de ver
blijfsregisters blijven ook voor perso
nen van Duitsche nationaliteit onaan
getast.
WIJZIGING EN AANVULLING VAN
DE „FLAATSINGSVERORDENING
OVERHEIDS- EN SEMI-OVER-
.11 HUISPERSONEEL 1940".
De Nederlandsche Staatscourant
van 29 Augustus bevat een beschik
king van den secretaris-generaal van
het departement van Binnenlandsche
Zaken, waarbij in de „Plaatsingsver
ordening overheids- en semi-over-
heidspersoneel 1940" eenige wijzi
gingen' en aanvullingen zijn aange
bracht.
Het voornaamste daarvan betreft:
1. Uitbreiding van het aantal ca
tegorieën yjjin persaonen, waaruit va
catures bij den overheidsdienst moe
ten worden vervuld, en wel met
leden der N.S.B. en van Nationaal
Front, die als zoodanig op 15 Mei 1940
reeds bekend waren;
T Bevoegdheid van den secreta
ris-generaal van het departement van
Binnenlandsche Zaken om de benoe
ming of indienststellintyan personeel
nietig te verklariefiaBpfevallen, dat
zulks is geschied in strijd mot de be
palingen der plaatsingsverordening.
3. Wijziging van de in die verorde
ning vervatte regeling nopens het
toekennen van verhuiskosten aar
hen, die op grond van ,4e-bepalingen
der verordening in eene functie, zijn
geplaatst buiten hunne tegenwoor
dige woonplaats.
ONTSPANNING VOOR OORLOGS
GEWONDEN.
Op initiatief van me,vrouw Hiddink,
bekend als v.de Haagsche soldaten
moeder, hebben de Nederlandsche
oorlogsgewonden, die nog in verschil
lende inrichtingen in Den Haag en
omgeving worden verpleegd, j.l. Za
terdag een ontspanningsdag gehad, die
zonder twijfel nog lang in hun her
innering zal voortleven.
Om tien uur voeren zij met het
stoomjacht Pauline af van den Trek-
weg naar de Kager- en Brasemer-
me'eren. Dank zij verschillende milde
gevers was er voldoende proviand aan
boord. Dit en een amateur „bandje"
droegen er toe bij om een zorgen- en
distributievrije stemming te brengen.
Op de Kaag werd aangelegd bij de so"
cieteit van de zeilvereeniging van dien
naam, waar het bestuur den „jorigens"'
verschillende vervêrschingen deed
aanbieden. Bij terugkeer in Deri Haag
was er nog een gemeenschappelijk
dinertje in het restaurant „Deü Hout",
mogelijk gemaakt door 'de giften van
eenige Haagsche industrieelen. De
sergeant van het luchtwapen Roos,
bracht daar, onder, aanbieding van een
fraai bloemstuk, de soldaten-moeder
dank voor den prettigén dag en voor
alles wat zij steeds voor hem en zijn
wapenbroeders had .gedaan. Ook me
vrouw Hidduik voerde nog het woord
om nogmaals te verzekeren, dat zij
voor haar „jongens" steeds oo den bres
zou blijven staan. 'V
Bij besluit van den secretaris-generaa! van
het departement van Binnéhlanjlacho Zaken
van 29 Aug. 1941 ia jhr E. E. M, van Nispen
tof Panirerden op zijn verzoek, -net Ingang
van 9 September 1941, als burgemeester van
de gemeente Beek en Donk eervol ontslagen
B(J besluit van den secretaris-generaa-! van
het department yan financiën is aan D. H.
Bennink, verificateur der-Invoerrechten en
accijnzen le Arnhem, met ingang van 1 Oct.
1941 op zijn vezoek eervol ontslag Uit 's Rijks
dienst verleend: la met Ingang van 1 Sept.
1941 benoemd tot Inspecteur J>|j de staats-
landbouwbedrijven te Wleringerwerf (Wie-
rlngermeer), Ir L. R. Wentholt, tijdelijk ad-
junct-rijkslamdbouwconeulent te .Utrecht.
