[Unfe bij Leningrad doorbroken
16 September 1941 NIEUWSBLAD Y.OOR GOUDA EN OMSTREKEN
Strijd 0|n de stad wordt met
verbittering voortgezet
èo*t t*x ftlacut
m
Vermogen van
verbeurd
Koninklijk Huis
verklaard
ALLEEN DE BESTE RASSEN Z'JN HEDEN GOED GENOEG
No. 20734
L nini#tn menschen op een gebied ven S000 K.M.*
De sjah van Iran
afgetreden.
Lv
ROOSEVELTS
ORDERS AAN
DE VLOOT.
Bescherming van alle
transporten tusschen
Amerika en IJsland.
ACHTTIEN BOLS
JEWISTISCHE
DIVISIES VER-
NIETIGD.
VERORDENING OVER
HET OPTREDEN VAN
JODEN IN HET OPEN
BAAR.
MELKC0NTP01E
GEBRUIK GOEDGEKEURD ZAAIZAAD EN ROOT GOED
leiding
llit Den
[hoeven
de wa-
Goud-
Elfhoe-
rnigihg
weer
11 zli"
es'eW.
jBerlija
et den
In den
waar
•enlnnf
[en ge-
OLDSCHE COIIBAMT
Boreaal MARKT Jl. rEU U
Poatrekenlng «4N
Chefredacteur; F. TUTTER, Gouda.
Teraterkingen van Lenin-
genrbraak bewerkstelligd door
osdern geboowd systeem van
ger bolsjewisten. In den loop
gevechten leden de Sovjets
it Moedige verliezen en verloren
e.w. verscheidene van 50 ton.
ne Duitsche weermachtaberichten
«We dagen doetv zien, naar het
Sb verneemt, dat de aanval op
ijotoirad met onverminderde kracht
Iifüsiheid wordt uitgevoerd. Of-
|JL_ fa Sovjets zich op verbitterde
Sjverdedigen en bij hun tegenaan-
J, 00i( gebruik maken van zware
I Mks kobben zij niet kunnen verhin-
I "Gl' jat de insluiting der stad wordt
iSsetet Gebleken is, dat de Sov-
*2 Leningrad reeds in vredestijd
l&en voorzien van moderne ves-
I jLerken. Op alle belangrijke plaat-
(ai zijn verdedigingssystemen met
I «rite betonnen bunkers opgericht. De
I «seinen voor deze verdedigmgswer-
En ril" voorzien van hindernissen
|«i allerlei aard. vooral ook van
I autolijnen Ook groote tankvallen,
1 „-veer twee meter diep en drie me
lt?breed; waren uitgegraven, om de
g Duitsche tanks tegen te houden. Al
Itóe vcrsperringslinieis zijn echter tot
1 (haver door de Duitsche formaties ge.
s, zoodat in afzienbaren tijd e?r
luwe omsingeling der stad verwacht
I lm worden Aangezien tegelijkertijd
fmsche formaties uit het Noorden
(wrakken naar het Zuiden, zijn 4%
I oiiboen menschen opeengedrongen
(«eengebied rond 5000 km' De Sov-
jets hebben uitdrukkelijk verklaard, dat
Kde geheele bevolking van Leningrad
lun den si 'id moet deelnemen en dat
Kille vilide mannen en vrouwen wa-
(pms dragen. De vprantwoordeliikheid
(wir de komende bloedige verliezen,
(tik onder de burgerbevolking, komt
1» neer op de Sovjets. De Duitsche
(wermacht heeft bH haar aanval op
leningrad voldoende middelen ter be-
A schikking om de voorgenomen doelen
1» bereiken ook legen een nog zoo
|Men tegenstand in.
Dit een bericht in de Deutsche
leitang in den Nieder-
lsnden blijkt, dat Duitsche en
ltsliainsche troepen erin geslaagd
iljn den Dn jepg te overschrijdend en
lu den Oostelijken oever een
sterk brnggehoo'fd te vormen.
KN OOSTEN VAN DE DNJEfR.
