linen op Leningrad en Odessa
ttrm 13September 1941 NIEUWSBLAD VOOR*GOUDA EN OMSTREKEk
Amerikaansche verdedigings-
wateren zouden onbegrensd zijn
èOH
en titaan
*0*
Oemansky over de hulp aan de Sovjet-Unie
Moskou voor ver strekkende militaire maat
regelen, indien hulp uitblijft
kteekenis van de verdediging van Leningrad.
m
BSs? *a»roDTK-li<idelliIlte otTtgevIng van Leningrad weer alsook het versterkte
Uatroui? Killed i„ ït"5:a,,adt gelegen la. De Ooatreevloot is thans opeengedrongen
kaoonie--e Zuiachs golf; de hoofdzeemacht la gelegen tusschen Kroonstadt
I >hi.'n een il**?' Weliswaar beschikt de Sovjet-Marine nog over de vlootbasis
'•«ërï.iet n»! versterkte eilanden, maar na het weermachtsbericht vatf 10
Jesehe ,„i7 .h1'n militaire zijde, dat de toeaUnd van de Sovjet-vloot In de
laitita sL ^0, kroonstadt) zeer netelig geworden la. De omsingeling van
®agevew LvtU de Neva. In een rechte ltjn gemeten bevinden de Duitsche
o verwijderd van de vooratad Bolsje-Otaja <op de kaart ten
Oosten van Leningrad aangegeven).
duitscbland.
AANMELDING AMERIKAAN.
SCHE VERMOGENSWAARDEN
Aangifte voor 15 October
Oorlogsschepen der as zouden overal
als tegenstanders worden beschouwd
Scherp* Duitsche perscommentaren op Roosevelt* rede
WEGENS CLANDESTIENE
SLACHTINGEN NAAR HET
CONCENTRATIEKAMP.
k m
UDSCHE
COUQAMT
NO. Kl3t
Bureau: HARKT U. TEL. tIM
Featrekenlng «MM
Chefredacteur: T TIETER. Gouda.
I -liiuelWite z«de wordt ge"
I w m DultKhe gevechUvliegtui-
?l lite dagen en nachten de
Iten en ravitaiileeringsbe-
Leningrad gebombardeerd
1 ZJS hinder van den vijan-
1 dwëèr te ondervinden. In
fÏÏil«0 de fabriekswijk werden
IH^jS^^sbben Duitsohe vlieg-
Z havenwerken van Odessa.
"todttti en groote branden
«akt
r.J van militaire zijde wordt
XLkeid heeft de Duitsche lucht-
2; herhaaldelijk het gebied tus-
den beneden- en den midden-
fvia den Dnjepr aangevallen. Zij
"deerde in golven de veld-
C,n en verbindingslijnen der
jS oth den bolsjewistischen
««tand te breken en den aanvoer
voorraden te verhinderen. Ge-
latente colonnes met talrijke
Sto's, pantserwagens en stuk-
„itschut werden door de Duitsche
lenigen vernietigd.
rJiKt gebied van Mesjmtsjakof
rden 29 treinen vernield.
het DNJEPR I RONT.
lOp eenige plaatsen aan het Hon-
mnche front slaagden de bolsjewis-
hïr onder .gunstige omstandigheden
jen Westelijken oever van den
Ujipr te bereiken. Door een snellen
jjarschen tegenaanval werden zij
i teruggeworpen. De Hongaarsche
™i«i maakten talrijke gevangenen
s veroverden oorlogsmaterieel.
Dl GERUCHTEN OMTRENT
ffifflCH—SOVJETRDSSISCHE
ONDERHANDELINGEN,
likt Zwits. Tel. Ag. meldt uit
aanzien van de geruchten, die
jtet buitenland de ronde doen en
l welk» de Sovjets hun voel-
i uitsteken en de. Finnen zouden
éten met d» Sovjets tot een
femtilstand te komen, is gisterfen
i gezaghebbende zijde in de Wil
ton» verklaard, dat hiervan in
Wijn niets bekend is Voorts is men
Jvtn overtuigd, dat door Finland
i stappen van dien aard zijn
atomen. Men vermoedt, dat de
•éten htm oorsprong hebben ge
itel in die kringen, die gaarne een
W tusschen Duitschland en zijn
«sjgenooten zouden zien.