Van bevoegde zbde ontvingen wtf
het volgende commentaar op het
Liquidatiebesluit:
In het Verordeningenblad ia afge
kondigd een besluit van den lecre-
taris-generaal van het departement
van Financiën, betreffende vrijstelling
of vermindering van belasting by
ontbinding van naamlooae vennoot
schappen. Het betiuit wordt aange-"
haald ajs „Liquidatiebesluit 1941". De
daarbij uitgevaardigde regeling komt
onder meer tegemoet aan een wensch,
in het bijzonder uit de kringen van
het bedrijfsleven en van de huizrfn-
maatschappijen herhaaldelijk geuit,
om naamlooze vennootschappen te
kunnen ontbinden zonder dat zulks
leidt tot al te ernstige gevolgen van
fiscalen aard.
Het geven van de gelegenheid tot
zulk een ontbinding ligt trouwens in
de lijn van een ^elastingpolitiek, die
,het noodelooze4 gebruik van den
rechtsvorm der naamlooze vennoot
schap wil tegengaan en de persoon
lijke verantwoordelijkheid van den
ondernemer wil bevorderen, waar dit
pas gééft.
Waarom liqniéatia «vcrwocen.
Deze wensch Is het gevolg van de omstan
digheid, dat, ïhdien vroeger bedrijven of be
leggingen gestoken werden In den rechts
vorm van een naamlooze vennoot.schap, dtt
niet altijd geschiedde omdat uitsluitend deze
rechtsvorm in aadmerking kwam, maar veel
eer omdat men werkelük een keuze kon
doen. B|j deze keuze werden uiteraard voor-
eh nadeelqn van den rechtsvorm der naam
looze vennootechap tegen elkander afgewo
gen ei) bij dit afwegen legden ook overwe
gingen van fhcalen aard gewicht in de
schaal ten gunste van den naamlooze*ven-
nootschapsvorrrt
Dit gewicht werd reeds lichter door het
invoeren van de winstbelasUng. Het ver
dween reeds in'menig geval toen de winst
belasting werd verhoogd tot 3D/2 pf 2»'/2
hetgeen geschiedde bij het invoeren van de
ryksoppenten op de winstbelasting. Nu het'
Dividendbeperkingsbesluit is afgekondigd,
terwijl een verdere verhooging van de winst
belasting voor de deur staat en het betrok
ken worden van rechtspersonen in de ver
mogensbelasting waarschyniyk is, is het ge
wicht. dat het fiscale element by de keuze
van den rechtsvorm doet gelden, doorgaans
yr de apdere schaal van de weegschaal te
rechtgekomen.
Voor beleggingsdoeleinden is de naamlooze
vennootschap als rechtsvorm nimmer meer
voordeelig in fiscaal ofzicht. Voor onderne
mingen slaat tenslotte de schaal nog s'echts
door ten gunste van tjien rechtsvorm, in
dien de aard van die onderneming mede
brengt. dat het aantal risico-dragendéh
groot is. Zijn de risico-dra gen den uitfluitend
(of vrijwel uitsluitend) rechtspersonen, die
aan de winstbelasting onderworpen zijn, dan
valt echter ook thans nog niet in het alge
meen te zeggen, welke rechtsvorm de aan
gewezene Is. De dividendbeperking en wel
licht da* verwachte vermogensbelasting zijn
hi den regel de eenige elementen van fisca-
'en aard, die tegen den naamloozen vennoot
schapsvorm pleiten.
Waarom belastingfacllitelten noodig?