Ten Oosten van de'Dr.jepr heeft het
Duitsche iuchtwapeh, naar het D N D,
[«roemt, op 14 September sterke
striidkrachten gebruikt fegen troepen-
I «wentraties en artilleriestellingen
I ras de Sovjets. In opeenvolgende aan.
[tillen werden veldversterkingcn,
Italportcoonnes en tanks met bom-
|Bin bestookt en vernTeld. ruim 509
I vrachtauto's werden verhield, 5 stuk-
Ion geschut tot zwijgen gebracht en
I <B trein buiten gevecht gesteld, ter
[ijlMg zes transporttreinen met tal-
f'* bommen werden bestookt, tot
1%. gebracht en zwaar beschadigd.
I 'n den Noordelijken sector van het
l l» *^n weer verscheidene aanval-
Iicricht door Duitsche gevechts-
G^gen op artilleriestellingen en
I "iWiegncentraties op 't eiland Oesel
4ANVALLEN OP SCHEPEN.
gevechtsvliegtuigen hebben,
IgV'sü militaire zijde aan 't D.N.B.
(^IStmeld, op 14 September hun
I dnSeSvolle operaties tegen scheeps-
I 3! 1sc de kust van de Zwarte Zee
(h»n?e'' de wateren ten Oosten
litffl s68®8 is een transportschip van
lts!,i L door bómmen getroffen en
l't.iM kel)racht, 'terwjjl een koop-
lü» Vln ^009 brt. zwaar bescha-
I* Tvf8, hun thuisvtucht deden
I ~™>che gevechtstoestellen nog
(«der» ïa' m seheervlucht op twee
|*raiai pcn die evencens vernield
®"®ELSCH PESSIMISME.
I h, «SjJ ^nhVe ontvangen herich-
I ''lach men te Toonden steeds pessi-
UiM ten aanzien, van den toe-,
(f de ht Soviet-Unie. Met het oog
B WIJ meldt: Duitsche gepant- staan van lord Beaverbrook. Boven-
I hebben op 14 dien zullen ertoe behooren de leden
I af* I*' j. _„--h van. de Britsche militaire delegatie, die
t ia "ten 'P de gevech- reeds in Moskou zijn, onder wie lui
tenant-generaal Mason-Macfarlans, lei
der van de militaire delegatie te Mos
kou, vice-admiraal Miles en vice-lucht-
maarsehalk Collier Onder de leden
der delegatie, die lord Beaverbrook uit
Engeland naar Moskou vergezellen,
zullen zich bevinden kapitein Balfour,
parlementair onderstaatssecretaris voor
luchtvaart, generaal-majoor Sir Has
tings Ismay, een hooge stafofficier van
he ministerie van Defensie en gene
raal-majoor Mac-Ready, chef van den
generalen staf van het Empire.
FRAZER OVER DE HULP AAN DE
SOVJETS.
Reuter méldt uit Wellington, dat de
minister-president van Nieuw-Zee-
land, Frazer, verzekerd heeft, dat de
Britsche, de Amerikaansche en de
dominion-regeeringen niet behoeven
te worden aangespoord om aan de
SoVjet-Unie of een anderen bondge
noot hulp te verleenen. Frazer zeide
te kunnen verklaren, dat alle slechts
mogelijke pogingen in het werk ge
steld worden om de Sovjets te onder
steunen. HU betoogde voorts, dat er
nergens onnutte pogingen in het werk
gesteld worden, die van tevoren tot
mislukking gedoemd zijn.
DE f NGELSCHE HULP
Inzake het sturen van Britsche vlieg
tuigen naar de Sovjet-Unie heeft de
Londensche berichtendienst o.a. ver
klaard, dat een dergelijke maatregel op
moeilijkheden stuit. De Sovjet lucht
macht kan weliswaar vliegvelden ter
beschikking stellen, doch echter niet de
noodzakelijke outillage. Bij de Britsche
luchtmacht heerscht minder uniformi
teit dan bij de Duitsche luchtmacht. De
Britsche luchtmacht gebruikt een groo-
ter aantal verschillende types vliegtui
gen. Dit feit is „in tactisch opzicht"
een voordeel, doch aan den anderen
kant vormt dit een nadeel.. Wanneer de
Britsche luphtmacht met de luchtmacht
van een bondgenoot samenwerkt,
wordt dit géval-dog moeilijker. Ook
bommen en munitie moeten door de
Br it «ft e luchtmacht zelf verstrekt wor.
den. Werder is een bijzondere motor-
branptof noodzakelijk. Het is tnogelijk,
dat zelf? de brandstof eerst naar de
Sovjet-Unie vervoerd moet worden.
