'êl
-a*
Toestand op Malakkd
zeer ernstig,
A V
Woensdag 7 Januari 1&2 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA - EN OMSTREKEN
öldós Errgelsche berichtendienst
ion en Htacui
p
80r Jaargang, No 20627
Roosevelt: «Wij moeten ons voorbereiden op een
harden, langen, blaedigen en duren oorlog"
Kunnen de Ned.-Indische eilanden nog
met effect worden verdedigd - Wavells
hoofdkwartier te £oerabaja
Volgens de laatate'berichtfen rijn
de Japannera doende met een
waaiervormige omsingeling over
150 km. van de Britache strijd
krachten, dia onder persoonlijk
bevel van Sir Henry Pownall ge-
itationneerd zijn pp zekere sterke
Britache bases in den staat S*lan-
gor (Malakka).
NIEUWE SLAG OP
DEN GROOTEN
OCEAAN?
Amerikaansch slagschip
zoa tot anken zijn
gebracht.
Met Duitschland
voor
een vry Nederland.
Verlies van Britsch
vliegtuigmoederschip.
m
AMERIKAANSCH-
AUSTRALISCH MILL
TAIR BONDGENOOT-
SCHAP.
V. S. nemen bescherming
van Australië op zich.
jtoa op 9.49, onder 1g 7.45.
Mui onder 12.29, op 0.34.
Men fat verplicht te ver
duisteren van zonsondergang
tot zonsopkomst.
Lantaarns van voertuigen
moeten een half nar na zons
ondergang ontstoken worden.
mvwwvwnwmmxvvns
DE VERDEELING
DER KRACHTEN.
Oordeel van officieus
Turkach blad.
De situatie aan het
Oostelyk fron$.
BONNEN^ VOOR VASTE
BRANDSTOFFEN AAN-
GEWEZEN.
Voor-periode 1 Januari
tot en met 30 April.
Bon 195 voor peul
vruchten.
Jat"*
Hk!
GOED TUINGEBEEOSCUflP GEEFT
DUS LfT OP/ DOT WET
Bureau: MARKT H, TRLRF 2TU
Mnkwlai «MM
Chefredacteur: r. HETER. Gouda
Volgens den Britschen berichten
dienst is de toestand op Malakka zeer
ernstig. „Wtj verliesen zeer veel ter
rein", aldus de berichtendienst, „wij
hebben op Malskka bittere ervaringen
epgedaan en dat sal nog zoo blijven".
De dienut meldt verder, dat Japan-
«che „guerillastrijders" die door de
Tengi-moerassen naar het Zuiden op-
rokken, een verdere verplaatsing van
het Britsche front tusschen Ipoh en
Kvraia Loempoer, de hoofdstad van
Selangor, hebben afgedwongen,
In Oost-Malakka hebben Japansehe
afdeelingen de stad K'wantan -met
vliegveld bezet, waardoor Singapore,
dat rnlm 258 km naar het Zuiden ligt,
binnen het bereik van de Japansehe
jaeers komt.
I Naar het heet, hebben de Japanners
L al de omgeving van Kwala-Selangor
aan de rivier de Selangor op 55 km
ten Noordwesten van Kwala Loempoer
1 bereikt
ROOSEVELT OVER BEN OORLOG,
Volgens berichten nit Washington
I heeft Roosevelt In een rede voor het
Congres onder meer gezegd'. „Wij
I hebben reeds de bittèrheid van den
nederlaag geproefd. Mogelijk zullen
[wij nieuwe tegenslagen hebben. Wij
moeten ons voorbereiden op do wer-
IkeUikheid van een harden oorlog, een
llingen, Moedigen en duren oorlog".
|DE BEDREIGING VAN NED.-INDIE.
De huidige superioriteit van Japan
Iter zee en in de lucht versterkt de
I vrees in Londen, dat de waardevolle
I eilanden van Nederlandsch-lndië niet
Inteer met effect kunnen worden ver-
Idadigd, aldus het A.N.P. De Japan-
leche tandingen in Britsch Borneo heb-
I bra in Londen reledi diepen indruk
gemaakt.
De Times wijst er in eén hoofd-
larükel op,'dat een dergelijke expeditie
|v«n Saigon naar Borneo over een af-
'snd van 1QOO zeemijlen midden tjus-
Ischen' de groote steunpunten »an de
lbeide voornaamste zeemogerdheden
der wereld, tusschen Singapore en Ma-
Inilla door, waanzin zou zijn geweest,
|indien de slagschepen Prince of Wales
en Repulse- en de Amerikaansche vloot
van den Stillen Oceaan ttog intact ge
weest zouden zijn.