Iitfusschen is de keuze van den rechtsvorm
op het oogenblik meestal slephts aan de
orde in dezen zin. dat men zich afvraagt of
men den gekozen rechtsvorm moet prijsge
ven door de naamlooze vennootschap te ont
binden en haar werkzaamheden door de aan
deelhouders te doen voortzetten, hetzy als
bedrijfsuitoefening, hetzij als beheer van be
leggingen Doch de fiscale gevolgen van
zulk een ontbinding zouden, was het Liqui
datiebesluit niet tot stand gekomen, door
gaans afschrikken van het nemen van een
beslissing van die strekking. Zeker, de ven
nootschap die ontbonden wordt, zal voor het
vervoeg geen vermogensbelasting hebben te
betalen, zij zal geen winstbelasting behoeven
te voldoen over ïde winst, welke zij nog be
haald zou hebbeh bij niet-ontbinding zij zal
over de Hquidajpe-uitkeeringengeen dtvl-
dendbeperklngsbfelasting hebben te betalen.
Maar hier staaflt tegenover, dat de bij de
liquidatie aanwelpige. nog niet eerder belaste
wipstrgserves van de vennootschap zullep-
worden getroffen door de winstbelasting,
welker hoogte over 1941 nog niet,bekend is.
en dat. volgens het bes'uit op de inkomsten
belasting van de aandeelhouders ^^komsten-
belasting zou worden geheven over het door
hen ontvangen gedeelte van de liquidatie-
uitkeering, dat niet is terugbetaling van ger
stort kapitaal. Bovendien kan de vereffening
van de vennootschap gepaard gaan met de
overdracht van onroerend goed door de yen-
nootschap op haar aandeelhouders, welke
overdracht kan leiden tot heffing van 3 91
registratierecht en eventueel tot heffing vaj
waardevermeei|deringsbelasting. De ovei
dracht van de roerende goederen zou leid»
tot hbffing yan V2 omzetbelasting. Dit
les by elkander zou ln menig geval van een
liquidatie weerhouden.
Welke zyn de faciliteiten?
Het Liquidatiebesluit geeft nu als voor
naamste faciliteit, dat de aandeelhouders
over de ïquidatie-uitkeeringen gqen inkom
stenbelasting zullen behoeven te betalen:
evenmin zal ter zake van de overdracht van
goederen door de naamlo<v* vennootschap
op haar aandeelhouders registratierecht of
waaideveimeerderingsbelasting worden ge-
hevep over de waarde (of een itee' van de
waarde- van de onroerende goederen, ter
wijl ovei de waarde van de roerende goede
ren ook geen omzetbelasting wordt geheven.
De liquidatie-uitkeering wordt wel belast
m^t winstbelasting, voor zoover zij bestaat
\iit winsten welke nog niet door de winst
belasting getroffen was. Hierby zal echter
het thans bestaande tarief wor
den toegepast. De te verwachten verhoo
ging van de winstbelasting heeft de thans
zich ontbindende naamlooze vennootschap
dus niet te (juchten, ook niet over de winst
van het jaar 1941.
Voorts zal de naamlooze vennootschap ge
heel en al buiten het bereik van het besluit
op de dividendbeperking 1941 en vap de
commissarissen-belasting va'len. Wat de com
missarissen-belasting betreft echter alleen
van het hierna te noemen overdrachtstijd
stip af. Eventueel nadien betaalde commis-
sarissenbelasting zal worden teruggegeven
aan de commissarissen.
Welk N.V.'s kunnen profiteeren?
De faculteiten zyn van toepassing op alle
naamlooze vennootschappen, d-och uitsluitend
voor zoover zy in 1941 in liquidatie *yn ge
treden, hetzy vóór de afkondiging van het
Liquidatiebeesluit, hetzy binnen 2 maanden
na de afkondiging daarvan.
Uiteraard moet de vereffening ook wer-
keiyk ep met rede'ijken spoed geschieden.
Door te lang talmen met de vereffening kan
de naamlooze vennootschap de vrystellirtg
van registratierecht waardevermeerderings
belasting en omzetbelasting verspelen. Maar
voor'de winst- en inkomstenbelasting wordt
de vereffening geacht te hebben plaats ge
vonden op een fictief tijdstip, aangeduid als
het overdrachtstijdstip.