I «et nadruk werd er tenslotte nog
1 Wezen, dat een wapenstilstand
"i®jSovjets niet mogelijk is, daar
*1 het bolsjewisme geen pact kam
si gesloten. Het moet vernietigd
?tf.
JiSKï OVER DEN TOESTAND
IN DE SOVJET UNIE.
IVolgensbetrouwbare berichten heeft
Thosjetambassadeur te Washington,
in het onderhoud, dat hij
Itoosevelt heeft gehad, medege-
Ei lal men in Moskou tot zeer vèr-
Li e militaire maatregelen moet
indien het den 'Westelijken
nEr niet zou gelukken, de
RtU.» r?00 sne' mogelijk hulp te
ItDuitfi Britsche luchtaanvallen
RbJü!' !'®den kunnen een werke-
KutanH f) niet vervangen. De
i de bouten is buitenge-
IvotJ,, Sewordcn, doordat men
Lwen op een ontlastingsactie
a"l al het beschikbare men-
schenmateriaal en alle uitrusting „in
den smeltkroes" heeft geworpen. Door
de insluiting van Leningrad en het
verlies van Kriwoi Rog zijn de belang,
rijkste centra voor de wapening verlo
ren gegaan, terwijl de productie van
het Donetzbekken zeer te lijden heeft
ten gevolge van de vernieling van den
Dnjepr-dijk. Het industriegebied in
den Oeral en Siberië biedt geen vol
doende compensatie.
Ten slotte heeft, aldus zegt men,
Oemansky er op gewezen, dat men
zich er onder deze omstandigheden niet
over mag verwonderen, wanneer door
het uitblijven van een energieke actie
van Engeland in de Sovjet-Unie het
gevoel Véld wint, dat men evenals in
den vorigen oorlog door de Westelijke
mogendheden in den steek wordt ge
laten.
Naar'aanleiding hiervan schrijft de
N e w-Y ork World Telegram,
dat het feit, 'dat de Sovjetberichten
vaak vaag en met elkander in strijd
zijn, Washington zorg baart. Men is
echter ook bezorgd over de toenemen
de ontevredenheid der Sovjets over de
gebrekkige Engelsch-Amerikaansche
hulp. Ook Stalirl heeft, aldus het blad,
tegenover den Britschen ambassadeur
Cripps, den toestand ernstig genoemd
en de mogelijkheid van „zekere mili
taire maatregelen" aangekondigd voor
het geval, dat geen grootere en snellere
hulp wordt verleend. Het blad verwijt
den Sovjets, dat hun legerberichten
voor binnenlandsch gebruik en slechts
ten deele voor het buitenland bestemd
zijn. Als men met de Sovjet-Unie een
alliantie wil sluiten, wenscht men ook
te weten, wat er gebeurt.
Volgens New York Times is de
eerste Sovjet militaire commissie, wel
ke gedurende verscheidene weken in
Amerika vertoefde, onder leiding van
generaal Golikof weer naar Moskou
vertrokken, waarbij zij heeft verklaard,
dat over de Amerikaansche leveranties
vóór de conferentie te Moskou niets
definitiefs gezegd kan worden. Deze
conferentie te Moskou zal echter, naar
het blad schrijft, nauwelijks voor begin
October gehouden worden, waarbij als
motief voor deze vertraging de groote
afstand voor de .Amerikaansche en
Britsche deelnemers wprdt opgegeven.
Naar uit Washington verluidt, zal ook
Oemansky aan de conferentie de»ine;
men. In dit verband doen oprieuw ge
ruchten de ronde, volgens wtJ'ke
Oemansky, die in officieele en offi
cieuze kringen te Washington niet zeer
populair is riet op zijn ptost zal terug-
kpei'en.