De samenstelling van het Engelsch
'-terikaadsche opperbevel voor het
ded van den Zuid-Westelijken Stil-
en Oceaan onder leiding van generaal
wavell heeft in Indische bladen nogal
eléu retelling gewekt. De samenstelling
ran het „high command",*aldus schrijft
iet Bataviaasch Nieuwsblad
s hier te lande met gemengde gevoe-
ens ontvangen. Het bud wijst dan ver-
fer op de mogelijkheid, dat Nederl.-
Ihdte als standplaats voog het opper.
bevel zal worden aangewezen. Ook de
Javabode schrijft, dat het bericht
in Nederl.-Indië niet met evenveel en
thousiasme is ontvangen als in Londen
en Washington.
S.P.Ti meldt uit Londen:
Generaal Wavell heeft, naar officieel
wordt meegedeeld, zijn hoofdkwartier
verplaatst van New DehU in Britsch-
Indië naar Soerabaja op Java.
De opperbevelhebber der geallieerde
vlootstrijdkrachten in het Verre Oosten
admiraal Harold Hart, heeft zijn hoofd
kwartier betrokken. Waar dit kwartier
is gevestigd, is een militair geheim en
kon niet worden meegedeeld.
DE VERDEDIGING VAN BURMA
Naar de Asa'i 'uit Nanking meldt
is Tsjang Kai Sjek voornemens, een
léger van 250.000 man naar Burma te
zenden om tot de verdediging van dit
land bij te dragen. Het' besluit hiertoe
zou genomen zijn in een-, conferentie
van militaire leiders van het Tsjoeng-
king-regime-op 27 December jX, welke
geleid heeft tot een accoord met Enge
land inzake de wederzjjdsche verdedi
ging van de grens van BRma.
'DE AMERIKAANSCHE VLOOT.
In toonaangevende kringen te Tokio
wordt volgens Domei inzake de ge
ruchten, dat de Amerikaansche vloot
begonnen is operaties te ondernemen
vanuit de Australische en Nieuw-Zee-
landsche steunpunten, verklaard, dat
het niervoor de hoogste tijd is. Tevens
wordl opgemerkt, dat mén met groote
belangstelling zal gadeslaan wat de
Amerikaansche oorlogsschepen zon.
der hun steunpunten Goeam. Wake en
de Philippijnen zullen ondernemen.
Admiraal Yates Stirling schrijft in
de Daily Mail, dat de Ame
rikaansche vlSot niet groot genoeg is
om de Japanners in de Stille Zuidzee
voor haar rekening te nemep en tevens
da Er-gelschen bij hun strijd op den
Atlantischen Oceaan te helpen.
De V. S. met hlin vloot, slechts vol;
doende voor één oceaan en hun oorlog
op twee oceanen aldus Stirling, moe
ten al hun moed- bijeengaren voor een
besluit van zeer verre strekking. Japan
beheerscht thans met zijn oorlogssche
pen en vliegtuigen Oost-Azië. Groot-
Bfittannië heeft evenwel niet genoeg
oorlogsschepen over voor een vloot
actie in Oost-Azië. Het zwaartepunt
der geallieerde oorlogvoering aldaar
ter zee en in de lucht druktMus op de
schouders der Ver. Staten.
Als Amerika nu vlootformaties naar
den Grooten Oceaan wil zenden, die
.ook maar eenigermate opgewassen
zouden zijn tegen Japan, zou het zijn
oorlogsschepen t»it den Atlantischen
Oceaan moeten terugtrekken. Een
vraag, waarop niemand een antwoord
weetics nu wat ten overstaan van deze
situatie moet worden gedaan.
Stirling staat op het etandpmt, dat
het misschien maar bet beste aaa zijn
alle strijdkrachten vooriaopig op
Duitschland te eon centroe ren, zsnicr
rekening ft houden net de sitaatie ia
de Stille Zaidzee.
Tegen deze redeneering keert Ward
Price zich in hetlelfde nummer van
de D a i 1 y M a i L Ter 'inleiding merkt
hü op,, dat Stirling inderdaad in zoo
verre gélyk heeft, dat Washington
thans zeer ernstige beslissingen moet
nemen over het optreden van zijn
vloot. Stirling schijnt evenwel over te
Volgens berichten van den zender
te San Francisco, die te Salgoa zijn
opgevangen, zou er op 680 mijl ten
Oosten van Mindanao een slagehcb-
ben plaats gevonden tnsschep twee
Amerikaansche slagschepen en ver
scheidene I Japansehe torpedoboot-
jagers. Een der slagschepen sou tot
zinken gebracht, het foteede bescha
digd sijn. Ook vliegtuigen zouden
aan den strijd hebbën deelgenomen.