Voor de bommen zijn bepaalde stella
ges en hijschinstallaties noodig. Een
ander vraagstuk is het repareeren. In
Duitsche werkplaatsen worden alle
machineonderdeelen met de grootste
nauwkeurigheid vervangen en weer ge
repareerd. Een beschadigd Britsch
vliegtuig moet echter naar het vlieg
veld in het vaderland worden terugge
stuurd. Eerst bij het verplaatsen van
een" eskader merkt men hoe nauw een
vliegtuig met de fabriek is verbonden.
"umwaiucuicjiicu val
- v en Odessa vreest men voor
ki? 're kringen voor beidi
i rigste. Dat men te Londen
"eenóo ZMr s°m£>er beoordeelt.
De zender van Teheran heeft heden
om 12 uur 10 medegedeeld: ,JJe sjah is
hedenochtend afgetreden".
Zon op .7.16, onder 19.51.
Maan op 2.39, onder 17.55.
Men is verplicht te verduis
teren van zonsondergang tol
zonsopkomst
Lantaarns van voertuigen
p moeten H uur na zonsonder-
J gang ontstoken worden.
OORLOGSSCHEPEN JSER SPIL
MOETEN WORDEN BCRGEMAAKT
OF VERNIETIGD.
Tijdens een jaarvergadering van de
Amerikaansche organisatie van oud
strijders „American Legion" heeft de
minister van Marine, Knor, verklaard,
dat vanaf Dinsdag de vloot der Ver.
Staten schepen van alle nationalitei
ten, die tusschen Noord-Amerika en
de wateren om IJsland hulpmaterieel
voor Engeland transporteeren „8oo
voldoende mogelijk" zal beschermen.
Knor heeft Roosevelt's bevel aan de
Amerikaansche Atlantische vloot zóó
uitgelegd, dat „ieder boven of onder
water varend oorlogsschip der spil-
mogendheden buitgemaakt of vernie
tigd" moet worden. Uit de verklarin
gen van Knor bleek, dat daardoor ver
hinderd moet worden, dat de spilmo
gendheden de „brug van schepen, die
oorlogsmateriéet naar EngeKhd ver
voeren", vernietigen.
De woordvoerder van het Huis van
Afgevaardigden, Rayburn, heeft me
degedeeld, dat Roosevelt met afge
vaardigden van het Congres de her
ziening van de neutraliteitswet heeft
besproken. Er zijn echter nog geen
beslissingen genomen.
Rayburn deelde verder mede, dat
Roosevelt Donderdag het Congres een
boodschap zal doen toekomen betref
fende nieuwe credieten voor de hulp
verleening aan Engeland.
Het Greer-incident.
De democratische senator, Walsh,
voorzitter der marine-commissie van
den Senaat, heeft deze commissie Bij
eengeroepen, teneinde te beslissen of
zij het Gr eer-incident zal onderzoeken
Walsh heeft verklaard te zullen voor
stellen, dat de minister van Marine,
Knox en de leider der marine-opera
ties, admiraalStark, gehoord zullen
worden omtrent dit incident.
f'Tweede verslag over de
hulp aan Engeland.
Roosevelt hèeft aan het Congres het
aangekondigde tweede verslag voor
gelegd over de hulpverlee-nmg aan
Engeland. Volgens dit verslag heeft de
werkelijke uitvoer aan Amerikaanseh
ooricgsmaterieel sinds de wet tot
hulpverleerting aan Engeland en aan
landefi die tegen de as strijden in wer
king is getreden, 190.447.670 dollars
bedragen.