DE CONFERENTIE TE MOSKOU.
President Roosevelt heeft gisteroch
tend een ^esprekir.g gehad met de
Amerikaansche delegatie, die naar
Moskou zai reizen. Na dit onderhoud
verklaarde* de .leider der delegatie,
Harriman, dat men te Moskou spoedig
het vraagstuk der Amerikaar.sfhe leve
ranties aan de Sovjet-Unie zal behan
delen. Het programma der hulpverlee
ning zal in tijdsduuV niet worden Pe-
perkt. Behalve Wladiwostok zal de
Perzische golf een (eer belangrijke Weg
voor de leveranties worden.
Harriman deelde vervolgens mede,
dat de Amerikaansche delegatie eerst
naar Londen gaat om te onderhande
len met de Er.gelschen onder leiding
van lord Beaverbrook. Hij verklaarde
voorts, dat hij als leider te. Londen en
Moskou de vraag te berde zal brengen
J n Wyokt
ÏCHTElf
ocojêl
NOBWAJA
OSTROA
F§ SJPfffW
8 v'PvV- -
i w4**1"
rk APO* SKAJA
KRASNOJC
POELKO
.j.KAMCNl
>Ql KARUNA
Waakt VAN KEUT
of Engeland van zijn Amerikaansche
materieel ietz aan de Sovjet-Unie kan
afstaan. Er zal een permanente Ameri
kaansche staf onder leiding van kolo
nel jFaymonville, voormalig militair at-
taqfié te Moskou, daar ter plaatae
bi «ven.
Onmiddellijk na het onderhoud m»t
—'ze delegatie ontving' Roosevelt de
leidende leden der technische Sovjet
delegatie, die thans in de Vereenigde
Staten vertoeft. Daarbij was ook
Oemansky ianwezlg.
BRITSCHE AANVAL OP
De Britsche luchtmacht heeft in den
afgeloop-en nacht een aanval op Zuid-
West-Duitschlarid ondernomen. Bri
sant- en brandbommen beschadigden
woonhuizen en doodden en verwond
den verscheidene burgers. Militaire of
oorlogsseeonomische schade niet
ontstaan. De afweer heeft een vlieg
tuig omlaaggehaald, voor zoover thans
bekend is, aldus het D.N.B.
SUEZ GEBOMBARDEERD.
In den nacth van Donderdag op Vrij
dag hebben Duitsche gevechtsvliegtui
gen» Suez en de groote haveninstalla
ties van Port Tawfik gebombardeerd,.
Talrijke branden ontstonden in pak
huizen en loodsen.
Volgens berichten uit Cairo heeft het
Egyptische ministerie van Binnenland-
sche Zaken bekend gemaakt, dat bij
deze luchtaanvallen „eenige materieele
schade" is aangericht.
Ret Verordeningenblad bevat een
verordening van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied,
betreffende aanmelding van vermo
genswaarden, toebehoorende aan de
Vereenigde Staten van Amerika, aan
hen, die de nationaliteit der Ver. Staten
van Amerika bezitten, of aan bepaalde
andere personen.
- Vóót 15 October 1941 moeten alle
vermogensbestanddeelen in het bezette
Nederlandsche gebied, die juridisch of
economisch toebehooren aan'de V.S. of
hun bezittingen, hun staatsburgers en
andere personen, die op het gebied der
V.S. of van hun bezittingen zi/n ge
vestigd of verblijf houden volgens den
stand Van 30 September 1940 benevens
van 30 Juni 1941 worden opgegeven, bij
latere verwerving Volgens den stand
van den dag van verwerv'--
GRENS TUSSCHEN THAILAND
EN MALAKKA GESLOTEN.
De zender Lyon meldt vandaag uit
Bangkok, dat de grens tusschen Thai
land en Malakka voor onbepaalden tijd
is gesloten.
Van het Oostelijk
strjjdtooneei.