Voorts verluidt, dat hier sprake
is van de slagschepen New Mexico
en Mississippi, die op weg
Vort Darwin door Japansehe oor
logsschepen ontdekt en aangevallen
werden. Dit bericht irte Tokio nog
niet bevestigd.
hellen tot de meening, dat men de
Japanners eerst in de tweede plaats
moet bestrijden.
Mocht deze opvatting echter sper
verbreid zijn te Washington, a
schrijft Price, dan kan men er van op
aan, dat Churchijl daartegen met alle
kracht zal optreden, want Singapore
moet behouden blijven, bet koste wat
het wil. t
Als Singapore eenmaal door de Ja
panners is- ingenomen, dan zou daar
mee de laatste slagboom verdwijnen,
die de Japansehe oorlogsschepen belet
enkele der allerbelangrijkste Britsche
zeewegen af te snullen. Het gaat daar
bij om de Britsche verbindingen met
Britsch-Indië, Australië en Nieuw-
Zeeland, den verbindingsweg met de
Perzische Golf en den zeeweg om Kaap
de Goede Hoop.
DerijaJve^eischt Price, dat de defen
sie yfn Singapore wordt versterkt, ook
al moet men daartoe troepen en mate
rieel van andere oorlogstooneelen ha
len. 1 Als men het van Engelsche zijde
bij de verdediging van Singapore narfi
ontbrekeivaan de noodige enerfd.èpge-
raakt een halfrond in handen 8 der
Japanners.
MET VERTRAGING VAN TWEE
WEKEN TOEGEGEVEN
Met een vertraging van twee weken
geeft de Britsche admiraliteit thans
toe, aldus het DN.B., dat bij de bevel-
liging van een uit Gibraltar komend
convooi een Britsch' vliegkampschip
en de vroegere Amerikaansche torpe
dojager Stanley tot zinken zijn ge
bracht. Het betreft hiei; het vliegtuig-
moederschip Unioom,sPe Unioorn was
geruimen tijd te Gibraltar gestation.
neerd en had deze haven met een
oonvooi verlaten. Met doorzichtige
bedëelingen tot misleiding geeft d#
Britsche admiraliteit dit schip in het
bericht waarin mededeeting wordt
gedaan van het verlies, den naam
Audacity, die in de scheepsljjsten niet
voorkomt. Klaarblijkelijk wil zij den
indruk wekken, dat het een voor oor
logsdoeleinden in dienst gesteld koop
vaardijschip heeft betroffen. In hetr
zelfde bericht spréékt zij' echter van
vliegtuigen^ die van het dek van het
vliegtuigmoederschip waren gestart
om in den strijd tusschenbeide te
komen.
VESTIGING VAN AMERIKAANSCHE
GARNIZOENEN; PORT DARWIN
AAN DE V.S. AFGESTAAN.
Naar bekend wordt, zal te Washing
ton binnenkort een militair bondge
nootschap tusschen de V.S. en Austra
lië worden gesloten. De V.S. verplich
ten zich daarin de militaire bescher
ming van Australië over te nemen. De
Australische regeering verklaart' van
haar kant accoord te gaan met de ves
tiging van Amerikaansche garnlzoe-
zoenen.op de bij Australië behoorende
eilanden. De vlootbasis van Port Dar
win wordt onmiddellijk aan de marinfe
der V.S. afgestaan.
Naar het heet zijn de desbetreffende
onderhandelingen tusschen Canberra
en Washington reeds sedert geruimen
tijd en buiten medeweten d?r Britsche
regeering gevoerd. Ciiurciftll hoorde
er eerst van bij zijn aankomst in de
V.S. en werd aldus voor een voldon
gen feit geplaatst, aldus het D.N.B. Als
eerste gevolg van deze overeenkomst
heeft de Britsche regeering-er in moe
ten toestemmen, dat Australië niet on
der het commando vat; Wavell valt. In
diplomatieke kringen te Washington
hecht men zeer groote beteckesis aan
het militaire bondgenootschap. Men
verklaart dat Australië daarmede prac
tise!) uit het Britsche rijk treedt en tot
49en Amerikaanschen staat wordt De
Australische regeering moet in het be
roep, op de V.S. het eenige middel ge
zien hebben voor de verdediging der
dominions, nadat het meerendeel van
haar eigen strijdkachten door de En-
ggjschén in de Middellandsche Zee was
opgeofferd.