Hiertoe behooren oorlogsmaterieel
gn andere leveranties, voor zoover zij
reeds geexporteeVd zijn. Daar komt
nog bij bewapen mgs-mater.eel t,en be
drage. van 35.946.701 dollars, ^iat reeds
beschikbaar gesteld maar tfug niet
vetscheept is. Andere prestaties, als
herstellingen aan oorlogsschepen, heb
ben bedragen 78.169.377 dollars.
In totaal hebben de Vereenigde Sta-
|ten dus voor 304.563.748 dollars ge
ëxporteerd krachtens de leen- en
pachtwet. Reeds toegestane, maar nog
niet uitgevoerde orders bedrogen
162.000.000 dollars.
De neutraliteitswet.
Het D.N.B. meldt uit New-York:
Volgens Associated Press heeft het
departement van Buitenlandsche Za
ken te Washington een fapport ge
publiceerd van den minister van
Justitie, volgens-, hetwelk aan Ameri
kaansche schepen krachtens de neu
traliteitswet het vervoer van oorlogs
materieel en passagieré^naarjalle 'dee-
len van het Britsche 'woheldrijk is
toegestaan, met uitzondering van het
Vereenigd Koninkrijk, Indië, Austra
lië, Canada, Nieuw-Zeeland en Zuid-
Afrika. De, neutraliteitswet, zoo wordt
in het rapport gezegd, heeft slechts
betrekking op het vervoer naar oor
logvoerende landen. Als -zoodanig
heeft president1 Roosevelt in zijn pro-
V =s Victorie Duitsch-
Iand wint voor Europa
op alle fronten.
Het oppërbevel van de Duit-
ache weermacht maakt bekend:
In het gebied ten Zuiden van
jj het Ilmen-meer zijn de laatste
li weken sterke strijdkrachten van
jj het 11e, 27e en 34e bolsjewisti-
j sche leger door troepen van bet
'l Duitsche leger onder bevel van
J den Generaloberst Busch met
Ij steun van formaties van de
[t luchtvloot van den Generaloberst
J Keiler op beslissende wijze ver-
slagen. Negen vijandelijke divi-
[i sles werden volkomen in de pan j{
ij gehakt. Negen andere divisies jl
jj werden onder de bloedigste ver- ij
jl liezen voor den vijand- versla- jj
ij gen. Ruim 53.000 gevangenen j
S Vjelen in onze handen. Voorts [J
J Werden 320 pantserwagens. 695 3
J stukken geschut van allerlei j
O aard, alsmede een groote A
i! hoeveelheid oorlogsmaterieel 5
jj buitgemaakt qt vernield.
clamatie van 4 November 1939 de ge
noemde landen genoemd, niet echter
de andere overzeesche bezittingen,
zoodat dus het vervoer daarheen mo
gelijk is. In zijn commentaar op dit
rapport spreekt Associated Press over
een „nieuwe verscherping van den
strijd tegen de as"
De persvrijheid.
In een brief aan de marinecommissie
van het Huis van Afgevaardigden heeft
de staatssecretaris van het ministerie
van Marine, Forrestal, volgens Asso
ciated Press verklaard, dat het minis
terie van Marine niet voornemens is
een censuur op de pers in te stellen.
Men probeert echter alle berichten te
controleeren, welke voor de operaties
van de Amerikaansche vloot, nadeelig
zouden kunnen zijn,
In nauwe samenwerking met het
ministerie van Oorlog zijn de plannen
pitgewerkt voor een censuur op het
internationale uitwisseling van berich
ten. Deze plannen'zijn beperkt tot het
berichtenverkeer tusschen de Ver
eenigde Staten en het buitepland en
iusscjjen schepen en het vasteland.
Het Rijkscommissariaat maakt be
kend: -
De commissaris-generaal voor de
Veiligheid heeft de volgende ver
ordening over het optreden van Joden
in het openbaar uitgevaardigd:
Krachtens par. 4$ der verordening
no. 138/41 van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche ge
bied betreffende het handhaven van
de openbare orde, bepaal ik. met ge
lijktijdige opheffing van mijn mede-
deeling van 4 Juni 1941 over de be
perkte .bewegingsvrijheid voor Joden,
het volgende:
Artikel 1.