Dit tijdstip mdet liggen tusschen 31 De
cember 1940 en het ofcgenblik, waarop sedert
de afkondiging van het tiquldatiebesluit 2
maanden zullen ztjn verstreken. Birinen deze
tijd grenzen kan het overdachtstijdsti% door
de naamlooze vennootschap VTy woraep ge
kozen.
Het bedoe'de „overdrachtstfldstip" ia van
belang voor de wlnstbelastng. de Inkomsten
belasting, de dividendbelasting en de com
missarissen be lasting, en bovendien voor de
vraag, welke inspecteur het ^Liquidatiebesluit
heeft toe te passen (art. 8).
Het Liquidatiebesluit behandelt eerat ult-
slutend het geval, waarin het bedryf van de
vennootschap het bedryf van de gezamen
lijke aandeelhouders (firma) wordt, en net
daarmede geiyk te stel'en geval, waarin het
bedrijf van de naamlooze vennootschap met
door de aandeelhouders wordt voortgezet als
a#zonderiyk bedryf, doch met het reeds be
staande bedryf van de gezameniyke aan
deelhouders wordt versmolten.
De fiscale slotbalana van de naamlooze
vennootschap wordt beschouwd al» openings
balans voor de firma, met dien veratande.
dat een bepaa'de winstbelastingschuld dte
over de winst van het tijdvak dat met het
overdrachtstydstip eindigt niet als aftrek
bare schuld geldt voor de naamlooze ven
nootschap. maar wel «voor <Je firm®. De
winstbelasting ter. zake van de liquidatie
wordt "geheven op de grondslag van d« be
doelde fiscale balans. De Jongste winst, be-
nevena de z g. overgangsreaerve, en de stille
reserves welke by het opsteVen van de fis*
dale liquidatiebalans aan het licht treden,
worden dus belaat met 31'/» of 23Va
Wat het Liquidatiebeslutt zelf betreft, die
nen belanghebbenden in het bijzonder te let
ten op art. 3 Dit bepaalt onder
de vereffenaar» binnen f we^ na hct ont-
blndlngsbesluit eenige gegeveng ,^"5°
te leggen aan den inspecteur, binnen wlehe
dienst kring de naamlooze vennootschap op
hot overdrachtstydstip gevestigd waa of fe-
veatigd ui ztjn. it reed» vfcór\
ven het besluit, doch in 1941,
tasloten. dan tand in— tarml
«en met 31 Aujustu, ?94t J
Voor verdere byao'nderhedr
near bet Uquidatiebceiu
t ont
Wordt
1941 zalf.
TOELICHTING.
Van bevoegde xyde ontvingen wij' het vol
gende commentaar op het besluit op de dt-
videndbeperking mi
Het besluit op de dividend be per king /1MI
beoogt er voor te waken, dat niet mpgr di
vidend wordt uitgekeerd dan wenschelljlc
wordt geacht.
Het besluit gaat af van uit. dat tegen ean
dividend, dat tiiet meer daA zes ten honderd
van het gestorte aandeelenkapitaal bedraagt
7" waarby onder gestort aandelenkapitaal
ten hoogste ljet nominaal bedrag van de aan.
deelen wordt verstaan redelijkerwijs geen
bezwaar Kan worden gemaakt. Uit keeringen
boven 6 Jsuperdividenden) zyn by nagm-
looze vennootschappen en commanditaire
vennootschappen op aandeelen met een aan
deelenkapitaal van 500.000 of meer slacht*
toegelaten tot het percentage van het ge
storte aandeelen kapitaal dat als dividend la
vastgesteld over het laatste boekjaar, dat
niet onder de bepalingen van dit besluit valt.
Bovendien worden deze superdividenden aan
to*.400 ten honderd atygende en als pro
hibitief aan te merken superddvidendbeJas-
ting onderworpen.