Een afdeeling licht
luchtafweerge
schut op marsch.
(Orbis-Holland)
De Amerikaansche marine-attaché te
Tokio, luitenant ter ie# le klasse, oud
ste categorie, Hutton, heeft volgens"
Domei verklaard, dat Roosevelt z.i. mat
Amerikaansche defensiewateren" een
uitbreiding van het patrouilleeringsge-
bied tot Afrika en de Britsche eilanden
heeft bedoeld. De uitdrukking „verde
diging" is rekbaar. In het "internatio
nale spraakgebruik bestaat zij niet en
daarom kunnen buitenstaanders moei
lijk omschrijven wat Roosevelt heeft
bedoeld. De attaché meende niet, dat
Roosevelt een nieuw stelsel op den Stil
len Oceaan wilde doen toepassen, daar
de oorlog zich thans op den Atlanti-
schen en niet op den Stillen Oceaan af
speelt.
De Amerikaansche minister van Bui-
tenlandsche Zaken. Cordel Huil. heeft
gisteren ten overstaan van persverte
gen vvoordigeres omtrent de „verdedi
gingswateren" .vanx Roosevelt ver
klaard. dat er een „wereldomvattende
beweging 19. die zich de verovering
van allo. zeecn en<£ontinenten ten doel
stelt". De krachten achter deze bewe
ging -zullen uit eigen beweging wel
hun standpunt nopens Rooseveits me-
dedrelmg bepalen, aldus ftull.
De verschillende door Huil afgelegde
verklaringen zijn door een deel der
P'*rs aldus uitgelegd, dat de verdedi
gingszone vrijwel onbegrensd is en de
zeven zeeën omvat
De New York Sun schrijft, dat
alle Amerikaansche oorlogsschepen
voor zoover men te Washington had
kunnen nagaan, bevel hebben gekre
gen de oorlogsschepen van de as, waar
zij maar aangetroffen worden, tot zin
ken te brengen. Al heeft Roosevelt
Donderdag ook slechts gesproken van
wateren, die de Vereenigde Staten voor
hun defensie belangrijk achten, giste
ren is toch uit nasporingen gebleken,
aldus het blad, dat de grenzen van deze
verdedigingszone geographisch niet
zijn bepaald en oorlogsschepen van de
as defhalve overal als tegenstanders
van Amerikaansche oorlogsschepen
worden beschouwd.
De correspondent van Associated,
Press schrijft, dat. Huil zich met opzet
vaag heeft uitgelaten omtrent de Ame
rikaansche „verdedigingszones".
Zijn woorden beteekenen, dat de
Amerikaansche regeering zich het recht
voorbehoudt te bepalerf, waar deze
verdedigingszones 1 ggen. Dientenge
volge wordt levendig gediscuteerd
over de vraag of de Ver. Staten thans
convooien tot aan de Britsche eilan
den zullen zenden en of eveneens de
schepen op de route doen1" de Roode
.Zee escorte zullen krijgen. Voorts
wenscht men te weten of bok de wa
teren rondom Japan by deze zones be-
hooren. ,daar de leveringen aan de
U.S.S R. hierlangs kopien.
Hull is op de persconferentie onder
vraagd naar den aanval van een Duit
sche duikboot op een Amerikaansch
oorlogsschip, waarvan Roosevelt in
zijn radiorede heeft gerept. Huil ver
wees daarvoor naar het ministerie van
Marine met de opmerking, dat hij niet
op de hoogte was. Voorts vroeg men
Hulk of het feit, dat Japan in de rede
vati Roosevelt niet werd genoemd, be-
teekende, dat overeenstemming met
Japan aanstaande'was. Huil antwoord
de, dat geen nieuw stadium was inge
treden.
De democratische senator Vannuys,
heeft de rede van Rooevelt een alar-
meerende en terroriseerende bood
schap genoemd, die gelijk staat met
een onofficieele oorlogsverklaring.
Associated Press meldt, dat onder de
leden -van het Congres de meeningen
<?ver de rede verdeeld zijn.