1. Het is Joden verboden deel te
nemen aan openbare bijenkomsten, en
gebruik te maken van openbare in
richtingen voor zoover zij bestemd
zijn om de bevolking ontspanning,
tijdverdrijf en voorlichting te bieden.
2. In het bijzonder is aan Joden
verhoden:
1) het bezoeken aan openbare par
ken en dierentuinen;
2) het bezoek aan café's e:t restau
rarits, met inbegrip van die op sta
tions, alsmede het veïbüjf in hotels en
pensions;
3) het gebruik van slaap- en
restauratiewagens; 11
4) het bezoek aan schouwburgen,
cabarets, variété's en bioscopen;
5) het bezoek aan sportinrichtin
gen, met inbegrip van zeebaden, over
dekte en niet-overdekte zwembaden,
J*»etn.si somber beoordeelt,
l* *1 ooil»!." v ProPaganda. -blijkt1
I '-'Uireif 'aluke uitlaling van den
Jhslewerker van Reuter, die
I y. bet gevaar, dat boven
ichi.,, zweeft, geenzins verminderd p®
i^jei'rt, Positie van maarschalk
(''"'hi* a jMn bet Zuidelijke front
D"<ireigd te worden."
DER BRITSCHE
V00B MOSKOU.
l£®*8»telfjj!]'0?d is in Londen de
bekend gemaakt van de
IÏÜS »ruet"t,e- die zich naar
Itïteafc.g*' begeven, voor de Ameri-
hJj bolsjewistische con-
'ejatie zal onder leiding
Nauwelijks is de Blaak in
Rotterdam gedempt, of de
arbeidersvan de Ge
meentetram komen om de
rails te leggen en de
stroomdraden te spannen.
Zoo wordt met spoed ge
werkt aan de uitbreiding
der tramlijnen.
(Rolygoon-Jiof)
t
SL.
(Polygoon-v. Bilsen)
rfet Rijkscommissariaat deelt mode:
Wilhelmina van Oranje-Nassau houdt
zonder iets geleerd te hebben uit den
loop der gebeurtenissen, halsstarrig
vast aan het bolsjewistisch-kapitalisti-
sehe front en plaatst zichzelf daarmede
buiten de gemeenschap van het nieuwe
Europa Zij richt tot het staatshoofd
en de weéhmaeht van het Groot-Duit.
sche rijk verbazingwekkende scheld
woorden. Zij spoort uit de verte de Ne
derlanders op onverantwoordelijke
wijze aan tot het plegen van daden
van gekeld tegen de bezettende macht,
welke slechts de hardste represailles
tengevolge zouden hebben.
In opdracht van den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche
gebied heeft dientengevolge de com
missaris-generaal voor de Veiligheid op
grond van artikel 1 der verordening no.
33/1944 omtrent het verbeurd verkla
ren van het vermogen van personen,
die een anti-Duitsch of tegen het Duit
sche rijk gericht streven bevorderen,'
bepaald, dat die vermogenswaarden
van de levende leden van het Huis
jOranje-Nassau worden verbeurd ver
klaard, welke zich in het bezette Ne
derlandsche gebied bevinden.
De verbeurdverklaring wordt door
hare openbare bekendmaking van
kracht (artikel 4, alinea 1 van de ver
ordening no. 33/1940).
De verbeurd verklaarde vermogens
waarden zullen krachtens artikel 4 ali
nea 2 van de genoemde verordening
voor doeleinden ten algemeenen nutte
in het bezette Nederlandsche gebied
gebruikt worden, voor zoover- deze
waarden niet voor den duur van den
oorlog voor de bezettende macht
noodig zijn.
alsmede het deelnemen aan openbare
sportverrichtingen
6) het deelnemen aan openbar"
artistieke vertooningen, met inbegrip
van Concerten;
7) het verblijf in en het gebruik
maken van openbare bibliotheken,
leeszalen en musea.