De grondslag voog de berekening van da
superdividendbelasting wordt gevormd door
de uitdeelingen over een boekjaar en wel
voor de eerste maal over hi»t boekjaar dat
op 31 Decembe 1940 eindigt of op dat tyd-
stpi loopende is. Er is due ook superdivt-
dendbelasting verschuldigd voor uitdeelin
gen, die reeda. voor het m werking treden
van het besluit zyn vastgesteld. De belasting
wordt echter in zulhe gevaHen slecht* tot de
helft geheven.
Vinden uitdeelingen van verschilde per.
centages op verschillenue soorten aandeelen
plaats, dan behoort dé superdividondbela».
„ting voor elke soort overeenkomstig het
daarop gestorte bedrag afzonderiyk te wor
den berekend.
Is het kapitaal, waarover ^dividend kan
worden uitgekeerd, te laag in verhouding tot
het werkeiyk in het bedrijf aangewende ka-
pital (aanwezig zyn van belangrijke zicht
bare reserves), dan kunnen de vennoot
schappen tegen betaling van een belasting
op de herkapitalisatie" het nominale kapi
taal aanpassen aan het kapitaal waarmede'ln
werkelijkheid de onderneming wordt gedre
ven. en zoodoende de mogeiykheid openen
tot een behooriyke, niet aan de supertUvi»
dendbelasting onderworpen winstuitdeellng.
De herkapitalisatie kan ook nog ten aan-
lien vande uitdeelingen. die voor het in
werking treden van het besluit vastgesteld
werden, plaats vjnden Zij kan uiterlijk ten
aanzien van een boekjaar plaats vinden de*
vóór 1 Januari 1943 eindigt.
De be'asting op de herkapitalisatie be
draagt bij eer verhooging van het aandee
lenkapitaal van niet meer dan 100 ten hon
derd, 10 ten honderd; bij een vei hooging
van meer dan 100 ten honderd, doch niet
meer dgn 200 ten honderd, 15 ten honderd
en bij een verhooging van meer dan 200 ten
honderd, 20 ten honderd vap de vèrhoogng.
De verkrijging van bomi^-aandeelen. voort
vloeiende uit de herkapTtalisatie, is vrijge
steld van inkomstenbelasting en dividend
belasting.
Behoort de vennootschap wegens de ver
hooping van het aandeelenkapitaal winstbe
lasting te betalen, doordat een nog niet be
laste overgangsreserve voor de kapitaalsver-
hooging wordt aangewend, dan bedraagt de
winstbelasting in hoofdsome en opcenten
slechts IIV2 ten honderd. -
Ter zake van de verhooging~van het aan
deelenkapitaal wordt geen registratierecht
geheven.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat de
belasting op de herkapitalisatie verschuldigd
is. ongeacht of de verkrijging va» aandeelen
ten gevolge van de herkapitaliaatie volgens
de algemeiki geldende voorschriften tot hef
fing van inkomstenbelasting of dividendbe
lasting of een andere belasting aanleiding,
zou hebben gegeven.
De bestuurders van een vennootschap zyn
verplicht, yan uitdeelingen terzake waarvan
supcrdmnendbelasting verschuldigd is, bin
nen twee weken na den dag waarop het
besluit tot uitdeeling is genomen, bu den in
specteur aangifte te doen en de super divi
dendbelasting, ook zonder dat een aanslag-
bi'jet is ontvangen, te voldoen binnen één
maand, nadat het besluit tot uild .^ling is
genomen. Is het besluit tot uitdeeling vóór
het in werking treden van het beshiit op da
dividendbeperking genomen, dan behooren
aangifte en betaling resp. binnen iwee we
ken en één maand na het in werkiug treden
plaats te vinden
Worden meer dan eens uitdeelingen over
het zelfde boekjaar vastgesteld interim
en slotuitdeelingen. dan behoort de belasting
nó elk besluit volgens de som van de tot
dusverre over het boekjaar vastgestelde uit
deelingen opnieuw te worden .berekend. De
voor vrobgere uitdeelingen over dit boek
jaar reeds betaalde belasting wordt hierby
verrekend.