ROOSEVELTS BEVF.L TOT
SCHIETEN.
De Deutsche diplomatiseh-
politische Korrespon de nz
schrijft, dat Roosevelts bevel tot schie
ten niets nieuws Is, wdnt al weken
heeft de Amerikaansche vloot derge
lijke orders maar men heeft ze niet
officieel durven publiceeren. De prt*.
sident van Amerika doet door middel
van zijn nieuwste vervalsch4ngen thans
een poging om de heerschappij over
alle zeeën op te eischen en een ieder,
die hem daar niet beva.t, te elim-inte
ren. Dit alles samen noemt hij dan
..vrijheid ter zee" en daarop maakt hij
ook met verkrachting var. de logica
aanspraak voor Je ongehinderde voor
ziening van een oorlogvoerende mo
gendheid met Amerikaansch oorlogs
tuig Slechts de verschaffing van le
vensmiddelen aan de burgerbevolking
is volgens Roosevelt geen recht dat
vanzelf spreekt en op de vrijheid ter
zee is gebaseerd. Roosevelt. de impe
rialist met grootheidswaanzin, die het
transport van oorlogstuig uit de Ver-
Stalen naar Engeland met geweld wil
doorzetten, die elke belemmering van
deze leveranties, voor zoover het in
zijn macht ligt, tot vernietigens toe wil
bestrijden, die iedereen wil neerschie
ten. alleen om zijn aanwezigheid in
wateren, waarbij de Vereenigde Staten,
om welke rede dan ook, belang hebben,
deze Roosevelt doet het 'voorkomen,
alsof hy en zijn land worden bedreigd,
alsof hij bij de uitvaardiging van der
gelijke instructies zich nog in het de
fensief bevindt.
- In werkelijkheid kan Roosevelt nie
mand wijsmaken, zoo besluit de
D i p 1 0, dat hij iets anders doet dan
incidenten zoeken, waardoor hij met
vervalsching van de feiten het Ameri
kaansche volk in een toestand van op
winding hoopt te kyynen brengen om
het dan in zyn avontuur te kunnen
storten.
Het Zwölf Uhr Blatt verklaart:
Naakt en erbarmelijk in zijn leeiijk-
heid staat deze bloeddorstige imperia
list met zijn eerzuchtige kramersziel,
die naar de sterren zou willen reiken,
voor de geheele wereld. Volgens het
Hamburger Fremd en blatt
heeft d e president der Vereenigde
Staten thans de vrijheid ter zee of lie
ver de Anglo-Amerikaansche tyrannic
ter zee tot integreerend bestanddeel
van de Amerikaansche politiek gepro
clameerd en zonder oorlogsverklaring
het optreden der Amerikaansche wa
penen voor deze politiek in uitzicht
gesteld.
TOT DE ROODE ZEE, BURMA EN
WLADIWOSTOCK?
Volgens de New York Times
acht men het in de meeste officieele
kringen te Washington waarschijnlijk,
dat de Amerikaansche afweer ter zee
en in de lucht naderhand wordt uitge
strekt tot d? Roode Zee, Burma en
Wiadiwostock.
De New Yorl; Herald Tribu-
n e poogt het Duitsche bericht, waarin
melding wordt gemaakt van het tot
zinken brengen van 26 schepen in het
Noorden van den Atlantischen Oceaan,
welke schepen deel uitmaakten van een
Engelsch convooi, als een onverholen
uitdaging aan het adres der V. S. voor
te stellen.
De New York DmHv News is
van meening, dat Roo^eveltl verklaring
omtrent zijn strijd Voor de \ryheyi ter
zee ongetwijfeld zo4 moet worden uit
gelegd, dat in vnedestijd weliswaar
voor ieder volk de /vrijheid ter zee is
gewaarborgd, maar\at in oorlogstijd
een sel.ip slechts met toestemming van
de Britst he vloot zijn reisdoel kan be
reiken. Het-blad vraagt zich af, of het
voor Roosevelt noodig zal blijken de
persvryheic uit te ipeien.