Artikel 2.
Voorts is aan Joden het directe of
indirecte deelnemen aan openbare
markten, met inbegrip van de vee
markten, openbare veilingen eri goe
derenbeurzen, alsmede het betreden
van abattoirs verboden.
Artikel 3.
Voor het blijvend of tijdelijk ver
anderen van woonplaats of van de
gewone verblijfplaats door Joden is
een vergunning vercischt.
Artikel 4. 1
1. Op de bepalingen van art. 1 en
2 kunnen uitzonderingen worden toe
gestaan, welke met kosten gepaard
kunnen gaan.'
2. Voor het vepjtgekken van uitzon
deringen (alinea/f), alsmede voor het
uitreiken van verdunningen (art. 3) is
de commissaris-generaal voor de Vei
ligheid, resp. de door herp aangewezen
instantie bevoegd.
Artikel 5.
Worden uitzonderingen voor bijeen
komsten of mrich'ingen verstrekt,
dan moeten de daartoe, dienende loka
len of inrichtingen kenbaar gemaakt
worden door borden, biljetten pt op
schriften met den tekst: „Joodsch lo
kaal (resp. J/>odsehe bijeenkomst), al
leen voor Jouen toegankelijk."
Aan niet-Joodsghe personen is hot
betreden van dergelijke lokalen of in
richtingen verboden.
Artikel 6.
Jood in den zin van deze verordening
is wie volgens art. 4 van de verorde
ning no. 189/40 ov.et de aanmelding
va.; ondernemingen Jood is of als Jood
geldt.
Artikel 7. -
1. Wie in strijd handelt met de be
palingen van art. 1, 2 3 en 5 of deze
ontduikt, woédt voor zoover niet
krachtens andere voorschriften een
zwaardere straf wordt- toegepast
bestraft met hechtenis met een maxi
mum van zes' maanden en een toete
een móximum van 1000 gulden of
met c"n van deze straffen. Aan dezelf
de straf is onderhevig hij. die een ont
duiking van deze bepalingen in de
hand werkt, mogelijk maakt of daarbij
zijn medewerking verleent.
2. De volgens alinea 1 strafbare
handelingen zijn overtredingen.
3. Het nemen van maatregelen
door de Sicherheitspolizei blijft hier
door onaangetast.
Artikel 8.
Deze verordening treedt in werking*/
met uitzondering van art. 2 op den dag
harer afkondiging. Art. 2 treedt 14
dagen na de afkondiging in werking.
KEURINGEN VOOR DE n
WAFFEN-S.S.
Het Erganzungsamt der Waffen-S S.,
Erganzungsstelle Nordwest, Stad-
houcierslaan 132, Beïr^Haag, deelt
mede, dat verdere keuringen voor de
S S.-regimenten „Westland" en „Nord-
we^t' zullen worden gehouden.
Nederlanders van 17 tot 40 jaar, ten
minste 1.65 meter lang, kunnen wor
den aangenomen. Voor hun ver
wanten, voor zoover het kostwinners
betreft, is zorg gedragen.
Kostelooze bewijzen voor vervoer
van woonplaats naar de plaats van
keuring kunnen worden aangevraagd
bij de Erganzungsstelle Nordwest,
Stadhouderslaan 132, Den Haag. Voor
de terugreis worden op de keuring, om
het even of de aanmelder wordt ®an-
genomen of niet, uitgegeven.
Aap het schema voor de keuringen
wordt ontleend:
2-10-'41, 15—19.00 uur: Rotterdam,
Deutsches Haus
3-10 '41, 9—18.00 uur: Den Haag,
Stadhouderslaan 134.
DOOR OP HOL GESLAGEN
PAARD GEDOOD.
Maandagavond sloeg het paard van
den 83-jarigen !-ndarbeider H de
Jonge te Klazir.ar-Ji op bol Dc man
viel van den wagen en krerg een kiap
tegen het hoofd Dinsdagoch-erd i« hij
aan zijn verwondingen overlëder,
'K 112