Dr. Vu Maak naar Canberra.
Naar Reuter meldt, heeft de Austra-
liache minister-president, Curtin, be
kend gemaakt, dat de luitenant-gou-
verneur-geperaal van Nedprlandsch-
Indië, dr. van Mook, te Canberra .ver
wacht wordt voor het voeren van be
sprekingen.
Afbrokkeling van het Britsche
rijk.
De Berlijnache pers noemt den af
stand der vlootbasis Port Darwin aan
de V.S. en- hef verwachte militaire J
bondgenootschap tusschen de V.S. en
Australië een historisch proces van de j
grootste beteekenis en een belangrijk
bewijs voor de afbrokkeling -van het
Britsche rijk..,
De bladen wijzen er in het bijzonder
op, dat 'Churchill door het feit verrast
werd, terwijl hij zich nog in de V.S.
bevond. Roosêvelt zal alles doen, om
de kloof tusschen Australië en Enge
land steeds breeder te maken, totdat
het reusachtige Australië geen andere
keus meer heeft dan Amerikaansch te
worden.
De Berliner Lokal Anzei-
ger acht het twijfelachtig, of Canada
en Australië zich ooit weer zullen kun
nen losmaken van de banden met de
V.S. De Börsenzeitung ziet in
het aangekondigde bondgenootschap
practisch een uittreden van Australië
uit het Britsche rijksverband.
112
In het officieuza Turksche blad
Oeloes publiceert de hoofdredac
teur, afgevaardigde Atay, een interes
sant artikel over de verdeeling van
dg krachten op de wereld, zooaïs deze
fcich tegenwoordig begint af te teeke-
rien.
Aan den eenen kant, aldus Atay,
staan de mogendheden van het Anti-
kominterapact, aan den anderen het
boisjewislische-democratische front.
Het Anti-kominternfront ft vastbera
den, straf georganiseerd en goed voor
bereid en het is meester van het
initiatief.
Ijet bolsjewistiscty-democratische
front is daarentegen weinig-gesloten
en niet in dezelfde richting georiën
teerd. In dit front bevinden zich
regeeringen van staten, die in den
loop van de militaire acties zijn- bezet,
dus voor de oorlogvoering niet meer
in .aanmerking komen, Voorts zijn
daarin staten opgenomen, die op gee-
nei-lei wijze voorbereid zijn op den
oorlog en derhalve evenmin door hun
kracht gewicht in de schaal leggen.
Als in dit pas begonnen jaar 1942 de
Japanners lears zien op nieuwe over
winningen in de Stille Zuidzee en de
Duitschers den Russischen veldtocht
ten "einde kunnen brengen, zijn de
kansen voor het bolsjewistisch-demo-
thratische front klein. Dat weet men
zoowel te Berlijn ais te Tokio Het
Anti-kominternfront zal dus in de
komer.de maanden in het besef van
zijn kans alle krachten verzamelen om
den oorlog tot een gelukkig einde te
brengen.
DE TANG OM MOSKOU
TERUGGEBOGEN.
De correspondent te Ber ijn van de
N.R.C. telefoneerde gisteravond:
Nu de Duitsche leger eiding de
front verkortingen en Vndere 'correc
tie», we ke men voor de wintercam-
pagne aan het Oostelijke front nood
zakelijk achtte, heeft uitgevoerd, is
thans de situatie volgens militaire
kringen te Berlijn duide ijker
overzien. Zooals bekend ma„
cht, heeft het Duitscfieéeger in
er op het oogenblijc be angrijksten
sector van hel frojit, namelijk in de
omgeving van Moskou, de beide uit
einden van de tang. welke van het
Noorden en he: Zuiden uit Moskou
dreigde te omvatten, {bruggebogen.
Thans trachten de tegenstanders
evenwel het centrum era de eigenlijke
uitgangsstelling van J de Duitsche
orvratifs voor Moskou hij Mosaisk er.
Wjasma weg te drukken. Volgens de
Ber.ijnsche militairen zullen zij hier
echter op buitengewoon sterke for
maties stooten, welke zich bovendien
in een voor ,de verdediging gunstige
situatie bevinden en daarbij steun
kunnen zoeken in nieuw aangelegde
ve'dsteliingen;
De Duitsche troependee'.en, die ver
moeid waren en het sterkst onder de
enormei koude hebben geleden, zijn
intusschen afgelost, door divisies uit
het achter'and, uit het gouvernement-
generaa', uit Duitschland zelf en Ook
uit de bezette gebieder.. Hetgeen de
bo'sjewisten in de afgeloopen weken
hebben bereikt, meet men in mili
taire kringen alhier slechts tactische
waarde toe.