PANAMEESCH SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT?
Het D N.B. meldt uit New York:
Byna de geheele pers publiceert een
in den geest van Roosevelts oorlogs
propaganda een bericht van het depar
tement van Buitenlandsche Zaken, als
zou de Amerikaansche vrachtboot
Montana (1700 ton), die onder Pana-
mecsche vlag voer, tot zinken zijn ge
bracht. Dit geschiedt onder reusachtige
koppen en mot dienovereenkomstige
commentaren.
Voorbereiding voor een tankaanval. Achtér een heuvel wachten tanks,
pantserafweergeechut en infanterie/op het bevel tot den aanval.
(Wetbild-Polvgoon)
De Rijkscommissaris maakt bekend
De commissaris-generaal voor de
Veiligheid heeft zich opnieuw genoopt
gezien met de scherpste middelen ener
giek op te treden tegen de volkspara
sieten, die een behoorlijke levensmid
delen voorziening van het Nederland
sche volk stelselmatig saboteeren. De
Duitsche Sioherheitspolizei heeft te
Renkum in de provincie Gelderland
omvangrijke clandestiene slachtingen
opgespoord. De vier hoofdschuldigen
zijn naar een Duitsch concentratie
kamp overgebracht om» daar te boeten
voor hun misdadig optreden.
Dit zijn:
1. Hendrik Smaling, arbeider, Kerk
straat 100, Renkum;
2. Jan Nab, slager, Bennekomsche weg
70, Renkum;
3. Cornelius Johannes Henkeiman,
schoenmaker, Kerkslr. 87, Renkum;
4. Jan Uozenboom, arbeiders, van Inge.
weg 05, Renkum.
Yerd. Smaling heeft eind April van
dit jaar een schuur gehuurd van Hen
keiman en in deze ruimte de runderen,
die hij had gekocht, door Nab laten
slachten. Bij het verhoor erkende hij,
dat hij het besluit had genomen door
clandestiene slachtingen geld te ver
dienen.
Verdachte Nab, de slager, heelt in
opdracht van Smaling geslacht en deel.
genomen - aan den verkoop van het
vleescli. Reeds in Februari 1941 werd
hij door een Nederlandsche instantie
wegens clandestien slachten met een
geldboete gestraft.
Verdachte Henkeiman, de schoenma
ker, heeft het slachtlokaal verhuurd.
Hij was van de gebeurtenissen op de
hoogte, want hij was zelf aanwezig bij
vrijwel alle slachtingen en heeft aan
toonbaar hiervan vrij groote hoeveel
heden vleeseh betrokken en aan ande
ren verkocht. Het vleeseh werd op het
terein van Henkeiman bewaard, alvo
rens het werd verkocht.
Verdachte Rozenboom is opgetreden
als wederverkooper van het vleeseh,
afkomstig van de clandestiene slach
tingen, en heeft het grootste deel hier
van verkocht. Rozenbnom heeft vol
gens zijn eigen mededecling aan den
sluikhandel deelgenomen, om daar
door bi jverdienste te k tg
Hierbij moet nogmaals het ondermij
nende optreden tegen de belangen des
volks van degenen» die ondanks alle
waarschuwingen uit louter winstbejag
zich aan de gemeenschap vergrijpen,
aan de kaak worden gesteld. Moge de
hun opgelegde straf een waarschuwing
zijn voor allen, die de wet ontduiken
en in hun gebrek aan verantwoorde
lijkheidsbesef wagen de volksgemeen
schap te benadeelen.
Laten zij in het oog houden: men
blijft toeslaan.
Zo* op 7.13, onder 19.55.
Maan op 0.45, onder 16.36.
)f Men ia verplicht te verdnU-
J leren «en zonsonderfiantl lol
zonsopkomst
Lantaarns vaa voertalen 5
moeten K aar na tonsonde»
(itnt ontstoken worden
rtsmininmi