Van de herkapitalisatie behoort eveneens
door het bestuur binnen twee weken nó den
dag waarop het besluit tot herkapitalisatie la
genomen by den inspecteur aangfte te wor
den gedaan De deswege verschuldigde her-
kapitalisatiebelasting moet, ook zonder dat
een aanslagbiljet is ontvangen, binnen één
maand na zoodanig besluit worden voldaan.
De secretaris-geheraal van het departe
ment van Financiën is bevoegd, tegemoet te
komen aan onbillijkheden van* overwegenden
aard. die zich bij de toepassing van het be
sluit op de dividendbeperking mochten voor
doen Hierby is in het bijzonder gedacht aan
ondernemingen, die reeds voor het in wer
king treden van het besluit zulke hooge di
videnden uitgekeed hebben, dat hun bestaan
mogelijkheid door het befcluit ernati* gevaar
zou loopen. Betallngsmoeliykheden die door
het opnemen van crodieten of door verloop
van tijd overbrugd kunnen* worden, kunnen
niet tot belastingvermindering aanleiding
geven.
Dins4a« I September.
HILVERSUM I. 415,3 M.
1.43 Gramofoonmuz. «J0 Ochtendgymruwüelc.
1.04 Gramofoonmua. 7.45 Ochtendgymnastiek.
I.00 BNO: Nieuwsberichten. «.13 Schrlftlerin*
en meditatie (Voorbereid door de Chtr, Re-
dio-Sttchting). S.IS Gramofoonmuzlek. t.II
Voor de huisvrouw. 9.25 Gramofoonmurlek.
II.60 Voordracht. 11.20 Zang, plano en gra-
moloohmuziek. 12.00 Gramofoonmuztek. 12.1a
Het kwartier van dea arbeid. 12.40 Almanak.
13.45 BNO: Nieuws- en economische berich
ten. 1.00 Cello en pieno. 1.30 Boyd Bachman
en Klaas van'Beeck en hun orkealen. 2.41
Revida Sextet 3.10 Zang met planobegelet-
dinx. 4.00 Bijbellezing. 0.20 Gramofoonmuz.
4.45 Sport en spel voor da )eugd. 5.15 BNO:
Nieuws-, economische en beursberichten.
3.30 Ramblers. .00 Alleen voor mannen. 0.15
Cabaretprogramma. ,0.45 Reportage. 7.00 Ao-
lueel halluurtje. 7J0 Haarlemeche orkestvar.
eenlglng en solisten. 5.45 Voor den boer. 5.40
Orgelconcert 5.10 Gramoloonmuzlak 9.41
BNO: Nieuwsberichten 19.90 BNO: Engel-,
sche uitzending: Economie News trom Hole
lend.
HILVERSUM II. 30U M.
4.45—9.00 Zie Hilversum I, 5.00 BNO: Nleuwa-
berlchtcn. 5.13 Gramofoonmuz. 10.20 Plano-
voordracht. 10.40 OramofoonmuaWt. 11A0
Omroeporkest en «diste» (o.12-«
ble Rentmeester 12.45 BNO: Nleuwsenecc-
nomjache berichten. L00 r27^m.^rJ^
zang. 1.30 Ensemble Jonny
mofoonmuzlek 3.30 ZonM.tr.len
zalen. 4.00 Causerie met ï&jMSSïïïï
4.39 OramcfoowmuZtek. S.l»
economische en beursberichten. L10 AmabH<s
sextet. 0.15 Causerie over heiZlekenfonj»-
wezen (II) 4.30 Ensemble Bandl Balogh $M
Cyclus: .it een nieuw licht bezien" (Voor-
bereid door de N S3.). 7.00 Actueel >wül-
uurtje. 7.30 Reportage. 7.45 Bnacmble Bandl
Balogh. 940 Radlotooneel. 9.00 Voor do war.
kende vrouw. 9.15 Gramofoonmttzlek0.45
BNO: Nieuwsberichten. 10.00 AvmtdwIjdUtg.
10.04—10.20 Politiek Jtéeekprastje (e.o