In de thans doer de Sovjets in bet
centrum begonnen beweging ziet men
daarentegen een groot strategisch be
lang en nlt bet verloop hiervan zal
moeten blijken, of men werkelijk
spreken kan van een winteroffensief
of dat de gevechten van de laatste
weken niet meer dan plaatselijke
operaties van taotiseben aard be
troffen.
Hier en daar kan men hoorer zeg
gen dat bet tg. winterfront zich be
gint te ooasotideeren. De Krim, waar
de militaire operaties nog in vol'en
gang zijn, is hierbij natuurlijk niet in
begrepen.
RB
Dé secretaris-generaal van het de
partement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat ge
durende het tijdvak van Donderdag
1 Januari 1942 tot en met 38 April-1842
de bonnen genummerd „13 H.K." en
„17 H K." van de brandstoffenkaart-n
J. en K., Welke aan verbruikers sijn
uitgereikt, die hun woning door mid
del van baarden en kachels verwar
men, elk recht geveit op hét koopen
van een eenheid vaste brandstoffen.
Gedurende bovengenoemd tijdvafc
geven de bonnen „23 C.V.", „24 C.V."",
,,25'C.V.", „26 C.V.", „27 CM." en
„28 C.V." van de brandstoffenkaart L,
welke aan verbruikers is uitgereikt,
die hun hnis door middel van een
centrale verwarming verwarmen,
eveneens elk reeht op het koopen Van
een eenheid vaste brandstoffen. Dn
bonnen „21 C.V." en „22 C.V." van
de kaart Ljzullen niet worden Teléig
verklaardsen kunnen derhalve worden
vernietigd. De aandacht wordt er op
gevestigd, dat de overblijvende bonnen,
van de kaarten J., K. en L. of van de
periode bonstellen in geen geval ver
nietigd mogen worden.
Tevens geven gedurende het tijdvak
van Donderdag 1 Januari 1942 tot en
met 30 April 1942 de met de woorden
„Brandstoffen één eenheid zevendë
pSriode" en „brandstoffen één een
heid achtste periode" gemerkte bonnen
van de periodebonstellen, recht op het
koopen van een eenheid vaste brand
stoffen.
Zooals bekend «zjjn de periodebon
stellen uitgereikt aan verbruikers, dip
voor pen extra rantsoen van ten m-insto
twaalf eenheden in aanmerking komen,
of aan kleinverbruikers in de groe
pen B, C en D, wier rantsoep ten
minXle twaalf eenheden bedraagt.
Voqrts, zal in de maand Januari
worden overgegaan tot het uitreiken
van de toewijzingen yo°r de zevende
en achtste periode aan "Troofverbrui-
kes in de groepen B, C en D en aan
de in aanmerking komende verbrui-
kers in de groep E. De piaatselij-ke
distributiediensten zulljen het tijdstip
van deze uitreiking nader bekend
maken.
De secretaris-generaal van het dé
partement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat gedurende de pe
riode van Donderdag 8 tot en met Za
terdag 24 Januari as. tegen afgifte
van den met „195" genummerden bon
van de bonkaart algemeen de peul
vruchten mogen woi-dea afgeleverd,
welke gedurende het tijdvak van 15
December tot en met 3 Januari jY be
steld zijn door afgifte van den med
„169" genummerden bon van de bon
kaart algemeen.
Uitsluitend degenen, die bon „169"
hebben afgegeven teneinde peulvruch
ten te bestellen, kunnen deze peul
vruchten dus thans .bij hun leveran
cier, waar die bon werd ingeleverd,
verkrijgen tegen afgifte van. bon „195"
van de bonkaart algemeen.
Per bon kan 250 gr. peulvruchten
worden gekocht.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat personen, die hun maaltijden be
trekken bij central? keukens, bon „195"
niet bij hun leverancier maar bij de
betrokken keukens moeten inleveren.
Y- -e
®*®MPPrs. Fullerton-Buildmg aan de Singaoore-riviez.
•(Transatlantic-Reels)
In een Jupanseh Stafkwartier. De komend» operatie»
worden besproken,
(Atlantic-Holland)
Ben doorwaadbare plaats moet overwonnen worden.
Een auto ia het koude bad niet goed bekomen, maar
met Vereende krachten wordt de wagen weer aan den
gang gebracht.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Cusian)
(Polygoun-L. Brands)
